SPIS TREŚCI 1. PODSTAWOWE POJĘCIA CHEMII. MASA ATOMOWA I CZĄSTECZKOWA... 3

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SPIS TREŚCI 1. PODSTAWOWE POJĘCIA CHEMII. MASA ATOMOWA I CZĄSTECZKOWA... 3"

Transkrypt

1 SPIS TREŚCI PRZEDMOWA DO WYDANIA PIĄTEGO PRZEDMOWA DO WYDANIA SZÓSTEGO PODSTAWOWE POJĘCIA CHEMII. MASA ATOMOWA I CZĄSTECZKOWA Zadania i zakres chemii nieorganicznej Wczesny rozwój teorii atomistycznej Jądrowy model atomu Masa atomowa i cząsteczkowa. Fizyczne metody wyznaczania masy atomowej Zasady obliczeń stechiometrycznych Stała Avogadra i objętość molowa gazu. Bezwzględna masa atomu i cząsteczki Chemiczne metody wyznaczania mas atomowych Rozpowszechnienie pierwiastków w skorupie ziemskiej JĄDRO ATOMOWE Nukleony jako składniki jądra atomowego. Izotopy Energia wiązania nukleonów w jądrze Samorzutne przemiany jądrowe Szybkość rozpadu promieniotwórczego Równowaga promieniotwórcza Szeregi promieniotwórcze Proste reakcje jądrowe Sztuczna promieniotwórczość Rozszczepienie jąder atomowych Reakcje termojądrowe Zastosowanie izotopów w badaniach chemicznych Rozpowszechnienie i powstanie pierwiastków we Wszechświecie ELEKTRONOWA STRUKTURA ATOMU Dwoista natura światła i elektronów Zasada nieoznaczoności Heisenberga Funkcje falowe i równanie Schrödingera Atom wodoru Orbitale atomowe wodoru Widmo emisyjne i absorpcyjne wodoru Spin elektronowy Orbitale w atomach wieloelektronowych

2 VI SPIS TREŚCI 3.9. Rozbudowa powłok elektronowych Orbitalne i spinowe momenty magnetyczne Termy atomowe Energia termów atomowych Właściwości magnetyczne atomów wieloelektronowych i powstających z nich prostych jonów Efektywna liczba atomowa i ekranowanie elektronów w atomach wieloelektronowych BUDOWA CZĄSTECZKI Główne rodzaje wiązań chemicznych Orbitale molekularne Homojądrowe cząsteczki dwuatomowe. Orbitale molekularne σ Homojądrowe cząsteczki dwuatomowe zawierające orbitale molekularne σ i π: cząsteczki N 2, O 2, F Rząd wiązania Heterojądrowe cząsteczki dwuatomowe Wiązania pośrednie pomiędzy wiązaniami kowalencyjnymi a jonowymi. Elektroujemność Cząsteczki wieloatomowe. Hybrydyzacja orbitali Cząsteczki wieloatomowe z wiązaniami podwójnymi i potrójnymi. Cząsteczka etylenu i cząsteczka acetylenu Promienie kowalencyjne, długość i energia wiązania. Orbitale zdelokalizowane SYMETRIA CZĄSTECZEK Elementy i operacje symetrii Punktowe grupy symetrii Reprezentacje grup symetrii Charaktery reprezentacji grup symetrii Hybrydyzacja orbitali a symetria cząsteczek GAZ DOSKONAŁY I GAZY RZECZYWISTE. SIŁY MIĘDZYCZĄSTECZKOWE Ogólna charakterystyka stanów skupienia Równanie stanu gazu doskonałego Kinetyczna teoria gazów Gazy rzeczywiste i równanie van der Waalsa Siły międzycząsteczkowe CIAŁO STAŁE Ciała anizotropowe i izotropowe Symetria kryształów Sieć przestrzenna Prawo wymiernych wskaźników Rentgenograficzne metody badania struktury kryształów Wiązania w sieci przestrzennej kryształów Promienie atomowe i jonowe Sieci przestrzenne: regularna ściennie centrowana, regularna przestrzennie centrowana oraz heksagonalna o najgęstszym ułożeniu atomów Sieci przestrzenne kryształów jonowych Sieci przestrzenne soli kwasów tlenowych i związków kompleksowych Energia sieciowa kryształów jonowych Teoria pasmowa ciała stałego. Metale, półprzewodniki i izolatory

3 SPIS TREŚCI VII Związki chemiczne o niestechiometrycznym składzie Izomorfizm i polimorfizm Wybrane metody badania struktury powierzchni ciał stałych Skaningowa mikroskopia elektronowa Skaningowy mikroskop tunelowy SPEKTROSKOPOWE METODY BADANIA STRUKTURY CZĄSTECZEK Fizyczne metody badania struktury cząsteczek Ogólna charakterystyka metod i zakresu spektroskopii molekularnej Widma rotacyjne Widma oscylacyjne cząsteczek dwuatomowych Widma oscylacyjne cząsteczek wieloatomowych Widma oscylacyjne a symetria cząsteczek Widma oscylacyjno-rotacyjne Spektroskopia cząsteczek wody Widma elektronowe cząsteczek Spektroskopia fotoelektronów Elektronowy rezonans paramagnetyczny (EPR) Magnetyczny rezonans jądrowy (NMR) TERMOCHEMIA Wstęp Pierwsza zasada termodynamiki. Energia wewnętrzna Ciepło reakcji chemicznej, entalpia, prawo Hessa Równania termochemiczne Standardowe entalpie tworzenia związków chemicznych Entalpie wiązań chemicznych RÓWNOWAGI CHEMICZNE I RÓWNOWAGI FAZOWE Układy heterogeniczne i układy homogeniczne Entalpia swobodna układu i prawo działania mas Prawo działania mas w zastosowaniu do równowag chemicznych w układach homogenicznych Prawo działania mas w zastosowaniu do równowag chemicznych w układach heterogenicznych Entropia Molekularna interpretacja entropii Zależność położenia stanu równowagi od temperatury i ciśnienia. Reguła przekory Równowagi fazowe w układach jednoskładnikowych Równowaga ciecz para i ciało stałe para Diagram fazowy wody Równowagi odmian polimorficznych Reguła faz Roztwory gazów w cieczach Roztwory ciał stałych w cieczach Prężność pary nasyconej nad roztworami. Temperatura wrzenia i krzepnięcia roztworów RÓWNOWAGI W WODNYCH I NIEWODNYCH ROZTWORACH ELEKTROLITÓW. KWASY I ZASADY Wstęp Solwatacja jonów

4 VIII SPIS TREŚCI Kwasy i zasady według Brønsteda Dysocjacja wody i ph Dysocjacja kwasów i zasad w roztworach wodnych Zastosowanie prawa działania mas do dysocjacji kwasów i zasad Czynniki decydujące o mocy kwasów Wodne roztwory soli Roztwory buforowe Iloczyn rozpuszczalności Aktywność elektrolitów Reakcje kwasowo-zasadowe w protonowych rozpuszczalnikach niewodnych Kwasy i zasady według Lewisa Twarde i miękkie kwasy i zasady UTLENIANIE I REDUKCJA Utlenianie i redukcja jako proces wymiany elektronów Stopień utlenienia Ogniwa elektrochemiczne. Elektrody redoks Elektrody metaliczne i elektrody gazowe Potencjały standardowe i szereg napięciowy metali Termodynamika ogniw elektrochemicznych Czynniki decydujące o wartości potencjałów standardowych metali Diagramy Frosta i Ebswortha Ogniwa paliwowe ZJAWISKA POWIERZCHNIOWE I UKŁADY DYSPERSYJNE Energia powierzchniowa Adsorpcja gazów na powierzchni ciała stałego Uwagi wstępne Izotermy adsorpcji Powierzchnia adsorbentu Adsorpcja z roztworów na powierzchni ciał stałych Chromatografia Układy dyspersyjne Roztwory koloidalne Właściwości fizyczne roztworów koloidalnych Otrzymywanie i oczyszczanie koloidów Koloidy hydrofobowe i hydrofilowe. Koagulacja i peptyzacja koloidów Żele i inne spoiste układy dyspersyjne KINETYKA I MECHANIZM REAKCJI CHEMICZNYCH Rząd reakcji Proste reakcje jedno-, dwu- i trójcząsteczkowe w fazie gazowej Szybkość reakcji odwracalnych Zależność szybkości reakcji od temperatury. Teoria zderzeń i teoria stanu przejściowego Mechanizm reakcji w roztworach Reakcje łańcuchowe Reakcje szybkie Reaktywność a struktura elektronowa cząsteczek Reakcje w układach heterogenicznych

