Jarosław Kilian KONCEPCJA PROGRAMOWO-ORGANIZACYJNA TEATRU LALKA W WARSZAWIE

Transkrypt

1 1 Jarosław Kilian KONCEPCJA PROGRAMOWO-ORGANIZACYJNA TEATRU LALKA W WARSZAWIE

2 2 Plan programowo-artystyczny TEATR I JEGO PUBLICZNOŚĆ Teatr Lalka powinien pozostać artystycznym teatrem repertuarowym, adresowanym do dziecięcej, młodzieżowej i rodzinnej publiczności. Teatr Lalka, który nie ulega modom, ma szukać nowych form wyrazu w przekonaniu, że dzięki wyobraźni tworzy się współczesną opowieść dla dzieci, opisując piękno i złożoność świata. Teatr Lalka powinien być teatrem powszechnym, zwracającym się do szerokiej publiczności. Nie wolno zapominać, że atrakcyjny repertuar, łączący popularność z ambicjami artystycznymi, pozwoli zapełnić widownię. Ideałem wydaje się teatr, który obchodzi i wzrusza wyrafinowanego znawcę, jak i nieprzygotowanego, młodego widza. Głównym sponsorem teatru i zarazem jego suwerenem jest WIDZ! Widzpodatnik finansuje Teatr pośrednio, płacąc podatki, albo bezpośrednio kupując bilet. Ponosimy zatem odpowiedzialność przede wszystkim przed WIDZEM i to o Niego musimy dbać, oferując najlepsze spektakle. Jednocześnie należy widza wychować, przekonać do teatru oferując radość, wzruszenie, refleksję. JĘZYK TEATRU Wierzę, że w dzisiejszych czasach, gdy przekaz telewizyjny jest podstawowym środkiem komunikowania, a generowana przez komputer rzeczywistość wirtualna stała się faktem, spotkanie widza i aktora ma wciąż niezastąpioną moc. Siła teatru tkwi w jego teatralności, posługiwaniu się językiem metafory, a także w bezpośrednim uczestnictwie, obcowaniu grupy ludzi z wykreowaną tu i teraz nierzeczywistą rzeczywistością. To, co wydarza się na scenie ma dopomóc w przemianie publiczności w uczestników gry wyobraźni. Interesuje mnie powrót do teatru metafory, plastycznego znaku, który przenosi wyobraźnię w nowe obszary. Teatralna metafora poprzez zestawianie różnych kontekstów i światów, prowadzi do powstawania nowych sposobów postrzegania. Wydaje się to istotne szczególnie w przypadku młodych widzów.

3 3 Pragnąłbym powrotu lalek do teatru. Teatr lalek jest doskonałą syntezą sztuk plastycznych, muzycznych, choreograficznych, poetyckich, dramatycznych. Wydaje się, że tradycyjne lalki: jawajki czy marionetki znikają ze scen teatrów lalkowych! Techniki te wymagają kunsztu i cierpliwości artysty lalkarza, konstruktora, scenografa, reżysera. Lalka pojmowana szeroko, jako tradycyjna technika teatralna, ale i jako ożywiony przedmiot, rekwizyt, rzeźba w ruchu, obiekt w przestrzeni, może być wciąż potężnym nośnikiem teatralnych znaczeń i wyznacznikiem odrębnego stylu. Nowoczesny teatr lalek może być bliski definicji sztuk performatywnych. Pozostawać sztuką żywą wykonywaną na żywo, kontaktującą się bezpośrednio z życiem. Performatywność teatru dla dzieci i teatru lalek tkwi w intensywnej, afektywnej obecności widza i jego współkreacji zdarzenia teatralnego. TRADYCJA I INNOWACJA Interesuje mnie teatr żywej tradycji. Myślę tu zarówno o tradycji repertuarowej, jak i sposobie porozumiewania się z publicznością. Awangardy łatwo się wyczerpują albo zmieniają w ariergardy kultury. Teatr powinien jednak zawsze stawiać pytania swoim czasom. Tradycję rozumiem jako zjawisko dynamiczne, ulegające przekształceniom i stale rozwijające się. Taka żywa tradycja pozwala w co raz to nowy sposób docierać do tego, co ważne, zbliżać się do problemów przy pomocy nowych pojęć i środków artystycznych. Tradycja powinna zatem pozostawać punktem odniesienia w poszukiwaniu nowoczesności. W tym rozumieniu tradycji innowacja jest drugą stroną tej samej monety, dopełnieniem poszukiwań poprzedników. Wierzę w teatr, który opowiada się za afirmacją życia, a nie unikając trudnych spraw, zachwyca i pragnie pomagać ludziom żyć. We współczesnej kulturze trwa moda na destrukcję, dekonstrukcję i wizje rozpadu świata. Nawet w najciemniejszej tragedii tkwi jednak zawsze zalążek jasności, która otwiera się za tragedią jak w dramatach Szekspira. Chciałbym ową jasną stronę wskazywać młodym ludziom, którzy przyjdą do teatru. BAŚŃ W TEATRZE LALEK Teatr Lalka to teatr, który powinien być miejscem przywoływania baśni. W każdym dziecku istnieje gotowość do przyjęcia baśni, bo istota baśni

