Kontrole Regionalnych Instalacji do Przetwarzania Odpadów Komunalnych oraz Gmin w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi w 2014 roku

Transkrypt

1 Kontrole Regionalnych Instalacji do Przetwarzania Odpadów Komunalnych oraz Gmin w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi w 2014 roku Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku Czerwiec 2015 r.

2 OGÓLNOPOLSKI CYKL KONTROLNY Cykl kontrolny został przeprowadzony na polecenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Zasady realizacji cyklu określone zostały w Wytycznych do przeprowadzenia przez Inspekcję Ochrony Środowiska ogólnokrajowego cyklu kontrolnego przestrzegania przez gminy przepisów znowelizowanej ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz kontroli RIPOK, instalacji przewidzianych do zastępczej obsługi regionu oraz gminnych jednostek organizacyjnych opracowanych w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska.

3 RIPOK Instalacje objęte cyklem kontrolnym instalacje do mechaniczno biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych składowiska odpadów powstających w procesie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych kompostowanie selektywnie zebranych odpadów zielonych i innych bioodpadów

4 RIPOK Instalacje objęte cyklem kontrolnym Region Północny: Zakład Zagospodarowania Odpadów Czysta Błękitna Kraina w Czarnówku, Spółka Wodno-Ściekowa Swarzewo we Władysławowie Region Północno-Zachodni: Wodociągi Słupsk kompostownia odpadów, Zakład Zagospodarowania Odpadów Sierżno, Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej - Zakład Unieszkodliwiania Odpadów w Bierkowie Region Południowo-Zachodni: Zakład Zagospodarowania Odpadów "Nowy Dwór, Zakład Gospodarki Komunalnej - Kompostownia odpadów w Przechlewie

5 RIPOK Instalacje objęte cyklem kontrolnym Region Wschodni: Zakład Utylizacji Odpadów w Gilwie Małej, Zakład Utylizacji Odpadów Stałych w Tczewie, Kommunalservice Vornkahl Polska Kompostownia w Tczewie Region Południowy: Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych Stary Las, GOSEKO sp. z o.o. Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Gostomiu Region Szadółki: Zakład Utylizacyjny w Gdańsku- Szadółkach Region Eko Dolina: Eko Dolina w Koleczkowie

6 Cele kontroli prowadzonych przez WIOŚ Określenie realnych możliwości instalacji RIPOK do przyjmowania i prawidłowego zagospodarowania odpadów komunalnych z regionu Sprawdzenie prawidłowości eksploatacji instalacji oraz przestrzegania przez eksploatatorów warunków określonych w posiadanych pozwoleniach Sprawdzenie prawidłowości działania nowego systemu odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

7 Spełnianie wymagań najlepszej dostępnej techniki BAT dla instalacji MBP w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 11 września 2012 r. w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych dla składowisk w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie składowisk odpadów dla kompostowni w dokumencie referencyjnym nt. najlepszych dostępnych technik Przemysł Przetwarzania Odpadów oraz w Wytycznych dotyczących wymagań dla procesów kompostowania, fermentacji i mechaniczno - biologicznego przetwarzania odpadów (Ministerstwo Środowiska, Departament Gospodarki Odpadami)

8 Informacje uzyskiwane w trakcie kontroli Wydajność instalacji osobno dla każdego rodzaju instalacji nominalna, rzeczywista i określona w pozwoleniach Zgodność posiadanych pozwoleń z obowiązującymi przepisami Dotrzymywanie warunków określonych w posiadanych pozwoleniach Bilans odpadów dla każdej z posiadanych instalacji oraz dla całości zakładu Ilości odpadów surowcowych wytwarzanych w związku z eksploatacją instalacji oraz odbiorcy tych odpadów

9 Informacje uzyskiwane w trakcie kontroli Ilość i jakość wytwarzanego kompostu oraz sposób jego wykorzystania Awarie instalacji i sposób postępowania z odpadami w trakcie awarii Realizacja obowiązków nałożonych zarządzeniami pokontrolnymi po wcześniej prowadzonych kontrolach Informacje dotyczące odbierania odpadów od właścicieli nieruchomości oraz przedsiębiorców

10 Liczba skontrolowanych instalacji W 2014 roku przeprowadzono 14 kontroli instalacji ROPOK 9 instalacji do mechanicznobiologicznego przetwarzania odpadów 8 instalacje do kompostowania odpadów zielonych 10 instalacji do składowania odpadów Instalacja Liczba instalacji skontrolow anych Liczba instalacji, w których stwierdzono nieprawidłowości MBP 9 2 Kompostownie 8 1 Składowiska 10 1