5 SPIS TREŚCI IX Ogólna charakterystyka reakcji w układach heterogenicznych. Metody badania reakcji ciał stałych Rozkład ciał stałych Utlenianie metali Reakcje przebiegające wyłącznie z udziałem ciał stałych Reakcje katalityczne Pojęcia podstawowe Kataliza homogeniczna Kataliza heterogeniczna ZWIĄZKI KOORDYNACYJNE Pojęcia podstawowe Nomenklatura związków kompleksowych Izomeria związków kompleksowych Równowagi w roztworach związków kompleksowych Stałe trwałości kompleksów w roztworach wodnych Empiryczne korelacje dotyczące trwałości kompleksów Trwałość kompleksów chelatowych Kinetyka i mechanizm wymiany ligandów w kompleksach Wymiana ligandów w kompleksach oktaedrycznych Wymiana ligandów w kompleksach kwadratowych Reakcje utleniania i redukcji związków kompleksowych Kondensacja akwa- i oksojonów w roztworach wodnych Zastosowanie teorii pola krystalicznego w chemii koordynacyjnej Teoria pola krystalicznego: kompleksy oktaedryczne Teoria pola krystalicznego: kompleksy tetraedryczne Teoria pola krystalicznego: kompleksy tetragonalne i kwadratowe. Efekt Jahna Tellera Widma absorpcyjne kompleksów metali przejściowych Zastosowanie teorii orbitali molekularnych w chemii koordynacyjnej Kompleksy oktaedryczne ze zdelokalizowanymi orbitalami cząsteczkowymi typu σ Orbitale π w kompleksach oktaedrycznych UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW Prawo okresowości Okresowość fizycznych i chemicznych właściwości pierwiastków Promienie atomowe Energia jonizacji Elektroujemność Okresowość właściwości chemicznych WODÓR Ogólna charakterystyka wodoru Występowanie wodoru w przyrodzie Otrzymywanie wodoru Właściwości fizyczne wodoru Właściwości chemiczne wodoru Zastosowanie wodoru Deuter i tryt Wodór atomowy i wodór aktywny

6 X SPIS TREŚCI Wodorki HELOWCE Ogólna charakterystyka helowców Występowanie helowców w przyrodzie Otrzymywanie helowców Właściwości fizyczne helowców Związki chemiczne helowców Związki ksenonu, kryptonu i radonu z halogenami Struktura fluorków ksenonu Związki ksenonu z tlenem Zastosowanie helowców FLUOROWCE Ogólna charakterystyka fluorowców Występowanie w przyrodzie i otrzymywanie fluorowców Właściwości fizyczne i chemiczne fluorowców Zastosowanie fluorowców Związki fluorowców z wodorem Związki fluorowców z tlenem Tlenowe kwasy fluorowców Związki międzyhalogenowe Polihalogenki Dodatnie jony jodu TLENOWCE Ogólna charakterystyka tlenowców Występowanie tlenowców w przyrodzie Otrzymywanie i zastosowanie tlenowców Struktura cząsteczek, alotropia i właściwości fizyczne tlenowców Odmiany alotropowe tlenu Odmiany alotropowe siarki Odmiany alotropowe selenu i telluru Właściwości chemiczne tlenowców Związki tlenowców z wodorem Otrzymywanie wodorków typu H 2 X Woda jako główny składnik hydrosfery Struktura i właściwości fizyczne wodorków typu H 2 X Właściwości chemiczne wodorków typu H 2 X Wodorki typu H 2 X n Związki tlenowców z fluorowcami Związki siarki, selenu i telluru z tlenem Ditlenki XO Tritlenki XO Tlenowe kwasy siarki Kwas tetraoksodisiarkowy Kwas trioksosiarkowy [kwas siarkowy(iv)] Kwas tetraoksosiarkowy [kwas siarkowy(vi)] Kwas trioksotiosiarkowy Kwasy peroksosiarkowe Kwas heksaoksodisiarkowy (ditionowy) i kwasy heksaoksopolisiarkowe (politionowe)

7 SPIS TREŚCI XI Kwasy tlenowe selenu i telluru Tlenohalogenowe związki siarki i selenu AZOTOWCE Ogólna charakterystyka azotowców Występowanie azotowców w przyrodzie i ich otrzymywanie Azot Fosfor Arsen Antymon i bizmut Właściwości fizyczne i chemiczne oraz alotropia azotowców Azot Fosfor Arsen, antymon, bizmut Związki azotowców z wodorem i ich pochodne Ogólna charakterystyka związków typu XH Amoniak Związki fosforu, arsenu, antymonu i bizmutu z wodorem Związki typu X 2 H Azydek wodoru, HN Związki azotowców z fluorowcami Tlenki i tlenowe kwasy azotu Tlenek diazotu Kwas dioksodiazotowy Tlenek azotu Tritlenek diazotu i kwas dioksoazotowy(iii) Ditlenek azotu i tetratlenek diazotu Pentatlenek diazotu Kwas azotowy(v) Tlenki i kwasy tlenowe fosforu, arsenu, antymonu i bizmutu Tlenki typu X 4 O Tlenki typu X 4 O Tlenki typu (XO 2 ) n Tlenowe kwasy fosforu Tlenowe kwasy arsenu Kwasy antymonowe i antymoniany. Bizmutany Związki azotowców z siarką Związki azotu z siarką Związki fosforu z siarką Siarczki arsenu, antymonu i bizmutu Sole bizmutu i antymonu z kwasami tlenowymi WĘGLOWCE I: WĘGIEL I KRZEM Ogólna charakterystyka węglowców Występowanie, właściwości fizyczne i chemiczne węgla Występowanie węgla w przyrodzie Diament Grafit Fullereny i nanorurki węglowe Węgiel bezpostaciowy Związki węgla z wodorem Związki węgla z fluorowcami Związki węgla z tlenem

8 XII SPIS TREŚCI Tlenek węgla Ditlenek węgla i kwas węglowy Ditlenek triwęgla Termodynamika redukcji tlenków metali węglem i tlenkiem węgla Związki węgla z siarką Związki węgla z azotem i ich pochodne Dicyjan Cyjanowodór Węgliki Występowanie i otrzymywanie krzemu Właściwości fizyczne i chemiczne krzemu Związki krzemu z wodorem i ich pochodne Związki krzemu z fluorowcami Związki krzemu z tlenem Tlenek krzemu Ditlenek krzemu Kwasy krzemowe Struktura krzemianów Krzemiany litowców Szkła krzemianowe Wyroby ceramiczne WĘGLOWCE II: GERMAN, CYNA I OŁÓW Ogólna charakterystyka właściwości chemicznych germanu, cyny i ołowiu Występowanie i otrzymywanie germanu, cyny i ołowiu Właściwości fizyczne germanu, cyny i ołowiu Właściwości chemiczne germanu, cyny i ołowiu Zastosowanie germanu, cyny i ołowiu Związki germanu, cyny i ołowiu z wodorem Związki germanu, cyny i ołowiu z fluorowcami Tlenki i wodorotlenki germanu, cyny i ołowiu Siarczki germanu, cyny i ołowiu Sole ołowiu i kwasów tlenowych BOROWCE Ogólna charakterystyka borowców Bor Występowanie i otrzymywanie boru oraz jego właściwości Związki boru z wodorem Pochodne boranów: hydroborany i karbaborany Związki boru z fluorowcami Tlenek boru i kwasy borowe Sole kwasów borowych Związki boru z azotem Związki boru z węglem i fosforem Związki boru z metalami Glin, gal, ind i tal (glinowce) Występowanie i otrzymywanie glinowców Właściwości fizyczne i chemiczne glinowców Związki glinowców z wodorem Związki glinowców z halogenami Tlenki i wodorotlenki glinowców

