finansowanie inwestycji zrównoważony

Transkrypt

1 Ochrona jezior w województwie pomorskim Inwestycje a rozwój finansowanie inwestycji zrównoważony Konferencja Czyste jeziora Pomorza bogactwem województwa pomorskiego szanse i zagrożenia 18 kwietnia 2013 r. Paulina Górska

2 Plan prezentacji 1. Jaką rolę pełni WFOŚiGW w Gdańsku? 2. Dlaczego wspieramy działania na rzecz ochrony jezior? 3. Które zadania mogą uzyskać dofinansowanie ze środków Funduszu? 4. Co dalej w sprawie ochrony jezior w naszym województwie?

3 Podstawy prawne Fundusz działa na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (tj. Dz. U. z 2008 r., Nr 25, poz. 150 ze zm.). Posiada osobowość prawną i jest samorządową osobą prawną w rozumieniu art. 9 pkt. 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz ze zm.). Prowadzi działalność na rzecz ochrony środowiska wspomagając finansowo zadania służące ochronie środowiska województwa pomorskiego. Dofinansowanie ze środków Funduszu przyznawanie jest na cele wskazane w ustawie POŚ zgodnie z listą zadań priorytetowych, w oparciu o Politykę Ekologiczną Państwa i Program Ochrony Środowiska WP oraz zgodnie z kryteriami wyboru przedsięwzięć i planem działania Funduszu na kolejne lata.

4 Podstawy prawne Strategia działania WFOŚiGW w Gdaosku na lata z perspektywą do 2020 roku - zdefiniowanie najważniejszych celów i działao stojących przed Funduszem w najbliższych latach Najważniejszym zadaniem Strategii jest określenie priorytetów oraz ogólnych ram dla finansowego wsparcia przedsięwzięd, umożliwiających zrównoważony rozwój regionu poprzez m.in.: poprawę stanu środowiska w województwie, zapewnienie bezpieczeostwa ekologicznego mieszkaoców, ochronę walorów przyrodniczych regionu, przeciwdziałanie przyspieszonym zmianom klimatu. zakładka O Funduszu

5 Misją WFOŚiGW w Gdaosku jest działanie na rzecz trwałego, zrównoważonego rozwoju województwa pomorskiego i strefy przybrzeżnej Bałtyku Celem generalnym jest poprawa stanu środowiska i zrównoważone gospodarowanie jego zasobami przez stabilne i efektywne wspieranie przedsięwzięd oraz inicjatyw służących środowisku PRIORYTET I - Ochrona i zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi Działania Współpraca z NFOŚiGW oraz wfośigw PRIORYTET II PRIORYTET III PRIORYTET IV - Ochrona atmosfery oraz ochrona przed hałasem - Racjonalne gospodarowanie odpadami i ochrona powierzchni ziemi - Ochrona różnorodności biologicznej, informacja i edukacja ekologiczna Działania Działania Działania PRIORYTET V - Monitoring środowiska, przeciwdziałanie klęskom żywiołowym i likwidacja ich skutków oraz wspieranie innowacji Działania Cel 1 Cel 2 Cel 3 Cel 4 Cel 5 Cel 6 Cel 7 Cel 8 FINANSE PROCESY WEWNĘTRZNE BENEFICJENCI INNOWACJE PERSPEKTYWY

6 Nasze priorytety I. Ochrona i zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi ograniczanie dopływu zanieczyszczeń do wód przybrzeżnych Bałtyku oraz do wód powierzchniowych w zlewniach rzek, ochrona i poprawa stanu czystości jezior, wdrażanie RDW, realizacja założeń KPOŚK poprzez wyposażenie aglomeracji w zbiorcze systemy kanalizacji sanitarnej i oczyszczalnie ścieków, zapewnienie dostępu do czystej wody, zabezpieczenie przed powodzią i podtopieniem, suszą i deficytem wody, usuwanie skutków powodzi.

