TOP100. RANKING POMORSKICH FIRM Wynikiza2014rok. Bezpłatnydodatek 29czerwca2015r. Partnerzydodatku:

Transkrypt

1 Bezpłatnydodatek 29czerwca2015r. TOP100 RANKING POMORSKICH FIRM Wynikiza2014rok Partnerzydodatku:

2

3 Całkiem niezłe wyniki Już poraz kolejny, jak co roku wczerwcu, przyglądamy się finansom pomorskich firm. Kondycja tych największych wiele mówiosytuacjigospodarczeji potencjale regionu.zdanych,jakieuzyskaliśmy,wynika, że ta kondycja jest całkiem niezła ipomorskiefirmy,takjakkrajowagospodarka, notują wzrosty. Ubiegły rok zapisał się wyższymi przychodami ze sprzedaży oraz wyższymi zyskami. Wzrost efektywności pokazuje rentowność sprzedaży, która w ubiegłym roku była wyższa niż dwa lata temu. Trzeba zauważyć, że wzrosty sprzedaży osiągnęły firmy, które większość przychodów wypracowały na rynkach zagranicznych.iraczejniebyłatozasługa kursów walutowych. W wielu przypadkach fundamentem lepszych wyników był wzrost wolumenu sprzedaży zagranicznej. Rynek krajowy staje się za mały dla wielu przedsiębiorstw, które konkurują nie tylko ceną, ale i nowymi technologiami.natomiastfirmy,któreodlatgościłynarynkachwschodnich,potrafiłyzaradzić niesprzyjającej sytuacji geopolitycznej,którejskutkiembyłoembargo rosyjskie oraz utrudniony dostęp dorynkuukraińskiego.potrafiłyznaleźć inne regiony świata, czasem bardzo egzotyczne, ale też te dojrzałe i rozwinięte, gdzie znalazły odbiorców. Informacje napływające z firm wskazują, że są one w niezłej kondycji. Te omocnejpozycjiutrzymałyją,innezpowodzeniem ją budują. Żeby nie było zbyt optymistycznie, trzeba zaznaczyć, że nakłady inwestycyjne w ubiegłym roku utrzymały się napodobnympoziomiecorokwcześniej. Przyrosnącymłącznymzyskuiprzychodziemożetowskazywaćnawyhamowanie lub zakończenie przez wiele przedsiębiorstwrealizacji zaplanowanychprogramów inwestycyjnych. W przyszłym roku mogą one owocować lepszymi wynikamifinansowymi.wdługiejperspektywiewzrostnakładówpowinienbyćjednak wyższy. Stagnacjadotyczyłatakżerynkupracy. W tych firmach, które mogliśmy porównać, łączne zatrudnienie praktycznie się niezmieniło. Mimo gorszychodoczekiwańdanychoinwestycjachirynkupracy ubiegły rok największe firmy mogą zaliczyć do udanych. JACEK KLEIN BCC przedstawił rządowi listę kluczowych zadań do wykonania Przedsiębiorcy z wielką atencją odnoszą się do wielu projektów rządowych, m.in. donowegoprawadziałalnościgospodarczej, nowelizacji prawa zamówień publicznych oraz kodeksu budowlanego, a także - koniecznej do uwzględnienia w przyszłym projekcie ordynacji podatkowej-zasadyrozstrzyganiawątpliwości na korzyść podatnika. Doceniamy takie inicjatywy jak Pierwsza praca, Mieszkanie dla młodych, podjęcie problematykisenioralnejorazzdrowotnej,reformę administracji podatkowej. Doceniamy wprowadzane przez rząd zmiany dotyczącesektorawęglowo-energetycznego; traktujemytojakozapowiedźpotrzebnej prywatyzacji całego sektora. Uważamy jednocześnie, że dozrobienia jest wciąż wiele. Niewydolny pozostaje system zabezpieczenia społecznego, ciągle za duży mamy deficyt sektora finansów publicznych, rośnie zapaść w górnictwie. We znaki dają się nieefektywna i wymagająca dużych inwestycji energetyka, mocno zanieczyszczone powietrze, przeciążona, formalniebezpłatna,ochronazdrowia.totylko niektóre stany zapalne. Dlatego przedstawiliśmy rządowi listę priorytetów i szczegółowe propozycje rozwiązań, przygotowane przez członków naszego klubu,przywspółpracyz ministramigospodarczego Gabinetu Cieni BCC. Rekomendacjedlarządu,mogące,naszym zdaniem, służyć poprawie sytuacji gospodarczejwpolsce,przekazałempremier Ewie Kopacz osobiście, podczas KanclerzLożyGdańskiejMaciejDobrzyniecki(drugiodlewej) naspotkaniubusinesscentreclubzpremierewąkopacz ubiegłotygodniowego spotkania. Oto najważniejsze z nich: uchwalenie do końca kadencji parlamentu nowego prawa działalności gospodarczej; stworzenienowegokodeksupracy;obniżenie pozapłacowych kosztów zatrudnienia, które obecnie wynoszą ponad 40 proc.; wzrost liczby miejsc pracy, zwłaszcza dla młodych ludzi; stworzenie nowej ordynacjipodatkowej;eliminacjaszarejstrefy i walka z oszustwami podatkowymi w podatku VAT. Ważne są też kontynuacja naprawy finansów publicznych oraz doprowadzenie do tego, by deficyt sektora finansów publicznych był wyraźnie poniżej 3 proc. w 2016 roku. Niezbędna jest reforma edukacji - szkoły i uczelnie powinny być dostosowane do potrzeb nowoczesnej gospodarki. Potrzebne są zmiany prawne wprowadzające zachęty dla inwestorów kapitałowych inwestujących w innowacje, nowe technologie istartupy. Musi także nastąpić zwiększenie efektywności wspierania polskich przedsiębiorców za granicą, których obecność na rynkach zagranicznych stała się faktem. Konieczne jest zatem podjęcie skutecznych kroków do wyeliminowania ryzyka kursowego z działalności gospodarczej, a co za tym idzie, niezbędne jest określenie jasnych zasad oraz terminu przystąpienia Polski dostrefy euro. MACIEJ DOBRZYNIECKI - WICEPREZES ZARZĄDU BUSINESS CENTRE CLUB, KANCLERZ LOŻY GDAŃSKIEJ BCC FOT.MATERIAŁYPRASOWEBCC Spis treści Zmiany wśród liderów...str.4 TOP 100- Największe firmy pod względem przychodów zesprzedaży...str.6 TOP100-Firmywedług dynamiki przychodów zesprzedaży...str.8 Sięgają coraz dalej...str. 11 TOP Najwięksi eksporterzy...str. 11 ZnadWisłyna218 światowych rynków...str TOP100-Firmywedług zysków brutto...str. 14 Pomorska kultura innowacyjności... str TOP100-Firmywedług zyskównetto...str. 18 TOP100-Firmywedług rentowności brutto...str. 20 TOP100-Firmywedług dynamiki zysków brutto...str. 20 Zatrudnienie bez zmian...str. 21 TOP 100- Zatrudnienie w największych firmach...str. 21 TOP100-Firmywedług największych wydatków nainwestycje...str. 22 Być w sieci korytarzy...str. 24 Inwestycje i technologie...str. 26 Trwa walka o kontrakty...str. 28 Finansowe otoczenie...str. 30 Wydawca Polska Press sp.z o.o.oddział w Gdańsku, Targ Drzewny 9/11, Gdańsk POLSKA Dziennik Bałtycki Prezes Tomasz Niski,tel Redaktor naczelny Mariusz Szmidka,tel Reklama JacekLiedtke,tel Redaktor wydania Jacek Klein Polska Dziennik Bałtycki 29 czerwca

