Dzień dobry. Podstawy prawa pracy, prawa podatkowego, wynagrodzenia, ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, zasiłki i świadczenia. slawek@6565.

Transkrypt

1 Dzień dobry Podstawy prawa pracy, prawa podatkowego, wynagrodzenia, ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, zasiłki i świadczenia slawek@6565.pl Prowadzący: dr Sławomir Jędrzejewski 2 Wynagrodzenia i świadczenia wynikające ze stosunku pracy ( świadczenia pracownicze, koszty pracy ) a prawo bilansowe Świadczenia pracowniczych to formy świadczeń oferowane przez jednostkę w zamian za pracę wykonywaną przez pracowników ) obejmują : Wynagrodzenia, które ze względu na formę i treść zawartej umowy dzielą się na : - Osobowe - Bezosobowe - Agencyjno-prowizyjne - Honoraria 3 Wynagrodzenia i świadczenia wynikające ze stosunku pracy ( świadczenia pracownicze, koszty pracy ) a prawo bilansowe Narzuty na wynagrodzenia: - Składki z tytułu ubezpieczeń społecznych w części finansowanej przez pracodawcę - Składki na fundusz pracy - Składki na fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych - Składki na fundusz emerytur pomostowych 4 Wynagrodzenia i świadczenia wynikające ze stosunku pracy ( świadczenia pracownicze, koszty pracy ) a prawo bilansowe Pozapłacowe świadczenia na rzecz pracowników związane z zatrudnieniem - Odpisy na ZFŚS -Świadczenia rzeczowe wynikające z bezpieczeństwa i higieny pracy - Dopłaty do kwater prywatnych - Koszty szkolenia pracowników - Ubezpieczenia osobowe pracowników - Koszty delegacji i ryczałtów za używanie samochodów prywatnych do celów służbowych itp., 5 Potrącenia z wynagrodzeń, dodatki nieopodatkowane oraz składki na ubezpieczenie społeczne płacone przez pracodawcę Potrącenia z wynagrodzeń : ustawowe składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych ustawowe potrącenia wynikające z Kodeksu Pracy lub z innych ustaw dobrowolne potrącenia na które pracownik musi wyrazić zgodę Dodatki nieopodatkowane: przysługujące pracownikowi różnego rodzaju wypłaty, które zwolnione są od podatku dochodowego od osób fizycznych Składki na ubezpieczenie społeczne płacone przez pracodawcę: składka wypadkowa obliczana od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe bez zastosowania rocznej kwoty ograniczenia Składka na Fundusz Pracy podstawa wymiaru jak wyżej Składka na FGŚP podstawa wymiaru jak wyżej 6 1

2 Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Podstawa prawna : Ustawa z dnia 13.X.1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych oraz Rozporządzenie MPiPS ( ) w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Obowiązki wynikające z ustawy : Zobowiązanie pracowników do finansowania połowy składek na ubezpieczenie społeczne, rentowe i całej składki na ubezpieczenie chorobowe Ustalenie górnej granicy podstawy wymiaru składek dla ubezpieczenia emerytalnego i rentowego / podstawa nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej 30- krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej.( ,00 zł. w roku 2014 Wyłączenie niektórych przychodów ze stosunku pracy z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne 7 Ubezpieczenie Łącznie Stopa składki w części finansowanej przez ubezpieczonego Stopa składki w części finansowanej przez płatnika Emerytalne 19,52% 9,76% 9,76% Rentowe 8% 1,5% 6,5% Chorobowe 2,45% 2,45% - Wypadkowe od 0,67% do 3,86% * Składka na ubezpieczenie emerytalne Finansowana przez 9,76% pracownika Składka na ubezpieczenie rentowe Finansowana przez pracodawcę 9,76% 9 10 Składka na ubezpieczenie chorobowe Finansowane przez pracownika 2,45% Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Rodzaj składki ubezpieczeniowej Podstawa wymiaru Wzór Składka na ubezpieczenie emerytalne i rentowe Przychód wynagrodzenie za czas choroby- zasiłki przychody wyłączone Pw = P-( Wch + Wo +Z+x) < 30-krotność prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej Składka na ubezpieczenie chorobowe Podstawa wymiaru taka jak przy ustalaniu podstawy wymiaru na ubezpieczenie emerytalne i rentowe bez ograniczenia Pw = P- ( Wch+Wo+ Z+X) Składka na ubezpieczenie wypadkowe j.w. j.w. Wch wynagrodzenie chorobowe, Wo- wynagrodzenie w związku z chorobą zakaźną, Z zasiłki chorobowe, rehabilitacyjne, x - wyłączenia

