KOMPENDIUM CSR. 5lat ODPOWIEDZIALNY BIZNES PRZYSZŁOŚĆ ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU I SPOŁECZNEGO ZAANGAŻOWANIA

Transkrypt

1 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ Nr 11 / Grudzień 2013 ODPOWIEDZIALNY BIZNES KOMPENDIUM CSR 5lat KOMPENDIUM CZAS NA ODWAGĘ W BIZNESIE Integralność etyczna CSR MOTOREM INNOWACJI Rozwój biznesu DOBRA NARRACJA Angażowanie pracowników POTENCJAŁ TKWIĄCY W TŁUMIE Crowdsourcing Dalajlama XIV Myślę, że kiedy przedsiębiorca pożytkuje pieniądze dla potencjalnie większych korzyści, wówczas sam odczuwa głęboką satysfakcję i na koniec dnia, na koniec swojego życia, jest po prostu szczęśliwy. ODPOWIEDZIALNOŚĆ W MŚP Jak zacząć? PRZYSZŁOŚĆ ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU I SPOŁECZNEGO ZAANGAŻOWANIA Przekraczajmy granice dokonujmy zmian Nagroda Pokoju za działalność dobroczynną Sharon Stone Biznes musi znać reguły gry klimatycznej Konferencja COP 19 w Warszawie Marcin Korolec

2 2 GRUDZIEŃ 2013 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ ROZMOWA Potrzebujemy dziś nowego podejścia do globalnych problemów. Musimy poczuć się odpowiedzialni za poszczególne jednostki, społeczności oraz wszystkich, którzy tworzą ogromną ludzką rodzinę. Nie wystarczy jedynie powiedzieć, że każdej istocie ludzkiej należy się taka sama godność. Trzeba te słowa przełożyć na działanie. Powszechna odpowiedzialność ROZMOWA Z JEGO ŚWIĄTOBLIWOŚCIĄ DALAJLAMĄ XIV Wasza Świątobliwość, dlaczego w dzisiejszych czasach przedsiębiorstwa powinny starać się być odpowiedzialne? Wierzę, że aby sprostać wyzwaniom naszych czasów, ludzie będą musieli ukształtować w sobie większe poczucie powszechnej odpowiedzialności (universal responsibility). Powszechna odpowiedzialność to prawdziwy klucz do przetrwania ludzkości. To ona stanowi najlepszą podstawę dla pokoju na świecie, sprawiedliwego podziału zasobów naturalnych, a poprzez troskę o przyszłe pokolenia zapewnia także właściwą dbałość o środowisko. Przyjęcie postawy powszechnej odpowiedzialności to w dużej mierze kwestia osobista. Prawdziwym testem umiejętności współodczuwania nie jest to, co mówimy podczas abstrakcyjnej dyskusji, ale to, jak zachowujemy się w codziennym życiu. Nierówność ekonomiczna, przede wszystkim między krajami rozwiniętymi i rozwijającymi się, która wciąż jest największym źródłem cierpień na naszej planecie, powoduje, że musimy włożyć ogromny wysiłek, aby tę umiejętność wprowadzić także w sferę biznesu międzynarodowego. Wprowadzenie umiejętności współodczuwania w sferę biznesu nie jest łatwym zadaniem. Jak to zrobić i dlaczego warto? W naszym świecie jest coraz więcej współzależności, ale zastanawiam się, czy rzeczywiście rozumiemy, że we współzależnej ludzkiej społeczności niezbędne jest współczucie współodczuwanie podczas wybierania celów, współczucie w wyborze sposobu współpracy i dążeniu do osiągnięcia tych celów. Jest to niezmiernie ważne, gdyż prawdziwe poczucie odpowiedzialności może się pojawić wyłącznie wtedy, gdy nauczymy się współczuć. Jedynie spontaniczne uczucie empatii wobec innych może nas naprawdę zmotywować do działania dla ich dobra. Niesamowita potęga, jaką w naszym społeczeństwie osiągnęły instytucje ekonomiczne, oraz niepokojące skutki biedy, które obserwujemy, powinny skłonić nas wszystkich do poszukiwania sposobu przekształcenia gospodarki w opartą na współodczuwaniu. Taka forma współczucia jest afirmacją Prawdziwym testem umiejętności współodczuwania nie jest to, co mówimy podczas abstrakcyjnej dyskusji, ale to, jak zachowujemy się w codziennym życiu. zasad godności i sprawiedliwości dla wszystkich, zawartych w powszechnej deklaracji praw człowieka. Wszędzie, gdzie bieda się pojawia, stanowi istotną przyczynę naruszenia społecznego ładu, problemów zdrowotnych, cierpienia i konfliktów zbrojnych. Jeśli dalej będziemy podążać tą samą drogą, sytuacja może się okazać nie do naprawienia. Ta ciągle rosnąca przepaść między bogatymi a biednymi powoduje cierpienie nas wszystkich. Musimy troszczyć się nie tylko o nas samych, nasze rodziny, społeczeństwa i kraje, ale także poczuć się odpowiedzialni za jednostki, społeczności oraz ludzi, którzy tworzą całą ogromną ludzką Choć może to zabrzmieć idealistycznie, motywacją w biznesie powinien być altruizm, a nie wyłącznie konkurencja i dążenie do bogactwa. rodzinę. Samo okazywanie współczucia tym, którzy cierpią, nie wystarczy. Niezbędne jest także zaangażowanie, które zapewni społeczną sprawiedliwość. Jeśli poważnie potraktujemy nasze zobowiązanie do realizacji podstawowych zasad równości, które moim zdaniem są kwintesencją koncepcji praw człowieka, nie będzie można dłużej ignorować istniejących dziś ekonomicznych nierówności. Nie wystarczy jedynie powiedzieć, że każdej istocie ludzkiej należy się taka sama godność. Trzeba te słowa przełożyć na działanie. Co w takim razie powinny robić przedsiębiorstwa? Chociaż w perspektywie krótkoterminowej będzie to oznaczało utratę pieniędzy, duże międzynarodowe korporacje muszą zaprzestać wyzyskiwania biednych krajów. Wykorzystywanie nielicznych cennych zasobów, jakie posiadają te państwa, tylko po to, aby napędzać konsumpcjonizm krajów rozwiniętych, to prawdziwa katastrofa. Jeśli będzie to wciąż trwało bez żadnej kontroli, w końcu wszyscy na tym ucierpimy. Wzmacnianie słabych, niezróżnicowanych gospodarek to znacznie rozsądniejszy sposób wspierania politycznej i ekonomicznej stabilizacji. Choć może to zabrzmieć idealistycznie, motywacją w biznesie powinien być altruizm, a nie wyłącznie konkurencja i dążenie do bogactwa. Dla ludzi związanych z biznesem zarabianie pieniędzy jest bardzo ważne, ale pieniądze te powinny być wydawane na mądre projekty. Powinni oni udostępniać fundusze oraz edukować biedniejsze grupy ludzi. Powinni wykorzystywać pieniądze nie dla osobistego luksusu, ale w konstruktywny sposób. Czy biznes powinien być odpowiedzialny także za przyszłość, mając przed sobą tyle bieżących wyzwań i nierozwiązanych problemów? Jeśli ludzkość wciąż będzie podchodzić do problemów, biorąc pod uwagę wyłącznie tymczasowe, doraźne cele, przyszłe pokolenia będą zmuszone stawić czoła ogromnym trudnościom. Populacja świata rośnie, a jego zasoby są bardzo szybko wyczerpywane. Spójrzmy na przykład na drzewa. Nikt nie wie dokładnie, jakie niepożądane efekty na klimat, glebę i gospodarkę światową będzie miała masowa wycinka lasów. Borykamy się z problemami, bo ludzie koncentrują się wyłącznie na krótkotrwałych, egoistycznych korzyściach, nie myśląc o całej ludzkiej rodzinie. Nie myślą o Ziemi i długoterminowym wpływie swoich działań na życie na świecie. Jeśli my, przedstawiciele obecnych pokoleń, nie pomyślimy o tym teraz, przyszłe generacje mogą nie być w stanie sobie z nimi poradzić. Dalajlama przemawia do społeczności tybetańskiej w Szwajcarii, 14 kwietnia 2013 r., fot. Manuel Bauer Zakonnicy uczestniczący w naukach prowadzonych przez Dalajlamę w Dharamsali, w Indiach, 5 września 2013 r., fot. Lobsang Tsering Dalajlama pozdrawiający członków społeczności zakonnej w Beacon Theatre w Nowym Jorku, w USA, 18 października 2013 r., fot. Robert Nickelsberg

3 ROZMOWA NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ Patroni Medialni: GRUDZIEŃ STOPKA REDAKCYJNA Piszą: Joanna Gabrysiak-Wadowska Natalia Ćwik dr Maria Roszkowska-Śliż dr Katarzyna Bachnik dr Jacek Dymowski Łukasz Makuch dr Bolesław Rok Gościnnie piszą: Marcin Korolec Ewa Albińska Mirella Panek-Owsiańska Agata Tomaszewska Magdalena Pękacka Paweł Łukasiak wyzwanie naszych czasów Współpraca: dr Justyna Szumniak-Samolej Urszula Światłowska Irmina Lubowiecka Spis treści: Droga ku dojrzałości str. 4 Przyszłość raportowania społecznego Dalajlama podczas spotkania z publicznością przed wystąpieniem w Mehrauli, New Delhi, Indie, 7 grudnia 2013 r., fot. Jeremy Russell Dalajlama pozuje do zdjęcia z uczniami i pracownikami szkoły Central School for Tibetans w Mundgod w Indiach, 12 grudnia 2012 r., fot. Tenzin Choejor Słuchacze nauk dla mongolskich buddystów podczas drugiego dnia wykładów Dalajlamy, New Delhi, Indie, 3 grudnia 2013 r., fot. Tenzin Choejor Mówi się, że ludzie sukcesu są samotni. Czy współczucie i odpowiedzialność mogą być lekarstwem na taki stan ducha? Angażując się w postęp materialny i dbając o fizyczne dobre samopoczucie, nie możemy zapominać o poświęcaniu równie dużej uwagi pracy nad spokojem umysłu, troszcząc się w ten sposób o swoje wnętrze. Na całym świecie miliony ludzi mieszkają razem w wielkich miastach, ale mimo tej fizycznej bliskości pozostają samotni. Niektórzy nie mają nawet jednej osoby, z którą mogliby podzielić się swoimi najgłębszymi uczuciami, żyją w stanie ciągłego niepokoju. To bardzo smutne. Nie jesteśmy samotnymi zwierzętami, które nawiązują relacje tylko po to, aby się rozmnażać. Gdyby tak było, po co budowalibyśmy wielkie metropolie i miasta? Ale mimo że jesteśmy istotami społecznymi stworzonymi do życia razem, brakuje nam niestety poczucia odpowiedzialności za naszych współbraci. Czy wina leży w budowie naszego społeczeństwa w podstawowych strukturach rodziny i społeczności, które tworzą społeczeństwo? Czy może chodzi o zewnętrzne udogodnienia maszyny, naukę i technologię? Moim zdaniem ani jedno, ani drugie. Wierzę, że pomimo gwałtownego rozwoju cywilizacji, jaki nastąpił w tym stuleciu, najbardziej bezpośrednią przyczyną naszych bieżących problemów jest nasza nadmierna koncentracja na rozwoju materialnym. Tak bardzo jesteśmy zaabsorbowani dążeniem do niego, że zaniechaliśmy, bezwiednie, zaspokajania najbardziej podstawowych ludzkich potrzeb miłości, życzliwości, współpracy i troskliwości. Kiedy kogoś nie znamy lub znajdujemy inny powód, aby nie dostrzegać więzi z konkretną osobą lub grupą, po prostu takie osoby ignorujemy. Ale rozwój społeczeństwa jest całkowicie oparty na wzajemnej pomocy. Jeśli utracimy istotę człowieczeństwa, nasz fundament, jaki sens będzie Im bardziej troszczymy się o szczęście innych, tym większe staje się nasze poczucie zadowolenia z życia. Dbanie o bliskie, ciepłe relacje z ludźmi automatycznie uspokaja umysł. miało dążenie wyłącznie do poprawy stanu materialnego? Przełożenie odpowiedzialności na działanie i praktykę biznesową powoduje wiele problemów. Jak Wasza Świątobliwość zachęciłby przedsiębiorców, aby nabrali odwagi do podjęcia tego wyzwania? Dopóki żyjemy na tym świecie, będziemy napotykać trudności. Jeśli w takich sytuacjach będziemy tracić nadzieję i motywację do działania, osłabimy swoją zdolność do stawienia czoła problemom. Jeśli natomiast będziemy pamiętać, że nie chodzi tylko o nas, ale o każdego, kto doświadcza cierpienia, ta bardziej realistyczna perspektywa zwiększy naszą determinację i umiejętność pokonywania problemów. Z