AKADEMIA. pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Bia³ej. numer dwunasty, luty nr ISSN

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "AKADEMIA. pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Bia³ej. numer dwunasty, luty 2006. nr ISSN 1644-2881"

Transkrypt

1 numer dwunasty, luty 2006 AKADEMIA pismo Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Bia³ej nr ISSN

2 Jan Pawe³ II S³owa pozostan¹ 17 paÿdziernika 2005 r. w budynku Rektoratu ATH odby³a siê uroczystoœæ ods³oniêcia tablicy upamiêtniaj¹cej s³owa Jana Paw³a II skierowane do spo³ecznoœci akademickiej Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Bia³ej. W modlitwie Bogu polecam Profesorów, Pracowników naukowych i administracyjnych oraz wszystkich Studentów Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Bia³ej, wypraszam dary m¹droœci, wiedzy i umiejêtnoœci i z serca udzielam mego Apostolskiego B³ogos³awieñstwa. Watykan, 18 paÿdziernika 2001 r. Uroczystego ods³oniêcia tablicy dokonali zaproszeni goœcie: prof. dr hab. in. Jan Krysiñski, rektor Politechniki ódzkiej, oraz Jacek Krywult, prezydent miasta Bielska-Bia³ej. Aktu poœwiêcenia tablicy dokona³ biskup diecezji bielsko- ywieckiej ks. Tadeusz Rakoczy. (lz) 2 Na zdjêciach: 1. Tablica w holu g³ównym Rektoratu. 2. Profesor Jan Krysiñski ods³ania tablicê. Obok prezydent Bielska-Bia³ej Jacek Krywult. 3. Biskup Tadeusz Rakoczy dokonuje poœwiêcenia tablicy. 4. Rektor Marek Trombski wrêcza kwiaty biskupowi Tadeuszowi Rakoczemu.

3 Witamy w Akademii W NUMERZE: str. 4 Pi¹te rozpoczêcie inauguracja roku akademickiego 2005/2006 str. 5 Nowa hamownia, Edukacja i Europa str. 6 Praktyki zawodowe str. 7-8 Nauka chroni œrodowisko rozmowa z dyrektorem Instytutu Ochrony i In ynierii Œrodowiska dr. hab. HENRY- KIEM KLAM, prof. ATH str konferencja In ynieria produkcji 2005: Gdyby wy³¹czyæ maned erom system, bêd¹ jak œlepi; Po pierwsze efektywnoœæ str z albumu profesora KAZIMIERZA NIKODEMA: Dopisuje mi szczêœcie str Artes liberales: Anna Michalak: Na krêgle czy do kina? Czas wolny jako desygnat postaw obywatelskich Marcin Goliasz: Radni? Zaradni? Bezradni? Spo³eczne postrzeganie miasta Bielska-Bia³ej przez pryzmat administracji lokalnej str. 27 Nowe kursy informatyczne w ACI; Badamy rynek pracy str Karierê zwieñczy³a ATH: rozmowa z dr. hab. DIONIZJUSZEM CZUBAL, prof. ATH str Obywatele i konsumenci rozmowa ze studentami socjologii ATH o zorganizowanej przez nich konferencji naukowej str. 32 Varia: Inauguracja 2007 w nowym budynku? str. 33 œl¹ski mistrz tenisa sto³owego, student ATH S AWO- MIR BRAK: Zawsze chcia³em byæ lepszy str Dostêp niepe³nosprawnych do edukacji str Posiedzenie KRPUT w Bielsku-Bia³ej: Rektorzy uczelni technicznych byli goœæmi ATH Szanowni Pañstwo! W roku 2006 mija piêæ lat od chwili, kiedy powsta- ³a Akademia Techniczno-Humanistyczna. Dziœ jest to uczelnia piêciowydzia³owa, o ustabilizowanej sytuacji. Uczelnia, która w du ym stopniu zaspokaja potrzeby edukacyjne œrodowiska bielskiego na poziomie wy szym. Kszta³cimy na czternastu kierunkach, w tym na dziesiêciu, które maj¹ ju akredytacje (pozosta³e nie przechodzi³y jeszcze procesu akredytacyjnego). Oferujemy studentom bardzo szeroki wybór: od kierunków typowo technicznych, jak budowa maszyn, informatyka i robotyka, przez w³ókiennictwo i ochronê œrodowiska, zarz¹dzanie, socjologiê po nauki humanistyczne, jak pedagogika, filologie, a od niedawna tak e nauki o zdrowiu. Warto podkreœliæ, i mimo, e otwarcie nowego kierunku studiów, myœlê tu o pielêgniarstwie, by³o dla nas kosztowne, w aden sposób nie zachwia³o to sytuacj¹ finansow¹ uczelni, co œwiadczy o tym, e uda³o nam siê osi¹gn¹æ tak wa n¹ dla nas stabilizacjê. Uczelnia wci¹ zwiêksza swoj¹ ofertê edukacyjn¹. W najbli szej przysz³oœci chcielibyœmy zacz¹æ kszta³ciæ specjalistów zajmuj¹cych siê tworzywami sztucznymi. Zamierzamy tak e uruchomiæ na Wydziale Nauk o Zdrowiu kierunek: ratownictwo medyczne. Zmieniliœmy nazwê Wydzia³u In ynierii W³ókienniczej i Ochrony Œrodowiska na Wydzia³ Nauk o Materia³ach i Œrodowisku. Wydzia³ ten nie zajmuje siê bowiem wy³¹cznie materia³ami w³ókienniczymi, dlatego dotychczasowa nazwa by³a nieadekwatna. Planujemy zwiêkszyæ liczbê uprawnieñ doktorskich. Obecnie dwa kierunki posiadaj¹ prawa doktoryzowania (budowa i eksploatacja maszyn oraz w³ókiennictwo). Z³o yliœmy wniosek o nadanie takich praw dla kierunku zarz¹dzanie. Kolejny wniosek przygotowano na Wydziale Humanistyczno-Spo³ecznym, dla kierunku jêzykoznawstwo, a w opracowaniu s¹ wnioski dotycz¹ce dwóch nastêpnych kierunków (mechanika i in ynieria œrodowiska). Jeœli to nast¹pi, bêdziemy spe³niaæ wymagania stawiane uniwersytetom. Chcielibyœmy doprowadziæ do tego, eby wszystkie wydzia³y i wszystkie kierunki mia³y pe³ne prawa akademickie. Pragnê gor¹co zachêciæ wszystkich pracowników naszej uczelni, aby starali siê o awans naukowy. Nadchodzi bowiem czas, kiedy niektórzy spoœród naszych profesorów tytularnych bêd¹ musieli odejœæ na emeryturê i myœlê z pewnym niepokojem o tym, kto ich zast¹pi. Dodam, e nie jest to tylko problem naszej uczelni i dlatego te od pewnego czasu prowadzone s¹ w Polsce dyskusje nad mo liwoœci¹ przyspieszenia awansu naukowego. Moim marzeniem jest zintensyfikowanie badañ naukowych, co powinno skutkowaæ wiêksz¹ liczb¹ grantów. Myœlê, e nikt, kto obserwuje Akademiê Techniczno- -Humanistyczn¹, nie ma w¹tpliwoœci, e jest to uczelnia, która siê rozwija. yczê nam wszystkim, oby tak by³o dalej. Rektor Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Bia³ej prof. dr hab. in. Marek Trombski Akademia pismo Akademii Techniczno- -Humanistycznej w Bielsku-Bia³ej ul. Mickiewicza 24, Bielsko-Bia³a Redaktor naczelny: Artur Pa³yga. Sk³ad: Studio Cicero. Grafiki komputerowe prezentowane na ok³adce przygotowane zosta³y przez studentów Wydzia³u Budowy Maszyn i Informatyki ATH pod kierunkiem dra in. Ireneusza Wróbla. Fotografie w numerze: Franciszek Dzida oraz zdjêcia z archiwów osób i instytucji wystêpuj¹cych w tekœcie. Informacje z ycia uczelni opracowano na podstawie serwisu internetowego Rzecznik prasowy ATH Leszek Zaporowski. 3

4 Vivat Academia! 4 Pi¹te rozpoczêcie Prof. Pi¹ta inauguracja roku akademickiego w Akademii Techniczno-Humanistycznej stanowi³a jednoczeœnie zakoñczenie Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych, która trwa³a od 15 do 17 paÿdziernika 2005 r. w Bielsku-Bia- ³ej. W inauguracji uczestniczy³o 35 rektorów reprezentuj¹cych wszystkie oœrodki akademickie w Polsce. Wœród goœci znaleÿli siê równie przedstawiciele uczelni z Czech i S³owacji. Inauguracja po³¹czona by³a z uroczystoœci¹ nadania pierwszego tytu³u i godnoœci doktora honoris causa Akademii Techniczno-Humanistycznej dla prof. dra hab. in. Jana Krysiñskiego rektora Politechniki ódzkiej. W trakcie uroczystoœci zosta³y wrêczone odznaczenia pañstwowe, które otrzymali: * dr Alicja Machnicka Srebrny Krzy Zas³ugi, * mgr Maciej Gradowski Srebrny Krzy Zas³ugi, * dr in. Andrzej Nowak Br¹zowy Krzy Zas³ugi, * dr in. Jerzy P³osa Br¹zowy Krzy Zas³ugi, * prof. dr hab. in. Józef Matuszek Medal Komisji Edukacji Narodowej, * dr in. Jan Dzida Medal Komisji Edukacji Narodowej, * dr in. Teresa Szkuta Medal Komisji Edukacji Narodowej. Za d³ugoletni¹ wspó³pracê oraz znacz¹cy wk³ad w kszta³cenie i promowanie m³odych naukowców odznak¹ Zas³u ony dla Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Bia³ej wyró niony zosta³ koncern samochodowy Fiat Auto Poland. Wœród osób wyró nionych w trakcie uroczystoœci inauguracyjnej znaleÿli siê równie m³odzi zdolni studenci, którzy na rok akademicki 2005/2006 otrzymali presti owe stypendium Ministra Edukacji Narodowej, za szczególne osi¹gniêcia i wyniki w nauce. Stypendia otrzymali: * Marcin Goliasz Wydzia³ Zarz¹dzania i Informatyki, * Marcin Jakubiec Wydzia³ Zarz¹dzania i Informatyki (laureat stypendium ministra w roku akademickim 2004/2005), * Anna Michalak Wydzia³ Zarz¹dzania i Informatyki, * Maria Kamiñska Wydzia³ Humanistyczno-Spo³eczny, * Agnieszka Lamers Wydzia³ Humanistyczno-Spo³eczny, * Dariusz Sieczkowski Wydzia³ Humanistyczno-Spo³eczny. Uroczystoœæ inauguracji roku akademickiego 2005/2006 w Akademii Techniczno-Humanistycznej zakoñczy³ wyk³ad dra hab. in. Ryszarda Barcika, prof. ATH (dziekana Wydzia³u Zarz¹dzania i Informatyki) pt. Paradygmat nauki i studiowania. (lz) Na zdjêciach: wy ej mgr Maciej Gradowski otrzymuje Srebrny Krzy Zas³ugi. ni ej dr in. Jan Dzida otrzymuje Medal Komisji Edukacji Narodowej. dr hab. in. Jan Krysiñski zostaje mianowany doktorem honoris causa ATH. NAGRODY DLA PRACOWNIKÓW ATH Jak co roku, przyznane zosta³y nagrody dla wyró niaj¹cych siê pracowników ATH. Na zdjêciu rektor Marek Trombski oraz kanclerz ATH, Józef Cegielski wrêczaj¹ list gratulacyjny Bogumile Grzelczak, dyrektor Biblioteki ATH.

5 EDUKACJA I EUROPA Vivat Academia! Uczestnicy edukacyjnej konferencji s³uchacze i autorzy referatów r. odby³a siê debata europejska pt. Znaczenie edukacji w zjednoczonej Europie. Jej celem by³o omówienie szeroko rozumianej polityki edukacyjnej UE, ze szczególnym uwzglêdnieniem polityki jêzykowej. Debatê przygotowali: Œl¹ski Urz¹d Wojewódzki oraz Samodzielny Zak³ad Polityki Edukacyjnej, Jêzykowej i Kulturalnej ATH. Podczas debaty wyg³oszonych zosta³o 11 referatów, przygotowanych przez pracowników tego zak³adu oraz studentów III roku stosunków miêdzynarodowych (lz) Targi pracy znów udane! 20 paÿdziernika mieliœmy na uczelni kolejne targi pracy zorganizowane przez Biuro Karier ATH pod nazw¹ III Beskidzkie Forum Pracy. Impreza organizowana jest w ramach grantu z Ministerstwa Gospodarki i Pracy (program Pierwsza praca ). Targi, jak zwykle, cieszy³y siê ogromnym zainteresowaniem. Studenci najczêœciej pytali o mo liwoœci odbycia praktyk i sta y w firmach, a tak e szukali ofert pracy czasowej i sta³ej w kraju i za granic¹. (lz) Biuro Karier juz zaprasza na IV Beskidzkie Forum Pracy Akademii Techniczno-Humanistycznej, które odbêdzie siê 26 kwietnia 2006 r. w godz. 10:00-16:00 w siedzibie uczelni przy ul. Willoowej, sala 27, bud. B NOWA HAMOWNIA Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH wzbogaci³a siê o bardzo cenn¹ aparaturê badawcz¹ hamowniê podwoziow¹. Nowa aparatura ma bardzo szerokie mo liwoœci badawcze, zw³aszcza umo liwia kompleksowe badania samochodów i silników spalinowych w warunkach symulacji jazdy wed³ug okreœlonych testów. Mo liwa jest ocena zu ycia paliwa i emisji toksycznych sk³adników spalin oraz cech dynamicznych samochodu. Warto zwróciæ uwagê, e aparatury tego typu i tej klasy nie spotyka siê w laboratoriach uczelnianych i jest ona przedmiotem dumy Katedry. Jeszcze w tym roku akademickim, w semestrze letnim, badania samochodów na hamowni podwoziowej zostan¹ w³¹czone do dydaktycznych zajêæ laboratoryjnych. Nale y zaznaczyæ, e nabycie hamowni by³o mo liwe dziêki wieloletniej i dobrej wspó³pracy z Oœrodkiem Badawczo-Rozwojowym Samochodów Ma³olitra owych BOSMAL w Bielsku-Bia³ej. W prezentacji hamowni typu 364/25 firmy SCHENCK, która odby³a siê 25 listpada 2005 r., wzi¹³ udzia³ rektor ATH prof. dr hab. in. Marek Trombski. (lz) Na zdjêciach: prezentacyjne badania samochodu Seicento. 5

6 Praca Praktyki zawodowe Obowi¹zkiem ka dego studenta jest odbycie praktyk zawodowych, zazwyczaj trwaj¹cych miesi¹c w wybranej firmie. Niestety, albo stety (zale y z której strony i kto patrzy) coraz czêœciej studenci id¹ na dodatkowe praktyki, poza tymi obowi¹zkowymi, aby nabyæ wymagane przez pracodawców doœwiadczenie. Rozwa my taki przypadek: o tê sam¹ posadê w firmie X stara siê dwóch absolwentów tej samej uczelni wy szej. Jeden z nich zaliczy³ tylko praktykê obowi¹zkow¹, nie do koñca powi¹zan¹ ze stanowiskiem, o które siê ubiega. Drugi student odby³ w trakcie studiów pó³roczny sta w firmie X. Który z nich ma wiêksze szanse na zatrudnienie? Myœlê, e odpowiedÿ jest oczywista. Obecnoœæ studentów w firmach, przynosi korzyœci obu stronom: student nabywa doœwiadczenie, daje siê poznaæ w firmie. Firma natomiast korzysta z pracy m³odego, pe³nego zapa³u i œwie ych pomys³ów studenta. O tym e firmy chêtnie przyjmuj¹ praktykantów, najlepiej œwiadczy gotowoœæ coraz wiêkszej liczby firm do p³acenia studentom za praktyki. Dotyczy to praktyk nieobowi¹zkowych, które trwaj¹ zazwyczaj od 3 do 6 miesiêcy. (wykres 1) Na Podbeskidziu najwiêksze szanse na trafienie do du ej firmy i odbycie praktyk maj¹ studenci na kierunkach technicznych. Jednak przed przyjêciem na praktyki, ze wzglêdu na du ¹ liczbê ubiegaj¹cych siê, przeprowadzana jest rekrutacja, tak jak na ka de wolne stanowisko. O przyjêciu na praktykê decyduj¹: kierunek studiów, zdolnoœci, kwalifikacje. Najczêstsze wymagania wobec studentów zosta³y przedstawione poni ej w wykresie 2. Wymagania te zosta³y opracowane na podstawie ofert praktyk i sta ów, które trafiaj¹ do Biura Karier Akademii Techniczno- Humanistycznej. Jak widaæ na wykresie, najwa niejsze dla pracodawcy s¹: odpowiedni kierunek studiów i znajomoœæ jêzyka angielskiego, który zazwyczaj jest du ¹ bol¹czk¹ przysz³ych in- ynierów i mimo ogromnej wiedzy technicznej s¹ dyskwalifikowani, z powodu niskich zdolnoœci jêzykowych. Natomiast odpowiedni (techniczny) kierunek studiów ³¹czy siê z posiadaniem przez studenta innych wymienionych powy ej kwalifikacji, takich jak: znajomoœæ rysunku technicznego, projektowania w AutoCad, znajomoœæ budowy i programowania maszyn sterowanych numerycznie, wytrzyma³oœci materia³ów. Nale y tu tak e zaznaczyæ, e praktyki mog¹ odbywaæ równie absolwenci. Do firm, które chêtnie przyjmuj¹ studentów ATH na praktyki nale ¹: * EATON Automotive Sp. z o.o. (mo liwoœæ odbycia praktyk w dziale technicznym, jakoœci), * Philips Lighting Bielsko Sp. z o.o. (praktykanci trafiaj¹ do dzia³ów logistyki najchêtniej wybierany przez studentów jakoœci i ochrony œrodowiska, rozwoju), * TRW Automotive (miejsce odbywania praktyk: dzia³ jakoœci, produkcji, utrzymania ruchu, IT), * GE Consumer & Industrial, * Mainseek Sp. z o.o. (oferuje praktyki tylko dla informatyków). W czasie praktyk, w zale noœci od tego do jakiego dzia³u firmy student trafi powierzone mu zostaj¹ ró ne obowi¹zki. Zazwyczaj studenci kierunków technicznych trafiaj¹ do takich dzia³ów jak: * dzia³ techniczny, * dzia³ jakoœci, * utrzymanie ruchu, * dzia³ uruchomieñ/ nowych projektów, * dzia³ logistyki, * produkcja. Z kolei osoby o humanistycznym profilu studiów mog¹ zostaæ przyjête na praktyki do dzia³u personalnego, zakupów (TRW Automotive, Philips Lighting Bielsko). Warto równie wspomnieæ, e coraz czêœciej firmy przygotowuj¹ ca³e programy rozwojowe. Ich uczestnik odbywa praktyki i szkolenia w ró nych dzia³ach firmy, a tak- e w ró nych oddzia³ach np. za granic¹. Ze wzglêdu na czas trwania programu, jest on kierowany przede wszystkim do absolwentów. Wymagana tu jest (oprócz znajomoœci przynajmniej jednego jêzyka obcego) dyspozycyjnoœæ, zdolnoœci interpersonalne, a tak e gotowoœæ do czêstych wyjazdów za granicê. Na koniec ma³a rada: ka dy student, chc¹c po studiach, a mo e jeszcze w trakcie, podj¹æ pracê, powinien mieæ w swoim CV kilka odbytych praktyk, najlepiej w du ych firmach, poniewa praktyka to coœ, czego nie da siê wyczytaæ z ksi¹ ek. W ten sposób zdobêdzie doœwiadczenie i bêdzie mia³ lepsz¹ pozycjê startow¹ do ubiegania siê o pracê. Wykres 1. Wykres 2. Rodzaj praktyk Wymagania stawiane praktykantom techniczny kierunek studiów znajomoœæ j. angielskiego 21% studenci p³atna absolwenci 79% bezp³atna 4% 4% 4% 4% 5% 7% 11% 4% 4% 14% 24% 15% znajomoœæ programu AutoCad bieg³a obs³uga komputera znajomoœæ programów: Corel, Adobe Photoshop umiejêtnoœæ tworzenia w Macromedia Flash znajomoœæ zasad tworzenia serwisów internetowych preferowany kierunek studiów: Informatyka znajomoœæ j. niemieckiego znajomoœæ rysunku technicznego 6