4 4 pokrewna jest istocie dziecka. Stan bycia zaczarowanym jest dla dziecięcego usposobienia rzeczą zupełnie zrozumiałą. Dziecko często odczuwa siebie samego jakby w stanie zaczarowania, w stanie oddalenia od tego prawdziwego świata, z którego pochodzi. Dziecko czuje w takich chwilach dotyk blasku swojej praojczyzny, o której zachowało niejasne wspomnienie. Dlatego baśń jest nierozłącznie związana z dzieckiem, a dziecko z baśnią pisała psycholog, Karolina von Heydebrand w książce o O duszy dziecka. Wierzę w teatr, który poprowadzi dziecko w świat baśni, co wcale nie oznacza ucieczki od rzeczywistości. Baśnie opowiadane są po to, by przygotować na niebezpieczeństwo i piękno, jakie niesie ze sobą życie. KLASYKA W TEATRZE Wierzę w sens powrotu do klasyki, która pozwala na nowo odkrywać się i interpretować. Teatr musi odnajdywać ukryte w niej sensy i przyoblekać w zaskakujące kształty na scenie. Dziecko przeżywając dawne opowieści odnajduje wizerunek samego siebie w otaczającym je współczesnym świecie. NOWA DRAMATURGIA Obok dzieł klasycznych konieczne jest, w moim przekonaniu, konsekwentne wprowadzanie i promowanie nowej dramaturgii, zwłaszcza polskiej. W ostatnich latach pojawiło się kilku interesujących dramatopisarzy, tworzących dla dzieci m.in.: Michał Walczak, Marta Guśniowska, Malina Prześluga, Maria Wojtyszko, Magda Fertacz. REPERTUAR Sprawą priorytetową jest budowa repertuaru. Linia repertuarowa Teatru dzielić się będzie na kilka głównych nurtów. Nurt 1: klasyka światowa Carlo Collodi, Pinokio Mikołaj Gogol, Noc wigilijna Hans Ch. Andersen, cykl Baśnie o zwykłych przedmiotach Italo Calvino, cykl Baśnie włoskie

5 5 Joseph Jacobs cykl Baśnie angielskie Nurt 2: klasyka polska Bolesław Leśmian, cykl Klechdy Sezamowe Hanna Januszewska, Tygrys Pietrek Kornel Makuszyński, Wicek Warszawiak Or-Ot, cykl: Legendy warszawskie (tożsamość miejsca) Jan Wilkowski, O Zwyrtale Muzykacie Nurt 3: lalkowa scena dla dorosłych Fedrico Garcia Lorca, Szopka don Cristobala albo Miłość Perliplina do Belissy w ogrodzie Jan Wilkowski, Dekameron wg. Bocaccia Konstanty Ildefons Gałczyński, Zielona Gęś Tom Stoppard /Pink Floyd Darkside (sztuka z okazji 30-lecia albumu Dark Side of the Moon ) polska prapremiera Pablo Picasso, Pożądanie schwytane za ogon Nurt 4: nowa dramaturgia dla dzieci W tym nurcie powinny się znaleźć zamawiane przez Teatr dramaty pisane przez autorów starszego pokolenia takich, jak: Maciej Wojtyszko, Jarosław Mikołajewski, Andrzej Rychcik ale także wspomnianych twórców młodego: Maliny Prześlugi, Marii Wojtyszko, Marty Guśniowskiej. Magdy Fertacz. Proponuję również pozyskiwanie i promowanie najnowszej dramaturgii poprzez organizowanie prze Teatr Lalka konkursu dramaturgicznego. Chciałbym kontynuować, rozpoczętą przez obecne kierownictwo współpracę Lalki z Michałem Walczakiem i Warszawskim Cyrkiem Magii i Ściemy ( Legendy warszawskie ).