4 Zmiany wśród liderów Ubiegły rok był ciekawy w czołówce.wypadła z niej Nordea,przejęta przez PKO BP.Do dziesiątki wskoczył Morpol.Liderzy,czyli Lotos i Energa,utrzymali poziom przychodów. Tużzanimitrwawyścigotrzeciemiejsce Morpol, dostawca łososia na światowe rynki, znalazł się w pierwszej 10 największych oraz na podium wśród pomorskich eksporterów FOT.MATERIAŁYPRASOWE Salony marek LPP otwierane są w najdalszych zakątkach świata. Warta miliardy grupa odzieżowa kolejny rok otarła się o trzecie miejsce FOT.MATERIAŁYPRASOWE Jacek Klein Grupa Energa po raz kolejny wypracowała największy zysk iweszła do ekskluzywnego grona miliarderów. To wynik programu restrukturyzacji jej spółek i wzrostu efektywności. Dzięki dobrym wynikomwartośćrynkowafirmyrośnie, wchodzi już do indeksu WIG20. Zadowoleni są także akcjonariusze, większa częśćzyskucorokuwypłacanajestwdywidendzie. Liderzy w zmiennych nastrojach Energetyczny koncern pod względem przychodów uplasował się na drugim miejscu. Liderem jest Grupa Lotos, osiągająca trzykrotnie większą sprzedaż. W ubiegłym roku zanotowała jednak rekordowy, ujemny wynik finansowy. Nie oznacza to jednak, że paliwowy potentat przeżywa problemy. Oczyszczone wyniki operacyjne są dobre, księgowy minus jest wynikiem notowania ropy i dolara. Gdyby nie to, dodatni wynik działalności wyniósłby ok. 600 mln zł. Obniżkanotowań cen ropy(spadek ze 111 dolarów do 55 dolarów), a co za tym idzieproduktówrafinerii,orazumocnienie się kursu dolara amerykańskiego względemzłotegooponad20groszypociągnęłyzasobąkoniecznośćdokonania m.in. szeregu odpisów oraz wpłynęły na wielkość zadłużenia spółki - denominowanego wdolarze amerykańskim. - Gdyby nie efekt zdarzeń jednorazowychorazgwałtownaprzecenazapasów zaraportowane wyniki Lotosu byłyby lepsze od tych z 2013 r. - wyjaśniał Paweł Olechnowicz, prezes Grupy Lotos. Podobne zachwianie wyników miało już miejsce w historii spółki i naszego rankingu. W2008 roku strata brutto wyniosła ponad 800 mln zł, by za rok odbić się do poziomu plus 700 mln zł. Kto wie, może w przyszłym roku Lotos okaże się firmą onajwiększym zysku. Odzież i ubezpieczenia wnatarciu Obakoncernysąniezagrożonenaswoich pozycjach pod względem przychodów. Zanimisytuacjajestjużciekawsza.Grupa ErgoHestiaiLPPodnotowałyprawietaką samą dynamikę przychodów, a różnica między nimi utrzymała się na poziomie niecoponad200mlnzł.obiefirmysąblisko granicy 5 mld zł przychodów i jest wielce prawdopodobne, że w tym roku ją przekroczą. Jeśli utrzymają tegoroczne tempo wzrostu. LPP jest za to dużo wyżej wrankingupodwzględemzysków.firmie w uzyskiwaniu wysokich dochodów i zyskównieprzeszkadzająnawetinformacje o optymalizacji podatków dzięki rejestracjiznakówtowarowychzagranicą.w2014 r. spółka awansowała dogiełdowego indeksuwig20,którygenerujeistotnączęść obrotów na GPW w Warszawie. Nie przeszkodziły jej także perturbacje związanezkonfliktem rosyjsko-ukraińskim. Koncern ograniczył tam inwestycje, za to inwestuje w sieć w Europie i na Bliskim Wschodzie. Jest w czołówce firm pod względem inwestycji i wartości eksportu. Trzeba zauważyć wynik logistycznej Grupy Omida. Na początku ubiegłego roku,wrozmowiez DziennikiemBałtyckim, prezes Bartłomiej Glinka zapowiedział wzrost przychodów do poziomu 190 mln zł. Ostatecznie wyniosły one 193 mln, przy największej imponującej dynamice proc. Liderempodwzględeminwestycjijest GrupaEnerga.Nakładyprzekroczyłyponadmiliard złotych. Kolejny program inwestycyjny realizuje Lotos, stąd wydatki wykazane napoziomie prawie 1 mld. LeasingowaGrupaPrimeCarManagement jak zwykle jest bardzo wysoko w rankingu - ze względu na specyfikę działalności. Jako inwestycje traktuje leasingowane samochody. W ubiegłym roku, jeżeli wziąć poduwagęnoweprojekty,dużodziałosię w gdyńskim porcie. Program modernizacji nabrzeży, infrastruktury i przebudowy kanałów pochłonął ponad 200 mln zł, nie licząc unijnych funduszy. Bytowski Drutex ponad 100 mln zł wydał na nowy zakład produkcyjny i utworzenie Europejskiego Centrum Stolarki. Firma zwiększyła zatrudnienie aż o 250 osób. Na podobnym poziomie w rozwój sieci inwestowały wspomniane LPP i Multimedia Polska. Miliony na rozbudowę wydał gdański port lotniczy. Zyskowna branża morska Wysokowśródinwestorówuplasowałsię Morpol zsiedzibą w Sopocie izakładami m.in. w Ustce. Firma branży rybnej jest jednym z największych pracodawców na Pomorzu, porównywalnym z Grupą Remontowa Holding. Stoczniowy koncern uzyskał doskonałe wyniki. Zysk brutto skonsolidowany wyniósł 360 mln zł, a rentowność prawie 16 proc. Remontowa pokazała, że w trudnej branży stoczniowej można prowadzić wysoce zyskowny biznes. Największąrentownościąwykazał się Zarząd Morskiego Portu Gdynia, który pozyskał wpływy z prywatyzacji terminalu drobnicowego. Bardzo zyskowny rok zanotował także Naftoport. Rentowna była także działalność deweloperska, co udowodniły spółki Euro Styl, Ekolan i Grupa Inwestycyjna Hossa.Tradycyjnieponadprzeciętniezyskowne okazały się spółki dostarczające mieszkańcom media. Gdański Naftoport na trudnym rynku surowcowym osiągnął w ubiegłym roku wysokie wyniki finansowe i pokaźne wpływy z eksportu FOT.KAROLINAMISZTAL 4 29czerwca2015 Polska Dziennik Bałtycki

5

6 Największe firmy pod względem przychodów ze sprzedaży Firma Miasto Przychody ze sprzedaży w2014r.(wtys.zł) 1-10 Grupa Lotos SA GK Gdańsk Energa SA GK Gdańsk Grupa Ergo Hestia Sopot LPP SA Gdańsk Glencore Polska sp. z o.o. Gdańsk Flextronics International Poland sp. z o.o. Tczew Morpol SA Sopot Remontowa Holding SA GK Gdańsk International Paper Kwidzyn sp. z o.o. Kwidzyn Polpharma SA Starogard Gdański Bank BPH SA Gdańsk Jysksp.zo.o. Gdańsk Cefetra Polska sp. z o.o.* Gdynia Graal SA GK Wejherowo Multimedia Polska SA GK Gdynia Balex Metal sp. z o.o. GK* Bolszewo Blue Media SA* Sopot Prime Car Management SA GK Gdańsk Drutex SA Bytów Procam Polska sp. z o.o.* Tczew Zakłady Mięsne Skiba* Chojnice GPEC sp. z o.o. GK Gdańsk Meritum Bank ICB SA Gdańsk Crist SA Gdansk Vistal Gdynia SA GK Gdynia Porta KMI Poland sp. z o.o. S.K.A Bolszewo Stocznia Remontowa Nauta SA Gdynia Korporacja Budowlana Doraco sp. z o.o. Gdańsk Gino Rossi SA GK Słupsk Dekpol SA Pinczyn Saur Neptun Gdańsk SA Gdańsk ZakładKomunikacjiMiejskiejwGdańskusp.zo.o. Gdańsk Grupa Inwestycyjna Hossa SA Gdynia OPEC sp. z o.o. Gdynia Atlanta Poland SA** Gdańsk Ziaja Ltd. ZPL sp. z o.o. Gdańsk Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA Gdańsk GZNF Fosfory sp. z o.o. Gdańsk Radpol SA GK Człuchów Mercor SA GK Gdańsk Sigma sp. z o.o. Gdańsk Omida sp. z o.o. GK Sopot PPT PKS Gdańsk-Oliwa SA Gdańsk PCC Intermodal SA GK Gdynia Polnord SA GK Gdańsk Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA GK Gdynia ATC Cargo SA GK Gdynia BMG Goworowski sp. z o.o. Gdynia Fota SA GK Gdynia Eurotel SA GK Gdańsk czerwca2015 Polska Dziennik Bałtycki Firma Miasto Przychody ze sprzedaży w2014r.(wtys.zł) Markisol International Ltd sp. z o.o. Wejherowo Mega SA Gdynia Inpro SA GK Gdańsk PTS Plast-Box SA GK Słupsk Fast SA GK Gdańsk EuroStylsp.zo.o.S.K.AGK Gdańsk Trel SA Sopot PEWiK Gdynia sp. z o.o. Gdynia Apator Metrix SA Tczew Seko SA Chojnice PB Górski sp. z o.o. S.K.A Gdańsk Epigon SA Słupsk Best SA GK Gdynia Korporacja Budowlana Dom SA GK Krokowa GIWK sp. z o.o. Gdańsk Port Lotniczy Gdańsk sp. z o.o. Gdańsk Esotiq&Henderson SA GK Gdańsk Towarzystwo Finansowe SKOK SA Gdańsk Zremb Chojnice SA GK Chojnice Techno-Service SA GK Gdańsk Llentabhallen sp. z o.o. Gdańsk Ekolan SA GK Gdynia Damen Shipyards Gdynia SA Gdynia Ensto Pol sp. z o.o. Straszyn Ziarn-Pol sp. z o.o. Kwidzyn Metalzbyt sp. z o.o. Gdańsk WNS Pomorze sp. z o.o. Gdańsk KBR Poland sp. z o.o. Kwidzyn Radmor SA Gdynia Naftoport sp. z o.o. Gdańsk Balticon SA Gdynia Jantar sp. z o.o. GK Słupsk Navimor-Invest SA GK Gdańsk Botrans sp. z o.o. Kościerzyna Trans Polonia SA GK Tczew DSV sp. z o.o. S.K.A Gdynia Polmed SA GK Starogard Gdański Kompap SA GK Kwidzyn Sevenet SA Gdańsk Robod SA Gdańsk Graso Zenon Sobiecki Starogard Gdański Procad SA GK Gdańsk Przembud Gdańsk SA Gdańsk Aste sp. z o.o. Gdańsk Swissmed Centrum Zdrowia SA GK** Gdańsk ecard SA Gdańsk KB Pomorze sp. z o.o. Gdańsk Wilbo SA Gdynia P&Psp.zo.o. Orle Admiral Boats SA Gdynia *Lista500Rzeczpospolita,**gielda.onet.pl

