Pozostałe procesy przeróbki plastycznej. Dr inż. Paweł Rokicki Politechnika Rzeszowska Katedra Materiałoznawstwa, Bud. C, pok. 204 Tel: (17)

Transkrypt

1 Pozostałe procesy przeróbki plastycznej Dr inż. Paweł Rokicki Politechnika Rzeszowska Katedra Materiałoznawstwa, Bud. C, pok. 204 Tel: (17)

2 Tłoczenie Grupy operacji dzielimy na: dzielenie (cięcie) kształtowanie plastyczne (gięcie) Wytłoczki dzielimy na a) z powierzchnią rozwijalną b) z powierzchnią nierozwijalną

3 Tłoczenie Metody kształtowania w zależności od schematu kinematycznego a) Dwa narzędzia z których przynajmniej jedno wykonuje ruch prostoliniowo-zwrotny b) Narzędzia obtacza się po powierzchni materiału c) Materiał ślizga się po powierzchni nieruchomego narzędzia Różne sposoby wykonywania kątowników: a) tłoczenie na prasie, b) gięcie za pomocą walców, c) gięcie przez przeciąganie

4 Cięcie Polega na oddzieleniu jednej części materiału od drugiej Różne sposoby cięcia: a) na nożycach, b) w wykrojniku wzdłuż linii zamkniętej, c) okrawanie, d) wygładzanie powierzchni wewnętrznej, e) i zewnętrznej, f) cięcie nożowe, g) przebijanie z wywijaniem, h) i) cięcie z użyciem materiału elastycznego.

5 Wykrawanie Wykrawanie jest to proces cięcia na wykrojnikach. Stempel oddziałuje na materiał ułożony na matrycy z daną siłą. Między stemplem a otworem matrycy musi byd zachowany luz obustronny Schemat wykrawania: d średnica stempla, D średnica otworu w płycie tnącej (matrycy), z j luz jednostronny Wygląd powierzchni bocznej wkrojonego elementu

6 Cięcie na nożycach Nazwa i schemat nożyc Grubośd ciętej blachy Zastosowanie, zalety i wady Gilotynowe Krążkowe z osiami równoległymi do 60 mm w zależności od wielkości nożyc do 30 mm Cięcie arkuszy na pasy lub kawałki Wady: Skrzywienie odcinanej części, trudności w zachowaniu równoległości krawędzi, zadzior położony po obu stronach elementu odcinanego. Cięcie arkuszy na pasy lub kawałki, wycinanie krążków o dużych średnicach Zalety: linia cięcia dowolnie długa Wady: skrzywienie obu części ciętego materiału Wielokrążkowe do 10 mm Jednoczesne cięcie arkuszy lub taśm na pasy Zalety: bardzo duża wydajnośd, zachowana równoległośd krawędzi, jednostronne położenie zadziorów

7 Cięcie na nożycach Nazwa i schemat nożyc Grubośd ciętej blachy Zastosowanie, zalety i wady Krążkowe z pochylonym dolnym krążkiem Krążkowe z pochylonymi krążkami do 30 mm do 20 mm Cięcie arkuszy na pasy i kawałki, wycinanie przedmiotów o zarysie będącym linią wypukła, wycinanie krążków i pierścieni Zalety: Dowolnie długa linia cięcia Wady: Skrzywienie obu części materiału Cięcie arkuszy na pasy lub kawałki, wycinanie przedmiotów o zarysie krzywoliniowym Zalety: duża uniwersalnośd Wady: Wyciąganie materiału przez krążki, co utrudnia dokładne cięcie według wytrasowanej linii \ Skokowe do 10 mm Wycinanie przedmiotów płaskich o dowolnym zarysie krzywoliniowym Zalety: nożyce nie wciągają materiału, możliwośd uzyskania małych promieni krzywizny

8 Gięcie Proces kształtowania przedmiotów z powierzchniami kształtowalnymi, w których zostaje zachowana prostoliniowośd tworzących, a zmiana krzywizny giętego materiału zachodzi w jednej płaszczyźnie wyginanie zaginanie zwijanie Owijanie na stałym wzorniku

9 Gięcie Owijanie na wzorniku obrotowym Gięcie na trzech walcach Prostowanie Walcowanie wzdłużne Gięcie przez przeciąganie

10 Wytłaczanie Jest to proces, w którym specjalnie przygotowana blacha (np. wycięty krążek) jest przekształcana w wytłoczkę w skutek nacisku narzędzi (stempel + matryca) Metody wytłaczania a) za pomocą sztywnych narzędzi, b) hydrauliczne, c) stemplem elastycznym

11 Wytłaczanie Przebieg procesu wytłaczania z dociskaczem naczynia cylindrycznego: a) początek procesu, b) kształtowanie wytłoczki c) zakooczenie procesu, d) przebieg siły wytłaczania

12 Przetłaczanie Stosowane jest do wytłoczek w celu uzyskania większej wysokości w stosunku do średnicy Sposoby przetłaczania, a) swobodne, b) przewijanie, c) przetłaczanie hydrauliczne

13 Wyoblanie i zgniatanie obrotowe Umożliwia otrzymanie wyrobów osiowosymetrycznych o złożonych kształtach Przykłady wyoblania: a) naczynia cylindrycznego, b) miejscowe zwężenie wytłoczki

14 Wyoblanie i zgniatanie obrotowe Przykłady wyoblania: 1 zaginanie podstawy, 2,3,4 kształtowanie ścianki, 5 - wykooczenie

15 Inne metody kształtowania wytłoczek Przykład obciskania i rozpęczania