6 6 Zamierzam zaprosić również dramatopisarzy zagranicznych: Carol Ann Duffy i Melly Still autorki Rats` Tales. Szczurze opowieści są współczesną adaptacją Szczurołapa z Hamelin i odniosły wielki sukces na scenach brytyjskich. Nurt 5: eksperymentalny Wieża malowana - Siemion/Bryll polska poezja i muzyka ludowa w wersji folk-rock Teatr Themersonów. Wykład Profesora Mmaa Janusz Kapusta Planeta K-dron (we współpracy z Centrum Nauki Kopernik) Marek Perkowski Teatr robotów (we współpracy Centrum Nauki Kopernik) Monika Sosnowska - Labirynt Nurt 6: muzyczny Teatr muzyczny dla dzieci widzę we współpracy z Uniwersytetem Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. Camille Saint-Saëns Karnawał zwierząt Sergiusz Prokofiew, Piotruś i wilk Claude Debussy, Pudełko z zabawkami Igor Strawinski, Historia żołnierza Nurt 7: plastyczny Proponuję spektakle realizowane przez wybitnych malarzy, rzeźbiarzy ilustratorów, twórców multimedialnych. Józef Wilkoń Księga dżungli wg. Kipplinga Jan Bajtlik Teatr rysowania ZESPÓŁ ARTYSTYCZNY

7 7 Teatr jest miejscem spotkania artystów różnych pokoleń. Chcę w pełni wykorzystać twórcze możliwości zespołu artystycznego Teatru. Ideałem jest takie planowanie realizacji, które uwzględniałoby drogi artystycznego rozwoju poszczególnych artystów. Wierzę w ideę gry zespołowej. Zespołowość jest wielką szansą subwencjonowanych teatrów repertuarowych. Wiem to z doświadczenia, bowiem jako dyrektor artystyczny jednego z największych teatrów w Polsce, przez jedenaście lat skutecznie budowałem i wykorzystywałem potencjał zespołu aktorskiego. Utrzymanie i rozwijanie zespołu złożonego z osobowości artystycznych będzie jednym z ważniejszych zadań stojących przed nami w najbliższych sezonach. REALIZATORZY PRZEDSTAWIEŃ Zamierzam zaprosić do współpracy zarówno uznanych reżyserów, jak i młodych realizatorów. Jako wieloletni wykładowca i dziekan Wydziału Reżyserii Akademii Teatralnej w Warszawie mam dobre rozeznanie wśród najmłodszego pokolenia twórców. Chcę zaprosić do realizacji doświadczonych reżyserów m.in.: Piotra Cieplaka, Wiesława Czołpińskiego, Adama Walnego, Martę Miklasz, Krystiana Kobyłkę, Macieja Wojtyszkę, Martę Rau a także młodsze pokolenie (m.in. moich studentów): Martę Ogrodzińską, Michała Walczaka, Marcina Hycnara, Wawrzyńca Kostrzewskiego, Natalię Babińską, Piotra Kurzawę, Agatę Biziuk. Zamierzam ściśle współpracować z Wydziałem Sztuki Lalkarskiej Akademii Teatralnej, zapraszać najlepsze przedstawienia dyplomowe i umożliwiać start zawodowy najlepszym absolwentom. Dzięki kontaktom międzynarodowym planuję pozyskać reżyserów z Holandii, Czech, Włoch, Słowenii, Francji (Duda Paiva, Jakub Krofta, Fabrizio Montecchi, Anja Susa, Galin Stoev, Aleksiej Leljawski ). Pragnłąbym zaprosić do realizacji wybitnych lalkarzy z The Handspring Puppet Company z RPA - Adriana Kohlera and Basila Jonesa realizatorów musicalu War Horse. Chciałbym nawiązać współpracę z polskimi kompozytorami: Grzegorzem Turnauem, Krzesimirem Dębskim, Ablem Korzeniowskim, Joszko Brodą, z którymi miałem okazję już pracować.