11 Działania pokontrolne podjęte przez WIOŚ Pouczenia 2 Mandaty karne 2 Zarządzenia pokontrolne 2 Wystąpienia do innych organów 2 Stwierdzone w trakcie kontroli instalacji RIPOK nieprawidłowości dotyczyły głównie przekraczania warunków posiadanych pozwoleń związanych z gospodarowaniem odpadami

12 Wnioski Mieszanie frakcji 0-80 mm pochodzącej z sortowania odpadów z selektywnie zebranymi odpadami biodegradowalnymi i zielonymi Przeważająca część kompostowni produkuje kompost nieodpowiadający wymaganiom (odpad), który nie jest zagospodarowywany w wystarczającej ilości i musi być składowany System selektywnego zbierania odpadów surowcowych oraz odpadów biodegradowalnych i zielonych należy dopracować, ujednolicić lub wręcz zmienić w przypadku niektórych regionów/gmin

13 Wnioski Wydajność sortowni odpadów jest wystarczająca do przyjęcia i zagospodarowania całego strumienia zmieszanych odpadów komunalnych wytwarzanych w regionach, jednakże różne instalacje wytwarzają odpady (w tym surowcowe) różnej jakości Kompostownie frakcji 0-80 mm, pochodzącej z mechanicznej obróbki odpadów oraz kompostownie selektywnie zebranych odpadów biodegradowalnych i zielonych posiadają wystarczającą wydajność do zagospodarowania wytworzonych odpadów. Wyjątkiem jest tu Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych Stary Las, który w kompostowni przetwarza 100% odpadów biodegradowalnych zebranych selektywnie, ale tylko 10% frakcji 0-80 mm wytwarzanych w sortowni odpadów. Pozostała część frakcji 0-80 mm jest poddawana unieszkodliwianiu na kwaterze mineralizacji odpadów. Takie postępowanie jest niezgodne z przepisami Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych. Zakład już w 2014 roku rozpoczął inwestycje mające na celu dostosowanie do obowiązujących przepisów

14 KONTROLOWANE GMINY W ramach cyklu kontrolnego oprócz kontroli instalacji RIPOK przeprowadzono kontrole 13 gmin Gminy wybrane do kontroli w ramach cyklu miejske Chojnice Kwidzyn Władysławowo miejsko-wiejske Debrzno Kępice Sztum wiejskie Parchowo Wicko Luzino Sztutowo Przodkowo

15 KONTROLOWANE GMINY c.d. Kontrolowane gminy nie należały do związków międzygminnych i samodzielnie realizowały obowiązki wynikające z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Cykl kontrolny był realizowany przez WIOŚ od do r.

16 Cele cyklu kontrolnego Ocena wypełniania przez gminy obowiązków wynikających z u.c.p.g. Pozwoli to na weryfikację danych o wdrożeniu przepisów oraz zidentyfikować problemy i nieprawidłowości będące przyczyną braku szczelności systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

17 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych 1. W zakresie przestrzegania regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy: Nieprawidłowości stwierdzono w 4/13 gmin brak zapisów dotyczących gromadzenia oraz odbierania selektywnie zbieranych odpadów metalu, opakowań wielomateriałowych, zużytych opon, tekstyliów czy odpadów zielonych. brak określenia częstotliwości i sposobu odbierania odpadów wielkogabarytowych oraz zużytych opon brak spójności pomiędzy zapisami uchwał np. wielkość pojemników a opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi, kolorystyka worów do selektywnego zbierania odpadów, ilość przekazywanych zużytych opon do PSZOK,

18 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych 2. W zakresie przestrzegania uchwał określających metody ustalenia opłaty i stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi: Nieprawidłowości stwierdzono w 1/13 kontrolowanych gmin W deklaracji właściciel nieruchomości niezamieszkałej był zobowiązany do wskazania w formie oświadczenia, miesięcy w których odpady komunalne są wytwarzane przy czym musi on wskazać 4 miesiące (czerwiec-wrzesień). Rada Gminy we wzorze deklaracji powołuje się na zapis Regulaminu dot. obowiązku wskazania w deklaracji ( ) okresu co najmniej 4 miesięcy w każdym roku kalendarzowym, z tym, że okres ten musi obejmować cały sezon letni tzn. miesiące: czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień. Dopiero w pouczeniu do wzoru podano, że: na terenie gminy letni sezon turystyczny trwa przez okres nie krótszy niż 4 miesiące jednakże w deklaracji należy wpisać faktyczną liczbę miesięcy, w których wykorzystywany jest obiekt.