3 Podstawa wymiaru składek dla pracowników- art. 10 ust.1 pkt. 1 ustawy PDOF za źródło przychodu uznaje stosunek pracy Pojęcie przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych ART. 11 ustawy PDOF przychody to otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń Art.12 za przychody ze stosunku pracy uważa cztery kategorie przychodów, bez względu na źródło finansowania ich wypłat i świadczeń a w szczególności : wynagrodzenie zasadnicze, nadgodziny, dodatki ekwiwalenty Cztery kategorie przychodów: 1. Wypłaty pieniężna 2. Wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty 3. Świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika 4. Wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń 13 Przebieg obliczania wynagrodzeń do wypłaty Wynagrodzenie brutto - składka na ubezpieczenie emerytalne ( 9,76% ) - składka na ubezpieczenie rentowe ( 1,5 % ) - składka na ubezpieczenie chorobowe ( 2,45 % ) - składka na ubezpieczenie zdrowotne ( 9,00 %) - zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych ( KUP 111,25 lub 139,06 oraz kwota wolna 46,33 ) Wynagrodzenie netto Potrącenia egzekucyjne Potrącenia dobrowolne Kwota do wypłaty 14 Składka na ubezpieczenie wypadkowe Podstawa prawna ustawa z dnia 30 października 2002 o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych ( Dz. U. 199 poz ) oraz rozporządzenie MPiPS z dnia roku w sprawie zróżnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy (Dz.U. 203 poz z 2002 roku ) Historia /; w okresie od do ,62% od do składka zróżnicowana 0,97% do 3,86% od składka zróżnicowana 0,90 % do 3,60% od składka zróżnicowana 0,67% do 3,86% Składkę w wysokości 1,93 % / 50% najwyższej stopy procentowej /opłacają płatnicy posiadający nie więcej niż 9 pracowników podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu i podlegający wpisowi do rejestru REGON o Płatnicy podlegający wpisowi do REGON i zgłaszający więcej niż 9 osób ustalają % składki w wysokości stopy procentowej określonej dla danej grupy działalności, do której należy płatnik / PKD/ Fundusz Pracy i FGŚP Pracodawcy nie muszą opłacać składki na Fundusz Pracy i FGŚP za osoby, które osiągnęły wiek wynoszący co najmniej 55 lat - w przypadku kobiet i co najmniej 60 lat - w przypadku mężczyzn. Zwolnienie to przysługuje nie tylko za osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy, ale na wszystkie osoby, które zgodnie z ustawą o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy - są uważane za pracowników. Nie trzeba więc opłacać składek na ten Fundusz np. za zleceniobiorców, którzy osiągnęli odpowiedni wiek Fundusz Pracy fundusz celowy Podstawa wymiaru odpowiada podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe bez zastosowania ograniczenia odpowiadającego 30 krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, wynoszącego w przeliczeniu co najmniej minimalne wynagrodzenie : 2013 tj. 1680,00 zł. I rok 80% minimalnego wynagrodzenia Jeżeli ubezpieczony podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z więcej niż jednego tytułu, to obowiązek opłacania składek na FP powstaje z każdego tytułu jeżeli podstawa wymiaru jako suma wszystkich tytułów wynosi co najmniej tyle ile najniższe wynagrodzenie, w takiej sytuacji zatrudniona osoba jest zobowiązana złożyć stosowne oświadczenie każdemu pracodawcy lub terenowej jednostce ZUS jeżeli sama opłaca składki na ubezpieczenie społeczne 17 Warunki po spełnieniu, których pracodawca opłaca składki na Fundusz Pracy I warunek Składki na FP opłaca się za czas trwania obowiązkowego ubezpieczenia społecznego tzn. nie opłaca się od osób objętych dobrowolnym ubezpieczeniem II warunek Składki na Fundusz Pracy ustala się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, które w przeliczeniu na miesiąc wynoszą co najmniej minimalne wynagrodzenie 18 3

4 FP-zmiany od 1 lipca 2009 roku / art. 104b ust.1 ustawy o promocji zatrudnienia / Pracodawca zatrudniający po 30 czerwca 2009 roku osobę która: Ukończyła 50 rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawała w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy Jest zwolniona z opłacania składek na Fundusz Pracy i FGŚP Przez okres 12 miesięcy poczynając od 1 miesiąca po zawarciu umowy o pracę. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych- fundusz celowy Podstawa prawna ustawa z dnia roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy / Dz. U. z 2002 roku Nr 158 poz /obowiązująca od roku zastąpiła ona ustawę z 2002 roku Podstawa wymiaru tak jak przy Fundusz Pracy ale bez konieczności uwzględniania zbiegu kilku tytułów w celu osiągnięcia co najmniej wartości najniższego wynagrodzenia od składka 0,10% / wysokość składki określa ustawa budżetowa / Składki na FGŚP opłaca się jedynie za okresy trwania obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego. Tzn. składki nie opłaca się od osoby podlegającej dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu Zwolnienia FGŚP dla członków rodziny Zasadniczo na każdym pracodawcy, wobec którego stosuje się przepisy ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, ciąży obowiązek opłacania składki na FGŚP za osoby zatrudnione m.in. na podstawie umowy o pracę czy umowy zlecenia, które podlegają z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wyjątek jednak stanowi małżonek pracodawcy, a także jego dzieci (własne, drugiego małżonka i przysposobione), rodzice, macocha i ojczym oraz osoby przysposabiające, a także rodzeństwo, wnuki, dziadkowie, zięciowie i synowe, bratowe, szwagierki i szwagrowie. 