9 SPIS TREŚCI XIII Sole glinu i tlenowych kwasów mineralnych Związki glinowców na stopniu utlenienia I BERYLOWCE Ogólna charakterystyka berylowców Występowanie w przyrodzie, otrzymywanie i zastosowanie berylowców Właściwości chemiczne berylowców Związki berylowców z wodorem Związki berylowców z fluorowcami Tlenki i wodorotlenki berylowców Nadtlenki berylowców Siarczki, azotki i węgliki berylowców Sole kwasów tlenowych Węglany i wodorowęglany berylowców Siarczany berylowców Związki kompleksowe berylowców LITOWCE Ogólna charakterystyka litowców Występowanie litowców w przyrodzie Otrzymywanie litowców Właściwości fizyczne i chemiczne litowców Zastosowanie metali grupy litowców Wodorki litowców Związki litowców z fluorowcami Tlenki litowców Wodorotlenki litowców Związki litowców z siarką Sole kwasów tlenowych Azotany litowców Węglany litowców Siarczany litowców Sole amonu Związki zawierające litowce na stopniu utlenienia I METALE ZEWNĘTRZNOPRZEJŚCIOWE: OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA Konfiguracje elektronowe pierwiastków przejściowych i ich stopnie utlenienia Właściwości fizyczne i chemiczne metali przejściowych Stopy metali przejściowych Międzywęzłowe związki metali przejściowych Związki metali przejściowych zawierające wiązania metal metal, klastery Zastosowanie teorii pola krystalicznego do interpretacji właściwości związków metali przejściowych: entalpia hydratacji jonów dwu- i trójwartościowych ZWIĄZKI KOORDYNACYJNE METALI PRZEJŚCIOWYCH Karbonylki metali przejściowych Synteza i właściwości karbonylków metali przejściowych Struktura karbonylków metali przejściowych Pochodne karbonylków metali przejściowych

10 XIV SPIS TREŚCI Kompleksy cyjankowe i nitrozylowe metali przejściowych Kompleksy metali przejściowych z węglowodorami: alkeny i acetylen jako ligandy Kompleksy metali przejściowych z węglowodorami: węglowodory aromatyczne jako ligandy TYTANOWCE Występowanie tytanowców w przyrodzie i ich otrzymywanie Fizyczne i chemiczne właściwości tytanowców Zastosowanie tytanowców Związki tytanowców z fluorowcami Związki tytanowców z tlenem Tlenki podwójne tytanowców Sole tytanowców i tlenowych kwasów nieorganicznych Związki koordynacyjne tytanowców WANADOWCE Występowanie wanadowców w przyrodzie i ich otrzymywanie Właściwości fizyczne i chemiczne wanadowców Pięciotlenki wanadowców oraz ich pochodne Niższe tlenki wanadowców Związki wanadowców z siarką Związki wanadowców z fluorowcami Sole wanadu i kwasu siarkowego Jony oksowanadu i ich związki kompleksowe CHROMOWCE Występowanie chromowców w przyrodzie i ich otrzymywanie Właściwości fizyczne i chemiczne metalicznych chromowców Zastosowanie metali grupy chromowców Ogólna charakterystyka związków chromowców Związki chromu na stopniu utlenienia II Związki chromu na stopniu utlenienia III Związki chromu na stopniu utlenienia VI Peroksochromiany Związki wolframu i molibdenu na stopniu utlenienia VI Tlenki, izopolikwasy i heteropolikwasy molibdenu i wolframu Struktura anionów izopolikwasów i heteropolikwasów molibdenu i wolframu Niższe tlenki molibdenu i wolframu oraz ich pochodne Brązy wolframowe i molibdenowe Związki molibdenu i wolframu z siarką Połączenia molibdenu i wolframu z fluorowcami Węgliki chromu, molibdenu i wolframu MANGANOWCE Występowanie manganowców w przyrodzie i ich otrzymywanie Ogólna charakterystyka związków manganowców Związki manganu na stopniu utlenienia II Sole manganu(ii) Związki koordynacyjne manganu(ii) Związki manganu na stopniu utlenienia III Związki manganu na stopniu utlenienia IV

11 SPIS TREŚCI XV Związki manganu na stopniu utlenienia V Związki manganu na stopniach utlenienia VI i VII Związki technetu Związki renu ŻELAZO, KOBALT i NIKIEL Ogólna charakterystyka żelaza, kobaltu i niklu Występowanie i otrzymywanie żelaza Właściwości fizyczne żelaza i jego stopów Układ żelazo węgiel Właściwości chemiczne żelaza Korozja żelaza i stali Tlenki żelaza Wodorotlenki żelaza Związki żelaza z siarką Związki żelaza z fluorowcami Sole żelaza i tlenowych kwasów nieorganicznych oraz niektórych kwasów organicznych Związki kompleksowe żelaza Związki żelaza na stopniach utlenienia IV, V i VI Występowanie i otrzymywanie kobaltu i niklu Fizyczne i chemiczne właściwości kobaltu i niklu Zastosowanie kobaltu i niklu Tlenki i wodorotlenki kobaltu i niklu Siarczki kobaltu i niklu Sole kobaltu i niklu z kwasami nieorganicznymi Związki kompleksowe kobaltu i niklu Związki kompleksowe kobaltu Związki kompleksowe niklu Związki kobaltu(iv) i kobaltu(v) oraz niklu(iii) i niklu(iv) PLATYNOWCE Występowanie i otrzymywanie platynowców Fizyczne i chemiczne właściwości platynowców Zastosowanie platynowców Związki platynowców z fluorowcami Związki platynowców z tlenem i siarką Związki kompleksowe platynowców MIEDZIOWCE Występowanie miedziowców w przyrodzie Otrzymywanie miedziowców Właściwości fizyczne i chemiczne miedziowców Zastosowanie miedziowców Tlenki miedziowców Wodorotlenki miedziowców Związki miedziowców z fluorowcami Związki miedziowców z siarką Sole miedziowców z kwasami tlenowymi Chemia procesów fotograficznych Związki kompleksowe miedziowców

12 XVI SPIS TREŚCI 36. CYNKOWCE Występowanie cynkowców w przyrodzie i ich otrzymywanie Właściwości fizyczne i chemiczne cynkowców Zastosowanie cynkowców Związki cynkowców na stopniach utlenienia II Tlenki i wodorotlenki cynkowców Związki cynkowców z siarką Związki cynkowców z fluorowcami Sole kwasów tlenowych Związki kompleksowe cynkowców Związki cynkowców na stopniu utlenienia I SKANDOWCE I LANTANOWCE Ogólna charakterystyka skandowców i lantanowców Struktura elektronowa skandowców i lantanowców Promienie atomowe i jonowe. Kontrakcja lantanowców Właściwości optyczne i magnetyczne lantanowców Występowanie skandowców i lantanowców w przyrodzie Rozdzielanie i otrzymywanie lantanowców Fizyczne i chemiczne właściwości lantanowców Związki skandowców i lantanowców na stopniu utlenienia III Związki lantanowców na stopniach utlenienia II i IV Zastosowanie skandowców i lantanowców AKTYNOWCE Ogólna charakterystyka aktynowców. Odkrycie pierwiastków transuranowych Struktura elektronowa aktynowców Właściwości chemiczne aktynowców Tor i jego związki Uran i jego związki TRANSAKTYNOWCE SKOROWIDZ

SPIS TREŚCI 1. PODSTAWOWE POJĘCIA CHEMII. MASA ATOMOWA I CZĄSTECZKOWA... 3

SPIS TREŚCI 1. PODSTAWOWE POJĘCIA CHEMII. MASA ATOMOWA I CZĄSTECZKOWA... 3 PRZEDMOWA DO WYDANIA PIĄTEGO.................................. 1 PRZEDMOWA DO WYDANIA SZÓSTEGO................................ 2 1. PODSTAWOWE POJĘCIA CHEMII. MASA ATOMOWA I CZĄSTECZKOWA... 3 1.1. Zadania

Bardziej szczegółowo

Podstawy chemii. dr hab. Wacław Makowski. Wykład 1: Wprowadzenie

Podstawy chemii. dr hab. Wacław Makowski. Wykład 1: Wprowadzenie Podstawy chemii dr hab. Wacław Makowski Wykład 1: Wprowadzenie Wspomnienia ze szkoły Elementarz (powtórka z gimnazjum) Układ okresowy Dalsze wtajemniczenia (liceum) Program zajęć Podręczniki Wydział Chemii

Bardziej szczegółowo

Tematy i zakres treści z chemii - zakres rozszerzony, dla klas 2 LO2 i 3 TZA/archt. kraj.

