Dokumenty spedycyjne FIATA

Transkrypt

1 Dokumenty spedycyjne FIATA 1 FIATA (International Federation of Freight Forwarders Associations), czyli Międzynarodowe Zrzeszenie Spedytorów, jest organizacją federacyjną zrzeszającą narodowe zrzeszenia spedytorów z poszczególnych krajów członkowskich. Powstała w 1926 roku dla ochrony i reprezentowania swoich członków na forum międzynarodowym. W 2002 roku FIATA zrzeszała 90 organizacji i 1920 członków stowarzyszonych w 132 krajach świata. Głównym obszarem zainteresowania są stosunki pomiędzy spedytorami i przewoźnikami, głównie morskimi. Wyrazem tego jest konkretna działalność FIATA przy opracowywaniu i propagowaniu dokumentów wystawianych przez spedytorów i stosowanych w transporcie międzynarodowym. 1 Poniżej scharakteryzowano takie dokumenty, jak: FIATA Forwarding Instructions (FFI), Spedytorskie zaświadczenie przyjęcia towaru do wysyłki (FIATA Forwarder s Certificate of Receipt FCR), Spedytorskie zaświadczenie transportowe FCT (FIATA Forwarder s Certificate of Transport FCT), Konosament transportu multimodalnego FIATA (Negotiable FIATA Multimodal Transport Bill of Lading), Spedytorski kwit składowy FWR (Fiata Warehouse Receipt FWR), ujednolicony dokument dla przewozu ładunków niebezpiecznych (FIATA Shipper s Certification for the Dangerous Goods SDT), FIATA Shippers Intermodal Weight Certification SIC oraz konosament lotniczy rekomendowany przez FIATA dla użytku spedytorów (Non-Negotiable FIATA Multimodal Transport Waybill FWB). 1 Oficjalna internetowa strona domowa FIATA: ( ). 1

2 FIATA Forwarding Instructions FFI FIATA Forwarding Instructions FFI powstało w celu wskazania spedytorom standardowego dokumentu związanego ze spedycją. Jest to dokument pomocniczy. 2 Charakterystyka poszczególnych pól FIATA Forwarding Instructions FFI "Emblem of National Association, (approved by FIATA)" emblemat Związku Narodowego (aprobowanego przez FIATA). "1-Consignor" nazwa i adres nadawcy (wysyłającego). "2-Consignor's reference No." numer referencyjny nadawcy. "3-Consignee" nazwa i adres konsygnatariusza. "4-Freight Forwarder" określenie spedytora. "5-Notify party" określenie miejsca dostarczenia ładunku (magazynu). "6-Country of origin" kraj pochodzenia. "7-Documentary credit" charakterystyka postanowień akredytywy dokumentowej. "8-Goods ready for shipment: Place..., Date..." miejsce i termin dostarczenia (gotowości) towaru do załadowania. "9-Conditions of sale" warunki sprzedaży. "10-Mode of transport: Air..., Rail..., Road..., Sea..." użyty środek transportu: lotniczy, kolejowy, samochodowy, morski. "11-Transport insurance: Covered by us..., Covered by consignee..., To be covered by you... / Insurance conditions / Currency and value insured" ubezpieczenie transportowe: pokryte przez wystawcę dokumentu..., pokryte przez konsygnatariusza..., ma zostać pokryte przez Was... / Warunki ubezpieczenia / Waluta i wartość ubezpieczeniowa. "12-Marks & numbers / Number & type of pkgs." cechy i numery / numer i rodzaj opakowań. "13-Description of goods" szczegółowy opis towaru. "14-Commodity code" kod towaru. 2