21 FP i FGŚP a koszty uzyskania przychodu Podstawowe odpisy i wpłaty na FP i FGŚP, jako,że są to fundusze celowe i obowiązek ich tworzenia wynika z odrębnych ustaw,w świetle : Art. 16 ust.1 pkt.9 lit a uopdop Art. 23 ust. 1 pkt. 7 lit a uopdof STANOWIĄ KOSZT UZYSKANIA PRZYCHODU 22 Lista płac Przykład obliczenia wynagrodzenia netto i jego obciążeń, przy założeniu, że: pracownik otrzymuje wynagrodzenie ze stosunku pracy w wysokości wynagrodzenia minimalnego, tj zł, pracownikowi przysługują podstawowe koszty uzyskania przychodów (111,25 zł), pracodawca jest upoważniony do pomniejszania zaliczki na podatek dochodowy o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (46,33 zł), właściwa dla pracodawcy stopa procentowa składki wypadkowej wynosi 1,67%. 23 Obciążenie Wyszczególnienie Poz. wynagrodzenia wynagrodzenie (brutto) ,00 zł podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ,00 zł składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika, w tym składka: 274,20 zł 13,71% 3 emerytalna 9,76% 195,20 zł rentowa 1,50% 30,00 zł chorobowa 2,45% 49,00 zł podstawa wymiaru 725,80 zł składki na ubezpieczenie zdrowotne (poz. 2 - poz. 3) 4 1 składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania z wynagrodzenia (poz. 4 x 9%) 5 9,00% 155,32 zł składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku (poz. 4 x 7,75%) 6 7,75% 133,75 zł koszty uzyskania przychodu 7 111,25 zł podstawa obliczenia zaliczki na podatek dochodowy, po zaokrągleniu do ,00 zł pełnych złotych (poz. 1 - poz. 3 - poz. 7) zaliczka na podatek dochodowy przed odliczeniem składki zdrowotnej [(poz. 8 x 18%) ,33 zł 244,37 zł kwota wolna zaliczka na podatek dochodowy do pobrania, po zaokrągleniu do pełnych złotych ,00 zł (poz. 9 - poz. 6) kwota do wypłaty (poz. 1 - poz. 3 - poz. 5 - poz. 10) ,48 zł składki obciążające pracodawcę, w tym: 12 20,74% 414,80 zł emerytalna 9,76% 195,20 zł rentowa 6,50% 130,00 zł 13 wypadkowa 1,93% 38,60 zł suma składek na ubezpieczenia społeczne - część pracodawcy 18,19% 363,80 zł składka na FP 2,45%, tj. 41,16 zł 2,45% 49,00 zł składka na FGŚP 0,10%, tj. 1,68 zł) 14 0,10% 2,00 zł suma FP i FGŚP 2,55% 51,00 zł razem koszt pracodawcy (poz. 1 + poz. 12) 2 414,80 zł 24 4

5 Podstawa opodatkowania,koszty uzyskania przychodu, zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych Podstawa prawna : Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 roku, nowelizacja z 2006 roku Koszty uzyskania przychodu ( zryczałtowane) przysługujące pracownikowi bez względu na wymiar czasu pracy, ilość przepracowanych dni w miesiącu oraz bez względu na to czy osiąga przychody z innych źródeł zryczałtowane koszty uzyskania przychodu ( 111,25 ) podwyższone koszty uzyskania przychodu ( 139,06 ) Oświadczenie pracownika jako podstawa zastosowania przez pracodawcę podwyższonych kosztów uzyskania przychodów Podstawa obliczania podatku dochodowego i zaliczka na podatek dochodowy Podstawą obliczania zaliczki na podatek dochodowy jest dochód pracownika stanowiący różnicę pomiędzy przychodem a kosztami uzyskania przychody po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne,rentowe i chorobowe. Obowiązki zakładu pracy jako płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych Zasady ustalania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych Zasady pomniejszania podatku o tzw. ulgę podatkową PIT-2 PIT-4R Deklaracja roczna o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy od łącznej kwoty wypłat dokonanych w roku. Skala podatkowa a zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych Składka zdrowotna opłacana przez przedsiębiorców Obniżenie składki zdrowotnej do wysokości zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych Zgodnie z art. 81 ust.2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy równa się zadeklarowanej kwocie, która jednak nie może być niższa niż 75 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego włącznie z wypłatami nagród z zysku Przedsiębiorcy i osoby współpracujące opłacają składkę zdrowotną w jednakowej wysokości przez cały rok. Podstawa prawna : Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych art 83 i art. 85 ust. 1-13, Potwierdzenie tej zasady w piśmie ZUS z dnia 20 grudnia 2002 roku, znak FUn077-34/02 Jeżeli obliczona przez pracodawcę składka zdrowotna jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczonej zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki Składki ZUS Rodzaj składek na ubezpieczenie społeczne jakie muszą płacić poszczególne osoby, zależy od ich statusu, a więc od tego, czy prowadzą działalność gospodarczą czy też są pracownikami najemnymi. Forma zatrudnienia a składki na ZUS Składki na zus są różne i zależą od formy zatrudnienia: zatrudnienie na umowę o pracę zatrudnienie na podstawie umowy zlecenia prowadzenie działalności pozarolniczej 5

