Innowacyjne fundusze europejskie na innowacyjne inwestycje
|
|
- Bronisława Czerwińska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Innowacyjne fundusze europejskie na innowacyjne inwestycje
2 Innowacyjne fundusze europejskie na innowacyjne inwestycje Warszawa 2010
3 ZESPÓŁ REDAKCYJNY Eksperci Konfederacji Pracodawców Polskich: Ewa Fedor-Destrebecq Tomasz Włodarski Eksperci Deloitte: Magdalena Burnat-Mikosz Beata Tylman Joanna Hejft-Wolska AUTORZY Eksperci Deloitte: Katarzyna Berbeć, Magdalena Burnat-Mikosz, Małgorzata Dzierlińska, Joanna Hejft-Wolska, Edyta Janus, Michał Jaworski, Agata Kurcewicz, Karolina Kaptur, Marcin Kwater, Kamila Łepkowska, Magdalena Kućma, Magdalena Jabłońska, Aleksandra Pabiańska-Walec, Joanna Plizga, Aleksandra Starowicz, Michał Turczyk, Beata Tylman Publikacja jest bezpłatna. Publikacja została przygotowana na podstawie dokumentacji i aktów prawnych aktualnych na dzień 30 listopada 2009 r. Zawiera jedynie informacje natury ogólnej. Konfederacja Pracodawców Polskich, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Deloitte, firmy członkowskie oraz podmioty stowarzyszone nie przedstawiają w tej publikacji porad księgowych, podatkowych, inwestycyjnych, finansowych, konsultingowych, prawnych czy innych. Nie należy także wyłącznie na podstawie zawartych tu informacji podejmować jakichkolwiek decyzji dotyczących Państwa działalności. Konfederacja Pracodawców Polskich, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Deloitte, firmy członkowskie oraz podmioty stowarzyszone nie ponoszą odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w tej publikacji ani za Państwa decyzje podjęte w związku z tymi informacjami. Osoby korzystające z powyższej publikacji robią to na własne ryzyko i ponoszą pełną związaną z tym odpowiedzialność.
4 Słowo wstępne Elżbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego Szanowni Państwo, Już od przeszło 5 lat skutecznie korzystamy z możliwości jakie niosą Fundusze Europejskie. Szeroki strumień środków europejskich mocno pulsuje w krwiobiegu naszej gospodarki, przede wszystkim dzięki aktywności i inwencji polskich przedsiębiorców. Dlatego właśnie, pomimo niełatwej sytuacji ekonomicznej, Polska jest oazą wzrostu gospodarczego w Europie. Sądząc z rosnącego zainteresowania przedsiębiorców, Fundusze Europejskie są bardzo atrakcyjną formą pozyskania kapitału na niezbędne inwestycje i rozwój. Jest to bowiem bezzwrotna pomoc, dzięki której mogą oni sfinansować od 30 do 70% wartości projektu. Wsparcie można uzyskać nie tylko poprzez takie programy jak Innowacyjna Gospodarka czy Kapitał Ludzki, ale również w ramach programów regionalnych. Ponadto w poszczególnych programach pomocowych można skorzystać z różnorodnych instrumentów wspierających inwestycje wykorzystujące innowacyjne technologie o największej wartości dla konkurencyjności naszej gospodarki. Należy przy tym podkreślić, że innowacje to nie tylko nowe technologie, ale także rozwiązania z zakresu organizacji pracy, marketingu czy ochrony środowiska. Przyjęcie przez przedsiębiorców takiego szerokiego, kompleksowego rozumienia innowacyjności oraz sięganie po środki europejskie jest obecnie kluczem do osiągnięcia sukcesu rynkowego i będzie z pewnością procentować w najbliższych latach. Mam nadzieję, że niniejszy podręcznik oraz cykl konferencji regionalnych zachęci przedsiębiorców do kolejnych inicjatyw związanych z wdrażaniem nowoczesnych rozwiązań. Dzięki nim Polska ma wielką szansę zostać kluczowym i konkurencyjnym graczem na gospodarczej mapie Europy. Życzę Państwu sukcesów w realizacji nowych przedsięwzięć 1
5 Słowo wstępne Andrzej Malinowski Prezydent Konfederacji Pracodawców Polskich Szanowni Państwo, Unijne dotacje zmieniają Polskę i zmieniają Polaków. Nasi przedsiębiorcy w rekordowym tempie przyswoili sobie umiejętność zdobywania finansowego wsparcia dla swoich biznesowych pomysłów. Udowadniają tym samym, że są najbardziej dynamiczną grupą społeczną, potrafiącą znakomicie adaptować się do zmieniającej rzeczywistości. Że są twórczy i innowacyjni. A przecież właśnie ta ostatnia cecha najbardziej będzie się liczyła w perspektywie kilkunastu najbliższych lat. Polska gospodarka wciąż jest za mało innowacyjna, wciąż w większym stopniu odtwórcza niż twórcza. To w ciągu kliku najbliższych lat rozstrzygnie się, czy skażemy się na dryf rozwojowy, czyli de facto bylejakość i stagnację, czy też realnie dołączymy do nowoczesnych państw budujących gospodarkę opartą na wiedzy. Na razie udział funduszy przeznaczonych na działalność badawczo rozwojową w nakładach naszych przedsiębiorstw jest niski. W krajach UE jest on dużo wyższy. Tak więc polscy przedsiębiorcy stoją przed nie lada zadaniem. Nasza gospodarka musi radykalnie zmienić swoje oblicze. Koniecznością staje się transfer i wdrożenie nowych technologii na skalę dotychczas niewyobrażalną. Wytyczenie szlaków umożliwiających sprostanie wyzwaniom przyszłości jest również obowiązkiem Konfederacji Pracodawców Polskich, największej organizacji zrzeszającej przedsiębiorców w naszym kraju, mającej za sobą dwudziestoletnie doświadczenie i niebagatelny dorobek. Od początku polskiej obecności w UE pomagamy naszym przedsiębiorcom w pozyskiwaniu unijnych funduszy. To, między innymi, dzięki naszym staraniom i zabiegom udało się uprościć niektóre biurokratyczne procedury. Oddając w Państwa ręce ten podręcznik, chcemy popularyzować innowacyjne projekty inwestycyjne i działać na rzecz maksymalnego wykorzystania funduszy europejskich przeznaczonych na te cele. Mam nadzieję, że zawarte w tym podręczniku rady i wskazówki okażą się pomocne dla Was i Waszych firm i w efekcie dla całej polskiej gospodarki. 2
6 Innowacyjne fundusze europejskie na innowacyjne inwestycje Magdalena Burnat-Mikosz Deloitte Szanowni Państwo, Niezmiernie cieszymy się, że możemy podzielić się z Państwem praktyczną wiedzą ekspertów Deloitte na temat funduszy europejskich. Jako doradcy, wspieramy przedsiębiorców w wykorzystaniu funduszy z Unii Europejskiej od początku ich dostępności w Polsce, czego rezultatem jest już pond 1 mld zł dotacji do tej pory pozyskanych dla klientów przez naszych ekspertów. Od lat zachęcamy przedsiębiorstwa działające w Polsce, by wykorzystywały dostępne fundusze europejskie nie tylko w celu zaspokajania doraźnych potrzeb inwestycyjnych czy szkoleniowych, ale także planowania i realizacji strategicznych projektów rozwojowych. W tym kontekście, innowacje są podstawowym elementem budowania pozycji konkurencyjnej na każdym rynku. Programy operacyjne dostępne w Polsce, w tym zwłaszcza Innowacyjna Gospodarka przewidują szeroki katalog instrumentów wsparcia przedsięwzięć innowacyjnych, które mają charakter komplementarny w zasadzie każdy dobry projekt można potencjalnie sfinansować z odpowiedniego działania. Jednocześnie szerokie spektrum możliwości powoduje, że identyfikacja odpowiedniego działania ma równie duże znaczenie, jak przygotowanie wniosku i pozyskiwanie dotacji. Oddajemy w Państwa ręce podręcznik, który opracowaliśmy z myślą o przekazaniu wyselekcjonowanych informacji, najbardziej przydatnych z punktu widzenia przedsiębiorcy zainteresowanego pozyskaniem dodatkowych środków na rozwój innowacji w firmie. Na praktycznych przykładach pokazujemy, jak wychodząc od ogólnych pomysłów, potrzeb i oczekiwań zbudować zręby projektu i wybrać odpowiedni schemat dotacji spośród dostępnych możliwości. Liczymy, że dzięki wskazówkom wynikającym z doświadczenia ekspertów Deloitte pobudzimy zainteresowanie strategicznym planowaniem wykorzystania funduszy europejskich i budowania w oparciu o nie projektów rozwojowych firmy. Mamy też nadzieję, że zawarte w podręczniku informacje zaowocują większą liczbą naprawdę ciekawych, innowacyjnych projektów finansowanych ze środków UE. 3
7 4
8 ROZDZIAŁ 1 JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA?
9 6 Rozdział 1. Jak korzystać z podręcznika?