Tematy i zakres treści z chemii - zakres rozszerzony, dla klas 2 LO2 i 3 TZA/archt. kraj. Tematy i zakres treści z chemii - zakres rozszerzony, dla klas 2 LO2 i 3 TZA/archt. kraj. Tytuł i numer rozdziału w podręczniku Nr lekcji Temat lekcji Szkło i sprzęt laboratoryjny 1. Pracownia chemiczna.

Bardziej szczegółowo

1. Przedmiot chemii Orbital, typy orbitali Związki wodoru z innym pierwiastkami

1. Przedmiot chemii Orbital, typy orbitali Związki wodoru z innym pierwiastkami 1. Przedmiot chemii Orbital, typy orbitali Związki wodoru z innym pierwiastkami 2. Stechiometria. Prawa stechiometrii Roztwory buforowe Węglowce - budowa elektronowa. Ogólna charakterystyka 3. Mikro- i

Bardziej szczegółowo

Moduł: Chemia. Fundamenty. Liczba godzin. Nr rozdziału Tytuł. Temat lekcji. Rozdział 1. Przewodnik po chemii (12 godzin)

Moduł: Chemia. Fundamenty. Liczba godzin. Nr rozdziału Tytuł. Temat lekcji. Rozdział 1. Przewodnik po chemii (12 godzin) Rozkład materiału z chemii w klasie II LO zakres rozszerzony Chemia. Fundamenty. Krzysztof Pazdro, wyd. Oficyna Edukacyjna Krzysztof Pazdro Sp. z o.o.. nr dopuszczenia 565//0 Chemia. i związki nieorganiczne.

Bardziej szczegółowo

CHEMIA NIEORGANICZNA

CHEMIA NIEORGANICZNA AKADEMIA GÓRNICZO HUTNICZA WYDZIAŁ ENERGETYKI I PALIW I r. EiP (Technologia Chemiczna) CHEMIA NIEORGANICZNA Prof. dr hab. Leszek CZEPIRSKI Wykład (W) - 28h (egzamin) Ćwiczenia audytoryjne (ĆW) - ( 28h

Bardziej szczegółowo

CHEMIA NIEORGANICZNA Z ELEMENTAMI CHEMII ANALITYCZNEJ

CHEMIA NIEORGANICZNA Z ELEMENTAMI CHEMII ANALITYCZNEJ AKADEMIA GÓRNICZO HUTNICZA WYDZIAŁ ENERGETYKI I PALIW I r. EiP (Technologia Chemiczna) CHEMIA NIEORGANICZNA Z ELEMENTAMI CHEMII ANALITYCZNEJ Prof. dr hab. Leszek CZEPIRSKI Wykład (W) - egzamin Ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Część I: Podstawowe prawa chemiczne i budowa materii... 11 Urszula Lelek-Borkowska

Część I: Podstawowe prawa chemiczne i budowa materii... 11 Urszula Lelek-Borkowska Spis treści Część I: Podstawowe prawa chemiczne i budowa materii... 11 Urszula Lelek-Borkowska 1. Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne... 13 1.1. Historia... 13 1.2. Pierwiastek, związek chemiczny, mieszanina...

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia. Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I

Zagadnienia. Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I Nr zajęć Data Zagadnienia Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I 9.10.2012. b. określenie liczby cząstek elementarnych na podstawie zapisu A z E, również dla jonów; c. określenie

Bardziej szczegółowo

CHEMIA OGÓLNA (wykład)

CHEMIA OGÓLNA (wykład) AKADEMIA GÓRNICZO HUTNICZA WYDZIAŁ ENERGETYKI I PALIW I r. EiP (Technologia Chemiczna) CHEMIA OGÓLNA (wykład) Prof. dr hab. Leszek CZEPIRSKI Kontakt: A4 IV p., p. 424 Tel. 12 617 46 36 email: czepir@agh.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne

Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne Pierwiastki, nazewnictwo i symbole. Budowa atomu, izotopy. Przemiany promieniotwórcze, okres półtrwania. Układ okresowy. Właściwości pierwiastków a ich położenie w

Bardziej szczegółowo

Potencjał jonizacji (ev)

Potencjał jonizacji (ev) Azotowce Pierwiastek Konfiguracja elektronowa Potencjał jonizacji (ev) Temperatura topnienia ( C) Azot (N) 14,5-210,0-195,8 Fosfor (P) 11,0 44,1 280,0 Arsen (As) 10,0 sublimuje sublimuje Antymon (Sb) 8,6

Bardziej szczegółowo

Wykład. 1. Klasyfikacja chemiczna i geochemiczna pierwiastków chemicznych. b) Podziel wymienione niżej jony na twarde i miękkie kwasy i zasady:

Wykład. 1. Klasyfikacja chemiczna i geochemiczna pierwiastków chemicznych. b) Podziel wymienione niżej jony na twarde i miękkie kwasy i zasady: Wykład Pytania i zagadnienia 1. Klasyfikacja chemiczna i geochemiczna pierwiastków chemicznych a) Na podstawie odpowiednich przykładów, przedstaw koncepcję twardych i miękkich kwasów i zasad Pearsona b)

Bardziej szczegółowo

Treść podstawy programowej

Treść podstawy programowej CHEMIA ZR Ramowy rozkład materiału w kolejnych tomach podręczników I. Atomy, cząsteczki i stechiometria chemiczna Tom I 1. Masa atomowa I.2. 2. Izotopy I.1., I.3. 3. Reakcje jądrowe I.4. 4. Okres półtrwania

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2013/2014 Kod: STC s Punkty ECTS: 7. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Rok akademicki: 2013/2014 Kod: STC s Punkty ECTS: 7. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Nazwa modułu: Chemia ogólna Rok akademicki: 2013/2014 Kod: STC-1-102-s Punkty ECTS: 7 Wydział: Energetyki i Paliw Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb

Bardziej szczegółowo

KONSPEKT PRZEDMIOTU PIERWSZEGO POZIOMU STUDIÓW STACJONARNYCH

KONSPEKT PRZEDMIOTU PIERWSZEGO POZIOMU STUDIÓW STACJONARNYCH KONSPEKT PRZEDMIOTU PIERWSZEGO POZIOMU STUDIÓW STACJONARNYCH Nazwa przedmiotu Chemia Skrót: CHEM Semestry: I Rodzaj przedmiotu: podstawowy Punkty ECTS: 4 Liczba godzin w semestrze: Wykład Ćwiczenia Laboratorium

Bardziej szczegółowo

Chemia ogólna i nieorganiczna. SYLABUS A. Informacje ogólne Opis

Chemia ogólna i nieorganiczna. SYLABUS A. Informacje ogólne Opis Chemia ogólna i nieorganiczna Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język przedmiotu Rodzaj

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Część I. CHEMIA OGÓLNA

SPIS TREŚCI. Część I. CHEMIA OGÓLNA SPIS TREŚCI 1. Prawa, hipotezy i teorie w naukach przyrodniczych........................ 14 2. Układ jednostek SI w chemii.............................................. 16 3. Ogólne zasady nomenklatury

Bardziej szczegółowo

Lista materiałów dydaktycznych dostępnych w Multitece Chemia Nowej Ery dla klasy 7

Lista materiałów dydaktycznych dostępnych w Multitece Chemia Nowej Ery dla klasy 7 Lista materiałów dydaktycznych dostępnych w Multitece Chemia Nowej Ery dla klasy 7 W tabeli zostały wyróżnione y z doświadczeń zalecanych do realizacji w szkole podstawowej. Temat w podręczniku Tytuł Typ

Bardziej szczegółowo

S Y L A B U S P R Z E D M I O T U

S Y L A B U S P R Z E D M I O T U "Z A T W I E R D Z A M" Dziekan Wydziału Nowych Technologii i Chemii Dr hab. inż. Stanisław CUDZIŁO, prof. WAT Warszawa, dnia... S Y L A B U S P R Z E D M I O T U NAZWA PRZEDMIOTU:... CHEMIA OGÓLNA I NIEORGANICZNA...