8 8 Zamierzam także zapraszać najlepszych scenografów. Przewiduję współpracę z takimi scenografami, jak: Julia Skrzynecka, Dorota Kołodyńska, Damian Styrna, Aleksnder Wochromiejew, Joanna Braun, a także z wybitnymi plastykami - nestorami: Józefem Wilkoniem, Janem Polewką. Chciałbym włączyć też w nurt teatru lalkowego młode pokolenie grafików: Jana Bajtlika, Marię Ignerską i rzeźbiarkę Monikę Sosnowską. EDUKACJA Edukacja dzieci i młodzieży jest jednym z priorytetów polityki kulturalnej państwa. Programy edukacyjne teatru wychowują przede wszystkim przyszłych widzów, a także twórców. Jedną z misji Teatru powinna być działalność edukacyjno-artystyczna. Proponuję zorganizowanie warsztatów edukacyjnych dla dzieci (finansowanie MKiDN, program operacyjny: edukacja dzieci i młodzieży), prowadzonych przez wybitnych polskich kompozytorów. Wśród zaproszonych gości znajdą się: Leszek Możdżer, Krzesimir Dębski, Grzegorz Turnau, Anna Maria Jopek, Jerzy Derfel, Józef i Joszko Broda. Warsztaty filmu animowanego poprowadzą: Martyna Groth film animowany wg. recepty Themersonów, Daria Kopiec Plastelina. Warsztatami scenograficznymi zajmie się Julia Skrzynecka. Warsztaty ilustracji pokieruje Jan Bajtlik. Rozpoczęte, przez obecną dyrekcję Teatru Lalka programy edukacyjne takie, jak Ele-mele-dutki teatrzyk malutki, Nasza mała biblioteka (realizowane z oficyną wydawniczą Ezop i finansowane ze środków europejskich z udziałem partnerów ze Słowenii i Litwy), stanowiące forum spotkań pisarzy i ilustratorów książek dla dzieci powinny być kontynuowane. TEATR DOSTĘPNY Za szczególnie ważne zadanie uważam utrzymanie w planach projektu pisarki Katarzyny Kotowskiej i aktora Teatru Lalka, Romana Holca. Przedsięwzięcie dotyczy realizacji pełnowymiarowych spektakli z udziałem i twórczym wkładem wychowanków stołecznych domów dziecka i innych placówek opiekuńczych. Dyrekcja Teatru i Roman Holc prowadzą tę działalność od wielu lat i wciąż ją rozwijają. Pragnąłbym, we współpracy z Towarzystwem Opieki nad Ociemniałymi i

9 9 Ośrodkiem szkolno-wychowawczym w Laskach, organizować także przedstawienia teatru haptycznego. Podczas spektakli niewidome dzieci mogłyby oglądać lalki dotykając je rękoma. Przedstawienia odbywałyby się zarówno w Teatrze, jak i poza siedzibą. Kolejnym działaniem, który realizowałby Teatr Lalka, byłyby przedstawienia grane ku pokrzepieniu serc i pocieszeniu dzieci przebywających w szpitalach czy hospicjach (jako m.in. kontynuacja pomysłu przedstawień w Centrum Zdrowia Dziecka). WYSTAWY I MUZEUM LALEK Teatr Lalka dysponuje rozległym i efektownym foyer. Miejsce to było i powinno być wykorzystane na prezentację wystaw plastycznych. Zbiory należących do Teatru rekwizytów teatralnych, masek i lalek są bez wątpienia bezcenną kolekcja polskiej plastyki teatralnej o historycznej i artystycznej wartości. W mijającym roku udało się zorganizować ekspozycję lalek w podziemiach Teatru. Chciałbym rozwinąć tę inicjatywę i przekształcić zbiory w Muzeum Lalek. W 2009 roku na zlecenie Biura Kultury Miasta Warszawy zrealizowałem w foyer Teatru wystawę najpiękniejszych i najciekawszych polskich ilustracji w książkach dla dzieci. Wystawa Zwierzęta i zwierzydła była pomyślana, jako impreza towarzysząca wydarzeniom realizowanym w ramach projektu Europejska sztuka ilustracji. Animaliter. Talking Animals, które obywały się w Warszawie. W 2015 roku byłem kuratorem i projektantem wystawy Adam Kilian - Fascynacje prezentującej najwybitniejsze realizacje scenografa w Teatrze Lalka. Planuję następujące wystawy w Teatrze: Ilustracje do Pinokia (Innocenti, Szancer, Verdini, Witz, Wilkoń, Kilian) Zofia Satisławska-Howurkowa lalki Józef Wilkoń - Don Kichot ma 400 lat! FESTIWALE

