NEWSLETTER PODATKOWY

Transkrypt

1 NOWE PRAWO NEWSLETTER PODATKOWY 1. ZUS Samozatrudnieni zapłacą niższą składkę wypadkową Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, które zgłosiły do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych od kwietnia płacą składkę wypadkową według stawki wynoszącej 1,80 proc. (dotychczas było to 1,93 proc.). W konsekwencji przedsiębiorcy, którzy opłacają składki na ubezpieczenia społeczne od kwoty stanowiącej 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (2.375,40 zł) za kwiecień zapłacą o 3,09 zł niższą składkę na ubezpieczenia społeczne niż za marzec. Płatnicy, którzy sami ustalają wysokości stopy procentowej składki wypadkowej przed jej zapłatą powinni sięgnąć do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 12 marca 2015 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz.U. poz. 379). INTERPRETACJE I WYROKI 1. TSUE Restrukturyzacja z udziałem S.K.A. bez podatku od czynności cywilnoprawnych Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że polska spółka komandytowo akcyjna jest spółką kapitałową w rozumieniu przepisów Unii Europejskiej. Tak wynika z wyroku w sprawie Drukarni Multipress z 22 kwietnia 2015 r. (C-357/13). W postępowaniu przed Trybunałem podatnika reprezentowali: Marek Kolibski oraz Konrad Turzyński z kancelarii KNDP Kolibski Nikończyk Dec i Partnerzy. TSUE w pełni potwierdził zaprezentowaną przez nich wykładnię przepisów. Wskazał, że Dyrektywa 2008/7/WE nie zawiera żadnej wskazówki pozwalającej przyjąć, że prawodawca Unii zamierzał wyłączyć z pojęcia spółki kapitałowej podmioty prawne o charakterze mieszanym, takie jak SKA, w których jedynie część udziałów w kapitale lub majątku może być przedmiotem transakcji na giełdzie lub w których jedynie część członków ma prawo zbycia udziałów osobom trzecim bez uzyskania uprzedniego upoważnienia i odpowiada za długi spółki tylko do wysokości swoich udziałów. Trybunał uznał zatem, że podstawowy argument przedstawiany przez Ministra Finansów, czyli mieszany charakter S.K.A., nie znajduje potwierdzenia w brzmieniu przepisów. 1

2 Trybunał zwrócił również uwagę, że dokonując interpretacji przepisów należy uwzględniać cel Dyrektywy 2008/7/WE, którym jest nim zniesienie podatku kapitałowego. Omawiany wyrok daje podatnikom możliwość odzyskania nadpłaconego podatku. Oznacza on bowiem, że w wielu przypadkach opodatkowanie spółek komandytowo-akcyjnych podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie powinno w ogóle mieć miejsca. Dotyczy to m.in. przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.K.A. lub aportu do S.K.A. składników majątkowych innych niż przedsiębiorstwo. W naszej ocenie uzasadnienie wyroku TSUE daje argumenty przemawiające za uznaniem za spółkę kapitałową w rozumieniu Dyrektywy 2008/7/ WE także spółki komandytowej. Oznaczałoby to, że restrukturyzacje z jej wykorzystaniem również nie powinny być obciążone podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Co więcej, w świetle wyroku TSUE realne staje się odzyskanie podatku od czynności cywilnoprawnych także w przypadku transakcji dotyczących spółek jawnych. Oferujemy zatem Państwu pomoc w analizie zawartych w ostatnich latach transakcji związanych z restrukturyzacją spółek. 2. TSUE Wynajmujący mogą refakturować koszty energii, wody oraz wywozu nieczystości Właściciele nieruchomości mogą odrębnie obciążać najemców za usługi, w przypadku których istnieje możliwość wyboru świadczącego je podmiotu. Tak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 16 kwietnia 2015 r. w sprawie Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w Warszawie (C 42/14). Trybunał orzekł, że najem nieruchomości i związane z nim: dostawa wody, energii elektrycznej, energii cieplnej oraz wywóz nieczystości co do zasady należy uważać za kilka odrębnych i niezależnych świadczeń, które winno się oceniać oddzielnie z punktu widzenia podatku od wartości dodanej, chyba że elementy transakcji, także te wskazujące względy ekonomiczne zawarcia umowy, są ze sobą tak ściśle związane, iż tworzą obiektywnie tylko jedno niepodzielne świadczenie ekonomiczne, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny. Trybunał zaznaczył jednak, że w każdym przypadku należy brać pod uwagę charakter transakcji, a także treść umowy. W niektórych przypadkach refakturowanie jakichkolwiek świadczeń nie będzie dopuszczalne. Jako przykład TSUE wskazał sytuację najmu lokali biurowych pod klucz (gotowych do użytku) wraz z dostawą mediów i innymi świadczeniami. Opisany wyrok jest bardzo istotny zarówno dla wynajmujących, jak i dla najemców. Ci pierwsi powinni sprawdzić treść zawieranych umów, oraz to, czy stosują odpowiednie stawki VAT. Może się bowiem okazać, że zaniżają lub zawyżają zobowiązania podatkowe. Z kolei najemcom rekomendujemy zweryfikowanie, czy otrzymywane przez nich faktury dają prawo do odliczenia wykazanego w nich VAT. 2