7 Konferencje NAUKA CHRONI ŒRODOWISKO Zapobieganie zanieczyszczeniu, przekszta³caniu i degradacji œrodowiska tak brzmia³ tytu³ konferencji naukowo-technicznej, która odbywa³a siê 24 i 25 listopada 2005 r. w Oœrodku Szkoleniowo-Wypoczynkowym Exploris w Szczyrku. Jej organizatorem by³ Instytut Ochrony i In ynierii Œrodowiska dzia- ³aj¹cy na Wydziale Nauk o Materia³ach i Œrodowisku (dawny Wydzia³ In ynierii W³ókienniczej i Ochrony Œrodowiska) ATH. Celem Konferencji by³a ocena aktualnego stanu œrodowiska oraz wymiana pogl¹dów i doœwiadczeñ w zakresie szeroko rozumianej ochrony i in ynierii œrodowiska. KOMITET NAUKOWY KONFERENCJI dr hab. in. Henryk KASZA, prof. ATH przewodnicz¹cy dr hab. Henryk KLAMA, prof. ATH prof. dr hab. Jacek PAWLIK-DOBROWOLSKI - ATH prof. dr hab. in. Jan SUSCHKA ATH prof. dr hab. Stanis³aw WIKA UŒ dr hab. Jan ARNOWIEC, prof. ATH KOMITET ORGANIZACYJNY przewodnicz¹cy dr hab. in. Henryk KASZA, prof. ATH sekretarz Mgr in. Ewa JACHNIAK cz³onkowie mgr in. Beata S ADKOWSKA-RYBKA mgr in. Janusz KOZAK mgr in. Arkadiusz HALAMA mgr in. Joanna STR CZKO - OKRUTA mgr in. Katarzyna KURTOK O konferencji mówi dr hab. Henryk KLAMA, prof. ATH, dyrektor Instytutu Ochrony i In ynierii Œrodowiska. NAUKA CHRONI ŒRODOWISKO AKADEMIA: Od jak dawna organizowana jest ta konferencja? Henryk Klama: To by³a XIII konferencja. Nasze konferencje organizowane s¹ co roku, ju od trzynastu lat. Jaki jest jej cel? Wymiana informacji o pracach badawczych i dzia³aniach w zakresie in ynierii œrodowiska i ochrony œrodowiska. Bardzo wa - na jest równie wymiana pogl¹dów miêdzy œwiatem nauki a œwiatem praktyki, czyli miêdzy naukowcami a przedstawicielami przedsiêbiorstw i administracji samorz¹dów lokalnych. Kto bra³ w niej udzia³? W tym roku referat wprowadzaj¹cy wyg³osi³ Pan Jacek Buchta, reprezentant bielskiej firmy Ekologus, która zajmuje siê m.in. sprawami renaturyzacji i rekultywacji terenów. W inauguracji konferencji bra³ udzia³ rektor naszej uczelni prof. Marek Trombski, a tak e dziekan Wydzia³u Nauk o Materia³ach i Œrodowisku prof. Jaros³aw Janicki. W konferencji uczestniczy³o 58 osób reprezentuj¹cych 15 instytucji, w tym 11 uczelni i instytutów badawczych. Oprócz pracowników naukowych, w obradach brali udzia³ równie przedstawiciele firm naszego regionu, m.in. Aquy S.A., Bielmaru, Fiata Auto Poland, wspomnianego Ekologusa, jak i administracji samorz¹dowej. Chcia³bym tu wymieniæ Wydzia³ Ochrony Œrodowiska Urzêdu Miejskiego w Bielsku-Bia³ej, z którym prowadzimy bardzo dobr¹ wspó³pracê. Jeœli chodzi o instytucje naukowe, to muszê wœród nich wymieniæ: Akademiê Rolnicz¹ z Krakowa, Politechnikê Krakowsk¹, Politechnikê Œl¹sk¹, Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Œl¹ski, G³ówny Instytut Górnictwa z Katowic, Instytut Podstaw In- ynierii Œrodowiska PAN z Zabrza, Politechnikê Bia³ostock¹ i Politechnikê Czêstochowsk¹. Na obrady przyjechali równie naukowcy z Czech, z Uniwersytetu Technicznego w Ostrawie, z którym prowadzimy o ywion¹ wspó³pracê naukow¹ oraz wymianê studentów i wyk³adowców w ramach programu Socrates Erasmus. cji, podzielonych na piêæ bloków tematycznych, tj.: ochrona atmosfery, oczyszczanie œcieków i gospodarka œciekowa, gospodarka i ochrona wód, ró norodnoœæ biologiczna i jej ochrona, wybrane zagadnienia z in ynierii i ochrony œrodowiska. Myœlimy o tym, eby nastêpne konferencje, by³y bardziej jednorodne pod wzglêdem tematycznym i ka - da z nich mia³a swój przewodni temat. O czym mówiono? To by³a konferencja miêdzynarodowa? Tematyka konferencji, by³a dosyæ szeroka. Dotyczy³a, jak ju wspomnia³em, spraw Mo e trudno ju w tej chwili nazywaæ j¹ zwi¹zanych z ogólnie pojêt¹ in ynieri¹ miêdzynarodow¹ Ale jesteœmy bardzo zainteresowani tym, eby rozwija³a siê wspó³pra- i ochron¹ œrodowiska. Na konferencji wyg³oszono 23 referaty i przedstawiono 14 posterów. Zatem w sumie mieliœmy 37 prezenta- ci¹g dalszy na str. 8 7

8 Konferencje NAUKA CHRONI ŒRODOWISKO dokoñczenie ze str. 7 ca pomiêdzy oœrodkami badawczymi trzech krajów: Polski, Czech i S³owacji, w ramach euroregionu Beskidy i euroregionu Œl¹sk Cieszyñski. Mamy nadziejê, e nasza konferencja bêdzie jednym z czynników spajaj¹cych to œrodowisko. D¹ ymy do tego, aby nastêpne nasze spotkania by³y ju rzeczywiœcie miêdzynarodowe, eby brali w nich udzia³ tak e naukowcy z wymienionego ju Uniwersytetu Technicznego w Ostrawie, ale równie z Wydzia³u Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Ostrawskiego, gdzie kszta³ceni s¹ studenci i prowadzone s¹ badania z zakresu ochrony œrodowiska i ochrony przyrody. Chcielibyœmy równie, eby w naszej konferencji uczestniczyli naukowcy ze S³owacji, z Uniwersytetu w ylinie oraz z Wydzia³u Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Cyryla i Metodego w Trnawie, gdzie prowadzony jest kierunek biotechnologiczny. Taki kierunek pragniemy zainicjowaæ równie u nas. W przysz³ym roku akademickim na ochronie œrodowiska i w³ókiennictwie uruchamiamy specjalnoœci biotechnologiczne. Mam nadziejê, e konferencja przyczyni siê do rozszerzenia wspó³pracy na tym polu. Czy wœród uczestników konferencji by³y osoby, których obecnoœæ jest szczególnie warta podkreœlenia? Cieszymy siê z uczestnictwa w obradach profesora Ryszarda Kostucha z Akademii Rolniczej z Krakowa, który jest nestorem polskich nauk rolniczych. Interesuj¹ go zw³aszcza zagadnienia kszta³towania oraz ochrony œrodowiska rolniczego. Profesor Ryszard Kostuch nale y do bardzo znanych specjalistów z tej dziedziny i ucieszyliœmy siê, e dostrzeg³ nasz¹ konferencjê i zechcia³ w niej uczestniczyæ. Wyg³osi³ referat, przewodniczy³ jednej z sesji i by³ na konferencji od pocz¹tku do koñca. To œwiadczy o tym, e nasza konferencja jest dostrzegana w œrodowisku naukowym. Na specjalne podkreœlenie zas³uguje tak e obecnoœæ profesora Jana Suschki, który by³ dyrektorem naszego instytutu i który trzynaœcie lat temu zainicjowa³ i co roku prowadzi³ te konferencje. Od dwóch lat komitet organizacyjny pracuje w nowym sk³adzie. Jak s¹dzê, konferencje buduj¹ nasz wizerunek w œrodowisku przedsiêbiorców i dodam, e niew¹tpliwie bardzo dobrze wp³ywaj¹ na nasze z nimi stosunki. Mo emy pochwaliæ siê dobr¹ wspó³prac¹ z firm¹ Aqua i z Bielmarem, zw³aszcza w zakresie ochrony wód i oczyszczania œcieków. W przypadku Bielmaru chodzi tak e o oczyszczanie i de-zodoryzacjê gazów odlotowych. Jedna z prac doktorskich, powstaj¹cych w naszym instytucie, dotyczy tego w³aœnie zagadnienia. Wspó³praca siê rozwija. W ubieg³ym roku podpisaliœmy umowy na wykonanie prac badawczych na rzecz Aquy i Bielmaru. Jak zakoñczy³a siê konferencja? By³o podsumowanie? Konferencja, jak zawsze, zakoñczy³a siê panelem dyskusyjnym. Przy czym bardziej skupiamy siê na wymianie doœwiadczeñ ni na dawaniu wytycznych, a wiêc nie by³o jakichœ specjalnych, podsumowuj¹cych wniosków i dezyderatów. A jak Pan by j¹ podsumowa³? Czy jakiœ temat dominowa³? Czy pojawi³o siê jakieœ nowe, interesuj¹ce zagadnienie? W tym roku da³o siê zauwa yæ doœæ du ¹ liczbê referatów i posterów dotycz¹cych gospodarki wodnej i ochrony wód. Byæ mo e jest to swoiste signum temporis. Z nowych, interesuj¹cych tematów, które pojawi³y siê na naszej konferencji, mogê wymieniæ problem mikrozanieczyszczeñ œrodowiska wodnego zwi¹zkami typu endocrine disrupting compounds. S¹ to substancje, które wystêpuj¹ w niewielkich iloœciach w œrodowisku i mog¹ zaburzaæ funkcjonowanie uk³adu dokrewnego zwierz¹t i cz³owieka. Podczas konferencji omówiono zagadnienie emisji progestagenów ze œrodowiska wodnego. Progestageny s¹ zwi¹zkami chemicznymi o charakterze hormonów, które wywo³uj¹ efekty biologiczne naturalnego progesteronu. U ywane s¹ w leczeniu niep³odnoœci, ci¹ y zagro onej, jak równie znajduj¹ praktyczne zastosowanie jako sk³adowe leków antykoncepcyjnych i leków stosowanych w hormonalnej terapii zastêpczej. To s¹ nowe zagadnienia. Na konferencji pojawi³y siê dwa referaty na ten temat i bêdziemy z uwag¹ œledziæ, jak siê bêd¹ rozwijaæ prace nad mikrozanieczyszczeniami œrodowiska substancjami typu hormonalnego. Czy to jest nowy rodzaj zanieczyszczeñ? Nie. Natomiast dopiero ostatnio zaczêto siê przygl¹daæ, jakie ma to skutki dla funkcjonowania dzikich populacji zwierzêcych i dla zdrowia cz³owieka. Nie bardzo wiemy nawet, jak du y jest to problem, jak bardzo zanieczyszczone tymi zwi¹zkami jest œrodowisko wodne, w tym woda pitna. Czy bêdzie publikacja na ten temat? Materia³y konferencyjne zostan¹ opublikowane w tym roku w formie monografii podzielonej na zagadnienia tematyczne. Przewodnim tematem bêdzie ochrona ziem górskich i podgórskich, bo temu poœwiêcona by³a du a czêœæ referatów. Planujemy publikacjê o objêtoœci oko³o stron, dostêpn¹ w naszej uczelni. S¹dzê, e pojawi siê ona w okolicach wakacji. Rozmawia³ Artur Pa³yga Fakt, e jest to wspólna konferencja naukowców i przedsiêbiorców nadaje jej szczególny charakter. 8 Konferencja Zapobieganie zanieczyszczeniu, przekszta³caniu i degradacji œrodowiska zdjêcie z archiwum dra hab. H. Klamy.

9 Ksi¹ ki WYDAWNICTWA NAUKOWE ATH publikacje wydane w 2005 roku ROZPRAWY NAUKOWE: Nr 10 ADAMCZYK Witold: Psychologiczny model widza kinowego. 2005, s. 325, 40,00 z³ (36,00 z³) Nr 11 WRONA W³odzimierz: Technika symulacji uk³adów cyfrowych w jêzykach opisu sprzêtu. 2005, s. 225, 33,00 z³ (30,00 z³) Nr 12 GÊBALA Stanis³aw: Teatralnoœæ i dramatycznoœæ. 2005, s. 325, 36,00 z³ (33,00 z³) Nr 14 MACZYÑSKI Andrzej: Pozycjonowanie i stabilizacja po³o enia ³adunku urawi wysiêgnikowych. 2005, s. 147, 54,00 z³ (49,00 z³) ZESZYTY NAUKOWE: Publikacje: Zeszyt Naukowy nr 17, seria 4, BUDOWA I EKS- PLOATACJA MASZYN, 2004, s. 178, 25,00 z³ (23,00 z³), zeszyt zawiera artyku³y z dziedziny informatyki. Zeszyt Naukowy nr 18, seria 2, SOCJOLOGIA O wieloœci struktur i ich transformacji. Szkice i eseje socjologiczne 2004, s. 184, 28,00 z³ (25,00 z³) Konferencje: 1. Zeszyt Naukowy nr 16, seria 4, INFORMATYKA, ORGANIZACJA I ZARZ DZANIE, Zarz¹dzanie i In ynieria Produkcji 2005, str. 126, 28,00 z³ (26,00 z³) 2. Zeszyt Naukowy nr 19, seria 6, IN YNIERIA W ÓKIENNICZA I OCHRONA ŒRODOWISKA; Materia³y z XII Konferencji pt.: Zapobieganie zanieczyszczeniu œrodowiska, 2005, s384, 25,00 z³ (23,00 z³) MONOGRAFIE: 1. BERNACKI Marek: Wyprowadzi³ mnie z Ziemi Ulro. 2005, s. 146, 21,00 z³ (19,00 z³); Wed³ug s³ów jednego z recenzentów ks. prof. Jerzego Szymika Jest to jedno z najbardziej zakresowo szerokich opracowañ najnowszej mi³oszologii (...). Ksi¹ kê Marka Bernackiego daje siê czytaæ jako swego rodzaju pamiêtnik czytelniczej przygody, trwaj¹cej nieprzerwanie od blisko 20 lat prof. Aleksander Fiut, UJ. I wreszcie s³owa samego autora we wstêpie: Oddaj¹c w rêce Czytelników opracowanie monograficzne poœwiêcone twórczoœci (poetyckiej, prozatorskiej i eseistycznej) Czes³awa Mi³osza, mam nadziejê, e na jej stronach odnajd¹ oni œlad moich literackich fascynacji. 2. On the Move: Mobility and Identity red. Tadeusz Rachwa³ i Krzysztof Knauer. 2005, s. 181, 25,00 z³ (23,00 z³); ksi¹ ka (w jêzyku angielskim) jest zbiorem tekstów autorów reprezentuj¹cych ró ne kraje i œrodowiska naukowe, a dotycz¹cych relacji pomiêdzy mobilnoœci¹ a to samoœci¹ przedstawia wielowarstwowe i bogate refleksje na temat ró nych aspektów mobilnoœci w kulturach wspó³czesnych, jak równie w perspektywie historycznej.(...). W tomie zawarta jest analiza literatury podró niczej i innych przekazów dotycz¹cych podró y, turystyki, granic (...), Internetu, grup spo³ecznych, ich zetkniêæ z tymi zjawiskami, a tak e przenikanie siê wzajemne tych zjawisk. (z recenzji prof. Emmy Harris z Uniwersytetu Warszawskiego). 3. BENKO Ewa: Azotek boru i jego zastosowanie 2005, s. 96, 24,00 z³ (22,00 z³); praca przedstawia w zwartej formie charakterystykê jednego z wa nych materia³ów ceramicznych azotku boru. Podanie w za³¹czniku objaœnieñ wa niejszych, stosowanych w pracy sformu³owañ czyni tê ksi¹ kê przystêpn¹ dla studentów zajmuj¹cych siê t¹ tematyk¹. 4. K ÓSKA Iwona: Kultura organizacyjna w instytucjach publicznych, 2005, s. 154, 22,00 z³ (20,00 z³); ksi¹ ka przeznaczona zarówno dla studentów (szczególnie na kierunkach zwi¹zanych z socjologi¹ i zarz¹dzaniem) jak i dla mened erów instytucji publicznych. Autorka w przystêpny sposób przedstawia prawid³owoœci rz¹dz¹ce yciem instytucji publicznych i wskazuje w jaki sposób mo na je praktycznie wykorzystaæ w poprawieniu jakoœci funkcjonowania urzêdów. 5. Zagadnienia spo³eczne. Wychowanie regionalne, opieka socjalna, pomoc psychologiczna red. D. Czubala, G. Grzybek 2005, s. 320, 40,00 z³ (36,00 z³); praca zbiorowa sk³adaj¹ca siê z czterech czêœci stanowi próbê ukazania panoramy zainteresowañ spo³eczno-wychowawczych pedagoga i pracownika socjalnego. 6. S/He...Embracing/Wrestling Genders red. A. Pantuchowicz, T. Rachwa³; 2005, s. 136, 21,00 z³ (19,00 z³); Tom poœwiêcony jest, najogólniej, namys³owi nad politycznoœci¹ p³ci kulturowej, nad histori¹ i teraÿniejszoœci¹ tego, co na pozór raz na zawsze zosta³o nam dane jako p³eæ, a co okaza³o siê wa kim czynnikiem kszta³towania spo³ecznej i kulturowej rzeczywistoœci cytat ze streszczenia. 7. MICZKA-PAJESTKA Monika: Podmiotowoœæ cz³owieka w perspektywie nowoczesnej techniki, 2005, s.148, 16,00 z³ (14,00 z³); SKRYPTY: SZTURC Jan: Teledetekcja satelitarna i radarowa w meteorologii i hydrologii 2005, s.141, 31,00 z³ (28,00 z³) WNUCZEK Jan, CEBRAT Henryk: Przysposobienie obronne 2005, s. 60, po przecenie 10,00 z³ 9