10 Innowacyjne fundusze europejskie na innowacyjne inwestycje Niniejszy podręcznik prezentuje możliwości i sposoby ubiegania się o dofinansowanie z funduszy europejskich projektów o charakterze innowacyjnym. Innowacyjność jest bowiem jednym z podstawowych obszarów rozwoju polskich przedsiębiorstw i polskiej gospodarki, jaki wspiera Unia Europejska. Dlatego obecność innowacji w projekcie często warunkuje uzyskanie dotacji. Od niej zależy nie tylko ocena danego projektu, ale często również i to, czy zostanie on do niej w ogóle dopuszczony. Przedstawione w podręczniku zestawienie źródeł finansowania innowacji pozwoli przedsiębiorcy w prosty i przejrzysty sposób zidentyfikować odpowiednie źródło wsparcia, ocenić realne szanse powodzenia oraz opisać swój projekt zgodnie z definicjami właściwymi dla danego instrumentu wsparcia i terminologią Unii Europejskiej. Podręcznik, zgodnie z przyjętą zasadą pokaż mi swoją innowacyjność, a powiem Ci, jak ją sfinansować, krok po kroku prowadzi projektodawcę przez katalog możliwości, które otwierają fundusze europejskie, wskazując zarówno źródła finansowania, jak i opisując korzyści, ryzyka i kluczowe czynniki sukcesu. Podręcznik został skonstruowany w oparciu o trzy podstawowe kroki, które stanowią ścieżkę decyzyjną przedsiębiorcy planującego wprowadzić innowację i pozyskać na nią fundusze UE. W przewodniku odniesiono się głównie do programów operacyjnych dostępnych w Polsce w latach Wybrano z nich i przedstawiono te działania i poddziałania, które stwarzają największe możliwości finansowania innowacji. KROK 1 POZNAJ SWOJĄ INNOWACYJNOŚĆ Dzięki przejrzystej formie publikacji, przedsiębiorca ma możliwość przeanalizowania różnych definicji innowacyjności zamieszczonych w Rozdziale 2 Innowacyjność w funduszach europejskich i poznania opinii osób zaangażowanych we wdrażanie innowacyjnych przedsięwzięć dofinansowanych z funduszy europejskich. Osoby te mówią o teoretycznych i praktycznych aspektach innowacyjności, zarówno z perspektywy krajowej, jak i europejskiej, co pozwala zrozumieć i odpowiednio zaprojektować innowacyjność własnego przedsięwzięcia. W rozdziale tym zawarte są również opinie i oczekiwania osób, które na co dzień zajmują się oceną wniosków przedsiębiorców. Mówią oni także o propozycjach zmian i problemach, z którymi spotkali się w swojej działalności i z którymi spotkać się mogą beneficjenci. Dzięki temu, nasz podręcznik stanowi również doskonałe źródło wiedzy o pułapkach czyhających na beneficjentów. KROK 2 ZDEFINIUJ SWÓJ PROJEKT I WYBIERZ ODPOWIEDNI MECHANIZM DOTACJI Podręcznik to jednak przede wszystkim praktyczny przewodnik po innowacjach w programach europejskich. I dlatego ukazując różne typy przedsięwzięć innowacyjnych w Rozdziale 3 opisujemy szczegółowo instrumenty ich wspierania. Te różne typy projektów to: 7
11 Rozdział 1. Jak korzystać z podręcznika? wprowadzenie nowego produktu lub usługi, zakup nowoczesnej technologii, rozwój działalności badawczo rozwojowej, podniesienie kwalifikacji pracowników. Rozdział 3 został podzielony na podrozdziały, z których każdy zawiera katalog alternatywnych instrumentów wsparcia dla danego typu projektu wraz z podstawowymi warunkami, jakie należy spełnić, by otrzymać dofinansowanie. Bazując na rzeczywistych przykładach inwestycji, przedstawiamy optymalną ścieżkę wyboru programu operacyjnego i działania wspierającego realizację takich projektów. Szczególnie ważną i mamy nadzieję pomocną częścią tego rozdziału są przykłady przedsiębiorstw, które z powodzeniem aplikowały o fundusze europejskie i dzięki nim realizują inwestycje o przełomowym znaczeniu. Każdy opis zawiera informację o profilu firmy, główne przesłanki starania się o unijne euro i zakres dofinansowanego projektu, co pozwala wyobrazić sobie, jak poszczególne zapisy w dokumentacji konkursowej przekładają się na faktyczne możliwości dla biznesu. KROK 3 ZAPOZNAJ SIĘ ZE SZCZEGÓŁOWYMI ZASADAMI DOTACJI Kolejną częścią podręcznika są szczegółowe opisy wskazanych w Rozdziale 4 źródeł finansowania projektów. Przedstawiamy tam również przejrzysty opis każdego regionalnego programu operacyjnego w częściach związanych w innowacyjnością. Uzupełnieniem Rozdziału 4 jest opis mniej znanych, ale również przydatnych źródeł pośredniego finansowania innowacji w przedsiębiorstwach: parków technologicznych, inkubatorów przedsiębiorczości czy aniołów biznesu. Ponieważ szczególnie istotne jest zrozumienie podstawowych pojęć związanych z funduszami europejskimi, Rozdział 5 zawiera również niezbędnik projektodawcy kluczowe pojęcia i opis procedur, z jakimi można się spotkać podczas procesu aplikowania o fundusze europejskie. Dzięki temu, każdy będzie w stanie odpowiednio zinterpretować i wdrożyć charakterystyczne dla programów europejskich elementy np. efekt zachęty czy ocenę oddziaływania na środowisko. Definicje stosowane w przepisach UE są kluczowe dla zrozumienia idei udzielania dofinansowania w ramach konkretnego działania i mają decydujący wpływ na planowany zakres projektu oraz jego powodzenie. 8
12 ROZDZIAŁ 2 INNOWACYJNOŚĆ W FUNDUSZACH EUROPEJSKICH
13 10 Rozdział 2. Innowacyjność w funduszach europejskich
14 Innowacyjne fundusze europejskie na innowacyjne inwestycje 2.1 Innowacyjność w kilku słowach Pojęcie innowacyjności używane w kontekście funduszy europejskich ma charakter złożony. Nie sposób podać jednej jej definicji. Spowodowane jest to przede wszystkim tym, że w ciągu ostatnich sześciu lat wydatkowania funduszy europejskich polskim instytucjom publicznym nie udało się skonstruować skutecznego i obiektywnego narzędzia oceny innowacyjności projektów. W tabelach zamieszczonych w tym rozdziale pokazujemy różne podejścia do innowacyjności, jakie pojawiają się w kontekście funduszy europejskich. Instytucje publiczne zaangażowane w proces formułowania kryteriów oceny innowacyjności projektów, tj. głównie Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (MRR), Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) oraz Ministerstwo Gospodarki (MG), już od początku procesu wdrażania funduszy strukturalnych w Polsce, tj. od lat stosują różne podejścia do innowacyjności projektów współfinansowanych z funduszy europejskich. Niemniej, podstawowym punktem ich odniesienia zawsze był okres stosowania danej technologii na poziomie: regionalnym, krajowym i światowym. Dodatkowe kontrowersje budziły również sposoby udowodnienia innowacyjnego charakteru przedsięwzięcia. W praktyce wymagano dostarczania opinii od producentów, niezależnych jednostek badawczych, raportów branżowych. Ostatnio wymaga się od przedsiębiorców nawet orzeczeń międzynarodowych komitetów normalizacyjnych. W ciągu kilku lat różne instytucje wdrażające programy pomocowe dla Polski modyfikowały kryteria, dostosowując je do pojawiających się trendów w gospodarce. Wszystko po to, aby zbudować system pozwalający wyłonić w konkursach najlepsze, najbardziej innowacyjne i zaawansowane technologicznie projekty. W konsekwencji, termin innowacyjność posiada wiele różnych znaczeń, zależnych od celu realizacji konkretnego działania. Jednocześnie wciąż obserwujemy próby tworzenia nowych wymagań, definiujących innowacyjność na potrzeby konkursów. Wszystko po to, aby ułatwić dokonanie ostatecznej oceny projektów, choć czasem wymagania te nie mają wiele wspólnego z celami konkretnych działań (np. w PO IG celem jest wspieranie największych inwestycji, a kryterium innowacyjności umożliwia jedynie otrzymanie dodatkowych punktów zob. Tabela 1). Tabela 1. MERYTORYCZNE I FORMALNE PRZYPORZĄDKOWANIE DEFINICJI INNOWACYJNOŚCI I) Przyporządkowanie merytoryczne (podporządkowanie definicji celom danego działania), np.: 4.4 PO IG wspieranie najbardziej innowacyjnych projektów w skali świata, odnoszących się do nowych technologii i produktów (innowacyjność na bardzo wysokim poziomie) PO IG wspieranie technologii innowacyjnych w skali świata (innowacyjność na wysokim poziomie) 8.1 PO IG wprowadzenie nowych e-usług na rynek docelowy (innowacyjność na średnim poziomie) 8.2 PO IG wspieranie rozwoju e-biznesu w przedsiębiorstwie (innowacyjność na średnim poziomie) PO IG wspieranie rozwoju działalności B+R w przedsiębiorstwie (innowacyjność na średnim poziomie) II) Przyporządkowanie formalne wynikające ze spełnienia szczególnych warunków dla potwierdzenia stopnia innowacyjności, np.: PO IG działanie wspierające największe inwestycje produkcyjne, innowacyjność służy jedynie różnicowaniu dużych projektów - nie jest głównym celem działania 4.4 i PO IG wprowadzenie formalnych wymogów dotyczących opinii o innowacyjności: format, wymagane nazewnictwo, zamknięty katalog instytucji upoważnionych do wydawania opinii, ustalony zakres danych które powinny zostać w niej ujęte działania 9.1, 9.4, 9.5 i 10.3 PO IiŚ innowacyjność jako cel horyzontalny, ale formalny wymóg bardzo niskiej innowacyjności wynikający z reguł linii demarkacyjnej (technologie stosowane na świecie co najmniej 3 lata) Źródło: opracowanie własne 11