3 "15-Gross weight" waga brutto. "16-Cube" objętość towaru. "17-Handling instructions / Dimensions/Measurement and weight of each package" instrukcje załadunkowe, wymiary, objętość i waga każdej partii ładunkowej. "18-Document enclosed / Document required / Orig. / Copy" dokumenty przedstawione (załączone) / dokumenty wymagane / oryginały / kopie. "19-Terms of delivery" warunki dostawy. "20-Place and date of issue" miejsce i data wystawienia dokumentu. "21-Authentication" poświadczenie autentyczności dokumentu. 3 Spedytorskie zaświadczenie przyjęcia towaru do wysyłki FCR Spedytorskie zaświadczenie przyjęcia towaru do wysyłki (FIATA Forwarder s Certificate of Receipt FCR) powstało wyniku pracy Międzynarodowego Zrzeszenia Spedytorów FIATA w 1955 roku. Wystawiając FCR spedytor poświadcza przyjęcie towaru do wysyłki i zobowiązuje się do wysłania go pod wskazany adres. Zaświadczenie spedytora o przejęciu towaru do przewozu potwierdza następujące fakty: 1. przejęcie przez spedytora towaru ściśle opisanego w zaświadczeniu (np. do magazynu spedycyjnego lub na środek transportu); 2. podjęcie przez spedytora nieodwołalnego zobowiązania o dostarczeniu opisanego towaru do konkretnego miejsca przeznaczenia, wpisanego w zaświadczeniu. Jest to dokument niezbywalny i nie dający prawa do dysponowania towarem, na który opiewa. Najczęściej zastępuje konosament przyjęcia do załadowania (received for shipment B/L) oraz wtórnik kolejowego listu przewozowego. Wystawia go spedytor odbiorcy towaru w zamian za oryginał konosamentu. FCR wystawiany jest na odbiorcę towaru, a głównym celem jego wystawienia jest chęć przyspieszenia realizacji akredytywy przez zleceniodawcę. Należy jednak pamiętać, że funkcjonowanie FCR nie zostało jak dotychczas usankcjonowane prawnie i stosowanie tego dokumentu zaleca się wyłącznie stronom współpracującym dość długo ze sobą i mającym do siebie całkowite zaufanie. 3

4 Charakterystyka wypełniania poszczególnych pól spedytorskiego zaświadczenia przyjęcia towaru do wysyłki FCR STRONA 1 "No...." numer zaświadczenia. "Consignee" nazwa i adres konsygnatariusza. "Marks and numbers (according to the declaration of the consignor)" cechy i numery (zgodnie z deklaracją nadawcy ładunku). "Numbers and kind of packages (according to the declaration of the consignor)" numery i rodzaje opakowania (zgodnie z deklaracją nadawcy ładunku). "Description of goods (according to the declaration of the consignor)" opis towarów (zgodnie z deklaracją nadawcy ładunku). "Gross weight (according to the declaration of the consignor)" waga brutto (zgodnie z deklaracją nadawcy ładunku). "Measurement (according to the declaration of the consignor)" objętość (zgodnie z deklaracją nadawcy ładunku). "We certify having assumed control of the above mentioned consignment in external apparent good order and condition: at the disposal of the consignee / with irrevocable instructions to be forwarded to the consignee" niniejszym przyjmujemy w pieczę powyżej wymienione towary, które wyglądają na będące w dobrym stanie... (stała formuła). "Remarks" uwagi. "Instructions as to freight and charges" instrukcje dotyczące frachtu i opłat. "Place and date of issue" miejsce i data wystawienia dokumentu. "Stamp and signature" pieczęć i podpis osoby upoważnionej. 4 STRONA 2 Przytoczony tekst Ogólnych Polskich Warunków Spedycyjnych 1995 w brzmieniu angielskim. 4

5 Spedytorskie zaświadczenie transportowe FCT Spedytorskie zaświadczenie transportowe FCT (FIATA Forwarder s Certificate of Transport FCT) jest dokumentem, w którym spedytor stwierdza przyjęcie przesyłki do przewozu, zobowiązuje się do wysłania jej pod wskazany adres i wydania towaru odbiorcy w zamian za oryginał FCT, stanowiącego prawny dowód dysponowania ładunkiem. FCT pokrywa całą trasę przewozu, jednak spedytor nie przejmuje odpowiedzialności za przewoźników i innych wykonawców procesu transportowospedycyjnego. Zaświadczenie spedytora o nadaniu towaru do przewozu potwierdza więc następujące fakty: 1. nadanie do przewozu przez spedytora towaru ściśle opisanego w zaświadczeniu; 2. podjęcie przez spedytora nieodwołalnego zobowiązania o dostarczeniu opisanego towaru do konkretnego miejsca przeznaczenia, wpisanego w zaświadczeniu; 3. informację jakim środkiem transportu (z podaniem szczegółów identyfikacyjnych, takich jak np. numer rejestracyjny ciągnika, naczepy i/lub kontenera) i terminu nadania towaru do transportu. 5 Charakterystyka wypełniania poszczególnych pól spedytorskiego zaświadczenia transportowego FCT STRONA 1 "No...." numer zaświadczenia. Notify adresses adres, na który jest wysyłany towar przy przewozie drogą morską (najczęściej jest to adres magazynu przyjmującego). Pole to wypełnia się tylko wówczas, gdy adres ten różni się od adresu odbiorcy. Rubryka ta jest związana z występującą w konosamencie klauzulą ( notify clause ), która nakłada na armatora obowiązek poinformowania wymienionych tam osób czy instytucji o przybyciu statku do portu wyładunku. Osobą tą jest najczęściej spedytor wyznaczony przez importera, a jeśli jest nią sam importer lub odbiorca, to wpisujemy jak importer lub jak odbiorca. "Conveyance... from / via..." środek przewozowy... od / przez... "Destination" faktyczne miejsce przeznaczenia towaru, zgodne z rubryką Notify. Może ono, lecz nie musi być identyczne z portem (transport morski) czy stacją 5