takim podejściem właściwie każdą nową przeszkodę można uznać za kolejną cenną okazję do doskonalenia umysłu! Myślę, że kiedy przedsiębiorca pożytkuje pieniądze dla potencjalnie większych korzyści, wówczas sam odczuwa głęboką satysfakcję i na koniec dnia, na koniec swojego życia, jest po prostu szczęśliwy. Wasza Świątobliwość mówi o szczęściu. A więc jeśli ludzie biznesu będą odpowiedzialni, odnajdą zadowolenie z życia? Z własnego, ograniczonego doświadczenia nauczyłem się, że największy wewnętrzny spokój można osiągnąć poprzez pogłębianie miłości i współodczuwania. Im bardziej troszczymy się o szczęście innych, tym większe staje się nasze poczucie zadowolenia z życia. Dbanie o bliskie, ciepłe relacje z ludźmi automatycznie uspokaja umysł. W ten sposób łatwiej pozbywamy się swoich obaw i niepewności, a także nabieramy sił do radzenia sobie z trudnościami. To podstawowe źródło sukcesu w życiu. Opracowane na podstawie rozmowy Marka Kłopotowskiego z Jego Świątobliwością Dalajlamą XIV i wystąpień publicznych Jego Świątobliwości przez Justynę Szumniak-Samolej i Urszulę Światłowską. Biznes musi znać reguły gry klimatycznej str. 4 Konferencja COP19 w Warszawie Kalendarium CSR 2013 str. 5 Najważniejsze wydarzenia roku Konkursy dla odpowiedzialnych str. 5 Zgłoś się w 2014 roku 2013 i 2014 co za i przed nami w polskim CSR? str. 5 Podsumowanie i zapowiedź CSR motorem innowacji str. 6 Kreatywność dzięki odpowiedzialności Technologie w odpowiedzialnym biznesie str. 7 Rozwiązania technologiczne Stymulowanie innowacji przez angażowanie Interesariuszy str. 8 Zrównoważona orientacja przedsiębiorstwa Mądrość tłumu w służbie społeczeństwu str. 9 Crowdsourcing Przekraczajmy granice dokonujmy zmian str. 10 Wywiad z Sharon Stone Po co fundacjom korporacyjnym standardy? str. 11 Forum Darczyńców w Polsce Kalendarz filantropa 2014 str. 11 Zaplanuj dobroczynność Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż mi, a zapamiętam. Pozwól mi zrobić, a zrozumiem. str. 12 Zaangażowanie pracowników Rewolucja w social media str. 13 CSR w mediach społecznościowych Przyszłość przemysłu spożywczego a zrównoważony rozwój str. 14 Globalne wyzwania dla branży Słabość w silnej stronie lidera str. 17 Strategie dla MŚP Wdrażanie strategii CSR w MŚP od czego zacząć? str. 17 Narzędzia i źródła dofi nansowania Tragedia w Bangladeszu pół roku później str. 18 Odpowiedzialność w łańcuchu dostaw Czas na odwagę str. 19 Przyszłość odpowiedzialnego biznesu Warto przeczytać str. 19 Rekomendacje książek DOŁĄCZ DO NAS NA FACEBOOK.COM/ KOMPENDIUMCSR 11 EDYCJA GRUDZIEŃ 2013 Key Projects Manager: Marek Kłopotowski Tel.: marek.klopotowski@mediaplanet.com Managing Director: Adam Jabłoński Dystrybuowane z: Rzeczpospolitą Druk: Agora S.A. Skład: Graphics & Design Studio, Michał Ziółkowski, F o t o g r a fi e :shutterstock.com, zasoby własne Mediaplanet jest wiodącym domem wydawniczym na rynku europejskim. Mediaplanet nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam.

4 4 GRUDZIEŃ 2013 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ NOWOŚCI Finał 7. edycji konkursu Raporty Społeczne pokazał, że poziom sprawozdań pozafinansowych w Polsce nie tylko jest coraz wyższy, ale i wyrównany. A jaka jest przyszłość raportowania społecznego? Droga ku dojrzałości zięki wiernym czytelnikom raportów społecznych, czyli członkom jury konkursu Raporty Społeczne oraz zebraniu konkretnych danych ze 132 raportów, które w latach brały udział w konkursie, można sformułować kilka spostrzeżeń na temat raportowania pozafinansowego w Polsce. Między innymi to, że z każdą kolejną edycją coraz więcej raportów wchodzi do puli poważnych kandydatów do Nagrody. Jak powiedziała przewodnicząca jury konkursu Mirella Panek-Owsiańska, jury ma coraz większy problem z podjęciem decyzji i wybraniem tego najlepszego raportu. Poziom się wyrównuje. Raport musi się więc czymś wyróżniać: formą, rozwiązaniami technicznymi, doborem opisywanych aspektów. To zresztą tendencja, którą z pewnością podsyci kolejna wersja standardu GRI G4, pokazująca nowe podejście do myślenia o zawartości raportu, polegające na konieczności większej niż dotychczas priorytetyzacji ujmowanych aspektów. Sam proces dochodzenia do tych priorytetów jest również częścią zarządzania, więc ma być opisany w raporcie. To nie lada wyzwanie. Nie wystarczy już zalać czytelników ogromną Do dyskusji o nich, po raz pierwszy w ramach globalnego procesu negocjacji klimatycznych pod egidą ONZ, zaprosiliśmy także przedstawicieli biznesu. Za nami najważniejsze tegoroczne spotkanie w sprawie globalnej polityki klimatycznej Konferencja COP19/CMP9. Na blisko dwa tygodnie Warszawa stała się klimatycznym centrum świata, na którym skupiła się uwaga ponad 12 tysięcy uczestników ze 194 państw. W Warszawie do rozmów o nowym porozumieniu, po raz pierwszy w historii konferencji COP, zaprosiliśmy także przedstawicieli biznesu. Nie ulega wątpliwości, iż przemysł jest jednym z największych emitentów CO 2. Z drugiej strony to w tym sektorze tkwi ogromny potencjał redukcyjny i know-how w obszarze nowoczesnych technologii niskoemisyjnych. Głównym przedmiotem dyskusji w Warszawie były ramy nowego, globalnego porozumienia klimatycznego, które zacznie obowiązywać od 2020 roku. Oczywiście nowe porozumienie będzie wiązać strony falą niezrozumiałych danych. Teraz trzeba przemyśleć ich treść i formę prezentacji. Kamykami w rozwoju tej sztuki są także wytyczne do raportowania zintegrowanego IIRC i promowanie patrzenia na proces raportowania jako sposobu budowania wartości firmy w czasie. W ostatniej edycji konkursu jury oceniało trzy takie raporty, które tę próbę połączenia danych finansowych i niefinansowych podjęły. G4 i raportowanie zintegrowane są więc wyraźnymi znakami dojrzewania dziedziny raportowania. Nie tylko biznes Raportowanie dojrzewa, ale w dość niedużym gronie. Owszem, w 2013 padł rekord jury oceniało 32 raporty. Dla porównania w , czy w Jednak biorąc pod uwagę 500 największych firm z rankingu Polityki, to jedynie 6 proc. dużych firm. Tym bardziej Wdrażanie nowych wytycznych G4 i raportowanie zintegrowane są wyraźnymi znakami dojrzewania dziedziny raportowania. że wśród tych 32 były raporty firm mniejszych oraz jednej fundacji korporacyjnej. Na marginesie był to pierwszy w historii konkursu raport społeczny organizacji pozabiznesowej. Ale nie pierwszy w ogóle. W sierpniu 2013 Urząd m.st. Warszawy upublicznił raport społeczny wykorzystujący (sic!) wytyczne standardu G4. We wrześniu został opublikowany pierwszy w Polsce raport społeczny organizacji pozarządowej Stowarzyszenia Forum Odpowiedzialnego Biznesu (FOB). FOB propaguje ideę raportowania pozafinansowego i jest współorganizatorem wspomnianego konkursu. Te trzy raporty organizacji pozabiznesowych nie mówią o wielkiej zmianie, ale jakaś jaskółka jesienią 2013 roku się pojawiła. Zwieńczeniem roku była publikacja Wspólna odpowiedzialność. Rola raportowania społecznego ( Dbałość o ochronę klimatu może być dla firm ważnym elementem strategii odpowiedzialnego biznesu. Aby tak się stało, przedsiębiorcy potrzebują przejrzystych ram prawnych wyznaczających zasady zrównoważonego, niskoemisyjnego rozwoju. Biznes musi znać reguły gry klimatycznej Konferencja Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu, Warszawa, listopad FOT. Ministerstwo Środowiska konwencji, a więc państwa, ale w konsekwencji obejmie ono także biznes. Właśnie dlatego tak ważne jest, by jego przedstawiciele brali aktywny udział w rozmowach klimatycznych. Na razie za wcześnie jeszcze, by mówić już o konkretnych obowiązkach dla przedsiębiorców. Jesteśmy na początku drogi do nowego porozumienia. Jednak to właśnie na starcie globalnych negocjacji dialog z różnymi grupami interesariuszy jest bardziej potrzebny niż kiedykolwiek wcześniej. Dlatego liczę, że zapoczątkowane w Warszawie rozmowy będą kontynuowane podczas kolejnych szczytów. Dzięki współpracy możemy przyczynić się do progresu w dyskusji dotyczącej klimatu i wypracowania skutecznych rozwiązań na rzecz jego ochrony. Biznes może chronić klimat na wiele sposobów i nie pomagają one Wreszcie i ta dziedzina CSR doczekała się własnej publikacji zbierającej polskie doświadczenia. Zmiany w szerszym planie Warto też pamiętać o perspektywie europejskiej. W lutym 2013 Parlament Europejski wydaniem dwóch rezolucji poświęconych CSR poruszył temat obowiązkowości i zakresu raportowanych danych niefinansowych. Gdyby propozycja KE zawarta w dyrektywie z 16 kwietnia przeszła, duże firmy i grupy kapitałowe w UE byłyby zobligowane do ujawniania nie tylko danych społecznych i środowiskowych, ale także informacji o stosowanej polityce różnorodności, przestrzeganiu praw człowieka, przeciwdziałaniu korupcji i łapownictwu. Odgórne zmiany mogą sprawić, że ta stosunkowo niszowa dziedzina stanie się chlebem powszednim dla dużych, a może z czasem i dla średnich przedsiębiorstw. Ewa Albińska menedżerka projektów Forum Odpowiedzialnego Biznesu wyłącznie w mitygacji zmian klimatycznych. Są one po prostu dobrym sposobem na poprawę wyników firm. Wprowadzając na przykład energooszczędne technologie czy też niskoemisyjne rozwiązania, firmy płacą niższe rachunki za energię, przekładające się na niższe koszty prowadzenia działalności. Bezcenny jest też pozytywny wizerunek, jaki firma dbająca o środowisko buduje wśród swoich klientów. Polska udowodniła już, że rozwój gospodarczy i redukcja emisji mogą iść w parze. W ciągu ostatnich 20 lat emisje CO 2 zmniejszyły się o ponad 30 proc., a PKB wzrosło o ponad 200 proc. Nie udałoby się tego osiągnąć bez zaangażowania biznesu. I tym razem liczę na wsparcie firm, zarówno w tworzeniu nowego porozumienia klimatycznego, jak jego późniejszej realizacji. To będzie się opłacić nam wszystkim. Marcin Korolec prezydent Szczytu Klimatycznego COP 19/CMP 9 CSR w mijającym roku Stefan Crets dyrektor wykonawczy CSR Europe Międzynarodowe standardy ponownie zaczęły kłaść nacisk na sposób zarządzania i raportowania działań mających wpływ na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. Dzięki temu idea właściwie zdefiniowanej istotności stała się strategicznym zagadnieniem dla firm członkowskich CSR Europe w 2013 roku. Organizacja pracowała nad stworzeniem wewnątrz firm umiejętności zarządzania oddziaływaniem operacji biznesowych. Drugim obszarem uwagi było wykorzystanie globalnych i lokalnych wyzwań zrównoważonego rozwoju jako możliwości dla rozwoju biznesu. W 2014 roku oczekujemy sfinalizowania porozumienia w sprawie propozycji ustawodawczej Unii Europejskiej dotyczącej ujawniania informacji pozafinansowych oraz nowej struktury instytucji UE. Zbigniew Gajewski zastępca dyrektora generalnego Konfederacji Lewiatan W tym roku jednym pociągnięciem pióra premier rozwiązał Zespół ds. SOP, który miał doradzać mu, w kwestii wspierania rozwoju CSR w Polsce. Lewiatan w tym gremium pilnował przede wszystkim, aby urzędnikom nie przyszło do głowy wprowadzanie jakichkolwiek regulacji wymuszających na firmach społeczną odpowiedzialność, więc niespecjalnie nas decyzja premiera zabolała. Jednak Zespół zaczął odgrywać pozytywną rolę w integracji środowiska promotorów CSR, zainteresował tematem wiele nowych firm, administrację centralną, wojewódzką i samorządy i z tego powodu dorobku Zespołu szkoda. Mam nadzieję, że tradycja współpracy wszystkich zainteresowanych rozwojem CSR w Polsce z powodu tej decyzji nie zaginie. Sławomir Brzózek prezes zarządu Fundacji Nasza Ziemia To był bardzo ciekawy CSR- -owo rok. Wiele podmiotów konsekwentnie realizuje strategie CSR, a coraz więcej tworzy i wdraża taką politykę. Upowszechnia się raportowanie CSR. Jest coraz więcej dobrze działających partnerstw międzysektorowych. To wszystko zaś wspiera budowanie kapitału społecznego. Było kilka wydarzeń, które weryfikowały prawdziwość deklaracji i polityki CSR. Najbardziej wyrazistym z nich był COP 19. Konferencja pokazała, że choć jeszcze nie ma umiejętności lub woli pogodzenia interesów własnych z interesem ludzkości, to jesteśmy w stanie budować mechanizmy do działania odpowiedzialnego.