15 Rozdział 2. Innowacyjność w funduszach europejskich Wywiad Waldemar Pawlak Wicepremier, Minister Gospodarki 1. Dlaczego wspieranie innowacyjności polskich przedsiębiorstw jest jednym z priorytetów Ministerstwa Gospodarki? Poziom innowacyjności przedsiębiorstw przekłada się na rozwój całej gospodarki. Wspieranie tej dziedziny pozwala nie tylko niwelować lukę technologiczną dzielącą nas od krajów wysokorozwiniętych, ale także budować stabilne i trwałe podstawy wzrostu gospodarczego naszego kraju. Innowacyjna gospodarka to gospodarka bardziej odporna na kryzys, tworząca trwałe miejsca pracy oraz przyczyniająca się do poprawy wizerunku kraju na arenie międzynarodowej. Zatem wspieranie innowacyjności polskich firm jest niezbędne dla stabilnego i szybszego rozwoju kraju. Ministerstwo Gospodarki wspiera inwestycje w nowoczesne technologie i prace badawczo-rozwojowe. Tworzymy firmom jak najkorzystniejsze warunki do prowadzenia tego typu działalności i likwidujemy istniejące bariery. Dążymy przede wszystkim do wzmacniania roli innowacji w sektorze produkcyjnym i usługowym. Staramy się także kształtować postawy proinnowacyjne wśród przedsiębiorców, pokazując jakie przyniesie im to korzyści. Jednym z głównych instrumentów wspierania innowacji ze środków unijnych jest Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka. Przedsiębiorcy mogą ubiegać się o łączną kwotę 9,7 mld euro pomocy finansowej z PO IG. 2. Czy dostrzega Pan konieczność mocniejszego wspierania konkretnego typu innowacji? Jeśli tak, to w jaki sposób? Dlaczego? Nie faworyzujemy żadnego typu innowacji. Jednak pomoc państwa przy realizacji inwestycji w nowe technologie powinna przekładać się na konkretne efekty gospodarcze. Z tego względu w ramach PO IG wspierane są jedynie ekonomicznie opłacalne projekty, a wykluczane te, które nie mają większych szans powodzenia na rynku. W PO IG położyliśmy szczególny nacisk na rozwój nowoczesnych produktów. Odznaczają się one największym potencjałem wzrostu gospodarczego i zdolności eksportowych. Dlatego postanowiliśmy wspierać szczególnie projekty, w ramach których powstaną produkty będące innowacją na skalę światową. Przewidzieliśmy na ten cel 1,42 mld euro dostępnych w działaniu 4.4 Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym PO IG. Jest to największe działanie Programu. Priorytetem jest dla nas także wsparcie działalności małych i średnich firm. Dzięki swojej elastyczności i otwartości potrafią one szybko tworzyć i wdrażać nowe rozwiązania. Dlatego też zgodnie z zapisami PO IG, 65% środków unijnych przeznaczonych na bezpośrednie wsparcie dla przedsiębiorców, trafi do sektora MŚP. Warto jednak wspomnieć, że innowacje kojarzą się wyłącznie z wprowadzaniem do firm nowoczesnych technologii. Ostatnio 12
16 Innowacyjne fundusze europejskie na innowacyjne inwestycje jednak coraz więcej uwagi poświęca się innowacjom społecznym. Są one postrzegane, jako udane wdrożenia nowych reform społecznych. Te z kolei mogą mieć miejsce zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym i są raczej wynikiem procesu uczenia się, niż wynalazczości. Sądzę, że w dzisiejszych czasach innowacje powinny odgrywać główną rolę w kreowaniu nowej światowej gospodarki. Warto by stawiały czoła wyzwaniom społecznym oraz osiąganiu celów Strategii Lizbońskiej, która chce stworzyć z UE najbardziej dynamiczną i konkurencyjną gospodarkę opartą na wiedzy. Nowoczesne rozwiązania są przecież kluczowym elementem gwarantującym wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Są one jednak skomplikowanym procesem, wymagającym włączania się różnych aktorów. Dlatego w drodze do innowacyjności polskiej gospodarki ważna jest efektywna współpraca przedsiębiorców, klientów, uczelni i jednostek naukowych. 3. Jakie przesłanki stały za warunkami i założeniami Programów Operacyjnych, którym musi podołać przedsiębiorca, aby otrzymać wsparcie z funduszy europejskich? Czy nie uważa Pan, że w dobie spowolnienia gospodarczego są one wygórowane? Aby otrzymać wsparcie ze środków unijnych przedsiębiorca musi jedynie przedstawić innowacyjny projekt, jako możliwy do zrealizowania i opłacalny finansowo. Część wymagań stawianych przedsiębiorcom, np. w zakresie ochrony środowiska, równości szans lub pomocy publicznej, wynika z przepisów unijnych. O przystępności dofinansowania świadczy liczba zgłoszonych projektów. Ich wartość często przewyższa przewidzianą na ten cel kwotę. Z tego też względu w działaniu 4.2 i 4.4 PO IG zwiększyliśmy pulę środków, aby dofinansowanie mogły dostać także te projekty, które zdobyły wiele punktów, ale zabrakło dla nich wcześniej pieniędzy. W ramach PO IG projekty są wybierane w trybie konkursowym przez niezależną Komisję. W jej skład wchodzą m.in. eksperci z dziedzin, których dotyczą projekty, dzięki czemu można wybrać najlepsze pod względem merytorycznym przedsięwzięcia. Znacznie ważniejszym w dobie spowolnienia gospodarczego jest problem dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania projektów. Chcemy poprawić tę sytuację, dlatego ułatwiliśmy korzystanie z zaliczek. Każdy przedsiębiorca, realizujący projekt w ramach programu operacyjnego może otrzymać zaliczkę. W Ministerstwie Gospodarki wprowadziliśmy także znaczne ułatwienia w systemie zabezpieczeń należytego wykonania zobowiązań wynikających z umowy o dofinansowanie. Ci przedsiębiorcy, którzy złożyli wnioski o dofinansowanie w 2008 r., a projekty realizują w 2009 r., w uzasadnionych przypadkach będą mogli przedłużyć termin wykonania projektu. Mogą także wnioskować o zwiększenie kwoty dofinansowania, jeżeli wzrost wydatków kwalifikowanych wynika ze spadku kursu złotego. 4. Czy projekty składane przez przedsiębiorców w ramach funduszy europejskich są zgodne z Państwa wizją rozwoju innowacji w Polsce? Jak najbardziej. Zgodnie z założeniami, projekty składane przez przedsiębiorców w ramach PO IG, a w szczególności osi priorytetowej IV Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia, dotyczą zarówno innowacji w obszarach wysokich technologii, jak i innowacji w sektorach tradycyjnych. Z kolei dzięki temu, że wsparcie finansowe udzielane jest niezależnie od sektora czy branży, której dotyczy, rozwój innowacji przekłada się na wszystkie gałęzie gospodarki i wzrost PKB. 5. Jak innowacyjność będzie wspierana w latach , w nowej perspektywie finansowej? Obecnie duży nacisk kładziemy na wspieranie innowacji produktowych, wprowadziliśmy także preferencje dla innowacji o znaczeniu światowym. Określenie form wspierania innowacyjności w nowej perspektywie finansowej powinno nastąpić w oparciu o obserwację i badania ewaluacyjne pomocy udzielanej w ramach PO IG. W zdecydowanej większości działań programu trwają jeszcze intensywne prace nad wyborem projektów do dofinansowania oraz nad umowami z beneficjentami. 13