7 Programy i zadania 1. Projekty realizowane w ramach PO IiŚ oraz RPO WP 2. Budowa, rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków oraz budowa systemów kanalizacyjnych dociążających istniejące oczyszczalnie 3. Budowa/modernizacja oczyszczalni ścieków oraz systemów kanalizacji sanitarnej służąca ograniczeniu presji na obszary Parków Narodowych, Parków Krajobrazowych, Natury 2000 oraz na odbiorniki ścieków oczyszczonych takich jak: jeziora, rzeki Przymorza bądź rzeki będące źródłem zaopatrzenia w wodę do celów komunalnych 4. Budowa systemów oczyszczalni przydomowych (dla rozproszonej zabudowy) 5. Przedsięwzięcia ograniczające zrzut zanieczyszczeń do powierzchniowych wód śródlądowych i morskich 6. Przedsięwzięcia polegające na ograniczeniu degradacji jezior o szczególnie wrażliwych ekosystemach i rewitalizacji jezior zdegradowanych 7. Budowa i modernizacja stacji uzdatniania wody 8. Przedsięwzięcia zabezpieczające przed powodzią i podtopieniami 9. Budowa obiektów małej retencji

8 Nasze priorytety IV. Ochrona przyrody i krajobrazu czynna ochrona siedlisk cennych przyrodniczo, ochrona gatunkowa, ochrona różnorodności przyrodniczej, ochrona i tworzenie korytarzy ekologicznych, rewitalizacja parków wiejskich i miejskich.

9 Programy i zadania 1. Ochrona nadbrzeżnych siedlisk Bałtyku, a w szczególności Zatoki Puckiej i Gdańskiej. 2. Opracowanie planów ochrony dla obszarów chronionych na podstawie ustawy o ochronie przyrody, wyróżniających się najcenniejszymi walorami przyrodniczymi. 3. Wdrażanie zapisów planów ochrony rezerwatów przyrody o najcenniejszych walorach przyrodniczych, planów ochrony parków krajobrazowych oraz obszarów NATURA Prowadzenie monitoringu przyrodniczego na terenach chronionych. 5. Reintrodukcja gatunków zagrożonych wyginięciem. 6. Budowa i modernizacja przepławek, gniazd i skrzynek lęgowych. 7. Zwiększenie powierzchni terenów zielonych na terenach zurbanizowanych poprzez urządzanie i zakładanie parków. 8. Pielęgnacja i ochrona starych drzew i alei oraz zakładanie nowych alei. 9. Ochrona i zwiększenie bioróżnorodności lasów. 10. Ochrona jezior i obszarów wodno błotnych. 11. Budowa i remont infrastruktury ukierunkowującej ruch turystyczny i zapobiegającej antropopresji.

10 Jeziorność Europa Polska ponad 500 tys. naturalnych jezior o powierzchni większej niż 1 ha (w tym ponad 16 tys. ma powierzchnię powyżej 1 km 2 ) ok. 7 tys. jezior o powierzchni większej niż 1 ha (tj. 1,42% jezior Europy) o łącznej powierzchni 2,8 tys. km 2 jeziorność Polski wynosi 0,9% powierzchni kraju Jeziora zgrupowane głównie w północnej części kraju: Pojezierze Mazurskie - ponad 2 tys. jezior zajmujących największą powierzchnię w kraju Pojezierze Pomorskie jezior Na południe od zasięgu zlodowacenia bałtyckiego - ok. 290 jezior. Źródła literaturowe: Jerzy Jańczak, Atlas jezior Polski, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań, Adam Choiński, Katalog jezior Polski, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 2006.

11 Pomorskie - walory Powierzchnia województwa: km 2 Lesistość: 36,2% (3 w kraju, śr. 29,2) Gęsta sieć rzeczna oraz bogate zasoby wód podziemnych Wysoka jeziorność - ok jezior o powierzchni większej niż 1 ha, w tym ponad 150 jeziora o powierzchni większej niż 50 ha, Duża liczba jezior lobeliowych Obszary chronione 32,6 % powierzchni: 2 parki narodowe 9 parków krajobrazowych (2 częściowo na terenie województwa) 130 rezerwatów przyrody 44 obszary chronionego krajobrazu 107 obszarów Natura 2000 Źródła literaturowe: Mapa Podziału Hydrograficznego Polski 2010

12 Ramowa Dyrektywa Wodna Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia r. ustanawia ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej. Celem RDW jest osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód do 2015 roku.