5 2013 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ GRUDZIEŃ Kalendarium CSR 2013 STYCZEŃ Prezentacja wyników VI edycji projektu RESPECT Index na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Aktualizacja indeksu odbywa się raz w roku. Ogłoszenie zwycięzców IV edycji plebiscytu Gwiazdy dobroczynności. LUTY Inauguracja II etapu projektu Wizja zrównoważonego rozwoju dla polskiego biznesu 2050 w Ministerstwie Gospodarki. Konferencja Forum Odpowiedzialnego Biznesu (FOB) Polska Karta Różnorodności rok doświadczeń, rok wyzwań. MARZEC Prezentacja XI edycji Raportu dobrych praktyk z zakresu CSR podejmowanych przez polski biznes w 2012 roku, przygotowanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Ogłoszenie wyników konkursu European CSR Award Scheme for Partnerships, Innovation and Impact (Europejskie nagrody CSR na rzecz partnerstw, innowacji i wpływu). Raport Komisji Europejskiej dotyczący postępu we wdrażaniu wytycznych zawartych w Strategii UE na lata dotyczącej społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw. Nagrody dla dziennikarzy propagujących idee społecznej odpowiedzialności biznesu w ramach konkursu Pióro odpowiedzialności. KWIECIEŃ Wyniki VII edycji Rankingu Odpowiedzialnych Firm. Rozstrzygnięcie konkursu Kampania społeczna roku Nagrody przyznawane są w siedmiu kategoriach, m.in. kampanie firm i fundacji firm. MAJ Ogłoszenie nowych wytycznych G4 do raportowania społecznego przez Global Reporting Initiative. Gala Finałowa XVI edycji konkursu o tytuł Dobroczyńcy Roku Publikacja rankingu Idealni pracodawcy 2013 stworzonego na podstawie opinii ponad studentów. CZERWIEC X wydanie najszerzej dystrybuowanej publikacji na temat CSR w Polsce Odpowiedzialny Biznes Kompendium CSR. V Kongres Kobiet w Warszawie, pod hasłem Partnerstwo, Solidarność, Różnorodność, podczas którego wręczono nagrodę Diversity dla Staffana Herrströma, ambasadora Szwecji w Polsce. Targi mazowieckich przedsiębiorstw społecznych w ramach projektu Liderzy ekonomii społecznej. VII Ogólnopolska Konferencja Naukowa Społeczna odpowiedzialność organizacji. Diagnoza i doskonalenie. Spotkania z Paulem Hermanem, twórcą metodologii HIP (Human Impact + Profit) umożliwiającej efektywne i zyskowne inwestowanie zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. LIPIEC XVI edycja Akademii Letniej Fundacji Sendzimira Wyzwania zrównoważonego rozwoju. Wprowadzenie segregacji odpadów w całej Polsce. SIERPIEŃ Rozstrzygnięcie konkursu Liderzy zrównoważonego rozwoju, którego organizatorami są miesięcznik Forbes oraz firma doradcza PwC. WRZESIEŃ Ogłoszenie wyników pierwszego badania z cyklu BAROMETR CSR, czyli co polski konsument sądzi o odpowiedzialnym biznesie. Wykład laureatki pokojowej Nagrody Nobla, liderki birmańskiej opozycji Aung San Suu Kyi. Wykład dr. Roberta M. Penny pt. Mierzenie rezultatów działań społecznych zorganizowany przez Forum Darczyńców w Polsce i Fundację Kronenberga. PAŹDZIERNIK Światowy Szczyt Laureatów Pokojowej Nagrody Nobla w Warszawie, podczas którego została wręczona Nagroda Pokoju dla Sharon Stone. Szczyt zorganizowano pod hasłem przewodnim Solidarność dla pokoju czas działać. Antykonferencja CSR zorganizowana przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Zarządzanie różnorodnością na rzecz wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu międzynarodowa konferencja przygotowana przez Komisję Europejską, pełnomocnik rządu do spraw równego traktowania oraz Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Ogłoszenie wyników konkursu Ekobiuro 2013 organizowanego przez Fundację Aeris Futuro. Konferencja Etyczna firma nowoczesne podejście do zarządzania ryzykiem, zorganizowana przez SGS Polska w ramach cyklu Zrównoważony rozwój w praktyce. Rozstrzygnięcie konkursu organizowanego przez Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej Liderzy odpowiedzialnego biznesu Jest to inicjatywa rozpoczęta w 2011 roku w ramach realizacji projektu Koalicja na rzecz odpowiedzialnego biznesu. Rozpoczęcie jubileuszowej X edycji Ligi Odpowiedzialnego Biznesu. Rozstrzygnięcie VIII edycji konkursu Verba Veritatis. LISTOPAD Konferencja Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu COP 19 oraz konferencja Climate Solutions 2013 w Warszawie. Gala finałowa VII edycji konkursu Liderzy filantropii organizowanego przez Forum Darczyńców. V Ogólnopolska Konferencja z cyklu Odpowiedzialna Energia Transformacja jak odpowiedzialnie zarządzać procesem zmian?. Konferencja Innowacje społeczne. Nowe otwarcie organizowana przez CR Navigator. Konferencja Corporate Sustainability and Eco-Innovations w Akademii Leona Koźmińskiego. Konferencja Future4Build, której motywem przewodnim była idea wspierania zrównoważonego rozwoju miast w perspektywie dyrektyw UE na lata Akademia Jesienna Wyzwania zrównoważonej gospodarki wodnej. Usługi ekosystemów w dobie zmian klimatycznych. GRUDZIEŃ 5 lat publikacji Odpowiedzialny Biznes Kompendium CSR. Rozstrzygnięcie VII edycji konkursu Raporty społeczne organizowanego przez FOB, PwC oraz SGS Polska. Ogłoszenie nowego składu RESPECT Index, VII edycji projektu organizowanego przez GPW. Konferencja pt. Wolontariat drogą do odpowiedzialnego przywództwa w ramach koalicji Prezesi-Wolontariusze Konferencja Ekoinnowacje w przemyśle spotkań organizowana przez Fundację Aeris Futuro i 2014 co za i przed nami w polskim CSR? ok 2013 nie był przełomowy dla CSR w Polsce. Kontynuowano wiele wcześniejszych inicjatyw, więcej dobrych praktyk znalazło się w Raporcie Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki, ogłoszono kolejny skład RESPECT Indeksu, więcej raportów zrównoważonego rozwoju wystartowało w konkursie Raporty Społeczne, zmienił się lider Rankingu Odpowiedzialnych Firm, zwiększyła się liczba artykułów poświęconych odpowiedzialności biznesu oraz liczba badań i prac naukowych na ten temat. Niestety kwestie społeczne czy ekologiczne bardzo rzadko były poruszane na biznesowych konferencjach i panelach niemających w tytule słowa odpowiedzialność, o czym boleśnie przekonałam się podczas Forum Ekonomicznego w Krynicy. Prezesom największych firm nadal uchodzi mówienie, że nie emitują CO 2 i nikt ich nie będzie zmuszał do działań prospołecznych. Polski akcent związany z katastrofą fabryki w Bangladeszu rozbudził dyskusje o roli odpowiedzialności w łańcuchu dostaw. Są też pozytywne sygnały dotyczące chociażby zainteresowania zarządzaniem różnorodnością, rośnie liczba sygnatariuszy Karty Różnorodności oraz chęć świadomego zarządzania zespołami złożonymi zarówno z pracowników 50+ jak przedstawicieli pokolenia Y. Największym wydarzeniem w przyszłym roku będą 5. Targi CSR 2014, które odbędą się 1. kwietnia na Stadionie Narodowym. Będzie to okazja do spotkania wszystkich praktyków, a także początek nowej kampanii FOB poświęconej zrównoważonym miastom. Liczę, że w 2014 roku kolejne firmy coraz lepiej zaczną wykorzystywać możliwość, jaką daje komunikowanie CSR poprzez raporty społeczne, a zwłaszcza ich formy interaktywne i powiązane z serwisami społecznościowymi. Oby kolejne organizacje pozarządowe poszły w ślad FOB i wydały swoje raporty społeczne, bo przecież odpowiedzialność dotyczy nie tylko biznesu. Mirella Panek- -Owsiańska prezeska Forum Odpowiedzialnego Biznesu Konkursy dla odpowiedzialnych Udział w konkursach o tematyce CSR (corporate social responsibility), to szansa dla firmy na pochwalenie się dokonaniami i podzielenie się dobrymi praktykami. Wybierz z zaplanowanych na 2014 rok: Zarządzanie CSR Raport Odpowiedzialny biznes w Polsce to wydawana corocznie publikacja FOB. Zgłoszenia mają dotyczyć siedmiu obszarów normy ISO Termin: styczeń, Konkurs Liderzy zrównoważonego rozwoju organizowany przez Forbes i PwC zaprasza MŚP i duże firmy. Zgłoszenia przyjmowane do czerwca. Konkurs na najlepsze raporty społeczne organizowany jest przez FOB, PwC i SGS. Sprawozdania przyjmowane są we wrześniu. Ranking Odpowiedzialnych Firm współtworzony przez dr. Bolesława Roka. Ankieta dostępna na początku roku. Zaangażowanie społeczne oraz filantropia Konkurs Dobroczyńca roku organizowany przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce. Opisy projektów należy przesyłać do stycznia. Konkurs Liderzy filantropii organizowany przez Forum Darczyńców. Termin: wrzesień. Dbanie o środowisko naturalne Konkurs Ekobiuro organizowany przez Fundację Aeris Futuro skierowany jest do pracowników biurowych firm, instytucji publicznych i organizacji pozarządowych. Zgłoszenia przyjmowane są do sierpnia. Konkurs Ekoodpowiedzialni w biznesie organizowany przez Ecomanger. Termin przesyłania zgłoszeń: wrzesień. Dbanie o pracowników Konkurs Pracodawca godny zaufania organizowany m.in. przez Krajową Izbę Gospodarczą. Terminy zgłoszeń na stronie konkursu. Konkurs Pracodawca jutra organizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Więcej informacji na stronie organizatora. 5-lecie Kompendium CSR Z dumą dzielimy się z Państwem publikacją Odpowiedzialny Biznes Kompendium CSR, która obchodzi 5-lecie. Od 2008 roku ukazujemy się jako eksperckie wydawnictwo przedstawiające tematykę odpowiedzialności biznesu i zaangażowania społecznego. W tej chwili Kompendium jest najszerzej dystrybuowaną publikacją holistycznie traktującą o odpowiedzialnym biznesie w Polsce. Dziękujemy Czytelnikom za towarzyszenie nam przez 11 edycji Kompendium.

