Wybrane zagadnienia dotyczące wartości firmy rozwiązania polskie oraz międzynarodowe

Transkrypt

1 Katarzyna Koleśnik * Wybrane zagadnienia dotyczące wartości firmy rozwiązania polskie oraz międzynarodowe Wstęp Problematyka wartości firmy jest zagadnieniem szerokim, które można rozpatrywać w wielu aspektach: prawnym, finansowym, marketingowym i księgowym. W rachunkowości wartość firmy traktuje się jako składnik aktywów niematerialnych, zaś rozważania na jej temat skupiają się przede wszystkim na jak najwierniejszej kwantyfikacji oraz właściwej prezentacji w sprawozdaniu finansowym tego zasobu majątkowego. Zadanie to jest niezmiernie trudne ze względu na specyfikę wartości firmy, a mówiąc dokładniej, subiektywny, indywidualny dla każdego przedsiębiorstwa, a w konsekwencji trudno mierzalny zespół czynników, które ją tworzą. Dla zrozumienia istoty wartości firmy oraz właściwego stosowania prawa bilansowego konieczna jest nie tylko dogłębna analiza ustawy o rachunkowości oraz standardów międzynarodowych, lecz również znajomość otoczenia rynkowego, w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo. Celem artykułu jest przedstawienie wybranych zagadnień dotyczących zasad pomiaru wartości firmy w kontekście przepisów polskiego prawa bilansowego jak i standardów międzynarodowych. W opracowaniu poruszono również problematykę okresowej aktualizacji tego składnika aktywów. Ze względu na ograniczone ramy opracowania, pominięto kwestie związane z ujęciem oraz rozliczeniem wartości firmy z konsolidacji oraz wartości firmy powstałej w wyniku przejęć kilkuetapowych. 1. Źródła regulacji wartości firmy W polskim prawie bilansowym problematykę wartości firmy reguluje ustawa o rachunkowości 1 odpowiednio w Rozdziale 4a Łączenie się spółek oraz Rozdziale 6 Sprawozdanie finansowe jednostek powiązanych. Natomiast w standardach międzynarodowych zagadnienia te zostały omówione w standardzie MSSF 3 Połączenia jednostek gospodarczych oraz w standardzie MSR 36 Utrata wartości aktywów. Standard MSSF 3 wszedł w życie z dniem 31 marca 2004 r. i zniósł wcześniejszy MSR 22 Połączenia jednostek gospodarczych. Konsekwencją wprowadzenia nowego standardu była również istotna modyfikacja MSR 36. Rozwiązania przyjęte w nowym MSSF 3 znacznie różnią się od uregulowań MSR 22. Zasadnicze zmiany obejmują: uznanie tylko jednej metody rozliczania połączeń jednostek gospodarczych, tj. metody nabycia oraz odejście od * Mgr, doktorantka Wydziału Zarządzania UG, katarzynakolesnik@wp.pl 1 Ustawa z dnia 20 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.), zwana dalej UOR lub Ustawą o rachunkowości