17 Rozdział 2. Innowacyjność w funduszach europejskich Dodatkową funkcją różnorodności znaczeń terminu innowacyjność była konieczność ustalenia tzw. linii demarkacyjnej pomiędzy różnymi działaniami i programami operacyjnymi w ogóle. Linia ta rozgranicza programy i uzależnia możliwość ubiegania się o dotację m. in. od stopnia innowacyjności i skali danego projektu. W zależności od tego, czy planowane przedsięwzięcie możemy zdefiniować jako znacząco innowacyjne lub mało innowacyjne, ma ono określony katalog instrumentów wsparcia. Istotna jest zatem znajomość definicji i sposobu mierzenia innowacji w poszczególnych instrumentach i to, by przedsiębiorca umiał ocenić nowatorstwo projektu w ich kontekście. Pozwoli mu to na wybór właściwego źródła wsparcia i zwiększy szanse na otrzymanie dofinansowania. Poglądowe zasady przyporządkowywania projektów do wybranych źródeł pomocy przedstawia Tabela 2. Opinia, jaką posiada dany przedsiębiorca na temat innowacyjności swojego projektu niemal nigdy nie jest spójna z tym, w jaki sposób jego projekt zostanie zdefiniowany i oceniony. Jest to wynikiem, jak już wspomnieliśmy, wielości obowiązujących definicji. Sprzyja to z jednej strony wieloznaczności i powoduje brak pewności co do przepisów, ale z drugiej stwarza duże pole dla kreatywnych przedsiębiorców i często powoduje, że technologie, na pierwszy rzut oka wydające się mało innowacyjne, w świetle niektórych kryteriów stają się nowatorskimi technologiami, mającymi ogromne szanse na dofinansowanie. Tabela 2. INNOWACYJNOŚĆ JAKO LINIA DEMARKACYJNA I) Wysoki poziom innowacyjności zastosowanie technologii innowacyjnych w skali świata: PO Innowacyjna Gospodarka: 4.4, II) Średni poziom innowacyjności innowacyjność w skali przedsiębiorstwa jako kryterium wejścia: Regionalne Programy Operacyjne PO Rozwój Polski Wschodniej III) Niski poziom innowacyjności: zastosowanie rozwiązań technologicznych stosowanych minimum 3 lata na rynkach światowych PO Infrastruktura i Środowisko: działania 9.1, 9.4, 9.5 i 10.3 Źródło: opracowanie własne WNIOSKI PRAKTYCZNE DLA PRZEDSIĘBIORCY: dla każdego programu przyjęto odmienną definicję innowacyjności. Zanim podejmiesz decyzję o wyborze instrumentu wsparcia sprawdź jakie są zasady jej oceny. 2.2 Brak jednolitości definicyjnej Instytucje wdrażające fundusze europejskie definiują innowacyjność projektu przede wszystkim przez pryzmat technologii, jaka ma być implementowana w wyniku realizowanej inwestycji, jak również przez jej wpływ na produkt lub usługę, będącą wynikiem przedsięwzięcia. Dodatkowo zwracają uwagę na inne oblicza innowacyjności, takie jak nowatorskie podejście do organizacji, procesów czy marketingu (zob. Tabela 3). Źródłem definicji innowacyjności stosowanych przez podmioty publiczne są ekspertyzy, opracowania i raporty. Najważniejsza, szeroko obecnie stosowana definicja innowacyjności pochodzi z tzw. Oslo Manual międzynarodowego podręcznika o innowacyjności, będącego wynikiem współpracy w ramach Grupy Roboczej OECD Ekspertów Krajowych ds. Wskaźników Naukowo-Technicznych (OECD Working Party of National Experts on Science and Technology Indicators, NESTI) oraz Grupy Roboczej Eurostatu ds. Statystyki Nauki, Techniki i Innowacji (WPSTI) i wielu ekspertów zewnętrznych. 14
18 Innowacyjne fundusze europejskie na innowacyjne inwestycje Oslo Manual prezentuje zasady gromadzenia i interpretacji danych w układzie zapewniającym międzynarodową porównywalność oraz zawiera przejrzyste i poglądowe opisy, definicje oraz modele zjawiska innowacji. To właśnie na nim oparto m.in. definicję istoty innowacji, którą jest wdrożenie nowości do praktyki. Wdrożenie nowego produktu (towaru lub usługi) polega na zaoferowaniu go na rynku. Wdrożenie nowego procesu, nowych metod marketingowych lub nowej organizacji polega na ich zastosowaniu w bieżącym funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Na przełomie 2008 i 2009 r. MRR zleciło opracowanie dodatkowej ekspertyzy, która miała pomóc na bieżąco weryfikować metodologię, jaką posługuje się resort w ocenie innowacyjności oraz sformułować postulaty i kierunki kreowania tego kryterium w kolejnych latach. Tezy zawarte w tej ekspertyzie zostały przyjęte za punkt odniesienia i służą do modyfikowania podejścia do innowacyjności. Na jej wynikach opierają się definicje wiążące dla wnioskodawców w ramach głównego programu wspierającego innowacyjność PO IG (zob. Tabela 3). Tabela 3. RODZAJE INNOWACYJNOŚCI I) Innowacja produktowa wprowadzenie na rynek przez dane przedsiębiorstwo nowego towaru lub usługi, lub znaczące ulepszenie oferowanych uprzednio towarów lub usług w odniesieniu do ich charakterystyk lub przeznaczenia. Ulepszenie może dotyczyć charakterystyk technicznych, komponentów, materiałów, wbudowanego oprogramowania, bardziej przyjaznej obsługi przez użytkownika oraz innych cech funkcjonalnych wszelkiego rodzaju zmiany polegające na udoskonaleniu wyrobu już wytwarzanego przez przedsiębiorstwo, bądź na rozszerzeniu struktury asortymentowej o nowy produkt produkt nowy pod względem technologicznym jest to produkt, którego cechy technologiczne lub przeznaczenie różnią się znacząco od uprzednio wytwarzanych. Innowacje tego typu mogą wiązać się z całkowicie nowymi technologiami, opierać się na połączeniu istniejących technologii w nowych zastosowaniach lub też na wykorzystaniu nowej wiedzy innowacja produktowa została wdrożona jeśli została wprowadzona na rynek. Stosowany tu termin produkt należy rozumieć w ujęciu marketingowym, obejmującym zarówno towary jak i usługi II) Innowacja procesowa (technologiczna) wprowadzenie do praktyki w przedsiębiorstwie nowych, lub znacząco ulepszonych, metod produkcji lub dostaw, do których zalicza się zmiany w zakresie technologii, urządzeń i/lub oprogramowania III) Innowacja marketingowa wdrożenie nowej metody marketingowej związanej ze znaczącymi zmianami w projekcie konstrukcji produktu lub opakowaniu, dystrybucji, promocji lub strategii cenowej wygląd produktu - opakowanie - pozycjonowanie - promocja - polityka cenowa - model biznesowy IV) Innowacja organizacyjna wdrożenie nowej metody organizacyjnej w przyjętych przez firmę zasadach działania, w organizacji miejsca pracy lub w stosunkach z otoczeniem nowa metoda organizacji działalności biznesowej przedsiębiorstwa nowa organizacja miejsc pracy nowa organizacja relacji zewnętrznych Źródło: opracowanie własne na podstawie ekspertyzy wykonanej na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Warszawa, luty 2009 Przedsiębiorcy ubiegający się o dofinansowanie muszą mieć na uwadze, iż sposób definiowania i oceny innowacyjności będzie podlegał modyfikacjom, w zależności od tego, co będzie zgodne z kierunkami rozwoju kraju oraz jak sprawdzą się w kolejnych konkursach obecnie obowiązujące kryteria. Czy pozwolą one na wsparcie najlepszych, najbardziej innowacyjnych projektów? 15
19 Rozdział 2. Innowacyjność w funduszach europejskich WNIOSKI PRAKTYCZNE DLA PRZEDSIĘBIORCY: nie poszukuj jednej definicji innowacyjności ani jednego sposobu jej oceny w ramach różnych instrumentów wsparcia. Istnieje co najmniej kilka rodzajów innowacji (produktowa, organizacyjna, procesowa, marketingowa), a w ramach każdego działania ustanowiona jest odmienna metodologia jej weryfikacji i oceny. Izabela Banaś Zastępca Dyrektora w Zespole Badań i Rozwoju, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (Zespół nadzoruje wdrażanie działania i 4.2 PO IG) Jak scharakteryzować naszą działalność na rzecz rozwoju innowacji? Myślę, że jest to ciągłe balansowanie między naszym głównym dylematem wspierać projekty o najwyższej innowacyjności czy utrzymywać możliwie najszerszy dostęp do środków unijnych dla wszystkich tych, którzy wplatają w swoje projekty innowacyjność. A jak tę innowacyjność pojmować? Odpowiedź akurat na to pytanie jest prosta nasze rozumienie innowacyjności jest identyczne z definicją zawartą w tzw. Oslo Manual. Nasza działalność ma jeszcze jeden aspekt mobilizujemy przedsiębiorców do podejmowania działań innowacyjnych, przedstawiamy im korzyści, mówimy nawet o pewnej dziejowej konieczności. Z drugiej strony czasem po prostu im uświadamiamy, że to co robią to właśnie innowacyjność. Często jest bowiem tak, że zwyczajnie nie zdają sobie z tego sprawy, przez co nie korzystają z naszych źródeł wsparcia. Z reguły nie mówimy, na jaką skalę ma być wspierana przez nas innowacyjność. Składane są różne projekty, zawierające różne komponenty innowacyjne. Nie chcemy zamykać drogi dla projektów z żadnej branży wspieramy i te, w których gros środków przeznaczonych jest na wdrożenia, i te mające odwrotne proporcje. Nie określamy pułapów. Można powiedzieć, że my po prostu stymulujemy rozwój sektora B+R w Polsce. A ponieważ część wdrożeniowa jest kapitałochłonna, będziemy starali się zwiększać budżet działania 4.1 PO IG. Wypowiedź Jakie wnioski płyną z dotychczas podpisanych umów? Trudno o jednoznaczne konkluzje, a za wcześnie jeszcze na podsumowania całej perspektywy. Generalnie co nas cieszy duża część przedsiębiorców prowadzi badania we własnym zakresie lub zleca je krajowym jednostkom badawczym. Spory odsetek wprowadza innowacje na skalę kraju czy świata, choć nie brakuje także tych mniejszych, na skalę przedsiębiorstwa. Wiele innowacji dotyczy produktów, ale wiele jest też nowatorskich procesów. Warto zauważyć, że bardziej niż potencjał finansowy bierzemy pod uwagę doświadczenie wnioskodawców i to, w jaki sposób mają zamiar zorganizować sobie niezbędne zaplecze na realizację projektów. Można powiedzieć, że wspieramy tych, którzy potrafią realnie mierzyć swoje zamiary na siły. Cały czas staramy się pomagać przedsiębiorcom, ułatwiać im codzienną współpracę, począwszy od generatora wniosków, który wciąż udoskonalamy. Z drugiej strony, z uproszczeniami nie możemy pójść za daleko musimy bowiem mieć podstawę do ich oceny. Stąd na przykład taki, a nie inny, charakter i zakres biznes planów. W naszych działaniach nie będziemy trzymać środków do ostatniej chwili. Zdajemy sobie sprawę, że projekty badawcze są czasochłonne. Nie chcielibyśmy, aby ciekawe projekty odpadały tylko dlatego, że części pieniędzy zwyczajnie nie zdążą wydać. Niestety, muszę przyznać, że przedsiębiorcy mają problemy techniczne najczęściej źle opisują wydatki. Dla nich pewne rzeczy wydają się oczywiste, ale dla nas są niezrozumiałe. Czasem nie widać, czego dotychczas dokonali, czy mają zabezpieczone środki i czy dysponują personelem. Nasze wątpliwości budzi ale naprawdę rzadko kwestia finansowania wynagrodzeń. Niestety, niektóre wnioski mają część badawczą przyczepioną trochę na siłę od razu widać, że przedsiębiorcom chodzi właściwie tylko o pieniądze na wdrożenie. Takie wnioski musimy eliminować. 