6 Osoby prowadzące działalność pozarolniczą ubezpieczenie społeczne Osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu w okresie od dnia rozpoczęcia do dnia zaprzestania wykonywania działalności. Osoby prowadzące działalność pozarolniczą ubezpieczenie chorobowe Ubezpieczenie chorobowe jest dla osób prowadzących pozarolniczą działalność dobrowolne i objęcie tym ubezpieczeniem następuje na wniosek osoby zainteresowanej. Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego może przystąpić tylko osoba prowadząca działalność, która z działalności podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia jest uzależnione od tego, czy jest to dla zatrudnionej osoby jedyny tytuł do ubezpieczeń, czy też oprócz tej umowy podlega ona ubezpieczeniom z innych tytułów, np. wykonywanej równocześnie umowy o pracę, wykonywanej równocześnie innej umowy zlecenia czy też z prowadzonej działalności. Znaczenie ma również to, czy zatrudniona osoba jest uczniem lub studentem. Osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia ubezpieczenie społeczne Osoba zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia i nie mająca innego tytułu ubezpieczenia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowemu. Osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia ubezpieczenie wypadkowe Ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają zleceniobiorcy, którzy są objęci obowiązkowymi lub przystąpili do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych i wykonują umowę w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę. Osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia ubezpieczenie chorobowe Osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, która z tytułu wykonywania umowy zlecenia podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, może przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. 6

7 Osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia - studenci Student lub uczeń szkoły ponadpodstawowej do ukończenia 26 lat wykonujący pracę na podstawie umowy zlecenia podlega ubezpieczeniom społecznym dobrowolnie. Zasada ta dotyczy: uczniów szkół ponadpodstawowych bez względu na rodzaj szkoły, tj. szkoła zawodowa, technikum, liceum, oraz to, czy nauka jest prowadzona w systemie dziennym, wieczorowym czy zaocznym, studentów bez względu na rodzaj szkoły, tj. państwowa czy prywatna, typ studiów dzienne, zaoczne czy wieczorowe. Osoby zatrudnione na umowę o pracę Pracownik podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu chorobowemu wypadkowemu zdrowotnemu w okresie od dnia nawiązania do dnia ustania stosunku pracy. Zasady podlegania składkom przy umowie zleceniu Zasady podlegania składkom przy umowie o pracę U innego pracodawcy osiąga minimum Obowiązkowo zdrowotne Dobrowolne emerytalne i rentowe Obowiązkowe wypadkowe Obowiązkowe emerytalne, zdrowotne, rentowe i wypadkowe Nie osiąga minimum Obowiązkowe FP i FGŚP Dobrowolne chorobowe 39 Obowiązkowo emerytalne, rentowe, wypadkowe, zdrowotne, FP i FGŚP 40 Zasady podlegania składkom przy umowie o dzieło Umowa zlecenie lub o dzieło z własnym pracownikiem Nie podlega 41 Obowiązkowo emerytalne, rentowe, wypadkowe, zdrowotne, FP i FGŚP 42 7

8 Kalkulacja wynagrodzenia bez świadczeń nieodpłatnych i po doliczeniu przychody z tytułu nieodpłatnego świadczenia Wynagrodzenie nieobejmujace świadczeń nieodpłatnych Wynagrodzenie brutto 3000,00 Świadczenia nieodpłatne 0,00 Razem przychody z pracy 3000,00 SKŁADKI ZUS Emerytalna 292,80 Rentowa 45,00 Chorobowa 73,50 Razem 411,30 Składka zdrowotna finansowana przez pracownika ( 1,25%) 32,36 Składka zdrowotna odliczana od podatku ( 7,75%) 200,62 Zaliczka na podatek 221,19 Wynagrodzenie obejmujące świadczenia nieodpłatne Wynagrodzenie brutto 3000,00 Świadczenia nieodpłatne 2000,00 Razem przychody z pracy 5000,00 SKŁADKI ZUS Emerytalna 488,00 Rentowa 75,00 Chorobowa 122,50 Razem 685,50 Składka zdrowotna finansowana przez pracownika ( 1,25%) 53,93 Składka zdrowotna odliczana od podatku ( 