6 6 GRUDZIEŃ 2013 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ WYZWANIA PROBLEMY EKONOMICZNE Według danych GUS aż 58 proc. gospodarstw domowych w Polsce deklaruje brak możliwości pokrycia z własnych środków nieoczekiwanego wydatku w wysokości 500 zł. OBOPÓLNA KORZYŚĆ Jeśli uda się przekonać przedsiębiorstwa do tego, że szukanie rozwiązań globalnych problemów natury społecznej lub środowiskowej przyniesie im wymierne korzyści, po prostu będą angażować swoje zasoby na rzecz tych poszukiwań. Projekty o charakterze innowacyjnym nieustannie przyciągają uwagę firm. Rośnie też odsetek tych, które coraz poważniej myślą o podejmowaniu działań wpisujących się w idee zrównoważonego rozwoju. Czas połączyć ze sobą te dwie domeny aktywności biznesowej i wytworzyć efekty synergiczne. CSR motorem innowacji Stymulowanie kreatywności zespołów nie jest łatwe. Poszukiwanie źródeł nowych pomysłów i większego zaangażowania pracowników przysparza firmom trudności. Do wyjątków należą podmioty, które podobnie jak Google zbudowały kultury organizacyjne i procedury pracy zorientowane na pełniejsze wykorzystanie potencjału kreatywnego jednostek. I które stosują te praktyki na co dzień. W końcu w ilu firmach pracownicy mają wolną rękę w wyborze realizowanych projektów lub w doborze współpracowników do konkretnego zadania? Zatem kolejna możliwość generowania innowacji poprzez zaangażowanie na polu społecznej odpowiedzialności biznesu (corporate social responsibility CSR), zwłaszcza w dziedzinach pokrewnych do podstawowych obszarów funkcjonowania przedsiębiorstwa może się okazać bardzo owocna. CSR da się bowiem zdefiniować jako odpowiedź na trudne, palące i globalne problemy. A tam, gdzie są nierozwiązane sprawy i trudności, pojawia się potrzeba kreatywności i innowacji. Na czym konkretnie takie podejście może polegać? Podstawa piramidy gospodarczej Po pierwsze, może wskazywać na niewykorzystane nisze rynkowe i nieobsługiwane segmenty klientów. Na myśl przychodzi koncepcja prowadzenia biznesu u podstaw piramidy gospodarczej (obsługiwania ponad 4 miliardów ludzi, którzy zarabiają mniej niż ekwiwalent 2000 dolarów amerykańskich rocznie), rozpropagowana przez inicjatywę Muhammada Yunusa, która okazała się wielkim sukcesem biznesowym. A przecież misja Grameen Banku ma jak najbardziej społeczny charakter i instytucja ta powstała, by zwiększyć szanse rzeszy biednych osób na przezwyciężenie ubóstwa (poprzez udzielanie mikrokredytów w celu samozatrudnienia lub podjęcia działalności zarobkowej). Podobnie jak przeprowadzane w Afryce akcje np. budowania studni czy rozprowadzania szczepionek dla dzieci busami odgrywającymi role mobilnych przychodni. Ale bezpośrednie przeniesienie tego typu praktyk na grunt polski raczej się nie sprawdzi i rzeczywiście może nie zdać egzaminu. Jednak pamiętajmy, że aż tak bardzo zamożnym i rozwiniętym krajem to jeszcze nie jesteśmy. Według danych GUS z 2008 roku aż 58 proc. gospodarstw domowych w Polsce deklaruje brak możliwości pokrycia z własnych środków nieoczekiwanego wydatku w wysokości 500 zł. Z badań firmy Danone wynika, że w 2005 roku w 64 proc. rodzin z dziećmi w Polsce wszystkie dzienne wydatki nie przekraczały równowartości 14 zł. Jeśli spojrzeć na te grupy jako segment potencjalnych odbiorców o specyficznych potrzebach i ograniczonych budżetach to jest on na tyle liczny, że warto go przynajmniej uwzględnić w analizach strategicznych i marketingowych. Może adaptacja do warunków rynku lokalnego przy poszukiwaniu metody na jego podbicie z uwzględnieniem podstawy piramidy gospodarczej będzie trafniejsza? Bilans korzyści i czynników ryzyka Po drugie, nie należy zapominać, że przedsiębiorstwa myślą w kategoriach zysków i strat. Każdą inicjatywę rozpatrują pod kątem wielu mierników i wskaźników, by oszacować prawdopodobieństwo powodzenia, zidentyfikować potencjalne czynniki ryzyka, śledzić dokonywanie postępów, wprowadzać konieczne modyfikacje pierwotnych założeń, gdy napotkają istotne zmiany w otoczeniu wewnętrznym lub zewnętrznym. Analogiczną procedurę stosują do projektów z zakresu CSR. I słusznie. W końcu ich podstawowa odpowiedzialność dotyczy akcjonariuszy, inwestorów i właścicieli. Zamiast zmieniać to nastawienie lub co gorsza Perspektywa tworzenia wartości ekonomiczno-społecznej może zaowocować większym zaangażowaniem i większą kreatywnością w wypracowywaniu nowych rozwiązań. I to ma wymiar innowacyjny. walczyć z nim i upierać się, że środowiskowy lub społeczny wymiar CSR powinien zdominować motywy finansowe może przyszedł czas, by je zaakceptować i uzasadnić. Dlaczego? Dlatego, że z jednej strony nie kłóci się to z często podnoszoną koncepcją potrójnego salda wyników ekonomicznych, społecznych i środowiskowych (tripple bottom line), a z drugiej może stać się dźwignią innowacyjności i dalszego rozwoju firm. Jeśli uda się przekonać przedsiębiorstwa do tego, że szukanie rozwiązań globalnych problemów natury społecznej lub środowiskowej przyniesie im wymierne korzyści, po prostu będą angażować swoje zasoby na rzecz tych poszukiwań. Poprzez pokazanie, że dopracowując ofertę i ulepszając procesy biznesowe, przyczyniają się, niemal automatycznie, do poprawy jakości życia społeczności i do ograniczenia negatywnego oddziaływania biznesu na środowisko naturalne, można osiągnąć jeszcze jedno firmy same staną się inicjatorami działań na polu CSR. I w ten sposób wypracuje się sytuacje typu win-win. Ograniczanie liczby opakowań produktów skutkuje równocześnie ograniczeniem emisji gazów cieplarnianych. Przeprojektowywanie systemów logistycznych przynosi zarówno redukcję kosztów po stronie organizacji, jak i ograniczenie emisji związków węgla. Inwestowanie w programy typu wellness może skutkować zmniejszeniem kosztów świadczeń medycznych oraz wyższą wydajnością pracy. W ten sposób CSR przestanie być ponadprogramową sferą działania firm, często doklejoną na siłę (bo tak wypada ) lub ujmowaną wyłącznie piarowo. Aktywność firm na tym polu zaistnieje niemalże mimowolnie. Perspektywa tworzenia wartości ekonomiczno-społecznej może zaowocować większym zaangażowaniem i większą kreatywnością w wypracowywaniu nowych rozwiązań. I to ma wymiar innowacyjny. Motywem do podejmowania prac innowacyjnych mogą być problemy społeczne, środowiskowe i organizacyjne no bo w końcu dlaczego nie? dr Katarzyna Bachnik adiunkt w Instytucie Zarządzania SGH w Warszawie i w Instytucie Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur Bez kompromisów Wypracowanie wartości ekonomiczno-społecznej w ujęciu Michaela Portera i Marka Kramera polega na osiągnięciu sukcesu rynkowego przy jednoczesnym wychodzeniu naprzeciw potrzebom i problemom społeczeństwa. To oznacza, że firmy muszą na nowo odnaleźć związek między prowadzoną przez siebie działalnością a społeczeństwem tak, by wypracować nowe procedury i praktyki operacyjne, które przyczynią się do poprawy konkurencyjności firmy i podniesienia jakości życia społeczności, które dane organizacje obsługują i wśród których funkcjonują. Osiągnięcie tego celu jest możliwe na trzy sposoby poprzez: 1. przeformułowanie produktów i rynków tu innowacyjność rodzi się z odpowiedzi na pytanie: Czy znajdujące się w ofercie firmy produkty rzeczywiście odpowiadają potrzebom jej klientów? 2. przedefiniowanie produktywności w obrębie łańcucha wartości w tym miejscu warto zastanowić się nad tym, czy rozwiązanie pewnych problemów społecznych nie przyczyni się do wyeliminowania lub obniżenia kosztów ekonomicznych w łańcuchu wartości przedsiębiorstwa; 3. stworzenie warunków do rozwoju klastrów lokalnych ta praktyka pozwala zbudować szeroki system wsparcia poprzez nawiązywanie relacji nowego typu z różnymi partnerami biznesowymi.