10 Ksi¹ ki Nowe zagraniczne ksi¹ ki w bibliotece ATH 29 i 30 listopada 2005 r. na naszej uczelni (w sali nr 27, przy Willowej) mo na by³o zwiedzaæ wystawê zagranicznej literatury naukowej zorganizowan¹ przez Bibliotekê Akademii Techniczno-Humanistycznej i International Publishing Service w Warszawie. Wybrane ksi¹ ki zosta³y zakupione przez uczelniê i s¹ dostêpne w naszej bibliotece. Kupiono nastêpuj¹ce pozycje: Magala S.: Cross-Cultural Competence ISBN ; Gutting G.: The Cambridge Companion to Foucault ISBN ; Bell M. M.: An invitation to environmental sociology ISBN ; Galiatsatos V.: Molecular simulation methods for predicting polymer properties ISBN ; Konar A.: Computational Intelligence ISBN ; Hunsaker P. L.: Management ISBN ; Birch T.: Automotive heating and air conditioning ISBN ; Green P.: The geometrical tolerancing desk reference ISBN ; Statistics for Managers ISBN ; Costaridou L.: Medical image analysis methods ISBN ; Maimon O., Rokach L.: The Data mining and knowledge discovery handbook ISBN ; Benaroya H., Mi Han S.: Probability Models in Engineering and Science ISBN ; Vibrations in rotating machinery ISBN ; Massoud M.: Engineering Thermofluids ISBN ; Webb. R. L., Nae-Hyun K.: Principles of Enhanced Heat Transfer ISBN ; Micheler G.H., Balta-Calleja F.J.: Mechanical Properties of Polymers Based on Nanostructure and Morphology ISBN ; Saw M.T., MacKnight W.J.: Introduction to polymer viscoelasticity ISBN ; Malsch N.H.: Biomedical nanotechnology ISBN ; Harrats Ch. I in.: Micro- and Nanostructured Multiphase Polymer Blend Systems ISBN ; Blythe T., Bloor D.: Electrical Properties of Polymers ISBN ; Gasiñski L., Papagerorgiou N.S.: Nonlinear analysis: volume 9 ISBN ; Bovik A. Handbook of image and video processing ISBN ; Shtub A., Bard J.F., Globerson S.: Project Management ISBN ; McReynolds T., Blythe D.: Advanced Graphics Programming Using OpenGL ISBN ; Heizer J., Render B.: Operations Management : flexible version ISBN ; Heizer J., Render B.: Operations Management: student lecture guide ISBN ; Marghitu D.B.: Kinematic chains and machine components design ISBN Czytelnia u pielêgniarek 10 Biblioteka Akademii Techniczno-Humanistycznej ma now¹ czytelniê. Czytelnia powsta³a na Wydziale Nauk o Zdrowiu, w budynku przy ul. Konopnickiej 6, na III piêtrze, w pokoju nr 69. Opiekuje siê ni¹ pani Joanna Gogol, bibliotekarka. Pó³ki czytelni szybko siê wype³ni³y dziêki temu, i Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju ATH przekaza³o 25 tysiêcy z³otych na zakup ksi¹ ek o tematyce medycznej potrzebne do kszta³cenia pielêgniarek, a tak e zakupione ju, nowe ksi¹ ki. Czytelnia Wydzia³u Nauk o Zdrowiu czynna jest w poniedzia³ki i wtorki od godz do 16.00, w œrody i czwartki od do 16.00, w pi¹tki od do 18.00, a tak e w te soboty, kiedy odbywaj¹ siê zajêcia na studiach zaocznych od godz do (part)

11 Konferencje O PROBLEMACH ROZWOJU MASZYN ROBOCZYCH Katedra Podstaw Budowy Maszyn Akademii Techniczno-Humanistycznej by³a g³ównym organizatorem XIX Konferencji Naukowej pt. Problemy rozwoju maszyn roboczych, która odbywa³a siê w Zakopanem od 23 do 26 stycznia. Przy organizacji tej konferencji z ATH wspó³pracowa³y: Komitet Budowy Maszyn PAN, Sekcja Podstaw Konstrukcji Transportu PAN, Sekcja Technicznych Œrodków Transportu Akademii In ynierskiej oraz Stowarzyszenie In ynierów i Techników Mechaników SIMP oddzia³ w Bielsku-Bia³ej. Tematyka obrad dotyczy³a zagadnieñ z dziedziny modelowania, projektowania, automatyzacji maszyn roboczych oraz ich badañ, eksploatacji, diagnostyki i logistyki. Konferencja odbywa siê corocznie i jej celem jest prezentacja wyników badañ naukowych, zapoznanie siê z kierunkami rozwoju maszyn roboczych, wymiana doœwiadczeñ oraz spotkanie pracowników naukowych oœrodków akademickich i przemys³owych. Posiada wysok¹ rangê naukow¹, o czym œwiadczy zarówno poziom prezentowanych prac, z których wiêkszoœæ jest publikowana w wysokopunktowanych czasopismach naukowych jak i liczba uczestników reprezentuj¹cych najbardziej cenione oœrodków naukowych zajmuj¹cych siê tematyk¹ maszyn roboczych. W Komitecie Naukowym konferencji odpowiedzialnym za poziom prac dopuszczonych do prezentacji, zasiedli profesorowie: Jerzy Antoniak, Wojciech Batko, Andrzej Buchacz, Eugeniusz Budny, Zygmunt Drzyma³a, Dionizy Dudek, Lech G³adysiewicz, Mieczys³aw Hann, Monika Hardygóra, Henryk Hawrylak, Wac³aw Kollek, Stanis³aw Konopka, Janusz Kowal, Marian Królak, Edwald Macha, Stanis³aw Micha³owski, Stanis³aw Oziemski (Honorowy Przewodnicz¹cy Komitetu Naukowego), Tadeusz Przychodzieñ, Franciszek Przystupa, Eugeniusz Rusiñski, Jan Ryœ, Zbigniew Smalko, Wojciech Sobczykiewicz, Jan Szlagowski (przew. Komitetu Naukowego), Eugeniusz Œwitoñ, Jerzy Tomczyk, Wies³aw Tr¹mpczyñski, Marek Trombski, Boles³aw Wojciechowicz, Józef Wojnarowski, Jerzy Wróbel i Maciej Zarzycki. Komitetowi organizacyjnemu przewodniczy³ prof. dr hab. in. Jacek K³osiñski. Honorowym przewodnicz¹cym komitetu by³ prof. dr hab. in. Marek Trombski, rektor ATH. Wybrane referaty: prof. Stanis³aw Oziemski, prof. Dionizy Dudek, Interdyscyplinarny problem zarz¹dzania, degradacja maszyn roboczych; prof. Marek Trombski, dr hab. Jacek K³osinski prof. ATH, Wybrane problemy automatyzacji sterowania ruchami roboczymi urawi samochodowych i samojezdnych; prof. Piotr Dudzinski, mgr inz. Adam G³adysiewicz, Niekonwencjonalne pêdniki g¹sienicowe pojazdów przemys³owych; prof. Józef Wojnarowski, O paradygmacie mechatroniki. Jednym z wa nych punktów konferencji by³o te zebranie Stowarzyszenia Twórców i Producentów Maszyn Roboczych. na podst. art. prof. dra hab. in. Marka Trombskiego, rektora ATH IN YNIERIA PRODUKCJI 2005 Konferencjê naukow¹ pt. In yniera produkcji 2005 zorganizowa³a Katedra In ynierii Produkcji Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku- Bia³ej oraz Rekord Systemy Informatyczne producent zintegrowanego systemu zarz¹dzania klasy ERP dla przedsiêbiorstw produkcyjnych. Obradowano 20 i 21 paÿdziernika 2005 roku w Oœrodku Sportowo-Szkoleniowym Rekord w Bielsku-Bia³ej. Nowoczesne technologie sta³y siê obecnie spraw¹ kluczow¹ w podejmowaniu codziennych decyzji gospodarczych. Nowe produkty, wzory i patenty pojawiaj¹ce siê na rynku s¹ wynikiem nieustannej innowacji i kreatywnoœci ludzkiej, ale równie mo liwoœci, jakie daj¹ przy ich tworzeniu nowoczesne technologie. Rozwój gospodarczy, spo³eczny regionu w coraz wiêkszym stopniu okreœla umiejêtnoœæ zarz¹dzania procesami gospodarczymi od skutecznoœci dzia³ania kadry kierowniczej przedsiêbiorstw napisa³ kierownik Katedry In ynierii Produkcji prof. dr hab. in. Józef Matuszek. Pierwszego dnia mia³y miejsce nastêpuj¹ce wyst¹pienia: RSPTT Razem Stwórzmy Przysz³oœæ Transfery Technologii kilka s³ów o projekcie (Agencja Rozwoju Regionalnego w Bielsku-Bia³ej i Akademia Techniczno-Humanistyczna, REKORD Systemy Informatyczne Sp. z o.o.). Trendy i kierunki rozwoju w In ynierii Produkcji (prof. Józef Matuszek, ATH B-B), (zarz¹dzanie zasobami czasu pracy, okreœlenie kosztów w³asnych produkcji, filozofia odchudzania produkcji, metody i techniki racjonalizacji procesów produkcyjnych, certyfikaty gospodarcze). Promocja i rozwój technologii w ma³ych i œrednich przedsiêbiorstwach mo liwoœæ wykorzystania funduszy UE (mgr in. Bart³omiej Strzys ARR w B-B). System komputerowego wspomagania kooperacji w regionie (dr in. Aleksander Mocza³a, ATH), (zarz¹dzanie procesami produkcji w warunkach kooperacji, systemy komputerowego wspomagania dzia³añ kooperacji). Zintegrowane systemy informatyczne przyk³ady zastosowañ w ma- ³ych i œrednich przedsiêbiorstwach (mgr in. Janusz Szymura REKORD Systemy Informatyczne Sp. z o.o.), (marketingowe przygotowanie produkcji, komputerowe wspomaganie zarz¹dzania wytwarzaniem, gospodarka zasobami przedsiêbiorstwa). Krótka charakterystyka stanu innowacji i transferu technologii w krajach Europy Œrodkowej (prof. Milan Gregor Uniwersytet Techniczny ylina). Zintegrowany System Informatyczny Rekord ERP i oprogramowañ dla ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw (dr in. Janusz Mleczko REKORD Systemy Informatyczne Sp. z o.o.). Firma ARR przeprowadzi³a ponadto warsztaty pt. Przyk³ady transferu zaawansowanych technologii, a firma Rekord warsztaty pt. Zintegrowany System Informatyczny Rekord ERP. ci¹g dalszy na str. 12 KONFERENCJA LOGISTYKÓW TYM RAZEM O INWESTYCJACH W przepiêknej, zimowej oprawie odby³a siê ju czwarta edycja konferencji naukowej Nowoczesne tendencje w logistyce, tym razem w Szczyrku-Bi³ej (18-20 listopada 2005 r.). W trzech sesjach naukowych, zatytu³owanych: Logistyka stosowana, Transport i infrastruktura oraz e- logistyka wyg³oszono 14 referatów. Tematyk¹ przewodni¹ by³y inwestycje infrastrukturalne, szczególnie realizowane dziêki cz³onkostwu Polski w Unii Europejskiej. inf. ze strony 11

12 Konferencje IN YNIERIA PRODUKCJI 2005 dokoñczenie ze str. 11 Dzieñ drugi podzielono na sesje. Pierwsz¹ sesjê prowadzili prof. dr hab. in. B. Skolud oraz dr in. A. Mocza³a. Przedstawiono referaty: GUNIA G.: Model zintegrowanego systemu informatycznego dla ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw. KUPKA M., KRAJÈOVIÈ M., FUR- MANN R.: Cycle of assembly processes analysis. FURMANN R., GREGOR M.: Virtuálne projektovanie ako sa priblíži k svetovej triede? KRAJÈOVIÈ M., FURMANN R., KUP- KA M.: Modern systems of order picking in practice. KUTSCHENREITER-PRASZKIEWICZ I.: Zastosowanie sieci neuronowych w planowaniu badañ eksploatacyjnych obiektów technicznych. ŠTEFÁNIK A., GREGOR M.: Quick and appropriate changes with support of modelling and computer simulation. LANG P.: Ewolucja systemów zarz¹dzania jakoœci¹ na przyk³adzie przemys³u samochodowego. RYBKA A.: Wykorzystanie metody FMEA W procesie minimalizowania oddzia³ywania na œrodowisko naturalne. Sesjê drug¹ poprowadzili prof. dr hab. in. A. Karbownik oraz prof. dr hab. in. J. Matuszek. Jej program wygl¹da³ jak poni- ej: DOHN K.: Analiza diagnostyczna procesu produkcyjnego studium przypadku. GUMIÑSKI A.: Zastosowanie rachunku sozoekonomicznego w ocenie efektywnoœci ekonomicznej projektów inwestycyjnych studium przypadku. KWIOTKOWSKA A.: Analiza strategiczna outsourcingu dzia³alnoœci remontowej w przedsiêbiorstwie. MATUSEK M.: Determinanty sprawnoœci procesu rozwoju nowego produktu. SKO UD B., WOSIK I.: Szeregowanie zleceñ produkcyjnych z zastosowaniem algorytmów immunologicznych. WA NA L., BANASZAK Z., KLUGE P. D.: Efektywnoœæ wdro enia systemu ERP. APS w œrednim przedsiêbiorstwie produkcyjnym o znanych ograniczeniach wdro- eniowych. WIKAREK J., SITEK P.: Generator formularzy dla systemu wspomagania decyzji wykorzystuj¹cego metodykê programowania z ograniczeniami. 12 Gdyby wy³¹czyæ mówi dr in. Janusz Mleczko, adiunkt w Katedrze In ynierii Produkcji, wyk³adowca oraz konsultant firmy Rekord w zakresie systemów do zarz¹dzania produkcj¹. Na konferencji przedstawia³ rozwi¹zania dla ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw w oparciu o aplikacje firmy Rekord. AKADEMIA: Zwróci³ Pan uwagê, e jest to konferencja wyj¹tkowa. Na czym polega jej wyj¹tkowoœæ? Janusz Mleczko: Ta konferencja, która odbywa siê od piêciu lat, ³¹czy w sobie naukê i przemys³ i to jej nadaje unikalny charakter. Bardzo rzadko na konferencjach naukowych zjawiaj¹ siê firmy przemys³owe. Co jest tu najistotniejsze? Na pewno to, e pracownicy katedr z Polski, Czech i S³owacji (istnieje silna wspó³praca pomiêdzy Katedr¹ In ynierii Produkcji ATH a naukowcami z Czech i S³owacji) przedstawiaj¹ nowoczesne rozwi¹zania, które póÿniej mog¹ byæ aplikowane w poszczególnych przedsiêbiorstwach. Jest czêœæ plenarna, podczas której wyk³ady prowadz¹ profesorowie o znanych nazwiskach i s¹ warsztaty, a wiêc czêœæ praktyczna, etap wdra ania, koncepcje rozwi¹zañ. Czy rzeczywiœcie podczas konferencji mo na znaleÿæ konkretne rozwi¹zanie dla swojej firmy? Tak siê zdarzy³o w zesz³ym roku. Prezes jednej z firm, jak siê okaza³o, usilnie poszukiwa³ takiego rozwi¹zania, jakie znalaz³ na AKADEMIA: Panie prezesie, do czego Pañstwu potrzebna jest ta konferencja? Janusz Szymura: Myœlê, e to dobry przyk³ad wspó³pracy uczelni i przemys³u. Dla nas to jest wa ne. Produkujemy oprogramowanie z zakresu zarz¹dzania. Nasze zainteresowania, jak równie zainteresowania naszych odbiorców s¹ to same z zainteresowaniami pracowników ATH. naszej konferencji w referacie profesora Gregora. Widaæ, e du y nacisk po³o yliœcie Pañstwo na stworzenie okazji do wymiany doœwiadczeñ. To prawda. Pracownicy firm informatycznych wymieniaj¹ doœwiadczenia w zakresie rozwi¹zañ informatycznych i w zarz¹dzaniu produkcj¹. W tym roku wprowadziliœmy forum u ytkowników systemu. Przewidziano panel dyskusyjny do wymiany doœwiadczeñ pomiêdzy u ytkownikami systemu. Co siê zmieni³o w problematyce, któr¹ siê Pañstwo zajmujecie, od kiedy organizowana jest konferencja? Zmieni³a siê znacz¹co jakoœæ systemów. Z systemów ewidencyjnych sta³y siê one systemami do prowadzenia zarz¹dzania on-line. Dziœ firma bez systemu nie istnieje. Gdyby dziœ wy³¹czyæ menad erom system, byliby jak œlepi. System daje im podstawê do podejmowania decyzji. Rozwój Internetu spowodowa³, e systemem mo na zarz¹dzaæ z ka dego miejsca œwiata. A co maj¹ zrobiæ ci, których nie staæ na taki system? Po pierwsze efektywnoœæ mówi Janusz Szymura, prezes firmy Rekord Systemy Informatyczne, wspó³organizator konferencji. Jest to te okazja do promocji systemów informatycznych Rekordu. Na pewno, ale przede wszystkim do spotkania z dotychczasowymi u ytkownikami tych systemów. W trakcie konferencji chcemy pokazaæ pewne nowoœci, kierunki, w których chcemy rozwijaæ nasz produkt. Na tê konferencjê zwykle zapraszani s¹ równie potencjalni klienci, firmy, które zastanawiaj¹ siê nad zakupem takiego systemu.