7

8 Firmy według dynamiki przychodów ze sprzedaży Firma 8 29czerwca2015 Polska Dziennik Bałtycki Miasto Przychody Przychody Dynamika zesprzedaży zesprzedaży przychodów 2013r. 2014r. (wproc.) (wtys.zł) (wtys.zł) Omida sp. z o.o. GK Sopot ,6 Korporacja Budowlana Dom SA GK Krokowa ,3 BMG Goworowski sp. z o.o. Gdynia ,9 Ekolan SA GK Gdynia ,8 Fast SA GK Gdańsk ,0 Grupa Inwestycyjna Hossa SA Gdynia ,8 Llentabhallen sp. z o.o. Gdańsk ,7 Dekpol SA Pinczyn ,7 PCC Intermodal SA GK Gdynia ,6 ATC Cargo SA GK Gdynia ,0 Gino Rossi SA GK Słupsk ,5 Trans Polonia SA GK Tczew ,4 Eurotel SA GK Gdańsk ,9 Grupa Ergo Hestia Sopot ,4 Esotiq&Henderson SA GK Gdańsk ,1 LPP SA Gdańsk ,9 Radpol SA GK Człuchów ,1 Damen Shipyards Gdynia SA Gdynia ,9 Graal SA GK Wejherowo ,9 Meritum Bank ICB SA Gdańsk ,6 Porta KMI Poland sp. z o.o. S.K.A Bolszewo ,3 Port Lotniczy Gdańsk sp. z o.o. Gdańsk ,2 Vistal Gdynia SA GK Gdynia ,8 Drutex SA Bytów ,4 Aste sp. z o.o. Gdańsk ,0 Graso Zenon Sobiecki Starogard Gd ,9 Stocznia Remontowa Nauta SA Gdynia ,8 Polmed SA GK Starogard Gd ,7 PB Górski sp. z o.o. S.K.A Gdańsk ,1 PPT PKS Gdańsk-Oliwa SA Gdańsk ,4 Ziaja Ltd. ZPL sp. z o.o. Gdańsk ,3 Glencore Polska sp. z o.o. Gdańsk ,5 Naftoport sp. z o.o. Gdańsk ,8 Metalzbyt sp. z o.o. Gdańsk ,7 Blue Media SA* Sopot ,1 Remontowa Holding SA GK Gdańsk ,0 Procad SA GK Gdańsk ,0 Cefetra Polska sp. z o.o.* Gdynia ,5 Trel SA Sopot ,5 Robod SA Gdańsk ,0 Kompap SA GK Kwidzyn ,6 Jantar sp. z o.o. GK Słupsk ,4 Firma Miasto Przychody Przychody Dynamika zesprzedaży zesprzedaży przychodów 2013r. 2014r. (wproc.) (wtys.zł) (wtys.zł) GIWK sp. z o.o. Gdańsk ,0 ZarządMorskiegoPortuGdyniaSAGK Gdynia ,3 GPEC sp. z o.o. GK Gdańsk ,1 Procam Polska sp. z o.o.* Tczew ,0 Balticon SA Gdynia ,3 Seko SA Chojnice ,1 PEWiK Gdynia sp. z o.o. Gdynia ,9 Saur Neptun Gdańsk SA Gdańsk ,4 OPEC sp. z o.o. Gdynia ,0 Apator Metrix SA Tczew ,9 Multimedia Polska SA GK Gdynia ,9 Radmor SA Gdynia ,9 Best SA GK Gdynia ,1 PTS Plast-Box SA GK Słupsk ,8 Grupa Lotos SA GK Gdańsk ,7 FlextronicsInternationalPolandsp.zo.o.Tczew ,7 Prime Car Management SA GK Gdańsk ,1 Mercor SA GK Gdańsk ,9 Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA Gdańsk ,0 DSV sp. z o.o. S.K.A Gdynia ,9 ecard SA Gdańsk ,4 Zremb Chojnice SA GK Chojnice ,3 Jysk sp. z o.o. Gdańsk ,1 Botrans sp. z o.o. Kościerzyna ,0 InternationalPaperKwidzynsp. zo.o. Kwidzyn ,4 Polnord SA GK Gdańsk ,1 Energa SA GK Gdańsk ,7 Sigma sp. z o.o. Gdańsk ,9 Towarzystwo Finansowe SKOK SA Gdańsk ,8 Bank BPH SA Gdańsk ,3 Wilbo SA Gdynia ,5 Navimor-Invest SA GK Gdańsk ,5 Epigon SA Słupsk ,2 KB Pomorze sp. z o.o. Gdańsk ,1 Inpro SA GK Gdańsk ,8 Admiral Boats SA Gdynia ,6 SwissmedCentrumZdrowiaSAGK** Gdańsk ,2 Sevenet SA Gdańsk ,8 Euro Styl sp. z o.o. S.K.A GK Gdańsk ,7 Crist SA Gdańsk ,1 Fota SA GK Gdynia ,7 *Lista500Rzeczpospolita,**gielda.onet.pl

9

10

11 Sięgają coraz dalej UbiegłyrokstałpodznakiemwzrostueksportuitonietylkozasprawąGrupyLotos,lideranatej pozycji od wielu lat.sprzedaż zagraniczna ma znaczny udział w przychodach pozostałych firm z setki największych na Pomorzu Jacek Klein Najwięksi eksporterzy W 2014 roku eksport pomorskich firm sklasyfikowanych w rankingu wzrósł o 1,5 mld zł, osiągając prawie 15,6 mld złotych, czyli niecałe 4 mld euro. Kilkudziesięciu eksporterów sklasyfikowanych wnaszymzestawieniuodpowiada za prawie 40 proc. łącznej sprzedaży Pomorza na zagranicznych rynkach. Tak jak w ubiegłym roku największy w niej udział ma Grupa Lotos. Odbiorcami są Skandynawia, także europejskie porty morskie i lotnicze. Paliwo do samolotów, którego producentem jest Lotos, ma duże znaczenie dla wyników sprzedaży zagranicznej koncernu. Paliwa, oleje i smary trafiają także do odbiorców w prawie 60 krajach świata, w tym na takie rynki jak Chiny, ZEA, Gwinea Równikowa czy też Iran oraz na bliższe, czyli np. do Czech i Węgier. Na kolejnych miejscach tradycyjnie są znane marki. Należący do międzynarodowego koncernu Flextronics w Tczewie specjalizujący się w usługach inżynieryjnych, wdrażaniu nowych produktów, układach Box-Build, montażu wysokiego poziomu, wytwarzaniu na zamówienie oraz usługach konfiguracji wypracował przychody z eksportu na poziomie 3 mld zł. Także kolejny zagraniczny gigant International Paper Kwidzyn znalazł się tradycyjnie w czołówce. Bliskość morza naturalnie stawia przemysł stoczniowy na wiodącej pozycji w lokalnej gospodarce. Także wśród eksporterów. Grupa Remontowa Holding jest największym eksporterem w branży ze wzrostem sprzedaży zagranicznejnapoziomie 5proc. Remontowa to przykład koncernu, dla którego eksport ma zasadnicze znaczenie. Jego udział w sprzedaży wynosi 80 proc. Pozostałe stocznie także zdecydowaną większość dochodów pozyskują od zagranicznych klientów, a Damen Shipyard nawet 100 proc. Godne zauważenia jest, że w ostatnim roku spółki stoczniowe zanotowały wzrost eksportu, dzięki m.in. coraz większemu doświadczeniu i innowacyjnym rozwiązaniom w budowie statków. Firma Miasto Wartość eksportu w2014r.(wtys.zł) Grupa Lotos SA GK Gdańsk Flextronics International Poland sp. z o.o. Tczew Morpol SA Sopot Remontowa Holding SA GK Gdańsk Glencore Polska sp. z o.o. Gdańsk International Paper Kwidzyn sp. z o.o. Kwidzyn LPP SA Gdańsk Polpharma SA Starogard Gdański Cefetra Polska sp. z o.o.* Gdynia Drutex SA Bytów Crist SA Gdańsk Balex Metal sp. z o.o. GK* Bolszewo Stocznia Remontowa Nauta SA Gdynia Markisol International Ltd sp. z o.o. Wejherowo PPT PKS Gdańsk-Oliwa SA Gdańsk Zakłady Mięsne Skiba* Chojnice Damen Shipyards Gdynia SA Gdynia Apator Metrix SA Tczew PTS Plast-Box SA GK Słupsk WNS Pomorze sp. z o.o. Gdańsk Energa SA GK Gdańsk ,6mldzł warty był eksport pomorskich firm sklasyfikowanych w tegorocznym rankingu W tegorocznym rankingu w czołówce sklasyfikowana została firma Morpol. Założona przed laty przez Jerzego Malka, teraz należąca do grupy Marine Harvest ASA to światowy potentat na rynku łososia. Posiada biura w Japonii, Wlk. Brytanii, Francji, USA. Kilka firm ubiegły rok może zaliczyć do bardzo udanych. Llentabhallen z Gdańska działający na rynku konstrukcji i hal stalowych ponaddwukrotnie zwiększył eksport. Dwukrotną dynamikę zanotowała również firma logistyczna Omida z Gdańska. Branża logistyczno-transportowa zyskiwała na zagranicznych rynkach. Znacznie rósł eksport takich firm jak PKS Gdańsk Oliwa czy Trans Polonia. Wśród najbardziej rozpoznawanych marek, ambasadorów regionu są Drutex i Ziaja. Obie firmy zanotowały wzrost eksportu. Mają potężną sieć biur i odbiorców rozsianych po wielu kontynentach, nawet tak odległych jak Australia. Ziaja przykładowo kosmetyki wysyła na Filipiny, do Chile, Japonii, Korei Południowej, Tajwanu czy Wietnamu. Zdecydowanym liderem jeśli chodzi o dynamikę eksportu jest gdański Naftoport. Terminal działa na bardzo zmiennym rynku paliwowym, zależnym od koniunktury międzynarodowej, zarówno politycznej, jak i gospodarczej. W ubiegłym roku zanotował prawie pięciokrotny wzrost przychodów z eksportu przy jednej z najwyższych rentowności brutto na poziomie 40 procent. Warto wspomnieć o firmach będących tuż poza TOP 100. Gerdins Cable Systems sp. z o.o., Cemet Ltd. sp. z o.o. czy Haco sp. z o.o. z przychodami na poziomie około 30 mln zł mogą poszczycić się udziałem eksportu w sprzedaży wynoszącym 90 proc. Firma Miasto Wartość eksportu w2014r.(wtys.zł) Trel SA Sopot Porta KMI Poland sp. z o.o. S.K.A Bolszewo Omidasp.zo.o.GK Sopot Trans Polonia SA GK Tczew Naftoport sp. z o.o. Gdańsk Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA Gdańsk Fast SA GK Gdańsk Llentabhallen sp. z o.o. Gdańsk Ziaja Ltd. ZPL sp. z o.o. Gdańsk Seko SA Chojnice KBR Poland sp. z o.o. Kwidzyn Admiral Boats SA Gdynia GZNF Fosfory sp. z o.o. Gdańsk Techno-Service SA GK Gdańsk 9925 Jantar sp. z o.o. GK Słupsk 7400 Graso Zenon Sobiecki Starogard Gdański 5345 Radmor SA Gdynia 2576 Eurotel SA GK Gdańsk 2518 Robod SA Gdańsk 1808 DSV sp. z o.o. S.K.A Gdynia 1635 Aste sp. z o.o. Gdańsk 1197 *Lista500Rzeczpospolita,**gielda.onet.pl Polska Dziennik Bałtycki 29 czerwca