13 Przyczyny złego stanu Na pogorszenie stanu wód jezior mają wpływ przede wszystkim: zrzuty zanieczyszczeń ze źródeł punktowych i obszarowych, zaniedbania w zakresie wyposażenia w infrastrukturę ochrony środowiska, presja turystyczna, w tym nielegalna zabudowa i uprawianie sportów wodnych, itp., nadmierne stosowanie nawozów fosforowych i azotowych, stosowanie chemicznych środków ochrony roślin, zmiana stosunków wodnych prowadząca do obniżania poziomu wód gruntowych i zmiany cech siedlisk przyrodniczych zależnych od wody, nieracjonalna gospodarka wodna, nieprawidłowa gospodarka rybacka, erozja gleb, w szczególności wodna powierzchniowa i wietrzna.

14 Ochrona jezior Niemożliwe jest osiągnięcie dobrego stanu wód bez podjęcia kompleksowych działań w zlewniach jezior. Warunki konieczne do spełnienia: 1. Opracowanie planu ochrony jeziora, w tym zabiegów ochronnych: rozpoznanie procesów zachodzących w zlewni, inwentaryzacja źródeł i ilości doprowadzanych do wód zanieczyszczeń, określenie możliwych do zrealizowania działań mających na celu obniżenie ładunków zewnętrznych obciążających jezioro. 2. Realizacja działań oraz ewentualna rekultywacja efekt ekologiczny 3. Monitoring i edukacja ekologiczna trwałość projektu Istotne jest również: 1. Uregulowanie stanu prawnego jeziora 2. Współpracy z ekspertami w zakresie ochrony jezior oraz limnologami

15 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Na podstawie porozumienia z dnia r. z Ministerstwem Środowiska Fundusz pełni rolę Instytucji Wdrażającej POIiŚ dla osi priorytetowej: I - Gospodarka wodno-ściekowa (projekty o wartości poniżej 25 mln euro): W okresie realizacji Strategii w ramach przedsięwzięć zrealizowanych z udziałem środków UE osiągnięte zostały m.in. następujące efekty rzeczowe: budowa/modernizacja 6 oczyszczalni ścieków, budowa/modernizacja ok. 370 km sieci kanalizacji sanitarnej, budowa/modernizacja ok. 58 km sieci wodociągowej, budowa/modernizacja ok. 14 km kanalizacji deszczowej, Wartość dofinansowania przyznanego 15 projektom z zakresu gospodarki wodno-ściekowej w ramach PO IiŚ wyniosła łącznie 214 mln zł.

16 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej w zlewni rzek Słupi i Łupawy w aglomeracji Sierakowice realizowany przez PWiK Sp. z o.o. w Sierakowicach Wartość projektu: 70 mln. zł Dotacja UE: 39 mln. zł Zakres: budowa ok. 166 km sieci kanalizacji budowa 37 km sieci wodociągowej przebudowa/rozbudowa 2 oczyszczalni i 1 SUW odbiór ścieków od osób dostawa wody dla osób Odbiornik dla OŚ w Sierakowicach - Czarna Woda, ciek, który poprzez j. Kamienieckie i Święte zasila rzekę Bukowinę - dopływ rzeki Łupawy Odbiornik dla OŚ Sulęczyno - Słupia

17 Działania dofinansowane ze środków Funduszu Budowa bądź modernizacja kanalizacji i oczyszczalni W okresie : 18 oczyszczalni ścieków (łączna przepust. 53,4 tys. m 3 /dobę) ok. 650 km sieci kanalizacji sanitarnej

18 Działania dofinansowane ze środków Funduszu Konkurs Czyste Jeziora Pomorza (lata ) Cel: zapewnienie ochrony i poprawa stanu jezior w województwie pomorskim oraz przywrócenie równowagi ich ekosystemów poprzez ograniczenie dopływających do nich zanieczyszczeń liczba zrealizowanych umów - 21 wartość sumaryczna zadań - ok. 10 mln. zł wysokość dofinansowania - 5,5 mln. zł, w tym 2,2 mln. zł dotacji i 3,3 mln. zł pożyczki Dofinansowane zostały zadania polegające m.in. na: budowie i modernizacja sieci kanalizacji sanitarnej - g: Miastko, Przechlewo, Przodkowo, Kolbudy, Dziemiany, Dębnica Kaszubska, Dzierzgoń, Koczała, Lipusz, Stara Kiszewa modernizacji oczyszczalni ścieków - g: Dzierzgoń, Stara Kiszewa rewitalizacja wschodniego brzegu Jeziora Przechlewskiego - Gmina Przechlewo