13 Konferencje mened erom system, bêd¹ jak œlepi Maj¹ szansê pozyskaæ nañ œrodki. A na naszej konferencji dowiaduj¹ siê, jak je pozyskaæ. Chcê tu podkreœliæ, e w tej chwili nie jest problemem otrzymanie informacji, ale umiejêtne jej wykorzystanie w procesie zarz¹dzania firm¹. Podczas zajêæ warsztatowych prezentowane s¹ konkretne, przyk³adowe rozwi¹zania. Tak, pokazujemy takie konkretne rozwi¹zania dotycz¹ce jednego z u ytkowników systemu. Rozwi¹zania dotycz¹ zarz¹dzania z jego sieci¹ kooperantów. Móg³by Pan to przybli yæ? Oczywiœcie, popatrzmy na banki. Kiedyœ trzeba by³o ksiêgowaæ operacje bankowe, wykonywa³y to zatrudnione w banku panie. Dzisiaj banki maj¹ swoje portale i ka dy mo e sobie te operacje wykonywaæ sam, online. Pokazujemy rozwi¹zania, w których to odbiorca kooperacji, firma zlecaj¹ca kooperacjê wystawia swój w³asny portal. Daje u ytkownikom mo liwoœæ zalogowania siê do systemu, okreœlenia w jakim terminie rzecz dostarcz¹. Otrzymuj¹ odpowiedÿ, wysy³aj¹ potwierdzenie, e wszystko ok i tak ta sieæ pracuje. Bez tego systemu firma by zginê³a. Czas reakcji wynosi do dwóch-trzech godzin. A wczeœniej bywa³o kilka, kilkanaœcie dni. Firma, która nie posiada takiego systemu, staje siê niekonkurencyjna. To jest byæ albo nie byæ. Ale to podobno jest niebezpieczne, takie transakcje on line. Myœlê o hakerach. Kwestia bezpieczeñstwa na pewno jest bardzo istotna. Nie wyobra am sobie, e móg³by to byæ portal ogólnodostêpny bez logowania i szyfrowania danych. Co nie daje stu procent gwarancji... Nie daje. Zawsze jest niebezpieczeñstwo, e ktoœ z zewn¹trz dotrze do informacji, która nie powinna byæ dostêpna. I tê informacjê wykorzysta. Ale wie pan, ja do tej pory nigdy nie zetkn¹³em siê z sytuacj¹, eby do pakietu, z którym mam do czynienia, ktoœ siê w³ama³. To siê nie zdarzy³o. Nie spotka³em siê z sytuacj¹, eby ktoœ z zewn¹trz pracowa³ na danych u ytkownika systemu. Jeœli te dane s¹ ³adowane w sieci wewnêtrznej, wtedy raczej nie ma adnego niebezpieczeñstwa. To, co chce siê wystawiæ na zewn¹trz, jest na osobnym serwerze. Oczywiœcie zawsze trzeba siê zabezpieczaæ i oczywiœcie adne zabezpieczenie nie jest stuprocentowe. Ale nie ma przed tym odwrotu? Nie ma. Mowiê to z ca³¹ pewnoœci¹. Firma, która nie ma sprawnego systemu informatycznego, wypada z gry? Kiedyœ eby dokonaæ updejtu systemu, trzeba by³o wy³¹czyæ system na godzinêdwie. Przez ten czas podnoszono wersjê systemu. Firma og³asza³a: Przepraszamy bardzo, ale w takich i takich godzinach system bêdzie nieczynny. W zasadzie pracownicy zarz¹du mogli sobie w tym czasie iœæ do domu. Dzisiaj takie wy³¹czenie systemu jest rzecz¹ niemo liw¹, nawet na godzinê. To z jednej strony straszne, z drugiej buduj¹ce. Czego Pan oczekuje po konferencji? Wymiany doœwiadczeñ pomiêdzy uczestnikami. Czasami niewielki wysi³ek organizacyjny mo e przynieœæ o wiele wiêksze efekty ni wdra anie bardzo skomplikowanych rozwi¹zañ informatycznych. Rozmawia³ Artur Pa³yga Jakie s¹ skutki takiego spotkania? Nie da siê tego mierzyæ bezpoœrednimi skutkami finansowymi. Po pierwsze jest to uwiarygodnienie firmy na rynku, dziêki wspó³pracy z uczelni¹. Druga korzyœæ to mo liwoœæ podzielenia siê wzajemnego tym, co siê dzieje u nas, na uczelni i w przedsiêbiorstwach. Pan w swoim wyst¹pieniu dzieli siê informacjami na temat najnowszych rozwi¹zañ firmy Rekord. Nasz pakiet do zarz¹dzania przedsiêbiorstwami produkcyjnymi standardu mrp 2 ewoluuje w takim kierunku, aby dawaæ szefom firm wiêcej informacji. Musieliœmy w tym celu w wiêkszym stopniu wykorzystaæ interfejs internetowy. Firma posz³a zatem w rozwi¹zania internetowe i te rozwi¹zania pokazujemy podczas konferencji. Oprócz rozwi¹zañ internetowych, czyli naszego sztandarowego produktu pod nazw¹ Lider, bêdzie mowa o nowej funkcjonalnoœci zwi¹zanej z bud etowaniem i rozliczaniem kontraktu. Czyli jeszcze wiêcej informacji dla szefów? Oczywiœcie system informatyczny zawiera masê informacji. I wci¹ gromadzi nowe. Wyci¹ganie tych informacji zwykle sz³o w tym kierunku, i by³y one wybierane z poszczególnych aplikacji. Natomiast teraz jest jedno takie miejsce i dostêp do informacji jest zdecydowanie lepszy. Jest to rozwi¹zane ³atwiejsze, przyjemniejsze i prostsze w obs³udze. Patrz¹c na kolejne konferencje In ynieria produkcji mo na powiedzieæ, w jakim kierunku idzie rozwój komputerowych systemów zarz¹dzania? Od kilku lat zdecydowanie w kierunku wzrostu produktywnoœci. Rok, dwa lata temu zastanawialiœmy siê nad kosztami produkcji. Wczeœniej wchodziliœmy w zagadnienia procesu produkcyjnego. Natomiast przez ca³y czas, przez ostatnie kilka lat zajmujemy siê, przede wszystkim tym, eby polskie przedsiêbiorstwa dzia³a³y efektywniej. Rozmawia³ Artur Pa³yga 13

14 Vivant professores! Z albumu profesora Kazimierza Nikodema Dopisuje mi szczêœcie Z rodzicami i siostr¹, 1961 r. Na tym zdjêciu mam osiem lat. Zrobiono je w 1961 roku. Jestem z rodzicami i siostr¹. Pamiêtam, e specjalnie wybraliœmy siê do zak³adu fotograficznego do Piekar Œl¹skich. To by³a ca³a wyprawa, jecha³o siê autobusem w odœwiêtnych ubraniach. Mama chcia³a, ebyœmy mieli wspólne zdjêcie. Mieszkaliœmy w Wojkowicach, za Brynic¹, oddzielaj¹c¹ Œl¹sk od Zag³êbia. Dopiero na studiach dowiedzia³em siê, e to, z której strony tej rzeki siê mieszka, jest w tym regionie bardzo wa ne. Mój tata, Tadeusz, pracowa³ w kopalni wêgla Andaluzja na tzw. maszynie wyci¹gowej. Do pracy doje d a³ na motocyklu. Po powrocie z kopalni zajmowa³ siê przydomowym ogródkiem, w którym uprawia³ ogórki i pomidory. Mieliœmy te kawa³ek pola, z którego zbo e s³u y³o jako karma dla stadka kur hodowanych przez mamê. Mama, Teresa, zajmowa³a siê domem i rodzin¹, której poœwiêca³a ca³y swój czas. Na zdjêciu widaæ te moj¹ starsz¹ siostrê, Barbarê. Wiêzy rodzinne by³y u nas bardzo silne. Niedziela by³a dniem œwiêtym. Ca³¹ rodzin¹ chodzi³o siê do koœcio³a, na wycieczki, na imprezy. W Wojkowicach do dzisiaj bardzo hucznie obchodzi siê odpust 15 sierpnia. Przyje d aj¹ karuzele i stragany, impreza trwa kilka dni. Poza tym miasteczko jest niezbyt ciekawe, otoczone nieczynnymi ju kopalniami i cementowniami. W latach, kiedy robiono to zdjêcie, zak³ady te jeszcze pracowa³y, zanieczyszczaj¹c przy tym ca³¹ okolicê. Kiedy wiatr wia³ od strony cementowni, nie da³o siê siedzieæ w ogrodzie, wszystko pokrywa³ szary py³ Szko³a podstawowa, 1963 r. Kiedy mia³em 10, mo e 11 lat, do szko³y przyszed³ fotograf zrobiæ zdjêcia ca³ej klasie. Mnie ustawi³ na tle liczyd³a. To, co dla niego by³o przypadkiem, dla mnie sta³o siê przeznaczeniem. Bardzo lubiê to zdjêcie. Matematyk¹ interesowa³em siê, od kiedy pamiêtam. Ju w szkole podstawowej startowa³em w olimpiadach matematycznych, a w ósmej klasie zosta³em laureatem na szczeblu wojewódzkim. Dlatego do szko³y œredniej zosta³em przyjêty bez egzaminu. W liceum ogólnokszta³c¹cym w Wojkowicach trafi³em na wspania³¹ nauczycielkê matematyki, pani¹ profesor Mariê abê. Potrafi³a nas zainteresowaæ tym przedmiotem i pokazaæ, e matematyka mo e byæ ³atwa i ciekawa. Pani profesor wymaga³a, eby ka dy prowadzi³ starannie zeszyt i zapisywa³ w nim prace domowe. Ja zawsze lubi³em rozwi¹zywaæ zadania, ale wola³em samo wymyœlanie rozwi¹zañ od ich zapisywania. Czasem nie wpisywa³em wiêc zadañ domowych do zeszytu. Nauczycielka tolerowa³a to jednak, bo wiedzia³a, e rozwi¹zywa³em wszystkie zadania, jakie by³y w ksi¹ ce, tylko zapisywa- ³em je o³ówkiem na marginesie ksi¹ ki. Mimo i podrêczniki siê wtedy odsprzedawa³o, swoje ksi¹ ki z matematyki mam do dzisiaj. W tamtych latach ka da szko³a œrednia mog³a wytypowaæ jednego absolwenta, który mia³ byæ przyjêty na studia bez egzaminów. Moja szko³a wytypowa³a mnie i tak w 1972 r. rozpocz¹³em studia matematyczne na Uniwersytecie Œl¹skim. 3. Seminarium Ko³a Matematyków, Klimczok 1976 r. Przez ca³e studia uczestniczy³em w pracach naukowego ko³a matematycznego. Na ogó³ dwa razy w roku wyje d aliœmy na seminaria. To zdjêcie zosta³o zrobione na jednym z takich seminariów, w 1976 roku, na czwartym roku studiów, w schronisku na Klimczoku. JeŸdziliœmy te na B³atni¹, Karkoszczonkê i w Bieszczady. W sali schroniska wyg³aszaliœmy referaty. Zamiast tablicy, braliœmy ze sob¹ kartony, na których pisaliœmy wêglem kreœlarskim. Potem by³a dyskusja. Ca³a ta dzia³alnoœæ by³a bardzo spontaniczna. Nikt nas do niczego nie zachêca³. Stanowiliœmy grupkê entuzjastów. Wyg³aszam w³aœnie referat o dywanie Sierpiñskiego, czyli o krzywej, która wype³nia ca³y kwadrat, nie pozostawiaj¹c adnego wol-

15 Vivant professores! nego punktu. Koledzy le ¹ na ³ó kach i z tych pozycji prowadz¹ dyskusjê. To ilustruje, czym by³y dla nas te seminaria i ca³e studia, jak¹ radoœæ nam dawa³y. Wybra³em specjalnoœæ teoretyczn¹, na której przygotowywano nas do pracy naukowej. By³a to ma³a grupa, licz¹ca nie wiêcej ni dziesiêciu studentów, a program by³ doœæ zaawansowany. Z tej grupy, zdaje siê, tylko trzy osoby podjê³y potem pracê na uczelni. 4. Œlub, 1978 r. Pamiêtam, e niedaleko dziekanatu, na tablicy og³oszeñ by³y wywieszane plany zajêæ. Po jednym z wyk³adów siedzieliœmy na ³awkach w pobli u tej tablicy, a studenci pierwszego roku spisywali swój plan. Jedna ze studentek zwróci³a wtedy moj¹ uwagê. PóŸniej spotka³em j¹ w akademiku, potem by³ bal matematyków... Studentka mia³a na imiê Jadzia. Studiowa³a na tym samym wydziale, ale na specjalnoœci dydaktycznej i zaczê³a studia dwa lata póÿniej ni ja. Zaczêliœmy wspólnie chodziæ na rajdy, cyklicznie organizowane cz³apy matematyków, poznawaliœmy siê coraz lepiej. Potem wziêliœmy œlub. By³em wtedy rok po studiach, pracowa³em jako asystent w Zak³adzie Równañ Funkcyjnych Instytutu Matematyki. Jadzia skoñczy³a w³aœnie czwarty rok studiów. Do czasu ukoñczenia studiów przez onê mieszkaliœmy razem w akademiku w Katowicach Ligocie. Bardzo mi siê podoba to nasze zdjêcie œlubne, do dzisiaj budzi we mnie du o emocji. 5. Zawsze pasjonowa³y mnie dalekie, egzotyczne kraje. Mo liwoœci podró- owania w czasach moich studiów by³y niewilkie, mimo to parê razy uda³o mi siê wyjechaæ. W pierwsz¹ zagraniczn¹ podró pojecha- ³em w 1975 r. do azjatyckich republik by³ego ZSRR. Almatur organizowa³ wycieczkê do Uzbekistanu i Tad ykistanu. Natomiast ta fotografia zosta³a zrobiona podczas wyprawy w roku Indie, Khajuraho, 1977 r. Zwróci³o moj¹ uwagê og³oszenie na uczelni o trampingu na trasie Afganistan-Pakistan- Indie. Od razu chcia³em tam pojechaæ. Akurat otrzyma³em wtedy odznakê primus inter pares dla wyró niaj¹cych siê studentów. Dziêki temu, choæ konkurencja by³a bardzo du a, zosta³em zakwalifikowany na ten tramping. Jecha³o 10 osób. Przez Almatur mieliœmy za³atwion¹ promesê na wykup 130 dolarów i przelot przez ZSRR. Z ca³¹ reszt¹ musieliœmy sobie radziæ sami, za³atwiaj¹c sprawy bytowe, transport, itd. Dolecieliœmy do Duszanbe, stamt¹d poci¹giem nad Amu-dariê i zaczê³a siê podró w nieznane, ciê arówkami przez Afganistan, Pakistan do Indii. Przejechaliœmy ca³e pó³nocne Indie w poprzek. Zwiedziliœmy Amritsar, Delhi, Agrê ze wspania³ym Tad Mahalem i œwi¹tynie hinduskie w Khajuraho. Nie zapomnê, jak byliœmy w Benares nad œwiêt¹ rzek¹ Ganges, gdzie tysi¹ce Hindusów przychodzi, eby dokonaæ rytualnej k¹pieli, lub eby umrzeæ. To by³o dla nas szokuj¹ce, widzieæ, jak przychodz¹ z rodzin¹ i czekaj¹ na œmieræ, a zadaniem rodziny jest dopilnowaæ, eby prochy wsypano do rzeki. Dojechaliœmy a do Kalkuty i okaza³o siê, e staæ nas jeszcze na Nepal. Podró trwa³a dwa miesi¹ce i by³a niezapomnianym prze yciem. Myœlê, e nauczy³em siê tam innego spojrzenia na codzienne sprawy. Problemy, które wydawa³y siê trudne i uci¹ liwe przed tym wyjazdem, po powrocie okaza³y siê niewarte uwagi. Obieca³em onie, e kiedyœ wybierzemy siê do Indii razem. Uda³o siê to zrealizowaæ 4 lata póÿniej. Polecieliœmy razem z dwójk¹ przyjació³ samolotem do Bombaju i zwiedziliœmy fragment zachodniego wybrze a. Mieliœmy ju wtedy dwuletnie dziecko, które zosta³o pod opiek¹ babci i nie mogliœmy sobie pozwoliæ na d³u szy pobyt. 6. Wczasy nad morzem, ona z dzieæmi, 1985 r. W 1979 r. urodzi³a siê nam córeczka, Asia. Cztery lata póÿniej, w 1983 r. - syn Mateusz. To zdjêcie zrobiliœmy nad morzem, na wczasach. Czêsto jeÿdziliœmy do Rowów. To nasza ulubiona miejscowoœæ, w której byliœmy ju wiele razy. 7. Wys³a³em do kanadyjskiego czasopisma rozwi¹zanie jednego z problemów matematycznych. Dotyczy³o ono oddzielania funkcji jensenowsko wypuk³ych od jensenowsko wklês³ych. Okaza³o siê, e niezale nie ode mnie do tego samego rozwi¹zania, tylko zupe³nie inn¹ drog¹, doszed³ matematyk chiñskiego pochodzenia prof. C.T.Ng, mieszkaj¹cy na sta³e w Waterloo w Kanadzie. Nawi¹za³ ze W Kanadzie, z profesorem C.T.Ng. 15

