Rehabilitacja implantoprotetyczna pacjentów po resekcji żuchwy z powodu nowotworu*
|
|
- Wanda Edyta Lewandowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PROTET. STOMATOL., 2009, LIX, 2, Rehabilitacja implantoprotetyczna pacjentów po resekcji żuchwy z powodu nowotworu* Implanto-prosthetic rehabilitation of patients after mandibular resection due to a neoplasm Dariusz Rolski 1, Jerzy Gładkowski 1, Robert Nieborak 1, Marta Gładkowska 1, Elżbieta Mierzwińska-Nastalska 1, Stanisław Starościak 2, Janusz Jaworowski 2, Katarzyna Ciechowicz 3, Dariusz Mateńko 3 1 Z Katedry Protetyki Stomatologicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik: prof. dr hab. n. med.: E. Mierzwińska-Nastalska 2 Z Kliniki Nowotworów Głowy i Szyi Centrum Onkologii Instytutu im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie Kierownik: dr hab. n. med.: A. Kawecki 3 Z Zakładu Chirurgii Stomatologicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik: prof. dr hab. n. med.: A. Wojtowicz HASŁA INDEKSOWE: nowotwory głowy i szyi, rehabilitacja protetyczna, protezy overdenture, zaczepy precyzyjne, wszczepy śródkostne KEY WORDS: head and neck neoplasms, prosthetic rehabilitation, overdenture prosthesis, precision attachments, endosseous implants Streszczenie Wstęp. Rehabilitacja protetyczna pacjentów po operacjach chirurgicznych wdrażanych w toku leczenia nowotworów nastręcza wielu trudności. W wybranych przypadkach może okazać się pomocne leczenie protetyczne z wykorzystaniem wszczepów śródkostnych. Cel pracy. Omówienie specyfiki leczenia implantoprotetycznego u chorych po hemiresekcji żuchwy z powodu nowotworów oraz napotykanych problemów w trakcie interdyscyplinarnego i etapowego leczenia. Metoda. W związku z brakiem możliwości uzyskania zadowalającego dla pacjentów utrzymania protez dolnych, podjęto decyzję o wprowadzeniu wszczepów śródkostnych jako wsparcie dla dolnych uzupełnień protetycznych typu overdenture w tej grupie pacjentów. Uzupełnienia protetyczne wykonano w zgryzie konstrukcyjnym, często po uprzedniej mioterapii, wsparte o wszczepy śródkostne zaopatrzone w zaczepy precyzyjne typu Locator. Summary Introduction. Prosthetic rehebilitation of patients after surgeries in the area of head and neck often causes multiple problems. Implant treatment is helpful in most of the complicated cases. Aim of the study. The study presents unique character and unparalleled difficulties of prosthetic treatment with the use of dental implants in the group of post-oncologic patients after hemimandibulectomies. Method. Unsatisfactory stabilisation and retention of the lower RPDs were improved by supporting them with dental implants by the use of the Locator System abutments. Surgical treatment was accompanied by physiotherapy in the form of miotherapy. Conclusions. In the described group of patients with a limited area for prosthetic appliances the use of dental implants with precision attachment significantly improved their quality of life. *Praca wykonana w ramach projektu badawczego ze środków na naukę w latach
2 D. Rolski i inni Wnioski. W przypadku ograniczenia przestrzeni neutralnej u pacjentów po resekcji żuchwy możliwość zastosowania protezy dolnej typu overdenture wspartej o wszczepy zaopatrzone w zaczepy precyzyjne znacznie ułatwiło użytkowanie uzupełnień protetycznych i podniosło jakość życia leczonych pacjentów. Rak płaskonabłonkowy jest nowotworem złośliwym, dotyczącym w głównej mierze obszaru jamy ustnej. Stanowi ok. 10% wszystkich nowotworów złośliwych występujących u człowieka. Dane epidemiologiczne wskazują na częstość jego występowania w granicach 90-93% wśród nowotworów części twarzowej czaszki. W Polsce, przy rocznej zapadalności na nowotwory nabłonkowe głowy i szyi na poziomie 5,5-6 tysięcy, wykrywa się około 2 tysięcy nowych przypadków zachorowania na raka jamy ustnej rocznie (1, 2). W przypadku tego nowotworu, palenie tytoniu, picie alkoholu i zaniedbania higieniczne są głównymi czynnikami etiologicznymi (2, 3). Lekarz stomatolog podczas rutynowego badania pacjenta może spotkać się z trzema klinicznymi postaciami raka płaskonabłonkowego. Są to formy egzofityczna czyli przerostowa, endofityczna w postaci okraterowanych owrzodzeń oraz egzo-endofityczna będąca połączeniem obu wyżej wymienionych. Wykrycie zmiany obliguje do przeprowadzenia dokładnego wywiadu i badania przedmiotowego zewnątrz- i wewnątrzustnego oraz zlecenia badań dodatkowych (1-4). Każda zmiana na błonie śluzowej obserwowana powyżej 3 tygodni musi być weryfikowana histopatologicznie (1,3). Rak płaskonabłonkowy dotyczy błony śluzowej całej jamy ustnej. Najczęściej umiejscawia się w przednim odcinku dna jamy ustnej, w dalszej kolejności są to policzki, dziąsła, trójkąt zatrzonowcowy oraz podniebienie. Nowotwór nacieka język i kość żuchwy na dużej przestrzeni, drążąc wzdłuż okostnej. Z powodu złośliwego charakteru guza szybko obserwowane są przerzuty do węzłów chłonnych szyi. Metody leczenia raka jamy ustnej zależą od stopnia zaawansowania nowotworu. Guzy we wczesnych stadiach kwalifikują się do monoterapii w postaci leczenia chirurgicznego lub ewentualnie krioterapii. Zmiany zaawansowane leczone są w sposób łączący metody chirurgiczne z leczeniem wspomagającym. Chirurgicznie usuwa się guz z marginesem zdrowych tkanek z mniej lub bardziej radykalną operacją usunięcia węzłów chłonnych podżuchwowych i szyi. Jako leczenie wspomagające zwykle stosuje się radioterapię, najczęściej pośrednią, na zasadzie teleterapii wiązkami zewnętrznymi. Rzadziej ma zastosowanie metoda brachyterapii tzn. aplikowanie źródła promieniowania bezpośrednio do tkanek guza. Niekiedy u pacjentów z zaawansowanymi stadiami nowotworu dołącza się poprzedzającą lub skojarzoną z radioterapią chemioterapię (3). Rozległe zabiegi chirurgiczne w obrębie głowy i szyi są przyczyną powstawania ubytków pooperacyjnych, zrostów i blizn pozabiegowych, a także zmian położenia okolicznych tkanek miękkich (3-5). U pacjentów po zabiegu hemiresekcji żuchwy, szczególnie z wyłuszczeniem jednego ze stawów skroniowo-żuchwowych, stosunki anatomiczne i poziom zaburzeń funkcjonalnych jest wręcz dramatyczny. Odłam kości żuchwy zwykle zbacza w stronę operowaną, a przy ruchu odwodzenia dodatkowo wykonuje ruch rotacyjny do wewnątrz. Uzyskanie w takich warunkach akceptowalnej relacji szczękowo-żuchwowej jest bardzo trudne (4, 6, 7, 10). Często, bez długotrwałej mioterapii poprzedzającej rehabilitację protetyczną jest to wręcz niemożliwe (8). Układ stomatognatyczny, na który składa się szereg elementów morfologicznych, tworzy funkcjonalną całość biorącą udział w jedzeniu, mówieniu, oddychaniu oraz wyrażaniu emocji pacjenta. Lekarz protetyk, do którego trafia chory pooperacyjny, staje przed trudnym zadaniem wykonania uzupełnień protetycznych, które będą przywracały utracone funkcje narządu żucia i jednocześnie kompensowały zniekształcenia estetyczne (4, 5, 8). 120 PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2009, LIX, 2