7,75%) 334,37 Zaliczka na podatek 415,35 Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy Niezdolność do pracy wskutek choroby finansowana ze środków FUS z ubezpieczenia chorobowego a/. Do 33 dni/ 14 dni wynagrodzenie chorobowe płatne 80%- szpital 80% b/. Powyżej 33 dni zasiłek chorobowy płatny 80% - szpital 70% Niezdolność do pracy wskutek choroby spowodowanej wypadkiem finansowana ze środków FUS z ubezpieczenia wypadkowego a/. Od 1 dnia niezdolności wypłacany zasiłek chorobowy Zasiłek chorobowy za okres po ustaniu zatrudnienia przysługuje gdy pracownik zachorował w trakcie stosunku pracy i choruje nieprzerwanie lub gdy niezdolność powstała w ciągu 14 dni od ustania zatrudnienia i trwa nieprzerwanie przez 30 dni Zasiłek chorobowy nie przysługuje po okresie zatrudnienia osobie uprawnionej do emerytury lub renty Kwota do wypłaty ( 411,30 +32,36+200, )= 2134,72 Kwota do wypłaty ( 685, ,93+334,37+415,35 )= 1510,85 Zasady potrąceń z wynagrodzeń schemat wynagrodzenie Bez zgody pracownika art 87 KP Alimenty Do wysokości 3/5 wynagrodzenia Pozostałe egzekucyjne i zaliczki Do wysokości ½ wynagrodzenia Składka ZUS i zaliczka na podatek Kary pieniężne 1/10 wynagrodzenia Wartość wynagrodzenia do naliczania potrąceń Za zgodą pracownika Potrącenie na rzecz pracodawcy do kwoty 100% Minimalnego wynagrodzenia Potracenia na rzecz innych podmiotów do 80% minimalnego wynagrodzenia W przypadku potrąceń alimentacyjnych Kurs kadrowo-płacowy ustawodawca w SKwP nie przewidział kwoty wolnej, tak jak ma to miejsce przy innych 2008 potrąceniach art 87 KP Wynagrodzenia za czas choroby- USTAWA Z DNIA 25 CZERWCA 1999 ROKU O ŚWIADCZENIACH PIENIĘŻNYCH Z UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO W RAZIE CHOROBY I MACIEŻYŃSTWA ZASADY OGÓLNE 1. Pracownikowi przysługuje( art.92 KP )- za czas choroby trwającej 33 dni w ciągu roku kalendarzowego a dla osób po ukończeniu 50 roku życia 14 dni kalendarzowych - wynagrodzenie finansowane ze środków pracodawcy w wysokości 80% przysługującego wynagrodzenia 2. W przypadku choroby przypadającej w czasie ciąży, wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz dla dawców narządów i tkanek i komórek przez okres 33 dni pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia finansowanego ze środków pracodawcy 3. Za czas niezdolności do pracy trwającej łącznie powyżej 33 dni pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy 4. Wynagrodzenie za czas choroby nie będącej konsekwencją wypadku finansowane jest z ubezpieczenia chorobowego zaś spowodowane wypadkiem finansowane jest z ubezpieczenia wypadkowego Zasady obliczania wynagrodzenia i zasiłku chorobowego Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi przez pracodawcę za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy Definicja wynagrodzenia dla potrzeb ustalania podstaw wymiaru zasiłku jest to przychód stanowiący podstawę naliczania składek na ubezpieczenie chorobowe po potrąceniu 13,71% tj. składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe Nie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku: składników wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania zasiłku oraz składników, które zgodnie z regulaminem nie należy uwzględniać Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy Niezdolność do pracy wskutek choroby finansowana ze środków FUS z ubezpieczenia chorobowego a/. Do 33 dni/ 14 dni wynagrodzenie chorobowe płatne 80%- szpital 80% b/. Powyżej 33 dni zasiłek chorobowy płatny 80% - szpital 70% Niezdolność do pracy wskutek choroby spowodowanej wypadkiem finansowana ze środków FUS z ubezpieczenia wypadkowego a/. Od 1 dnia niezdolności wypłacany zasiłek chorobowy Zasiłek chorobowy za okres po ustaniu zatrudnienia przysługuje gdy pracownik zachorował w trakcie stosunku pracy i choruje nieprzerwanie lub gdy niezdolność powstała w ciągu 14 dni od ustania zatrudnienia i trwa nieprzerwanie przez 30 dni Zasiłek chorobowy nie przysługuje po okresie zatrudnienia osobie uprawnionej do emerytury lub renty 8