16 16 Vivant professores! Z albumu profesora Kazimierza Nikodema mn¹ kontakt i w 1988 r. przys³a³ mi zaproszenie na swój uniwersytet na okres miesi¹ca, z pokryciem wszystkich kosztów. Pracowaliœmy tam razem nad pewnym problemem, który okaza³ siê doœæ trudny. Spotykaliœmy siê na uczelni, dyskutowaliœmy, ale uda³o siê uzyskaæ tylko czêœciowe rezultaty. Rok póÿniej to on przyjecha³ na konferencjê do Bielska-Bia³ej. Po raz trzeci spotkaliœmy siê na konferencji w Wolfville w Kanadzie. Tam wreszcie doprowadziliœmy ca³oœæ do takiego etapu, e obaj byliœmy zadowoleni. Po trzech latach badañ napisaliœmy pracê, która liczy³a zaledwie siedem stron, ale zosta³a opublikowana w USA w presti owym czasopiœmie z listy filadelfijskiej. Obaj mieliœmy bardzo du ¹ satysfakcjê. Do dzisiaj jest to jedna z moich lepszych prac, czêsto cytowana przez innych autorów. Oczywiœcie wtedy, w Kanadzie, nie zajmowaliœmy siê tylko matematyk¹. By³ czas, eby pojechaæ nad wodospad Niagara, czy do Toronto. Dla mnie by³ to bardzo wa ny wyjazd, który da³ mi ogromny impuls do dalszej pracy naukowej. 8. Tak siê szczêœliwie sk³ada, e dalekich podró y mi w yciu nie brakuje. W 1987 roku z on¹ i z dwójk¹ znajomych wybraliœmy siê prywatnie do Chin. Po pokonaniu masy problemów z paszportami i wizami, polecieliœmy samolotem do U³an Bator, a stamt¹d poci¹giem przez pustyniê Gobi do Pekinu. Poruszanie siê po Chinach (bez poœrednictwa Uniwersytet w Caracas, 1996 r. biura podró y) by³o ekstremalnie trudne. Po pierwsze, prawie nikt nie mówi³ po angielsku, po drugie, jak cz³owiek podszed³ do kogokolwiek spytaæ np. o drogê, to widzia³ strach w oczach i odwrót na piêcie... Uda³o nam siê jednak zwiedziæ Pekin, zobaczyæ chiñski mur i dojechaæ do Szanghaju. Po 14 latach znów pojecha³em do Chin, tym razem na uczelniê do Czengdu, gdzie wspó³pracujê z prof. W.Zhangiem. Widzia³em, jak niesamowicie Chiny siê zmieni³y i jak Z on¹ w U³an-Bator, 1987 r. dynamicznie siê rozwijaj¹. Zmieni³o siê równie nastawienie do cudzoziemców. Chiñczycy sami nas zagadywali, dopytywali sk¹d jesteœmy, itp. W zwi¹zku z prac¹ naukow¹ w charakterze visiting professor przebywa³em te przez miesi¹c na uniwersytecie w Caracas w Wenezueli i dwukrotnie w Perugii we W³oszech, gdzie za drugim razem zaproszono mnie z ca³¹ rodzin¹. Œciœle wspó³pracujê z grup¹ matematyków z uniwersytetu w Debreczynie, u których by³em wielokrotnie i którzy równie kilka razy byli goœæmi naszej Katedry Matematyki. Z prof. Zs.Pálesem i jego wspó³pracownikami napisaliœmy wspólnie kilkanaœcie prac. Na zdjêciu jesteœmy razem na konferencji w Varese. 9. W styczniu 2001 roku uzyska³em tytu³ profesora. Rektor Marek Trombski zmobilizowa³ mnie do opracowania swojego dorobku naukowego, a z wnioskiem o nadanie tytu³u wyst¹pi³a Rada Wydzia³u Matematyki, Fizyki i Chemii Z matematykami z Debreczyna na konferencji we W³oszech, 2005 r. Z prezydentem Kwaœniewskim, 2001 r. Uniwersytetu Œl¹skiego. Na uroczystoœæ nominacji pojecha³em z ca³¹ rodzin¹, co widaæ na zdjêciu. Prezydent mia³ okolicznoœciowe wyst¹pienie, potem by³ akt nominacji, symboliczna lampka szampana, pami¹tkowe zdjêcie. Nastêpnie z rodzin¹ poszliœmy na uroczysty obiad. Bardzo przyjemnie wspominam ten dzieñ. W Bielsku-Bia³ej pracujê od 1984 roku. Zawsze podoba³o mi siê to miasto i jego po³o enie blisko gór. Moja ona jest bielszczank¹. Przenios³em siê z Uniwersytetu Œl¹skiego na Wydzia³ Budowy Maszyn filii Politechniki ódzkiej z pe³n¹ œwiadomoœci¹ tego, e nie ma tu studiów matematycznych i e matematyka pe³ni rolê pomocnicz¹. Uczymy matematyki przysz³ych in ynierów, a nie matematyków. Uda³o mi siê jednak pogodziæ pracê dydaktyczn¹ z prac¹ naukow¹. Je d ê na konferencje, mam kontakty zagraniczne, jestem zapraszany na sympozja. Jestem pewny, e decyzja o przeprowadzce do Bielska i kontynuacji pracy w bielskiej uczelni by³a s³uszna. Mój rozwój naukowy nie by³ ani trudniejszy ani d³u szy ni w przypadku kolegów, którzy zostali na Uniwersytecie Œl¹skim.

17 Vivant professores! Z albumu profesora Kazimierza Nikodema 10. Myœla³em, e jako matematyk pracuj¹cy na technicznej uczelni nie bêdê uczestniczy³ w adnych pracach administracyjnych. Takiej ewentualnoœci w ogóle nie bra³em pod uwagê. Tymczasem, kiedy profesor Sobieszczañski w 1993 roku zosta³ dziekanem Wydzia³u Budowy Maszyn, zaproponowa³ mi stanowisko prodziekana ds. nauki. By³em t¹ propozycj¹ zaskoczony i pocz¹tkowo nie chcia- ³em jej przyj¹æ. Jednak póÿniej zdecydowa³em siê i pe³ni³em tê funkcjê przez dwie kadencje, a wiêc przez 6 lat. Potem zaproponowano moj¹ kandydaturê na stanowisko dziekana. Akurat wyje d a³em na konferencjê do W³och. Nie prowadzi³em adnej kampanii wyborczej, podpisa³em tylko oœwiadczenie, e wyra am zgodê na kandydowanie i pojecha³em. We W³oszech odebra³em telefon z gratulacjami. Funkcjê dziekana pe³ni³em przez dwie kadencje od 1999 do 2005 roku. Du o siê w tym czasie nauczy³em, pozna³em lepiej wydzia³ i uczelniê. Kiedy cz³owiek zajmuje siê tylko sprawami naukowymi, mo e nie wiedzieæ, ile jest pracy zwi¹zanej z kierowaniem jednostkami uczelni. Przez te szeœæ lat wydzia³ bardzo siê rozwin¹³. Kiedy zaczyna³em pierwsz¹ kadencjê, by³o na nim 950 studentów na dwóch kierunkach: mechanika i budowa maszyn oraz elektrotechnika, oparta o kadrê gliwick¹, z dowo eniem naszych studentów do Gliwic. Kiedy koñczy³em drug¹ kadencjê w roku 2005, na wydziale studiowa³o ponad 2,5 tys. studentów, a kierunki mamy dziœ cztery: mechanika i budowa maszyn, automatyka i robotyka, informatyka oraz zarz¹dzanie i in ynieria produkcji. W zwi¹zku z poszerzeniem zakresu kszta³cenia zmieni³a siê nazwa wydzia³u teraz jest to Wydzia³ Budowy Maszyn i Informatyki. W 1999 roku wydzia³ zyska³ uprawnienia habilitacyjne, co wp³ynê³o bardzo pozytywnie na rozwój jego kadry. Prowadzone s¹ na nim równie studia doktoranckie z dyscypliny budowa i eksploatacja maszyn. Jednym z sukcesów naszej ekipy dziekañskiej by³o wybudowanie pawilonu laboratoryjnego na B³oniach. Kiedy pierwszy raz poszed³em jako dziekan na wizytê do laboratoriów przy ul. Kustronia, za³ama³em rêce. Stan pofabrycznych hal by³ straszny. Widzia³em na wielu uczelniach jak wygl¹daj¹ laboratoria i by³em pewny, e nie mo na uczyæ studentów w takich warunkach. Dlatego postanowiliœmy z prodziekanem Jackiem Stadnickim, e wybudujemy nowoczesny pawilon i przeniesiemy do niego nasze laboratoria. B³yskawicznie sporz¹dzony zosta³ plan. Rektor go zaakceptowa³. W ci¹gu dwóch lat powsta³ pawilon i wszystkie laboratoria z ulicy Kustronia zosta³y przeniesione. Dziekan Wydzia³u BMiI, Z synem w Dolomitach, 2004 r. Z on¹ w Dolomitach, 2004 r. mam zaproszenie na dwie konferencje i pobyt na uniwersytecie w Louisville. Chcê wróciæ do intensywniejszych badañ naukowych, mo e napisaæ ksi¹ kê. Szczêœcie wci¹ mi dopisuje. Zawsze mi dopisywa³o. Oczywiœcie ka dy sukces musi byæ okupiony mudn¹ prac¹, ale sama praca nie zawsze wystarczy. Mia³em szczêœcie, e uda³o mi siê znaleÿæ onê, z któr¹ po dwudziestu paru latach ma³ eñstwa nadal mamy wspólne pasje i wspólny jêzyk. Cieszy mnie, e córka skoñczy³a studia matematyczne o profilu informatycznym i pracuje na naszej uczelni jako informatyk. Syn natomiast jest na czwartym roku matematyki stosowanej AGH w Krakowie i bardzo jest zadowolony ze studiów. Nigdy nie namawialiœmy dzieci do studiowania matematyki. To by³ ich wybór. Szczêœcie i praca to dwie rzeczy, których nigdy mi nie brakowa³o. Spisa³ i opracowa³ Artur Pa³yga 11. W sierpniu 2005 roku skoñczy³a siê moja druga kadencja dziekañska. Nadal jestem kierownikiem Katedry Matematyki, która od 1 paÿdziernika ma nazwê Katedra Matematyki i Informatyki. Otrzyma³em roczny urlop naukowy, o który siê stara³em. Przez rok nie bêdê prowadzi³ zajêæ dydaktycznych. Planujê wyjazd do USA Córka i syn, S³owacja, 2002 r. 17

18 Curriculum Vitae Vivant professores! Prof. dr hab. Kazimierz Nikodem Urodzi³ siê 3 lutego 1953 r. w Wojkowicach. W roku 1977 ukoñczy³ studia matematyczne na Uniwersytecie Œl¹skim i podj¹³ pracê w Instytucie Matematyki tej uczelni. Tam te w roku 1981 obroni³ pracê doktorsk¹ napisan¹ pod kierunkiem prof. Romana Gera. Stopieñ doktora habilitowanego uzyska³ w 1991 r. w Instytucie Matematycznym PAN w Warszawie. W roku 2001 otrzyma³ tytu³ profesora nauk matematycznych. Od 1984 r. pracuje w Katedrze Matematyki Filii Politechniki ódzkiej w Bielsku-Bia³ej (obecnie ATH), a od 1997 r. jest jej kierownikiem. W latach by³ prodziekanem ds. nauki Wydzia³u Budowy Maszyn, a przez nastêpne dwie kadencje, w latach , by³ dziekanem tego Wydzia³u. W okresie by³ cz³onkiem Senatu P, a od roku 2001 jest cz³onkiem Senatu ATH. Pe³ni³ równie funkcje przewodnicz¹cego Filialnej Komisji Bud etu ( ), Wydzia³owej Komisji Nauki ( ) i Wydzia³owej Komisji Bud etu i Finansów ( ). W okresie by³ kierownikiem Podyplomowego Studium Informatyki dla nauczycieli. G³ównymi przedmiotami jego zainteresowañ naukowych s¹ równania i nierównoœci funkcyjne, funkcje wielowartoœciowe oraz analiza wypuk³a. Jest autorem ponad 50. prac naukowych z tej tematyki, opublikowanych w licz¹cych siê czasopismach o zasiêgu miêdzynarodowym, miêdzy innymi w USA, Kanadzie, Japonii, Austrii, Holandii, Niemczech, Szwajcarii i we W³oszech. Za cykl prac z lat otrzyma³ nagrodê Ministra Edukacji Narodowej, a jego rozprawa habilitacyjna K-convex and K-concave set-valued functions zdoby³a pierwsz¹ nagrodê w Konkursie im. M. Kuczmy na najlepsz¹ polsk¹ pracê z równañ funkcyjnych za rok Wyg³osi³ referaty na ponad 60. miêdzynarodowych konferencjach matematycznych w kraju i za granic¹ (w tym na 17. presti owych sympozjach z równañ funkcyjnych (ISFE), m.in. w USA, Kanadzie, Niemczech, Austrii, Danii, Francji, Hiszpanii, we W³oszech i na Wêgrzech. W charakterze visiting professor przebywa³ na uniwersytetach w Waterloo (1988), Perugii (1992, 1993), Caracas (1996), Debreczynie (1997, 2002, 2005), Chengdu (2000), Cluj-Napoca (2000) i Oradei (2005). Wypromowa³ troje doktorów. Jest cz³onkiem Polskiego Towarzystwa Matematycznego i Amerykañskiego Towarzystwa Matematycznego. Recenzuje prace do przegl¹dowych czasopism Mathematical Rewievs (USA) i Zentralblatt für Mathematik (Niemcy) oraz wielu krajowych i zagranicznych periodyków matematycznych. Jest cz³onkiem komitetów redakcyjnych czasopism: Journal of Inequalities in Pure and Applied Mathematics (Melbourne, Australia) i Analele Universitatii Oradea (Oradea, Rumunia). Zorganizowa³ siedem ogólnokrajowych seminariów nt. Wypuk³e funkcje wielowartoœciowe, które odby³y siê w latach w Bystrej oraz w Bielsku-Bia³ej. Rodzina: ona Jadwiga jest wyk³adowc¹ w Katedrze Matematyki i Informatyki ATH; córka Joanna jest asystentem w Katedrze Mechaniki i Informatyki ATH; syn Mateusz jest studentem czwartego roku matematyki stosowanej na AGH. Hobby: dom, narty, podró e. PRZYK ADOWE PUBLIKACJE: On convex stochastic processes, Aequationes Math. 20 (1980), K-convex and K-concave set-valued functions, Zeszyty Nauk. Politech. ódz. Mat. 559 (Rozprawy Nauk. 114), ódÿ Approximately midconvex functions (praca wspólna z C.T.Ng z Waterloo), Proc.Amer.Math.Soc. 118 (1993), A selection theorem of Helly type and its applications (praca wspólna z E.Behrendsem z Berlina), Studia Math. 116 (1995), On t-convex functions (praca wspólna z Zs.Pálesem z Debreczyna), Real Anal. Exchange 29 (1) (2003/2004), Convex solutions of polynomial-like iterative equations (praca wspólna z W.Zhangiem i B.Xu z Chengdu), J.Math.Anal.Appl. 335 (2006),

19 Anna Michalak NA KRÊGLE CZY DO KINA? CZAS WOLNY JAKO DESYGNAT POSTAW OBYWATELSKICH Spróbujmy sobie wyobraziæ dwie osoby wchodz¹ce do Centrum Handlowego SFERA, jakie od kilku lat znajduje siê w centrum Bielska-Bia³ej. Jest to siedziba z jednej strony wielu sklepów o znanych markach, lecz równie jedno z wiêkszych skupisk ró nego rodzaju placówek zapewniaj¹cych spêdzenie czasu wolnego w jak najefektywniejszy sposób. Zdj. 1. Centrum handlowe Sfera w Bielsku - Bia³ej czucie wolnoœci i przyjemnoœci w trakcie ró nych dzia³añ. 1 Poniewa wnioski prezentowane w tym e referacie opieraj¹ siê na badaniach empirycznych, dlatego te w tej sytuacji pos³ugujê siê bardziej psychologicznym ujêciem czasu wolnego. Znaj¹c ju definicjê czasu wolnego mo emy pokrótce przyjrzeæ siê jego historii. Wbrew têsknotom wielu o czasie wolnym jako mo liwoœci beztroskiego lenistwa wœród cieni drzew w otoczeniu dziewiczej natury trzeba zauwa- yæ, e w spo³eczeñstwach pierwotnych nie znano tego pojêcia. Jego historia zaczyna siê wraz z rewolucj¹ przemys³ow¹ i nowym typem spo³eczeñstwa. Masowa produkcja skupiona przecie w fabrykach narzuci³a dyktat zegara, który nieub³aganie wyznacza czas pracy i odpoczynku. Ale ju sam podzia³ na czas pracy i czas wolny jest jak zreszt¹ argumentowa³ Marks œwiadectwem wyobcowania pracy, to znaczy sytuacji, w której cz³owiek czuje siê sob¹ (zatem nie jest kimœ sobie obcym) tylko poza prac¹. 2 Rozwój spo³eczeñstwa konsumpcyjnego coraz bardziej zmniejszy iloœæ czasu wolnego, poniewa na jego wykorzystanie potrzebne s¹ coraz wiêksze œrodki finansowe, a to nieuchronnie popycha cz³owieka w b³êdne ko³o pracoholizmu pracujemy coraz wiêcej, aby na czas krótkiego urlopu móc sobie pozwoliæ na coraz bardziej luksusowe rozrywki. Warto równie tutaj odwo³aæ siê do klasyka socjologii Floriana Znanieckiego. Twierdzi³ on, e cz³owiek w ca³ym swoim yciu ulega wp³ywom trzech krêgów spo- ³ecznych, które maj¹ kluczowe znaczenie dla kszta³towania siê jednostki wychowawczego (szko³a, rodzina), pracy (zak³ad pracy) i kole eñskiego/ zabawy (przyjaciele, znajomi). W ten sposób mo emy mówiæ o trzech typach ludzi: * ludzie dobrze wychowani, * ludzie pracy, * ludzie zabawy. Oczywiœcie pamiêtamy wszyscy, e wykluczaj¹c wypadki zboczeñ podnormalnych i nadnormalnych, w wiêkszoœci przypadków aden z tych typów ludzi nie wystêpuje w czystej formie wiêkszoœæ z nas jest kszta³towana przez kilka krêgów. Przeciêtny cz³owiek jest ukszta³towany przez przeplataj¹cy siê wp³yw owych krêgów. A wiêc ka dy z nas jest po trochu cz³owiekiem dobrze wychowanym, pracy oraz zabawy. 3 Czas wolny i sposób jego spêdzania bêdzie z pewnoœci¹ ukszta³towany przez sposób i zakres socjalizacji w poszczególnych krêgach spo³ecznych, pozostanie jednak na p³aszczyÿnie typu cz³owieka zabawy. Spróbujmy jeszcze w tym miejscu zobaczyæ, od czego dok³adnie zale y spêdzanie czasu wolnego. Wymienia siê tu: * w³asne zainteresowania, gusty, przyzwyczajenia; * wiek; * wykszta³cenie i rodzaj podejmowanej pracy; * obowi¹zki domowe; * iloœæ czasu, jakim dysponujemy; * wielkoœæ œrodków finansowych, jakimi dysponujemy. 4 Oprócz innych elementów maj¹cych wp³yw na kszta³towanie siê ró norodnych form spêdzania czasu wolnego chcia³abym zwróciæ przede wszystkim uwagê na pierwszy, z wymienionych wczeœniej mianowicie zainteresowania, Tu na marginesie trzeba dodaæ, e w zamierzeniu architektonicznym samo centrum handlowe ma równie pe³niæ rolê nowoczesnego parku, gdzie wœród szumu fontanny i zieleni drzew mo na spêdziæ czas. Ale powróæmy do naszych bohaterów, bêd¹cych metafor¹ bielskich mieszkañców przekraczaj¹cych drzwi tego przybytku w liczbie niema³ej. Us³yszenie wœród gwaru rozmów pytania: Na krêgle, czy do kina? nie jest niczym wyj¹tkowym. Ale wytrawny badacz ycia spo³ecznego nie mo e uznaæ tych s³ów za prosty fragment konwersacji, lecz nasuwa mu siê refleksja, której tok spróbujê teraz przeœledziæ. Po pierwsze, obecnoœæ takiego pytania w rozmowie naszych bohaterów œwiadczy z pewnoœci¹ o tym, e dysponuj¹ oni fragmentem swego ycia, jaki nazywamy czasem wolnym. I tu, pozwolê sobie na znacz¹c¹ dygresjê dotycz¹c¹ tego pojêcia. Przede wszystkim spróbujmy poszukaæ definicji. Nie ulega w¹tpliwoœci, e czas wolny jest tym wycinkiem czasu, jakim dysponuje ka dy po wy³¹czeniu zeñ godzin przeznaczonych na pracê. Zauwa my jednak, e pozostaj¹c na takim etapie pope³nilibyœmy b³¹d zbyt szerokiej definicji pojêcia. Trzeba jeszcze wy³¹czyæ takie czynnoœci jak nauka oraz inne obowi¹zki zwi¹zane z yciem codziennym. W Encyklopedii socjologii mo emy przeczytaæ, e Czas wolny (...) mo na definiowaæ na dwa sposoby: b¹dÿ jako rodzaj instytucji kulturowo-obyczajowej, b¹dÿ w terminach psychologicznych - jako obszar dzia³añ podlegaj¹cych motywacjom cz³owieka. Mówi¹c o czasie wolnym jako o instytucji kulturalnej wymieniamy zachowania, które w danej spo³ecznoœci rozpoznane s¹ jako lokuj¹ce siê poza sfer¹ obowi¹zku. Czynnoœci czasu wolnego jako instytucji s¹ policzalne i okreœlone w ka dej spo³ecznoœci. Jeœli natomiast ujmuje siê czas wolny w terminach podmiotowych motywacji, wówczas znika mo liwoœæ ³atwych zestawieñ statystycznych. Dla ka dego czas wolny mo e oznaczaæ, co innego, ka dego trzeba pytaæ z osobna o jego po- ci¹g dalszy na str. 20 Artes liberales 19