6 przeznaczenia (transport kolejowy). Może to być siedziba odbiorcy lub jakiekolwiek inne miejsce wskazane przez importera. "Marks and numbers (according to the declaration of the consignor)" cechy i numery (zgodnie z deklaracją nadawcy ładunku). "Numbers and kind of packages (according to the declaration of the consignor)" numery i rodzaje opakowania (zgodnie z deklaracją nadawcy ładunku). "Description of goods (according to the declaration of the consignor)" opis towarów (zgodnie z deklaracją nadawcy ładunku). "Gross weight (according to the declaration of the consignor)" waga brutto (zgodnie z deklaracją nadawcy ładunku). "Measurement (according to the declaration of the consignor)" objętość (zgodnie z deklaracją nadawcy ładunku). "For delivery of the goods please apply to:..." w celu uzgodnienia sposobu i szczegółów dostawy proszę zgłosić się do... "Freight and charges prepaid to:..." fracht i opłaty przedpłacone... "We, the Undersigned Forwarders in accordance with the instructions of our Principals, have taken charge of the abovementioned goods in good external condition at:... for despatch and delivery as stated above or order against surrender of this document properly endorsed." poniżej podpisani spedytorzy w oparciu o instrukcje zobowiązują się wymienione wyżej towary (przyjęte w dobrym zewnętrznym stanie) dostarczyć do wskazanego odbiorcy. "In titness thereof the Undersigned Forwarders have signed originals of this FCT document, all of this tenor and date. When one of these has been accomplished, the other(s) will lose their validity." określenie, że towar zostanie wydany tylko osobie posiadającej oryginał FCT. "Place and date of issue" miejsce i data wystawienia dokumentu. "Stamp and signature" pieczęć i podpis wystawcy. 6 STRONA 2 Przytoczony tekst Ogólnych Polskich Warunków Spedycyjnych 1995 w brzmieniu angielskim. 6

7 Konosament transportu multimodalnego FIATA Konosament transportu multimodalnego FIATA (Negotiable FIATA Multimodal Transport Bill of Lading), oparty na Regułach UNCTAD/ICC, jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych dokumentów transportowo-spedycyjnych. Obecnie został wprowadzony do praktyki ponad 50 narodowych związków spedytorów. Dokumentem o podobnej funkcji do FIATA MTB/L jest opracowywany przez Komitet Dokumentacyjny Bałtyckiej i Międzynarodowej Rady Morskiej (Baltic and International Maritime Council BIMCO) 2 nowy MULTIDOC 95, który oparto również na Regułach UNCTAD/ICC. 7 Charakterystyka wypełniania poszczególnych pól konosamentu transportu multimodalnego FIATA FBL STRONA 1 "No...." numer konosamentu. "Consignor" nazwa, adres, kraj oraz numer teleksu, faksu lub osoby prawnej lub fizycznej, która zgodnie z postanowieniami kontraktu handlowego posiada prawo odbioru towaru. Notify adresses adres, na który jest wysyłany towar przy przewozie drogą morską (najczęściej jest to adres magazynu przyjmującego). Pole to wypełnia się tylko wówczas, gdy adres ten różni się od adresu odbiorcy. Rubryka ta jest związana z występującą w konosamencie klauzulą ( notify clause ), która nakłada na armatora obowiązek poinformowania wymienionych tam osób czy instytucji o przybyciu statku do portu wyładunku. Osobą tą jest najczęściej spedytor wyznaczony przez importera, a jeśli jest nią sam importer lub odbiorca, to należy wpisać jak importer lub jak odbiorca. "Place of receipt" miejsce otrzymania towaru. "Ocean vessel" nazwa i bandera statku. "Port of loading" nazwa portu załadunkowego. "Port of discharge" nazwa portu wyładunkowego. 2 Oficjalna internetowa strona domowa BIMCO opublikowana jest pod adresem: (