19 Działania dofinansowane ze środków Funduszu Czyste Jeziora Pomorza - DIAGNOZA Cel: diagnozę stanu ekologicznego jezior 47 jezior w województwie pomorskim Koszt: ok. 60 tys. zł Dotacja: 45 tys. zł Zakres: określenie wskaźników presji środowiskowych (decydujących o tempie eutrofizacji, naturalne i antropogeniczne) określenie wskaźników stanu środowiska (jakość wody i stabilność zasobów wodnych) określenie wskaźników reakcji (stanie zaawansowania eutrofizacji jeziora) określenie perspektywy przywrócenia/utrzymania dobrego stanu ekologicznego jeziora plan i harmonogram działań Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, Czyste jeziora Pomorza-DIAGNOZA, Katedra Limnologii Uniwersytetu Gdańskiego, Polskie Towarzystwo Limnologiczne, Gdańsk 2010.

20 Działania dofinansowane ze środków Funduszu Opracowanie planu ochrony i rekultywacji jezior kartuskich Beneficjent: Gmina Kartuzy Koszt: 109 tys. zł Dotacja: 87 tys. zł Projekt jest realizowany we współpracy z Katedrą Inżynierii i Ochrony Wód Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Zakres: Badania wody i osadów dennych Opracowanie wyników badań oraz planu ochrony i rekultywacji jezior Opracowanie map batymetrycznych Edukacja ekologiczna wraz z materiałami promocyjnymi

21 Działania dofinansowane ze środków Funduszu Opracowanie planu ochrony jeziora Wierzysko Beneficjent: Gmina Miejska Kościerzyna Koszt: 125 tys. zł Dotacja: 85 tys. zł wsparcie przez KOS-EKO: 15 tys. zł Współpraca z Instytutem Geografii UG: Katedrą Hydrologii oraz Zakładem Geografii Pojezierzy. Zakres: Analiza terenowa Badania wody i osadów dennych Opracowanie wyników badań oraz planu ochrony i rekultywacji jeziora Jezioro zasilane wodami rzek Wierzycy i Bibrowej wnoszących zanieczyszczenia.

22 Zdjęcia: Działania dofinansowane ze środków Funduszu działania z zakresu ochrony przyrody opracowanie planów ochrony rezerwatów - np. Jezioro Krasne

23 Działania dofinansowane ze środków Funduszu reintrodukcja raka szlachetnego Zaborski Park Krajobrazowy, Wdzydzki Park Krajobrazowy

24 Działania dofinansowane ze środków Funduszu zarybienia - Słowiński Park Narodowy, Zakłady Rybackie Wdzydze Sp. z o.o.

25 Zdjęcia: Działania dofinansowane ze środków Funduszu przepławka dla ryb w Grzybowskim Młynie - Wdzydzki Park Krajobrazowy

26 Zdjęcia: Działania dofinansowane ze środków Funduszu czynna ochrona populacji gniazdowych kaczek i chruścieli na Ziemi Bytowskiej sztuczne wyspy dla rybitwy rzecznej - Jezioro Jasień i Borzytuchom Duży

27 Działania dofinansowane ze środków Funduszu infrastruktura pozwalająca ukierunkować ruch turystyczny - pomosty, wieże widokowe w Słowińskim Parku Narodowym

28 Działania dofinansowane ze środków Funduszu badania naukowe badania jezior na terenie Kaszubskiego, Wdzydzkiego i Zaborskiego Parku Krajobrazowego realizowane przez Uniwersytet Gdański stacja limnologiczna w Borucienie, mobilna stacja limnometryczna

29 Działania dofinansowane ze środków Funduszu monitoring dofinansowanie działalności WIOŚ w Gdańsku wykonującego na terenie województwa pomorskiego zadania, wynikające z założeń Państwowego Monitoringu Środowiska opracowuje oceny i raporty m.in. w zakresie monitoringu źródłowych wód powierzchniowych, rzek i jezior Źródło: Raport o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2011 roku

30 Zdjęcia: Działania dofinansowane ze środków Funduszu działania z zakresu edukacji ekologicznej dofinansowanie działalności Zaborskiego, Kaszubskiego i Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego - Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Szymbarku, Zielona Szkoła w Schodnie

31 Zdjęcia: Działania dofinansowane ze środków Funduszu Harcerskie Centrum Ekologiczne w Funce

32 Działania dofinansowane ze środków Funduszu Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej w Gdańsku m.in. aktualizacja strony prezentacje w ramach cyklu comiesięcznych spotkań miłośników ekologii Jeziora - podwodne ogrody Pomorza dr Katarzyna Bociąg, Wydział Biologii UG Jeziora - wielkie archiwa przyrody dr Dawid Weisbrodt, Instytut Geografii UG, , godz.16, ul. Straganiarska 43/46, naprzeciwko siedziby Funduszu Zapraszamy Państwa na swoistą podróż w czasie, ilustrowaną mikroskopowymi zdjęciami osadów jeziornych. Zawierają one bogaty inwentarz minerałów, szczątków roślinnych i zwierzęcych tworzących fascynujące naturalne archiwum przyrodnicze.