3 Implantoprotetyka Zadanie to, trudne u pacjentów z brakami zębowymi, staje się bardziej skomplikowane u chorych z uzębieniem resztkowym, a u chorych bezzębnych bywa jeszcze trudniejsze (4, 6, 8). Dodatkowo przestrzeń neutralna, będąca warunkiem koniecznym dla utrzymania protezy, zostaje ograniczona, a w wielu przypadkach zanika (6, 8). Warunki anatomiczne, które powstają po chirurgicznym leczeniu nowotworów głowy i szyi znacząco utrudniają uzyskanie satysfakcjonującej stabilizacji pooperacyjnych uzupełnień protetycznych (4, 6, 8). Leczenie wspomagające, w postaci radioterapii i/lub chemioterapii, niesie za sobą duże ryzyko wystąpienia powikłań ogólnych, ale i nie mniej skomplikowanych miejscowych, które mają często decydujący wpływ na powodzenie całej rehabilitacji protetycznej pacjenta pooperacyjnego. W wyniku naświetleń dochodzi do upośledzenia ukrwienia poddanych im tkanek, co pogarsza ich funkcję i wpływa negatywnie na procesy regeneracyjne. W następstwie obserwuje się suchość jamy ustnej, większą wrażliwość tkanek miękkich na ucisk, otarcia i odleżyny, zmiany fizjologicznej flory bakteryjnej z konsekwencjami w postaci nawracających grzybic i utrudnionych procesów gojenia. Problemy z suchością jamy ustnej bezpośrednio przyczyniają się również do szybko postępującej próchnicy zębów, która często mimo wdrożonego leczenia zachowawczego, doprowadza do utraty zębów. W konsekwencji zmieniają się znacznie warunki zgryzowe, a niejednokrotnie w krótkim czasie pacjent zmaga się z problemem braków całkowitych, również odczuwanym jako dodatkowe okaleczenie. Suma zabiegów ratujących życie w toku leczenia przeciwnowotworowego wpływa na środowisko jamy ustnej i może być przyczyną problemów napotykanych w leczeniu protetycznym (4, 9-11). W Katedrze Protetyki Stomatologicznej IS WUM w ciągu ostatnich lat wdrożono metodę leczenia protetycznego z wykorzystaniem wszczepów śródkostnych u wielu pacjentów po wcześniejszej resekcji żuchwy w następstwie choroby nowotworowej. Poniżej zostanie przedstawiony wybrany przypadek interdyscyplinarnego leczenia pacjenta po zabiegu hemiresekcji żuchwy z wyłuszczeniem ze stawu skroniowo-żuchwowego, przeszczepie uszypułowanym płatem z mięśnia piersiowego i następnie rehabilitowanego protetycznie z zastosowaniem wszczepów śródkostnych. U pacjenta M.M., w wieku 32 lat, zdiagnozowano raka dna jamy ustnej, żuchwy i policzka po stronie lewej z przerzutami do węzłów chłonnych szyi (T4N2M0). Po weryfikacji histopatologicznej (Carcinoma planoepitheliale akeratodes) leczenie przeciwnowotworowe rozpoczęto od chemioterapii (trzy cykle). Następnie w Klinice Nowotworów Głowy i Szyi Centrum Onkologii Instytucie im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie, wykonano zabieg operacyjny wycięcia układu chłonnego szyi po stronie lewej, układu chłonnego nadgnykowego po stronie prawej, części zębodołowej żuchwy w odcinku bródkowym oraz wykonano hemiresekcję żuchwy z wycięciem dna jamy ustnej po stronie lewej i wyłuszczeniem ze stawu skroniowo- -żuchwowego lewego. Ubytek pooperacyjny zamknięto przeszczepem uszypułowanym z mięśnia piersiowego lewego. Leczenie wspomagające w postaci radiochemioterapii rozpoczęto po miesiącu od zabiegu chirurgicznego. Pacjenta naświetlano do dawki 6000 cgy. W 2003 roku, 6 lat po zabiegu chirurgicznym, pacjent został skierowany do Katedry Protetyki Stomatologicznej Instytutu Stomatologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, wobec pogarszającej się wydolności funkcjonalnej układu stomatognatycznego (ryc. 1-3). Chory zgłaszał narastające problemy z żuciem pokarmów, formowaniem kęsów pokarmowych, przełykaniem. Ponadto mowa pacjenta stawała się coraz bardziej niezrozumiała. Od zakończenia leczenia przeciwnowotworowego chory użytkował protezę częściową osiadającą górną. Braki zębów w obrębie żuchwy nie zostały odbudowane protetycznie. W wywiadzie pacjent zgłaszał próbę wykonania uzupełnienia protetycznego w żuchwie, jednak nie uzyskano stabilizacji protezy dolnej na niepełnowartościowym podłożu protetycznym. W pierwszym etapie rehabilitacji protetycznej zaplanowano u pacjenta wykonanie nowych uzupełnień protez częściowych osiadających. Już na tym etapie leczenia wystąpiły duże trudności z wykonaniem wycisku czynnościowego dolnego. Spłycenie przedsionka jamy ustnej (ryc. 3), zbaczanie odłamu żuchwy w stronę operowaną, a przy PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2009, LIX, 2 121
4 D. Rolski i inni Ryc. 1. Pacjent M.M.. zdjęcie zewnątrzustne stan przed rehabilitacją protetyczną. Ryc. 2. Zdjęcie pantomograficzne stan przed rehabilitacją protetyczną. Ryc. 3. Zdjęcie wewnątrzustne stan przed rehabilitacją protetyczną. odwodzeniu żuchwy dodatkowo ruch rotacyjny do wewnątrz, duże ograniczenie ruchów języka bardzo utrudniały prawidłowe wykonanie wycisku czynnościowego. Pomimo zastosowania łyżek indywidualnych, elastycznych mas wyciskowych, a nawet próby zastosowania techniki wycisku na drucie wg Kozłowskiego, nie udało się prawidłowo odwzorować pola protetycznego w żuchwie. Podjęto decyzję o rezygnacji z wykonania pooperacyjnej protezy dolnej na tym etapie leczenia, zaopatrując pacjenta tylko w protezę osiadającą górną, aby mógł rozpocząć adaptację do uzupełnień protetycznych, ćwiczył wymowę i na ile to możliwe, próbował rozdrabniać pokarmy i je przełykać. Następnie na bazie wycisków anatomicznych wykonano specjalny aparat blokowy w celu ćwiczeń mięśniowych. Z powodu trudności z jednoznaczną powtarzalnością ruchów przywodzenia i odwodzenia żuchwy i brakiem pamięci neuro- -mięśniowej prawidłowej relacji szczękowo-żuchwowej, lecznicze położenie żuchwy zarejestrowano łącząc tworzywem szybkopolimeryzującym w jamie ustnej, wcześniej wykonane płyty (części) aparatu, górną i dolną. Prawidłowość pozycji żuchwy w stosunku do szczęki skontrolowano wykonując zdjęcie tomograficzne stawu skroniowo-żuchwowego prawego w aparacie blokowym wprowadzonym do jamy ustnej oraz dla porównania i kontroli prawidłowości położenia głowy żuchwy w tym stawie, w maksymalnym odwiedzeniu żuchwy i w zwarciu bez aparatu. Pacjent przeszedł trzymiesięczny intensywny kurs mioterapii z użyciem aparatu blokowego. Pod koniec fizjoterapii powtórzono w takich samych warunkach badanie radiologiczne zdjęcie tomograficzne prawego stawu skroniowo-żuchwowego. Przeprowadzono także badanie kliniczne oceniające swobodę i zakres oraz powtarzalność ruchów odwodzenia i przywodzenia żuchwy. Stwierdzono możliwość kontynuacji rehabilitacji protetycznej. Wobec problemów z oczyszczaniem pozostałego u pacjenta uzębienia resztkowego, z powodu zaburzonych warunków anatomicznych jamy ustnej, zmienionych zabiegiem chirurgicznym i kserostomii popromiennej, również nie bez winy samego pacjenta, wystąpiła próchnica kwitnąca. Mimo wdrożenia leczenia zachowawczego, w tym prób leczenia endodontycznego oraz działań profilaktycznych, tkanki twarde zębów 17, 27, 47 zostały całkowicie zniszczone i w 2006 roku w Zakładzie Chirurgii Stomatologicznej IS WUM 122 PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2009, LIX, 2
5 Implantoprotetyka usunięto te zęby w osłonie antybiotykowej. Zęby 25 i 26 prawidłowo wyleczone endodontycznie pozostawiono. Po wygojeniu się ran poekstrakcyjnych, ponowiono próbę leczenia protetycznego. Wykonano pooperacyjną protezę całkowitą dolną w zgryzie konstrukcyjnym, możliwym do ustalenia po długotrwałej mioterapii (ryc. 4). Jednakże proteza dolna Ryc. 5. Szablon chirurgiczny wykonany na podstawie protezy pooperacyjnej. Ryc. 4. Próbna proteza całkowita dolna, wykonana w zgryzie konstrukcyjnym, możliwym do ustalenia po długotrwałej mioterapii. nadal nie wykazywała dostatecznej stabilizacji i retencji na niepełnowartościowym podłożu protetycznym. Pacjent nie był w stanie, po wprowadzeniu protez do jamy ustnej, skutecznie odgryzać kęsów pokarmowych, przełykać, a zrozumiałość mowy pogorszyła się w stosunku do sytuacji klinicznej kiedy pacjent użytkował jedynie protezę górną. Również ograniczona i niesymetryczna praca języka, spowodowana częściową resekcją dna jamy ustnej, utrudniała pacjentowi użytkowanie protez. Zrosty występujące w okolicy policzka, tworzące pozorne wędzidełka, dodatkowo ograniczały pole protetyczne. W tej sytuacji zaplanowano wprowadzenie w kość żuchwy dwóch wszczepów śródkostnych oraz wykonanie nowych protez częściowej osiadającej górnej i całkowitej dolnej typu overdenture wspartej o wszczepy. W związku z obciążeniami ogólnymi chorego, zdecydowano się na implantację w klasycznym protokole Brånemarka z przedłużonym do pół roku okresem osteointegracji. Pacjenta skierowano do lekarza prowadzącego z prośbą o wydanie opinii na temat planowanego zabiegu, na który chory uzyskał zgodę. Zabieg implantacji przeprowadzono w Interdyscyplinarnym Centrum Implantologicznym Katedry Protetyki