10 10 Niezwykle istotnym polem aktywności teatru będącym konfrontacją z najważniejszymi nurtami życia teatralnego i służącym budowaniu wizerunku Teatru jest udział w Festiwalach. Własny Festiwal Teatru Lalka - Pałac Teatralny funkcjonował od 1998 roku przez dziesięć lat. Konkurencja w postaci Małych Warszawskich Spotkań Teatralnych spowodowała przerwanie tej tradycji. Obecnie Teatr blisko współpracuje z Festiwalem Korczak dzisiaj. Będę zabiegał o uczestnictwo Teatru w festiwalach ogólnopolskich i światowych np. w Festiwalach UNIMA Union Internationale de la Marionnette i Międzynarodowym Festiwalem w Charleville Mezieres i Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Lalek w Bielsku- Białej. Udział Teatru w krajowych i zagranicznych festiwalach jest też niewątpliwie promocją Warszawy. DZIAŁALNOŚĆ WYDAWNICZA Chciałbym rozwinąć działalność wydawniczą Teatru, która byłaby poświęcona twórczości dla dzieci. Myślę też o wydawaniu artystycznych książek powiązanych z premierami wystawianymi w Teatrze i ilustrowanymi przez scenografów przedstawień. Plan organizacyjno-finansowy Kandydując na stanowisko dyrektora Teatru chciałbym połączyć funkcje dyrektora naczelnego i artystycznego. Usprawnia to zarządzanie i kierowanie zespołami teatru. Teatr powinien realizować co roku trzy premiery. ORGANIZACJA PRACY, ORGANIZACJA WIDOWNI PROMOCJA I IMPRESARIAT Biorąc pod uwagę wielokierunkowości zadań stojących przed Teatrem Lalka wydaje mi się potrzebne zaproponowanie modyfikacji organizacyjnej usprawniającą koordynację działów odpowiedzialnych za sprzedaż biletów, organizację widowni, edukację, promocję i marketing. Działy te powinny być

11 11 ściślej związane z planowaniem pracy artystycznej i podporządkowane jednej osobie. Powinna zostać wzmocniona pozycja koordynatora pracy artystycznej. Programowanie repertuaru z wyprzedzeniem trzech a nawet sześciu miesięcy ułatwi skuteczną promocję i sprzedaż biletów. Koordynacja działań i zadaniowość powinny stać się stałymi elementami zarządzani skutecznie synchronizującymi działania Teatru. Ważną funkcją w strukturze pełniłby także dramaturg - kierownik literacki zajmujący się promowaniem nowej dramaturgii, zamawianiem sztuk, programowaniem wystaw, kierowaniem działem edukacji i wydawnictw oraz organizacją działań wspomagających koncepcję artystyczną Teatru. FINANSE Podstawowym źródłem finansowania Teatru powinna pozostawać przyznawana corocznie dotacja od organizatora. Utrzymanie wysokości dotacji z uwzględnieniem wzrostu za 2014 i 2015 rok pozwoliłoby mi skutecznie realizować przygotowywany program. Analizując dane dotyczące finansów Teatru za lata 2012, 2013 i 2014 niepokojem może napawać fakt, że koszty działalności operacyjnej teatru są wyższe niż przychody. Straty nie są duże, ale obciążają corocznie fundusz instytucji. Stan ten spowodowany jest przede wszystkim koniecznością opłacania czynszu (ok 35 tys. zł / mies. czyli 420 tys. zł w skali roku) i wysokim (ponad 60 procentowy) udziałem w kosztach operacyjnych wynagrodzeń wraz z pochodnymi. Jest to tym bardziej niepokojące, że ani zespół administracyjny, ani techniczny czy aktorski nie wydają mi się szczególnie rozbudowane, a pensje i honoraria nie są wysokie. Ostania podwyżka miała miejsce w 2011 roku i pensje aktorów bliskie są obowiązującego minimum wynagrodzenia zł netto). Mam świadomość, że na koszty wynagrodzeń składają się również honoraria realizatorów premier: reżyserów, scenografów, kompozytorów i innych współpracowników. Bardzo korzystny wydaje mi się natomiast wskaźnik przychodów netto ze sprzedaży (wpływy własne) w stosunku do dotacji, sięgający blisko 40 procent. W przypadku teatru dla dzieci, który realizuje misję artystyczną i społeczną jest to wskaźnik bardzo wysoki.