8 "Place of delivery" szczegółowo określone miejsce dostarczenia towaru. "Marks and numbers (according to the declaration of the consignor)" cechy i numery (zgodnie z deklaracją nadawcy). "Numbers and kind of packages (according to the declaration of the consignor)" liczba i rodzaj opakowań (zgodnie z deklaracją nadawcy) wypełniane są w brzmieniu zgodnym z obowiązującym kontraktem, najczęściej w języku angielskim. Jeżeli towar ma być przewożony w kontenerze, to informację tę należy podać w tym miejscu wraz z typem kontenera, np. 1A, 1B, 1C, 1D. "Description of goods (according to the declaration of the consignor)" opis towaru (zgodnie z deklaracją nadawcy). "Gross weight (according to the declaration of the consignor)" waga brutto (zgodnie z deklaracją nadawcy). "Measurement (according to the declaration of the consignor)" objętość (zgodnie z deklaracją nadawcy). "Declared value for ad valorem rate according to the declaration of the consignor (Clauses 7 and 8)" zadeklarowana wartość towaru (ad valorem) zgodnie z deklaracją nadawcy (klauzule 7 i 8). "Freight amount" wartość frachtu (w walucie kontraktu). "Freight payable at" sposób opłacenia frachtu. "Cargo Insurance through the undersigned: Not covered / Covered according to attached Policy" ubezpieczenie ładunku (właściwe podkreślić): bez pokrycia / zakres pokrycia zgodnie z załączoną polisą. "Number of Original FBL's" numer oryginału konosamentu Fiata. "For delivery of goods please apply to" w celu uzgodnienia sposobu i szczegółów dostawy proszę zgłosić się do... "Place and date of issue" miejsce i data wystawienia dokumentu. "Stamp and signature" pieczęć i podpis osób upoważnionych. 8 STRONA 2 Przytoczony tekst Standardowych Warunków Stosowania Konosamentu FIATA dla Transportu Multimodalnego 1992 w brzmieniu angielskim. 8

9 Spedytorski kwit składowy FWR Jego bezpośrednią przyczyną powstania była idea stworzenia ujednoliconego dokumentu składowego, którym mogliby posługiwać się spedytorzy występujący jednocześnie w roli składowników. Dokument taki opracowało FIATA w 1975 roku i nazwało Fiata Warehouse Receipt (FWR) spedytorski kwit składowy. FWR jest nie tylko pokwitowaniem przyjęcia przez licencjonowanego składownika towaru na skład, ale również zobowiązaniem składownika do wydania tego towaru osobie spełniającej pewne warunki. Kwit składowy FIATA nie jest warrantem 3 i w przypadku, gdy krajowe przepisy wymagają wystawienia warrantu, należy wystawić inny dokument niż FWR. Kwit składowy nie stanowi żadnego tytułu do towaru ani też prawa do dysponowania składowanym towarem. Prawo dysponowania towarem przysługuje tylko temu, kto oddał go na skład (składającemu, deponentowi depositor) i tylko jemu zostanie on wydany przy odbiorze. Kwit składowy może być dokumentem imiennym (wystawionym na konkretną osobę fizyczną lub prawną), co uniemożliwia przenoszenie go na osoby trzecie poprzez indosowanie lub przenaszalnym. Przelanie przez deponenta praw do towaru osobie trzeciej może nastąpić przez indos (negotiable warehouse receipt) po wystawieniu kwitu na okaziciela (to bearer) lub wystawienie kwitu na zlecenie wymienionej osoby/firmy (to order). Podstawowa zaleta kwitu składowego wynika z możliwości przenoszenia praw własności do towaru, na jakie on opiewa. Polski importer może nabyć od kubańskiego plantatora cukier, który jest np. złożony w składzie celnym w Rotterdamie. Po złożeniu przez polskiego importera przyrzeczenia zapłaty lub faktycznym zapłaceniu za cukier, kubański plantator wysyła importerowi kwit składowy na zamówiony towar. Na kwicie składowym musiała zostać potwierdzona cesja praw własności na polską firmę. Teraz importerowi wystarczy udać się z kwitem składowym do magazynu w Rotterdamie, 9 3 Warrant dowód składowy (ang. Certificate of deposit, niem. Orderlagerschein, ros. warrant) jest dokumentem stwierdzającym przyjęcie towaru na skład, zawierającym jednakże klauzulę umożliwiającą jego przenoszenie na osoby trzecie. Jest on dowodem wystawianym na zlecenie i przenaszalnym na osoby trzecie przez indos. Warrant jest także dowodem posiadania towaru i prawem do swobodnego rozporządzania nim. Dowód składowy wystawiany przez wielkie magazyny i towarzystwa składowe składa się z właściwego kwitu składowego (dowodu posiadania), noszącego nazwę rewersu (ceduły składowej) oraz składowego dowodu zastawniczego, noszącego nazwę warrantu. 9