19 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych 3. w zakresie przestrzegania uchwał określających wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właściciel nieruchomości: Nieprawidłowości stwierdzono w 7/13 gminach nie określono w uchwale warunków i trybu składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej, 4. w zakresie przestrzegania obowiązku przeprowadzenia przetargu/-ów na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz zawarcie umowy z firmą: Nieprawidłowości nie stwierdzono

20 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych 5. w obszarze przestrzegania uchwał określających szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów Nieprawidłowości stwierdzono w 4/13 gminach: Brak określenia sposobu świadczenia usług przez PSZOK; Nie podano ilości odbieranych odpadów (zmieszanych, szkła, papieru, tworzyw sztucznych ) w zamian za uiszczoną opłatę; brak spójności pomiędzy zapisami uchwał w zakresie rodzajów odpadów zbieranych selektywnie, kolorystyki worków/pojemnik, częstotliwości odbierania odpadów

21 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych 6. w zakresie przestrzegania obowiązku zapewnienia odpowiednich poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia niektórych frakcji odpadów komunalnych/ ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania: Nieprawidłowości stwierdzono w 6 /13 gminach nie osiągnięto wymaganego w 2013r. poziomu ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania,

22 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych 7. w zakresie przestrzegania obowiązku przekazywania odpadów do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK): Nieprawidłowości w danym zakresie nie stwierdzono. 8. w zakresie przestrzegania uchwał określających termin, częstotliwość i tryb uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi: Nieprawidłowości nie stwierdzono

23 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych 9. W zakresie wymaganej sprawozdawczości: a) sporządzanie rocznych sprawozdań z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi Nieprawidłowości stwierdzono w 1/13 gminie nieterminowo (1 dzień po terminie) b) działalność gminy w zakresie weryfikacji sprawozdań kwartalnych przekazywanych przez podmioty odbierające odpady komunalne Nieprawidłowości stwierdzono w 7/13 gminach nie zweryfikowano bądź niekompletnie zweryfikowano kwartalne sprawozdania przekazywane przez podmioty odbierające odpady komunalne.

24 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych 10. W zakresie przestrzegania obowiązku udostępniania na stronie internetowej urzędu odpowiednich informacji: Nieprawidłowości stwierdzono w 7/13 gminach w zakresie braku informacji o: Punktach selektywnego zbierania odpadów komunalnych zawierające firmę, oznaczenie siedziby i adres albo imię, nazwisko i adres prowadzącego PSZOK, osiągniętych poziomach recyklingu, przygotowaniu do ponownego użycia i odzysku przez podmioty odbierające odpady od właścicieli nieruchomości które nie świadczą na podstawie umowy o której mowa w art. 6f ust. 1 u.c.p.g. i nie świadczą takiej usługi w trybie zamówienia z wolnej ręki o którym mowa w art. 6f ust. 2, podmiotach odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości z terenu gminy oraz zbierających zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, pochodzący z gospodarstw domowych.

25 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych 11. w obszarze działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi (kampania informacyjna): Nieprawidłowości nie stwierdzono 12. wypełnianie obowiązków nadzoru nad podmiotami odbierającymi odpady komunalne, Brak kontroli podmiotów odbierających odpady komunalne w 9/13 gminach.

26 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych 13. Obowiązek prowadzenia działalności regulowanej Wszystkie skontrolowane gminy prowadziły rejestry działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości

27 Działanie Pokontrolne 1. wszczęte zostało postępowanie w sprawie wymierzenia kary pieniężnej za nieterminowe złożenie sprawozdania z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi, 2. skierowane zostały wystąpienia pokontrolne do wójtów, burmistrzów zobowiązujące do podjęcia działań w celu zapewnienia przestrzegania przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach 3. skierowane zostały pisma informujące o wynikach kontroli do Wojewody Pomorskiego oraz Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku

28 Rok 2015 Kontynuowany jest cykl kontroli RIPOK i Gmin Zakończono kontrolę w 2 RIPOK-ach (nie stwierdzono nieprawidłowości) Trwają kontrole w 3 gminach Trwa weryfikacja sprawozdań Wójtów, Burmistrzów i Prezydentów miast z realizacji zadań z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi za 2014 rok Wszystkie sprawozdania wpłynęły w terminie ustawowym

29 Dziękuję za uwagę. Anna Kulig-Priebe Starszy Inspektor WIOŚ