3 3. MF Biura rachunkowe mogą korzystać ze zwolnienia z VAT Podmiot zajmujący się prowadzeniem ksiąg rachunkowych oraz wypełnianiem deklaracji podatkowych może korzystać ze zwolnienia podmiotowego VAT. Jeśli jego obroty detaliczne są niższe niż 20 tys. zł, to nie obejmuje go również obowiązek posiadania kas fiskalnych. Tak wynika z interpretacji ogólnej Ministra Finansów z 9 kwietnia 2015 r. (PT AEW.16). Minister wyjaśnił, że czynności polegające na prowadzeniu ksiąg i ewidencji podatkowych z istoty swej bliskie są działalności zawodowej osób uprawnionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, czyli czynnościom księgowym. Z kolei sporządzanie deklaracji i zeznań podatkowych ma w znacznej mierze charakter techniczny, a nie prawny, choćby z tego względu, że sporządzane są na podstawie innych dokumentów, w szczególności ksiąg rachunkowych. W konsekwencji Minister uznał, że czynności te nie są doradztwem, o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o VAT. Nie zmienia tego fakt, że zostały one uznane za czynności doradztwa podatkowego w rozumieniu ustawy o doradztwie podatkowym (art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 tej ustawy). Decydujące znaczenie ma bowiem słownikowe znaczenie pojęcia doradztwo. W stosunku do powyższych czynności nie ma również zastosowania bezwzględny obowiązek stosowania kas fiskalnych. Nie są to bowiem usługi prawnicze w rozumieniu rozporządzenia Ministra Finansów z 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. poz. 1544). W konsekwencji Minister Finansów zgodził się, że biura rachunkowe zajmujące się prowadzeniem ksiąg oraz wypełnianiem deklaracji mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego VAT (gdy ich roczne obroty nie przekraczają 150 tys. zł) oraz ze zwolnienia z obowiązku stosowania kasy fiskalnej (jeśli ich obroty detaliczne nie przekraczają 20 tys. zł). Inaczej jest, gdy dany podmiot reprezentuje podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych. Wówczas bowiem wykonuje on usługi prawnicze, które w każdym przypadku muszą być dokumentowane paragonem (i których wykonywanie wyklucza zwolnienie z VAT). 4. MF Aby ponownie skorzystać ze zwolnienia z VAT nie trzeba czekać do 1 stycznia Podatnik, który zrezygnował ze zwolnienia z VAT może ponownie je wybrać od początku dowolnego okresu rozliczeniowego. Istotne jest jedynie, aby minął rok od rezygnacji. Dotyczy to również podatników, którzy utracili prawo do zwolnienia, ale ponownie spełniają warunki umożliwiające jego stosowanie. 3