20 NA KRÊGLE CZY DO KINA? cd. Artes liberales 20 w³asne gusty, przyzwyczajenia. Doceniaj¹c pozosta³e zmienne, myœlê, e g³ównie my sami to, jacy jesteœmy; to, jak nas wychowano; to, jakie mamy cele i jakie œrodki obieramy przy d¹ eniu do nich, ma zasadnicze znaczenie przy tworzeniu indywidualnego wzoru spêdzania czasu wolnego. W tym miejscu mo emy powróciæ do pocz¹tkowego pytania naszych bohaterów: Na krêgle, czy do kina?. To pytanie nieprzypadkowo tak brzmi, albowiem ma ono na celu zobrazowanie ró nych form spêdzania wolnego czasu. Œwiadoma zarzutów, jakie mog¹ pojawiæ siê ze strony wytrawnych kinomanów, b¹dÿ przeciwników gry w krêgle, mimo wszystko chcia³abym pos³u yæ siê nimi dla stworzenia czterech odmiennych typów idealnych form spêdzania wolnego czasu. Kino, zw³aszcza to o charakterze masowym, sk³ania nas do uczestnictwa w kulturze masowej. Do tej grupy bêdzie równie nale a³o ogl¹danie telewizji, filmów video czy DVD; ale równie zakupy, gra na komputerze czy korzystanie z Internetu. Wolny czas, który sami sobie sprezentowaliœmy i z którym musimy sobie jakoœ poradziæ, zmusza nas do poszukiwania rozrywki, z której kultura konsumpcyjna s³ynie. pisze Tomasz Koz³owski. 5 A wiêc tego rodzaju formy spêdzania czasu wolnego bêd¹ tworzy³y tytu³owego konsumenta. Du e znaczenie ma tutaj pewna wyuczona bezrefleksyjnoœæ i nastawienie na szybkoœæ (odwo³anie do jak e popularnego okreœlenia makdonaldyzacji nie jest tutaj przypadkowe). Kolejnym typem bêdzie indywidualista, który bêdzie sobie ceni³ rozrywki daj¹ce mu niezale noœæ, ale jednoczeœnie pozwalaj¹ce uciec z masowoœci i anonimowej szaroœci wœród t³umu ludzi. Preferowane przez niego formy spêdzania czasu wolnego obejm¹ takie dzia³ania jak: wycieczki, turystyka piesza i rowerowa, uprawianie niektórych dziedzin sportu, wêdkarstwo, rozwi¹zywanie krzy ówek, uk³adanie puzzli itp. W³aœnie omówione dwa typy ludzi ³¹czy zdecydowanie bardziej indywidualistyczny charakter dzia³añ ni kolejne. Imprezowicz to typ cz³owieka, który posiada nachylenie progrupowe, lecz jest zdecydowanie bardziej ukierunkowany na zabawê. Bêdzie wiêc preferowa³ rozrywki zwi¹zane z wyjœciem na zabawê, dyskotekê, czy te reprezentuj¹ce coraz bardziej popularny clubbing. Nie ograniczaj¹c siê jedynie do muzycznych inklinacji tego typu cz³owieka, bêdzie on równie preferowa³ odwiedziny u rodziny, czy u znajomych. W koñcu pozostaje mi do zaprezentowania ostatni typ cz³owieka obywatel. Zainteresowanie sprawami publicznymi i poœwiêcenie siê sprawom publicznym s¹ g³ównymi oznakami obywatelskiej cnoty stwierdza Michael Walzer. 6 Obywatel bêdzie wiêc przede wszystkim poœwiêca³ swój czas wolny na dzia³alnoœæ w rozmaitych stowarzyszeniach i organizacjach. Trzeba tu koniecznie wspomnieæ Alexis de Tocqueville i jego refleksje dotycz¹c¹ warunków funkcjonowania demokracji w Ameryce. Zwraca on uwagê na uczestnictwo w wielu stowarzyszeniach, jako bardzo wa ny sk³adnik budowy demokracji i spo³eczeñstwa obywatelskiego. W ksi¹ ce O demokracji w Ameryce pisze: Niezale nie od wieku, pozycji i poziomu umys³owego Amerykanie nieustannie siê stowarzyszaj¹. Maj¹ nie tylko towarzystwa handlowe i przemys³owe, do których nale ¹ wszyscy, ale równie mnóstwo innych: istniej¹ stowarzyszenia religijne i moralne, stowarzyszenia o powa nym i b³ahym charakterze, stowarzyszenia zajmuj¹ce siê ogólnymi i bardzo szczegó³owymi sprawami, stowarzyszenia wielkie i ma³e. 7 A dlaczego zaproponowa³am krêgle jako symbol rozrywki obywatela? Wybór wydaje siê oczywisty, to w³aœnie krêgle znalaz³y siê w tytule najbardziej znanej ksi¹ ki Roberta Putnama poœwiêconej kapita³owi spo- ³ecznemu w Stanach Zjednoczonych. 8 Gra w krêgle stanowi³a jedn¹ z najpopularniejszych rozrywek, która jednoczeœnie zachêca³a do spotkañ w gronie znajomych i wymiany myœli. Zdajê sobie sprawê, jak bardzo nieadekwatny jest ten przyk³ad w polskiej rzeczywistoœci, aczkolwiek spoœród form rozrywki zapewnianych przez centra handlowe nie ma wydaje siê innej metafory st¹d owe zapo yczenie. Nim rozpocznê prezentacjê wyników chcia³am zaprezentowaæ wykres ³¹cz¹cy poziom indywidualizmu oraz poziom zaanga owania intelektualnego w odniesieniu do czterech typów ludzi, jakie wczeœniej przedstawi³am. Wykres 1. Cztery czyste typy ludzi poziom indywidualizmu Konsument Imprezowicz Indywidualista Obywatel poziom zaanga owania intelektualnego Oczywiœcie roz³¹cznoœæ czystych typów ludzi przedstawionych na wykresie ma charakter czysto teoretyczny. W rzeczywistoœci empirycznej typy te nie maj¹ ju tak jednoznacznego charakteru, gdy pojawiaj¹ siê w ró nego rodzaju kombinacjach. Taka jednak e jest rola typów idealnych, e nie oddaj¹c zjawisk zachodz¹cych w rzeczywistoœci jednoczeœnie u³atwiaj¹, czy wrêcz umo liwiaj¹ ich opis. 9 Koñcz¹c ju teoretyczne dywagacje dotycz¹ce czasu wolnego wejdê w kr¹g badañ empirycznych przeprowadzonych przez nasze Ko³o na prze³omie wrzeœnia i paÿdziernika bie ¹cego roku wœród mieszkañców Bielska-Bia³ej. W ankiecie zapytaliœmy naszych respondentów o ich sposób spêdzania czasu wolego, prosz¹c równoczeœnie o uszeregowanie zale ne od czêstotliwoœci trzech wybranych elementów. Wykres 2. Sposób spêdzania wolnego czasu (czynnoœæ najczêstsza). 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 25,3 8,7 9,0 6,0 2,0 2,7 4,7 4,3 3,0 3,7 0,3 1,0 0,7 3,0 czytanie ksi¹ ek,prasy dzia ³alnoœæ w orga nizacjach itd. gry n a kom puterze, In ternet gry w k arty, szachy itd.. majsterkowanie odwiedziny u znajomych, rodziny ogl¹danie telewizji, video, DVD uprawa dzia³ki uprawia nie sportu turystyka wyjœcie dokina,teatru itd.. wyjœcie dyskotekê itd. zakupy in ne Jak mo na zauwa yæ najczêœciej nasi badani wskazywali na czytanie ksi¹ ek i prasy prawie 1/4 twierdzi³a, e jest to czynnoœæ najczêœciej przez nich podejmowana w czasie wolnym. Wœród pozosta³ych wartoœci tej zmiennej nie ma ju tak zdecydowanie wyró niaj¹cej siê. Warto zwróciæ uwagê na nie-

Czy przedsiêbiorstwo, którym zarz¹dzasz, intensywnie siê rozwija, ma wiele oddzia³ów lub kolejne lokalizacje w planach?

Czy przedsiêbiorstwo, którym zarz¹dzasz, intensywnie siê rozwija, ma wiele oddzia³ów lub kolejne lokalizacje w planach? Czy przedsiêbiorstwo, którym zarz¹dzasz, intensywnie siê rozwija, ma wiele oddzia³ów lub kolejne lokalizacje w planach? Czy masz niedosyt informacji niezbêdnych do tego, by mieæ pe³en komfort w podejmowaniu

Bardziej szczegółowo

Międzywydziałowy, priorytetowy kierunek studiów Inżynieria Biomedyczna na Politechnice Gdańskiej zostanie uruchomiony w roku akademickim 2009/2010!!!

Międzywydziałowy, priorytetowy kierunek studiów Inżynieria Biomedyczna na Politechnice Gdańskiej zostanie uruchomiony w roku akademickim 2009/2010!!! Międzywydziałowy, priorytetowy kierunek studiów Inżynieria Biomedyczna na Politechnice Gdańskiej zostanie uruchomiony w roku akademickim 2009/2010!!! Nowy międzywydziałowy kierunek Inżynieria Biomedyczna

Bardziej szczegółowo

Zasady przyznawania stypendiów doktoranckich na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego na rok akademicki 2016/2017

Zasady przyznawania stypendiów doktoranckich na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego na rok akademicki 2016/2017 Zasady przyznawania stypendiów doktoranckich na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego na rok akademicki 2016/2017 Postanowienia ogólne 1) Niniejsze Zasady dotyczą stypendiów doktoranckich wypłacanych

Bardziej szczegółowo

Zapraszamy. codziennej pracy. ka dego naukowca. Efektywne narzêdzie. Platforma ³¹cz¹ca ludzi nauki. Platforma ³¹cz¹ca ludzi nauki.

Zapraszamy. codziennej pracy. ka dego naukowca. Efektywne narzêdzie. Platforma ³¹cz¹ca ludzi nauki. Platforma ³¹cz¹ca ludzi nauki. dowiedz siê wiêcej: iprofesor Efektywne narzêdzie codziennej pracy ka dego naukowca Zapraszamy Biuro projektu: Kiliñskiego 177 lok 14A 93-106 ódÿ Telefon: +48 883 321 883 Mail: Biuro@iProfesor ? Czym jest

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN BIURA KARIER EUROPEJSKIEJ WYŻSZEJ SZKOŁY PRAWA I ADMINISTRACJI

REGULAMIN BIURA KARIER EUROPEJSKIEJ WYŻSZEJ SZKOŁY PRAWA I ADMINISTRACJI REGULAMIN BIURA KARIER EUROPEJSKIEJ WYŻSZEJ SZKOŁY PRAWA I ADMINISTRACJI I. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. Biuro Karier Europejskiej Wyższej Szkoły Prawa i Administracji w Warszawie, zwane dalej BK EWSPA to

Bardziej szczegółowo

PROGRAM LIFELONG LEARNING ERASMUS

PROGRAM LIFELONG LEARNING ERASMUS PROGRAM LIFELONG LEARNING ERASMUS W AKADEMII MORSKIEJ W GDYNI ZASADY REALIZACJI 2010/2011 I. WSTĘP 1. Decyzję o przystąpieniu Uczelni do Programu Lifelong Learning (dawniej Sokrates) podejmuje Senat Uczelni.

Bardziej szczegółowo

Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy

Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy Agnieszka Miler Departament Rynku Pracy Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spo³ecznej Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy W 2000 roku, zosta³o wprowadzone rozporz¹dzeniem Prezesa

Bardziej szczegółowo

Twój rodzaj CV. Jak wybrać odpowiedni rodzaj CV w zależności od doświadczenia i celu zawodowego?

Twój rodzaj CV. Jak wybrać odpowiedni rodzaj CV w zależności od doświadczenia i celu zawodowego? Twój rodzaj CV Jak wybrać odpowiedni rodzaj CV w zależności od doświadczenia i celu zawodowego? Odpowiedz sobie na pytanie: Na czym polega fenomen dobrego CV jakie informacje powinny być widoczne w dokumencie

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

VI WIOSNA Z FIZJOTERAPIĄ CYKLICZNE SYMPOZJUM STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH

VI WIOSNA Z FIZJOTERAPIĄ CYKLICZNE SYMPOZJUM STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH POD AUSPICJAMI DEKADY KOŚCI I STAWÓW WHO KOMUNIKAT 2 Warszawa- luty 2012 PATRONAT HONOROWY JM REKTOR WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO PROF. DR HAB. MED. MAREK KRAWCZYK PATRONAT NAUKOWY POLSKIE TOWARZYSTWO

Bardziej szczegółowo

Regulamin Konkursu na najlepszego studenta i na najlepsze koło naukowe Województwa Pomorskiego o nagrodę Czerwonej Róży 2016

Regulamin Konkursu na najlepszego studenta i na najlepsze koło naukowe Województwa Pomorskiego o nagrodę Czerwonej Róży 2016 Regulamin Konkursu na najlepszego studenta i na najlepsze koło naukowe Województwa Pomorskiego o nagrodę Czerwonej Róży 2016 1 Postanowienia ogólne 1. Organizatorem konkursu jest Stowarzyszenie Czerwonej

Bardziej szczegółowo

Przepisy regulujące kwestię przyznawania przez Ministra Zdrowia stypendium ministra:

Przepisy regulujące kwestię przyznawania przez Ministra Zdrowia stypendium ministra: Informacja na temat składania wniosków o Stypendium Ministra Zdrowia dla studentów uczelni medycznych za osiągnięcia w nauce i wybitne osiągnięcia sportowe, w roku akademickim 2011/2012 Ministerstwo Zdrowia,

Bardziej szczegółowo

PROGRAM NR 2(4)/T/2014 WSPIERANIE AKTYWNOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ

PROGRAM NR 2(4)/T/2014 WSPIERANIE AKTYWNOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ PROGRAM NR 2(4)/T/2014 WSPIERANIE AKTYWNOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ IMiT 2014 1 1. CELE PROGRAMU Program ma na celu podnoszenie kwalifikacji zawodowych artystów tańca oraz doskonalenie kadry pedagogicznej i badawczo-naukowej

Bardziej szczegółowo

Satysfakcja pracowników 2006

Satysfakcja pracowników 2006 Satysfakcja pracowników 2006 Raport z badania ilościowego Listopad 2006r. www.iibr.pl 1 Spis treści Cel i sposób realizacji badania...... 3 Podsumowanie wyników... 4 Wyniki badania... 7 1. Ogólny poziom

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ: AGRESJA I STRES. JAK SOBIE RADZIĆ ZE STRESEM?

SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ: AGRESJA I STRES. JAK SOBIE RADZIĆ ZE STRESEM? SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ: AGRESJA I STRES. JAK SOBIE RADZIĆ ZE STRESEM? Cele: - rozpoznawanie oznak stresu, - rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem, - dostarczenie wiedzy na temat sposobów

Bardziej szczegółowo

Edward Grott Sprawozdanie z IV Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej "Wyzwania i potrzeby wobec edukacji dla bezpieczeństwa" : Ełk, 13 listopada 2012

Edward Grott Sprawozdanie z IV Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Wyzwania i potrzeby wobec edukacji dla bezpieczeństwa : Ełk, 13 listopada 2012 Edward Grott Sprawozdanie z IV Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej "Wyzwania i potrzeby wobec edukacji dla bezpieczeństwa" : Ełk, 13 listopada 2012 Studia Ecologiae et Bioethicae 10/4, 157-160 2012 Studia

Bardziej szczegółowo

Sergiusz Sawin Innovatika

Sergiusz Sawin Innovatika Podsumowanie cyklu infoseminariów regionalnych: Siedlce, 16 lutego 2011 Płock, 18 lutego 2011 Ostrołęka, 21 lutego 2011 Ciechanów, 23 lutego 2011 Radom, 25 lutego 2011 Sergiusz Sawin Innovatika Projekt

Bardziej szczegółowo

Ethernet VPN tp. Twój œwiat. Ca³y œwiat.