Bardziej szczegółowo

To jest. Ocena bardzo dobra [ ] energetycznych. s p d f. Ocena dobra [ ] izotopowym. atomowych Z. ,, d oraz f.

To jest. Ocena bardzo dobra [ ] energetycznych. s p d f. Ocena dobra [ ] izotopowym. atomowych Z. ,, d oraz f. 34 Wymagania programowe To jest przyrodniczych,,,,, chemicznego na podstawie zapisu A Z E,,,, podaje masy atomowe pierwiastków chemicznych,, n,,,,, s, p, d oraz f przyrodniczych,,,,, oraz Z,,, d oraz f,,

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Podstawy chemii Rok akademicki: 2012/2013 Kod: JFM-1-103-s Punkty ECTS: 6 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka Medyczna Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z chemii

Wymagania edukacyjne z chemii Wymagania edukacyjne z chemii Zadania szkoły: 1. Kształtowanie badawczego sposobu myślenia, właściwego dla nauk przyrodniczych. 2. Rozwijanie umiejętności obserwacji, wyciągania wniosków z przeprowadzonych

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna Semestr II (1 )

Chemia nieorganiczna Semestr II (1 ) 1/ 5 Technologie Ochrony Środowiska Chemia nieorganiczna Semestr II (1 ) Osoba odpowiedzialna za przedmiot: prof. dr hab. inż. Jerzy Pikies. 2/ 5 Wykład Wprowadzenie oraz nawiązanie do materiału przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna Semestr I (1 )

Chemia nieorganiczna Semestr I (1 ) 1/ 5 Chemia Budowlana Chemia nieorganiczna Semestr I (1 ) Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr hab. inż. Jarosław Chojnacki. 2/ 5 Wykład 1. Pochodzenie i rozpowszechnienie pierwiastków we wszechświecie

Bardziej szczegółowo

Podstawy krystalochemii pierwiastki

Podstawy krystalochemii pierwiastki Uniwersytet Śląski Instytut Chemii Zakład Krystalografii Laboratorium z Krystalografii Podstawy krystalochemii pierwiastki Cel ćwiczenia: określenie pełnej charakterystyki wybranych struktur pierwiastków

Bardziej szczegółowo

CHEMIA PYTANIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY LICENCJACKI CHEMIA ANALITYCZNA

CHEMIA PYTANIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY LICENCJACKI CHEMIA ANALITYCZNA CHEMIA PYTANIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY LICENCJACKI CHEMIA ANALITYCZNA 1. Zastosowanie reakcji maskowania w analizie chemicznej. 2. Wyjaśnić różnice w przebiegu krzywych miareczkowania mocny kwas mocna zasada

Bardziej szczegółowo

Temat Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca. Uczeń:

Temat Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca. Uczeń: Chemia - klasa I (część 2) Wymagania edukacyjne Temat Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Dział 1. Chemia nieorganiczna Lekcja organizacyjna. Zapoznanie

Bardziej szczegółowo

CHEMIA. Wymagania szczegółowe. Wymagania ogólne

CHEMIA. Wymagania szczegółowe. Wymagania ogólne CHEMIA Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe Uczeń: zapisuje konfiguracje elektronowe atomów pierwiastków do Z = 36 i jonów o podanym ładunku, uwzględniając rozmieszczenie elektronów na podpowłokach [

Bardziej szczegółowo

Wymagania na ocenę dopuszczająca dla klasy II szkoły ponadgimnazjalnej (dla tomu I podręcznika)

Wymagania na ocenę dopuszczająca dla klasy II szkoły ponadgimnazjalnej (dla tomu I podręcznika) Wymagania na ocenę dopuszczająca dla klasy II szkoły ponadgimnazjalnej (dla tomu I podręcznika) Temat Ocena dopuszczająca Dział 1. Chemia nieorganiczna Lekcja organizacyjna. Zapoznanie z regulaminem BHP

Bardziej szczegółowo

Różne typy wiązań mają ta sama przyczynę: energia powstającej stabilnej cząsteczki jest mniejsza niż sumaryczna energia tworzących ją, oddalonych

Różne typy wiązań mają ta sama przyczynę: energia powstającej stabilnej cząsteczki jest mniejsza niż sumaryczna energia tworzących ją, oddalonych Wiązania atomowe Atomy wieloelektronowe, obsadzanie stanów elektronowych, układ poziomów energii. Przykładowe konfiguracje elektronów, gazy szlachetne, litowce, chlorowce, układ okresowy pierwiastków,

Bardziej szczegółowo

relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach

relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach 1 STECHIOMETRIA INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ Kierunek Chemia. Semestr 2 Godziny Punkty ECTS 9 w c l p s

WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ Kierunek Chemia. Semestr 2 Godziny Punkty ECTS 9 w c l p s Nazwa przedmiotu Chemia nieorganiczna Kod CH 5.2 Semestr 2 Godziny 2 1 4 Punkty ECTS 9 w c l p s Katedra Chemii Nieorganicznej Odpowiedzialny (a) Prof. dr hab. inż. Barbara Becker - - Sposób zaliczenia

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z CHEMII DLA LO poziom rozszerzony

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z CHEMII DLA LO poziom rozszerzony WYMAGANIA EDUKACYJNE Z CHEMII DLA LO poziom rozszerzony SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE WYNIKAJĄCE Z REALIZOWANEGO PROGRAMU CHEMII W LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄYM 1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków

Bardziej szczegółowo

CZĄSTECZKA. Do opisu wiązań chemicznych stosuje się najczęściej metodę (teorię): metoda wiązań walencyjnych (VB)

CZĄSTECZKA. Do opisu wiązań chemicznych stosuje się najczęściej metodę (teorię): metoda wiązań walencyjnych (VB) CZĄSTECZKA Stanislao Cannizzaro (1826-1910) cząstki - elementy mikroświata, termin obejmujący zarówno cząstki elementarne, jak i atomy, jony proste i złożone, cząsteczki, rodniki, cząstki koloidowe; cząsteczka

Bardziej szczegółowo

Kryteria oceniania z chemii kl VII

Kryteria oceniania z chemii kl VII Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co

Bardziej szczegółowo

Wykaz ważniejszych symboli agadnienia ogólne Wstęp Zarys historii chemii analitycznej

Wykaz ważniejszych symboli agadnienia ogólne Wstęp Zarys historii chemii analitycznej Spis rzeczy Z Wykaz ważniejszych symboli............................. 13 1. agadnienia ogólne................................. 15 1.1. Wstęp..................................... 15 1.. Zarys historii chemii

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy chemii. 2. KIERUNEK: Mechanika i budowa maszyn. 3. POZIOM STUDIÓW: pierwszego stopnia

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy chemii. 2. KIERUNEK: Mechanika i budowa maszyn. 3. POZIOM STUDIÓW: pierwszego stopnia KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy chemii 2. KIERUNEK: Mechanika i budowa maszyn 3. POZIOM STUDIÓW: pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: rok I / semestr 2 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 2 6.