12 12 Teatr gra też dużą liczbę przedstawień, które cieszą się dużą frekwencją. Zespoły Teatru nie wydają mi się nadmiernie rozbudowane w stosunku do zakresu stojących przed nimi zadań. Pracownia modelatorsko plastyczna mogłaby zostać nawet wzmocniona. A zespół aktorski powinien zostać uzupełniony przynajmniej dwojgiem aktorów najmłodszego pokolenia. Planując pozyskanie większej ilości środków finansowych na działania statutowe Teatru proponuję następujące rozwiązania: Jako Dyrektor podjąłbym próbę negocjowania wysokości czynszu, który opłacany z dotacji na działalność statutową wraca do kasy organizatora, będącego przecież właścicielem i szafarzem Pałacu Kultury. Sposobem na obniżenie kosztochłonności produkcji poszczególnych premier może być koprodukcja z innym teatrami w Polsce. Obejmując dyrekcję Teatru Lalka chciałbym przy realizacji niektórych szczególnie kosztownych przedsięwzięć ( np. w przypadku realizacji spektaklu z rzeźbami Józefa Wilkonia) nawiązać współpracę z Białostockim i Wrocławskim Teatrem Lalek oraz Teatrem Miniatura w Gdańsku. Chciałbym zgodnie z założeniami Programu Rozwoju Kultury najpełniej wykorzystać zewnętrzne źródła finansowania produkcji premier. Jako wieloletni ekspert programów operacyjnych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Programu Funduszy Norweskich wiem jak działają mechanizmy i jakie są kryteria przyznawania grantów i dotacji celowych na działalność kulturalną. Byłem, także ekspertem programu Culture 2000 w Brukseli, co pozwoliło mi zrozumieć zasady pozyskiwania funduszy europejskich. Korzystanie z konkursów dotacyjnych i programów operacyjnych utworzonych przez Zespół Sterujący, Prezydenta m. st. Warszawy oraz Ministerstwo Kultury powinno być podstawowym uzupełnieniem budżetu na produkcję nowych premier. Zakładam konsekwentne korzystania z budżetów zadaniowych instytucji zajmujących się kulturą (MKiDN, NCK). Zakładam pełne wykorzystanie systemu dotacji i mechanizmów finansowania umożliwiających realizację międzysektorowych projektów partnerskich lub koprodukcji (instytucji miejskich z organizacjami pozarządowymi, grupami nieformalnymi, indywidualnymi twórcami i animatorami kultury, a także przedsiębiorstwami sektora kreatywnego).

13 13 Kierując Teatrem podejmę pracę na rzecz budowy modelu działania Teatru Lalka, który uwzględniałby pracę metodą projektową, co pozwoliłoby zrealizować bardziej skomplikowany i eksperymentalno-laboratoryjny repertuar wymagający większych nakładów. (spektakle muzyczne, nurt teatru dla dorosłych). Celem mojego działania jako dyrektora będzie, także zwiększenie ilości granych spektakli i zwiększenie frekwencji. Teatr Lalka nie może być teatrem komercyjnym i bilety nie mogą kosztować zbyt drogo. Polityka cenowa wymaga jednak analizy. Można rozważać podniesienie ceny biletów przy jednoczesnej polityce zniżek dla np. rodzin wielodzietnych grup szkolnych i przedszkolnych. Duże oszczędności tkwią w organizacji produkcji poszczególnych inscenizacji. Wcześniejsze, niż ma to często miejsce w polskich teatrach planowanie premier i wcześniejsze rozpoczęcie produkcji dekoracji, lalek i kostiumów może znacząco zmniejszyć koszty. Warto planować realizację repertuaru przynajmniej z wyprzedzeniem jednego sezonu. W przypadku realizacji dużych produkcji warto pomyśleć o zatrudnianiu fundraiserów ( kwestarzy ), którzy byli by wynagradzani procentowo od ilości zebranych funduszy. Tak dzieje się przy wielu produkcjach na świecie, a zyski fundraiserów wynoszą od 10 do 20 procent. Czasem fundraiser staje się współproducentem czerpiącym część zysków z wpływów z kasy. Wymaga to jednak konsultacji prawnych. Planuję o zorganizowanie Sceny Letniej (program pt. Lato w teatrze ) grającej przedstawienia dla dzieci spędzających wakacje w Warszawie. Potrzebne są na ten cel dodatkowe środki. Należy ostrożnie rozważyć powiększenie wpływów teatru z tytułu wynajmu sceny na przedstawienia impresaryjne lub koncerty. Nie może się to jednak odbywać kosztem repertuaru i misji Teatru Lalka wypełnianej wobec widzów. Wynajmy sceny mogły by odbywać się w dni wolne od pracy (poniedziałki) albo w godzinach wieczornych po spektaklach popołudniowych oraz w okresie wakacyjnym. INWESTYCJE W Teatrze Lalka potrzebna jest mała scena, ma której prezentowany byłby repertuar kameralny o charakterze eksperymentalnym lub przedstawienia dla

