Przewozy żywności. Uwarunkowania prawne

Transkrypt

1 Przewozy żywności Uwarunkowania prawne 1

2 Międzynarodowa umowa ATP Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 19 grudnia 2002 (Dz. U. nr 234, poz. 1979) 2

3 ATP Konwencja dotycząca przewozu szybko psujących się towarów sporządzona w Genewie, dnia 1 września 1970r. umowa o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów, w skrócie zwana ATP. 3

4 Postanowienia umowy stosuje się do: każdego przewozu wykonywanego na rzecz osób trzecich lub na własny rachunek wyłącznie, transportem kolejowym lub samochodowym lub obydwoma tymi rodzajami transportu. do przewozów morskich na odległość mniejszą niż 150 km, pod warunkiem że ładunki dostarczane są bez przeładunku środkami transportu używanymi do przewozu lądowego lub przewozów lądowych i pod warunkiem że przewozy te poprzedza lub następuje po nich jeden lub kilka przewozów lądowych, albo są one wykonywane między dwoma takimi przewozami lądowymi. 4

5 Część I - Postanowienia ogólne ZAŁĄCZNIK nr 1 - określenia i normy specjalnych środków transportu do przewozu szybko psujących się artykułów żywnościowych Dodatek 1 - postanowienia dotyczące kontroli zgodności izotermicznych środków transportu, lodowni, chłodni lub ogrzewanych środków transportu z normami Dodatek 2 - metody i tryb dokonywania pomiarów i kontroli własności izotermicznych i skuteczności urządzeń chłodniczych lub ogrzewczych specjalnych środków transportu, przeznaczonych do przewozu szybko psujących się artykułów żywnościowych Dodatek 3 - wzór świadectwa wydawanego dla izotermicznych środków transportu, lodowni, chłodni lub ogrzewanych środków transportu, przeznaczonych do lądowych międzynarodowych przewozów szybko psujących się artykułów żywnościowych Dodatek 4 - rozpoznawcze oznaczenia literowe na specjalnych środkach transportu ZAŁĄCZNIK Nr 2 - warunki dotyczące temperatur, które powinny być przestrzegane przy przewozie zamrożonych i głęboko zamrożonych artykułów żywnościowych ZAŁĄCZNIK Nr 3 - warunki dotyczące temperatur, które powinny być przestrzegane przy przewozie niektórych artykułów żywnościowych, nie znajdujących się w stanie zamrożonym lub głęboko zamrożonym 5

6 Kategorie pojazdów izolowany cieplnie środek transportu: nadwozie wykonane jest z izolowanych termicznie ścian ograniczających wymianę ciepła z otoczeniem chłodzony w sposób inny niż mechaniczny środek transportu chłodzony mechanicznie ogrzewany środek transportu 6

7 Umowa ATP zawiera postanowienia dotyczące kontroli zgodności z normami środków transportu izolowanych cieplnie, chłodzonych niemechanicznie, chłodzonych mechanicznie i ogrzewanych, metod i procedury pomiarów oraz kontroli jakości izolacji cieplnej i skuteczności urządzeń chłodniczych lub grzewczych, doboru wyposażenia i warunków temperaturowych stosowanych przy przewozie mrożonych i głęboko mrożonych artykułów żywnościowych, kontroli temperatury otoczenia przy przewozie, procedury badania częściowego i pomiaru temperatur przy przewozach schłodzonych, mrożonych i głęboko mrożonych artykułów żywnościowych, temperatur przy przewozach niektórych artykułów żywnościowych, które nie są mrożone i głęboko mrożone. 7

8 ZAŁĄCZNIK nr 1 - określenia i normy specjalnych środków transportu do przewozu szybko psujących się artykułów żywnościowych 1. Izotermiczny środek transportu. IN - Środek transportu z izolacją normalną - K nie większy niż 0,7 W/m2 C ( 0,6 kcal/h m2 C), IR - Środek transportu z izolacją wzmocnioną -K nie większy niż 0,4 W/m2 C ( 0,35 kcal/h m2 C). 8