7 WYZWANIA NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ GRUDZIEŃ CZY WIESZ, ŻE... Firmy i organizacje realizujące inicjatywy z zakresu zrównoważonego rozwoju mogą dzisiaj korzystać z wielu technologii ułatwiających szereg czynności: od zarządzania danymi nt. wpływu społecznego i środowiskowego, poprzez komunikację z darczyńcami i beneficjentami, po zbieranie środków na działalność. Technologie w odpowiedzialnym biznesie omputer nie zaspokaja żadnej z podstawowych potrzeb człowieka powiedział niedawno Bill Gates. Dziwne słowa jak na kogoś, kto uważany jest za guru przełomowych technologii. Kiedy jednak zna się filantropijne zainteresowania Gatesa wszystko staje się jasne (najbogatszy człowiek świata, w ramach fundacji prowadzonej wspólnie z żoną, od lat walczy na rzecz poprawy warunków życia w krajach rozwijających się). Tymczasem dla pracowników organizacji pozarządowych, menedżerów CSR i wszystkich realizujących projekty społeczne technologia ma coraz więcej do zaoferowania. Niekiedy są to proste aplikacje, które rozwiązują podstawowe kwestie, ale umiejętnie użyte mogą zwiększyć efektywność pracy społeczników, oszczędzić im wiele czasu i pieniędzy. Poniżej przedstawiamy kilka przydatnych wynalazków dla menedżerów CSR, organizacji pozarządowych i indywidualnych filantropów. Co dla menedżera CSR? W świetle ostatnich wydarzeń w Bangladeszu, gdzie w wyniku zawalenia się budynków fabryk szyjących ubrania dla znanych marek, zginęło ponad tysiąc osób, kwestia monitorowania standardów bezpieczeństwa pracy i praw człowieka w łańcuchach dostaw powróciła ze zdwojoną siłą. Audytowanie dostawców to jedna z opcji, nie zawsze skuteczna, za to czasochłonna i kosztowna. W odpowiedzi na problem braku wiedzy o tym, co faktycznie dzieje się w fabrykach, powstało wiele programów umożliwiających bezpośredni kontakt z pracownikami dostawców. Jednym z nich jest LaborVoices narzędzie, które umożliwia pracownikom fabryki anonimowe zgłaszanie nieprawidłowości w sferze warunków zatrudnienia. Dzięki LaborVoices wykryć można m.in. takie anomalie jak zatrudnianie nieletnich, praca przymusowa czy nieprzestrzeganie zasad BHP (w tym np. standardów pożarowych). Jak to działa? Pracownicy mogą zgłaszać swoje uwagi za pomocą telefonu system nagrywa ich wypowiedzi, agreguje odpowiedzi i wysyła im wiadomość głosową z informacjami o tym, gdzie mogą uzyskać lokalnie wsparcie. Firmy otrzymują natomiast raport z wynikami i analizą najczęściej zgłaszanych problemów to pozwala podjąć działania prewencyjne. Innym narzędziem, które może przynieść ulgę menedżerom odpowiedzialnym za społeczną odpowiedzialność firmy, jest oprogramowanie wspomagające proces raportowania społecznego. Jednym z takich programów jest SoFi Reporting dostosowany do najnowszych wymogów standardu GRI G4. Program umożliwia systematyczne gromadzenie danych, pomaga w wyborze kwestii materialnych, weryfikuje, czy zgromadzone informacje zgodne są z wymogami standardu. To jakby wirtualny doradca w procesie raportowania. Oprogramowanie Sustainability Cloud z kolei, dostarczane przez CloudApps, umożliwia firmom i wszelkim innym organizacjom gromadzenie danych na temat zużycia TECHNOLOGIE Dla pracowników organizacji pozarządowych i menedżerów CSR technologia ma coraz więcej do zaoferowania. Niekiedy są to proste aplikacje, które umiejętnie użyte mogą zwiększyć efektywność pracy społeczników, oszczędzić im wiele czasu i pieniędzy. surowców (energii, wody itd.) z wielu źródeł. Organizacja może zbierać dane w wielu lokalizacjach, w których działa lub prowadzi oddziały, i gromadzić je w chmurze. Program dostosowany jest do międzynarodowych standardów, m.in. Carbon Disclosure Project, i umożliwia agregowanie dużej ilości danych, opracowywanie raportów i analiz, śledzenie postępów w całej, nawet bardzo rozległej organizacji. Wdrożenie programu w organizacji wymaga czasu, niekiedy dostosowania wybranych jego funkcji do specyficznych potrzeb, ale jest to inwestycja, która zwraca się szybko. Co dla organizacji pozarządowej i filantropów? W miarę rozwoju organizacje pozarządowe stają przed wyzwaniem gromadzenia dużej ilości informacji o darczyńcach, partnerach i beneficjentach. Istotne jest dla nich również podtrzymywanie kontaktu z kluczowymi interesariuszami, angażowanie i regularne komunikowanie się z otoczeniem. Tę pracę ułatwić mogą programy typu CRM, wykorzystywane od lat w biznesie do tworzenia baz klientów. Organizacje pozarządowe mogą korzystać m.in. ze specjalnej wersji tego typu programu, tj. CiviCRM systemu CRM dostosowanego do potrzeb zarządzania projektami społecznymi. Ważne przy korzystaniu z tego typu programów jest pokazanie pracownikom, jak mogą wykorzystać je w swojej codziennej pracy inaczej każde oprogramowanie pozostanie martwe. Wdrożenie programu w organizacji wymaga czasu, niekiedy dostosowania wybranych jego funkcji do specyficznych potrzeb, ale jest to inwestycja, która zwraca się szybko, bo umożliwia przeładowanym zadaniami organizacjom szybciej i sprawniej zarządzać kontaktami. Wciąż niedostatecznie docenianym narzędziem dla organizacji są platformy crowdfundingowe typu PolakPotrafi.pl i podobne typu Sie- Pomaga.pl (portal kojarzący beneficjentów z darczyńcami i na odwrót). Obawy potęgowane są przez brak jasnych przepisów prawnych dotyczących rozliczania tego typu wsparcia. Tymczasem jednak już wielu projektom społecznym udało się w ten sposób zebrać dofinansowanie przykładem może być Fundacja Zdrowa Ziemia, która za pośrednictwem portalu PolakPotrafi.pl zebrała środki na stworzenie wegetariańskiej restauracji w Bielsku-Białej, z której dochód przeznaczony jest na budowę ośrodka dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Innym ciekawym projektem, niestety nie polskim (ale miejmy nadzieję, że wkrótce zostanie on w tej lub innej postaci przeniesiony na nasz grunt), jest właśnie powstający system Ching program, który umożliwia przekazywanie środków na rzecz organizacji pozarządowych przy okazji robienia zakupów przez internet. Kilka znanych sklepów, w tym Amazon, zadeklarowało już współpracę. To nowoczesne narzędzie fundraisingu jest łatwe w użyciu i nie wymaga wielkich poświęceń od potencjalnych darczyńców. Natalia Ćwik Go Responsible Consulting Współpracując z różnymi firmami i organizacjami, często obserwuję strach przed technologią. Zaawansowane programy kojarzą się z czymś trudnym w obsłudze i niedostępnym. Jednak czas poświęcony na nauczenie się obsługi nowego oprogramowania zwraca się w postaci czasu zaoszczędzonego na szeregu działań wykonywanych ręcznie to po prostu dobra inwestycja. Gdy organizacja się rozrasta, a program społeczny zaczyna obejmować nie 100, ale 1000 beneficjentów kto będzie wprowadzał ich dane? Wówczas warto rozważyć elektroniczny system naboru wniosków część oceny, przynajmniej na etapie formalnym, będzie dokonywana już na etapie generowania wniosku. A co jeśli trzeba szybko skontaktować się z firmą lub organizacją, z którą wieki temu nawiązaliśmy kontakt, ale nie pamiętamy, z kim dokładnie prowadziliśmy rozmowy jak szybko znaleźć te informacje? Tutaj z kolei pomocny będzie program typu CRM, który umożliwia m.in. zbieranie danych o wszelkich osobach istotnych dla organizacji. Oczywiście w obu przypadkach pamiętać należy o zasadach ustawy o ochronie danych osobowych. Programy w chmurze, systemy CRM, różnego rodzaju aplikacje czy platformy ułatwiają życie społecznikom. Z kolei dla firm, które chcą skutecznie zarządzać swoim wpływem społecznym czy środowiskowym, gromadzenie danych w całej organizacji, które wymaga nakładów czasu czy pracy, może być maksymalnie uproszczone dzięki odpowiedniemu oprogramowaniu. O ile łatwiej przekonać pracowników do dodatkowego zaangażowania, jeżeli nie będą musieli poświęcać na zadanie wiele czasu? Aby stosowanie programów było skuteczne, konieczne jest przeszkolenie zespołu i pokazanie każdej osobie w organizacji, jak dana technologia może ułatwić jej pracę. W wielu organizacjach wdrożone programy pozostają martwe, bo pracownicy nie wiedzą, jak i do czego je stosować, jak skorzystać na zmianie. Etap wdrażania jest zatem kluczowy. O opinie pracowników warto zabiegać nawet wcześniej, na etapie planowania jeżeli konstruujemy program na miarę, być może warto uwzględnić w nim dodatkowe funkcje, odpowiadające na potrzeby zgłoszone przez pracowników. Z radością obserwuję, jak coraz więcej firm i organizacji uczy się wykorzystywać nowe technologie na użytek swoich inicjatyw. Zgadzam się z Billem Gatesem, że komputer nie zaspokaja najważniejszych potrzeb człowieka. Może być jednak jego dobrym przyjacielem i oszczędzić mu czas oraz wysiłek zaoszczędzoną energię przekierować można wówczas na inne inicjatywy i wzmocnić swój społecznikowski potencjał. NATALIA ĆWIK Go Responsible Consulting