10 odebrać cukier (po opłaceniu opłat składowych) i zorganizować jego sprzedaż lub przewóz. 10 Charakterystyka wypełniania poszczególnych pól spedytorskiego kwitu składowego FWR STRONA 1 Supplier nazwa dostawcy towaru, którym może być ewentualnie producent towaru. Warehousekeeper należy podać nazwę i pełny adres licencjonowanego właściciela składu oraz kontakt z nim (numer telefonu, faksu, teleksu, ). Depositor należy podać pełną nazwę i adres osoby fizycznej lub prawnej, która zawarła umowę składu. Jest nią najczęściej dostawca towaru. Warehouse nazwa i adres miejsca faktycznego złożenia towaru. The insurance against fire/burglary and... is/is not covered for an amount of... ubezpieczenie od ognia/włamania i... (należy wpisać od jakich innych ryzyk ubezpieczono towar) jest/nie jest (niepotrzebne skreślić) pokryte w wysokości... (należy wpisać walutę oraz kwotę ubezpieczenia). Identification of means of transport" określenie środków transportu, które przywożą towar do składu. Date of entry into warehoue data przyjęcia towaru na skład. Marks and numbers: number and kind of packages, description of goods cechy i numery: liczba i rodzaj opakowań, opis towarów. "Gross weight" waga brutto złożonego na składzie towaru. Received in apparent good order and condition description of merchandise (contents) Stated by Depositor / Controlled by warehouse keeper opis przekazanego na skład towaru (charakterystyka opakowania) z podaniem strony, która opisuje towar (dostawca towaru na skład / składownik). As warehouse keepers we are liable to deliver the stored merchandise against presentation of this document.... In the case of partial deliveries warehouse receipt must be submitted for entering outgoing stock." niniejszym osoba prowadząca licencjonowany skład potwierdza przyjęcie w pieczę towaru i deklaruje wydanie go wyłącznie w zamian za niniejszy spedytorski kwit składowy FWR, a w 10

11 przypadku cesji praw własności do towaru, jedynie legalnemu posiadaczowi dokumentu. Jeśli będzie następować odbiór towaru mniejszymi partiami, to niniejszy spedytorski kwit składowy FCR musi być za każdym razem przedkładany składownikowi celem nanoszenia w nim zachodzących zmian w ilości towaru składowanego. Place and date of issue należy podać dokładną datę i miejsce wystawienia spedytorskiego kwitu składowego FWR. Stamp and signature miejsce na pieczątkę i podpis osoby upoważnionej do prowadzenia licencjonowanego składu. Osoba ta jest odpowiedzialna za składowany na podstawie podpisanego przez siebie FWR towar. 11 STRONA 2 "CONTRACT OF STORAGE" przytoczone brzmienie artykułów dotyczących umowy składu z Kodeksu Cywilnego. STRONA 3 pusta. STRONA 4 DELIVERIES odbierane partie towaru. W przypadku odbioru składowanego towaru mniejszymi partiami, tabelka służy do wpisywania wydawanych przez składownika ilości towaru. TRANSFER OF PROPERTY, CESSION OF DELIVERY CLAIM miejsce na cesję praw własności. Signature podpis osoby przekazującej towar do składowania na składzie. Deklaracja ładunku niebezpiecznego SDT W 1978 roku FIATA opracowała ujednolicony dokument dla przewozu ładunków niebezpiecznych FIATA Shipper s Certification for the Dangerous Goods (SDT). Założeniem FIATA było, aby dokument wystawiany był przez producenta, który posiada najlepszą wiedzę o wyprodukowanym przez siebie niebezpiecznym towarze. Dotychczasowa praktyka przesyłania danych dla spedytora sporządzającego na ich podstawie deklarację ładunku niebezpiecznego przed załadunkiem towaru na statek lub 11