9 ZAŁĄCZNIK nr 1 - określenia i normy specjalnych środków transportu do przewozu szybko psujących się artykułów żywnościowych 1. Środek transportu - lodownia. Jest to izotermiczny środek transportu, który za pomocą źródła chłodu (lodu naturalnego z dodatkiem lub bez dodatku soli, płyt eutektycznych, suchego lodu z urządzeniem pozwalającym regulować sublimację lub bez takiego urządzenia, gazów skroplonych z urządzeniem o regulacji parowania lub bez takiego urządzenia itd.) innego niż urządzenie mechaniczne lub absorpcyjne pozwala obniżać temperaturę wewnątrz próżnego nadwozia i następnie utrzymywać ją przy średniej zewnętrznej temperaturze + 30 C: 9

10 ZAŁĄCZNIK nr 1 - określenia i normy specjalnych środków transportu do przewozu szybko psujących się artykułów żywnościowych 1. Środek transportu - chłodnia. Jest to izotermiczny środek transportu, wyposażony w indywidualne lub wspólne dla kilku środków transportu urządzenie chłodnicze (mechaniczny agregat sprężarkowy, urządzenie absorpcyjne itd.), pozwalające w średniej temperaturze zewnętrznej +30 C obniżać temperaturę wewnątrz próżnego nadwozia, a następnie stale utrzymywać ją w następujący sposób: 10

11 ZAŁĄCZNIK nr 1 - określenia i normy specjalnych środków transportu do przewozu szybko psujących się artykułów żywnościowych 1. Ogrzewany środek transportu. Jest to izotermiczny środek transportu, wyposażony w urządzenie ogrzewcze, pozwalające na podwyższenie temperatury wewnątrz próżnego nadwozia, a następnie utrzymywanie jej przez co najmniej 12 godzin bez włączania ogrzewania na praktycznie stałym poziomie nie niższym niż +12 C, przy następującej średniej temperaturze zewnętrznej dla obu klas: Klasa A. Ogrzewany środek transportu w średniej temperaturze zewnętrznej -10 C. Klasa B. Ogrzewany środek transportu w średniej temperaturze zewnętrznej -20 C. Współczynnik K środków transportu klasy B nie powinien być wyższy niż 0,4 W/m2 C ( 0,35 kcal /h m2 C). 11

12 METODYKA I WARUNKI BADAŃ IZOLACJI NACZEP I KONTENERÓW Kontrolę tę należy przeprowadzać: a) przed oddaniem środka transportu do eksploatacji, b) okresowo, co najmniej raz na sześć lat, c) za każdym razem, gdy wymaga tego właściwa władza. 12

13 k = W / (S * Θ) S = (Si *Se) 13

14 ROZPOZNAWCZE OZNACZENIA LITEROWE NA SPECJALNYCH ŚRODKACH TRANSPORTU Środek transportu Znak rozpoznawczy Izotermiczny środek transportu z normalną izolacją Izotermiczny środek transportu ze wzmocnioną izolacją Środek transportu - lodownia z normalną izolacją klasy A Środek transportu - lodownia ze wzmocnioną izolacją klasy A Środek transportu - lodownia ze wzmocnioną izolacją klasy B Środek transportu - lodownia ze wzmocnioną izolacją klasy C Środek transportu - chłodnia z normalną izolacją klasy A Środek transportu - chłodnia ze wzmocnioną izolacją klasy A Środek transportu - chłodnia z normalną izolacją klasy B Środek transportu - chłodnia ze wzmocnioną izolacją klasy B Środek transportu - chłodnia z normalną izolacją klasy C Środek transportu - chłodnia ze wzmocnioną izolacją klasy C Środek transportu - chłodnia z normalną izolacją klasy D IN IR RNA RRA RRB RRC FNA FRA FNB*) FRB FNC*) FRC FND 14