9 Ważne: Wyliczając okres 33 dni (lub 14 dni) w ciągu roku kalendarzowego sumuje się wszystkie okresy orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby w roku kalendarzowym, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Procedura wyliczania zasiłku chorobowego Suma wynagrodzeń z okresu 12 miesięcy - składki ZUS część pracownika :12 miesięcy x 80%) :30 dni 49 x ilość dni niezdolności do pracy 50 Metodyka obliczania podstawy wynagrodzenia chorobowego Metodyka obliczania podstawy wynagrodzenia chorobowego Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (art. 36 ust. 1 ustawy oświadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej ustawą zasiłkową). W przypadku, gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem tych 12 miesięcy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia. Ustawa zasiłkowa wyjaśnia też, co należy rozumieć pod pojęciem wynagrodzenia. Jest to przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe. 51 Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie jego pobierania, zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu. Nie wlicza się także tych składników, które były wypłacane tylko do określonego terminu i których wypłaty zaprzestano na mocy umowy o pracę lub przepisów wewnątrzzakładowych (art. 41 ustawy zasiłkowej). Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmuje się wynagrodzenie uzyskane przez pracownika za konkretne miesiące poprzedzające niezdolność do pracy, bez względu na to, kiedy zostało ono wypłacone. Oznacza to, że uwzględnia się np. wynagrodzenie za styczeń wypłacone w lutym, czy za styczeń wypłacone w styczniu. Podstawa prawna: Ustawa z dnia r. oświadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.) 52 Obciążenia wynagrodzenia chorobowego wynagrodzenie za czas choroby nie stanowi podstawy do naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne. kwotę tego wynagrodzenia pracodawca wlicza do podstawy wymiaru składki zdrowotnej. od kwoty tego wynagrodzenia pracodawca nie nalicza również składek na fundusze pozaubezpieczeniowe. Podróże służbowe pracowników - zasady ewidencji i rozliczania w księgach Zasady pomniejszania diety w przypadku zapewnionego bezpłatnego wyżywienia Dieta przysługująca pracownikowi w czasie podróży krajowej jest przeznaczona na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia i wynosi obecnie 30 zł za dobę podróży. Jednakże - na podstawie 7 ust. 4 rozporządzenia w sprawie podróży służbowych - kwotę diety zmniejsza się o koszt zapewnionego bezpłatnego wyżywienia (w tym zapewnionego w ramach usługi hotelarskiej), przyjmując że każdy posiłek stanowi odpowiednio: śniadanie - 25% diety, Opodatkowanie wynagrodzenia chorobowego Wynagrodzenie chorobowe jest przychodem ze stosunku pracy podlegającym opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o pdof. Oznacza to, że podlega ono opodatkowaniu razem z wynagrodzeniem za przepracowaną część miesiąca, z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodu. 53 obiad - 50% diety, kolacja - 25% diety. Za nocleg podczas podróży krajowej w obiekcie świadczącym usługi hotelarskie pracownikowi przysługuje zwrot kosztów w wysokości stwierdzonej rachunkiem, jednak nie wyższej za jedną dobę hotelową niż dwudziestokrotność stawki diety, czyli 600 zł (30 zł 20). Jedynie w uzasadnionych przypadkach pracodawca może wyrazić zgodę na zwrot kosztów noclegu stwierdzonych rachunkiem w wysokości przekraczającej powyższy limit (por. 8 ust. 2 rozporządzenia w sprawie podróży służbowych). 54 9

10 Podróże służbowe pracowników Opodatkowanie i oskładkowanie należności z tytułu podróży służbowej Dieta (pełna) Ryczałt za nocleg (150% diety) 30 zł 45 zł Wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika do wysokości określonej m.in. w przepisach rozporządzenia w sprawie podróży służbowych. W konsekwencji nadwyżka kosztów wyżywienia ponad kwotę diety stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu, od którego płatnik jest obowiązany pobrać zaliczkę na podatek. (art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) Ryczałt za dojazd (20% diety) 6 zł Z podstawy wymiaru składek ZUS wyłączone są diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w przepisach rozporządzenia w sprawie podróży służbowych. ( 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr 161, poz ze zm.) Pozapłacowe koszt pracy Specyfikacja świadczeń rzeczowych : sprzęt ochrony osobistej Odzież służbowa Odzież i obuwie robocze Materiały na szkolenia i propagandę BHP Środki higieny osobistej Posiłki profilaktyczne Specyfikacja rzeczowych świadczeń okolicznościowych Paczki świąteczne dla dzieci Bilety na imprezy sportowe i kulturalne Bony towarowe Ekwiwalenty pieniężne Ryczałty przyznawane pracownikom Odprawy i odszkodowania pieniężne Ryczałty i kilometrówka Pracodawca zwraca koszty używania samochodu prywatnego do celów służbowych albo w formie ryczałtu albo kilometrówki W obu metodach wykorzystuje się ze względów podatkowych i składkowych stawkę za jeden kilometr przebiegu określony w rozporządzeniu ministra infrastruktury z dnia 25 marca 2002 roku ( Dz.U. 27 poz. 271A Z 2004 ROKU Dz.U 237 POZ ) w sprawie warunków ustalania oraz sposobu udokumentowania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów nie będących własnością