PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Transkrypt

1 Nazwa przedmiotu: Technologia wody Water technology Kierunek: inżynieria środowiska Kod przedmiotu: 5..9 Rodzaj przedmiotu: Poziom kształcenia: Semestr: obieralny, moduł 5. Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium Profil kształcenia: ogólnoakademicki I stopnia Liczba godzin/tydzień: W, L VI Liczba punktów ECTS: 4 ECTS Język wykładowy: polski PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU C.1. Przekazanie wiedzy z zakresu podstaw stosowanych do oczyszczania wody przeznaczonej do spożycia i na wybrane cele przemysłowe C.. Nabycie umiejętności prowadzenia badań dla podstawowych oczyszczania i C.3. Nabycie umiejętności stawiania koncepcji technologicznej oczyszczania wody WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Wiedza z zakresu chemii i biologii na poziomie akademickim. Wiedza z jednostkowych stosowanych w inżynierii środowiska 3. Umiejętność samodzielnego korzystania z literatury 4. Samodzielność pracy w laboratorium 5. Umiejętność opracowania sprawozdań z przeprowadzonych badań PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA EK 1 - posiada uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie podstawowych wykorzystywanych do oczyszczania i EK - potrafi podstawowe badania oczyszczania i i ocenić ich skuteczność EK 3 - potrafi ustalić technologię oczyszczania wody w zależności od jej pochodzenia, jakości i przeznaczenia TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć wykłady W 1, - Domieszki i zanieczyszczenia wody. Źródła zaopatrzenia w wodę do spożycia. Charakterystyka jakościowa wód powierzchniowych i podziemnych. Kategorie jakości wód powierzchniowych. Wymagania stawiane wodzie przeznaczonej do spożycia i na cele gospodarcze. W 3,4 - Zanieczyszczenia a procesy oczyszczania wody. Oczyszczanie, a uzdatnianie wody. Podstawowe układy technologiczne oczyszczania wody powierzchniowej i podziemnej. Analiza danych niezbędnych do postawienia Liczba godzin 1/5

2 koncepcji technologicznej. W 5,6 - Proces cedzenia. Układ koloidowy. Definicja i mechanizm procesu koagulacji. Stosowane koagulanty. Chemizm procesu koagulacji. Badania technologiczne koagulacji. Czynniki wpływające na efekt procesu. Usuwanie zanieczyszczeń w procesie koagulacji objętościowej, kontaktowej i powierzchniowej W 7,8 - Sedymentacja jako proces jednostkowy. Matematyczny opis sedymentacji. Badania technologiczne procesu. Osadniki i ich funkcja w oczyszczaniu wody. Flotacja, stosowane układy technologiczne. W 9,10 - Filtracja definicja i procesy zachodzące podczas filtracji. Materiały filtracyjne. Podział filtrów. Usuwanie zanieczyszczeń na filtrach powolnych, pośpiesznych i specjalnego przeznaczenia. W 11,1 - Chemiczne utlenianie w technologii oczyszczania wody. Zastosowanie powietrza, ozonu, chloru, dwutlenku chloru. Zawansowane procesy utleniania. W 13,14 - Sorpcja jako proces jednostkowy. Stosowane sorbenty. Układy technologiczne z zastosowaniem węgla aktywnego. W 15,16 - Usuwanie żelaza i manganu z wody. Stosowane metody. Infiltracja naturalna i sztuczna. Systemy infiltracji. W 17,18,19,0 - Wymagania mikrobiologiczne zgodnie z RMZ. Cel dezynfekcji wody, stosowane metody fizyczne i chemiczne (skuteczność, warunki 4 technologiczne). Wady i zalety stosowanych dezynfektantów. Problem produktów ubocznych (UPD). W 1, - Usuwanie mikrozanieczyszczeń. Stabilność chemiczna i biologiczna wody w systemie jej dystrybucji. W 3,4 - Uzdatnianie wody do celów przemysłowych (chłodniczych i kotłowych). Charakterystyka technologiczna procesu wymiany jonowej. Stosowane wymieniacze jonowe. Układy technologiczne do zmiękczania i demineralizacji wody metodą jonitową. Zmiękczanie wody metodami strąceniowymi. W 5,6 - Procesy membranowe. W 7, 8,9 - Aktualne problemy w oczyszczaniu wody i preferowane technologie oczyszczania. Układy technologiczne przykładowych SUW w 3 Polsce i na świecie. W 30 - Kolokwium zaliczeniowe 1 Forma zajęć laboratorium L 1, - Ćwiczenia wprowadzające: omówienie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących wody do spożycia, omówienie podstawowych wskaźników jakości wody, omówienie regulaminu pracowni Technologii Wody. L 3,4 - Zapoznanie się z wykonywaniem podstawowych oznaczeń wody: ph, zawiesina, mętność, barwa, zapach, zasadowość, kwasowość, dwutlenek węgla, twardość, wapń, żelazo, mangan, glin. L 5,6 - Ustalenie uzyskiwanego efektu oczyszczania wody w zależności od dawki i rodzaju koagulantu, odczynu wody i środka wspomagającego proces koagulacji. L 7,8 - Ustalenie rodzaju sedymentującej zawiesiny, ilości zawiesin łatwo opadających i efektu klarowania wody przy założonej prędkości opadania. Liczba godzin /5