12 Znad Wisły na 218 św Krajowe firmy szykują coraz to nowych rynków zbytu.także pomorskie znajdują kontrahentów tysiące kilometrów stąd.zmienia się mapa eksportowa.europa już nie wystarczy,aby rozwijać eksport. Kazimierz Netka, Marcin Lange 2069 proc. - o tyle realnie (po uwzględnieniu inflacji, licząc w USD) wzrosła przez 25 lat wartość polskiego eksportu. Według informacji GUS, polskie towary były sprzedawane w 2014 r. w 218 krajach świata, wtym tak egzotycznych jak Gwinea Równikowa, Wyspy Kokosowe czy Kiribati. Polski eksport ma nadal dobre perspektywy. Grant Thornton prognozuje do 2020 r. wzrost zagranicznej sprzedaży o 35,6 proc. Zaznacza jednak, że w najbliższych latach wpolskim handlu zagranicznym będzie postępować reorientacja geograficzna, czyli w strukturze eksportu rósł będzie udział nowych, dotąd mało eksploatowanych rynków, a spadać będzie udział większości głównych odbiorców polskiego eksportu. - Zjawisko reorientacji geograficznej eksportu jestwpolskiejgospodarcewyraźnie widoczne odkilku lat, zwłaszcza od wybuchu kryzysu strefy euro, który uświadomił polskim firmom, że nie warto skupiać się na jednym - zasobnym, ale mało dynamicznym - rynku, czyli strefie euro, i warto rozszerzać zagraniczną ekspansję w nowych, mniej oczywistych kierunkach - tłumaczy Tomasz Wróblewski, partner zarządzający Grant Thornton w Polsce. Również regiony takie jak Bałkany, Białoruś czy Norwegia okazują się idealnym miejscem dla ekspansji. Są bliskie geograficznie ikulturowoimają zwykle wyższą dynamikę wzrostu niż kraje strefy euro. Będzie to zasługa przede wszystkim silnego wzrostu obrotów ze Stanami Zjednoczonymi - głównego odbiorcy polskich towarów w tamtym regionie. Innym, ważnym kierunkiem, który będzie zyskiwał na znaczeniu w najbliższych latach, są kraje europejskie spoza UE, np. Norwegia, Serbia, Czarnogóra czy Białoruś. Kolejnymi perspektywicznymi rynkami są trzy kraje Bliskiego Wschodu: Arabia Saudyjska, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Katar. Polski eksport do tych krajów w ostatnich latach silnie rośnie - w samym 2014 r. wzrósł o 45 proc. - jednak, zdaniem ekspertów Grant Thornton i HSBC, nadal w niedostatecznym stopniu obecni jesteśmy na tych rynkach i nie wykorzystujemy potencjału, jaki w nich drzemie. No i oczywiście Chiny, druga gospodarka świata i największy rynek zbytu. Polskie firmy coraz częściej wchodzą na ten rynek, dzięki czemu przez ostatnią dekadę eksport z Polski do Państwa Środka wzrósł o257 proc. Według prognoz Oxford Economics dla HSBC, w perspektywie do 2020 r. polska sprzedaż w Chinach będzie dalej dynamicznie rosła, w średnim tempie 11 proc. rocznie. - W perspektywie kilkunastu lat duża dynamika rozwoju wymiany handlowej może zaowocować awansem Chin w rankingu największych partnerów handlowych Polski. Nie nastąpi to jednak z dnia na dzień, takie zmiany zachodzą stopniowo. Wzrost na tradycyjnych, europejskich rynkach zbyt jest nadal przytłumiony, co w parze z napięciami geopolitycznymi za wschodnią granicą motywuje polskich eksporterów do poszukiwania nowych rynków zbytu - ocenia Adrian Leung, dyrektor Departamentu Bankowości Korporacyjnej HSBC Bank Polska SA. Nie można jednak powiedzieć, że polskie firmy w pełni wykorzystują potencjał, jaki drzemie w największym rynku świata. To może się zmienić niedługo. Chiny, największy rynek konsumenta na świecie, mimo lekkiego wyhamowania rozwi miastach jak Szanghaj są miliony zamożnych klientów, jak i atrakcyjnych firm dla po też rozwiązania informatyczne oraz elementy stolarki otworowej pochodzące z Pomorza. - W tym roku globalny wzrost gospodarczy sięgnął trzech procent, więc można już mówić o małym ożywieniu. Z perspektywy cieszyć powinien bardzo duży przyrost wartości eksportu do krajów arabskich, co jest naszym niezaprzeczalnym sukcesem - przekonywała podczas X Pomorskiego Forum przed- 12mldeuro ponad tyle ma wynieść wartość eksportu pomorskich firm w 2023 roku pozostają natomiast nasi zachodni sąsiedzi. Do Niemiec trafia bowiem jedna czwarta eksportowanych z kraju towarów. Aby uświadomić sobie, jak ważnym dla Polski odbiorcą są Niemcy, wystarczy wiedzieć, iż naszym drugim największym partnerem w UE jest Wielka Brytania, dokąd trafia niewiele ponad 6 procent polskiego eksportu. - Wprawdzie przyszłością polskiego eksportu jest dywersyfikacja odbiorców 77 proc. wynosił w ubiegłym roku udział krajów Unii Europejskiej w polskim eksporcie Według prognoz Grant Thornton, najbardziej zwiększy się znaczenie Ameryki Północnej i Południowej. Jej udział w polskim eksporcie nadal pozostanie relatywnie niewielki, ale wzrost będzie istotny. Według prognoz Grant Thornton, w latach zagraniczna sprzedaż polskich firm w obu Amerykach wzrośnie o 45,3 proc., dzięki czemu ich udział w strukturze eksportu zwiększy się z 3,3 do 4,2 proc. Kierunek za oceany Firmy, w tym pomorskie, intensywnie szukają nowych rynków zbytu w krajach o wyższej dynamice gospodarki i szybko bogacących się. Obecnie to już nie tylko Chiny, ale też Ameryka Południowa czy Azja Południowo-Wschodnia. Do tamtejszych odbiorców trafiają kosmetyki, odzież, żywność, instalacje klimatyzacyjne, maszyny i urządzenia pomiarowe, konstrukcje stalowe, czy siębiorczości Katarzyna Matuszak zagencji Rozwoju Pomorza. - Przedsiębiorcy i inwestorzy z tego rejonu świata przekonują się do naszych towarów i niejako pośredniczą w ich sprzedaży dalej, przede wszystkim do Afryki. Obecnie głównym rynkiem zbytu dla polskich firm pozostają kraje Unii Europejskiej, dokąd trafia trzy czwarte polskiego eksportu. Głównym odbiorcą i wyprowadzenie przynajmniej połowy eksportu poza kraje UE, jednak to, iż tak duży odsetek eksportu trafia do Niemiec, jest w tym momencie dla nas akurat dobre. To właśnie głównie dzięki Niemcom i ich zauważalnemu wzrostowi konsumpcji drgnęła wreszcie strefa euro, amy tym sposobem niejako podłączamy się pod ich pociąg - twierdzi Katarzyna Matuszak czerwca2015 Polska Dziennik Bałtycki