Ethernet VPN tp. Twój œwiat. Ca³y œwiat. Ethernet VPN tp 19330 Twój œwiat. Ca³y œwiat. Efektywna komunikacja biznesowa pozwala na bardzo szybkie i bezpieczne po³¹czenie poszczególnych oddzia³ów firmy przez wirtualn¹ sieæ prywatn¹ (VPN) oraz zapewnia

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzêdowy. og³oszenia w Dzienniku Urzêdowym Województwa Wielkopolskiego. Przewodnicz¹cy. 1) stypendium stypendium, o którym mowa w niniejszej

Dziennik Urzêdowy. og³oszenia w Dzienniku Urzêdowym Województwa Wielkopolskiego. Przewodnicz¹cy. 1) stypendium stypendium, o którym mowa w niniejszej Województwa Wielkopolskiego Nr 81 6898 1140 UCHWA A Nr LI/687/V/2009 RADY MIASTA POZNANIA z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie ustalenia zasad i trybu przyznawania stypendiów dla studentów uczelni wy szych,

Bardziej szczegółowo

STATUT KOŁA NAUKOWEGO KLUB INWESTORA

STATUT KOŁA NAUKOWEGO KLUB INWESTORA STATUT KOŁA NAUKOWEGO KLUB INWESTORA 1 I. Postanowienia ogólne 1. Koło Naukowe KLUB INWESTORA, zwane dalej Kołem Naukowym, jest jednostką Samorządu Studenckiego działającą przy Wydziale Finansów i Bankowości

Bardziej szczegółowo

tryb niestacjonarny Zarządzanie reklamą Zainteresowanie tematyką reklamy

tryb niestacjonarny Zarządzanie reklamą Zainteresowanie tematyką reklamy MODUŁ praktyczny do bloku zajęć specjalizacyjnych - opis tryb niestacjonarny Nazwa modułu Warunki uczestnictwa 1 Zarządzanie reklamą Zainteresowanie tematyką reklamy Zajęcia o charakterze praktycznym,

Bardziej szczegółowo

DOP-0212-90/13. Poznań, 20 czerwca 2013 roku

DOP-0212-90/13. Poznań, 20 czerwca 2013 roku DOP-0212-90/13 Poznań, 20 czerwca 2013 roku Zarządzenie nr 90/2013 Rektora Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu z dnia 20 czerwca 2013 roku w sprawie wprowadzenia procedury zasięgania opinii absolwentów

Bardziej szczegółowo

Regionalna Karta Du ej Rodziny

Regionalna Karta Du ej Rodziny Szanowni Pañstwo! Wspieranie rodziny jest jednym z priorytetów polityki spo³ecznej zarówno kraju, jak i województwa lubelskiego. To zadanie szczególnie istotne w obliczu zachodz¹cych procesów demograficznych

Bardziej szczegółowo

Oferta Usługa szkoleniowo doradcza z zakresu zarządzania przez kompetencje w MSP

Oferta Usługa szkoleniowo doradcza z zakresu zarządzania przez kompetencje w MSP Usługa szkoleniowo doradcza z zakresu zarządzania przez Szanowni Państwo, Mamy przyjemność zaprosić Państwa firmę do udziału w usłudze szkoleniowodoradczej z zakresu zarządzania kompetencjami w MSP, realizowanej

Bardziej szczegółowo

XIII FORUM MŁODEJ LOGISTYKI: zaskakujące zwroty akcji!

XIII FORUM MŁODEJ LOGISTYKI: zaskakujące zwroty akcji! XIII FORUM MŁODEJ LOGISTYKI: zaskakujące zwroty akcji! Minął pierwszy dzień konferencji pt.: Forum Młodej Logistyki i Logistyczne Targi Pracy. 13 edycja wydarzenia organizowanego przez studentów Koła Logistyki

Bardziej szczegółowo

www.klimatycznykolobrzeg.pl OFERTA PROMOCYJNA

www.klimatycznykolobrzeg.pl OFERTA PROMOCYJNA Portal Klimatyczny Ko³obrzeg www.klimatycznykolobrzeg.pl OFERTA PROMOCYJNA Centrum Promocji i Informacji Turystycznej w Ko³obrzegu widz¹c koniecznoœæ zmiany wizerunku oraz funkcjonalnoœci turystycznej

Bardziej szczegółowo

ZWROT PODATKU VAT NALICZONEGO W INNYM PAŃSTWIE UNII EUROPEJSKIEJ

ZWROT PODATKU VAT NALICZONEGO W INNYM PAŃSTWIE UNII EUROPEJSKIEJ ZWROT PODATKU VAT NALICZONEGO W INNYM PAŃSTWIE UNII EUROPEJSKIEJ Informacje o usłudze Numer usługi 2016/01/12/8058/982 Cena netto 599,00 zł Cena brutto 599,00 zł Cena netto za godzinę 0,00 zł Cena brutto

Bardziej szczegółowo

Organizatorzy KRPUT. i n f o r m a c j a p r a s o w a. Fundacja Edukacyjna Perspektywy. Konferencja Rektorów Polskich Uczelni Technicznych

Organizatorzy KRPUT. i n f o r m a c j a p r a s o w a. Fundacja Edukacyjna Perspektywy. Konferencja Rektorów Polskich Uczelni Technicznych Fundacja Edukacyjna Perspektywy Organizatorzy Fundacja Edukacyjna Perspektywy jest niezale nà organizacjà non-profit promujàcà szkolnictwo wy sze i wspierajàcà proces internacjonalizacji polskich uczelni

Bardziej szczegółowo

Efektywna strategia sprzedaży

Efektywna strategia sprzedaży Efektywna strategia sprzedaży F irmy wciąż poszukują metod budowania przewagi rynkowej. Jednym z kluczowych obszarów takiej przewagi jest efektywne zarządzanie siłami sprzedaży. Jak pokazują wyniki badania

Bardziej szczegółowo

S-10. Sprawozdanie o studiach dziennych, wieczorowych, zaocznych, eksternistycznych według stanu w dniu 30 XI 200 r.

S-10. Sprawozdanie o studiach dziennych, wieczorowych, zaocznych, eksternistycznych według stanu w dniu 30 XI 200 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY, 00-925 Warszawa, al. Niepodległości 2 Wypełnia US Oddział terenowy Nr formularza Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej Numer identyfikacyjny REGON S- Sprawozdanie o studiach

Bardziej szczegółowo

,,Aktywny w szkole- aktywny w życiu

,,Aktywny w szkole- aktywny w życiu ,,Aktywny w szkole- aktywny w życiu ,,Aktywny w szkole- aktywny w życiu to trzyletni projekt skierowany do społeczności gimnazjów z czterech województw: śląskiego małopolskiego opolskiego łódzkiego Celem

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN STYPENDIALNY FUNDACJI NA RZECZ NAUKI I EDUKACJI TALENTY

REGULAMIN STYPENDIALNY FUNDACJI NA RZECZ NAUKI I EDUKACJI TALENTY REGULAMIN STYPENDIALNY FUNDACJI NA RZECZ NAUKI I EDUKACJI TALENTY Program opieki stypendialnej Fundacji Na rzecz nauki i edukacji - talenty adresowany jest do młodzieży ponadgimnazjalnej uczącej się w

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK PRAKTYK ZAWODOWYCH

DZIENNIK PRAKTYK ZAWODOWYCH Z4c-WIMBiŚ/P-8/2015 (pieczęć dziekanatu) DZIENNIK PRAKTYK ZAWODOWYCH AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA W BIELSKU-BIAŁEJ Wydział Inżynierii Materiałów, Budownictwa i Środowiska (WIMBiŚ) Student... (imię

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN FUNDUSZU STYPENDIALNEGO im. Jerzego Danielaka ODDZIAŁU KONIŃSKIEGO STOWARZYSZENIA ELEKTRYKÓW POLSKICH. 1 Postanowienia ogólne

REGULAMIN FUNDUSZU STYPENDIALNEGO im. Jerzego Danielaka ODDZIAŁU KONIŃSKIEGO STOWARZYSZENIA ELEKTRYKÓW POLSKICH. 1 Postanowienia ogólne REGULAMIN FUNDUSZU STYPENDIALNEGO im. Jerzego Danielaka ODDZIAŁU KONIŃSKIEGO STOWARZYSZENIA ELEKTRYKÓW POLSKICH Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie. Stanisław Staszic 1 Postanowienia

Bardziej szczegółowo

Raport z przeprowadzenia ankiety dotyczącej oceny pracy dziekanatu POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA. WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ i INFORMATYKI

Raport z przeprowadzenia ankiety dotyczącej oceny pracy dziekanatu POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA. WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ i INFORMATYKI POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ i INFORMATYKI WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA Raport z przeprowadzenia ankiety dotyczącej oceny pracy dziekanatu CZĘSTOCHOWA

Bardziej szczegółowo

Człowiek w cyberprzestrzeni możliwości, zagrożenia i wyzwania - założenia programu studiów INTERDYSCYPLINARNE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA w ramach

Człowiek w cyberprzestrzeni możliwości, zagrożenia i wyzwania - założenia programu studiów INTERDYSCYPLINARNE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA w ramach Człowiek w cyberprzestrzeni możliwości, zagrożenia i wyzwania - założenia programu studiów INTERDYSCYPLINARNE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA w ramach projektu Nauka i rozwój Założenia programu studiów Człowiek

Bardziej szczegółowo

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2013/2014

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2013/2014 Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki Karta przedmiotu Wydział Mechaniczny obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2013/2014 Kierunek studiów: Informatyka Stosowana Forma

Bardziej szczegółowo

Gie³da Papierów Wartoœciowych w Warszawie S.A.

Gie³da Papierów Wartoœciowych w Warszawie S.A. Gie³da Papierów Wartoœciowych w Warszawie S.A. (spó³ka akcyjna z siedzib¹ w Warszawie przy ul. Ksi¹ êcej 4, zarejestrowana w rejestrze przedsiêbiorców Krajowego Rejestru S¹dowego pod numerem 0000082312)

Bardziej szczegółowo

Konkurs organizuje Rektor po uzyskaniu zgody Senatu.

Konkurs organizuje Rektor po uzyskaniu zgody Senatu. Załącznik do zarządzenia Rektora nr 2/2016 z dnia 10 lutego 2016 roku Regulamin konkursu na najlepsze prace dyplomowe organizowanego przez Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. prof. Stanisława

Bardziej szczegółowo

LOGISTYKA STUDIA I STOPNIA IN YNIERSKIE (7 sem.) stacjonarne i niestacjonarne. STUDIA II STOPNIA MAGISTERSKIE (3 sem.) stacjonarne i niestacjonarne

LOGISTYKA STUDIA I STOPNIA IN YNIERSKIE (7 sem.) stacjonarne i niestacjonarne. STUDIA II STOPNIA MAGISTERSKIE (3 sem.) stacjonarne i niestacjonarne LOGISTYKA STUDIA I STOPNIA IN YNIERSKIE (7 sem.) specjalnoœci: logistyka przedsiêbiorstw logistyka w motoryzacji logistyka i ekologia p³ynów eksploatacyjnych STUDIA II STOPNIA MAGISTERSKIE (3 sem.) specjalnoœæ:

Bardziej szczegółowo

Dodatkowe punkty.. FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY. Do projektu Małopolski Uniwersytet Kompetencji szkolenia językowe i komputerowe dla Małopolan

Dodatkowe punkty.. FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY. Do projektu Małopolski Uniwersytet Kompetencji szkolenia językowe i komputerowe dla Małopolan Data wpływu do Organizatora: Dodatkowe punkty.. FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY Do projektu Małopolski Uniwersytet Kompetencji szkolenia językowe i komputerowe dla Małopolan Wybieram kurs: ECDL Start (szkolenie

Bardziej szczegółowo

PROGRAM SZKOLENIA DLA SĘDZIÓW PEŁNIĄCYCH FUNKCJĘ PRZEWODNICZĄCYCH WYDZIAŁÓW GOSPODARCZYCH W SĄDACH OKRĘGOWYCH I REJONOWYCH

PROGRAM SZKOLENIA DLA SĘDZIÓW PEŁNIĄCYCH FUNKCJĘ PRZEWODNICZĄCYCH WYDZIAŁÓW GOSPODARCZYCH W SĄDACH OKRĘGOWYCH I REJONOWYCH KCSC 141O 28/ 08 PROGRAM SZKOLENIA DLA SĘDZIÓW PEŁNIĄCYCH FUNKCJĘ PRZEWODNICZĄCYCH WYDZIAŁÓW GOSPODARCZYCH W SĄDACH OKRĘGOWYCH I REJONOWYCH ISTOTA FUNKCJI PRZEWODNICZĄCEGO WYDZIAŁU I JEJ ZNACZENIE DLA

Bardziej szczegółowo

Biuletyn informacyjny Projektu GRASS (GReen And Sustainable freight transport Systems in cities) Nr 4/2015 (9)

Biuletyn informacyjny Projektu GRASS (GReen And Sustainable freight transport Systems in cities) Nr 4/2015 (9) Biuletyn informacyjny Projektu GRASS (GReen And Sustainable freight transport Systems in cities) Spis treœci Wstêp... Podsumowanie dziaùañ podejmowanych w 2015 roku... Czwarte spotkanie okr¹g³ego sto³u...

Bardziej szczegółowo

CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII AKADEMII GÓRNICZO - HUTNICZEJ im. S. STASZICA w KRAKOWIE (CTT AGH) Regulamin

CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII AKADEMII GÓRNICZO - HUTNICZEJ im. S. STASZICA w KRAKOWIE (CTT AGH) Regulamin CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII AKADEMII GÓRNICZO - HUTNICZEJ im. S. STASZICA w KRAKOWIE (CTT AGH) Regulamin 1 Celem powołania Centrum Transferu Technologii AGH, zwanego dalej CTT AGH, jest stworzenie mechanizmów

Bardziej szczegółowo

liwości dostosowania programu studiów w do potrzeb rynku pracy w sektorze IT

liwości dostosowania programu studiów w do potrzeb rynku pracy w sektorze IT Możliwo liwości dostosowania programu studiów w do potrzeb rynku pracy w sektorze IT Jacek Migdałek Katedra Informatyki i Metod Komputerowych Akademia Pedagogiczna w Krakowie Produkt Informatyk Producent

Bardziej szczegółowo

OPIS WYDARZENIA. Fundacja Myœli Ekologicznej

OPIS WYDARZENIA. Fundacja Myœli Ekologicznej OPIS WYDARZENIA Kim jesteœmy? powsta³a w 2012 roku w Krakowie. W ramach dzia³alnoœci statutowej, Fundacja realizuje programy edukacyjne i aktywizuj¹ce, koncentruj¹ce siê na tematyce ekologicznej. Pomys³

Bardziej szczegółowo

DZIAŁALNOŚĆ INNOWACYJNA PRZEDSIĘBIORSTW

DZIAŁALNOŚĆ INNOWACYJNA PRZEDSIĘBIORSTW DZIAŁALNOŚĆ INNOWACYJNA PRZEDSIĘBIORSTW Opole, 29.01.2016 r. Danuta Michoń Opolski Ośrodek Badań Regionalnych Badania z zakresu innowacji ujęte w PBSSP Podstawowe pojęcia Działalność innowacyjna przedsiębiorstw

Bardziej szczegółowo

Prezentacja celów projektu w obszarze dialogu obywatelskiego i wspólnych działań strony społecznej i samorządowej

Prezentacja celów projektu w obszarze dialogu obywatelskiego i wspólnych działań strony społecznej i samorządowej Prezentacja celów projektu w obszarze dialogu obywatelskiego i wspólnych działań strony społecznej i samorządowej Anna Tyrała Anna Siemek-Filuś PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO

Bardziej szczegółowo

Centrum Kształcenia Praktycznego i Ustawicznego w Gorlicach informuje, iż rozpoczyna w najbliższym czasie procesy rekrutacyjne na:

Centrum Kształcenia Praktycznego i Ustawicznego w Gorlicach informuje, iż rozpoczyna w najbliższym czasie procesy rekrutacyjne na: Gorlice, dn. 10.12.2014 r. Szanowni Państwo, informuje, iż rozpoczyna w najbliższym czasie procesy rekrutacyjne na: Kursy: Kurs spawania blach i rur spoinami pachwinowymi metodą MAG-135 załącznik nr 1

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN SAMORZĄDU SZKOŁY W ZESPOLE SZKÓŁ IM. JANUSZA KORCZAKA W PRUDNIKU

REGULAMIN SAMORZĄDU SZKOŁY W ZESPOLE SZKÓŁ IM. JANUSZA KORCZAKA W PRUDNIKU Załącznik nr 3 do Statutu Zespołu Szkół im. Janusza Korczaka w Prudniku REGULAMIN SAMORZĄDU SZKOŁY W ZESPOLE SZKÓŁ IM. JANUSZA KORCZAKA W PRUDNIKU 1 1 PRZEPISY DOTYCZĄCE SAMORZĄDNOŚCI UCZNIÓW 1. Członkami

Bardziej szczegółowo

INSPIRUJEMY DO WIELKOŚCI SZKOŁA TUTORÓW X EDYCJA: GDAŃSK, GORZÓW WLKP., KATOWICE, LUBLIN, ŁÓDŹ, OLSZTYN, POZNAŃ, RZESZÓW, TORUŃ, WARSZAWA, WROCŁAW

INSPIRUJEMY DO WIELKOŚCI SZKOŁA TUTORÓW X EDYCJA: GDAŃSK, GORZÓW WLKP., KATOWICE, LUBLIN, ŁÓDŹ, OLSZTYN, POZNAŃ, RZESZÓW, TORUŃ, WARSZAWA, WROCŁAW INSPIRUJEMY DO WIELKOŚCI SZKOŁA TUTORÓW X EDYCJA: GDAŃSK, GORZÓW WLKP., KATOWICE, LUBLIN, ŁÓDŹ, OLSZTYN, POZNAŃ, RZESZÓW, TORUŃ, WARSZAWA, WROCŁAW CO PROPONUJEMY? Szkoła Tutorów to nowatorski, 64-godzinny

Bardziej szczegółowo

- 70% wg starych zasad i 30% wg nowych zasad dla osób, które. - 55% wg starych zasad i 45% wg nowych zasad dla osób, które

- 70% wg starych zasad i 30% wg nowych zasad dla osób, które. - 55% wg starych zasad i 45% wg nowych zasad dla osób, które Oddział Powiatowy ZNP w Gostyninie Uprawnienia emerytalne nauczycieli po 1 stycznia 2013r. W związku napływającymi pytaniami od nauczycieli do Oddziału Powiatowego ZNP w Gostyninie w sprawie uprawnień

Bardziej szczegółowo

Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania).

Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania). Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania). W momencie gdy jesteś studentem lub świeżym absolwentem to znajdujesz się w dobrym momencie, aby rozpocząć planowanie swojej ścieżki

Bardziej szczegółowo

Wynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów

Wynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów Wynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów Wynagrodzenia i podwyżki w poszczególnych województwach Średnie podwyżki dla specjalistów zrealizowane w 2010 roku ukształtowały się na poziomie 4,63%.

Bardziej szczegółowo

Zaproszenie Usługa realizowana w ramach Projektu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Zarządzanie kompetencjami w MSP

Zaproszenie Usługa realizowana w ramach Projektu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Zarządzanie kompetencjami w MSP Zaproszenie Usługa realizowana w ramach Projektu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Zarządzanie kompetencjami w MSP Szanowni Państwo, Mam przyjemność zaprosić Państwa firmę do udziału w Usłudze

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie nr 57 Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego z 1 października 2008 roku

Zarządzenie nr 57 Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego z 1 października 2008 roku UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI DO 0130/57/2008 Zarządzenie nr 57 Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego z 1 października 2008 roku w sprawie: szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy studentów I roku

Bardziej szczegółowo

Szkolenia nie muszą być nudne! Kolejne szkolenie już w lutym wszystkie osoby zachęcamy do wzięcia w nich udziału!