14 14 najmłodszych. Po konsultacjach z Konserwatorem zabytków, Zarządem Pałacu i Wydziałem architektury podejmę starania o modernizację i przekształcenie bufetu teatralnego w wielozadaniową małą scenę. Miejsce na bufet dla widzów można znaleźć w pierwszym hallu teatru. Odpowiednio zaadaptowane pomieszczenie bufetu powinno także służyć jako miejsce spotkań, wykładów, prelekcji, promocji lub warsztatów dla dzieci, rodziców i nauczycieli. W planach inwestycyjnych trzeba uwzględnić gruntowny remont i rewitalizację zaplecza technicznego Teatru. Niezbędne będą też inwestycje poprawiające systemy nagłośnienia i oświetlenia. Tak wyposażony Teatr będzie spełniał najnowocześniejsze standardy realizacyjne i stanie się miejscem, w którym można tworzyć skomplikowane technicznie widowiska. Pozwoli to na zapraszanie najwybitniejszych twórców. Nowoczesne systemy multimedialne, dźwiękowe i oświetleniowe są też dodatkową zachętą dla klientów wynajmujących scenę na potrzeby koncertów czy przedstawień impresaryjnych. Środki na rewitalizację techniczną Teatru powinno się pozyskać z europejskich źródeł finasowania. Plan komunikacyjno-promocyjny Strategia komunikacyjno-promocyjna na rzecz budowy wizerunku Teatru musi być przede wszystkim powiązana z programem artystycznym. Najskuteczniejszym działaniem promocyjnym jest wysoka jakość artystyczna budująca reputację Teatru. Wizerunek i odbiór społeczny Teatru Lalka kształtować musi przede wszystkim jego działalność pozostające w repertuarze przedstawienia. STRATEGIA WIZERUNKOWA Chciałbym uzupełnić strategię wizerunkową o artystyczne plakaty obecne w przestrzeni miasta. Teatr powinien powrócić do tradycji zamawiania plakatów u wybitnych plakacistów, grafików i ilustratorów takich jak: Mieczysław Wasilewski, Józef Wilkoń, Rosław Shaybo, Piotr Młodożeniec, a także u grafików młodszego pokolenia: Anny Piesiewicz, Jana Bajtlika, Anity Wasik, Łukasza Kowalskiego. Środki na wydatki związane z plakatami chciałbym pozyskać od sponsorów (RWE, Banku PKO SA).

15 15 Planuję także odnowienie i uatrakcyjnienie strony internetowej teatru i usprawnienie systemu internetowego zakupu biletów. Chciałbym zbudować i wdrożyć specjalną aplikacji na smartfony i tablety. (list intencyjny Evercode - zał.15). System informacji kulturalnej i zakupu biletów przez SMS mógłby być pionierskim rozwiązaniem na rynku warszawskim. Ważnym elementem promocji jest także obecność Teatru w mediach społecznościowych: facebook, twiter, instagram. BUDOWANIE WIDOWNI czyli Audience development Według Arts Council England Termin Audience development czyli Rozwój Widowni opisuje działalność, której celem jest odpowiadanie na potrzeby istniejącej i potencjalnej widowni oraz wspieranie organizacji zajmujących się sztuką i kulturą w rozwijaniu istniejących już relacji z publicznością." Budowanie widowni jest dziś często fetyszyzowanym zjawiskiem. Może być pożytecznym działaniem jeśli nie jest realizowane zamiast głównych zadań Teatru jakim jest prezentowanie spektakli. Często wiele instytucji zamiast premier organizuje znacznie tańsze i nie wymagające wielu przygotowań czytania performatywne albo warsztaty. Działania związane z budowaniem widowni powinny być powiązane z przygotowywanym przez Teatr repertuarem. Przewiduję przed każdą premierą cykl wykładów i warsztatów dla dzieci, rodziców i nauczycieli. Przykładowo posłużę się pomysłem działań planowanych przed premierą Pinokia : 1. Warsztaty dla dzieci : Lasciate mi cantare! warsztat piosenki: repertuar piosenki włoskie i piosenki Grzegorza Turnaua z Pinokia. 2. Italo Calvino - Baśnie włoskie- warsztaty opowiadania Baśni (aktorzy Teatru Lalka) 3.Zrób Pinokia! warsztaty z marionetki prowadzi Roman Holc -Teatr Lalka 4. Wykłady dla dorosłych: *Jarosław Mikołajewski (tłumacz i poeta) wykład "Pinokio - pajac po przejściach"