Stomatologicznej IS WUM. Przed leczeniem implantoprotetycznym wykonano szablon chirurgiczny (ryc. 5). W tym celu powielono w masie silikonowej dolną protezę i wykonano jej replikę z bezbarwnego szybkopolimeryzującego tworzywa akrylowego. Na podstawie badania wewnątrz- i zewnątrzustnego oraz zdjęcia pantomograficznego, wycięto w szablonie prowadnice w pozycji zębów 44 i 46, wyznaczające miejsce przyszłych wszczepów śródkostnych. Zaplanowano pogrążenie wszczepów o śr. 3,75 mm i długości 10 mm. Gotowy szablon chirurgiczny poddano sterylizacji. W osłonie antybiotykowej, w 2007 roku, ponad 10 lat od operacji hemiresekcji żuchwy, w znieczuleniu przewodowym i nasiękowym, odwarstwiono płat śluzówkowo-okostnowy i na odsłonietej kości żuchwy ułożono szablon chirurgiczny, który wykazywał dużą ruchomość i brak stabilizacji. Było to spowodowane faktem, że wykonano go jako replikę protezy dolnej, tkanki miękkie podłoża po przeprowadzonych zabiegach chirurgicznych wykazywały nierównomierną grubość, co było przyczyną niestabilności szablonu na podłożu kostnym. Na podstawie oceny klinicznej odsłoniętego pola operacyjnego, zdjęć zębowych okolicy i zdjęcia pantomograficznego wybrano optymalne położenie wszczepów w pozycji zębów 44 i 46 (ryc. 6). Wprowadzono dwa implanty o średni- PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2009, LIX, 2 123
6 D. Rolski i inni Ryc. 6. Przygotowanie łoża dla wszczepów śródkostnych, kontrola równoległości. cy 3,75 mm Brånemark System MK III TiU RP (Nobel Biocare, Göteborg, Sweden) długości 10 mm każdy. Bezpośrednio po wprowadzeniu wszczepów w łoże kostne dokonano pomiaru stabilizacji urządzeniem Ostell (Integration Diagnostics AB, Gamlestadsvägen, Göteborg, Sweden) uzyskując średnie wyniki pomiarów na poziomie 78, w pozycji zęba 44 i 75 w pozycji zęba 46 (ryc. 7). Założono Ryc. 8. Zdjęcie pantomograficzne wykonane bezpośrednio po pogrążeniu wszczepów śródkostnych w pozycji zębów 44, 46. ponownie poddano mioterapii z użyciem wcześniej wykonanego aparatu blokowego, dla utrwalenia relacji szczękowo-żuchwowej ustalonej w okresie przygotowawczym do zabiegu implantacji. W tym czasie chory nie użytkował protezy dolnej z uwagi na wcześniej opisywany całkowity brak stabilizacji. Po upływie 10 miesięcy dokonano odsłonięcia wszczepów, zaopatrzono je w śruby gojące i przystąpiono do wykonania protezy nakładowej dolnej oraz konwencjonalnej protezy częściowej osiadającej górnej. Ze względu na małą odległość pomiędzy wyrostkiem zębodołowym szczęki a częścią zębodołową żuchwy, podjęto decyzję o zastosowaniu, dla utrzymania pooperacyjnej protezy całkowitej dolnej typu overdenture, elementów precyzyjnych typu Locator (BIOMET 3i, Palm Beach Gardens, Ryc. 7. Pomiar stabilizacji wszczepów sródkostnych urządzeniem Ostell. śruby zamykające i przykryto płatem śluzówkowo- -okostnowym. Dla zweryfikowania pozycji i położenia przestrzennego wszczepów w stosunku do istotnych struktur anatomicznych kości żuchwy, jak np. kanał żuchwowy bezpośrednio po zabiegu implantacji wykonano zdjęcie pantomograficzne, które potwierdziło prawidłowość umiejscowienia wszczepów śródkostnych (ryc. 8). W okresie osteointegracji wszczepów pacjenta Ryc. 9. Wszczepy śródkostne zaopatrzone w zaczepy precyzyjne typu Locator. 124 PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2009, LIX, 2
7 Implantoprotetyka USA) (ryc. 9). W dalszym toku leczenia wykonano wyciski czynnościowe, w tym dolny masą polieterową z zastosowaniem przenośników wyciskowych Locator Abutment Impression Coping (BIOMET 3i, Palm Beach Gardens, USA) (ryc. 10), zgłaszał problemy z utrzymaniem na zaczepach dolnej protezy typu overdenture. Po zmianie matryc na bardziej elastyczne problemy z zakładaniem i zdejmowaniem protezy ustąpiły. Konieczna była jednak dalsza mioterapia podtrzymująca, połączona z korektą zwarcia uzupełnień protetycznych. Po miesięcznej adaptacji do protez, wykonano kontrolne badanie RTG tomografię stawu skroniowo-żuchwowego prawego, w wysokości zwarcia ustalonej przez protezy oraz w maksymalnym odwodzeniu żuchwy, która wykazała prawidłowe położenie głowy wyrostka kłykciowego w stosunku do pozostałych struktur stawu skroniowo-żuchwowego. Leczenie protetyczne zakończono ponad 10 lat po operacji nowotworu części twarzowej czaszki (ryc. 12). Pacjent pozostaje pod stałą opieką Katedry Protetyki Stomatologicznej IS WUM. Ryc. 10. Przenośniki wyciskowe zamontowane na zaczepach precyzyjnych typu Locator. następnie sprawdzono stabilność wprowadzonych do wycisku analogów. W laboratorium protetycznym wykonano model z replikami zaczepów, przygotowano protezy próbne, które następnie sprawdzono klinicznie. Po zamianie wosku na tworzywo akrylowe, protezę częściową górną oraz protezę całkowitą dolną z osadzonymi matrycami w metalowych gniazdach w części dośluzówkowej protezy, oddano pacjentowi do użytkowania (ryc. 11), 11 miesięcy od zabiegu implantacji. Początkowo, na pierwszych dwóch wizytach kontrolnych, pacjent Ryc. 12. Stan po przeprowadzonej rehabilitacji protetycznej. Podsumowanie Ryc. 11. Proteza pooperacyjna całkowita dolna typu overdenture z osadzonymi matrycami zaczepów precyzyjnych typu Locator. Pacjenci leczeni z powodu nowotworów części twarzowej czaszki, przechodzą terapię z zakresu wielu specjalności medycznych (1, 3, 9). Doświadczanie przez tych chorych różnych form leczenia, takich jak chirurgiczne usunięcie tkanek czy radioterapia wymuszają, z jednej strony potrzebę rekonstrukcji ubytków pooperacyjnych, a z drugiej skłaniają do zrozumienia dla ograniczeń własnych pacjenta jak i możliwości terapeutycznych współczesnej medycyny (4, 6, 9, 11). Pooperacyjne zmiany podłoża przejawiające się brakiem równowagi w napięciu mięśni żucia, problemami z nawilżeniem błony śluzowej oraz ogra- PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2009, LIX, 2 125
8 D. Rolski i inni niczoną przestrzenią dla potencjalnej protezy, są przyczyną szeregu utrudnień napotykanych w toku leczenia protetycznego (4, 6, 8). Zmniejszona amplituda odwodzenia żuchwy utrudnia wprowadzenie łyżki wyciskowej na podłoże protetyczne. Samo pole protetyczne w wyniku zabiegów chirurgicznych jest zawężone i wykazuje zwiększoną prężność tkankową. Zła wydolność tkanek po naświetlaniach jest przyczyną częstszych, niż u pacjentów ogólnie zdrowych, otarć i odleżyn, co wymusza częstszą konieczność korekt. Pacjenci po radioterapii borykają się również z problemem trudności w oczyszczaniu zębów, skąpą ilością śliny co predysponuje do wystąpienia próchnicy okrężnej uzębienia resztkowego. Mimo wdrożonego leczenia zachowawczego niejednokrotnie kończy się ono niepowodzeniem i licznymi ekstrakcjami, co powoduje gwałtowną utratę stabilizacji i retencji natychmiastowej protezy dolnej (4-6, 8, 9). Metoda implantacji stosowana w przypadku poresekcyjnych ubytków tkanek twardych i miękkich pozwala na częściową rehabilitację funkcji żucia i wymowy oraz poprawę estetyki w większym stopniu, niż zaopatrzenie pacjenta w uzupełnienia protetyczne bez dodatkowej retencji. Leczenie implantoprotetyczne pacjentów po operacjach nowotworów jest często metodą leczenia z wyboru. Umożliwia uzyskanie retencji protezy dolnej oraz poprawia jakość życia pacjentów. Pomimo wielu korzyści wynikających z zastosowania tego rodzaju leczenia, posiada ono także pewne ograniczenia. Kwalifikacja pacjenta wymaga konsultacji i zgody prowadzącego lekarza onkologa. Sam zabieg chirurgiczny wprowadzenia wszczepów poprzedzony jest długoterminową profilaktyką antybiotykową. Wprowadzenie wszczepów w łoże kostne natrafia na śródoperacyjne problemy związane z zakresem odwodzenia żuchwy. Niejednokrotnie po pomyślnym przebiegu oseointegracji lekarz protetyk spotyka się z trudnościami związanymi z małą ilością miejsca w wymiarze pionowym, przeznaczonego na płytę protezy, zęby i elementy precyzyjne (4, 10, 11, 12). W wielu przypadkach leczonych pacjentów podjęto decyzję