2 100 Katarzyna Koleśnik amortyzacji wartości firmy na rzecz aktualizacji jej wartości. Opublikowana w 2004 roku wersja MSSF 3 była jednak etapem przejściowym. Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 2 wkroczyła w drugi etap projektu poświęcony temu tematowi i w czerwcu 2005 roku wydała tzw. wersję roboczą (Exposure Draft) tego standardu 3. Projekt ten był efektem wspólnych działań RMSR oraz amerykańskiej Rady Standardów Finansowej Rachunkowości 4 w ramach prac zmierzających do ujednolicenia MSSF z FASB (tzw. program konwergencji). Ostateczna wersja standardu została opublikowana w styczniu 2008 roku, zaś postanowienia w nim zawarte będą miały zastosowanie do okresów rocznych rozpoczynających się po 1 lipca 2009 roku 5. Problematyki wartości firmy dotyczą dwa amerykańskie Standardy Rachunkowości Finansowej 6, tj.: SFAS 141 Połączenia jednostek gospodarczych 7 oraz SFAS 142 Wartość firmy oraz inne wartości niematerialne 8. Proces opracowywania standardu SFAS 141, podobnie jak w przypadku MSSF 3 podzielony został na dwa etapy. Jego pierwszą wersję FASB opublikowała w lipcu 2001 r. (łącznie ze standardem SFAS 142), zaś wersję ostateczną - w grudniu 2007 r. Podsumowując, można powiedzieć, że publikacje ostatecznych wersji standardów amerykańskiego SFAS 141 oraz MSSF 3 zakończyły proces harmonizacji regulacji dotyczący połączenia jednostek gospodarczych. 2. Ujęcie i rozliczenie wartości firmy w polskim prawie bilansowym Identyfikacja wartości firmy ma miejsce w trakcie rozliczania transakcji przejęcia jednej jednostki przez inną, które rozliczane jest metodą nabycia, a także w przypadku przejmowania udziałów kapitałowych w jednostkach zależnych, które ustanawiają relację podporządkowania tych jednostek w stosunku do jednostki przejmującej dominującej (tzw. skonsolidowana wartość firmy). Połączenie takie tworzy grupę kapitałową 9. Metoda nabycia jest jednym ze sposobów księgowego rozliczania połączenia spółek dopuszczona zarówno przez polskie prawo bilansowe, jak i standardy międzynarodowe. Ustawa o rachunkowości zezwala również, przy spełnieniu ściśle określonych warunków, na jeszcze jeden sposób rozliczania trans- 2 IASC - International Accounting Standards Board, zwana dalej RMSR. 3 Exposure Draft of Proposed Amendments to IFRS 3 Business Combinations (2005), IASCF, Londyn. 4 FASB Financial Accounting Standards Board. 5 Standard nie został jeszcze zatwierdzony przez Unię Europejską. 6 US GAAP Ogólnie Akceptowane Zasady Rachunkowości. 7 Statement of Financial Accounting Standards Board No.141 Business Combinations (2001), FASB, Norwalk. 8 Statement of Financial Accounting Standards Board No.142 Goodwill and Other Intangible Assets (2001), FASB, Norwalk. 9 R. Ignatowski, Wartość firmy, (w:) Jednostkowe sprawozdanie finansowe według Międzynarodowych Standardów Rachunkowości MSSF/MSR, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce Zarząd Główny w Warszawie Centralny Ośrodek Szkolenia Zawodowego, Warszawa 2005 r., s. 129.

3 Wybrane zagadnienia dotyczące wartości firmy akcji połączenia jednostek gospodarczych, tj. metodę łączenia udziałów. Stosowanie tej metody, jak już wspomniano, nie jest natomiast dopuszczone przez MSSF 3 ani przez SFAS 141, gdzie wyraźnie zapisano, że rozliczenie wszystkich połączeń jednostek gospodarczych następuje według metody nabycia (MSSF 3 14 oraz odpowiednio SFAS 141 6). Należy zaznaczyć, że wartość firmy występuje wyłącznie przy metodzie nabycia. Ustawa o rachunkowości definiuje nabytą wartość firmy jako różnicę między ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów netto. Przez aktywa netto, stosownie do art. 3 ust.1 pkt 29 UOR, rozumie się aktywa jednostki pomniejszone o zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe bierne, co odpowiada wartościowo kapitałowi (funduszowi) własnemu. Zatem nabyta wartość firmy powstaje na rynku na skutek transakcji kupna-sprzedaży jednostki gospodarczej. Pojawia się wówczas, gdy nabywca przedsiębiorstwa jest skłonny zapłacić więcej niż wynosi wartość godziwa aktywów netto przejętego podmiotu. Powstająca w wyniku tej transakcji nadwyżka jest traktowana jako cena zakupu oczekiwanych przyszłych korzyści ekonomicznych nabywanych wraz z innymi aktywami. Na korzyści te składa się wiele czynników, np.: marka firmy i jej prestiż, stali klienci, rozwinięta sieć oddziałów, potencjał pracowników ich wiedza, zaangażowanie, doświadczenie, itp. 10 Nabyta wartość firmy nie może więc być samodzielnym składnikiem aktywów można ją uzyskać jedynie z całym majątkiem przejmowanego przedsiębiorstwa. Jednostka nie może wprowadzić do swoich aktywów wypracowanej we własnym zakresie wartości firmy. Wartość firmy może być także ujemna. Stosownie do art. 44b ust. 11 UOR ujemna wartość firmy powstaje gdy cena przejęcia jest niższa od wartości godziwej aktywów netto przejętej jednostki. Transakcja ta jest więc w pewnym sensie atrakcyjna dla nabywcy przedsiębiorstwa, ponieważ płaci mniej niż otrzymuje, wobec czego na niej zarabia. Przypadki takich transakcji kapitałowych zazwyczaj określane są mianem okazyjnego zakupu. Spowodowane jest to najczęściej faktem, że sprzedający nie może wycenić wyżej całego swojego majątku niż mógłby to zrobić w odniesieniu do poszczególnych jego składników. Ujawnienie ujemnej wartości firmy może również wskazywać na fakt, że jednostka przejmująca przewiduje ponieść w przyszłości koszty bądź straty związane z przejętą spółką, które na dzień połączenia nie spełniają jeszcze wymogów definicji ustawowej dla uznania ich za zobowiązania, a powstaną w konsekwencji połączenia. Według Ustawy o rachunkowości dodatnią wartość firmy ujmuje się jako składnik wartości niematerialnych i prawnych, a następnie amortyzuje przez okres 5 lat, poza pewnymi uzasadnionymi przypadkami, które pozwalają kierownikowi jednostki na wydłużenie tego okresu do lat 20 (art. 44b ust Szerzej na temat źródeł wartości firmy patrz: M. Marcinkowska, Kształtowanie wartości firmy, PWN, Warszawa 2000.