Bardziej szczegółowo

2. Wiązania chemiczne

2. Wiązania chemiczne Klasa II semestr II Wymagania programowe na poszczególne oceny IV etap edukacyjny przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie nauczania oraz w części 1. podręcznika dla

Bardziej szczegółowo

Chemia ogólna : cząsteczki, materia, reakcje / Loretta Jones, Peter Atkins. wyd. 1, dodr. 2. Warszawa, Spis treści

Chemia ogólna : cząsteczki, materia, reakcje / Loretta Jones, Peter Atkins. wyd. 1, dodr. 2. Warszawa, Spis treści Chemia ogólna : cząsteczki, materia, reakcje / Loretta Jones, Peter Atkins. wyd. 1, dodr. 2. Warszawa, 2012 Spis treści Przedmowa Do studenta 1 Materia 1 PIERWIASTKI 2 1.1 Atomy 2 1.2 Nazwy pierwiastków

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z chemii Zakres podstawowy

Wymagania edukacyjne z chemii Zakres podstawowy Wymagania edukacyjne z chemii Zakres podstawowy Klasy: 1a, 1b, 1c, 1d, 1e Rok szkolny 2019/2020 Nauczyciel: Aneta Patrzałek 1 Szczegółowe wymagania edukacyjne z chemii na poszczególne stopnie: Wymagania

Bardziej szczegółowo

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych. 2. Wiązania chemiczne. Ocena bardzo dobra [ ] Ocena dobra [ ]

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych. 2. Wiązania chemiczne. Ocena bardzo dobra [ ] Ocena dobra [ ] 1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków wymienia nazwy szkła i sprzętu laboratoryjnego zna i stosuje zasady BHP obowiązujące w pracowni chemicznej wymienia nauki zaliczane do nauk przyrodniczych definiuje

Bardziej szczegółowo

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych Propozycje wymagań programowych na poszczególne oceny IV etap edukacyjny przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie nauczania oraz w części 1. podręcznika dla liceum

Bardziej szczegółowo

11) Stan energetyczny elektronu w atomie kwantowanym jest zespołem : a dwóch liczb kwantowych b + czterech liczb kwantowych c nie jest kwantowany

11) Stan energetyczny elektronu w atomie kwantowanym jest zespołem : a dwóch liczb kwantowych b + czterech liczb kwantowych c nie jest kwantowany PYTANIA EGZAMINACYJNE Z CHEMII OGÓLNEJ I Podstawowe pojęcia chemiczne 1) Pierwiastkiem nazywamy : a zbiór atomów o tej samej liczbie masowej b + zbiór atomów o tej samej liczbie atomowej c zbiór atomów

Bardziej szczegółowo

Spis treœci. ROZDZIA 1. Przekazywanie informacji chemicznych

Spis treœci. ROZDZIA 1. Przekazywanie informacji chemicznych Spis treœci WSTÊP... 8 Wykaz symboli wielkoœci chemicznych i fizycznych stosowanych w tekœcie... 10 Zasady okreœlania liczby cyfr znacz¹cych... 11 Zasady zaokr¹glania liczb... 11 Podstawowe zasady nomenklatury

Bardziej szczegółowo

PONADPODSTAWOWE lekcji Uczeń potrafi: Uczeń potrafi: 1 2 3 4 1. Budowa atomu 1. Chemia jako nauka przyrodnicza zadania współczesnej chemii

PONADPODSTAWOWE lekcji Uczeń potrafi: Uczeń potrafi: 1 2 3 4 1. Budowa atomu 1. Chemia jako nauka przyrodnicza zadania współczesnej chemii PROPOZYCJA PLANU WYNIKOWEGO CHEMIA OGÓLNA I NIEORGANICZNA ZAKRES PODSTAWOWY I ROZSZERZONY EM edukacja czytelnicza i medialna EEu edukacja europejska EF edukacja filozoficzna edukacja ekologiczna EZ edukacja

Bardziej szczegółowo

TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II

TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II Czas trwania testu 120 minut Informacje 1. Proszę sprawdzić czy arkusz zawiera 10 stron. Ewentualny brak należy zgłosić nauczycielowi. 2. Proszę rozwiązać

Bardziej szczegółowo

1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej?

1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej? Tematy opisowe 1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej? 2. Omów pomiar potencjału na granicy faz elektroda/roztwór elektrolitu. Podaj przykład, omów skale potencjału i elektrody

Bardziej szczegółowo

Umiejętności wymagania szczegółowe. Uczeń:

Umiejętności wymagania szczegółowe. Uczeń: Lp. 1. Pracownia chemiczna. Przepisy BHP i regulamin 2. Współczesny model budowy atomu 3. Elementy mechaniki kwantowej w ujęciu jakościowym 4. Konfiguracja elektronowa atomów Budowa atomu. Układ okresowy

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: CIM s Punkty ECTS: 11. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: CIM s Punkty ECTS: 11. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Nazwa modułu: Chemia nieorganiczna - kurs podstawowy Rok akademicki: 2016/2017 Kod: CIM-1-201-s Punkty ECTS: 11 Wydział: Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa Specjalność:

Bardziej szczegółowo

CHEMIA PLAN WYNIKOWY

CHEMIA PLAN WYNIKOWY CHEMIA PLAN WYNIKOWY Poniższy plan wynikowy opracowano na podstawie programu DKW-4015-38/01 dla klas pierwszych LO. W prezentowanej propozycji uwzględniono ścieżki edukacyjne: EM edukacja czytelnicza i

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA CHEMII ZAJĘCIA FAKULTATYWNE KLAS II POZIOM ROZSZERZONY

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA CHEMII ZAJĘCIA FAKULTATYWNE KLAS II POZIOM ROZSZERZONY Lesko, 01.09.2016r. 2016/2017 ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA CHEMII ZAJĘCIA FAKULTATYWNE KLAS II POZIOM ROZSZERZONY Podręcznik: To jest chemia 1. Chemia ogólna i nieorganiczna. Zakres rozszerzony. Podręcznik

Bardziej szczegółowo

CHEMIA PLAN WYNIKOWY

CHEMIA PLAN WYNIKOWY CHEMIA PLAN WYNIKOWY Poniższy plan wynikowy opracowano na podstawie programu DKW-4015-38/01 dla klas pierwszych LO. W prezentowanej propozycji uwzględniono ścieżki edukacyjne: EM edukacja czytelnicza i

Bardziej szczegółowo

Ocena dobra [ ] Uczeń: wyjaśnia pojęcie objętość molowa. Uczeń: wyjaśnia pojęcia liczba Avogadra i gazów. stała Avogadra

Ocena dobra [ ] Uczeń: wyjaśnia pojęcie objętość molowa. Uczeń: wyjaśnia pojęcia liczba Avogadra i gazów. stała Avogadra Wymagania programowe z chemii na poszczególne oceny IV etap edukacyjny przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie nauczania oraz w części 1. podręcznika dla liceum ogólnokształcącego

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół Katolickich w Zabrzu - pracownia chemiczna 1 Sylwia Piela

Zespół Szkół Katolickich w Zabrzu - pracownia chemiczna 1 Sylwia Piela Rozkład materiału Klasa II Liceum Ogólnokształcące- poziom rozszerzony Podręcznik To jest chemia 1 Wyd. Nowa Era Tytuł i numer rozdziału w podręczniku Szkło i sprzęt laboratoryjny BHP Nr lekcji Temat lekcji

Bardziej szczegółowo

Orbitale typu σ i typu π

Orbitale typu σ i typu π Orbitale typu σ i typu π Dwa odpowiadające sobie orbitale sąsiednich atomów tworzą kombinacje: wiążącą i antywiążącą. W rezultacie mogą powstać orbitale o rozkładzie przestrzennym dwojakiego typu: σ -

Bardziej szczegółowo

Uczeń: -zna zasady pracy na lekcjach i wymagania edukacyjne, -wymienia cząstki elementarne wchodzące w skład atomu, podaje przykłady innych cząstek,

Uczeń: -zna zasady pracy na lekcjach i wymagania edukacyjne, -wymienia cząstki elementarne wchodzące w skład atomu, podaje przykłady innych cząstek, WYMAGANIA PROGRAMOWE Z CHEMII KLASA I LO rok szk. 2002/2003 Dział 1 Budowa atomu -zna zasady pracy na lekcjach i wymagania edukacyjne, -wymienia cząstki elementarne wchodzące w skład atomu, podaje przykłady

Bardziej szczegółowo

Wewnętrzna budowa materii

Wewnętrzna budowa materii Atom i układ okresowy Wewnętrzna budowa materii Atom jest zbudowany z jądra atomowego oraz krążących wokół niego elektronów. Na jądro atomowe składają się protony oraz neutrony, zwane wspólnie nukleonami.