zastosowania najniższych dostępnych zaczepów precyzyjnych typu Locator z powodu wyżej wymienionych trudności. Zaczepy precyzyjne typu Locator są od kilku lat stosowane w implantologii. Do ich niewątpliwych zalet należy zaliczyć najniższy wymiar pionowy wśród dostępnych elementów retencyjnych, co umożliwia uzyskanie stabilizacji uzupełnień protetycznych u pacjentów z bardzo ograniczoną przestrzenią dla protez. Z drugiej strony, niski wymiar pionowy elementów retencyjnych, poza opisanymi zaletami, okazał się jednocześnie przyczyną problemów z zapinaniem przez pacjentów uzupełnień protetycznych na zaczepach precyzyjnych. Niska wysokość zaczepu powoduje, że odnalezienie jednoznacznego, prawidłowego toru wprowadzenia uzupełnienia protetycznego, poprzez odpowiednie przestrzenne usytuowanie protezy względem zaczepów, jest niejednokrotnie kłopotliwe. Szczególnie trudne jest to dla pacjentów z bliznami pooperacyjnymi, niedoczulicą niektórych rejonów jamy ustnej i migrującymi pod protezę tkankami miękkimi. Dlatego ważne jest aby przy oddawaniu pacjentom uzupełnień protetycznych dokładnie zweryfikować czy oba zaczepy precyzyjne są aktywne, nawet niezależnie od siebie, ponieważ retencję protezy uzyskuje się już przy jednym czynnym Locatorze. Obciążenie jedynie jednego zaczepu może z kolei grozić powikłaniami dotyczącymi protezy (złamania) jak i samego implantu (przeciążenia). Dodatkowo pacjenci pooperacyjni mając zmienioną motorykę mięśniową w obrębie części twarzowej czaszki - wykazują często odmienną, niesymetryczną pracę mięśni ( ). Pojawiają się trudności w usytuowaniu protezy w przestrzeni neutralnej, co powoduje, że pomimo licznych korekt może ona być zrzucana z podłoża przy ruchach niezamierzonych przez pacjenta. Z tego powodu okres adaptacji u niektórych pacjentów znacznie się wydłużył. Dopiero po dokładnym, wielokrotnie powtarzanym instruktażu zakładania i zdejmowania uzupełnień protetycznych większość z nich nie zgłaszała problemów w posługiwaniu się protezami. Zaczepy precyzyjne typu Locator, w porównaniu do zaczepów kulistych oraz zespoleń kładkowych, są alternatywą w leczeniu implantoprotetycznym pacjentów po operacjach nowotworów części twarzowej czaszki, a szczególnie mogą być bardzo przydatne przy znacznie zmniejszonej w wymiarze pionowym przestrzeni dla protez (16, 17). Jednakże nie są one pozbawione wad, dlatego dalsze długoterminowe obserwacje pozwolą na określenie ich przydatności w różnych sytuacjach klinicznych. 126 PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2009, LIX, 2
9 Implantoprotetyka Piśmiennictwo 1. Gliński B., Ząbek M., Urbański J.: Podstawowe zasady postępowania z chorymi na raka płaskonabłonkowego głowy i szyi. Współczesna Onkologia, 2006, 10, 6, Kaczmarek J.: Zmiany i stany przednowotworowe raków płaskonabłonkowych jamy ustnej i górnych dróg oddechowych. Postępy chirurgii głowy i szyi, 2004, 2, Jassem J., Kawecki A.: Nowotwory nabłonkowe narządów głowy i szyi. W: Krzakowski M.: Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych u dorosłych. Polska Unia Onkologii. Warszawa. 2003, Beumer J. III, Curtis T. A., Marunick M. T.: Maxillofacial rehabilitation: Prosthodontic and surgical considerations. Medico Dental Media International. St Louis Spiechowicz E.: Protetyka Stomatologiczna. PZWL. Warszawa Cantor R., Curtis T. A.: Prosthetic management of edentulous mandibulectomy patients. J. Prosthet. Dent., 1971, 25, Ciechowicz B., Gawor E., Ciechowicz K., Mateńko D.: Rehabilitacja implantoprotetyczna po zabiegu hemiresekcji żuchwy opis przypadku. Protet. Stomatol., 2007, LVII, 6, Rolski D., Kostrzewa-Janicka J., Ciechowicz B., Rusiniak-Kubik K., Śmiga-Witas A.: Czynnościowa rehabilitacja układu stomatognatycznego w leczeniu protetycznym pacjentów po operacjach nowotworów żuchwy. Czas. Stomatol., 2002, LV, 5, Rolski D., Dolegacz A., Górska R., Mierzwińska- Nastalska E.: Zespołowe leczenie pacjentów po zabiegach chirurgicznych z powodu nowotworów w obrębie części twarzowej czaszki opis przypadków. Protet. Stomatol., 2003, LIII, 3, Kubani M., Rolski D., Mierzwińska-Nastalska E.: Wszczepy śródkostne u pacjentów po rozległych zabiegach chirurgicznych w obrębie części twarzowej czaszki. Implantoprotetyka, 2005, 6, 1, Oelgiesser D., Levin L., Barak S., Schwartz-Arad D.: Rehabilitation of an irradiated mandible after mandibular resection using implant/tooth-supported fixed prosthesis: A clinical report. J. Prosthet. Dent., 2004, 91, 4, Burns D.: The mandibular complete overdenture. Dent. Clin. N. Am., 2004, 48, Garrett N., Roumanas E. D., Blackwell K. E., Freymiller E., Abemayor E., Weng Kee Wong, Gerrat B., Berke G., Beumer III J., Kapur K. K.: Efficacy of conventional and implant-supported mandibular resection protheses: Study overview and treatment outcomes. J. Prosthet. Dent., 2006, 96, Heckmann S. M., Winter W., Meyer M., Weber H- P., Wichmann M. G.: Overdenture attachment selection and the loading of implant and denture-bearning area. Part 1: In vivo verification of stereolithographic model. Clin. Oral Impl. Res., 2001, 12, Heckmann S. M., Winter W., Meyer M., Weber H- P., Wichmann M. G.: Overdenture attachment selection and the loading of implant and denture-bearning area. Part 2: A methodical study using five types of attachment. Clin. Oral Impl. Res., 2001, 12, Chung K., Chung C., Cagna D., Cronin R.: Retention characteristic of attachment systems for implant overdentures. J. Prosthod., 2004, 13, Koczorowski R., Brożek R., Hemerling M.: Wykorzystanie elementów precyzyjnych w leczeniu implantoprotetycznym. Dent. Med. Probl., 2006, 43, 3, Preiskel H. W.: Precision attachments in dentistry. Henry Kimpton. London Zaakceptowano do druku: 12.II.2009 r. Adres autorów: Warszawa, ul. Nowogrodzka 59, paw. XIA. Zarząd Główny PTS PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2009, LIX, 2 127
Szanowny Pan Aleksander Sopliński Podsekretarz Stanu Ministerstwo Zdrowia w Warszawie
KONSULTANT KRAJOWY W DZIEDZINIE PROTETYKI STOMATOLOGICZNEJ Instytut Stomatologii Uniwersytetu Jagiellońskiego 31-155 Kraków, ul. Montelupich 4, tel./fax 012/424-54-24, mail: sekretariat@uks.com.pl Kraków,
Bardziej szczegółowoLeczenie protetyczne po zabiegu resekcji żuchwy i rekonstrukcji płatem skórno-mięśniowym z mięśnia piersiowego większego*
PROTET. STOMATOL., 2009, LIX, 5, 327-333 Leczenie protetyczne po zabiegu resekcji żuchwy i rekonstrukcji płatem skórno-mięśniowym z mięśnia piersiowego większego* Prosthetic treatment after mandibular
Bardziej szczegółowoInterdyscyplinarne leczenie pacjenta po resekcji dna jamy ustnej z zastosowaniem przeszczepu z przedramienia*
PROTET. STOMATOL., 2007, LVII, 2, 119-123 Interdyscyplinarne leczenie pacjenta po resekcji dna jamy ustnej z zastosowaniem przeszczepu z przedramienia* A multidisciplinary treatment of a patient after
Bardziej szczegółowoRehabilitacja protetyczna pacjentów z ubytkami podniebienia miękkiego po operacjach nowotworów części twarzowej czaszki opis przypadków
PROTET. STOMATOL., 2010, LX, 1, 50-54 Rehabilitacja protetyczna pacjentów z ubytkami podniebienia miękkiego po operacjach nowotworów części twarzowej czaszki opis przypadków Prosthetic rehabilitation of
Bardziej szczegółowoDobór transferów i metod wyciskowych na przykładzie systemu implantologicznego Osteoplant. Część II. Opis przypadków klinicznych
PROTET. STOMATOL., 2010, LX, 4, 280-284 Dobór transferów i metod wyciskowych na przykładzie systemu implantologicznego Osteoplant. Część II. Opis przypadków klinicznych Selection of impression copings
Bardziej szczegółowoRehabilitacja protetyczna po zabiegu resekcji szczęki opis przypadku
PROTET. STOMATOL., 2006, LVI, 6, 450-455 Rehabilitacja protetyczna po zabiegu resekcji szczęki opis przypadku Prosthetic rehabilitation of maxillectomy patient due to a cancer. A clinical report Dariusz
Bardziej szczegółowoLeczenie implantoprotetyczne atroicznej żuchwy z użyciem implantów Straumann NNC oraz SP