8 8 GRUDZIEŃ 2013 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ INSPIRACJE ANGAŻOWANIE INTERESARIUSZY Przy tak dużej dynamice otoczenia i ogromnej ilości danych i inspiracji na co dzień angażowanie interesariuszy przestaje być dobrą praktyką, staje się koniecznością. EKONOMIA WSPÓŁDZIELONA Istota ekonomii współdzielonej (shared economy) tkwi w dostępie do czegoś, a nie w posiadaniu tego. Zalety są niepodważalne: niższe koszty, mniejsza produkcja = mniej odpadów oraz tworzenie się społeczności. Jednym z podstawowych zagadnień CSR jest wpływ interesariuszy na organizację i jednocześnie uwzględnianie przez nią ich oczekiwań dwustronny dialog przyczyniający się do rozwoju i zdobywania przewagi konkurencyjnej. Stymulowanie innowacji przez angażowanie interesariuszy na rzecz zrównoważonego rozwoju Zrównoważona orientacja przedsiębiorstwa oznacza strategiczną filozofię działania, w ramach której następuje dążenie do kreowania wartości i przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa poprzez angażowanie interesariuszy na wszystkich trzech płaszczyznach: ekonomiczno-finansowej, społecznej i ekologicznej. Firma poprzez taką działalność, maksymalizując wkład w społeczeństwo, minimalizując negatywny wpływ na środowisko, a zarazem dążąc do długofalowego wzrostu wartości, przyczynia się do zrównoważonego rozwoju w skali makro. Wielu zwolenników idei społecznej odpowiedzialności biznesu, słysząc o tak popularnym celu wielu przedsiębiorstw, jakim jest kreacja wartości dla akcjonariuszy, oburza się i wskazuje na konieczność budowy wartości dla interesariuszy. W rezultacie otrzymujemy dwie pozornie sprzeczne koncepcje przeciwstawiające sobie akcjonariuszy i interesariuszy. Kluczowe jest tu zrozumienie, iż aby wykreować wartość dla akcjonariuszy, przedsiębiorstwo musi wpierw zadbać o stosowną wartość dla pozostałych stron, np. oferować wartościowe produkty spełniające i przekraczające oczekiwania klientów bądź dbać o motywację i satysfakcję pracowników, dążąc równocześnie do ich doskonalenia i rozwoju, co znajdzie wyraz z jednej strony w optymalizacji kosztów zarządzania zasobami ludzkimi (m.in. utrzymanie wartościowych pracowników w przeciwieństwie do ponoszenia kosztów rekrutacji i dostosowania pracownika), z drugiej strony zaś w budowie kapitału ludzkiego i intelektualnego organizacji, stanowiącego obecnie podstawę innowacyjności i budowy przewagi konkurencyjnej. Patrząc dziś na otoczenie konkurencyjne, żyjemy w czasach ogromnych zmian zarówno na poziomie dynamiki biznesu, jak i ruchów społecznych obejmujących zmiany technologiczne, procesowe, jak również ogromne zmiany dostępu (np. do informacji, technologii, etc.), modeli pracy i współpracy oraz funduszy. Szereg tych zmian jest mocno wzajemnie powiązanych i współzależnych. Biznes nie może tych zmian ignorować, musi nadążać, musi je znać, rozumieć, a najlepiej być ich częścią. Przy tak dużej dynamice otoczenia i ogromnej ilości danych i inspiracji na co dzień angażowanie interesariuszy przestaje być dobrą praktyką, staje się koniecznością. Istotną zmianą w modelu biznesowym jest koncepcja crowdsourcingu, czyli czerpania z rozproszonej wiedzy tłumu w celu generowania nowych pomysłów i zwiększania potencjału innowacyjności przedsiębiorstwa, a zarazem zapoznawania się z oczekiwaniami konsumentów i trendami społecznymi. Crowdsourcing zdecydowanie zmienia myślenie o innowacyjności, burząc równocześnie utarte schematy pracy. W miejsce wyspecjalizowanej komórki badań i rozwoju zajmującej się zarówno wymyślaniem, jak i dopracowywaniem nowych koncepcji pojawia się tłum, który dostarcza pomysłów. Zamiast kilku osób myślących o nowych rozwiązaniach pojawiają Istotną zmianą w modelu biznesowym jest koncepcja crowdsourcingu, czyli czerpania z rozproszonej wiedzy tłumu w celu generowania nowych pomysłów i zwiększania potencjału innowacyjności przedsiębiorstwa, a zarazem zapoznawania się z oczekiwaniami konsumentów i trendami społecznymi. się setki innowatorów, których nie ogranicza znajomość branży, obecne technologie bądź polityka wewnątrzkorporacyjna. Pojawia się przepływ wiedzy między branżami i dziedzinami nauki i praktyki biznesowej. Zamiast tworzenia, testowania i wypuszczania na rynek innowacji mamy współtworzenie, testowanie i prototypowanie w jednym momencie z zastosowaniem dowolnie szerokiej grupy focusowej. Portal Crowdsourcing.org informuje, iż 9 na 10 czołowych światowych marek (według rankingu Interbrand) prowadzi crowdsourcing, w efekcie którego klienci identyfikują się z marką, a ta korzysta z kreatywności setek czy nawet tysięcy użytkowników. Crowdsourcing sam w sobie jest przejawem społecznej odpowiedzialności, jako że bazuje na angażowaniu szerokiego kręgu interesariuszy, ale równocześnie jest świetnym narzędziem do stymulowania innowacyjności na rzecz zrównoważonego rozwoju. Kluczowym wyzwaniem dzisiejszych czasów jest minimalizacja negatywnego wpływu działalności na środowisko (wykorzystanie surowców, emisje podczas procesów, odpady) oraz zdolność do reagowania na oczekiwania społeczne. Takie podejście wymaga zmiany w paradygmacie zarządzania, na co crowdsourcing jest świetną odpowiedzią. Przykładów zastosowania można znaleźć wiele, począwszy od firmy NIKE, która w partnerstwie stworzyła inicjatywę LAUNCH ( mającą na celu współtworzenie innowacji na rzecz lepszego jutra, a jedną z nich są nowej generacji materiały. Google zaś współpracował z klientami, tworząc aplikację Google Maps, w przypadku której wkład społeczności polegał na przesyłaniu zdjęć otoczenia i poszczególnych punktów na mapie. Podobny pomysł wykorzystuje platforma umożliwiając swoim użytkownikom zgłaszanie problemów pojawiających się w przestrzeni publicznej, zaobserwowanych w najbliższym otoczeniu. Unilever prowadzi aktualnie globalny konkurs na prysznic przyszłości, mając na celu ograniczenie zużycia rzadkiego zasobu, jakim jest woda. Konsumenci i mały biznes nie pozostają z tyłu, czego świetnym wyrazem jest tzw. ekonomia współdzielona (shared economy), której istota tkwi w dostępie do czegoś, a nie w posiadaniu tego. Ciekawą odmianą crowdsourcingu jest crowdfunding, czyli tak zwane finansowanie społecznościowe forma finansowania różnego rodzaju projektów przez społeczności, które są wokół tych projektów zorganizowane. Globalnym przykładem takiego portalu jest Kickstarter ( Są tam też obecni Polacy. Świeżym przykładem jest NeuroOn polski wynalazek, który podbija Kickstarter. 100 proc. funduszy zdobyli w mniej niż 24 godziny. Konsumenci i mały biznes nie pozostają w tyle, czego świetnym wyrazem jest tzw. ekonomia współdzielona (shared economy), której istota tkwi w dostępie do czegoś, a nie w posiadaniu. Zalety są niepodważalne: niższe koszty, mniejsza produkcja = mniej odpadów plus istotny aspekt, jakim jest tworzenie się społeczności. Przykładami tu mogą być portale służące do wymiany dóbr, przedmiotów, usług (np. wymiennik. pl, thingo.pl), portale carpoolingowe oferujące wzajemne podwożenie się (np. blablacar.pl, carpooling.pl), miejsca coworkingowe czy przestrzenie przeznaczone do wspólnego wynajmowania biura. Jak wynika z badania przeprowadzonego w styczniu 2012 w USA przez Campbell Mithun, 60 proc. respondentów deklaruje, że koncepcja dzielenia się dobrami jest dla nich przekonująca, a 71 proc. tych, którzy korzystali z tego typu usług, zamierza takie zachowania kontynuować. Jak ten trend wykorzysta duży biznes? The Economist widzi szansę na rozładowanie wielu problemów społecznych, takich jak bezrobocie, zanieczyszczenie środowiska, spadająca produktywność. Forbes szacuje, że łączna wartość transakcji opartych na ekonomii współdzielonej wyniesie do końca tego roku 3,5 miliarda dolarów, i jednocześnie zapowiada, że niebawem ujrzymy pierwszego miliardera w tej branży. New York Times pisze o nowej potędze. Należy zatem trzymać kciuki! Łukasz Makuch ekologiczny crowdsourcing

9 INSPIRACJE NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ GRUDZIEŃ SPECJALIŚCI OD CROWDSOURCINGU CROWDSOURCING Przekonanie o niezwykłym potencjale tkwiącym w sieciowych społecznościach stanowi podstawę crowdsourcingu, w ramach którego organizacja przypisuje tłumowi zadania wykonywane do tej pory przez pracowników albo przez podmioty świadczące usługi outsourcingu. Bez względu na to, kim jesteś, i tak większość najmądrzejszych ludzi pracuje dla kogoś innego. Niezależnie od obszaru działalności gospodarczej znaczna część wiedzy potrzebnej firmom znajduje się poza ich granicami, a jednym z kluczowych wyzwań w zarządzaniu staje się znalezienie sposobu na jej pozyskanie. Mądrość tłumu w służbie społeczeństwu T ani, szeroko dostępny sprzęt komputerowy, coraz powszechniejszy bezprzewodowy dostęp do Internetu szerokopasmowego oraz rozwój otwartych standardów informacyjnych napędzają społeczną innowacyjność. W sieciowym społeczeństwie coraz istotniejszą rolę odgrywają połączone za pomocą narzędzi ICT i podejmujące wspólne działania jednostki. Z jednej strony powstające w sieci społeczności, a przede wszystkim owoce ich współpracy stanowią często poważną konkurencję dla komercyjnych rozwiązań oferowanych przez wielkie korporacje. Wystarczy spojrzeć na system operacyjny Linux, którego pojawienie się zmieniło raz na zawsze reguły gry na rynku IT zdominowanym dotąd przez takich gigantów jak Microsoft czy Apple. Z drugiej jednak strony setki tysięcy internautów stanowią praktycznie nieograniczone źródło innowacji, z którego mądre, otwarte na współpracę organizacje są w stanie czerpać pomysły na rozwój działalności. Przekonanie o niezwykłym potencjale tkwiącym w sieciowych społecznościach stanowi podstawę crowdsourcingu, tj. procesu, w ramach którego organizacja przypisuje tłumowi rozproszonej, niezdefiniowanej, zazwyczaj dużej zbiorowości ludzkiej zadania wykonywane do tej pory przez pracowników albo przez podmioty świadczące usługi outsourcingu. Crowdsourcing może przybierać różnorodne formy począwszy od zwykłego zapytania internautów o zdanie na dowolny temat, a skończywszy na pozyskiwaniu z tłumu zaawansowanych technologicznie rozwiązań Setki tysięcy internautów stanowią praktycznie nieograniczone źródło innowacji, z którego mądre, otwarte na współpracę organizacje są w stanie czerpać pomysły na rozwój działalności. wspierających proces badawczo- -rozwojowy organizacji. Współpraca z tłumem może być prowadzona za pośrednictwem własnych kanałów takich jak firmowa strona internetowa, fanpage na Facebooku, dedykowanych konkretnemu projektowi platform lub przy wykorzystaniu zewnętrznych serwisów crowdsourcingowych. Do podstawowych rodzajów crowdsourcingu zaliczyć można: fora pomysłów wirtualne burze mózgów, platformy internetowe, na których użytkownicy mogą zamieszczać dowolne pomysły dotyczące udoskonaleń produktów, usług czy procesów organizacji; wyzwania i konkursy publikowanie konkretnych zadań, za których wykonanie organizacja oferuje użytkownikom nagrodę (najczęściej materialną); głosowanie angażowanie tłumu w głosowanie i ocenianie rozwiązań czy to proponowanych przez organizację, czy też zgłaszanych przez innych użytkowników np. na forach pomysłów lub platformach konkursowych; kokreacja tworzenie produktów lub usług w ramach współpracy między internautami; finansowanie społecznościowe (crowdfunding) sposób gromadzenia i alokacji zazwyczaj drobnych kwot pieniężnych przekazywanych na rzecz rozwoju określonego przedsięwzięcia w zamian za określone świadczenie zwrotne, dzięki któremu zaangażowane zostaje szerokie grono internautów-inwestorów. Crowdsourcing umożliwia skuteczną identyfikację oraz zaspokojenie potrzeb interesariuszy w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu. Doskonałym na to przykładem jest konkurs organizowany przez General Electric Ecomagination Challenge, w ramach którego korporacja pozyskuje pomysły na ekologiczne produkty