13 iatowych rynków Nowoczesne statki specjalistyczne, jak te ze stoczni Remontowa Shipbuilding, mają uznanie na rynku skandynawskim i na rynkach odleglejszych- np.ameryki Północnej, gdzie armatorzy zamawiają je całymi seriami FOT.MATERIAŁYPRASOWE ja się w imponującym tempie. W takich morskich producentów i usługodawców FOT.123RF Drutex sprzedaje stolarkę okienną na tak odległych rynkach jak Bliski Wschód, Kanada, USA, Australia FOT.PRZEMEKŚWIDERSKI Duży udział w pomorskim eksporcie mają firmy spedycyjne jak Trans-Polnia z Tczewa FOT.MATERIAŁYPRASOWE Biorąc pod uwagę poprzedni rok, bardzo mocno na polskie towary otworzyły się takie kraje jak Maroko, Nigeria i Zjednoczone Emiraty Arabskie, gdzie wartość eksportu wzrosła o ponad połowę, oraz RPA i Arabia Saudyjska. Wciąż imponująco rozwijają się Chiny, choć wzrost gospodarczy wpaństwie środka ostatnio lekko wyhamował. Głównym problemem tamtejszego rynku jest przede wszystkim duże - i wciąż rosnące - zadłużenie chińskich firm. Z kolei krajami rosnących szans są, jak twierdzą ekonomiści, przede wszystkim Peru, Sri Lanka, Malezja, Indonezja oraz Wietnam. Uwagę warto zwrócić zwłaszcza naten ostatni rynek. Struktura społeczna w Wietnamie dynamicznie się zmienia, a co istotne, kraj wyraźnie się usamodzielnił od Chin. Klimat dla biznesu wciąż jednak jest tam dość trudny. Zdaniem specjalistów, krajami, którymi również powinni zainteresować się polscy eksporterzy, są Azerbejdżan oraz Indie. Eksport dużej i małej skali Dla województwa pomorskiego niezmiernie istotne jest systemowe wsparcie umiędzynarodowienia (internacjonalizacji) przedsiębiorstw. Chodzi głównie o to, by zwiększyć eksport. Pomorskie ma eksportowe atuty. Są nimi np. dwa dynamicznie rozwijające się porty, pozbawione pływów i niezamarzające; położenie na szlaku korytarza transportowego Bałyk - Adriatyk; możliwość przeładowywania i magazynowania niemal wszystkich rodzajów towarów; rozwój branży logistycznej w regionie. Pomorskie jest największym rynkiem logistycznym w północnej Polsce - podkreśla Ryszard Świlski, wicemarszałek województwa pomorskiego. Region jest na piątej pozycji w kraju pod względem wielkości eksportu, z udziałem około 6,8 procent. Główna w tym zasługa jednak dużych firm. Nadal jest bowiem niewykorzystywany potencjał eksportowy małych i średnich przedsiębiorstw. Brakuje nam silnej, rozpoznawalnej marki regionu. Konieczne jest podjęcie działań w celu ugruntowania proeksportowej pozycji pomorskich firm, która pozwoli im wyjść z ofertą na rynki zagraniczne. Przy rozwoju zagranicznej ekspansji będziemy korzystać z pieniędzy unijnych znajdujących się w Regionalnym Programie Operacyjnym. Jednak zostaniemy z tego rozliczeni przez Komisję Europejską. Postęp musi być wyraźny. Na obywatela, czyli per capita, eksport w województwie pomorskim w 2012 roku wynosił 112,5 procent średniej krajowej. W 2023 roku ma wynieść 120 procent. Wartość eksportu w naszym regionie w 2012 roku wynosiła 9 924,5 mln euro. W 2023 roku ma osiągnąć mln euro. Jak to osiągnąć? Planowane jest powołanie pomorskiego brokera eksportowego - co jest przedsięwzięciem strategicznym samorządu województwa. A umiędzynarodowienie, czyli internacjonalizacja firm, ma polegać na stworzeniu kompleksowego wsparcia pomorskich przedsiębiorstw w celu umożliwienia im wyjścia z ofertą na rynki zagraniczne. Chodzi o pomaganie w nawiązywaniu kontaktów gospodarczych z partnerami zagranicznymi; o tworzenie wspólnej oferty rynkowej; o udostępnianie informacji o możliwościach kooperacji; o warunkach inwestowania na określonych rynkach; organizowanie wystaw i spotkań biznesowych, misji gospodarczych, o udział w międzynarodowych imprezach targowo-wystawienniczych. Z tego wsparcia mogą korzystać indywidualni przedsiębiorcy, grupy branżowe i międzybranżowe. Jak wynikazbadań, jakieprzeprowadził Bank Pekao SA, których wyniki pokazano na konferencji pt. Eksport przyszłością pomorskich przedsiębiorstw i szansą na wzrost atrakcyjności regionu, zorganizowanej przez Regionalną Izbę Gospodarczą Pomorza, udział w eksporcie mają nie tylko duże, ale i małe firmy. Odsetek eksporterów w Pomorskiem wśród mikro i małych firm wynosił na koniec 2014 roku 17,8 procent. Średnio w Polsce: 13 procent. Pomorzanie wysoko oceniają przychody, jakie uzyskują ze sprzedaży za granicą. Pod tym względem jesteśmy bardziej usatysfakcjonowani niż wszyscy eksporterzy zmikro i małych firm średnio w kraju. Dostrzegamy też bariery. Największe bariery to: wysokość podatków, koszty pracy, obciążenia biurokratyczne i konkurencja innych firm, a także przepisy prawne. Pomorskim eksporterom spośród mikro i małych firm bardziej niż gdzie indziej w kraju dokuczają zatory płatnicze. Polska Dziennik Bałtycki 29 czerwca

14 Firmy według zysków brutto Firma Miasto Zysk brutto w2014r.(wtys.zł) 1-10 Energa SA GK Gdańsk LPP SA Gdańsk International Paper Kwidzyn sp. z o.o. Kwidzyn Remontowa Holding SA GK Gdańsk Bank BPH SA Gdańsk Grupa Ergo Hestia Sopot Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA GK Gdynia Multimedia Polska SA GK Gdynia Prime Car Management SA GK Gdańsk Grupa Inwestycyjna Hossa SA Gdynia Best SA GK Gdynia Meritum Bank ICB SA Gdańsk GPECsp.zo.o.GK Gdańsk Ziaja Ltd. ZPL sp. z o.o. Gdańsk Glencore Polska sp. z o.o. Gdańsk Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA Gdańsk Drutex SA Bytów EuroStylsp.zo.o.S.K.AGK Gdańsk Port Lotniczy Gdańsk sp. z o.o. Gdańsk Morpol SA Sopot Naftoport sp. z o.o. Gdańsk Graal SA GK Wejherowo PEWiK Gdynia sp. z o.o. Gdynia Dekpol SA Pinczyn Saur Neptun Gdańsk SA Gdańsk GIWK sp. z o.o. Gdańsk Vistal Gdynia SA GK Gdynia Ekolan SA GK Gdynia KBR Poland sp. z o.o. Kwidzyn Radmor SA Gdynia Korporacja Budowlana Doraco sp. z o.o. Gdańsk Procam Polska sp. z o.o.* Tczew Radpol SA GK Człuchów Ensto Pol sp. z o.o. Straszyn Polnord SA GK Gdańsk Markisol International Ltd sp. z o.o. Wejherowo Inpro SA GK Gdańsk Trel SA Sopot 9345 Apator Metrix SA Tczew 9285 Towarzystwo Finansowe SKOK SA Gdańsk Damen Shipyards Gdynia SA Gdynia 8095 Cefetra Polska sp. z o.o.* Gdynia 8070 BMG Goworowski sp. z o.o. Gdynia 7980 Gino Rossi SA GK Słupsk 7968 Blue Media SA* Sopot czerwca2015 Polska Dziennik Bałtycki Firma Miasto Zysk brutto w2014r.(wtys.zł) Atlanta Poland SA** Gdańsk 7412 Eurotel SA GK Gdańsk 7231 Llentabhallen sp. z o.o. Gdańsk 7155 PCC Intermodal SA GK Gdynia 6991 Crist SA Gdansk WNS Pomorze sp. z o.o. Gdańsk 6633 GZNF Fosfory sp. z o.o. Gdańsk 6578 Zakład Komunikacji Miejskiej w Gdańsku sp. z o.o. Gdańsk 6190 Seko SA Chojnice 5693 Esotiq&Henderson SA GK Gdańsk 5662 Graso Zenon Sobiecki Starogard Gdański 5043 Aste sp. z o.o. Gdańsk 4781 KB Pomorze sp. z o.o. Gdańsk 4768 OPEC sp. z o.o. Gdynia 4359 Epigon SA Słupsk ATC Cargo SA GK Gdynia 4132 Swissmed Centrum Zdrowia SA GK** Gdańsk 3825 Jantar sp. z o.o. GK Słupsk 3559 PTS Plast-Box SA GK Słupsk 3541 PPT PKS Gdańsk-Oliwa SA Gdańsk 3322 Trans Polonia SA GK Tczew 3303 DSV sp. z o.o. S.K.A Gdynia 3272 Techno-Service SA GK Gdańsk 3080 Polmed SA GK Starogard Gdański 3002 PB Górski sp. z o.o. S.K.A Gdańsk Omida sp. z o.o. GK Sopot 2914 Metalzbyt sp. z o.o. Gdańsk 2715 Zremb Chojnice SA GK Chojnice 2530 Mega SA Gdynia 2481 Kompap SA GK Kwidzyn 2435 Robod SA Gdańsk 2421 P&P sp. z o.o. Orle 2298 Ziarn-Pol sp. z o.o. Kwidzyn 2137 Procad SA GK Gdańsk 1961 Navimor-Invest SA GK Gdańsk Balticon SA Gdynia 1415 ecard SA Gdańsk 1272 Korporacja Budowlana Dom SA GK Krokowa 1107 Przembud Gdańsk SA Gdańsk 840 Botrans sp. z o.o. Kościerzyna 816 Admiral Boats SA Gdynia 541 Wilbo SA Gdynia 133 Sigma sp. z o.o. Gdańsk 106 Sevenet SA Gdańsk Fota SA GK Gdynia Grupa Lotos SA GK Gdańsk *Lista500Rzeczpospolita,**gielda.onet.pl