Leczenie implantoprotetyczne atroicznej żuchwy z użyciem implantów Straumann NNC oraz SP Implantoprosthetic treatment of an atrophic mandibla with Straumann NNC and SP Autor_ Janusz Goch Streszczenie:
Bardziej szczegółowoRehabilitacja protetyczna z zastosowaniem protezy całkowitej typu overdenture wspartej o pojedynczy implant w żuchwie opis przypadku
Rehabilitacja protetyczna z zastosowaniem protezy całkowitej typu overdenture wspartej o pojedynczy implant w żuchwie opis przypadku Single-implant retained mandibular overdenture case report Autorzy_
Bardziej szczegółowoKATEDRA CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ I SZCZĘKOWO- TWARZOWEJ ZAKŁAD CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ
DLA STUDENTÓW III ROKU ODDZIAŁU STOMATOLOGII SEMESTR VI (LETNI) 1. Zapoznanie z organizacją Katedry, w szczególności z organizacją Zakładu Chirurgii Stomatologicznej. Powiązania chirurgii stomatologicznej
Bardziej szczegółowoKonstrukcje protetyczne z zaczepami precyzyjnymi w leczeniu pacjentów po chirurgicznym usunięciu nowotworów w obrębie części twarzowej czaszki
PROTET. STOMATOL., 2009, LIX, 1, 43-49 Konstrukcje protetyczne z zaczepami precyzyjnymi w leczeniu pacjentów po chirurgicznym usunięciu nowotworów w obrębie części twarzowej czaszki Prosthetic constructions
Bardziej szczegółowoDZIENNIK PRAKTYK PRAKTYCZNE NAUCZANIE KLINICZNE KIERUNEK LEKARSKO-DENTYSTYCZNY
DZIENNIK PRKTYK PRKTYCZNE NUCZNIE KLINICZNE KIERUNEK LEKRSKO-DENTYSTYCZNY DZIENNIK PRKTYK kierunek lekarsko-dentystyczny Imię i nazwisko studenta PESEL Numer albumu zdjęcie Nazwa uczelni Data wystawienia
Bardziej szczegółowoSpecyika leczenia implantoprotetycznego pacjentów naświetlanych z powodu nowotworów głowy i szyi
_terapie złożone Specyika leczenia implantoprotetycznego pacjentów naświetlanych z powodu nowotworów głowy i szyi Dental in irradiated head and neck cancer patients Autorzy_ Elżbieta Mierzwińska-Nastalska,
Bardziej szczegółowoWielospecjalistyczne leczenie protetyczne po resekcji żuchwy z powodu nowotworu*
PROTET. STOMATOL., 2011, LXI, 3, 224-232 Wielospecjalistyczne leczenie protetyczne po resekcji żuchwy z powodu nowotworu* The multidisciplinary treatment after mandibular resection due to neoplasm Marta
Bardziej szczegółowoCase Study. Poradnia Chirurgii Stomatologicznej i Implantologii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM Centralny Szpital Weteranów
Case Study Autogenny przeszczep kości w przednim odcinku szczęki z użyciem indywidualnego modelu anatomicznego 3D z następowym wprowadzeniem implantu stomatologicznego Autorzy: dr n med. Jerzy Foczpański,
Bardziej szczegółowoKatedra Protetyki Stomatologicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik: prof. dr hab. E. Mierzwińska-Nastalska
PROTET. STOMATOL., 2014, LXIV, 3, 168-176 www.prot.stomat.net Rehabilitacja protetyczna pacjentów pooperacyjnych z wykorzystaniem metod implantologicznych w zależności od zakresu zniekształceń tkanek części
Bardziej szczegółowoNatychmiastowa proteza typu overdenture na implantach w żuchwie*
PROTET. STOMATOL., 2010, LX, 6, 479-483 Natychmiastowa proteza typu overdenture na implantach w żuchwie* Immediate overdenture retained on implants in the mandible Piotr Stendera, Piotr Grochowski Ze Specjalistycznej
Bardziej szczegółowoŁącznik przeznaczony do stosowania przez chirurgów stomatologicznych do natychmiastowego czasowego
PROTETYCZNE ZAOPATRZENIE ŻUCHWY SPRAWOZDANIE UŻYTKOWNIKA Od czasu pionierskich publikacji Philippa Ledermanna dysponujemy obecnie ponad trzydziestopięcioletnim doświadczeniem klinicznym w zakresie protetycznego
Bardziej szczegółowoLeczenie implantoprotetyczne bezzębnej szczęki i żuchwy opis przypadków
Leczenie implantoprotetyczne bezzębnej szczęki i żuchwy opis przypadków Implantoprosthetic treatment of edentulous maxilla and mandible case report Autorzy_ Katarzyna Zaklika-Mrukwa i Marek Mrukwa Streszczenie:
Bardziej szczegółowoThis copy is for personal use only - distribution prohibited.
PROTET. STOMATOL., 2013, LXIII, 5, 414-421 www.prot.stomat.net Streszczenie Cel pracy. Opis przypadku wczesnej rehabilitacji protetycznej pacjenta po zabiegu częściowej resekcji żuchwy, bez zachowania
Bardziej szczegółowoPowodzenie leczenia kanałowego definiują najczęściej
ENDODONCJA W PRAKTYCE CBCT w diagnostyce powikłań jatrogennych i przyczyn niepowodzeń terapeutycznych CBCT in the diagnosis of iatrogenic complications and causes of therapeutic failures lek. dent. Monika
Bardziej szczegółowoZastosowanie zaczepów precyzyjnych OT Equator profile w leczeniu protetycznym pacjenta po chirurgicznym leczeniu raka dna jamy ustnej*
PROTET. STOMATOL., 2011, LXI, 2, 130-137 Zastosowanie zaczepów precyzyjnych OT Equator profile w leczeniu protetycznym pacjenta po chirurgicznym leczeniu raka dna jamy ustnej* The aplication of precision
Bardziej szczegółowoSTOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA
STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Badanie stomatologiczne Wypełnienie zęba ze znieczuleniem Wypełnienie MOD Ubytek klinowy przydziąsłowy Wypełnienie tymczasowe Rekonstrukcja zęba po endodoncji Znieczulenie komputerowe
Bardziej szczegółowoSkojarzone leczenie ortodontyczne i implantoprotetyczne jako rehabilitacja hipodoncji i mikrodoncji
Skojarzone leczenie ortodontyczne i implantoprotetyczne jako rehabilitacja hipodoncji i mikrodoncji Autorzy _ Jan Pietruski i Małgorzata Pietruska Ryc. 1 Ryc. 2 _Wrodzone wady zębów, dotyczące ich liczby
Bardziej szczegółowoKatalog zakresów i świadczeń w rodzaju leczenie stomatologiczne. Nazwa. świadczenia ogólnostomatologiczne
Katalog zakresów i świadczeń w rodzaju leczenie stomatologiczne Świadczenia Zakresy świadczeń Kod świadczenia ogólnostomatologiczne świadczenia ogólnostomatologiczne dla dzieci i młodzieży do 18. r.ż.
Bardziej szczegółowoRehabilitacja protetyczna dzieci i młodzieży z zaburzeniami rozwojowymi w
Lek. stom. Elżbieta Wojtyńska Tytuł pracy: Rehabilitacja protetyczna oraz ocena jakości życia pacjentów w wieku rozwojowym i młodych dorosłych z zaburzeniami w obrębie części twarzowej czaszki Promotor:
Bardziej szczegółowoStomatologia zachowawcza: Wypełnienie materiałem kompozytowym
Stomatologia zachowawcza: Wypełnienie materiałem kompozytowym Onlay, endokorona Cena 150- Od 900 zł Profilaktyka stomatologiczna: Wizyta diagnostyczna w tym RTG pantomograficzne, zdjęcia zgryzowe, badanie
Bardziej szczegółowoRamowy program zajęć praktycznych dla kierunku lekarsko-dentystycznego. 1. Cel praktycznego nauczania
Załącznik nr 2 Ramowy program zajęć praktycznych dla kierunku lekarsko-dentystycznego 1. Cel praktycznego nauczania Celem praktycznego nauczania jest pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz doskonalenie i
Bardziej szczegółowoLeczenie implantoprotetyczne bezzębia w żuchwie z zastosowaniem protez overdenture rozszerzenie kształcenia przeddyplomowego
PROTET. STOMATOL., 2010, LX, 2, 138-143 Leczenie implantoprotetyczne bezzębia w żuchwie z zastosowaniem protez overdenture rozszerzenie kształcenia przeddyplomowego Implant treatment of patients with edentulous
Bardziej szczegółowoCennik. 3. Konsultacja z ustaleniem planu leczenia bezpłatnie. 5. Wypełnienie światłoutwardzalne na I powierzchni 110 zł
Cennik Stomatologia 1. Przegląd stanu uzębienia bezpłatnie 2. Przegląd stanu uzębienia z zewnątrzustnym zdjęciem panoramicznym (diagnoza wsparta specjalistycznym programem do wykrywania próchnicy międzyzębowej
Bardziej szczegółowoGdańsk, ul. Stajenna 5, 80-842
STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA STOMATOLOGIA ESTETYCZNA ENDODONCJA STOMATOLOGIA DZIECIĘCA PROTETYKA PERIODONTOLOGIA PROFILAKTYKA I HIGIENA ORTODONCJA CHIRURGIA STOMATOLOGICZNA RTG CHIRURGIA SZCZĘKOWO TWARZOWA
Bardziej szczegółowoSpis treści. Stomatologia zachowawcza. Endodoncja. Higiena i Profilaktyka. Ortodoncja. Protetyka. Periodontologia. Chirurgia.