2.3 Jak bardzo innowacyjna ma być innowacja Zapisy Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka wskazują na możliwość współfinansowania tylko projektów istotnych, pozytywnie wpływających na nasycenie innowacyjnością naszej gospodarki. Zaznaczyć należy, że tej innowacji nie musi wymyślać sam przedsiębiorca. Takie technologie czy know-how mogą być kupione w ramach inwestycji. Jedyne ograniczenie 16
20 Innowacyjne fundusze europejskie na innowacyjne inwestycje dotyczy projektów, które polegają na zakupie produktu, w którym została wdrożona myśl innowacyjna. Takie projekty, zgodnie z przepisami, nie będą dofinansowywane, gdyż w tym przypadku właściwym beneficjentem pomocy powinien być pierwotny producent wyrobów. Przykłady wspieranych projektów: 1. Zainstalowanie nawigacji satelitarnej pozwalającej na dokładne sterowanie pracą maszyny budowlanej (spycharki) na zadanym odcinku budowy. 2. Zastosowanie po raz pierwszy oddychającego materiału w produkcji niektórych ubrań jako przykład innowacji produktowej polegającej na zastosowaniu nowych materiałów wpływających w sposób istotny na funkcjonalność produktu. 3. Znaczące ulepszenie dostarczania usług (np. w zakresie wydajności lub szybkości), dodanie nowych funkcji do istniejących usług lub wprowadzenie całkowicie nowych usług 1. Należy pamiętać, że to, co dla jednej branży jest innowacją, dla innych, bardziej zaawansowanych technologicznie, będzie przestarzałe. Nie przekreśla to jednak możliwości zdobycia dofinansowania dla pozornie zdezaktualizowanego projektu. W tym przypadku innowacyjność będzie musiała mieć odzwierciedlenie w produkcie, który powstaje w wyniku inwestycji. WNIOSKI PRAKTYCZNE DLA PRZEDSIĘBIORCY: innowacja w projekcie nie musi być wynikiem prac badawczych samego przedsiębiorcy odpowiednie know-how może zostać kupione i jako wartość niematerialna i prawna może stanowić koszty kwalifikowane projektu. 2.4 Pragmatyka jak jest rozumiana innowacja w programach operacyjnych Innowacyjność nie tylko może być w różnorodny sposób rozumiana, ale także może dotyczyć różnych aspektów technologii, produktu czy wewnętrznych procesów przedsiębiorstwa. Pojawia się więc pytanie, którą definicję stosować w momencie ubiegania się o dotację. Niestety, nie można tego jednoznacznie określić. W Tabeli 4 usystematyzowaliśmy podejście do roli innowacji w ramach poszczególnych programów operacyjnych. Innowacyjność przede wszystkim stanowi kryterium oceny projektów i służy do wyboru najlepszych z nich, które otrzymają dofinansowanie. Po pierwsze, innowacyjność może być kryterium dostępu jej wykazanie jest więc warunkiem koniecznym i niezbędnym do ubiegania się o dotację. 1. Przewodnik po kryteriach wyboru finansowanych operacji w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka
Istotą innowacji jest wdrożenie nowości do praktyki.
Istotą innowacji jest wdrożenie nowości do praktyki. Innowacje to szansa dla przedsiębiorców na realizację własnych, ambitnych marzeń i pomysłów. Na skuteczne konkurowanie na rynku. Na budowanie wzrostu
Bardziej szczegółowoFundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług
2009 Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług Tomasz Czerwoniak Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
Bardziej szczegółowoMożliwości zwiększania efektywności wykorzystania zasobów polskich MSP EDIT VALUE nowoczesne narzędzie wspierające decyzje gospodarcze
Możliwości zwiększania efektywności wykorzystania zasobów polskich MSP EDIT VALUE nowoczesne narzędzie wspierające decyzje gospodarcze 16.10. 2014, Konstantynów Łódzki AGENDA EDIT VALUE TOOL Narzędzie
Bardziej szczegółowoDOFINANSOWANIE NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII W ZAKRESIE DROGOWNICTWA. mgr Małgorzata Kuc-Wojteczek FORTY doradztwo gospodarczo-kadrowe
DOFINANSOWANIE NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII W ZAKRESIE DROGOWNICTWA mgr Małgorzata Kuc-Wojteczek FORTY doradztwo gospodarczo-kadrowe Programy Operacyjne (PO) Krajowe Programy Operacyjne (PO) 16 Regionalnych
Bardziej szczegółowoPolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Zarys wybranych programów form wsparcia MSP w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw Paweł Czyż, PARP, 2004 1. Sektorowy
Bardziej szczegółowoInformatyzacja przedsiębiorstwa z dotacji unijnej
Wrocław, 02.06.2010 Materiał prasowy Informatyzacja przedsiębiorstwa z dotacji unijnej W sprawnym funkcjonowaniu przedsiębiorstwa coraz większego znaczenia nabierają zintegrowane systemy informatyczne.
Bardziej szczegółowoPO Innowacyjna Gospodarka
Stymulowanie działalności B+R przedsiębiorstw oraz wsparcie w zakresie wzornictwa przemysłowego MARZEC 2010 1 Priorytet 4. Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia Działania: 4.1 Wsparcie wdrożeń wyników
Bardziej szczegółowoWsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej
Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Iwona Wendel Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Warszawa, 22 maja 2014
Bardziej szczegółowoUnia Europejska wspiera eksport mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw z województwa wielkopolskiego
Unia Europejska wspiera eksport mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw z województwa wielkopolskiego Dnia 20.08.2015 r. został ogłoszony konkurs w ramach poddziałania 1.4.1 Kompleksowe wsparcie działalności
Bardziej szczegółowoCENTRUM FUNDUSZY EUROPEJSKICH. Wsparcie dla przedsiębiorców ze środków UE w latach 2014-2020
CENTRUM FUNDUSZY EUROPEJSKICH Wsparcie dla przedsiębiorców ze środków UE w latach 2014-2020 Krajowe programy Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (POIR) 2014-2020 Celem POIR jest zwiększenie innowacyjności
Bardziej szczegółowoREGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
OŚ PRIORYTETOWA 1.Inteligentna gospodarka Warmii i Mazur PODDZIAŁANIE 1.2.1. Działalność B+R przedsiębiorstw Rodzaje projektów: Czynniki sukcesu: Poziom wsparcia: Terminy naboru: Alokacja środków: programie
Bardziej szczegółowoDotacje europejskie dla firm w perspektywie 2014-2020. DARIUSZ RUTKOWSKI Forest Consulting Center Sp. z o.o. Leśne Centrum Kształcenia Ustawicznego
Dotacje europejskie dla firm w perspektywie 2014-2020 DARIUSZ RUTKOWSKI Forest Consulting Center Sp. z o.o. Leśne Centrum Kształcenia Ustawicznego Rogów, 2 września 2015 Tematyka Realne możliwości Jak
Bardziej szczegółowoDziałanie 1.4 Wsparcie MSP, poddziałanie Dotacje bezpośrednie, typ projektu Rozwój MSP Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Działanie 1.4 Wsparcie MSP, poddziałanie 1.4.1 Dotacje bezpośrednie, typ projektu Rozwój MSP Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020 1.4.1 Cel wsparcia Celem konkursu
Bardziej szczegółowoFinansowanie rozwoju firm w oparciu o fundusze UE Bony na innowacje
Finansowanie rozwoju firm w oparciu o fundusze UE Bony na innowacje Działanie 2.3.2 POIR (PARP) Dla kogo? - mikro/małe przedsiębiorstwa (finansowanie max. 80% kosztów kwalifikowalnych); - średnie przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoNarodowe Centrum Badań i Rozwoju
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju Program Badań Stosowanych Projekty Badawcze Rozwojowe Projekty Celowe Inicjatywa Technologiczna Innotech Program Badań Stosowanych PBS Program Badań Stosowanych Narodowego
Bardziej szczegółowoInnowacyjność i nauka to nie to samo czyli jakiej polityki innowacyjności potrzeba w Polsce?