i usługi. Uczestnikami konkursu są wynalazcy z całego świata, którzy za pośrednictwem dedykowanej strony internetowej mogą zgłaszać swoje projekty. Autorzy najlepszych pomysłów otrzymują nagrody pieniężne, a także mogą liczyć na inwestycję ze strony GE i partnerskich funduszy venture capital, włączenie przedstawionego rozwiązania do portfolio produktów firmy czy też współpracę z nią nad rozwojem danej technologii. Z pomocy tłumu przy opracowywaniu innowacji, tym razem procesowych, korzysta także firma Nike. Korporacja we współpracy ze Sustainable Apparel Coalition oraz Uniwersytetem Duke a opracowała Crowdsourcing umożliwia skuteczną identyfikację oraz zaspokojenie potrzeb interesariuszy w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu. narzędzie informatyczne Nike Materials Sustainability Index (MSI) pomagające projektantom w wyborze przyjaznych środowisku materiałów oraz poszukiwaniu odpowiedzialnych społecznie dostawców. Ośmioletnie badania pozwoliły na stworzenie bazy danych dotyczących wpływu poszczególnych materiałów wykorzystywanych przy projektowaniu odzieży na środowisko. Bazy danych, którą firma następnie udostępniła na zasadach open source, zachęcając tym samym globalną społeczność programistów do udoskonalania MSI i tworzenia kolejnych narzędzi. Najlepsze rozwiązania zostały przetestowane przez London College of Fashion i tak powstała m.in. aplikacja Making of Making, którą można za darmo pobrać z Internetu. Innym sposobem na wykorzystanie crowdsourcingu w CSR jest włączanie internautów we współdecydowanie o tym, które instytucje czy projekty zostaną objęte programem zaangażowania społecznego przedsiębiorstwa. Amerykański bank Chase stworzył w tym celu aplikację na Facebooku umożliwiającą fanom nominowanie i wybór organizacji pożytku publicznego, którym firma przyzna granty. Kolejnym przykładem jest inicjatywa australijskiego ING DIRECT Dreamstarter. Program realizowany jest we współpracy z crowfundingowym serwisem StartSomeGood. Kampanie uruchomione na StartSomeGood, którym uda się osiągnąć minimalny próg finansowania, mają szansę zakwalifikować się do programu Dreamstarter i otrzymać od firmy resztę potrzebnego kapitału. Dialog i współpraca z otoczeniem od zawsze uznawane były za podstawy społecznej odpowiedzialności biznesu. Do niedawna jednak brakowało narzędzi, które pozwalałyby na interakcję z pojedynczymi interesariuszami na znaczną skalę. Rozwój technologii cyfrowych oraz takich zjawisk jak crowdsourcing przełamuje tę barierę, umożliwiając menedżerom zbliżenie się do teoretycznych założeń koncepcji CSR. DR MARIA ROSZKOWSKA-ŚLIŻ redakcja@mediaplanet.com InnoCentive jedna z pierwszych platform crowdsourcingowych, która łączy firmy szukające pomocy w rozwiązywaniu problemów badawczo-rozwojowych z globalną społecznością naukowców. Z InnoCentive współpracuje ponad 300 tys. ekspertów z prawie 200 krajów. Na zlecenie firmy poszukującej rozwiązania konkretnego problemu organizowany jest w serwisie konkurs. Spośród nadesłanych projektów firma wybiera zwycięzcę, który w zależności od stopnia skomplikowania zadania otrzymuje wynagrodzenie rzędu od 500 do ponad 100 tys. dolarów. YourEncore serwis łączący organizacje poszukujące innowacyjnych rozwiązań z zespołem ponad 8 tys. emerytowanych inżynierów i naukowców. Zewnętrzni eksperci zgłaszają się poprzez formularz online zamieszczony w serwisie. Gdy do firmy trafia klient z konkretnym problemem natury technologicznej, YourEncore na podstawie profili członków społeczności dobiera eksperta lub grupę ekspertów, którzy w zamian za wynagrodzenie podejmują się rozwiązania danego zadania. Quirky firma crowdsourcingowa zajmująca się sprzedażą produktów wymyślonych przez społeczność internautów. Wynalazcy mogą zgłaszać na platformie Quirky swoje pomysły, które następnie oceniane są przez innych użytkowników. Zespół ekspertów z firmy wybiera spośród projektów cieszących się największą popularnością te, które trafią do produkcji i sprzedaży. W kolejnym kroku społeczność angażowana jest w dalsze prace rozwojowe dotyczące ostatecznego wyglądu produktu, jego funkcjonalności, nazwy czy wreszcie ceny. Firma dzieli się zyskami ze sprzedaży z wynalazcą oraz innymi użytkownikami biorącymi udział w projekcie. OpenIDEO platforma crowdsourcingowa angażująca tłum w rozwiązywanie globalnych problemów społecznych. Sponsorami kampanii na Open- IDEO są instytucje publiczne, organizacje międzynarodowe, organizacje pozarządowe, jak również przedsiębiorstwa realizujące działania z zakresu CSR. Internauci podejmują się realizacji publikowanych na platformie wyzwań. Ze zgłoszonych projektów społeczność wybiera najlepsze, by następnie wspólnie je dopracować. Zwycięski projekt jest ostatecznie wybierany przez jury złożone z ekspertów OpenIDEO i przedstawicieli sponsora. Jedyną nagrodą w konkursie jest wyróżnienie autora oraz ewentualne zaangażowanie go w realizację pomysłu. StartSomeGood serwis crowdfundingowy, za pośrednictwem którego społeczni przedsiębiorcy zbierają fundusze na swoje projekty. Kampanie uruchamiane na platformie muszą dotyczyć unikalnych inicjatyw nastawionych na kreowanie pozytywnej zmiany społecznej. W zamian za wsparcie inwestorzy otrzymują nagrody, których wartość uzależniona jest od wysokości zainwestowanych środków. Nagrodą może być konkretny produkt lub usługa, czy też odręcznie napisany list z podziękowaniami.

10 10 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ WYWIAD NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ 11 Od blisko 20 lat Sharon Stone, znana amerykańska aktorka filmowa, aktywnie angażuje się w działalność dobroczynną. W październiku aktorka została uhonorowana Nagrodą Pokoju za solidarne działanie na rzecz ludzi walczących z tragedią HIV i AIDS oraz za niesienie im nadziei. To już półmetek wspólnej pracy 40 fundacji korporacyjnych nad standardami, które mają im pomóc w doskonaleniu swoich działań i podnoszeniu efektywności w rozwiązywaniu problemów społecznych. Filantropia w 2013 roku Przekraczajmy granice dokonujmy zmian WYWIAD Z SHARON STONE Odbierając Nagrodę Pokoju podczas XIII Światowego Szczytu Laureatów Pokojowej Nagrody Nobla w Warszawie, podkreślała Pani, że liczba chorych na AIDS ciągle wzrasta, co minutę na AIDS umiera na świecie jedno dziecko. Apelowała Pani o zaangażowanie każdego człowieka. Tak, wierzę, że w obliczu wyzwań, których doświadczamy, każdego dnia potrzebujemy przekraczać nasze granice. Musimy wykorzystać wszystkie nasze możliwości, aby przezwyciężyć nienawiść i choroby. Kiedy w 1995 roku zgodziłam się zostać rzeczniczką American Foundation for AIDS Research, nawet wypowiadanie słowa AIDS na głos było nie na miejscu. Walka z AIDS to jedno z globalnych wyzwań naszych czasów. Jaka jest rola biznesu w rozwiązywaniu światowych problemów społecznych? Pamiętajmy, że walka z tą chorobą ma także znaczenie dla światowej gospodarki. Strategiczne wsparcie biznesu mogłoby mieć ogromny wpływ na zmianę sytuacji. Mówiąc strategiczne, mam na myśli np. zaangażowanie Organizacji Narodów Zjednoczonych. Kilka lat temu współtworzyłam inicjatywę, zgodnie z którą firmy mianowane przez ONZ miałyby brać pod opiekę obszary państw i zapewniać m.in. czystą wodę czy podstawowe szkolenia medyczne. Tak aby przypadkowy przechodzień był w stanie zrobić prosty zastrzyk, na przykład z insuliny, albo pobrać krew do badania. Firmy miałyby też pomagać w walce z problemem głodu. Jaki jest los tej inicjatywy? Zostałam zaproszona do przedstawienia tego pomysłu także przez Instytut Karolinska oraz Instytut Noblowski. Pozytywnym efektem było włączenie elementów tego projektu do działań Czerwonego Krzyża. Początkiem jest szkolenie personelu w terenie do realizacji medycznych założeń inicjatywy. Wspomniała Pani, że powodzenie tego projektu zależy w dużej mierze od zaangażowania ONZ. Mówimy o szerokim oddziaływaniu i prawdziwej zmianie, stąd waga obecności ONZ. Jestem pełna nadziei, ponieważ Shirin Ebadi (irańska działaczka na rzecz praw człowieka, laureatka pokojowej Nagrody Nobla z 2003 r. przyp. red.) zgodziła się przygotować propozycję do ponownego przedstawienia ONZ. Ta organizacja rozumie, że firmy, zwłaszcza duże, powinny zostać zaangażowane w pomoc krajom potrzebującym i włożyć w nią rzeczywisty wysiłek. Wierzę, że jeśli firmy naprawdę zaczną działać w tych krajach i pomogą im, to może przynieść prawdziwą zmianę. Dlaczego biznes miałby być zainteresowany tą inicjatywą? Zmiany na lepsze w tych biednych krajach niosą ze sobą wiele korzyści, także biznesowych. Jeśli dzięki temu firmy będą mogły wprowadzić swoją działalność do tych państw, mając ich przychylność, to z pewnością będą zainteresowane włączeniem się w projekt. Co jeszcze Pani zdaniem zmotywuje firmy, żeby zaangażowały się w pomoc krajom potrzebującym? Patrząc z punktu widzenia biznesowego, nie bez znaczenia jest to, że firmy mogą zyskać niedrogich pracowników, a także nowe obszary do produkcji czy aktywności. Oczywiście, wiele firm dostrzega swoją Uważam, że liderzy biznesu stają się coraz bardziej odpowiedzialni. ogromną rolę w działalności charytatywnej i poświęca temu coraz więcej energii. Jednym z czynników motywujących są tutaj także zachęty podatkowe. Reprezentuje Pani świat celebrytów, którzy coraz częściej angażują się w działalność społeczną, dają dobry przykład. Jaką radę dałaby Pani liderom biznesu, tak aby przyjmowali odpowiedzialną postawę? Uważam, że liderzy biznesu stają się coraz bardziej odpowiedzialni. Wielu z nich widzi swój ogromny wpływ Każdy człowiek zaczyna działanie w domu, robiąc jeden pozytywny krok naprzód. i daje zielone światło do wspierania działań społecznych. Zauważam, że coraz więcej firm zamieszcza w swoich modelach biznesowych działania odpowiedzialne społecznie. Zaczyna to być normalną praktyką. Co najbardziej motywuje do pomagania? Ktoś powiedział, że nagroda finansowa jest jedynym rodzajem uznania, jakiego oczekuje ludzka świadomość. Moim zdaniem jest zupełnie inaczej. Ludzka świadomość oczekuje uznania w postaci zwiększenia poczucia własnej wartości i pewności siebie, wynikającego z własnych działań. Wierzę, że czynienie dobra sprawia, że ludzie czują się dobrze. A co dla Pani jest największą nagrodą po 20 latach pomagania? Najbardziej cieszą mnie rzeczywiste zmiany. To, że zdecydowanie spowolniliśmy