15 Reklama REKLAMA Polska Dziennik Bałtycki 29 czerwca

16 Pomorska kultura W nadchodzących latach do wydania będą setki milionów euro.duża część z tych pieniędzy trafi do firm i instytucji realizujących nowatorskie projekty.budowanie zaplecza dla innowacyjności ma zagwarantować Pomorzu mocne fundamenty nowoczesnej gospodarki Kazimierz Netka Nowe obiekty dla nauki, lepsze drogi, koleje, rozbudowane porty - to najbardziej się rzuca w oczy z dokonań, jakie stały się w Pomorskiem możliwe dzięki wykorzystaniu unijnych pieniędzy w latach Niektórzy mówią: postawiliśmy szklane domy i co dalej? Chodzi o nowe obiekty w uczelniach, siedziby parków technologicznych, inkubatorów przedsiębiorczości. To jednak nie są tylko ściany, mury, dach, przypominające wyglądem szkło. W przejrzystych gmachach powstają innowacje, polskie, pomorskie produkty eksportowe, dokonania, którymi możemy zadziwić świat. Takimi, że aż trudno cudzoziemcom w to uwierzyć. Na przykład, mamy pierwszy w świecie zegar pulsarowy... Może to nic, może to zabawka, ale... zobaczymy. Teraz jego wskazania można oglądać w jednym z takich szklanych domów - w Gdańskim Parku Naukowo-Technologicznym. Decyzją parlamentu, u nas, w Pomorskiem, znalazła się siedziba Polskiej Agencji Kosmicznej. Swe biuro ma w Gdańskim Parku Naukowo-Technologicznym, ale już Warszawa ciągnie tę agencję w swoją stronę. A przynajmniej jej część: poświęconą sprawom obronności. Inny szklany dom - Gdański Inkubator Przedsiębiorczości Starter - dał impuls do rozwoju przemysłów kreatywnych w Pomorskiem. Centrum Designu, rozwijające się w oparciu o Pomorski Park Naukowo-Technologiczny w Gdyni, zadziwiło podczas Światowej Wystawy Expo 2015, trwającej teraz w Mediolanie we Włoszech. Pomorski Park Naukowo-Technologiczny w Gdyni jest jednym z największych w kraju centrów, gdzie tworzone i rozwijane są pomysły innowacyjnych firm, które z powodzeniem konkurują na światowych rynkach 1,6mldeuro czyli prawie 8 mld zł do dyspozycji będzie miało Pomorze na lata Mamy pulsara, walczymy ooscara... Dzięki unijnym pieniądzom, dostępnym województwu pomorskiemu wramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata , utworzona została w naszym regionie baza do rozwoju. Teraz - pora nagospodarczy skok. Czy się uda? Mamy tak się rozwinąć do początku następnej dekady, by do 2023 roku już zdecydowanie rozpoczynać życie bez nadziei na unijne dotacje, ze świadomością, że Polska będzie więcej wpłacać do wspólnego budżetu. Na przygotowanie się do takiej sytuacji, a ponadto do zwiększenia naszej konkurencyjności w świecie, mamy do własnej dyspozycji, jako Pomorskie, ponad 1,86 miliarda euro zunijnego budżetu. Tyle jest na zadania zaplanowane w RPO na lata Na nowoczesną gospodarkę bezpośrednio popłynie z tego około 314 milionów euro. Bezpośrednio. To znaczy, że pozostanie jeszcze w RPO puli ponad 1,5 miliarda euro i z tej kwoty też na gospodarkę zostanie coś przeznaczone. Na przykład na rewitalizację - z osi priorytetowej RPO nr 8 o nazwie: Konwersja. To jednak nie wszystko. Mamy do dyspozycji fundusze zarządzane centralnie, a więc programy operacyjne: Inteligentny Rozwój, Infrastruktura i Środowisko, Wiedza Edukacja Rozwój, Polska Cyfrowa i inne. Z tych centralnych zasobów też mamy szansę niemało uzyskać. Oczywiście, w grę wchodzą również fundusze prywatne i z budżetu państwa. Duży postęp może się dokonać dzięki innowacyjności przemysłu. Dlatego, w naszym regionie jest realizowany projekt o nazwie: Innopomorze. Stworzenie kultury innowacyjnej jest procesem ciągłym wymagającym podjęcia wielu działań proinnowacyjnych i zaangażowania wielu podmiotów, którego efekty widoczne są w perspektywie kilku lat i mają one na celu wykreowanie, w dłuższym okresie, wzrostu gospodarczego poprzez zwiększenie liczby wdrożeń, między innymi dzięki 300 mln euro zostanie skierowanych na rozwój nowoczesnych technologii i rozwiązań zacieśnieniu współpracy środowiska biznesowego i naukowego. Jakie są tego efekty? To między innymi owe szklane domy. Mamy z nich coraz większy pożytek. Warto dodać, że w PPNT powstają produkty, którymi całkiem niedawno zadziwialiśmy świat podczas Światowej Wystawy Expo 2015 w Mediolanie (świecący beton, obserwator ptaków np. na lotniskach). Wcześniej firmy działające w PPNT już po raz 10 prezentowały się w Barcelonie i Hanowerze - światowych stolicach nowoczesnych technologii. Technologiczne nowości prezentowały m.in. JIT Solutions, Gadmel, Trineo, Barobot (Tesag), Outdoor Analytics, HolonGlobe, Smart Media, Bioseco Multirejestrator (C2B) i TeleMobile. Mobile World Congress w Barcelonie to największe wydarzenie branży telekomunikacyjnej, które skupia wszelkie mobilne technologie i kilka tysięcy wystawców ze wszystkich kontynentów. CeBIT w Hanowerze to światowa mekka branży informatycznej. Parkowe stoisko na najważniejszych targach w branży to dla młodych, ambitnych inżynierów niepowtarzalna szansa na osiągnięcie kolejnych wymiernych korzyści na skalę globalną. Mogą uczestniczyć w ważnych wydarzeniach, gdzie obecna jest światowa czołówka, łącznie z gigantami technologicznymi (np. IBM, Samsung, Google, Huawei, Microsoft) i jednocześnie na żywo śledzić najnowsze trendy w branży. To także niebagatelna okazja na pozyskanie nowych kontaktów, partnerów biznesowych i budowanie wizerunku FOT.TOMASZBOŁT 16 29czerwca2015 Polska Dziennik Bałtycki