Bardziej szczegółowo

Propozycje metod godzin. (fragmenty zapisane kursywą dotyczą. podręcznik teoria budowy atomu. łączenie nazwisk uczonych z ich teoriami

Propozycje metod godzin. (fragmenty zapisane kursywą dotyczą. podręcznik teoria budowy atomu. łączenie nazwisk uczonych z ich teoriami Chemia 1 ZP Roczny plan dydaktyczny dla szkół ponadgimnazjalnych Temat Liczba Treści podstawy Cele ogólne Kształcone Propozycje metod Propozycje środków godzin programowej (fragmenty zapisane kursywą dotyczą

Bardziej szczegółowo

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna Semestr I (1 )

Chemia nieorganiczna Semestr I (1 ) 1/ 10 Technologia Chemiczna Chemia nieorganiczna Semestr I (1 ) Osoba odpowiedzialna za przedmiot: prof. dr hab. inż. Jerzy Pikies. 2/ 10 Wykład Program Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne: Co to jest

Bardziej szczegółowo

Identyfikacja płomieniowa tworzyw sztucznych Iloczyny rozpuszczalności trudno rozpuszczalnych związków w wodzie w temperaturze pokojowej

Identyfikacja płomieniowa tworzyw sztucznych Iloczyny rozpuszczalności trudno rozpuszczalnych związków w wodzie w temperaturze pokojowej Jeśli ktoś jest w posiadaniu tablic chemicznych, to bardzo prosilibyśmy, aby nam je nadesłał (na adres któregoś z administratorów, najlepiej w formie pliku *.doc; *.pdf; *.jpg) - na pewno je zamieścimy.

Bardziej szczegółowo

Wykład z Chemii Ogólnej

Wykład z Chemii Ogólnej Wykład z Chemii Ogólnej Część 2 Budowa materii: od atomów do układów molekularnych 2.3. WIĄZANIA CHEMICZNE i ODDZIAŁYWANIA Katedra i Zakład Chemii Fizycznej Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytet Mikołaja

Bardziej szczegółowo

Wymagania programowe na poszczególne oceny z chemii w kl.1. I. Substancje i ich przemiany

Wymagania programowe na poszczególne oceny z chemii w kl.1. I. Substancje i ich przemiany Wymagania programowe na poszczególne oceny z chemii w kl.1 I. Substancje i ich przemiany Ocena dopuszczająca [1] Ocena dostateczna [1 + 2] zalicza chemię do nauk przyrodniczych wyjaśnia, dlaczego chemia

Bardziej szczegółowo

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych CHEMIA KLASA 2 Wymagania programowe na poszczególne oceny przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie nauczania oraz w części 1. podręcznika dla liceum ogólnokształcącego

Bardziej szczegółowo

Przedmiot: Chemistry HL. Poziom: rozszerzony. Opis kursu: Cele: Zadania:

Przedmiot: Chemistry HL. Poziom: rozszerzony. Opis kursu: Cele: Zadania: Przedmiot: Chemistry HL Poziom: rozszerzony Opis kursu: Chemia jest podstawową nauką doświadczalną. Cele nauczania chemii są podporządkowane założeniom IBO Learner Profile. Kurs rozszerzony chemii stwarza

Bardziej szczegółowo

Kierunek i poziom studiów: Biotechnologia, pierwszy Sylabus modułu: Chemia ogólna (1BT_05)

Kierunek i poziom studiów: Biotechnologia, pierwszy Sylabus modułu: Chemia ogólna (1BT_05) Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Biotechnologia, pierwszy Sylabus modułu: Chemia ogólna (1BT_05) 1. Informacje ogólne koordynator modułu/wariantu rok akademicki 2014/2015

Bardziej szczegółowo

I. Substancje i ich przemiany

I. Substancje i ich przemiany NaCoBeZU z chemii dla klasy 1 I. Substancje i ich przemiany 1. Pracownia chemiczna podstawowe szkło i sprzęt laboratoryjny. Przepisy BHP i regulamin pracowni chemicznej zaliczam chemię do nauk przyrodniczych

Bardziej szczegółowo

Nazwy pierwiastków: A +Fe 2(SO 4) 3. Wzory związków: A B D. Równania reakcji:

Nazwy pierwiastków: A +Fe 2(SO 4) 3. Wzory związków: A B D. Równania reakcji: Zadanie 1. [0-3 pkt] Na podstawie podanych informacji ustal nazwy pierwiastków X, Y, Z i zapisz je we wskazanych miejscach. I. Suma protonów i elektronów anionu X 2- jest równa 34. II. Stosunek masowy

Bardziej szczegółowo

CHEMIA klasa VII

CHEMIA klasa VII 2017-09-01 CHEMIA klasa VII Treści nauczania z podstawy programowej SZKOŁY BENEDYKTA Podręcznik ( Świat chemii. Klasa VII wyd. WSiP) obejmuje następujące punkty podstawy programowej: I. Substancje i ich

Bardziej szczegółowo

Najbardziej rozpowszechniony pierwiastek we Wszechświecie, Stanowi główny składnik budujący gwiazdy,

Najbardziej rozpowszechniony pierwiastek we Wszechświecie, Stanowi główny składnik budujący gwiazdy, Położenie pierwiastka w UKŁADZIE OKRESOWYM Nazwa Nazwa łacińska Symbol Liczba atomowa 1 Wodór Hydrogenium Masa atomowa 1,00794 Temperatura topnienia -259,2 C Temperatura wrzenia -252,2 C Gęstość H 0,08988

Bardziej szczegółowo

Wymagania programowe na poszczególne oceny chemia kl. I

Wymagania programowe na poszczególne oceny chemia kl. I I. Substancje i ich przemiany Wymagania programowe na poszczególne oceny chemia kl. I Ocena dopuszczająca [1] zalicza chemię do nauk przyrodniczych stosuje zasady bezpieczeństwa obowiązujące w pracowni

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2012/2013 Kod: CTC s Punkty ECTS: 11. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Rok akademicki: 2012/2013 Kod: CTC s Punkty ECTS: 11. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Nazwa modułu: Chemia nieorganiczna - kurs podstawowy Rok akademicki: 2012/2013 Kod: CTC-1-202-s Punkty ECTS: 11 Wydział: Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność:

Bardziej szczegółowo

Chemia I Semestr I (1 )

Chemia I Semestr I (1 ) 1/ 6 Inżyniera Materiałowa Chemia I Semestr I (1 ) Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Maciej Walewski. 2/ 6 Wykład Program 1. Atomy i cząsteczki: Materia, masa, energia. Cząstki elementarne. Atom,

Bardziej szczegółowo

Geometria cząsteczek wieloatomowych. Hybrydyzacja orbitali atomowych.

Geometria cząsteczek wieloatomowych. Hybrydyzacja orbitali atomowych. Geometria cząsteczek wieloatomowych. Hybrydyzacja orbitali atomowych. Geometria cząsteczek Geometria cząsteczek decyduje zarówno o ich właściwościach fizycznych jak i chemicznych, np. temperaturze wrzenia,

Bardziej szczegółowo

CHEMIA klasa 1 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery.