4 102 Katarzyna Koleśnik UOR). Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się metodą liniową i zalicza do pozostałych kosztów operacyjnych. Ujemna wartość firmy traktowana jest natomiast jako swoista darowizna. W związku z tym jest ujmowana jako rozliczenia międzyokresowe przychodów, a w następnych okresach sprawozdawczych podlega podziałowi na dwie części: 1) część pierwszą stanowiącą równowartość aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach (np. akcje notowane na giełdzie). Należy ją zaliczyć do przychodów przyszłych okresów, a następnie odpisać na dobro pozostałych przychodów operacyjnych przez okres średniej ważonej okresu ekonomicznej użyteczności nabytych i podlegających amortyzacji aktywów. Średnią ważoną okresu ekonomicznej użyteczności można obliczyć mnożąc wartość godziwą poszczególnych aktywów trwałych przez liczbę lat pozostających do ich amortyzacji, a następnie dzieląc tak uzyskaną sumę przez łączną godziwą wartość tych aktywów trwałych, 2) część drugą stanowiącą nadwyżkę ujemnej wartości firmy ponad wartość godziwą aktywów trwałych (po wyłączeniu długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach). Tę część należy zaliczyć do pozostałych przychodów operacyjnych na dzień połączenia. Sposób ustalenia dodatniej oraz ujemnej wartości firmy ilustrują poniższe przykłady liczbowe: Przykład 1 Ustalenie dodatniej wartości firmy na dzień przejęcia Spółka A nabyła spółkę B za kwotę zł. Wartości godziwe aktywów i zobowiązań spółki B zostały przedstawione w tabeli 1 zamieszczonej poniżej. Tabela 1. Wartości godziwe aktywów i zobowiązań spółki B AKTYWA Wartość PASYWA Wartość Aktywa trwałe: Kapitał własny: Rzeczowe aktywa trwałe Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania: Długoterminowe aktywa finansowe Rezerwy i zobowiązania długoterminowe Aktywa obrotowe: Rezerwy i zobowiązania krótkoterminowe Zapasy Należności krótkoterminowe Inwestycje krótkoterminowe Razem aktywa Razem pasywa Kalkulację wartości firmy na dzień przejęcia przedstawiono w tabeli 2.

5 Wybrane zagadnienia dotyczące wartości firmy Tabela 2. Wycena wartości firmy na dzień przejęcia Lp. Wyszczególnienie Wartość 1. Cena przejęcia Wartość godziwa aktywów netto spółki B (poz.a- poz.b) a) wartość godziwa aktywów b) wartość godziwa zobowiązań ( zł zł) Dodatnia wartość firmy (poz. 1 - poz. 2) Przykład 2 Ustalenie ujemnej wartości firmy na dzień przejęcia Spółka A nabyła spółkę B za kwotę zł. Wartości godziwe aktywów i zobowiązań spółki B analogiczne jak w przykładzie 1. W opisanej sytuacji powstanie ujemna wartość firmy w wysokości zł, co wynika z obliczeń zamieszczonych w tabeli 3. Tabela 3. Wycena ujemnej wartości firmy na dzień przejęcia Lp. Wyszczególnienie Wartość 1. Cena przejęcia Wartość godziwa aktywów netto spółki B Ujemna wartość firmy (poz. 1 - poz. 2) Rozliczenie ujemnej wartości firmy będzie przebiegać następująco: 1) Wartość aktywów trwałych pomniejszona o długoterminowe aktywa finansowe: = zł Kwota ta stanowi Rozliczenia międzyokresowe przychodów. 2) Nadwyżka ujemnej wartości firmy ponad wartość godziwą aktywów trwałych pomniejszonych o długoterminowe aktywa finansowe: = zł Kwota ta podlega zaliczeniu do pozostałych przychodów operacyjnych na dzień połączenia. 3. Ujęcie i rozliczenie wartości firmy według międzynarodowych standardów rachunkowości W MSSF 3 wartość firmy zdefiniowano jako przyszłe korzyści ekonomiczne z tytułu aktywów, których nie można pojedynczo zidentyfikować ani osobno ująć (Załącznik A do MSSF 3). Odnosząc powyższą definicję do terminologii zastosowanej w UOR można wywnioskować, że tak zdefiniowana wartość firmy odpowiadałaby nadwyżce kosztu połączenia (odpowiednik ceny nabycia) jednostek gospodarczych nad udziałem jednostki przejmującej w wartości godziwej netto możliwych do zidentyfikowania aktywów, zobowiązań i zo-