12 inny środek transportu była praktyką złą, chociażby z powodu możliwości popełnienia przez niego błędu podczas wypisywania dokumentu. Podczas przemieszczania ładunku niebezpiecznego należy poinformować o niebezpieczeństwie wszystkich uczestników obrotu mających z nim styczność. W handlu morskim przede wszystkim należy o chęci przewozu ładunku niebezpiecznego poinformować przewoźnika morskiego 4, władze portowe i Urząd Morski oraz uzyskać ich zgodę na przewóz. Kolejnym ważnym krokiem jest oznakowanie i ocechowanie ładunku w taki sposób, aby łatwo i jednoznacznie można było określić, że jest to ładunek niebezpieczny oraz wystawienie deklaracji ładunku niebezpiecznego, który będzie mu towarzyszyć przez całą drogą przewozu, aż do magazynu ostatniego odbiorcy. Deklaracja ładunku niebezpiecznego zawiera przede wszystkim opis niebezpieczeństw związanych z przewozem czy składowaniem towaru oraz instrukcję postępowania w razie wystąpienia sytuacji awaryjnej. 12 Charakterystyka wypełniania poszczególnych pól deklaracji ładunku niebezpiecznego 1-Exporter nazwa i adres eksportera oraz kontakt z nim (numer telefonu, faksu, teleksu, ). 2-Customs reference/status znaki dowodu odprawy celnej/rodzaj odprawy celnej, np. odprawa celna ostateczna, czasowa. Wypełnianie tego pola nie jest obligatoryjne, gdyż pełni ono jedynie funkcje pomocnicze. 4 W wielu konosamentach istnieje specjalna klauzula dotycząca przewozu ładunku niebezpiecznego i odpowiedzialności spedytora lub przewoźnika przy jego przewozie., np. COMBICONBILL w punkcie 22(2) i COMBIDOC w punkcie 18(2) mówi między innymi, że w razie zaistnienia określonego niebezpieczeństwa i odkrycia niezadeklarowanego wcześniej ładunku niebezpiecznego na statku można ładunek usunąć bez prawa dysponenta ładunku do odszkodowania, co najczęściej brzmi następująco: Jeśli kupiec zaniedba dostarczyć takich informacji (o rzeczywistym charakterze niebezpieczeństwa) a spedytor nie jest świadom niebezpiecznego charakteru towarów i koniecznych do przedsięwzięcia środków ostrożności, oraz jeśli w jakimkolwiek czasie, towary będą uznane za niebezpieczne dla życia lub mienia, mogą one w jakimkolwiek miejscu być wyładowane, zniszczone lub unieszkodliwione, tak jak okoliczności tego będą wymagać, bez rekompensaty, a kupiec będzie odpowiedzialny za wszelką stratę, szkodę, opóźnienie lub wydatki wynikające z przyjęcia ich w pieczę, z ich przewozu lub jakiejkolwiek dodatkowej usługi w stosunku do nich. Ciężar dowodu, że spedytor znał rzeczywisty charakter niebezpieczeństwa stworzonego przez przewóz wspomnianych towarów będzie spoczywał na osobie mającej tytuł do towarów. P. Lewandowski, W. Nowina-Konopczyna, P. Nowina-Konopka, Prawo morskie. Umowa przewozu ładunku (materiały do ćwiczeń), Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1987, s

13 3-Booking number pozycja listy bukingowej. Wypełnianie tego pola również nie jest obligatoryjne, gdyż pełni ono jedynie funkcje pomocnicze. 4-Exporter s reference należy podać symbol i numer kontraktu eksportowego lub zamówienia. 5-Forwarder s reference należy podać symbol i numer zlecenia spedycyjnego, do którego odwołuje się deklaracja ładunku niebezpiecznego. 6-Consignee należy podać nazwę i pełny adres kupującego oraz kontakt z nim (numer telefonu, faksu, teleksu, ). 6A-DSHA notification... w praktyce polskiej pole to należy pozostawić nie wypełnione. 7-Freight forwarder należy podać nazwę i pełny adres spedytora zajmującego się organizacją przemieszczenie ładunku niebezpiecznego oraz kontakt z nim (numer telefonu, faksu, teleksu, ). 8-International carrier nazwa i pełny adres międzynarodowego przewoźnika zajmującego się przewozem ładunku niebezpiecznego oraz kontakt z nim (numer telefonu, faksu, teleksu, ). Pole to należy wypełnić jedynie w przypadku przewozu ładunku transportem morskim, śródlądowym, kolejowym lub samochodowym. Przy przewozie lotniczym lub intermodalnym pole to należy pozostawić nie wypełnione. 9-Other UK transport details należy podać pozostałe szczegóły dotyczące przemieszczania ładunku niebezpiecznego, np. nazwę składownika, miejsce składowania towaru w porcie, terminy gotowości towaru do wysyłki, termin dostarczenia towaru do portu, itd. 10-Vessel nazwa statku przeznaczonego do przewozu ładunku niebezpiecznego. Pole to wypełnia się oczywiście wyłącznie przy przewozach morskich. 10-Port of loading należy wpisać miejsce załadowania towaru niebezpiecznego na statek (nazwę portu morskiego) w brzmieniu oryginalnym. 11-Port of discharge należy wpisać miejsce wyładunku towaru niebezpiecznego ze statku (nazwę portu morskiego) w brzmieniu oryginalnym. 12-Shipping marks: number and kind of packages; description of goods cechy i numery: liczba i rodzaj opakowań, opis towarów, zgodnie z konosamentem (w handlu morskim) lub listem przewozowym (w pozostałych gałęziach transportu). Należy także 13 13