33 Działania dofinansowane ze środków Funduszu Bałtycki Festiwal Nauki

34 o Działania dofinansowane ze środków Funduszu konkurs Nasze jezioro nasza sprawa nabór wniosków trwa do 15 maja br.! Jego celem jest wyłonienie zadań, których realizacja pozwoli na podniesienie poziomu wiedzy na temat funkcjonowania ekosystemów jeziornych, zależności i procesów zachodzących w zlewni jeziora, ochrony wód i przyrody jezior. Zadanie powinno obejmować: monitorowanie jakości i badanie parametrów fizykochemicznych wody, monitorowanie antropopresji w okresie letnim, inwentaryzację przyrodniczą jeziora i jego brzegów, sprzątanie brzegów jeziora, przygotowanie i przeprowadzenie działań dla społeczności lokalnych, m.in.: konkursy, wystawy, spotkania, imprezy plenerowe, inwentaryzację punktów konfliktowych wokół jeziora: nielegalne zrzuty ścieków, dzikie wysypiska odpadów czy grodzenia ograniczające dostęp do jeziora

35 Działania dofinansowane ze środków Funduszu konkurs fotograficzny Kolorowe jezioro Kaszubskie Bieszczady Łukasz Dejnarowicz Kalejdoskop Maria Karczewska Wieczorna wyprawa śladem zachodzącego słońca Ewa Fach

36 Działania dofinansowane ze środków Funduszu obozy dla stypendystów WFOŚiGW w Gdańsku na terenie Kaszubskiego i Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego m.in. przeprowadzenie inwentaryzacji punktów konfliktowych wokół jeziora - nielegalne zrzuty ścieków, wysypiska odpadów czy grodzenia jeziora wyniki przekazano do urzędów poszczególnych gmin

37 Działania dofinansowane ze środków Funduszu Konkursu na zadania z zakresu edukacji ekologicznej warsztaty i konferencje Plan działań dla jezior Kaszubskiego Parku Krajobrazowego Wieżyca maja 2008 XII Ogólnopolska Konferencja Limnologiczna Gdańsk/Wdzydze Kiszewskie września 2008 Ogólnopolska Konferencja Hydrograficzna Gdańsk Sobieszewo września 2009

38 Działania dofinansowane ze środków Funduszu wystawy Zaborski świat podwodny, Zaborskie Krajobrazy (zdjęcia lotnicze)

39 Działania dofinansowane ze środków Funduszu publikacje Badania limnologiczne

40 Działania dofinansowane ze środków Funduszu filmy (WFOŚiGW posiada licencje do emitowania filmów w celach edukacyjnych) cykl filmów telewizyjnych Era Wodnika : 1. W toni Raduńskiego 2. Życiodajne Gardno 3. Nie tylko Leniwe zakładka O Funduszu Informacja o działalności

41 Program Ochrony Jezior Polski Północnej

42 Program Ochrony Jezior Polski Północnej Opracowano na podstawie porozumienia zawartego 5 września 2012 roku pomiędzy Zarządami WFOŚiGW w: Szczecinie, Gdańsku, Toruniu, Olsztynie Białymstoku Cel strategiczny programu: Ochrona i poprawa stanu jednolitych części wód jezior Polski Północnej

43 Program Ochrony Jezior Polski Północnej Zakres geograficzny i administracyjny Programu określono biorąc pod uwagę lokalizację największych naturalnych zbiorników wodnych.