6 104 Katarzyna Koleśnik bowiązań warunkowych. Ustalona w ten sposób wartość firmy ujmowana jest w bilansie jako składnik aktywów niematerialnych. W tym miejscu należy jednak zaznaczyć, że znowelizowana wersja MSSF 3 zamiast kosztu połączenia wprowadza termin wartości godziwej na dzień przejęcia przekazanej zapłaty co oznacza, że wszystkie elementy płatności, w tym również płatności warunkowe będą wyceniane w wartości godziwej. Zgodnie z poprzednią wersją standardu, płatności warunkowe były ujmowane wyłącznie jeśli dana płatność była uprawdopodobniona. Ustalona na dzień połączenia dodatnia wartość firmy jest uznawana za składnik aktywów niematerialnych o nieograniczonym (nieokreślonym) okresie użytkowania i z tego powodu w ogóle nie jest ona amortyzowana. Podlega ona natomiast obowiązkowym, corocznym testom na utratę wartości, zgodnie z MSR 36 Utrata wartości aktywów. W standardach amerykańskich kwestie te reguluje SFAS 142 Wartość firmy i inne aktywa niematerialne. Jeżeli natomiast zdarzenia lub zmiany okoliczności wskazują, że mogła nastąpić utrata wartości, wówczas test należy przeprowadzić częściej. Będzie tak np. w przypadku spółek zobowiązanych do sporządzania śródrocznych sprawozdań finansowych. Według standardów międzynarodowych punktem odniesienia dla oszacowania stopnia utraty wartości aktywów jest ich wartość ekonomiczna, zwana również wartością odzyskiwalną. Metoda przeprowadzenia testu jest podobna do metod stosowanych przy wycenie przedsiębiorstwa metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Metoda ta, w uproszczeniu zakłada następującą procedurę obliczeniową: 1. identyfikacja składników majątkowych wchodzących w skład ośrodka wypracowującego środki pieniężne; jako ośrodek wypracowujący środki pieniężne należy rozumieć najmniejszą, możliwą do określenia grupę aktywów, której dalszej użytkowanie prowadzi do wystąpienia wpływów środków pieniężnych w znacznym stopniu niezależnych od wpływów środków pieniężnych pochodzących z innych aktywów lub ich grup, 2. sporządzenie prognozowanych rachunków zysków i strat odnośnie do ośrodka wypracowującego środki pieniężne za pewien okres, a następnie na tej podstawie jest sporządzany rachunek przepływów pieniężnych, obejmujący wydatki związane z użytkowaniem tych aktywów w okresie objętym prognozą oraz przewidywane wpływy z majątku likwidowanego wraz z kosztami likwidacji, 3. ustalenie odpowiedniej stopy dyskonta, 4. zdyskontowanie przepływów pieniężnych ustalonych zgodnie z zasadami opisanymi w punkcie 2). Jeżeli tak ustalona wartość ekonomiczna ośrodka wypracowującego środki pieniężne będzie niższa od jego wartości bilansowej, to należy skorygować tę wartość do poziomu wartości ekonomicznej. Przeprowadzenie testu na utratę wartości firmy wymaga zatem przeprowadzenia następujących działań:

7 Wybrane zagadnienia dotyczące wartości firmy po pierwsze, należy przypisać wartość firmy do ośrodków wypracowujących środki pieniężne, 2. po drugie, wartość bilansową ośrodka lub zespołu ośrodków wypracowujących środki pieniężne należy porównać z ich wartością odzyskiwalną, 3. jeżeli wartość odzyskiwalna ośrodka wypracowującego środki pieniężne będzie niższa od jego wartości bilansowej, należy wówczas ustalić domniemaną wartość firmy; domniemana wartość firmy jest różnicą między wartością ekonomiczną (odzyskiwalną) ośrodka wypracowującego środki pieniężne, a wartością godziwą aktywów netto; ujawniona utrata wartości firmy odpowiadać będzie kwocie, o którą wykazana w bilansie wartość firmy przewyższa jej wartość domniemaną. Różnicę należy odnieść odpowiednio na wynik finansowy okresu w pozycji pozostałych kosztów operacyjnych. Jak widać, proces testowania utraty wartości firmy jest bardzo złożony. Kluczowym czynnikiem wpływającym na poprawność obliczeń jest prawidłowe ustalenie ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego przypisana zostanie wartość firmy. W przypadku transakcji połączenia, ośrodkiem wypracowującym środki pieniężne będzie najczęściej całe przejęte przedsiębiorstwo, które w wyniku prawnego połączenia zostanie np. przekształcone w oddział samobilansujący się, tj. sporządzający własne sprawozdania finansowe. Kolejną ważną kwestią jest prawidłowa wycena wartości odzyskiwalnej. Widać więc, że w praktyce gospodarczej wszystkie te działania wymagają zaangażowania nie tylko pracowników służb finansowo-księgowych, lecz również wysoko wykwalifikowanych specjalistów w zakresie różnorakich wycen (np. rzeczoznawców majątkowych, aktuariuszy). Omawiane zagadnienia w znacznym uproszczeniu ilustruje poniższy przykład. Przykład 3 Sposób ustalenia odpisu z tytułu utraty wartości firmy Założenia: Lp. Wyszczególnienie Wartość 1. Wartość ekonomiczna (odzyskiwalna) ośrodka wypracowującego środki pieniężne 2. Wartość godziwa aktywów netto Domniemana wartość firmy (poz. 1 - poz. 2) Wartość bilansowa wartości firmy Odpis z tytułu utraty wartości (wielkość ujemna) W regulacjach międzynarodowych nie występuje pojęcie ujemnej wartości firmy. Zawarty jest natomiast opis powstania takiej różnicy. MSSF 3 oraz SFAS 142, w przeciwieństwie do polskich uregulowań, nie dają możliwości ujawniania w bilansie ujemnej wartości firmy. Jeżeli udział nabywcy w wartości godziwej aktywów, zobowiązań i zobowiązań warunkowych przewyższa koszt nabycia, nabywca powinien jeszcze raz oszacować ustalone wartości go-

8 106 Katarzyna Koleśnik dziwe oraz wycenę kosztów nabycia. Ewentualną nadwyżkę pozostałą po dokonaniu takiego ponownego oszacowania odnosi się od razu w wynik roku obrachunkowego, w którym nastąpiło nabycie. Zakończenie Rachunkowość interesuje się wartością firmy od wielu lat. Jak już wspomniano, ujmowanie tego składnika majątku w bilansie odzwierciedla cenę, jaką spółka przejmująca była skłonna zapłacić w zamian za oczekiwane przyszłe korzyści ekonomiczne nabywane wraz z innymi aktywami. Korzyści te są zbiorem różnorakich, indywidualnych dla każdego przedsiębiorstwa składników, które cechuje zróżnicowanie zarówno czasu ich tworzenia, jak i możliwość ich identyfikacji 11. W związku z tym wartość firmy w każdym przypadku będzie wielkością subiektywną. W ciągu ostatnich lat RMSR oraz amerykańska FASB dokonały wielu istotnych zmian w zakresie pomiaru wartości firmy. Do najważniejszych należą szerokie zastosowanie wartości godziwej przy wycenie początkowej tego zasobu majątkowego, a także uznanie wartości firmy za składnik aktywów o nieokreślonym czasie używania, czego rezultatem jest odejście od jej amortyzowania na rzecz okresowej aktualizacji wartości. Proponowana przez standardy międzynarodowe metoda aktualizacji wartości firmy jest narzędziem nowoczesnym, lecz trudnym do zastosowania w praktyce. Przeprowadzenie testu na utratę wartości, jak już wspomniano, wymaga bowiem oszacowania podstawowych wielkości ekonomicznych charakteryzujących działalność jednostki gospodarczej w okresach przyszłych. Ustaleń tych dokonuje się przy różnych uwarunkowaniach i założeniach, które są sprawą profesjonalnego osądu kierownictwa. Jak powszechnie wiadomo, cechą immanentną przyszłości jest niepewność, stąd też założenia przyjęte do prognoz zawsze będą zawierać element ryzyka, szczególnie w warunkach dużej zmienności otoczenia. Zawsze będą to również oceny subiektywne, co rodzi problem rzetelnej weryfikacji przeprowadzonych obliczeń przez biegłych rewidentów oraz zwiększone ryzyko manipulacji danymi finansowymi. Wyniki badań przeprowadzonych przez naukowców z USA w zakresie korzyści płynących z zastosowania zmienionych zasad rozliczania dodatniej wartości firmy na użyteczność informacji sprawozdawczych różnią się, co potwierdza trudność w implementacji tych rozwiązań nawet w kraju o bardzo rozwiniętym rynku kapitałowym. 12 Sposób rozliczenia dodatniej oraz ujemnej wartości firmy w polskim prawie bilansowym odbiega od rozwiązań przyjętych w MSSF oraz US GAAP. Różnice dotyczą w szczególności amortyzacji dodatniej wartości firmy, a także 11 A. Kamela Sowińska, Wartość firmy, PWE, Warszawa 1996, s Ciekawe opracowania na ten temat prezentują m.in.: D.J. Chambers (2007), Has Goodwill Accounting under SFAS 142 Improved Financial Reporting?, Social Science Research Network, April, oraz D.A. Bens (2007), The Information Content of Goodwill Impairments and the Adoption of SFAS 142, Social Science Research Network, July,