14 określić klasę ryzyka (hazard class) w oparciu o nomenklaturę Międzynarodowej Organizacji Morskiej (International Maritime Organisation IMO). Jeżeli handlowa nazwa towaru nie zgadza się z nazwą umieszczoną w nomenklaturze ładunków niebezpiecznych ONZ, to przy wypełnianiu omawianego pola, obie nazwy należy podać. Dodatkowo należy wpisać numer przewożonego towaru w oparciu o nomenklaturę ładunków niebezpiecznych ONZ oraz w zależności od rodzaju transportu odpowiedni kod towaru z: International Maritime Dangerous Goods Code (w przewozach morskich), Annex 1 to the Uniform Rules concerning the Contract for International Carriage of Goods by Rail RID (w przewozach kolejowych) lub European Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road ADR (w przewozach samochodowych). 13-Net wt (kg) należy podać wagę netto ładunku niebezpiecznego wyrażoną w kg. 14-Gross wt (kg) należy podać wagę brutto ładunku niebezpiecznego wyrażoną w kg. 14-Cube (m 3 ) of goods należy podać całkowitą objętość ładunku niebezpiecznego w m Name of company nazwa firmy. 16-Prefix and container/vehicle reg. number należy podać znaki poprzedzające oraz właściwy numer rejestracyjny kontenera/pojazdu. 16A-Seal numbers numery i znaki plomb umieszczonych na kontenerze lub drzwiach samochodu czy wagonu. 16B-Container/vehicle size & type rozmiar i typ kontenera lub pojazdu. W przypadku użycia standardowych kontenerów ISO do określenia ich wymiarów można użyć następujących skrótów (w nawiasie podano długość-szerokość-wysokość w stopach): 1AA (40-8-8,6), 1A (40-8-8), 1AX (40-8-<8), 1AY (40-8-9,6), 1BB (30-8-8,6), 1B (30-8-8), 1BX (30-8-<8), 1BY (30-8-9,6), 1CC (20-8-8,6), 1C (20-8-8), 1CX (20-8-<8), 1CY (20-8-9,6), 1D (10-8-8) oraz 1DX (10-8-<8). Wśród typów kontenerów możemy wyróżnić między innymi: uniwersalne, z otwartym dachem (open-topped), chłodnicze (integral reefer), izotermiczne (insulted), składane (flatracks), płytowe (platform), 14 14

15 wentylowane (ventilated), zbiornikowe (tank), do przewozu ładunków sypkich (bulk), połówkowe (half-heights). 5 16C-Tare wt as marked on CSC plate należy wpisać tarę kontenera w oparciu o opis umieszczony na kontenerze. 16D-Total of boxes 13a and 16c całkowita waga ładunku niebezpiecznego, otrzymana przez zsumowanie wagi brutto (umieszczonej w polu 13a) oraz tary kontenera (umieszczonej w polu 16c). 17-Name and telephone no... nazwa i kontakt z firmą wystawiającą deklarację ładunku niebezpiecznego (producentem) oraz nazwisko i stanowisko osoby, która sporządziła deklarację i jest odpowiedzialna za prawdziwość danych tam zawartych. Należy tu również wpisać miejsce sporządzenia deklaracji, datę i złożyć podpis. 15 FIATA Shippers Intermodal Weight Certification SIC FIATA Shippers Intermodal Weight Certification SIC jest dokumentem, którego zasadniczym celem jest wskazanie i dokładne określenie wagi przesyłki. Na rynku europejskim jest to jednak dokument stosunkowo rzadko używany. Charakterystyka wypełniania poszczególnych pól FIATA SIC STRONA 1 No.... numer wystawianego dokumentu. Name and address of certifying shipper nazwa i adres koncesjonowanego załadowcy. "Marks and numbers" cechy i numery. "Number and kind of packages" liczba i rodzaj opakowań (zgodnie z deklaracją odbiorcy) wypełniane są w brzmieniu zgodnym z obowiązującym kontraktem, najczęściej w języku angielskim. Jeżeli towar ma być przewożony w kontenerze, to informację tę należy również podać wraz z typem kontenera, np. 1A, 1B, 1C, 1D. "Description of goods" opis towaru. 5 World container census, Containerisation International Special Report, 1986, nr 9, za: J. Miotke- Dzięgiel, Morskie przewozy kontenerowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1996, s