4 Oznacza to, że zwolnienie z VAT można zacząć stosować np. od 1 czerwca. Tak wynika z interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 24 kwietnia 2015 r. (PT LBE.72). Powołano się w niej na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 września 2014 r. (I FSK 1463/13). W jego uzasadnieniu sąd stwierdził, że ustawodawca nie wprowadził ( ) dodatkowego warunku w postaci ponownego skorzystania ze zwolnienia w pierwszym okresie rozliczeniowym następującym po roku podatkowym, w którym podatnik nie przekroczył limitu sprzedaży. Wyznaczył jedynie początkowy moment, od którego podatnik może ponownie skorzystać ze zwolnienia. ( ) Objęcie zwolnieniem może mieć zatem miejsce od początku dowolnego miesiąca, następującego po wyznaczonym w art. 113 ust. 11 Uptu okresie karencji. Minister wskazał, że jego wyjaśniania obejmują zarówno brzmienie przepisów obowiązujące przed 1 stycznia 2013 r., jak i aktualny stan prawny. 5. NSA Odsetki na spłatę wspólnika nie są kosztem uzyskania przychodów Pozostający w spółce jawnej wspólnicy nie mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytu zaciągniętego na spłatę osób występujących z tej spółki. Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z 22 kwietnia 2015 r. (II FSK 626/13) uznał, że nie są to wydatki poniesione w celu uzyskania przychodu. Sprawa dotyczyła wniosku o interpretację. Wskazano w nim, że w spółce jawnej pojawił się konflikt między wspólnikami. W konsekwencji ustalili oni, że dwóch z nich wystąpi ze spółki w zamian za określoną kwotę pieniędzy. Została ona sfinansowana kredytem bankowym zaciągniętym przez spółkę. Powstało zatem pytanie, czy dla pozostałych dwóch wspólników odsetki od tego kredytu są kosztem uzyskania przychodu. Sąd uznał, że nie. Wyjaśnił, że wydatek ten nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą. W ocenie sądu, aby można było uznać argumentację podatnika za prawidłową należałoby dojść do wniosku, że ciężar prowadzenia działalności gospodarczej powinien ponosić Skarb Państwa, gdyż to kosztem Skarbu Państwa wspólnicy zaciągnęliby kredyt i z tego kredytu regulowaliby należności między sobą. Z taką wykładnią przepisów nie sposób się zgodzić. 6. NSA Montaż maszyn w hali nie jest usługą związaną z nieruchomością W przypadku świadczenia usługi polegającej na zainstalowaniu linii produkcyjnej VAT rozliczany jest na zasadach ogólnych. Miejscem opodatkowania jest zatem kraj, w którym siedzibę lub stałe miejsce wykonywania działalności ma usługobiorca. 4