pracodawcy Do 17 listopada 2004 roku przepisy przewidywały kwartalny wzrost stawki za kilometr wraz ze wzrostem inflacji. Obecnie ta zasad już nie obowiązuje Umowa cywilnoprawna warunkiem zwrotu kosztów używania samochodu prywatnego do celów służbowych w jazdach lokalnych 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 roku w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania pojazdów do celów służbowych nakazuje zawieranie umów cywilnoprawnych stanowiących warunek zwrotu poniesionych kosztów. Mimo,że dla ważności czynności prawnej nie ma znaczenia jej forma to jednak dla celów dowodowych wskazane jest zawieranie tych umów w formie pisemnej. Ujęcie podatkowe ryczałtów i kilometrówekwarunkiem uznania kosztu za KUP jest ewidencja przebiegu pojazdu ( ART.16 UST.5 ) Podatek u pracownika Pracodawca ma obowiązek potrącić zaliczkę na podatek wg. tej samej stawki jak od pozostałych składników wynagrodzenia Koszty u pracodawcy ( art. 23 ust.36 lit.b ; art. 16 ust. 30 lit.b ) Pracodawca zalicza do KUP wypłacone ryczałty i kilometrówki ale tylko do wysokości nieprzekraczajacej ryczałtu lub kilometrówki obliczonej przy wykorzystaniu obowiązującej stawki za km. Oskładkowanie (Art. 81 ust.1 uśoz 2 ust.1pkt.13 rozporz. w sprawie podst. wymiaru składek ) Ryczałty i kilometrówki są wolne od składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz od składki zdrowotnej. Od nadwyżki ponad przepisowe limity pracodawca nalicza i odprowadza składki 10

11 Należności wypłacane z tytułu korzystania z własnych samochodów w jazdach lokalnych wolne od podatku dochodowego Zgodnie z art. 21 ust. 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należności wypłacane pracownikom za korzystanie z własnych samochodów w jazdach lokalnych wolne są od podatku dochodowego, jeżeli obowiązek ich ponoszenia wynika wprost z przepisów innych ustaw np.: Ustawy z dnia 30 lipca 1997 roku o państwowym przedsiębiorstwie użyteczności publicznej Poczta Polska - dotyczy listonoszy Ustawie z 28 września 1991 roku o lasach dotyczy pracowników służby leśnej Zwolnienie ze składek kilometrówki albo ryczałtu Należy dokonać wyboru Pracownik może otrzymać od pracodawcy zwrot kosztów używania na potrzeby firmowe w jazdach lokalnych samochodu osobowego niebędącego własnością pracodawcy. Zwrot ten może być dokonany w formie miesięcznego ryczałtu lub tzw. kilometrówki. Zarówno ryczałt, jak i kilometrówka - jeśli mieści się w odpowiednich limitach - może korzystać ze zwolnienia ze składek ZUS. Jeżeli strony stosunku pracy zdecydują się na zwrot kosztów np. w formie ryczałtu, to w razie gdy pracodawca dokona dodatkowego zwrotu w formie kilometrówki, będzie musiał naliczyć od niej składki ubezpieczeniowe. Nie odniesie żadnego skutku w zakresie zwolnienia z obowiązku opłacania składek ubezpieczeniowych dodatkowa umowa cywilnoprawna zawarta z pracownikiem, przyznająca mu zwrot kosztów używania prywatnego auta w jazdach lokalnych do celów służbowych wypłacany w innej formie aniżeli w pierwszej umowie. 62 Zwolnienie ze składek kilometrówki albo ryczałtu Decydując się na zwrot pracownikowi poniesionych kosztów pojazdu dla firmowych potrzeb w formie tzw. kilometrówki, będzie tego dokonywał na podstawie faktycznego przebiegu pojazdu. Jeżeli kwota zwrotu zostanie ustalona przy zastosowaniu stawek za 1 km przebiegu pojazdu określonych w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury, wówczas nie będzie ona podlegała oskładkowaniu. Wartość wypłaconego ryczałtu nie będzie stanowiła podstawy do naliczenia składek ZUS tylko w przypadku gdy zostanie ustalona według wymienionych stawek, wynikających z rozporządzenia Ministra Infrastruktury. Stawki za 1 km przebiegu samochodu osobowego pojemność silnika do 900 cm 3 powyżej 900 cm 3 stawka obowiązująca od r. 0,5214 zł 0,8358 zł 63 Zwolnienie ze składek kilometrówki albo ryczałtu Z kolei miesięczny ryczałt oblicza się jako iloczyn stawki za 1 km przebiegu pojazdu i miesięcznego limitu kilometrów na jazdy lokalne. Wysokość tego limitu ustala pracodawca, w zależności od liczby mieszkańców w danej gminie lub mieście, w których pracownik jest zatrudniony. Limit ten nie może przekroczyć: 300 km w gminie (mieście) liczącej do 100 tys. mieszkańców, 500 km w gminie (mieście) liczącej ponad 100 tys. do 500 tys. mieszkańców, 700 km w gminie (mieście) liczącej ponad 500 tys. mieszkańców. 