Cennik usług 2 Spis treści Stomatologia zachowawcza Endodoncja Higiena i Profilaktyka Ortodoncja Protetyka Periodontologia Chirurgia Implantologia 5 7 7 9 12 15 17 18 3 4 Stomatologia zachowawcza 1. Wypełnienie
Bardziej szczegółowo1.weekend, Implantologia w teorii i praktyce, radiologia. lek. stom. B. Kalmuk, dr n.med. A. Zawada
1.weekend, Implantologia w teorii i praktyce, radiologia. lek. stom. B. Kalmuk, dr n.med. A. Zawada Podstawowe definicje i prawa w implantologii stomatologicznej. Wskazania i przeciwwskazania do zabiegu
Bardziej szczegółowoImplantologia stomatologiczna jest dziedziną stomatologii
Zastosowanie tomografii stożkowej w implantologii stomatologicznej dr Tomasz Śmigiel, tech. radiolog Jakub Baran Implantologia stomatologiczna jest dziedziną stomatologii zajmującą się odbudową uzębienia
Bardziej szczegółowoRekonstrukcja implantoprotetyczna bezzębnych wyrostków zębodołowych z zastosowaniem uzupełnień stałych
Z C O D Z I E N N E J P R A K T Y K I lek. stom. Michał Sypień Współpraca: dr n. med. lek. stom. Katarzyna Bindek-Sypień, lek. stom. Tomasz Sypień Rekonstrukcja implantoprotetyczna bezzębnych wyrostków
Bardziej szczegółowoO MNIE. Warszawa (22) 883 24 24 Łódź - (42) 688 35 53
O MNIE Nazywam się Jacek Popiński. Jestem lekarzem dentystą, absolwentem Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi. Uzyskałem I i II stopień specjalizacji w dziedzinie chirurgia stomatologiczna (kolejno w 1995
Bardziej szczegółowoLeczenie implantologiczne znacznego zaniku części zębodołowej żuchwy
Leczenie implantologiczne znacznego zaniku części zębodołowej żuchwy The implantological treatment of severely atrophic alveolar part of the mandible Autor_ Damian Dudek, Oliwia Segiet, Edyta Reichman-Warmusz,
Bardziej szczegółowoWZÓR PROFILAKTYCZNEGO BADANIA PACJENTA W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM
WZÓR PROFILAKTYCZNEGO BADANIA PACJENTA W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM Przedstawiamy badanie w kierunku raka jamy ustnej zamieszczone na stronach Państwowego Instytutu Dentystycznego i Twarzowo-Czaszkowego
Bardziej szczegółowoProtetyka i implantologia
Protetyka to dział stomatologii zajmujący się przywracaniem prawidłowej funkcji żucia i mowy, estetyki naturalnego uśmiechu i rysów twarzy, dzięki uzupełnianiu braków w uzębieniu. Braki zębowe są nie tylko
Bardziej szczegółowoAneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwoleń na dopuszczenie do obrotu
Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwoleń na dopuszczenie do obrotu Wnioski naukowe Uwzględniając sprawozdanie oceniające PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie (PSUR) dotyczących
Bardziej szczegółowoCENNIK REGULAMIN.
CENNIK REGULAMIN www.facebook.com/materniakgabinet www.materniak.pl 2018 RENTGENODIAGNOSTYKA RTG punktowe RTG pantomograficzne Tomografia CBCT 1 łuk Tomografia CBCT 2 łuki Tomografia CBCT mikro 100 30
Bardziej szczegółowoKatalog zakresów i świadczeń w rodzaju leczenie stomatologiczne
Katalog zakresów i świadczeń w rodzaju leczenie stomatologiczne Świadczenia Zakresy świadczeń Kod świadczenia ogólnostomatologiczne świadczenia ogólnostomatologiczne dla dzieci i młodzieży do 18 r.ż. świadczenia
Bardziej szczegółowoDZIENNIK PRAKTYK PRAKTYCZNE NAUCZANIE KLINICZNE
UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KROL MRCINKOWSKIEGO W POZNNIU 60-812 POZNŃ, UL.UKOWSK 70 KIERUNEK LEKRSKO-DENTYSTYCZNY DZIENNIK PRKTYK PRKTYCZNE NUCZNIE KLINICZNE KIERUNEK LEKRSKO-DENTYSTYCZNY imię i nazwisko
Bardziej szczegółowoKatalog zakresów i świadczeń w rodzaju leczenie stomatologiczne. Wartość punktowa świadczeń. świadczenia ogólnostomatologiczne
Katalog zakresów i świadczeń w rodzaju leczenie stomatologiczne Świadczenia Zakresy świadczeń Kod świadczenia ogólnostomatologiczne świadczenia ogólnostomatologiczne dla dzieci i młodzieży do ukończenia
Bardziej szczegółowoCzynniki warunkujące proces gojenia. Uwaga! Badanie podmiotowe. Badanie przedmiotowe. Wywiad. Urazy zębów mlecznych. Utrata przytomności
Urazy zębów mlecznych Czynniki warunkujące proces gojenia zależne od pacjenta wiek i stopień rozwoju korzenia stan higieny jamy ustnej i uzębienia ogólny stan zdrowia czas zgłoszenia się do lekarza Emil
Bardziej szczegółowoZadbaj o siebie. Jak za pomocą odbudowy zębów podnieść jakość swojego życia
Zadbaj o siebie Jak za pomocą odbudowy zębów podnieść jakość swojego życia Wprowadzenie Jakość życia Dlaczego nie należy ignorować brakujących lub uszkodzonych zębów? Pewność siebie i dobre samopoczucie
Bardziej szczegółowoPrzegląd uzębienia. bezpłatny. Profilaktyczne lakierowanie zębów stałych 120 zł. Lakowanie zębów u dzieci.50 zł
Przegląd uzębienia. bezpłatny Konsultacja.... 50 zł PROFILAKTYKA Profilaktyczne lakierowanie zębów stałych 120 zł Lakowanie zębów u dzieci.50 zł Usuwanie złogów nazębnych, piaskowanie..150 zł Ozonoterapia
Bardziej szczegółowoZNIECZULENIE WYPEŁNIENIE WYPEŁNIENIE MOD - odbudowa trójpowierzchniowa
PROFILAKTYKA BADANIE JAMY USTNEJ, WIZYTA ADAPTACYJNA, WIZYTA KONTROLNA USUNIĘCIE KAMIENIA NAZĘBNEGO (SCALING - jedna wizyta) USUNIĘCIE OSADU NAZĘBNEGO (PIASKOWANIE - jedna wizyta) LAKOWANIE BRUZD (cena
Bardziej szczegółowoKATALOG ZAKRESÓW ŚWIADCZEŃ. 160 x x x x x
stomatologiczne celowane : 07.0000.110.02 : 07.0000.111.02 : 07.0000.210.02 w chirurgii : 07.0000.211.02 : 07.0000.212.02 : 07.0000.213.02 : 07.0000.214.02 : 07.0000.215.02 stomatologii w protetyce : 07.0000.217.02
Bardziej szczegółowoTEMATYKA zajęć II roku semestr zimowy. ĆWICZENIA 2: Wywiad i badanie stomatologiczne zewnątrzustne. Badania dodatkowe.
TEMATYKA zajęć II roku semestr zimowy ĆWICZENIA 1: Organizacja zajęć. Ćwiczenia organizacyjne, regulamin zajęć, przydział stanowisk pracy i fantomów. ĆWICZENIA 2: Wywiad i badanie stomatologiczne zewnątrzustne.
Bardziej szczegółowoSpis treści. Stomatologia zachowawcza. Endodoncja. Higiena i Profilaktyka. Ortodoncja. Protetyka. Periodontologia. Chirurgia.