15 ZAŁĄCZNIK Nr 3 WARUNKI DOTYCZĄCE TEMPERATUR, KTÓRE POWINNY BYĆ PRZESTRZEGANE PRZY PRZEWOZIE NIEKTÓRYCH ARTYKUŁÓW ŻYWNOŚCIOWYCH, NIE ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W STANIE ZAMROŻONYM LUB GŁĘBOKO ZAMROŻONYM Podroby +3 C 3) Masło Dziczyzna +6 C +4 C Mleko w cysternie (surowe lub pasteryzowane) +4 C 3) przeznaczone do bezpośredniego spożycia Mleko przemysłowe +6 C 3) Mleczne produkty (jogurty, kefiry, śmietana i twaróg) +4 C 3) Ryby 1) (powinny być zawsze przewożone w lodzie) Gotowe produkty mięsne 2) Mięso (z wyjątkiem podrobów) Drób i króliki +2 C +6 C +7 C +4 C 15

16 Wzór: RNA

17 ZAŁĄCZNIK Nr 2 WARUNKI DOTYCZĄCE TEMPERATUR, KTÓRE POWINNY BYĆ PRZESTRZEGANE PRZY PRZEWOZIE ZAMROŻONYCH I GŁĘBOKO ZAMROŻONYCH ARTYKUŁÓW ŻYWNOŚCIOWYCH Zamrożone lub głęboko zamrożone śmietana i koncentraty soków owocowych Zamrożone i głęboko zamrożone ryby Dowolne inne głęboko zamrożone artykuły żywnościowe Zamrożone masło oraz inne tłuszcze Zamrożone podroby, żółtka jaj, drób i dziczyzna Zamrożone mięso Dowolne inne zamrożone artykuły żywnościowe -20 C -18 C -18 C -14 C -12 C -10 C -10 C 17

18 ROZWIĄZANIA KONSTRUKCYJNE NACZEP I KONTENERÓW CHŁODNICZYCH w nadwoziach klasy A grubość warstwy izolacyjnej nadwozia, zależnie od wykonania, wynosi 40 mm, a w lodowniach 80 mm Ściany naczepy - kilkadziesiąt milimetrów dla ścian i 84 lub 115 mm dla dachu Dodatkowe wzmocnienie dachu i podłóg 18

19 Ściana przednia Dach Uszczelka Podłog 19

20 20

21 Kontener chłodniczy 21

22 Warstwa żywicy i włokna szklannego Pianka PU Pokrycie żelowe Włókno szklane Metalowe wzmocnienie 22

23 MATERIAŁY IZOLACYJNE WYKORZYSTYWANE W NACZEPACH ŚRODKÓW TRANSPORTU CHŁODNICZEGO historia i współczesność 1880 rok - statek z Melbourne do Wielkiej Brytanii, 100 ton masła i 4600 tusz izolacja z owczej wełny o grubości 20 cm materiały - korek, spieniony polistyren, pianka poliuretanowa i pianka winylowa Obecnie nadwozia izotermiczne buduje się najczęściej z płyt termoizolacyjnych typu "sandwich - porowata struktura oraz skrajnie niskie przewodnictwo cieplne 23

24 Wybrane właściwości materiałów izolacyjnych Korek Materiał Gęstość Przewodność cieplna Wełna zwierzęca Dąb Sosna Pianka PU Styropian Wełna mineralna Aerożel Panel próżniowy ,04 0,38 0,2-0,3 0,15 0,021 0,040 0,039 0,017 0,004 24

25 Grubość warstwy izolacyjnej zapewniającej uzyskanie wartości współczynnika ciepła na poziomie K=0,4 Wm2K Korek Panel próżniowy 25 Aerożel Pianka PU Wełna zwierzęca Wełna mineralna Styropian Sosna Dąb

26 Ciężar m2 warstwy izolacyjnej zapewniającej uzyskanie wartości współczynnika ciepła na poziomie K=0,4 Wm2K C I Ę Ż A R Pianka PU Wełna zwierzęca Wełna mineralna Styropian Korek 26

27 Sztywna pianka poliuretanowa (PU) Warstwa pianki o grubości l cm jest równoważna izolacyjnie warstwie ok. 1,5 cm styropianu, wełny lub korka i 6 cm drewna nie chłonie wody odporna na rozwój grzybów, pleśni, działanie gryzoni W zakresie niskich temperatur nie obserwuje się zjawiska kruchości 27

28 Przyszłość transportu w kontrolowanej temperaturze 28