44 Program Ochrony Jezior Polski Północnej Każdy kompleksowy projekt winien uwzględniać: 1. etap przygotowawczy, w tym diagnozę stanu istniejącego w zlewni jeziora oraz opracowanie planu ochrony i/lub rekultywacji jeziora, 2. edukację ekologiczną, 3. monitoring wód po realizacji zadania. Etap przygotowawczy może obejmować: rozpoznanie procesów zachodzących w zlewni, identyfikację źródeł zanieczyszczeń w zlewni oraz rozpoznanie rodzaju zanieczyszczeń, badania hydrologicznych jeziora oraz cyklu badań fizyko-chemicznych i biologicznych wód jeziora i osadów dennych (obejmujących okres stagnacji zimowej i letniej oraz cyrkulacji wiosennej i jesiennej), analizę wyników badań, w tym określenie aktualnego stanu ekologicznego jeziora oraz przyczyn i źródeł niekorzystnych zmian w ekosystemie jeziora, ustalenie obciążenia ładunkiem substancji biogennych wprowadzanych do zbiornika z różnych źródeł, określenie możliwych do zrealizowania działań mających na celu obniżenie ładunków zewnętrznych obciążających jezioro oraz opracowanie planu ochrony jeziora, określenie celowości rekultywacji zbiornika wodnego, a w przypadku uznania konieczności podjęcia tego typu działania, opracowanie projektu rekultywacji jeziora, uzyskanie stosownych decyzji i pozwoleń.

45 Program Ochrony Jezior Polski Północnej

46 Cel 1: Poprawa stanu ekosystemów wodnych Działanie 1.1 Ochrona przyrody - Przykładowe rodzaje projektów: ochrona gatunków i siedlisk in-situ i ex situ, przywracanie drożności i poprawa funkcjonowania korytarzy ekologicznych, urządzenie i zagospodarowanie terenów zieleni oraz wyposażenie ich w urządzenia ograniczające oddziaływanie na środowisko na terenach zurbanizowanych, sporządzanie planów zagospodarowania przestrzennego na terenach cennych przyrodniczo, edukacja ekologiczna, w tym kampanie i programy społeczne związane z realizacją celu i działań Programu. Działanie 1.2 Rolnictwo i leśnictwo - Przykładowe rodzaje projektów: budowa lub remont urządzeń melioracji, rozumianych jako działania chroniące jeziora oraz ograniczające dopływ zanieczyszczeń obszarowych, poprawa i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa oraz leśnictwa do ograniczenia wpływu na wody, w tym modernizacja urządzeń służących do przechowywania i wprowadzania nawozów oraz środków ochrony roślin, projekty z zakresu poprawy ochrony przeciwpowodziowej użytków rolnych, przywracanie walorów lub utrzymanie stanu cennych siedlisk użytkowanych rolniczo oraz zachowanie różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich,

47 Cel 1: Poprawa stanu ekosystemów wodnych ograniczenie intensywnej działalności rolniczej lub jej zaniechanie na obszarach bezpośrednio przyległych do jezior, np.: poprzez wykup ziemi i zmianę sposobu jej użytkowania, sporządzanie planów zagospodarowania przestrzennego, promowanie zasad dobrych praktyk w rolnictwie, zwiększanie obszarów leśnych, renaturyzacja rzek Działanie 1.3 Rybactwo - Przykładowe rodzaje projektów: zmiany struktury gatunków i sortymentów ryb, niezbędnych do osiągnięcia pozytywnego wpływu presji pokarmowej ryb na jakość wód, rozwój infrastruktury związanej z systemem ochrony zbiorników wodnych i ich zlewni, inwestycje związane z utrzymaniem bioróżnorodności ekosystemów Działanie 1.4 Rekultywacja jezior - Przykładowe rodzaje projektów: prace rekultywacyjne w misie jeziora.

48 Cel 2: Ochrona i poprawa środowiska wodnego Działanie 2.1 Gospodarka wodno-ściekowa - Przykładowe rodzaje projektów: budowa, rozbudowa i modernizacja systemów kanalizacji sanitarnej, budowa, rozbudowa i modernizacja systemów kanalizacji deszczowej, podczyszczalni i urządzeń retencyjno-sedymentacyjnych, budowa, rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków (w szczególności odcięcie dopływu ścieków oczyszczonych do jezior i ich dopływów), budowa, rozbudowa i modernizacja rozproszonych systemów oczyszczania ścieków, w tym przydomowych oczyszczalni ścieków, działania związane ze zmniejszenie ilości substancji niebezpiecznych odprowadzanych wraz ze ściekami, budowa, przebudowa i wyposażenie w infrastrukturę drogową przyczyniającą się do ochrony środowiska (np. urządzenia odwadniające w tym kanalizacja deszczowa, zbiorniki retencyjne, przepusty, sączki, zbiorniki odparowujące, separatory dla wód opadowych), monitoring stanu środowiska. Działanie 2.2 Gospodarka odpadami - Przykładowe rodzaje projektów: zamykanie i rekultywacja składowisk odpadów, rekultywacja terenów zdegradowanych, utrzymanie (lub poprawa) ekologicznych funkcji terenu lub utrzymanie (lub przywrócenie) bioróżnorodności, likwidacja nielegalnych wysypisk odpadów, ograniczenie oddziaływania na JCW jezior instalacji do zagospodarowania odpadów.