Cennik usług Spis treści Stomatologia zachowawcza 5 Endodoncja 7 Higiena i Profilaktyka 7 Ortodoncja 9 Protetyka 12 Periodontologia 15 Chirurgia 17 Implantologia 18 3 Stomatologia zachowawcza 1. Konsultacja
Bardziej szczegółowoZastosowanie systemu 3D SimPlant oraz Navigator w leczeniu bezzębia w żuchwie opis przypadku
PROTET. STOMATOL., 2012, LXII, 4, 252-258 www.prot.stomat.net Zastosowanie systemu 3D SimPlant oraz Navigator w leczeniu bezzębia w żuchwie opis przypadku Application of 3D SimPlant and Navigator Systems
Bardziej szczegółowoRehabilitacja implantoprotetyczna pacjentów młodocianych po leczeniu guzów złośliwych okolicy czaszki twarzowej opis przypadku
Katarzyna Ciechowicz, Dariusz Mateńko, Dariusz Rolski, Jerzy Gładkowski, Łukasz Łomżyński, Elżbieta MierzwińskaNastalska Rehabilitacja implantoprotetyczna pacjentów młodocianych po leczeniu guzów złośliwych
Bardziej szczegółowoSolidna struktura kostna to podstawa zdrowego uśmiechu
Solidna struktura kostna to podstawa zdrowego uśmiechu TAJEMNICA PIĘKNEGO UŚMIECHU Uśmiech jest ważny w wyrażaniu uczuć oraz świadczy o naszej osobowości. Dla poczucia pewności siebie istotne jest utrzymanie
Bardziej szczegółowoMILING DENTAL CLINIC CENNIK USŁUG STOMATOLOGICZNYCH
MILING DENTAL CLINIC CENNIK USŁUG STOMATOLOGICZNYCH obowiązuje od dnia 19.08.2019 r. STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA PRZEGLĄD JAMY USTNEJ 50 KONSULTACJA STOMATOLOGICZNA 50-100 PLAN LECZENIA 200 MODELE DIAGNOSTYCZNE
Bardziej szczegółowoLeczenie protetyczne pacjentów z częściowymi brakami uzębienia przyjmowanych w ramach NFZ
PROTET. STOMATOL., 2011, LXI, 2, 106-113 Leczenie protetyczne pacjentów z częściowymi brakami uzębienia przyjmowanych w ramach NFZ Prosthodontic rehabilitation of partially edentulous patients under the
Bardziej szczegółowoThis copy is for personal use only - distribution prohibited.
- - - - - www.prot.stomat.net PROTET. STOMATOL., 2012, LXII, 4, 259-263 Rehabilitacja narządu żucia dorosłych pacjentów z rozszczepem podniebienia nie leczonych wcześniej protetycznie opis przypadków*
Bardziej szczegółowoczym są implanty stomatologiczne? jak wygląda leczenie implantologiczne? jaki wpływ na wymowę i odżywianie mają implanty?
czym są implanty stomatologiczne? jak wygląda leczenie implantologiczne? jaki wpływ na wymowę i odżywianie mają implanty? Jak wygląda implant stomatologiczny i w jakim celu go stosujemy? Implant, wykonany
Bardziej szczegółowoInformacje o leczeniu implantologicznym
Gabinet Stomatologiczny dr Jerzy Brydak & dr Jacek Wojciechowski ul. Bagno 2 m.75, 00-112 Warszawa, Tel +48 22 624 86 35 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Bardziej szczegółowoCENNIK MATERNIAK. Prywatny Gabinet Stomatologiczny
CENNIK MATERNIAK Prywatny Gabinet Stomatologiczny 2017 RENTGENODIAGNOSTYKA RTG punktowe RTG pantomograficzne Tomografia CBCT 1 łuk Tomografia CBCT 2 łuki Tomografia CBCT mikro 100 30 80 200 350 150 PROFILAKTYKA
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Propedeutyka onkologii
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Nazwa modułu Propedeutyka onkologii Obowiązkowy Lekarsko-Stomatologiczny
Bardziej szczegółowoZałożenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe
Założenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe zaopatrywanie rozległych ubytków poresekcyjnych praktycznie
Bardziej szczegółowoDziennik Ustaw 34 Poz 1462. Wykaz świadczeń chirurgii stomatologicznej i periodontologii. Kod świadczenia według
Dziennik Ustaw 34 Poz 1462 nr 5 Załącznik nr 5 Wykaz świadczeń chirurgii stomatologicznej i periodontologii oraz warunki ich realizacji Wykaz świadczeń chirurgii stomatologicznej i periodontologii Tabela
Bardziej szczegółowoProtezy overdentures wsparte o implanty Osteoplant w trudnych warunkach pola protetycznego
PROTET. STOMATOL., 2013, LXIII, 2, 119-126 www.prot.stomat.net Protezy overdentures wsparte o implanty Osteoplant w trudnych warunkach pola protetycznego Overdentures supported by Osteoplant implants in
Bardziej szczegółowoCENNIK USLUG STOMATOLOGICZNYCH
CENNIK USLUG STOMATOLOGICZNYCH Doro-Dent STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Lp. Procedura CENA PLN 1 Konsultacja stomatologiczna 50,00 2 Wydanie zaświadczenia, orzeczenia 50,00 3 Badanie stomatologiczne jamy ustnej
Bardziej szczegółowoDziennik Ustaw 25 Poz. 1462
Dziennik Ustaw 25 Poz. 1462 Załącznik nr 4 Wykaz świadczeń stomatologicznych dla świadczeniobiorców z grupy wysokiego ryzyka chorób zakaźnych, w tym chorych na AIDS, oraz warunki ich realizacji Tabela
Bardziej szczegółowoWARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY WYDZIAŁ LEKARSKO-DENTYSTYCZNY KATEDRA PROTETYKI STOMATOLOGICZNEJ ANALIZA ZMIAN WARTOŚCI SIŁY RETENCJI W TRÓJELEMENTOWYCH UKŁADACH KORON TELESKOPOWYCH Rozprawa na stopień
Bardziej szczegółowo1 Biologia i filozofia łoża implantu w zabiegach augmentacyjnych. I. I Wprowadzenie 2 1.2 Komórki metabolizmu kostnego 2
Spis treści 1 Biologia i filozofia łoża implantu w zabiegach augmentacyjnych I I. I Wprowadzenie 2 1.2 Komórki metabolizmu kostnego 2 1.2.1 Osteoblasty 2 1.2.2 Osteoklasty 4 1.3 Kaskada przebudowy kości
Bardziej szczegółowoCennik. 1. Przegląd stanu uzębienia bezpłatnie. 3. Konsultacja z ustaleniem planu leczenia bezpłatnie
Cennik Stomatologia 1. Przegląd stanu uzębienia bezpłatnie 2. Przegląd stanu uzębienia z zewnątrzustnym zdjęciem panoramicznym (diagnoza wsparta specjalistycznym programem do wykrywania próchnicy międzyzębowej)
Bardziej szczegółowoSTOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA
STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Stomatologia zachowawcza- zajmuje się metodami zachowania naturalnych właściwości zębów, które zostały utracone na skutek działania bodźców zewnętrznych. Najgroźniejszym z nich
Bardziej szczegółowoDokumentacja zabiegów implantologicznych Curriculum
Dokumentacja zabiegów implantologicznych Curriculum OSIS EDI 2012/2013 lek. dent. Krzysztof Zieliński Specjalista Protetyki Stomatologicznej 1 PACJENT I Pacjentka J.J. lat zgłosiła się z powodu braku d.15
Bardziej szczegółowoLeczenie powikłań będących konsekwencją błędów jatrogennych w rehabilitacji protetycznej opis przypadku
PROTET. STOMATOL., 2011, LXI, 2, 125-129 Leczenie powikłań będących konsekwencją błędów jatrogennych w rehabilitacji protetycznej opis przypadku Treatment of iatrogenic complications in the prosthetic
Bardziej szczegółowoZALECENIA W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY U DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH. Opracowanie
Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej oraz ze środków Ministerstwa Zdrowia ZALECENIA W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA
Bardziej szczegółowoTERAPIA ZABURZEŃ CZYNNOŚCI SYSTEMU ŻUCHWOWO-GNYKOWO-CZASZKOWEGO PROGRAM KURSU
TERAPIA ZABURZEŃ CZYNNOŚCI SYSTEMU ŻUCHWOWO-GNYKOWO-CZASZKOWEGO PROGRAM KURSU Dla stomatologów, foniatrów, laryngologów, okulistów i fizjoterapeutów WERSJA 2014.2 20 godzin akademickich zrealizowanych
Bardziej szczegółowoRehabilitacja protetyczna po zabiegu resekcji szczęki opis przypadku
PROTET. STOMATOL., 2008, LVIII, 2, 124-129 Rehabilitacja protetyczna po zabiegu resekcji szczęki opis przypadku Prosthetic rehabilitation after the operation of the resection of the jaw a clinical report
Bardziej szczegółowoForma zaliczenia przedmiotu/ modułu ( z toku) ( egzamin, zaliczenie z oceną, zaliczenie bez oceny)
Załącznik nr 4 do Uchwały Senatu nr 430/01/2015 SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2021 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Propedeutyka chorób narządu żucia Kod
Bardziej szczegółowoWybrane pozycje z cennika usług stomatologicznych
Wybrane pozycje z cennika usług stomatologicznych Profilaktyka Przegląd stomatologiczny Instruktaż higieny jamy ustnej Usunięcie kamienia nazębnego /scaling/ (łuk górny i dolny) Higienizacja /scaling,
Bardziej szczegółowoStomatologia zachowawcza
Stomatologia zachowawcza Przegląd bez pisemnego planu leczenia bezpłatny Przegląd z pisemnym planem leczenia Wizyta adaptacyjna dla dzieci do lat 5 50 zł Porada 50 zł Wydanie orzeczenia lekarskiego do
Bardziej szczegółowoPropozycja ujednoliconego programu nauczania onkologii w Polsce. Katedra Onkologii Akademii Medycznej we Wrocławiu
Propozycja ujednoliconego programu nauczania onkologii w Polsce Katedra Onkologii Akademii Medycznej we Wrocławiu Wytyczne: POLANICA 1998 POZNAŃ 1999 KRAKÓW 2000 Wrocław 2006 Rozporządzenie ministra edukacji
Bardziej szczegółowoThis copy is for personal use only - distribution prohibited.