CHEMIA klasa 1 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery. CHEMIA klasa 1 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery. Dział - Substancje i ich przemiany WYMAGANIA PODSTAWOWE stosuje zasady bezpieczeństwa

Bardziej szczegółowo

CZĄSTECZKA. Do opisu wiązań chemicznych stosuje się najczęściej jedną z dwóch metod (teorii): metoda wiązań walencyjnych (VB)

CZĄSTECZKA. Do opisu wiązań chemicznych stosuje się najczęściej jedną z dwóch metod (teorii): metoda wiązań walencyjnych (VB) CZĄSTECZKA Stanislao Cannizzaro (1826-1910) cząstki - elementy mikroświata, termin obejmujący zarówno cząstki elementarne, jak i atomy, jony proste i złożone, cząsteczki, rodniki, cząstki koloidowe; cząsteczka

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE z chemii dla klasy siódmej

WYMAGANIA EDUKACYJNE z chemii dla klasy siódmej Lucyna Krupa Rok szkolny 2017/2018 WYMAGANIA EDUKACYJNE z chemii dla klasy siódmej Wyróżnia się wymagania na: ocenę dopuszczającą ocenę dostateczną (obejmują wymagania na ocenę dopuszczającą) ocenę dobrą

Bardziej szczegółowo

I. Substancje i ich przemiany

I. Substancje i ich przemiany Wymagania programowe na poszczególne oceny dla klasy siódmej szkoły podstawowej przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, Chemia Nowej Ery I. Substancje i ich przemiany Uczeń:

Bardziej szczegółowo

Atomy wieloelektronowe

Atomy wieloelektronowe Wiązania atomowe Atomy wieloelektronowe, obsadzanie stanów elektronowych, układ poziomów energii. Przykładowe konfiguracje elektronów, gazy szlachetne, litowce, chlorowce, układ okresowy pierwiastków,

Bardziej szczegółowo

I. Substancje i ich przemiany

I. Substancje i ich przemiany Wymagania programowe na poszczególne oceny dla klasy siódmej szkoły podstawowej przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, Chemia Nowej Ery I. Substancje i ich przemiany Uczeń:

Bardziej szczegółowo

I. Substancje i ich przemiany

I. Substancje i ich przemiany Wymagania programowe na poszczególne oceny dla klasy siódmej szkoły podstawowej przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, Chemia Nowej Ery I. Substancje i ich przemiany Uczeń:

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne - chemia dwujęzyczna klasa II

Wymagania edukacyjne - chemia dwujęzyczna klasa II Wymagania edukacyjne - chemia dwujęzyczna klasa II Propozycje wymagań programowych na poszczególne oceny IV etap edukacyjny przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z CHEMII

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z CHEMII WYMAGANIA EDUKACYJNE Z CHEMII dla klasy I szkoły ponadpodstawowej realizującej chemię w zakresie rozszerzonym w liczbie 2 godzin tygodniowo (klasy 1L i 1M) II LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE im. Króla Jana III

Bardziej szczegółowo

Wykład 5: Cząsteczki dwuatomowe

Wykład 5: Cząsteczki dwuatomowe Wykład 5: Cząsteczki dwuatomowe Wiązania jonowe i kowalencyjne Ograniczenia teorii Lewisa Orbitale cząsteczkowe Kombinacja liniowa orbitali atomowych Orbitale dwucentrowe Schematy nakładania orbitali Diagramy

Bardziej szczegółowo

Wymagania przedmiotowe do podstawy programowej - chemia klasa 7

Wymagania przedmiotowe do podstawy programowej - chemia klasa 7 Wymagania przedmiotowe do podstawy programowej - chemia klasa 7 I. Substancje i ich właściwości opisuje cechy mieszanin jednorodnych i niejednorodnych, klasyfikuje pierwiastki na metale i niemetale, posługuje

Bardziej szczegółowo

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych Wymagania programowe z chemii na poszczególne oceny IV etap edukacyjny przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie nauczania oraz w części 1. podręcznika dla liceum ogólnokształcącego

Bardziej szczegółowo

LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE

LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE 2016-09-01 CHEMIA KLASA II LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE ZAKRES ROZSZERZONY SZKOŁY BENEDYKTA Treści nauczania Tom I podręcznika Ciekawi świata wyd. Operon I. ATOMY, CZĄSTECZKI I STECHIOMETRIA CHEMICZNA 1. Masa

Bardziej szczegółowo

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych Wymagania programowe na poszczególne oceny przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej (załącznik nr 1 do rozporządzenia, Dz.U. z 2018 r., poz. 467), programie nauczania oraz w części

Bardziej szczegółowo

Chemia klasa 2. Zakres rozszerzony. Zakres Materiału: (1) (2) (3) (4) (5) (6). (7). (8) (9). (10). (11). (12). Kryteria oceniania z przedmiotu:

Chemia klasa 2. Zakres rozszerzony. Zakres Materiału: (1) (2) (3) (4) (5)  (6). (7). (8) (9). (10). (11). (12). Kryteria oceniania z przedmiotu: Chemia klasa 2. Zakres rozszerzony. Zakres Materiału: Od mikro- do makroświata(1). Reakcje chemiczne i ich objawy(2). Budowa atomów i cząsteczek(3). Podstawy obliczeń chemicznych(4). Roztwory(5). Kinetyka

Bardziej szczegółowo

Uczeń: opisuje skład i właściwości powietrza określa, co to są stałe i zmienne składniki powietrza

Uczeń: opisuje skład i właściwości powietrza określa, co to są stałe i zmienne składniki powietrza Wymagania edukacyjne z chemii oraz sposoby sprawdzania wiedzy i umiejętności Substancje i ich przemiany Składniki powietrza i rodzaje Wymagania edukacyjne z podstawy programowej - klasa VII zalicza chemię

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne dla klasy II chemia

Wymagania edukacyjne dla klasy II chemia Wymagania edukacyjne dla klasy II chemia Wymagania programowe na poszczególne oceny (IV etap edukacyjny) przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie nauczania dla liceum

Bardziej szczegółowo

ZESTAW WYMAGAN DO KLASY I ZAKRES PODSTAWOWY

ZESTAW WYMAGAN DO KLASY I ZAKRES PODSTAWOWY ZESTAW WYMAGAN DO KLASY I ZAKRES PODSTAWOWY Dział I Przypomnienie wiadomości z gimnazjum Uczeń zna: makroskopowy opis substancji i przemian chemicznych; symbole i wzory chemiczne; co to są tlenki, wodorotlenki,

Bardziej szczegółowo

I. Substancje i ich przemiany

I. Substancje i ich przemiany NaCoBeZU z chemii dla klasy 7 I. Substancje i ich przemiany 1. Zasady bezpiecznej pracy na lekcjach chemii zaliczam chemię do nauk przyrodniczych stosuję zasady bezpieczeństwa obowiązujące w pracowni chemicznej

Bardziej szczegółowo

uczeń opanował wszystkie wymagania podstawowe i ponadpodstawowe

uczeń opanował wszystkie wymagania podstawowe i ponadpodstawowe 1 Agnieszka Wróbel nauczyciel biologii i chemii Plan pracy dydaktycznej na chemii w klasach pierwszych w roku szkolnym 2015/2016 Poziom wymagań Ocena Opis wymagań podstawowe niedostateczna uczeń nie opanował

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny: I. Substancje i ich przemiany

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny: I. Substancje i ich przemiany Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny: I. Substancje i ich przemiany Ocena dopuszczająca [1] Ocena dostateczna [1 + 2] zalicza chemię do nauk przyrodniczych wyjaśnia, dlaczego chemia jest nauką stosuje

Bardziej szczegółowo

Wymagania programowe na poszczególne oceny w klasie pierwszej. I. Substancje i ich przemiany

Wymagania programowe na poszczególne oceny w klasie pierwszej. I. Substancje i ich przemiany Wymagania programowe na poszczególne oceny w klasie pierwszej I. Substancje i ich przemiany Ocena dopuszczająca [1] zalicza chemię do nauk przyrodniczych stosuje zasady bezpieczeństwa obowiązujące w pracowni

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne: Chemia ogólna i nieorganiczna, zakres rozszerzony. 1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych

Wymagania edukacyjne: Chemia ogólna i nieorganiczna, zakres rozszerzony. 1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych Wymagania edukacyjne: Chemia ogólna i nieorganiczna, zakres rozszerzony 1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków Ocena dopuszczająca wymienia nazwy szkła i sprzętu laboratoryjnego zna i stosuje zasady

Bardziej szczegółowo

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych

1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych Wymagania edukacyjne z chemii dla klasy II zakres rozszerzony 1. Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków wymienia nazwy szkła i sprzętu laboratoryjnego zna i stosuje zasady BHP obowiązujące w pracowni

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne - chemia klasa VII

Wymagania edukacyjne - chemia klasa VII Wymagania edukacyjne - chemia klasa VII OCENA DOPUSZCZAJĄCA [1] opisuje właściwości substancji będących głównymi składnikami produktów stosowanych na co dzień podaje wzór na gęstość i przeprowadza proste

Bardziej szczegółowo