16 16 *Dr Tomasz Gaj OP (Dominikanin) wykład: Pinokio i jego Pan 5.Salon Poezji : Gianni Rodari, Raul Verdini Pinokio rymowany w tłumaczeniu Jarosława Mikołajewskiego 6. Pinokio w ilustracji - wystawa w foyer Teatru (Szancer, Verdini, Kilian, Innocenti) Plan współpracy instytucji z innymi podmiotami Nawiążę współpracę z Wydziałem Reżyserii Akademii Teatralnej, którego jestem prodziekanem i Wydziałem Lalkarskim w Białymstoku. Jako wieloletni wykładowca Wydziału Reżyserii mam najlepsze rozeznanie w środowisku najmłodszych twórców, których chciałbym pozyskać do współpracy. Myślę, także o prezentowaniu najlepszych przedstawień dyplomowych na scenie Teatru. Planuje też współdziałanie z Uniwersytetem Muzycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie przy realizacji przedstawień muzycznych oraz warsztatów edukacji muzycznej. Teatr Lalka powinien zabiegać by stać się ważnym partnerem Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego. Realizacja projektów teatralnych w ramach akcji Teraz Polska są szansą na prezentacje spektakli w wielu ośrodkach poza Warszawą, a udział w projekcie Instytutu pod nazwą Lato w Teatrze umożliwi granie przedstawień w okresie wakacji. Podtrzymam współpracę z Biblioteką Miasta Stołecznego Warszawy - przede wszystkim z Muzeum Książki Dziecięcej. Myślę tu o wspólnych działaniach przy wystawach, konkursach literackich i dramaturgicznych oraz promocji przedstawień. Sposobem na obniżenie kosztochłonności produkcji poszczególnych premier może być koprodukcja z innym teatrami w Polsce. Obejmując dyrekcję Teatru Lalka chciałbym przy realizacji niektórych szczególnie kosztownych przedsięwzięć nawiązać współpracę z Białostockim i Wrocławskim Teatrem Lalek oraz Teatrem Miniatura w Gdańsku.

17 17 Jako Przewodniczący Rady Programowej Przy Ministrze Kultury organizującej I Kongres Kultury dla Dzieci zaproponuję by Teatr Lalka stał się miejscem obrad Kongresu. Nawiążę współpracę z TVP i przygotuję plan obejmujący udział Teatru w produkcji widowisk dla dzieci. (list intencyjny TVP 1 zał.14). We współpracy z Centrum Nauki Kopernik planuję produkcję sztuki Janusza Kapusty planeta K-Dron. Wystawa Janusza Kapusty wynalazcy K -Dronu czyli jedenastościanu. Jednym z aspektów lalkarza jest praca terapeutyczna z dziećmi. Wierzę, że sztuka teatru lalek potrafi pomagać w cierpieniu. Warto rozwinąć ideę organizowania lalkowych przedstawień wyjazdowych dla małych pacjentów w szpitalach i hospicjach. (Teatr Lalka prezentował już spektakle w Centrum Zdrowie Dziecka.) Fundusze na ten cel chciałbym pozyskiwać od prywatnych sponsorów (Polpharma, Novartis, Bank WBK, Bank ING Program ING dzieciom, Fundacja PZU). Myślę o nawiązaniu współpracy z Krajowym Funduszem na rzecz Dzieci, który od 32 lat sprawuje opiekę nad wybitnie uzdolnionymi dziećmi w różnych dziedzinach aktywności ( taniec, plastyka, muzyka, nauki ścisłe i humanistyczne). Scena Teatru mogła by się stać miejscem prezentacji osiągnięć podopiecznych Planuję rozszerzenie współpracy sąsiedzkiej z Pałacem Młodzieży w Warszawie wspólne projekty edukacyjno artystyczne. WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA Oprócz współpracy z zagranicznymi reżyserami i scenografami planuję nawiązać bliższe kontakty z Centrum UNIMA Union Internationale de la Marionnette i Międzynarodowym Festiwalem w Charleville Mezieres oraz Teatrem Lalek w Lubljanie. Teatr Lalka musi służyć przede wszystkim społeczności Warszawy i Mazowsza. Powinien jednocześnie dążyć do zachowania pozycji najważniejszego teatru lalkowego w Polsce. Ma być miejscem, gdzie powstają oryginalne, prapremierowe dzieła wyznaczające styl i język współczesnego lalkarstwa, a jednocześnie przestrzenią, w której odbywa się dialog z tradycją.

18 18 To scena, która może i powinna aspirować do rangi najważniejszych teatrów lalkowych Europy. Jarosław Kilian Wyrażam zgodę na upublicznienie koncepcji programowej i koncepcji organizacyjnej Teatru po zakończeniu procesu wyłaniania dyrektora.