3 L 9,10 - Wyznaczanie wymiaru czynnego i średniego materiału filtracyjnego oraz współczynnika równomierności L 11,1 - Ocena efektu usuwania barwy, zapachu, rozpuszczonych substancji organicznych w procesie sorpcji na złożu z węglem aktywnym granulowanym i przez dawkowanie węgla aktywnego pylistego. L 13,14 - Ustalenie technologii usuwania żelaza z wody. L 15,16 - Ustalenie technologii usuwania manganu z wody. L 17,18 - Wyznaczenie zapotrzebowania chloru do dezynfekcji wody. L 19,0 - Ustalenie dawek reagentów: kwasu mineralnego solnego i siarkowego do dekarbonizacji wody. Przeprowadzenie próby technologicznej i ocena uzyskanego efektu. L 1, - Ustalenie dawek wodorotlenku wapnia i sody oraz fosforanu sodu do zmiękczania wody. Przeprowadzenie prób, ocena uzyskanego efektu zmiękczania. L 3,4 - Określenie zmian zawartości wybranych chemicznych składników wody podczas jej uzdatniania na kationitach silnie kwaśnych w układzie równoległym lub na kationicie silnie kwaśnym i anionicie silnie zasadowym w układzie szeregowym. L 5,6 - Odrabianie ćwiczeń laboratoryjnych L 7,8,9 - Zaliczanie sprawozdań 3 L 30 - Kolokwium poprawkowe 1 NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 1. prezentacja multimedialna. tablica klasyczna 3. stanowiska do analizy wody i badań podstawowych SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA ( F FORMUJĄCA, P PODSUMOWUJĄCA) F1. aktywność na zajęciach F. ocena wykonywanych czynności laboratoryjnych P1. sprawozdanie z badań P. kolokwia zaliczeniowe z określonej partii materiału przygotowywanego do poszczególnych ćwiczeń laboratoryjnych P3. kolokwium zaliczeniowe treści wykładów OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Udział w wykładach Udział w zajęciach laboratoryjnych Przygotowanie do kolokwium z wykładów Kolokwium zaliczające wykłady Przygotowanie do zajęć laboratoryjnych Sprawdziany dopuszczające do zajęć laboratoryjnych Przygotowanie sprawozdań z zajęć laboratoryjnych Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności... 9 h... 3 h...15 h. 1 h 5 h... 4 h. 10 h 3/5

4 Zaliczanie sprawozdań Godziny kontaktowe z nauczycielem Suma SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA PRZEDMIOTU. 3 h 10 h 4 ECTS 10 h LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA Janosz-Rajczyk M. (red.), Ćwiczenia laboratoryjne z technologii wody, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 009 Kowal A., Świderska-Bróż M., Oczyszczanie wody, PWN, Warszawa-Wrocław 009 Nawrocki J., Biłozor S. i inni, Uzdatnianie wody. Procesy fizyczne, chemiczne i biologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, Poznań 010 Apolinarski i inni, Procesy jednostkowe w technologii wody. Laboratorium, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 008. Wąsowski J. i inni, Laboratorium z technologii wody, Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1997 Sawiniak W. i inni, Laboratorium z technologii wody, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 1995 Wytyczne WHO dotyczące jakości wody do picia, Wydawnictwo PZITS, Warszawa 1998 KOORDYNATOR PRZEDMIOTU ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES ) 1. dr hab. inż. Lidia Dąbrowska prof. PCz, dabrowska@is.pcz.czest.pl OSOBY PROWADZĄCE PRZEDMIOT ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES ) 1. dr hab. inż. Lidia Dąbrowska prof.pcz, dabrowska@is.pcz.czest.pl. mgr inż. Katarzyna Kipigroch, katarzyna.kipigroch@gmail.com Efekt kształcenia Odniesienie danego efektu do efektów określonych dla kierunku Cele przedmiotu Treści programowe Narzędzia dydaktyczne Sposób oceny EK 1 K_W40 C.1. W 1 - W 6 1, P3. EK K_W40, K_U41 C.. L 1 - L 4 3 F1., F., P1., P. EK 3 K_U41 C.3. W 7 - W 9 1 P3. II. FORMY OCENY SZCZEGÓŁY 4/5

5 Efekt kształcenia Na ocenę Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 EK 1 - posiada uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie podstawowych wykorzystywanych do oczyszczania i EK - potrafi podstawowe badania oczyszczania i EK 3 - potrafi ustalić technologię oczyszczania wody w zależności od jej pochodzenia, jakości i przeznaczenia nie ma wiedzy nie potrafi nie potrafi zna pobieżnie podstawy potrafi z pomocą badania oraz z błędami przygotowuje sprawozdanie ustala koncepcję wymagającą znacznej korekty popełnia nieliczne błędy przy opisie potrafi samodzielnie badania popełniając nieliczne błędy w przygotowaniu sprawozdania potrafi ustalić technologię wymagającą poprawy drugorzędnego błędu doskonale zna podstawy potrafi samodzielnie badania oraz bezbłędnie przygotować sprawozdanie potrafi ustalić prawidłowo technologię oczyszczania wody III. INNE PRZYDATNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE 1. Wszelkie informacje dla studentów na temat planu zajęć dostępne są na tablicy ogłoszeń oraz na stronie internetowej: Informacja na temat konsultacji przekazywana jest studentom podczas pierwszych zajęć oraz umieszczana jest na stronie internetowej Wydziału Inżynierii Środowiska i Biotechnologii, Katedra Chemii, Technologii Wody i Ścieków 3. Informacje na temat warunków zaliczania zajęć zostaną przekazane studentom podczas pierwszych zajęć 5/5