9 Wybrane zagadnienia dotyczące wartości firmy sposobu ujęcia oraz rozliczenia ujemnej wartości firmy. Ostatnie nowelizacje ustawy o rachunkowości: z dnia 18 marca 2008 r. 13 oraz z dnia 10 lipca 2008 r. 14 pozostawiają w mocy dotychczasowe przepisy dotyczące wyceny tego składnika aktywów. Biorąc pod uwagę stopniowy proces dostosowywania przepisów polskich do przepisów unijnych, możliwe, że zmiany jednak nastąpią. Literatura 1. Jednostkowe sprawozdanie finansowe według Międzynarodowych Standardów Rachunkowości MSSF/MSR, praca zbiorowa pod redakcją A. Jarugi, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce Zarząd Główny w Warszawie Centralny Ośrodek Szkolenia Zawodowego, Warszawa A. Kamela-Sowińska, Wartość firmy, PWE, Warszawa M. Marcinkowska, Kształtowanie wartości firmy, PWN, Warszawa Połączenie jednostek gospodarczych. Przewodnik po MSSF 3 (2006), Deloitte, JednostekGospodarczych.pdf 5. D.J. Chambers (2007), Has Goodwill Accounting under SFAS 142 Improved Financial Reporting?, Social Science Research Network, April, 6. D.A. Bens (2007), The Information Content of Goodwill Impairments and the Adoption of SFAS 142, Social Science Research Network, July, 7. Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) 2007, IASCF, Londyn 8. Business Combinations Phase II Project Summary and Feedback Statement (2008), IASCF, London 9. Statement of Financial Accounting Standards Board No.141 Business Combinations (2001), FASB, Norwalk 10. Statement of Financial Accounting Standards Board No.142 Goodwill and Other Intangible Assets (2001), FASB, Norwalk 11. Ustawa z dnia 20 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.) 12. Ustawa z dnia 18 marca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz.U. z 2008 r. nr 63, poz. 393) 13. Ustawa z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości ( Dz.U. z 2008 r. nr 144, poz. 900) 13 Ustawa z dnia 18 marca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości ( Dz.U. z 2008 r. nr 63, poz. 393) 14 Ustawa z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości ( Dz.U. z 2008 r. nr 144, poz. 900)

10 108 Katarzyna Koleśnik Streszczenie W artykule omówiono wybrane zagadnienia dotyczące zasad pomiaru wartości firmy w kontekście przepisów polskiego prawa bilansowego oraz standardów międzynarodowych. Na przykładach liczbowych zilustrowano sposób pomiaru tego składnika aktywów. W końcowej części artykułu przedstawiono krótki komentarz odnośnie rozwiązań stosowanych w standardach międzynarodowych w zakresie weryfikacji wartości firmy w kolejnych okresach sprawozdawczych. Selected aspects of goodwill valuation Polish and international accounting regulations (Summary) The article presents some aspects of goodwill measurement based upon Polish and international accounting regulations. An example included illustrates the method of goodwill measurement. The final part of the paper presents short commentary of goodwill impairment model approved by international standards setters.