Szkolenia nie muszą być nudne! Kolejne szkolenie już w lutym wszystkie osoby zachęcamy do wzięcia w nich udziału! Szkolenia nie muszą być nudne! W Spółce Inwest-Park odbyło się kolejne szkolenie w ramach projektu Akcelerator Przedsiębiorczości działania wspierające rozwój przedsiębiorczości poza obszarami metropolitarnymi

Bardziej szczegółowo

Praca badawcza. Zasady metodologiczne ankietowego badania mobilności komunikacyjnej ludności

Praca badawcza. Zasady metodologiczne ankietowego badania mobilności komunikacyjnej ludności Praca badawcza Zasady metodologiczne ankietowego badania mobilności komunikacyjnej ludności Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013

Bardziej szczegółowo

Targi NaviGate w Turku 18-19 maja 2016 r.

Targi NaviGate w Turku 18-19 maja 2016 r. W dniach Wydział Promocji Handlu i Inwestycji w Helsinkach zorganizował stoisko informacyjne i seminarium pod tytułem "Let`s create a Polish-Finnish Maritime Business Bridge" podczas targów NaviGate w

Bardziej szczegółowo

Iwona Sójkowska. Dobre praktyki BPŁ w zakresie kreowania wizerunku i budowania dobrych relacji

Iwona Sójkowska. Dobre praktyki BPŁ w zakresie kreowania wizerunku i budowania dobrych relacji Iwona Sójkowska Dobre praktyki BPŁ w zakresie kreowania wizerunku i budowania dobrych relacji Plan prezentacji: 1. Biblioteka dla uczelni 2. Biblioteka dla regionu 3. Biblioteka dla środowiska zawodowego

Bardziej szczegółowo

STATUT KOŁA NAUKOWEGO PRAWA MEDYCZNEGO. Rozdział I. Postanowienia ogólne

STATUT KOŁA NAUKOWEGO PRAWA MEDYCZNEGO. Rozdział I. Postanowienia ogólne STATUT KOŁA NAUKOWEGO PRAWA MEDYCZNEGO Rozdział I. Postanowienia ogólne 1 Koło Naukowe Prawa Medycznego, zwane dalej Kołem, jest dobrowolną organizacją studencką. Funkcjonuje na Wydziale Prawa i Administracji

Bardziej szczegółowo

1. Postanawia się przyjąć i przekazać pod obrady Rady Miasta Krakowa projekt uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie zamiaru rozwiązania Zespołu Szkół

1. Postanawia się przyjąć i przekazać pod obrady Rady Miasta Krakowa projekt uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie zamiaru rozwiązania Zespołu Szkół ZARZĄDZENIE Nr 98/2016 PREZYDENTA MIASTA KRAKOWA z dnia 13.01.2016 r. w sprawie przyjęcia i przekazania pod obrady Rady Miasta Krakowa projektu uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie zamiaru rozwiązania

Bardziej szczegółowo

Nasz kochany drogi BIK Nasz kochany drogi BIK

Nasz kochany drogi BIK Nasz kochany drogi BIK https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/bankowosc/biuro-informacji-kredytowej-bik-koszty-za r Biznes Pulpit Debata Biuro Informacji Kredytowej jest jedyną w swoim rodzaju instytucją na polskim rynku

Bardziej szczegółowo

Opracowanie wyników konkursu MULTITEST 2014

Opracowanie wyników konkursu MULTITEST 2014 Opracowanie wyników konkursu MULTITEST 2014 33469 Szanowna Dyrekcjo oraz Szanowni Nauczyciele, Warszawa; 1 grudnia 2014 r. Na wstêpie chcielibyœmy wszystkim zaanga owanym serdecznie podziêkowaæ za trud

Bardziej szczegółowo

Przygotowanie pedagogiczne

Przygotowanie pedagogiczne Przygotowanie pedagogiczne Informacje o usłudze Numer usługi 2016/04/08/7405/7773 Cena netto 3 700,00 zł Cena brutto 3 700,00 zł Cena netto za godzinę 13,31 zł Cena brutto za godzinę 13,31 Możliwe współfinansowanie

Bardziej szczegółowo

2 Uchwała wchodzi w ycie z dniem podjcia. REKTOR dr hab. in. Zygmunt Bk, prof. AJD

2 Uchwała wchodzi w ycie z dniem podjcia. REKTOR dr hab. in. Zygmunt Bk, prof. AJD UCHWAŁA NR 20/2009 Senatu Akademii im. Jana Długosza w Czstochowie z dnia 28 stycznia 2009 r. w sprawie zatwierdzenia Arkusza działalnoci i wyników pracy nauczyciela akademickiego dla pracowników Wydziałów

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR X/143/2015 RADY MIEJSKIEJ WAŁBRZYCHA. z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie utworzenia Zakładu Aktywności Zawodowej Victoria w Wałbrzychu

UCHWAŁA NR X/143/2015 RADY MIEJSKIEJ WAŁBRZYCHA. z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie utworzenia Zakładu Aktywności Zawodowej Victoria w Wałbrzychu UCHWAŁA NR X/143/2015 RADY MIEJSKIEJ WAŁBRZYCHA z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie utworzenia Zakładu Aktywności Zawodowej Victoria w Wałbrzychu Na podstawie art. 18 ust 2 pkt 9 lit. h ustawy z dnia

Bardziej szczegółowo

Kierunek: Zarządzanie i inżynieria produkcji

Kierunek: Zarządzanie i inżynieria produkcji Kierunek: Zarządzanie i inżynieria produkcji Absolwenci studiów pierwszego stopnia (inżynierskich) na kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji posiadają interdyscyplinarną wiedzę w wybranym zakresie

Bardziej szczegółowo

Zapytanie ofertowe nr 3

Zapytanie ofertowe nr 3 I. ZAMAWIAJĄCY STUDIUM JĘZYKÓW OBCYCH M. WAWRZONEK I SPÓŁKA s.c. ul. Kopernika 2 90-509 Łódź NIP: 727-104-57-16, REGON: 470944478 Zapytanie ofertowe nr 3 II. OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Przedmiotem zamówienia

Bardziej szczegółowo

LKA 4101-07-04/2013 P/13/151 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

LKA 4101-07-04/2013 P/13/151 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE LKA 4101-07-04/2013 P/13/151 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę P/13/151 Zapewnienie prawa do jednakowego wynagradzania

Bardziej szczegółowo

Politechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, 00-662 Warszawa

Politechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, 00-662 Warszawa Zamawiający: Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych Politechniki Warszawskiej 00-662 Warszawa, ul. Koszykowa 75 Przedmiot zamówienia: Produkcja Interaktywnej gry matematycznej Nr postępowania: WMiNI-39/44/AM/13

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN REKRUTACJI UCZESTNIKÓW PROJEKTU

REGULAMIN REKRUTACJI UCZESTNIKÓW PROJEKTU REGULAMIN REKRUTACJI UCZESTNIKÓW PROJEKTU Projekt Comenius o numerze 2011-1-ES1-COM06-35030 8 i tytule EUROFACE" realizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej w ramach programu Uczenie się

Bardziej szczegółowo

ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY

ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 1. ZMIANA GRUPY PRACOWNIKÓW LUB AWANS W przypadku zatrudnienia w danej grupie pracowników (naukowo-dydaktyczni, dydaktyczni, naukowi) przez okres poniżej 1 roku nie dokonuje

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z ankiety Uczelni Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie w roku akademickim 2012/2013

Sprawozdanie z ankiety Uczelni Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie w roku akademickim 2012/2013 Sprawozdanie z ankiety Uczelni Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie w roku akademickim 2012/2013 TERMIN ANKIETYZACJI: Rok akademicki 2012/2013 DATA OPRACOWANIA: 22.10.2013 r.

Bardziej szczegółowo

GEO-SYSTEM Sp. z o.o. GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości Podręcznik dla uŝytkowników modułu wyszukiwania danych Warszawa 2007

GEO-SYSTEM Sp. z o.o. GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości Podręcznik dla uŝytkowników modułu wyszukiwania danych Warszawa 2007 GEO-SYSTEM Sp. z o.o. 02-732 Warszawa, ul. Podbipięty 34 m. 7, tel./fax 847-35-80, 853-31-15 http:\\www.geo-system.com.pl e-mail:geo-system@geo-system.com.pl GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości

Bardziej szczegółowo

Jacek Mrzyg³ód, Tomasz Rostkowski* Rozwi¹zania systemowe zarz¹dzania kapita³em ludzkim (zkl) w bran y energetycznej

Jacek Mrzyg³ód, Tomasz Rostkowski* Rozwi¹zania systemowe zarz¹dzania kapita³em ludzkim (zkl) w bran y energetycznej Komunikaty 99 Jacek Mrzyg³ód, Tomasz Rostkowski* Rozwi¹zania systemowe zarz¹dzania kapita³em ludzkim (zkl) w bran y energetycznej Artyku³ przedstawi skrócony raport z wyników badania popularnoœci rozwi¹zañ

Bardziej szczegółowo

Regulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne 20-21 czerwca 2016 r. Tarnów. Organizatorzy Konkursu

Regulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne 20-21 czerwca 2016 r. Tarnów. Organizatorzy Konkursu Regulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne 20-21 czerwca 2016 r. Tarnów 1 Organizatorzy Konkursu 1. Organizatorem Konkursu Start up Award (Konkurs) jest Fundacja Instytut Studiów Wschodnich

Bardziej szczegółowo

17-20 LISTOPADA 2009 Patronat Honorowy Prezydent Miasta Tarnobrzeg Starosta Powiatu Mieleckiego Starosta Powiatu Jaros³awskiego Prezydent Miasta Przemyœla Patronat Medialny: Serwis edukacyjny kierunkistudiow.pl

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego ukasiewicza. Zaproszenie

POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego ukasiewicza. Zaproszenie POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego ukasiewicza Zaproszenie REKTOR I SENAT POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ im. Ignacego ukasiewicza maj¹ zaszczyt zaprosiæ na uroczystoœæ nadania tytu³u i godnoœci DOKTORA HONORIS

Bardziej szczegółowo

Kompensacyjna funkcja internatu w procesie socjalizacji dzieci i m³odzie y upoœledzonych umys³owo

Kompensacyjna funkcja internatu w procesie socjalizacji dzieci i m³odzie y upoœledzonych umys³owo Kompensacyjna funkcja internatu w procesie socjalizacji dzieci i m³odzie y upoœledzonych umys³owo Ma³gorzata Czajkowska Kompensacyjna funkcja internatu w procesie socjalizacji dzieci i m³odzie y upoœledzonych

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie kosztami w dziale utrzymania ruchu

Zarządzanie kosztami w dziale utrzymania ruchu Zarządzanie kosztami w dziale utrzymania ruchu Cele szkolenia Zapotrzebowanie na wykwalifikowanych menedżerów zarządzania procesami i kosztami utrzymania ruchu potęguje się wraz ze wzrostem postrzegania

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA GDYNI z dnia... 2016 r.

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA GDYNI z dnia... 2016 r. UCHWAŁA NR... RADY MIASTA GDYNI z dnia... 2016 r. w sprawie określenia zadań, na które przeznacza się środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Na podstawie art. 35a ust. 3 ustawy

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN RADY PEDAGOGICZNEJ

REGULAMIN RADY PEDAGOGICZNEJ I. ORGANIZACJA REGULAMIN RADY PEDAGOGICZNEJ 1. W skład Rady Pedagogicznej wchodzą wszyscy nauczyciele zatrudnieni w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Nowem. 2. Przewodniczącym Rady Pedagogicznej jest

Bardziej szczegółowo

Środki unijne dla branży transportowej. Bezpłatny kurs EFS

Środki unijne dla branży transportowej. Bezpłatny kurs EFS Środki unijne dla branży transportowej. Bezpłatny kurs EFS Celem głównym projektu jest podniesienie kwalifikacji z zakresu wdrażania rozwiązań proekologicznych u pracowników przedsiębiorstw branży TSL.

Bardziej szczegółowo

Informacje o kierunku

Informacje o kierunku Edukacja techniczno-informatyczna Informacje o kierunku 1. Inżynierskie studia pierwszego stopnia stacjonarne i niestacjonarne (3,5-letnie - 7 semestrów) specjalności: - materiały inżynierskie - techniki

Bardziej szczegółowo

Zakupy poniżej 30.000 euro Zamówienia w procedurze krajowej i unijnej

Zakupy poniżej 30.000 euro Zamówienia w procedurze krajowej i unijnej biblioteczka zamówień publicznych Agata Hryc-Ląd Małgorzata Skóra Zakupy poniżej 30.000 euro Zamówienia w procedurze krajowej i unijnej Nowe progi w zamówieniach publicznych 2014 Agata Hryc-Ląd Małgorzata

Bardziej szczegółowo

Rok studiów III DZIENNIK PRAKTYK ZAWODOWYCH

Rok studiów III DZIENNIK PRAKTYK ZAWODOWYCH WYŻSZA SZKOŁA HUMANISTYCZNA im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Lesznie Wydział Nauk Społecznych ul. Królowej Jadwigi 10/ ul. Krótka 5, 64-100 Leszno tel. 065/ 529-47-77 Kierunek: PEDAGOGIKA I STOPIEŃ

Bardziej szczegółowo

I Międzynarodową konferencję

I Międzynarodową konferencję Rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Pigonia w Krośnie Rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Polskie Towarzystwo Zielarzy i Fitoterapeutów zapraszają na I Międzynarodową

Bardziej szczegółowo

Promocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Promocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Promocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Białystok, 19 grudzień 2012 r. Seminarium współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach

Bardziej szczegółowo

Państwowy Zespół Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina w Bydgoszczy. Regionalne Centrum Psychologii Muzyki Fermata

Państwowy Zespół Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina w Bydgoszczy. Regionalne Centrum Psychologii Muzyki Fermata Państwowy Zespół Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina w Bydgoszczy Regionalne Centrum Psychologii Muzyki Fermata 85-080 Bydgoszcz ul. A. Szwalbego 1 www.konkursmuzyczny.pl fermata@konkursmuzyczny.pl

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Wykorzystanie w przedsiębiorstwie The use of information systems in the company Kierunek: Kod przedmiotu: Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Management and Production Engineering ZiIP.G6.D6.D6K.4.

Bardziej szczegółowo

Projektowanie procesów logistycznych w systemach wytwarzania

Projektowanie procesów logistycznych w systemach wytwarzania GABRIELA MAZUR ZYGMUNT MAZUR MAREK DUDEK Projektowanie procesów logistycznych w systemach wytwarzania 1. Wprowadzenie Badania struktury kosztów logistycznych w wielu krajach wykaza³y, e podstawowym ich

Bardziej szczegółowo

Kieleckie Studia Teologiczne

Kieleckie Studia Teologiczne Kieleckie Studia Teologiczne 1 2 3 Wy sze Seminarium Duchowne w Kielcach KIELECKIE STUDIA TEOLOGICZNE Tom XIII CZ OWIEK WOBEC EWANGELII Wydawnictwo JEDNOή Kielce 2014 4 Copyright by Wy sze Seminarium

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN WYJAZDÓW W RAMACH PROGRAMU LLP ERASMUS

REGULAMIN WYJAZDÓW W RAMACH PROGRAMU LLP ERASMUS REGULAMIN WYJAZDÓW W RAMACH PROGRAMU LLP ERASMUS I. ZASADY REKRUTACJI STUDENTÓW DO WYMIANY ZAGRANICZNEJ W RAMACH PROGRAMU LLP ERASMUS 1. Kryteria kwalifikujące do wyjazdu w ramach programu LLP Erasmus:

Bardziej szczegółowo

Antropologia religii

Antropologia religii Antropologia religii wybór esejów tom III ZAK AD ANTROPOLOGII HISTORYCZNEJ INSTYTUT ARCHEOLOGII UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO Warszawa 2003 Wybór tekstów: Arkadiusz So³tysiak Redakcja: Arkadiusz So³tysiak

Bardziej szczegółowo

OŚWIADCZENIE O STANIE RODZINNYM I MAJĄTKOWYM ORAZ SYTUACJI MATERIALNEJ

OŚWIADCZENIE O STANIE RODZINNYM I MAJĄTKOWYM ORAZ SYTUACJI MATERIALNEJ OŚWIADCZENIE O STANIE RODZINNYM I MAJĄTKOWYM ORAZ SYTUACJI MATERIALNEJ Niniejsze oświadczenie należy wypełnić czytelnie. W przypadku, gdy zakres informacji wskazany w danym punkcie nie ma odniesienia do

Bardziej szczegółowo

O WIADCZENIE MAJ TKOWE radnego gminy

O WIADCZENIE MAJ TKOWE radnego gminy O WIADCZENIE MAJ TKOWE radnego gminy..., dnia... r. (miejscowo ) Uwaga: 1 Osoba sk adaj ca o wiadczenie obowi zana jest do zgodnego z prawd, starannego i zupe nego wype nienia ka dej z rubryk. 2 Je eli

Bardziej szczegółowo

Zapraszamy na V Ogólnopolską Konferencję Naukową Młodych Logistyków POLLOGUS 2014

Zapraszamy na V Ogólnopolską Konferencję Naukową Młodych Logistyków POLLOGUS 2014 Zapraszamy na V Ogólnopolską Konferencję Naukową Młodych Logistyków POLLOGUS 2014 Koło Naukowe Młodych Logistyków Just in Time działające przy Instytucie Przyrodniczo-Technicznym Państwowej Wyższej Szkoły

Bardziej szczegółowo

Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej imienia doktora Kazimierza Hołogi ul. Poznańska 30 64-300 Nowy Tomyśl OFERTA. NIP:..

Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej imienia doktora Kazimierza Hołogi ul. Poznańska 30 64-300 Nowy Tomyśl OFERTA. NIP:.. Załącznik nr 1 do SIWZ..., dnia... / pieczątka Wykonawcy / Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej imienia doktora Kazimierza Hołogi ul. Poznańska 30 64-300 Nowy Tomyśl OFERTA Ja/My niżej podpisany/i.

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO. Rozdział 1. Postanowienia ogólne

REGULAMIN STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO. Rozdział 1. Postanowienia ogólne Załącznik nr 1 do Decyzji Nr 5/2015 Dziekana Wydziału Filologicznego PWSZ w Koninie z dnia 24 listopada 2015 r. w sprawie regulaminu studenckich praktyk zawodowych na Wydziale Filologicznym REGULAMIN STUDENCKICH

Bardziej szczegółowo