16 "Gross weight" waga brutto. "Container or trailer (if applicable)" kontener lub trailer (jeśli dotyczy). "Actual gross cargo weight" obecna (aktualna) waga brutto ładunku. "The undersigned shipper herewith certifies that the gross weight of the goods listed herein is true and correct and includes all applicable packaging material, pallets and dunnage." popisany niżej załadowca zaświadcza, że waga brutto towarów wyszczególnionych poniżej jest zgodna ze stanem faktycznym i w wymaganej kondycji oraz razem z towarem występują wszystkie wymagane materiały ochronne, palety i materiały sztauerskie. "Place and date of certification" miejsce i data sporządzenia certyfikatu (zaświadczenia). "Stamp and signature of certifying shipper" pieczęć i podpis załadowcy. 16 STRONA 2 Przytoczone jest brzmienie prawa amerykańskiego w wersji angielskiej. Konosament lotniczy rekomendowany przez FIATA dla użytku spedytorów FWB Zwiększająca się liczba towarów wysyłanych przez spedytorów frachtem lotniczym stworzyły dogodne warunki do powstania dokumentu przewozowego, opartego o ujednolicone zwyczaje i praktyki dotyczące akredytyw dokumentowych (UCP 500 Uniform Customs and Practice for Documentary Credits), opracowanych przez Międzynarodową Izbę Handlową ICC w Paryżu. Dotychczas wystawiane przez spedytorów-konsolidatorów tzw. House Air Waybills (HAWB) budziły wiele kontrowersji co do ich zgodności z wymogami UCP 500 dotyczącymi konosamentów lotniczych AWB typu carrier. Konsekwencją tego było nie uznawanie ich przez banki w sytuacji, gdy warunki płatności wyraźnie tego nie przewidywały. Głównie dla zapobieżenia w przyszłości tego typu problemom i uproszczenia procedur handlowych poprzez redukcję stosowanych konosamentów przez spedytorów, opracowano nowy AWB rekomendowany dla spedytorów działających jako: konsolidatorzy, którzy występują jako przewoźnicy kontraktowi (contacting carriers) i/lub agenci konsolidatora określonych przewoźników. 16

17 Wystawcą neutralnego AWB jest spedytor-konsolidator występujący w roli przewoźnika, a neutralny AWB jest wystawiany w imieniu linii lotniczej i podpisywany przez spedytora jako IATA cargo agent. 17 Charakterystyka wypełniania poszczególnych pól Non- Negotiable FIATA Multimodal Transport Waybill FWB STRONA 1 "No...." numer konosamentu. "Consignor" szczegóły dotyczące odbiorcy ładunku (nazwa, adres, kontakt). "Notify addresses" nazwa i adres firmy, którą należy powiadomić o nadejściu przesyłki (lub adres magazynu odbiorcy). "Place of receipt" miejsce otrzymania ładunku. "Vessel" nazwa statku (łącznie z portem macierzystym). "Port of loading" nazwa portu załadunkowego. "Port of discharge" nazwa portu wyładunkowego. "Port of delivery" nazwa portu dostarczenia ładunku. "Marks and numbers (according to the declaration of the consignor)" cechy i numery (zgodnie z deklaracją nadawcy). "Numbers and kind of packages (according to the declaration of the consignor)" liczba i rodzaj opakowań (zgodnie z deklaracją nadawcy) wypełniane są w brzmieniu zgodnym z obowiązującym kontraktem, najczęściej w języku angielskim. Jeżeli towar ma być przewożony w kontenerze, to informację tę należy podać w tym miejscu wraz z typem kontenera, np. 1A, 1B, 1C, 1D. "Description of goods (according to the declaration of the consignor)" opis towaru z podaniem jego właściwości (zgodnie z deklaracją nadawcy). Szczególną uwagę należy zwrócić na podanie właściwości przewożonych towarów, których znajomość pomoże podczas transportu, np. wrażliwy na temperaturę, wrażliwy na wstrząsy, towar łatwo psujący się, wrażliwy na wilgoć, towar żrący, towar wybuchowy, towar łatwopalny. Powyższe cechy powodują także konieczność podania sposobów postępowania z towarem (wskazówek) podczas manipulacji ładunkowych i podczas przewozu. 17

18 "Gross weight (according to the declaration of the consignor)" waga brutto (zgodnie z deklaracją nadawcy). "Measurement (according to the declaration of the consignor)" objętość towaru (zgodnie z deklaracją nadawcy). "Transfer of right of control to consignee (Clause 4.) YES" przekazanie (transfer) praw dysponowania towarem (na nadawcę) zgodnie z klauzulą 4. "Declared value for ad valorem rate according to the declaration of the consignor (Clauses 8. and 9.)" zadeklarowana wartość (ad valorem) zgodnie z deklaracją nadawcy (klauzule 8 i 9). "Freight amount" wysokość frachtu. "Freight payable at" sposób płatności frachtu. "Cargo insurance through the undersigned: Not covered / Covered according to attached Policy" ubezpieczenie ładunku (właściwe podkreślić): bez pokrycia / pokrycie w oparciu o załączoną polisę. "For delivery of goods please apply to" w celu uzgodnienia sposobu i szczegółów dostawy proszę zgłosić się do... "Place and date of issue" miejsce i data sporządzenia dokumentu. "Stamp and signature" pieczęć i podpis osoby upoważnionej. 18 STRONA 2 Standardowe Warunki dla Stosowania FIATA Multimodal Transport Waybill