17 innowacyjności marki w międzynarodowym środowisku. To jeden z podstawowych elementów wieloletniego planu wsparcia rozwoju gdyńskich przedsiębiorców na rynkach zagranicznych. - Wyjazdy na targi dają nam możliwość zaprezentowania naszych unikatowych urządzeń dla lotnisk i farm wiatrowych w jednym miejscu w tym samym czasie, wśród potencjalnych klientów z całego świata. To także spotkania z partnerami biznesowymi, których poznaliśmy już na poprzednich wyjazdach zagranicznych - podkreśla Michał Danielowski, współtwórca Multirejestratora. Z kolei w GPNT, gdzie osiedliła się Polska Agencja Kosmiczna, realizowana jest, unikatowa na skalę świata, produkcja filmowa, której efekt końcowy - film Twój Vincent - będzie walczył o Oscara, nagrodę przyznawaną przez Amerykańską Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej. Producent tego dzieła, innowacyjna firma, mogąca się już poszczycić Oscarem za film Piotruś i Wilk, ma siedzibę w GPNT. To bardzo dobry przykład sprzyjania kulturze, także innowacyjnej. Pomorskie się specjalizuje Warto mieć na uwadze, że Pomorskie wybrało swe inteligentne specjalizacje. Chce rozwijać gospodarkę i naukę w czterech głównych kierunkach. Mamy tak się rozwinąć do początku następnej dekady,byod2023roku już rozpoczynać życie bez liczenia na unijne dotacje Na wsparcie tych obszarów, wskazanych w ISP (inteligentne specjalizacje Pomorza), ma być przeznaczane najwięcej środków wyodrębnionych w RPO Pieniądze dla przedsiębiorców są uwzględnione w dwóch szufladkach : pierwszej i drugiej osi priorytetowej RPO. Zasób pierwszej, o nazwie komercjalizacja wiedzy, sięga niemal 140 milionów euro, a pieniądze te są przeznaczone głównie na działania w ramach wspomnianych już inteligentnych specjalizacji Pomorza (ISP) - dowiadujemy się od Jana Szymańskiego, dyrektora Departamentu Programów Regionalnych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. Z tego skarbca wspierane będą przedsiębiorstwa rozpoczynające i rozwijające działalność B+R, czyli badawczo-rozwojową. Pomoc finansowa może być przydzielana na cały proces projektowy - od fazy badawczej, przez uruchamianie linii pilotażowej, do pierwszej produkcji. Przedsiębiorca może też liczyć na pomoc finansową w staraniach o prawa wyłączne dla własnych rozwiązań technologicznych. Dofinansowywane będzie też tworzenie i rozwój zaplecza B+R. Z pierwszej osi pomorskiego RPO będzie można brać pieniądze na zakup od innych podmiotów wyników prac B+R oraz praw własności intelektualnej i wykorzystywanie tych praw we własnym przedsiębiorstwie. Dofinansowywane będzie zlecanie opracowań rozwiązań technicznych (prac B+R); zakończone ono jednak być musi wdrożeniem. Komercjalizacja wiedzy to wdrażanie w produkcji wyników badań naukowych. Dlatego nic dziwnego, że z osi I pomorskiego RPO popierane będą projekty badawczo-rozwojowe, realizowane wspólnie przez uczelnie, instytuty i przedsiębiorstwa. Podobnie na pieniądze mogą liczyć ci, co świadczą zaawansowane usługi badawcze. Wykształcimy ludzi tak, by umieli osiągnąć cele uzgodnione zke Ważne będą efekty, które musimy osiągnąć, by Komisja Europejska uznała, że pieniądze z RPO dobrze wykorzystaliśmy. Nakłady sektora pomorskich przedsiębiorstw na działalność B+R w relacji do PKB w 2011 wynosiły 0,34 procent. W 2023 ten wskaźnik ma być zwiększony do 0,40 procent. Odsetek przedsiębiorstw przemysłowych, które współpracowały w zakresie działalności innowacyjnej w 2012 roku wynosił 3,6 procent. W 2023 ma być 6,0 procent. Rozbudowywana będzie ze środków osi pierwszej nie tylko infrastruktura jednostek B+R, ale również kadra B+R oraz poszerzana wiedza pracowników takich jednostek. Wsparcie może być udzielane w formie dotacji, atakże instrumentów finansowych zwrotnych. Po pieniądze z osi pierwszej będą miały prawo sięgać też przedsiębiorstwa niezaangażowane swymi przedsięwzięciami w ISP, ale głównie mikro i małe, realizujące inwestycje rozwojowe służące poprawie efektywności. Chodzi głównie o poszerzenie palety ofert o nowe produkty, wprowadzenie nowych rozwiązań w produkcji, stworzenie lub doposażenie miejsc pracy. Na finansową pomoc mogą liczyć także przedsiębiorcy urzeczywistniający inwestycje prorozwojowe, poprawiający efektywność inwestycji dzięki zastosowaniu technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT - Information and Communications Technology). Pomoc uzyska realizacja inwestycji służących poprawie efektywności firmy, np. dotyczących redukcji wodo-, surowco-, materiało-, transporto- i energochłonności. Finansowanie w tym przypadku będzie polegało na pomocy zwrotnej, głównie w formie pożyczek. Linia produkcyjną nowych silników marki Ford w fabryce w Dagenham w Wlk. Brytanii(na zdj.) powstaje w Gdyni w firmie Control Solutions W Gdańskim Parku Naukowo-Technologicznym nowoczesne laboratorium badań nad lekami otworzyła starogardzka Polpharma Uzbroimy120hektarów pod inwestycje Oś priorytetowa II pomorskiego RPO ma też pieniądze na specjalistyczne usługi doradcze dla instytucji z otoczenia biznesu (IOB). W zakres tego wchodzą m.in.: profesjonalizacja działalności IOB przez budowę gotowości do świadczeń nowych i precyzyjnie sprofilowanych usług (m.in. w zakresie technologii, prawa, finansów); wdrożenie usług świadczonych drogą elektroniczną. Wsparcie jest bardzo korzystne; ma być bezzwrotne - na zakup usług lub pakietu usług. Dofinansowywana będzie też poprawa efektywności systemu obsługi w Pomorskiem inwestorów, w tym zewnętrznych. Skorzysta na tym instytucja o nazwie Invest in Pomerania - działająca już jako przedsięwzięcie strategiczne samorządu województwa pomorskiego. Celem tego przedsięwzięcia jest dalszy rozwój systemu obsługi inwestorów w regionie poprzez uruchomienie regionalnego mechanizmu finansowego na rzecz m.in. przygotowania terenów inwestycyjnych. Przewiduje się, że wsparcie na inwestycje otrzyma 3700 firm - informuje Maciej Grzywacz, kierownik Referatu Informacji i Pomocy Technicznej RPO, Departament Programów Regionalnych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. - Z doradztwa specjalistycznego skorzysta 600 firm. Pod inwestycje przygotowanych zostanie 120 hektarów. Inwestorzy mają być obsługiwani od fazy przeddecyzyjnej, przez decyzje inwestycyjne i realizacje procesu inwestycyjnego, aż do obsługi poinwestycyjnej. Poprawa efektywności obsługi inwestorów ma być urzeczywistniana również poprzez działania informacyjne, organizacyjne i regulacyjne na rzecz zwiększania atrakcyjności inwestycyjnej regionu. Przewidziane jest wspieranie przygotowań, w tym tzw. uzbrojenia wyselekcjonowanych terenów inwestycyjnych. Planowane jest tworzenie stref przemysłowych. Polska Dziennik Bałtycki 29 czerwca FOT.MATERIAŁYPRASOWE FOT.MATERIAŁYPRASOWE

18 Firmy według zysków netto Firma Miasto Zysk netto w2014r. (wtys.zł) 1-10 Energa SA GK Gdańsk LPP SA Gdańsk International Paper Kwidzyn sp. z o.o. Kwidzyn Remontowa Holding SA GK Gdańsk Grupa Ergo Hestia Sopot Bank BPH SA Gdańsk Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA GK Gdynia Morpol SA Sopot Prime Car Management SA GK Gdańsk Grupa Inwestycyjna Hossa SA Gdynia Best SA GK Gdynia Multimedia Polska SA GK Gdynia GPECsp.zo.o.GK Gdańsk Meritum Bank ICB SA Gdańsk Balex Metal sp. z o.o. GK* Bolszewo Ziaja Ltd. ZPL sp. z o.o. Gdańsk Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA Gdańsk EuroStylsp.zo.o.S.K.AGK Gdańsk Glencore Polska sp. z o.o. Gdańsk Drutex SA Bytów Port Lotniczy Gdańsk sp. z o.o. Gdańsk Naftoport sp. z o.o. Gdańsk Graal SA GK Wejherowo Polnord SA GK Gdańsk Zakłady Mięsne Skiba* Chojnice PEWiK Gdynia sp. z o.o. Gdynia Dekpol SA Pinczyn Saur Neptun Gdańsk SA Gdańsk KBR Poland sp. z o.o. Kwidzyn Ekolan SA GK Gdynia Vistal Gdynia SA GK Gdynia Radmor SA Gdynia Korporacja Budowlana Doraco sp. z o.o. Gdańsk Procam Polska sp. z o.o.* Tczew GIWK sp. z o.o. Gdańsk 9862 Ensto Pol sp. z o.o. Straszyn 9826 Radpol SA GK Człuchów 9564 Markisol International Ltd sp. z o.o. Wejherowo 8831 Inpro SA GK Gdańsk 8172 Towarzystwo Finansowe SKOK SA Gdańsk PCC Intermodal SA GK Gdynia 7442 Apator Metrix SA Tczew 7425 Trel SA Sopot 7114 BMG Goworowski sp. z o.o. Gdynia 6710 Damen Shipyards Gdynia SA Gdynia 6503 Cefetra Polska sp. z o.o.* Gdynia 6446 Blue Media SA* Sopot czerwca2015 Polska Dziennik Bałtycki Firma Miasto Zysk netto w2014r. (wtys.zł) Jysk sp. z o.o. Gdańsk 6015 Eurotel SA GK Gdańsk 5734 Atlanta Poland SA** Gdańsk Gino Rossi SA GK Słupsk 5635 Llentabhallen sp. z o.o. Gdańsk 5606 GZNF Fosfory sp. z o.o. Gdańsk 5508 Graso Zenon Sobiecki Starogard Gdański 5043 Crist SA Gdańsk 5033 Seko SA Chojnice 4589 Zakład Komunikacji Miejskiej w Gdańsku sp. z o.o. Gdańsk 4551 Esotiq&Henderson SA GK Gdańsk 4411 WNS Pomorze sp. z o.o. Gdańsk 4313 Aste sp. z o.o. Gdańsk KB Pomorze sp. z o.o. Gdańsk 3677 Epigon SA Słupsk 3424 DSV sp. z o.o. S.K.A Gdynia 3272 OPEC sp. z o.o. Gdynia 3109 Swissmed Centrum Zdrowia SA GK** Gdańsk 3006 PB Górski sp. z o.o. S.K.A Gdańsk 2998 Jantar sp. z o.o. GK Słupsk 2799 PTS Plast-Box SA GK Słupsk 2682 Trans Polonia SA GK Tczew 2616 Techno-Service SA GK Gdańsk PPT PKS Gdańsk-Oliwa SA Gdańsk 2372 Polmed SA GK Starogard Gdański 2327 Omida sp. z o.o. GK Sopot 2242 Metalzbyt sp. z o.o. Gdańsk 2164 Zremb Chojnice SA GK Chojnice 2163 ATC Cargo SA GK Gdynia 2144 Kompap SA GK Kwidzyn 1994 Mega SA Gdynia 1900 Robod SA Gdańsk 1882 Ziarn-Pol sp. z o.o. Kwidzyn P&P sp. z o.o. Orle 1710 Navimor-Invest SA GK Gdańsk 1651 Procad SA GK Gdańsk 1562 Balticon SA Gdynia 1415 ecard SA Gdańsk 1272 Korporacja Budowlana Dom SA GK Krokowa 1207 Botrans sp. z o.o. Kościerzyna 810 Przembud Gdańsk SA Gdańsk 605 Wilbo SA Gdynia 133 Admiral Boats SA Gdynia Sigma sp. z o.o. Gdańsk 25 Sevenet SA Gdańsk Fota SA GK Gdynia Grupa Lotos SA GK Gdańsk *Lista500Rzeczpospolita,**gielda.onet.pl