Innowacyjność i nauka to nie to samo czyli jakiej polityki innowacyjności potrzeba w Polsce? Wojciech Cellary Katedra Technologii Informacyjnych Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Mansfelda 4, 60-854 Poznań
Bardziej szczegółowoBony na innowacje dla MŚP. Poddziałanie Program Operacyjny Inteligentny Rozwój
2015 Bony na innowacje dla MŚP Poddziałanie 2.3.2 Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Doświadczenia i teraźniejszość Bon na innowacje Nawiązanie/ inicjowanie współpracy przedsiębiorcy z jednostkami
Bardziej szczegółowoŚRODA Z FUNDUSZAMI 2015-09-03 FUNDUSZE EUROPEJSKIE NA LATA 2014-2020 DLA PRZEDSIĘBIORCÓW. EFRR 8,6 mld euro. Cel szczegółowy:
ŚRODA Z FUNDUSZAMI FUNDUSZE EUROPEJSKIE NA LATA 2014-2020 DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Rzeszów, 02.09.2015 r. PO IR PODZIAŁ ALOKACJI PO IR STRUKTURA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW EFRR 8,6 mld euro Nr i nazwa osi priorytetowej
Bardziej szczegółowoFUNDUSZE EUROPEJSKIE monitoring konkursów dla przedsiębiorstw
B+R INNOWACJE RYNKI ZAGRANICZNE str. 1/9 PROGRAMY KRAJOWE Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa nabór dla MŚP posiadających Pieczęć
Bardziej szczegółowoJak zmieniają się fundusze europejskie, co przyniesie rok 2009 dla wnioskodawców starających się o dotacje?
Jak zmieniają się fundusze europejskie, co przyniesie rok 2009 dla wnioskodawców starających się o dotacje? Co przyniesie 2009 r. dla wnioskodawców starających się o dotacje z UE? Czy możemy liczyć na
Bardziej szczegółowoKRYTERIA DOSTĘPU Działanie 1.2 Działalność badawczo - rozwojowa przedsiębiorstw, typ projektu: Tworzenie lub rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego.
Załącznik do Uchwały nr 66/XVI//2016 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 z dnia 23 września 2016 roku KRYTERIA DOSTĘPU Działanie 1.2 Działalność
Bardziej szczegółowoJerzy Majchrzak Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu
Jerzy Majchrzak Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu AUTOEVENT 2014 2 PRZEMYSŁ MOTORYZACYJNY Jeden z największych producentów samochodów i komponentów motoryzacyjnych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Bardziej szczegółowoMożliwości finansowania transferu wiedzy ze środków dotacyjnych na Mazowszu w latach 2014-2020
Możliwości finansowania transferu wiedzy ze środków dotacyjnych na Mazowszu w latach 2014-2020 Mariusz Frankowski p.o. Dyrektora Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych O MJWPU RPO WM PO KL
Bardziej szczegółowoDziałanie 1.2 Działalność badawczo - rozwojowa przedsiębiorstw, typ projektu: Tworzenie lub rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego.
KRYTERIA DOSTĘPU Załącznik do Uchwały nr./xxvii//2017 Działanie 1.2 Działalność badawczo - rozwojowa przedsiębiorstw, typ projektu: Tworzenie lub rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego. Lp. Kryterium Opis
Bardziej szczegółowoDotacje dla wiedzy i technologii
Dotacje dla wiedzy i technologii Ewelina Hutmańska, Wiceprezes Zarządu Capital-ECI sp. z o.o. Polskie firmy wciąż są wtórnymi innowatorami Ponad 34,5 mld zł wydały na innowacje firmy, zatrudniające powyżej
Bardziej szczegółowoDziałanie 1.2 Działalność badawczo - rozwojowa przedsiębiorstw, typ projektu: Tworzenie lub rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego.
KRYTERIA DOSTĘPU Załącznik do Uchwały nr./xxvii//2017 Działanie 1.2 Działalność badawczo - rozwojowa przedsiębiorstw, typ projektu: Tworzenie lub rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego. Lp. Kryterium Opis
Bardziej szczegółowoDZIAŁANIE 1.4 WSPARCIE MŚP OPIS DZIAŁANIA
DZIAŁANIE 1.4 WSPARCIE MŚP OPIS DZIAŁANIA Działanie 1.4 Wsparcie MŚP 6. Nazwa działania / poddziałania Dotacje bezpośrednie 7. Cel szczegółowy działania / poddziałania 8. Lista wskaźników rezultatu bezpośredniego
Bardziej szczegółowoPO Innowacyjna Gospodarka Działanie 1.4 Wsparcie projektów celowych Działanie 4.1 Wsparcie wdrożeńwyników prac B+R LUTY 2010
Działanie 1.4 Wsparcie projektów celowych Działanie 4.1 Wsparcie wdrożeńwyników prac B+R LUTY 2010 DEFINICJE(wg Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego w sprawie udzielania przez PolskąAgencjęRozwoju
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego BIZNESPLAN
BIZNESPLAN Dokument wypełniają osoby, które uczestniczyły w module szkoleniowym, ubiegające się o udział w doradztwie indywidualnym w ramach projektu SPINAKER WIEDZY II Regionalny program wsparcia przedsiębiorczości
Bardziej szczegółowoELME PRIMUS www.elme.pl info@elme.pl tel. 602 433 228 Nowe zasady przyznawania dotacji unijnych perspektywa 2014-2020
Nowe zasady przyznawania dotacji unijnych perspektywa 2014-2020 Perspektywa na lata 2014-2020 będzie wdrażana w Polsce poprzez 6 krajowych programów operacyjnych zarządzanych przez Ministerstwo Infrastruktury
Bardziej szczegółowoI. KRYTERIA WYBORU DOSTAWCÓW USŁUG I ICH OFERTY USŁUGOWEJ (WNIOSKODAWCY IOB)
Załącznik do uchwały Nr 1/2019 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 z dnia 18 stycznia 2019 r. KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW Poddziałanie 4.1 Promocja
Bardziej szczegółowoFinansowania projektów w nowej perspektywie w ramach I i II Osi priorytetowej RPO WŁ 2014-2020. 12 czerwca 2015 r., Tomaszów Mazowiecki
Finansowania projektów w nowej perspektywie w ramach I i II Osi priorytetowej RPO WŁ 2014-2020 12 czerwca 2015 r., Tomaszów Mazowiecki 476,46 mln euro (ok. 1,95 mld PLN ) z EFRR na rozwój gospodarczy regionu
Bardziej szczegółowoREGIONALNE ŚRODKI NA WSPIERANIE DZIAŁÓW R&D. Mariusz Frankowski p.o. Dyrektora Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych
REGIONALNE ŚRODKI NA WSPIERANIE DZIAŁÓW R&D Mariusz Frankowski p.o. Dyrektora Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych Jaka jest Rola MJWPU? Wprowadzanie w świat finansowania innowacji na Mazowszu
Bardziej szczegółowoRaport wykorzystania funduszy unijnych w ramach kluczowych konkursów Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój
Raport wykorzystania funduszy unijnych w ramach kluczowych konkursów Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój STAN NA 31.12.2017 WRAZ Z PROGNOZĄ PO 2018 1 www.pmgconsulting.eu SPIS TREŚCI WSTĘP 3 1. OBSZAR
Bardziej szczegółowoŚrodki strukturalne na lata
Środki strukturalne na lata 2007-2013 Prof. Tadeusz Więckowski Prorektor ds. Badań Naukowych i Współpracy z Gospodarką Plan wystąpienia: Część I Charakterystyka ogólna Część II Finansowanie infrastruktury
Bardziej szczegółowoRozwój z Funduszami wsparcie dla małopolskich firm
Rozwój z Funduszami wsparcie dla małopolskich firm 2,878 mld euro Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego www.rpo.malopolska.pl Oś priorytetowa I: Gospodarka wiedzy Oś priorytetowa II:
Bardziej szczegółowoProjekty proinnowacyjne inicjatywy instytucji otoczenia biznesu wspierające innowacyjność firm
Projekty proinnowacyjne inicjatywy instytucji otoczenia biznesu wspierające innowacyjność firm Bydgoszcz, 14.05.2014 Pracodawcy Pomorza i Kujaw Związek Pracodawców Pracodawcy Pomorza i Kujaw to regionalny
Bardziej szczegółowoOPIS DZIAŁANIA. Priorytet inwestycyjny 3c Wspieranie tworzenia i poszerzania zaawansowanych zdolności w zakresie rozwoju produktów i usług
OPIS DZIAŁANIA Priorytet inwestycyjny 3c Wspieranie tworzenia i poszerzania zaawansowanych zdolności w zakresie rozwoju produktów i usług 1. Nazwa działania/ Działanie 2.5 Wsparcie inwestycyjne sektora
Bardziej szczegółowoFinansowanie przedsiębiorstw ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w perspektywie finansowej
Finansowanie przedsiębiorstw ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w perspektywie finansowej 2014-2020 Regionalny Program Operacyjny Program regionalny to jeden z programów, który umożliwi
Bardziej szczegółowoProjekt Europejski Wymiar Łodzi Wsparcie przedsiębiorców z Łodzi środkami Unii Europejskiej
Projekt Europejski Wymiar Łodzi Wsparcie przedsiębiorców z Łodzi środkami Unii Europejskiej Towarzystwo Inicjatyw Europejskich ul. Próchnika 1 lok. 303 90-408 Maj 2013 Operator Programu Wolontariatu Długoterminowego
Bardziej szczegółowoPO Inteligentny Rozwój
Kredyt na innowacje technologiczne MARZEC 2015 1 Instytucja Wdrażająca: Bank Gospodarstwa Krajowego Opis działania: W ramach działania przedsiębiorcy z sektora MŚP mogą ubiegać się o dofinansowanie (w
Bardziej szczegółowoWsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny
Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020 Marcin Łata Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Katowice, 16 maja
Bardziej szczegółowoWsparcie projektów celowych oraz wsparcie wdrożeń wyników prac B+R. Działanie 1.4-4.1 POIG
2009 Izabela Wójtowicz Wsparcie projektów celowych oraz wsparcie wdrożeń wyników prac B+R. Działanie 1.4-4.1 POIG Warszawa, 4 marca 2009 r. Plan prezentacji System instytucjonalny Podstawowe zasady ubiegania
Bardziej szczegółowoW porównaniu z poprzednimi w obecnej edycji Phare zmienił się zakres przedmiotowy inwestycji. Firmy produkcyjne i usługowe
Pierwsze wnioski o dotacje z Phare 2002 Znane są terminy składania wniosków przez firmy z sektora MŚP o dofinansowanie działań w ramach programów Phare 2002. Już w lipcu 2004 r. małe i średnie przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoFINANSOWANIE INNOWACJI REKOMENDACJE DLA DOLNEGO ŚLĄSKA
FINANSOWANIE INNOWACJI REKOMENDACJE DLA DOLNEGO ŚLĄSKA prof. nzw. dr hab. Beata Filipiak Unia Europejska stoi wobec konieczności wzmocnienia swojej międzynarodowej pozycji konkurencyjnej w obliczu zmieniających
Bardziej szczegółowoŻabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska.
Żabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska Fundacja Małych i Średnich Przedsiębiorstw została powołana przez Mazowiecką Izbę Rzemiosła i Przedsiębiorczości w 1992 roku. MISJA FUNDACJI MSP: Propagowanie
Bardziej szczegółowoInteligentne Mazowsze w ramach RPO WM 2014 2020
Inteligentne Mazowsze w ramach RPO WM 2014 2020 Wydział Innowacyjności i Rozwoju Departament Rozwoju Regionalnego i Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie 1 Siedlce,
Bardziej szczegółowoCO NOWEGO W RPO WK-P dla PRZEDSIĘBIORCÓW? Opracował: Lech Światły
CO NOWEGO W RPO WK-P dla PRZEDSIĘBIORCÓW? Opracował: Lech Światły URZĄD MARSZAŁKOWSKI WK-P zamierza uruchomić wsparcie m.in. na następujące projekty w ramach osi priorytetowej 1 Wzmocnienie innowacyjności
Bardziej szczegółowoCzy ochrona środowiska i odnawialne źródła energii są efektywne finansowo?
Czy ochrona środowiska i odnawialne źródła energii są efektywne finansowo? Dariusz Lipka, Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Kraków, 11.12.2013 r. Specyfika projektów energetyki odnawialnej -
Bardziej szczegółowoSpecyfika i zasady przyznawania punktów w ramach kryteriów merytorycznych fakultatywnych
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Działanie 8.1 Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej Specyfika i zasady przyznawania punktów w ramach kryteriów merytorycznych
Bardziej szczegółowoRozwój konkurencyjności polskiej gospodarki poprzez cyfryzację Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020.
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020. Raport Społeczeństwo informacyjne w liczbach 2012 http://www.mac.gov.pl/raporty-i-dane/ 2 3% populacji firm w Polsce 1540 firm dużych Potencjał sektora
Bardziej szczegółowoOśrodek Przetwarzania Informacji Instytucja Wdrażająca Poddziałanie oraz Działanie 1.3 PO IG
Ośrodek Przetwarzania Informacji Ośrodek Przetwarzania Informacji Instytucja Wdrażająca Poddziałanie 1.1.1 oraz Działanie 1.3 PO IG Izabela Erecińska zastępca dyrektora OPI ds. funduszy strukturalnych
Bardziej szczegółowoDOŚWIADCZENIA PARP Z POPRZEDNIEJ PERSPEKTYWY W REALIZACJI PROGRAMÓW I PROJEKTÓW FINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW UE
2012 2011 Jakub Moskal Dyrektor, Departament Koordynacji Wdrażania Programów Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości DOŚWIADCZENIA PARP Z POPRZEDNIEJ PERSPEKTYWY W REALIZACJI PROGRAMÓW I PROJEKTÓW FINANSOWANYCH
Bardziej szczegółowoUchwała Nr 28/2017 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata z dnia 8 sierpnia 2017 r.
Uchwała Nr 28/2017 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 z dnia 8 sierpnia 2017 r. zmieniająca uchwałę w sprawie zatwierdzenia Kryteriów wyboru
Bardziej szczegółowoProgramowanie perspektywy finansowej w Wielkopolsce. Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka
1 Programowanie perspektywy finansowej 2014-2020 w Wielkopolsce Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka 2 Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln
Bardziej szczegółowoGwarancja z dotacją Biznesmax Warszawa, 2019
Gwarancja z dotacją Biznesmax Warszawa, 2019 Działalność Krajowego Punktu Kontaktowego ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej jest finansowana ze środków Budżetu Państwa w ramach programu
Bardziej szczegółowoNauka- Biznes- Administracja
Nauka- Biznes- Administracja Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoRozwój przedsiębiorczości w województwie śląskim w kontekście CSR Działania GARR S.A. na rzecz rozwoju przedsiębiorczości w województwie śląskim
Rozwój przedsiębiorczości w województwie śląskim w kontekście CSR Działania GARR S.A. na rzecz rozwoju przedsiębiorczości w województwie śląskim Katowice, 22.11.2013 r. Główne obszary działalności DOTACJE
Bardziej szczegółowoFUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP
FUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP Iwona Szendel Dyrektor Zespołu Instrumentów Inwestycyjnych Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
Bardziej szczegółowoDOTACJE NA B+R. ncbr.gov.pl. #NCBRdlaFirm
DOTACJE NA B+R ncbr.gov.pl #NCBRdlaFirm Narodowe Centrum Badań i Rozwoju agencja wykonawcza Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego łączy świat nauki i biznesu współfinansowanie procesów B+R i wsparcie rodzimych
Bardziej szczegółowoProgram Operacyjny Innowacyjna Gospodarka
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Cel główny: Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Cele szczegółowe: zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw, wzrost konkurencyjności
Bardziej szczegółowoNSS. Programy pomocowe (operacyjne)
Możliwości wsparcia Startup-ów z funduszy Unii Europejskiej Anna Widelska Maciej Wiśniewski Branżowy Punkt Kontaktowy dla IT NSS Narodowa Strategia Spójności Programy pomocowe (operacyjne) Program Infrastruktura
Bardziej szczegółowoAnna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014
Anna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014 http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/2014_2020/strony/ glowna.aspx 2 I Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowoprzemysłowe
Bardziej szczegółowoWIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka
WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA 2014-2020 Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln euro;
Bardziej szczegółowoubiegły rok charakteryzował się znacznym
Fundusze europejskie dla poligrafii w 2017 roku Znane są już harmonogramy krajowych i regionalnych konkursów na dotacje unijne w 2017 roku. ubiegły rok charakteryzował się znacznym przyspieszeniem w realizacji
Bardziej szczegółowoGrażyna Gończar Konsultant ds. Funduszy UE. STRATEGOR Wielkopolskie Centrum Ekspertyz Finansowych
Grażyna Gończar Konsultant ds. Funduszy UE STRATEGOR Wielkopolskie Centrum Ekspertyz Finansowych Kilka słów o nas Nasze sukcesy i nasze doświadczenie Kredyt technologiczny w oczach przedsiębiorców 4.3
Bardziej szczegółowoWsparcie przedsiębiorców z RPO WiM Oś Priorytetowa I realizowane przez WMARR S.A. w Olsztynie w 2019 roku Poddziałania 1.2.1, 1.2.2, 1.5.