49 Cel 3: Zrównoważone korzystanie z wód Działanie 3.1 Gospodarka zasobami wód - Przykładowe rodzaje projektów: budowa, rozbudowa i modernizacja systemów poboru i dostawy wody do picia, projekty z zakresu małej retencji, odtworzenie i modernizacja zabudowy hydrotechnicznej, budowa, modernizacja i poprawa stanu technicznego urządzeń przeciwpowodziowych, działania związane ze zmniejszeniem zużycia wody. Działanie 3.2 Turystyka - Przykładowe rodzaje projektów: budowa lub modernizacja infrastruktury służącej zabezpieczeniu obszarów chronionych przed nadmierna i niekontrolowaną presją turystów, budowa i modernizacja infrastruktury oraz zakup wyposażenia ograniczającego wpływ obiektów turystycznych na wody na obszarach zurbanizowanych, budowa i modernizacja instalacji do odbioru odpadów stałych i płynnych z łodzi, zagospodarowanie i oznakowanie szlaków i atrakcji turystycznych wraz z infrastrukturą towarzyszącą, stanic wodnych wraz z obiektami małej architektury i parkingami, a także pomostów służących turystyce wodnej, zagospodarowanie brzegów jezior i brzegów cieków w ich zlewni (np. mola, promenady, plaże, parkingi), budowa lub przebudowa infrastruktury w ramach śródlądowych dróg wodnych, w tym infrastruktury portowej, budowa urządzeń ograniczających oddziaływanie na środowisko wodne stacji paliw dla jednostek pływających.

50 Program Ochrony Jezior Polski Północnej Realizacja każdego z wymienionych rodzajów projektów winna prowadzić do osiągniecia co najmniej jednego z niżej wymienionych efektów: ograniczenie nadmiernej/przyśpieszonej eutrofizacji wód jezior, przeciwdziałanie zanieczyszczeniom substancjami priorytetowymi, przeciwdziałanie zakłóceniom hydrologicznym oraz degradacji walorów morfologicznych, poprawa zasobów naturalnych ekosystemów wodnych. Beneficjentami Programu mogą być: jednostki administracji publicznej i ich jednostki organizacyjne, jednostki samorządu terytorialnego, ich związki oraz ich jednostki organizacyjne, podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego, przedsiębiorców, w tym rolników i osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, instytucje naukowe oraz jednostki badawczo-rozwojowe, w tym szkoły wyższe oraz ich jednostki organizacyjne, organizacje pozarządowe, PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne, wojsko

51 Program Ochrony Jezior Polski Północnej Program zostanie przekazany: Zarządowi Województwa Pomorskiego, Ministrowi właściwemu ds. rozwoju regionalnego oraz członkom Międzyresortowego Zespołu ds. Programowania i Wdrażania Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności Unii Europejskiej, tj. MŚ, MRiRW, MG, MTBiGM. W celu wyłączenia działań Programu w poszczególne programy operacyjne nowej perspektywy finansowej , tj.: programy dotyczące gospodarki niskoemisyjnej, ochrony środowiska, przeciwdziałania i adaptacji do zmian klimatu, transportu i bezpieczeństwa energetycznego, rozwoju obszarów wiejskich, rozwoju obszarów morskich i rybackich, regionalne programy operacyjne Fundusze posiadając 20-letnie doświadczenie w zakresie działalności statutowej oraz w zakresie wdrażania programów operacyjnych perspektywy finansowej są przygotowane do podjęcia roli Instytucji Wdrażających dla programów operacyjnych nowej perspektywy finansowej.

52 Paulina Górska Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku ul. Straganiarska Gdańsk tel./fax. (058)