64 Wynagrodzenie w naturze W przypadku gdy przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy, wartość pieniężną świadczeń w naturze ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców (art. 12 ust. 2 updof). Skoro przedmiotem wynagrodzenia w naturze są towary handlowe, to podatnik powinien określić ich wartość według cen sprzedaży stosowanych wobec odbiorców. Wartość wynagrodzenia w naturze należy wykazać w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Służy temu kolumna 12 "wynagrodzenia w gotówce i w naturze". Wpisu w księdze dokonuje się na podstawie listy płac lub innych dowodów, na których pracownik potwierdza własnym podpisem otrzymanie wynagrodzenia. 65 Wynagrodzenie w naturze Co do momentu ujęcia w kosztach podatkowych wynagrodzenia w naturze to jeżeli wynagrodzenie w naturze zostanie wydane pracownikowi w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony, to stanowi ono koszt uzyskania przychodów, a tym samym powinno zostać ujęte w podatkowej księdze, w miesiącu, za który wynagrodzenie to jest należne. Jeżeli wynagrodzenie w naturze zostanie pracownikowi wydane po terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony, wówczas zapisu w księdze należy dokonać w dacie faktycznego wydania go pracownikowi. Należy pamiętać, że wydanie pracownikom towarów handlowych jako wynagrodzenia w naturze niesie ze sobą zmianę przeznaczenia tych towarów. W związku z tym, podatnik w dacie wydania towarów pracownikom, powinien wystornować ich wartość z kolumny 10 podatkowej księgi "Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu". Może tego dokonać zapisem ze znakiem minus (-) lub kolorem czerwonym

12 Świadczenia na rzecz pracowników wynikające z przepisów BHP Zarówno wydatki na świadczenia rzeczowe wynikające z przepisów BHP oraz wydatki na świadczenia pieniężne wypłacane na podstawie przepisów BHP są ponoszone przez pracodawcę na rzecz pracowników w celu zapewnienia im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a do ich poniesienia zobowiązują pracodawcę odrębne przepisy prawa pracy. Wynikające z przepisów BHP świadczenia rzeczowe, jak iświadczenia pieniężne podatnicy prowadzący podatkową księgę księgują w kolumnie 13 "pozostałe wydatki" tej księgi. 67 Obciążenie ZUS przedsiębiorców Co do zasady każda osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, w przypadku, gdy jest to jedyny tytuł do ubezpieczeń, zobowiązana jest do opłacania składek ZUS. W związku z tym, wraz z rozpoczęciem wykonywania działalności, początkujący przedsiębiorca podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu: emerytalnemu, rentowemu, zdrowotnemu i wypadkowemu, natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. 68 Ulga w płaceniu składek ZUS dla początkujących przedsiębiorców Osoby rozpoczynające prowadzenie działalności gospodarczej mają prawo do opłacania, przez okres dwóch lat (24 miesięcy) od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, obniżonych składek na ubezpieczenie społeczne (30% minimalnego wynagrodzenia). Jest to jedna z najważniejszych ulg przysługujących nowym firmom. Skorzystanie z niej w roku 2014 może przynieść osobie prowadzącej działalność oszczędności w wysokości ponad 600 zł w skali miesiąca. 69 Porównanie składek ZUS Rodzaj ubezpieczenia społeczne (z dobrowolnym chorobowym) Składki ZUS minimalne przy zasadach ogólnych 2014 Preferencyjne składki ZUS ,99 zł 160,78 zł FP 55,07 zł - SUMA 772,06 160,78 zł 70 Porównanie składek ZUS Rodzaj ubezpieczenia Składki ZUS minimalne przy zasadach ogólnych 2014 Preferencyjne składki ZUS 2014 społeczne (z dobrowolnym 716,99 zł 160,78 zł chorobowym) FP 55,07 zł - SUMA 772,06 160,78 zł Ulga w płaceniu składek ZUS dla początkujących przedsiębiorców Ulga ta nie dotyczy przedsiębiorców, którzy w ramach swojej działalności świadczą te same usługi na rzecz byłego pracodawcy, które świadczyli przez dwa lata przed dniem rozpoczęcia tej działalności. Podstawa ubezpieczenia zdrowotnego jest taka sama w obu 71 przypadkach 72 12

13 Ulga w płaceniu składek ZUS dla początkujących przedsiębiorców Z ulgi natomiast mogą skorzystać ci, których wcześniej łączył z byłym pracodawcą stosunek pracy, ale w poprzednim i obecnym roku podatkowym nie byli pracownikami jego firmy. Ponadto osoby, które chcą skorzystać z preferencyjnego wymiaru składek, muszą zadeklarować, iż 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej nie prowadziły innej pozarolniczej działalności gospodarczej. 73 Kto nie może skorzystać z preferencyjnych warunków opłacania składek? wspólnicy spółki jawnej, komandytowej oraz partnerskiej, osoba, która jest wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o. 74 Porównanie obciążeń ZUS i podatkami przy różnych formach działalności Spółki kapitałowe Spółki osobowe i osoby fizyczne Pytania???? Wynagrodzenie ze stosunku pracy lub umowy zlecenia Podatek od dochodu, ZUS od stały od kwoty 2.247, Dziękuję za uwagę 77 13