5 Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 kwietnia 2015 r. (I FSK 131/14). Uznał on za prawidłowe orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. W wyroku tym wskazano, że aby uznać usługi za związane z nieruchomością konieczny jest ich związek z konkretną nieruchomością, która jest nieodzownym i konstytutywnym elementem usługi. Z kolei w przypadku usługi kompleksowej niezbędne jest ustalenie, że to usługi związane z daną nieruchomością mają charakter dominujący. NSA powołał się na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 27 czerwca 2013 r. w sprawie RR Donnelley Global Turnkey Solutions Poland sp. z o.o. (C-155/12). Na tej podstawie wskazał, że z usługami dotyczącymi nieruchomości mamy do czynienia, gdy przedmiotem usługi jest sama nieruchomość. W analizowanej sprawie, przedmiotem usługi świadczonej przez podatnika są maszyny tworzące linie do warzyw, które podatnik montuje w hali, a nie sama hala. W konsekwencji nie można uznać, że usługi te są ściśle związane z nieruchomością. 7. NSA Po dokonaniu pierwszego odpisu nie można zmienić metody amortyzacji Rozpoczęcie amortyzacji środka trwałego z zastosowaniem jednej z metod wskazanych w przepisach powoduje konieczność jej stosowania do pełnego umorzenia danego składnika majątku. Z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 kwietnia 2015 r. (II FSK 454/13) wynika, że błędu polegającego na dokonaniu pierwszego odpisu według innej metody, niż ta, którą podatnik chciał przyjąć, nie da się naprawić. Sprawa dotyczyła wniosku o interpretację. Wystąpiła z nim spółka, której zarząd podjął uchwałę, na mocy której nabyty budynek miał być amortyzowany indywidualną stawką przy zastosowaniu 10 proc. stawki (spełnione były warunki określone w art. 16j ustawy o CIT). Uchwała zarządu została przekazana głównemu księgowemu, ale w wyniku jego pomyłki rozpoczęto amortyzację według stawki 2,5 proc. Spółka zapytała, czy może skorygować amortyzację i naliczać ją zgodnie z uchwałą zarządu. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, że nie jest to możliwe. Wyjaśnił, że skoro spółka rozpoczęła amortyzację metodą liniową, to nie może już jej zmienić. Takie samo stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oraz Naczelny Sąd Administracyjny. Ten ostatni podkreślił, że przepisy nie dopuszczają na dokonanie wskazanej we wniosku korekty. Korekta może mieć bowiem miejsce, gdy podatnik nieprawidłowo ustali wysokość odpisów amortyzacyjnych przez niewłaściwe ustalenie wartości początkowej środka trwałego lub zastosowanie złej stawki amortyzacyjnej, ale tylko w przypadku stosowania stawek określonych w wykazie. Przyczyną korekty może być również błąd przy obliczaniu odpisów, czy też w terminach rozpoczęcia i zakończenia dokonywania wpisów. Podstawą korekty nie jest jednak pomyłka przy wyborze metody amortyzacji. 5

6 8. TK Zapłata VAT z pustej faktury nie wyklucza kary za jej nierzetelną treść Pociągnięcie do odpowiedzialności za przestępstwo skarbowe, na podstawie art Kodeksu karnego skarbowego osoby fizycznej, wobec której, za ten sam czyn (wystawienie fikcyjnej faktury) zastosowano obowiązek zapłaty podatku na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, nie jest naruszeniem zakazu podwójnego karania. Tak wynika z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 21 kwietnia 2015 r. (P 40/13). Z art KKS wynika, że kto wystawia fakturę w sposób nierzetelny albo takim dokumentem się posługuje podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych. Zdarza się, że przepis ten stosowany jest wobec osób fizycznych równocześnie z art. 108 ust. 1 ustawy VAT, z którego wynika obowiązek zapłaty VAT wykazanego w fakturze. W związku z tym pojawiły się wątpliwości, czy nie jest to dwukrotne stosowanie środka opresyjnego wobec tej samej osoby za ten sam czyn. Trybunał uznał jednak, że art. 108 ust. 1 ustawy o VAT nie ma charakteru sankcji podatkowej. Zarówno z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jak i z wyroków polskich sądów administracyjnych wynika bowiem, że zasadniczym celem art. 108 ust. 1 ustawy o VAT jest zapobieganie niebezpieczeństwu uszczuplenia wpływów podatkowych przez odliczenie podatku wykazanego na fakturze przez jej odbiorcę. Oznacza to, że jednoczesne stosowanie wobec tej samej osoby sankcji z art KKS oraz obowiązku zapłaty VAT na podstawie art. 108 ustawy o VAT jest dopuszczalne. W razie Państwa pytań prosimy o kontakt z: Michał Dec partner, doradca podatkowy michal.dec@kndp.pl tel lub Państwa doradcą ze strony naszej Kancelarii Konrad Piłat doradca podatkowy konrad.pilat@kndp.pl tel KNDP Kolibski, Nikończyk, Dec & Partnerzy ul. Miodowa 1, Warszawa, tel.: ; Niniejszy dokument nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Nie ponosimy odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w komunikacie bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii doradców prawnych lub podatkowych. 6