PROTET. STOMATOL., 2014, LXIV, 2, 97101 www.prot.stomat.net Nowa koncepcja pooperacyjnej protezy składanej stosowanej w rehabilitacji pacjentów po resekcji szczęki* New conception of sectional obturator
Bardziej szczegółowoNARODOWY PROGRAM ZWALCZANIA CHORÓB NOWOTWOROWYCH
Załącznik nr 1 opis programu MINISTERSTWO ZDROWIA DEPARTAMENT POLITYKI ZDROWOTNEJ Nazwa programu: NARODOWY PROGRAM ZWALCZANIA CHORÓB NOWOTWOROWYCH Nazwa zadania: OGRANICZENIE NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI U DZIECI
Bardziej szczegółowoZABIEGI Z WYKORZYSTANIEM OZONU
CENNIK USŁUG KONSULTACJE I DIAGNOSTYKA Wizyta konsultacyjna - ustalenie planu leczenia Laserowa diagnostyka próchnicy DIAGNOdent (całość uzębienia) RTG panoramiczne RTG przylegające Tomografia szczęki
Bardziej szczegółowoNiech on te leki odstawi na rok albo napisze, że mogę wszczepić implant na styku stomatologii, reumatologii i metabolizmu kości
Niech on te leki odstawi na rok albo napisze, że mogę wszczepić implant na styku stomatologii, reumatologii i metabolizmu kości Mariusz Korkosz Zakład Reumatologii i Balneologii UJ CM Oddział Reumatologii
Bardziej szczegółowoCENNIK USŁUG STOMATOLOGICZNYCH
CENNIK USŁUG STOMATOLOGICZNYCH Rentgenodiagnostyka Zdjęcie pantomograficzne cyfrowe Zdjęcie wewnątrzustne cyfrowe Zdjęcie skrzydłowo zgryzowe cyfrowe Cyfrowy tomograf komputerowy 3D (wybranego odcinka)
Bardziej szczegółowoCennik świadczeń stomatologicznych
Cennik świadczeń stomatologicznych STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA L.p. Cena jednostkowa brutto 1. Badanie stomatologiczne 0 2. Badanie z pisemnym planem leczenia/analizą zdjęć rtg 50,00 3. Konsultacja i wystawienie
Bardziej szczegółowoW okresie od 1 stycznia 2010 roku do 31 grudnia 2010 roku Zarząd Oddziału PTS w Zamościu zorganizował: 1. 9 spotkań szkoleniowych 2.
W okresie od 1 stycznia 2010 roku do 31 grudnia 2010 roku Zarząd Oddziału PTS w Zamościu zorganizował: 1. 9 spotkań szkoleniowych 2. 1 kurs medyczny Dodatkowo Zarząd Oddziału uczestniczył w organizacji
Bardziej szczegółowoMILING DENTAL CLINIC CENNIK USŁUG STOMATOLOGICZNYCH
MILING DENTAL CLINIC CENNIK USŁUG STOMATOLOGICZNYCH obowiązuje od dnia 01.08.2019 r. STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA PRZEGLĄD JAMY USTNEJ 50 KONSULTACJA STOMATOLOGICZNA 80-100 PLAN LECZENIA 200 MODELE DIAGNOSTYCZNE
Bardziej szczegółowo3. Zapalenia tkanek miękkich i kości części twarzowej czaszki Stanisława Z. Grabowska, Robert M. Balicki... 112
Spis treści Wstęp Leszek Kryst.................. 15 1. Postępowanie okołooperacyjne i w niektórych stanach nagłych Ewa Mayzner-Zawadzka, Marcin Kołacz.......... 17 Postępowanie przedoperacyjne.................
Bardziej szczegółowoProgram specjalizacji w CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ
Strona 1 z 10 CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO Program specjalizacji w CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ Warszawa 2001 (c) Copyright by Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa 2001 Program
Bardziej szczegółowoPacjenci zostali podzieleni na trzy grupy liczące po 20 osób. Grupa I i II to osoby, u których na podstawie wartości pomiaru kąta ANB oraz WITS w
STRESZCZENIE Wady zgryzu klasy III wg Angle'a uwarunkowane są niedorozwojem szczęki lub nadmiernym wzrostem żuchwy, a często połączeniem obu nieprawidłowości. Pacjenci z przodożuchwiem morfologicznym ze
Bardziej szczegółowo3) imię (imiona) i nazwisko studenta umieszczone na każdej stronie dziennika;
Treść projektu rozporządzenia w sprawie ramowego programu zajęć praktycznych dla kierunku lekarskiego i lekarsko-dentystycznego. Jest nowy wykaz rodzajów umiejętności. (Uwaga tylko część dotycząca kierunku
Bardziej szczegółowo2 RAMOWY PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO LEKARZA DENTYSTY
Załącznik nr 2 RAMOWY PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO LEKARZA DENTYSTY Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz doskonalenie i utrwalenie praktycznych umiejętności z zakresu promocji zdrowia oraz zapobiegania,
Bardziej szczegółowoKatar, bóle głowy i zębów, ból w okolicy oczodołów
Wpływ zębów na zatoki lek. stom. Barbara Urbanowicz-Śmigiel, tech. radiolog Jakub Baran, inż. fizyki medycznej, tech. radiolog Rozalia Kołodziej Katar, bóle głowy i zębów, ból w okolicy oczodołów mogą
Bardziej szczegółowoDziennik Ustaw 33 Poz. 193 WYKAZ ŚWIADCZEŃ CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ I PERIODONTOLOGII ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Dziennik Ustaw 33 Poz. 193 Załącznik nr 5 WYKAZ ŚWIADCZEŃ CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ I PERIODONTOLOGII ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Wykaz świadczeń chirurgii stomatologicznej i periodontologii Tabela nr
Bardziej szczegółowoCENNIK USŁUG. Stomatologia zachowawcza
CENNIK USŁUG Stomatologia zachowawcza Przegląd półroczny bezpłatnie Konsultacja stomatologiczna 50 zł Opatrunek tymczasowy leczniczy 100 zł Leczenie nadwrażliwości (pojedynczy ząb) 30 zł Wypełnienie światłoutwardzalne
Bardziej szczegółowoUNC. Program Implantologii Stomatologicznej DENTISTRY. Department of Prosthodontics. UNIVERSITY OF NORTH CAROLINA Chapel Hill, NC.
Program Implantologii Stomatologicznej UNC DENTISTRY Department of Prosthodontics MEDITERRANEAN PROSTHODONTIC INSTITUTE Castellon, Spain UNIVERSITY OF NORTH CAROLINA Chapel Hill, NC. USA Recognized by
Bardziej szczegółowoSpecjalistyczna Lecznica Stomatologiczna
Specjalistyczna Lecznica Stomatologiczna Specjalistyczna Lecznica Stomatologiczna Lecznica posiada dwie siedziby, tj.: 41-902 Bytom, pl. Akademicki 17, tel.2827942, fax.2827775, e-mail: sls@sls.bytom.pl
Bardziej szczegółowoPodścielenie protezy. Każdy następny element naprawy. Korona ceramiczna na metalu Korona pełnoceramiczna
Cennik usług Protetyka stomatologiczna Przegląd jamy ustnej Konsultacje specjalistyczne Proteza akrylowa całkowita Proteza częściowa (4-8 zębów) Mikro proteza (1-3 zębów) Proteza szkieletowa Proteza szkieletowa
Bardziej szczegółowoKatalog świadczeń stomatologicznych. Rozporządzenia MZ zgodnie z zał. nr 2. zgodnie z zał. nr 1. Wartość punktowa świadczeń
świadczenia ogólnostomatologiczne świadczenia ogólnostomatologiczne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18. r.ż. świadczenia ogólnostomatologiczne udzielane w znieczuleniu ogólnym świadczenia stomatologiczne
Bardziej szczegółowoLeczenie protetyczne pacjentki z hipodoncją. Opis przypadku
PROTET. STOMATOL., 2006, LVI, 4, 295-299 Leczenie protetyczne pacjentki z hipodoncją. Opis przypadku Prosthetic treatment of the patient with hipodontia. A case report Jacek Kasperski 1, Przemysław Rosak
Bardziej szczegółowo