Wsparcie przedsiębiorców z RPO WiM 2014-2020 Oś Priorytetowa I realizowane przez WMARR S.A. w Olsztynie w 2019 roku Poddziałania 1.2.1, 1.2.2, 1.5.2 Marzec 2019 r. Rodzaje udzielanej pomocy Pomoc publiczna
Bardziej szczegółowoZałożenia Regionalnego Programu Operacyjnego na lata w kontekście wsparcia szkolnictwa wyższego oraz infrastruktury B+R
Założenia Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 w kontekście wsparcia szkolnictwa wyższego oraz infrastruktury B+R Gorzów Wielkopolski, 4 marca 2013 r. Plan prezentacji Strategia Rozwoju
Bardziej szczegółowoInnowacja. Innowacja w przedsiębiorczości. Innowacją jest wprowadzenie do praktyki nowego lub znacząco ulepszonego rozwiązania w odniesieniu do
Innowacja w przedsiębiorczości Andrzej Zakrzewski Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości andrzej.zakrzewski@inkubatory.pl Innowacja Innowacją jest wprowadzenie do praktyki nowego lub znacząco ulepszonego
Bardziej szczegółowoWsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO. Opole, 7 marca 2008
Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO ElŜbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego Fundusze strukturalne jako instrument wsparcia rozwoju gospodarczego Opolszczyzny Opole,
Bardziej szczegółowoPROPOZYCJE ZMIAN W KRYTERIACH WYBORU FINANSOWANYCH OPERACJI PO IG
PROPOZYCJE ZMIAN W KRYTERIACH WYBORU FINANSOWANYCH OPERACJI PO IG Pilotaż na pierwsze wdrożenie wynalazku w działalności gospodarczej przedsiębiorcy w ramach osi priorytetowej 4 Inwestycje w innowacyjne
Bardziej szczegółowoKrajowy System Usług. oferta perspektywy rozwoju współpraca z regionami. Agata Wieruszewska 14 czerwiec 2011
2011 Krajowy System Usług oferta perspektywy rozwoju współpraca z regionami Agata Wieruszewska 14 czerwiec 2011 Krajowy System Usług (KSU) to oferta usług dla osób przedsiębiorczych w kraju - firm z sektora
Bardziej szczegółowoOferta Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój dla przedsiębiorców
Oferta Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój dla przedsiębiorców Warszawa, 3 marca 2016 Wprowadzenie 8 mld EUR tyle wynosi pula środków przeznaczonych dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego
Bardziej szczegółowoDofinansowanie na rozwój działalności i wdrożenie innowacji
RPO Lubuskie 2020 Oś Priorytetowa 1 Gospodarka i innowacje PI 3 c Zwiększone zastosowanie innowacji w przedsiębiorstwach sektora MŚP W ramach PI mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa mogą uzyskać wsparcie
Bardziej szczegółowoSolsum: Dofinansowanie na OZE
Solsum: Dofinansowanie na OZE Odnawialne źródło energii (OZE) W ustawie Prawo energetyczne źródło energii odnawialnej zdefiniowano jako źródło wykorzystujące w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania
Bardziej szczegółowoWsparcie na projekty B+R przedsiębiorstw, dostępne w 2017 roku w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych
Wsparcie na projekty B+R, dostępne w 2017 roku w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych Działanie Rodzaje kwalifikowanych projektów RPO Dolnośląskie Działanie 1.2 Wsparcie dla Schemat A chcących rozpocząć
Bardziej szczegółowoPB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji
PB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji Arkadiusz Borowiec Instytut Inżynierii Zarządzania Politechnika
Bardziej szczegółowoŹródła finansowania badań przemysłowych i prac rozwojowych oraz wdrożeń innowacji
Źródła finansowania badań przemysłowych i prac rozwojowych oraz wdrożeń innowacji Agnieszka Matuszak 1 Strona 0 ŹRÓDŁA FINANSOWANIA BADAŃ PRZEMYSŁOWYCH I PRAC ROZWOJOWYCH ORAZ WDROŻEŃ INNOWACJI Jednym
Bardziej szczegółowoWZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY
Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY WZROST KONKURENCYJNOŚCI KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW 2004-2006 Krzysztof Gulda p.o. Dyrektora Departament Innowacyjności
Bardziej szczegółowoBank partnerem wspierającym innowacyjne rozwiązania klientów
Bank partnerem wspierającym innowacyjne rozwiązania klientów AGENDA PREZENTACJI INNOWACJE W BIZNESIE POZYSKANIE FINANSOWANIA REALIZACJA ZAŁOŻEŃ od teorii i założeń do faktycznych możliwości i barier wachlarz
Bardziej szczegółowoEfekty działania Biura Wdrażania RIS-P
Efekty działania Biura Wdrażania RIS-P Proces wdrażania RIS-P a Komitet Sterujący ds. RIS-P Stan wdrożenia RIS-P Tomasz Klajbor Kierownik Realizacji Projektu I Posiedzenie Komitetu Sterującego ds. RIS-P
Bardziej szczegółowoInteligentne organizacje zarządzanie wiedzą i kompetencjami pracowników
2010 Inteligentne organizacje zarządzanie wiedzą i kompetencjami pracowników Paulina Zadura-Lichota Zespół Przedsiębiorczości Warszawa, styczeń 2010 r. Pojęcie inteligentnej organizacji Organizacja inteligentna
Bardziej szczegółowoBudowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza
Strona główna Działania PROJEKTY ZAKOŃCZONE Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania
Bardziej szczegółowoFAQ RPMP IP /18. TYP PROJEKTU B. Projekty celowe MŚP obejmujące prace B+R wraz z wdrożeniem. z dnia r.
FAQ RPMP.01.02.01-IP.01-12-072/18 TYP PROJEKTU B. Projekty celowe MŚP obejmujące prace B+R wraz z wdrożeniem z dnia 31.01.2019 r. Pytanie 1: Czy w kontekście wykładni Komisji (UE) w zakresie art. 14 ust.
Bardziej szczegółowoKREDYT NA INNOWACJE TECHNOLOGICZNE w Programie Inteligentny Rozwój. Marek Mystkowski Departament Programów Europejskich BGK
KREDYT NA INNOWACJE TECHNOLOGICZNE w Programie Inteligentny Rozwój Marek Mystkowski Departament Programów Europejskich BGK Dzięki BGK przyszłość zaczyna się dziś Bank Gospodarstwa Krajowego jest jedyną
Bardziej szczegółowoAudyt Marketingowy Młodej Firmy [RAPORT]
Wytyczne dotyczące przygotowania raportu z Audytu Marketingowego Młodej Firmy zał. nr 3 do umowy Audyt Marketingowy Młodej Firmy [RAPORT] NAZWA AUDYTOWANEJ FIRMY:.. ADRES:. DATA PRZEKAZANIA PRZEPROWADZENIA
Bardziej szczegółowowww.asap24.com.pl Środki Unijne TRWALE WSPIERAJĄCE ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORSTWA 0 801 2727 24 (22 654 09 35)
Środki Unijne TRWALE WSPIERAJĄCE ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORSTWA 0 801 2727 24 (22 654 09 35) Właścicielu! Dyrektorze! Czy poszukujesz środków na rozwój swojej działalności? Chciałbyś sfinansować nowy projekt?
Bardziej szczegółowoOmówienie specyfiki i zasad przyznawania punktów w ramach kryteriów merytorycznych fakultatywnych
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Działanie 8.1 Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej Omówienie specyfiki i zasad przyznawania punktów w ramach kryteriów merytorycznych
Bardziej szczegółowoWspółpraca przedsiębiorców z nauką możliwości i doświadczenia. Lech Światły
Współpraca przedsiębiorców z nauką możliwości i doświadczenia Lech Światły P r o j e k t y z w iązane z I N N O W A C J A M I z r e a l i z o w a n e p r z e z K u j a w s k o - P o m o r s k i Z w iązek
Bardziej szczegółowoMAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII. 03 czerwca 2008 r
Możliwości finansowania dla MAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII 03 czerwca 2008 r OLGA WARZECHA CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII AGH Dział Obsługi Funduszy Strukturalnych tel. 12 617 31 59 warzecha@agh.edu.pl
Bardziej szczegółowoMożliwości wsparcia lubuskich przedsiębiorstw w Krajowych Programach Operacyjnych - aktualne nabory wniosków
Możliwości wsparcia lubuskich przedsiębiorstw w Krajowych Programach Operacyjnych - aktualne nabory wniosków Główny Punkt Informacyjnych Funduszy Europejskich w Zielonej Górze Lubuska Akademia Rozwoju,
Bardziej szczegółowo4. KRYTERIA OCENY MERYTORYCZNEJ ORAZ KRYTERIA SEKTOROWE
4. KRYTERIA OCENY MERYTORYCZNEJ ORAZ KRYTERIA SEKTOROWE W ramach Działania../Schematu..A RPO WD dla konkursów, w ramach których udzielana pomoc będzie pomocą de minimis Strona z 7 KRYTERIA MERYTORYCZNE
Bardziej szczegółowoKOMPLEKSOWE DORADZTWO UNIJNE Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego Działanie 1.2 Badania i innowacje w przedsiębiorstwach Poddziałan
Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego Działanie 1.2 Badania i innowacje w przedsiębiorstwach Poddziałanie 1.2.2 Infrastruktura badawczo-rozwojowa przedsiębiorstw Termin naboru wniosków:
Bardziej szczegółowoSpotkanie informacyjne dot. poddziałania 2.3.1. Proinnowacyjne usługi IOB dla MSP
2015 Spotkanie informacyjne dot. poddziałania 2.3.1. Proinnowacyjne usługi IOB dla MSP Departament Rozwoju Instytucji Otoczenia Biznesu Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Warszawa, 16 grudnia 2015
Bardziej szczegółowoFINANSOWANIE ROZWOJU MŚP
FINANSOWANIE ROZWOJU MŚP ELPARTNERS Twój zaufany partner w rozwoju biznesu Jesteśmy zespołem specjalistów, których misją jest wspierania dynamicznego rozwoju przedsiębiorstw poprzez kreowania rozwiązań,
Bardziej szczegółowoDotacje unijne na innowacyjne projekty
Dotacje unijne na innowacyjne projekty Dotychczas głównym źródłem finansowania działalności B+R były środki własne przedsiębiorców. Jednak z upływem czasu potencjał innowacyjnych projektów badawczych został
Bardziej szczegółowoNa co można wydać pieniądze z Unii?
Na co można wydać pieniądze z Unii? Kierunki wsparcia i kwalifikowalność wydatków w ramach funduszy na innowacje dla firm. ITTI Sp. z.o.o www.itti.com.pl ul. Rubież 46 61-612 Poznań Tel. (61) 622 69 85
Bardziej szczegółowoInteligentne specjalizacje województwa mazowieckiego proces przedsiębiorczego odkrywania i koncentracja na priorytetowych kierunkach badań
Inteligentne specjalizacje województwa mazowieckiego proces przedsiębiorczego odkrywania i koncentracja na priorytetowych kierunkach badań Małgorzata Rudnicka Kierownik Wydziału Innowacyjności i Rozwoju
Bardziej szczegółowoWsparcie dla przedsiębiorców w nowej perspektywie finansowej 2014-2020
Wsparcie dla przedsiębiorców w nowej perspektywie finansowej 2014-2020 Marcin Łata Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Katowice, 15 kwietnia 2015 r. Alokacja
Bardziej szczegółowoProgram Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój
Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014 2020 Działanie 2.2 Wsparcie na rzecz zarządzania strategicznego przedsiębiorstw oraz budowy przewagi konkurencyjnej na rynku Odpowiedzi na pytania zadane
Bardziej szczegółowo