19

20 Firmy według rentowności brutto Firma Firmy według dynamiki zysków brutto Firma Miasto Rentowność brutto w2014r. (wproc.) Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA GK Gdynia 57,1 Best SA GK Gdynia 47,9 Naftoport sp. z o.o. Gdańsk 40,4 Grupa Inwestycyjna Hossa SA Gdynia 31,0 Port Lotniczy Gdańsk sp. z o.o. Gdańsk 29,1 Euro Styl sp. z o.o. S.K.A GK Gdańsk 26,5 Ziaja Ltd. ZPL sp. z o.o. Gdańsk 21,2 Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA Gdańsk 19,3 KBR Poland sp. z o.o. Kwidzyn 19,0 International Paper Kwidzyn sp. z o.o. Kwidzyn 17,9 PEWiK Gdynia sp. z o.o. Gdynia 17,5 Ekolan SA GK Gdynia 16,4 Radmor SA Gdynia 16,3 Remontowa Holding SA GK Gdańsk 15,9 GIWK sp. z o.o. Gdańsk 15,2 Prime Car Management SA GK Gdańsk 13,7 Ensto Pol sp. z o.o. Straszyn 13,4 Meritum Bank ICB SA Gdańsk 12,8 Bank BPH SA Gdańsk 12,4 GPEC sp. z o.o. GK Gdańsk 11,9 Energa SA GK Gdańsk 11,8 Multimedia Polska SA GK Gdynia 11,4 KB Pomorze sp. z o.o. Gdańsk 11,3 Aste sp. z o.o. Gdańsk 11,0 LPP SA Gdańsk 9,6 Graso Zenon Sobiecki Starogard Gd. 9,5 Dekpol SA Pinczyn 9,0 Swissmed Centrum Zdrowia SA GK** Gdańsk 8,8 Damen Shipyards Gdynia SA Gdynia 8,3 Saur Neptun Gdańsk SA Gdańsk 7,7 Towarzystwo Finansowe SKOK SA Gdańsk 7,5 Miasto Dynamika zysku brutto (wproc.) PCC Intermodal SA GK Gdynia ,7 Wilbo SA Gdynia 1023,3 Cefetra Polska sp. z o.o.* Gdynia 955,0 Polnord SA GK Gdańsk 599,9 Swissmed Centrum Zdrowia SA GK** Gdańsk 448,3 Meritum Bank ICB SA Gdańsk 417,2 BMG Goworowski sp. z o.o. Gdynia 350,9 Gino Rossi SA GK Słupsk 333,1 Omida sp. z o.o. GK Sopot 290,5 Navimor-Invest SA GK Gdańsk 223,4 OPEC sp. z o.o. Gdynia 220,5 ecard SA Gdańsk 212,4 Llentabhallen sp. z o.o. Gdańsk 203,2 Ekolan SA GK Gdynia 201,2 Zremb Chojnice SA GK Chojnice 198,1 Grupa Inwestycyjna Hossa SA Gdynia 193,4 Multimedia Polska SA GK Gdynia 190,1 PEWiK Gdynia sp. z o.o. Gdynia 185,5 Port Lotniczy Gdańsk sp. z o.o. Gdańsk 174,1 Radmor SA Gdynia 173,1 Damen Shipyards Gdynia SA Gdynia 158,4 Esotiq&Henderson SA GK Gdańsk 137,7 Robod SA Gdańsk 135,7 Procam Polska sp. z o.o.* Tczew 134,8 Polmed SA GK Starogard Gd. 130,9 Firma Firma Miasto Rentowność brutto w2014r. (wproc.) WNS Pomorze sp. z o.o. Gdańsk 7,4 Drutex SA Bytów 7,4 Llentabhallen sp. z o.o. Gdańsk 7,2 Markisol International Ltd sp. z o.o. Wejherowo 7,1 Apator Metrix SA Tczew 7,0 Inpro SA GK Gdańsk 6,9 Trel SA Sopot 6,9 Polnord SA GK Gdańsk 6,1 Radpol SA GK Człuchów 6,0 P&Psp.zo.o. Orle 5,7 Esotiq&Henderson SA GK Gdańsk 5,2 DSV sp. z o.o. S.K.A Gdynia 5,2 Trans Polonia SA GK Tczew 5,1 Vistal Gdynia SA GK Gdynia 5,1 Polmed SA GK Starogard Gd. 4,9 Jantar sp. z o.o. GK Słupsk 4,8 Korporacja Budowlana Doraco sp. z o.o. Gdańsk 4,6 BMG Goworowski sp. z o.o. Gdynia 4,5 Robod SA Gdańsk 4,4 Eurotel SA GK Gdańsk 4,4 Seko SA Chojnice 4,4 Kompap SA GK Kwidzyn 4,3 Procad SA GK Gdańsk 3,9 PCC Intermodal SA GK Gdynia 3,8 Grupa Ergo Hestia Sopot 3,4 Epigon SA Słupsk 3,4 Atlanta Poland SA** Gdańsk 3,2 Graal SA GK Wejherowo 3,0 Metalzbyt sp. z o.o. Gdańsk 3,0 Gino Rossi SA GK Słupsk 3,0 ecard SA Gdańsk 2,9 Miasto Dynamika zysku brutto (wproc.) Graal SA GK Wejherowo 128,7 Prime Car Management SA GK Gdańsk 128,2 Euro Styl sp. z o.o. S.K.A GK Gdańsk 125,7 Metalzbyt sp. z o.o. Gdańsk 124,9 Blue Media SA* Sopot 124,9 Jantar sp. z o.o. GK Słupsk 122,3 Energa SA GK Gdańsk 122,1 Procad SA GK Gdańsk 118,1 GPEC sp. z o.o. GK Gdańsk 118,0 Apator Metrix SA Tczew 114,4 Aste sp. z o.o. Gdańsk 112,0 Graso Zenon Sobiecki Starogard Gd. 110,8 Ziaja Ltd. ZPL sp. z o.o. Gdańsk 109,7 Dekpol SA Pinczyn 109,0 Vistal Gdynia SA GK Gdynia 105,3 Remontowa Holding SA GK Gdańsk 105,3 Eurotel SA GK Gdańsk 104,4 Naftoport sp. z o.o. Gdańsk 103,1 DSV sp. z o.o. S.K.A Gdynia 96,8 Saur Neptun Gdańsk SA Gdańsk 91,7 Trel SA Sopot 88,8 Sigma sp. z o.o. Gdańsk 88,3 LPP SA Gdańsk 87,7 Seko SA Chojnice 87,4 PPT PKS Gdańsk-Oliwa SA Gdańsk 83,5 Firma Firma Miasto Rentowność brutto w2014r. (wproc.) GZNF Fosfory sp. z o.o. Gdańsk 2,9 Techno-Service SA GK Gdańsk 2,9 Navimor-Invest SA GK Gdańsk 2,6 ZakładKomunikacjiMiejskiejwGdańskusp. zo.o. Gdańsk 2,5 Procam Polska sp. z o.o.* Tczew 2,4 PTS Plast-Box SA GK Słupsk 2,4 Ziarn-Pol sp. z o.o. Kwidzyn 2,4 Zremb Chojnice SA GK Chojnice 2,3 PB Górski sp. z o.o. S.K.A Gdańsk 2,3 ATC Cargo SA GK Gdynia 2,3 Balticon SA Gdynia 1,9 OPEC sp. z o.o. Gdynia 1,8 PPT PKS Gdańsk-Oliwa SA Gdańsk 1,8 Przembud Gdańsk SA Gdańsk 1,7 Crist SA Gdańsk 1,7 Mega SA Gdynia 1,6 Omida sp. z o.o. GK Sopot 1,5 Morpol SA Sopot 1,4 Admiral Boats SA Gdynia 1,4 Blue Media SA* Sopot 1,3 Glencore Polska sp. z o.o. Gdańsk 1,2 Botrans sp. z o.o. Kościerzyna 1,2 Korporacja Budowlana Dom SA GK Krokowa 0,9 Cefetra Polska sp. z o.o.* Gdynia 0,7 Wilbo SA Gdynia 0,3 Sigma sp. z o.o. Gdańsk 0,1 Sevenet SA Gdańsk -4,1 Grupa Lotos SA GK Gdańsk -7,5 Fota SA GK Gdynia -23,8 *Lista500Rzeczpospolita,**gielda.onet.pl Miasto Dynamika zysku brutto (wproc.) Best SA GK Gdynia 80,7 Botrans sp. z o.o. Kościerzyna 80,6 Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA Gdańsk 78,3 Grupa Ergo Hestia Sopot 77,5 KB Pomorze sp. z o.o. Gdańsk 76,4 Epigon SA Słupsk 76,3 Glencore Polska sp. z o.o. Gdańsk 75,6 Kompap SA GK Kwidzyn 74,5 International Paper Kwidzyn sp. z o.o. Kwidzyn 73,9 Trans Polonia SA GK Tczew 73,7 Balticon SA Gdynia 70,5 ATC Cargo SA GK Gdynia 67,7 Radpol SA GK Człuchów 66,5 Bank BPH SA Gdańsk 64,8 GIWK sp. z o.o. Gdańsk 64,2 Inpro SA GK Gdańsk 57,2 Drutex SA Bytów 53,9 Towarzystwo Finansowe SKOK SA Gdańsk 44,9 PTS Plast-Box SA GK Słupsk 40,2 Admiral Boats SA Gdynia 18,3 Korporacja Budowlana Dom SA GK Krokowa 15,0 PB Górski sp. z o.o. S.K.A Gdańsk 13,0 Sevenet SA Gdańsk -172,9 Grupa Lotos SA GK Gdańsk -3426,5 *Lista500Rzeczpospolita,**gielda.onet.pl 20 29czerwca2015 Polska Dziennik Bałtycki