umieranie ludzi chorych na AIDS, powstrzymaliśmy przenoszenie wirusa z matki na dziecko dzięki rozpowszechnieniu leku Newirapina. Wciąż ogromna liczba osób nie ma do niego dostępu, ale zrobiliśmy wielki postęp. Udało się wyleczyć dziecko w Atlancie i wierzymy, że można ten sukces powtórzyć. Został odkryty lek dla dorosłych, oparty na komórkach macierzystych. Odkrywamy nowe rozwiązania i jest to bardzo motywujące. Rzeczywista zmiana daje siłę do działania. Wierzę, że gdy postanawiamy poświęcić się czemuś i rzeczywiście się temu poświęcamy, skupiamy się na tym, to w końcu nasze działania pozwalają osiągnąć cel. Inspiruje Pani do podejmowania wyzwań każdego dnia. Co może zrobić przeciętny człowiek? Jakiś czas temu, wraz z grupą kobiet, objeżdżałam Amerykę w ramach kampanii prezydenckiej. Jedna z uczestniczek tej grupy była senatorem. Zanim trafiła do Senatu, była gospodynią domową. Razem z koleżanką chodziła do supermarketu i nigdy nie była w stanie odróżnić jedzenia, które długo leżało w sklepie, od świeżo dostarczonego. Pomyślała: Etykiety powinny informować, kiedy jedzenie dotarło do sklepu i kiedy straci ważność. Następnie stworzyła koalicję, dzięki której uchwalono ustawę narzucającą obowiązek umieszczania dat ważności. Zwykła gospodyni domowa w zwykłej społeczności. Dzięki temu wystartowała w lokalnych wyborach. I została bardzo znaczącym senatorem, który w tej objazdowej kampanii pomagał prezydentowi wygrać wybory. Czyli nasze działania mają znaczenie. Chodzi o to, że każdy człowiek zaczyna działanie w domu, robiąc jeden pozytywny krok naprzód. Nigdy nie wiesz, czy twój pozytywny krok będzie krokiem naprzód dla twojego sąsiada, czy może zaprowadzi cię na stanowisko przewodniczącego rady szkoły, czy może dzięki niemu zostaniesz prezydentem kraju. Ale wiesz to, że jest przed tobą pozytywny krok, który powinieneś zrobić, który doprowadzi do zmiany, który będzie miał wpływ na kogoś w społeczeństwie, który zmieni życie twoje i jego. Mogę więc tylko powiedzieć, że jeśli masz możliwość zrobić pozytywny krok, zrób go, bo to on zaprowadzi do lepszego życia ciebie i ludzi wokoło. Rozmawiali JOANNA GABRYSIAK-WADOWSKA I MAREK KŁOPOTOWSKI Sharon Stone odebrała Nagrodę Pokoju za działalność dobroczynną podczas XIII Światowego Szczytu Laureatów Pokojowej Nagrody Nobla, który odbył się w październiku w Warszawie. FOT: K. Kuczyk Dalajlama XIV oraz Betty Williams podczas wręczania nagrody dla Sharon Stone za solidarne działanie na rzecz ludzi walczących z tragedią HIV i AIDS oraz za niesienie im nadziei. FOT: K. Kuczyk Sharon Stone wśród laureatów Pokojowej Nagrody Nobla: Dalajlamy XIV oraz Lecha Wałęsy, podczas Szczytu którego hasłem przewodnim było Solidarni dla pokoju czas działać. FOT: PAP/Jacek Turczyk Po co fundacjom korporacyjnym standardy? N owoczesna filantropia to taka, która odpowiada na problemy społeczne w sposób adekwatny do czasów i warunków, w jakich funkcjonuje. To filantropia, która oddala się od paternalistycznych wzorców ludzi możnych pochylających się nad ubogimi. Zamiast jednorazowo pomagać czy dawać, filantropia inwestuje w projekty, ludzi, inicjatywy, które mają przynieść zysk społeczny. Fundacje korporacyjne powoływane przez biznes szczególnie powinny stawiać na postęp. Tak jak firmy stale dążą do unowocześnienia swojej oferty, przewidywania problemów, badania otoczenia oraz wpływu swojego produktu, tak fundacje, realizujące cele filantropijne firmy-fundatora, powinny dążyć do nowoczesności. Tyle że tu stawką nie są wyniki sprzedaży czy wyprzedzenie konkurencji, ale sukces w rozwiązywaniu problemów społecznych, bardzo często we współpracy z konkurencją. Jak tę efektywność fundacje korporacyjne w Polsce mogą osiągnąć? Na pewno poprzez poszerzanie wiedzy, poznawanie dobrych przykładów, wymianę doświadczeń, nawiązywanie współpracy, podejmowanie dyskusji o tym, co i jak należy zmieniać, a wreszcie ustalenie standardów, procedur działania oraz oczekiwanych rezultatów, do których w planowaniu i ocenianiu swojej pracy będą mogły się odwołać. Służy temu projekt Forum Darczyńców, dzięki któremu przedstawiciele 40 fundacji korporacyjnych z całej Polski już od roku aktywnie uczestniczą w seminariach, warsztatach i spotkaniach executive education. Budowanie standardów to złożony proces, wymagający czasu, dlatego projekt Forum Darczyńców trwa w sumie trzy lata: od oceny sytuacji w 2012 r., przez wspólną pracę fundacji w latach , aż po podsumowania i rekomendacje zaplanowane na rok Aby standardy nie pozostały martwym zapisem, powinny od początku być tworzone przez osoby, które następnie podejmą się ich wdrażania we własnej pracy. Dlatego również obszary, dla których Aby standardy nie pozostały martwym zapisem, powinny być tworzone przez osoby, które będą je wdrażać. Forum Darczyńców stworzyło platformę, która jednoczy środowisko fundacji korporacyjnych. fundacje wypracowują swoje zasady działania, zostały określone nie tylko przez ekspertów, ale przede wszystkim przez uczestników projektu Forum. Fundacje podjęły się w ciągu dwóch lat zbudować standardy w następujących obszarach: misja i strategia, diagnoza potrzeb, relacje z beneficjentami, finanse, relacje z fundatorem, pracownicy i wolontariusze fundacji, współpraca z otoczeniem, ewaluacja oraz legalizm i przejrzystość. Fundacje korporacyjne spotykają się w Warszawie co trzy miesiące na dwudniowych zjazdach. Kalendarz filantropa 2014 Styczeń czerwiec 2014 STYCZEŃ Nowe przepisy o zbiórkach publicznych. Do końca stycznia trwa nabór wniosków do konkursu o tytuł Dobroczyńcy Roku 2013 organizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce. LUTY V Bal Charytatywny oraz rozstrzygnięcie plebiscytu Gwiazdy dobroczynności, w którym nagradzane są najbardziej zaangażowane społecznie gwiazdy polskiego show-biznesu. 23 lutego obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Pomocy Potrzebującym. MARZEC Seminarium Pracownicy i wolontariusze w fundacjach korporacyjnych organizowane przez Forum Darczyńców. KWIECIEŃ Czas na przekazanie 1 proc. podatku dochodowego od osób fizycznych na działalność organizacji pożytku publicznego (OPP). Swój wybór zaznaczamy w rocznym rozliczeniu podatkowym. Darowiznę na rzecz organizacji pozarządowej można przekazywać przez cały rok. Wówczas o kwotę darowizny pomniejszana jest podstawa do opodatkowania przy rozliczeniu rocznym. Pierwszego dnia odbywa się seminarium, na którym prezentowane są dobre praktyki działań fundacji korporacyjnych polskich i zagranicznych. Następnego dnia, podczas warsztatów, uczestnicy zainspirowani przykładami z seminarium dyskutują o tym, jakimi zasadami w danym obszarze powinni się kierować. Budowanie standardów odbywa się w rezultacie partycypacyjnego, otwartego procesu, w którym decyzje podejmowane są na zasadzie konsensusu. Obecnie praca fundacji jest na półmetku. Odbyły się cztery seminaria i cztery warsztaty, każda z fundacji otrzymuje też indywidualne wsparcie coacha, który biorąc pod uwagę specyfikę poszczególnych organizacji, wspiera je w analizowaniu swojej pracy i dążeniu do zastosowania wypracowanych na warsztatach standardów. Wspólne wypracowywanie przez 40 fundacji korporacyjnych własnych standardów w celu podnoszenia jakości swoich działań to dotychczas jedyne takie przedsięwzięcie w Polsce. Forum Darczyńców stworzyło poprzez swój projekt specjalną platformę wymiany wiedzy, opinii i doświadczeń, która zbliża do siebie i jednoczy środowisko fundacji założonych przez biznes. Ogromny potencjał nowoczesnej filantropii, jakim są relacje zbudowane w oparciu o wiedzę i zaufanie, pozwoli fundacjom korporacyjnym także po zakończeniu projektu na dalszą współpracę na rzecz społeczeństwa. AGATA TOMASZEWSKA Forum Darczyńców w Polsce Projekt pt. Podwyższenie jakości realizacji zadań publicznych przez fundacje korporacyjne w Polsce jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. MAJ Polskie Stowarzyszenie Fundraisingu organizuje Międzynarodową Konferencję Fundraisingu dla zainteresowanych technikami profesjonalnego pozyskiwania funduszy dla organizacji. Gala Finałowa XVI edycji konkursu o tytuł Dobroczyńcy Roku CZERWIEC Seminarium Współpraca fundacji korporacyjnej z otoczeniem przygotowane przez Forum Darczyńców. Ogłoszenie konkursu Liderzy filantropii 2014 organizowanego przez Forum Darczyńców. Gala finałowa zaplanowana jest na listopad. Magdalena Pękacka dyrektorka Forum Darczyńców w Polsce MAGDALENA KRUKOWSKA redakcja@mediaplanet.com W mijającym roku udało się wprowadzić ułatwienie legislacyjne dla działań filantropijnych w postaci zwolnienia dystrybutorów żywności z podatku VAT od żywności darowanej organizacjom pożytku publicznego, o co zabiegały od wielu lat organizacje pozarządowe. W Parlamencie zaawansowane są prace nad rządowym projektem nowej ustawy o zbiórkach publicznych, który zastępuje wymóg uzyskania pozwolenia na zbiórkę jej zgłoszeniem, a samo pojęcie zbiórki słusznie ogranicza do kwest ulicznych gotówki i darów w naturze. Nowe regulacje powinny zacząć obowiązywać w przyszłym roku. Na poziomie europejskim trwa batalia o wprowadzenie Statutu Fundacji Europejskiej prawa, które ułatwi funkcjonowanie fundacji działających w kilku krajach jednocześnie. Rok 2013 przyniósł nam rekordy w konkursie Liderów filantropii. Zwycięska firma PZU przekazała na cele społeczne kwotę ponad 65 mln zł! Obecność na tegorocznej gali konkursu prezesów zwycięskich firm to także dowód, że filantropia trwale się wpisała w strategiczne działania firm. Paweł Łukasiak prezes Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce Wolontariat rośnie w siłę! Rodziny, pracownicy firm, prezesi, uczniowie, studenci, politycy, sportowcy, gwiazdy z pierwszych stron gazet wszyscy angażują się coraz chętniej w działania dobroczynne. Wprowadzanie wolontariatu pracowniczego staje się czołowym zadaniem pracowników fundacji korporacyjnych, działów HR i CSR. Sukces akcji społecznych angażujących grupy przyjaciół i rodziny zrodził pomysł programu Wolontariat rodzinny. 5 grudnia, w Międzynarodowym Dniu Wolontariusza, członkowie oraz przyjaciele koalicji Prezesi-Wolontariusze 2011 zgromadzili się, aby podsumować rok działań odpowiedzialnych przywódców i dowiedzieć się, dlaczego wolontariat pracowniczy porywa zza biurek. Zwiększyło się zainteresowanie funduszami wieczystymi czyli jedną z najciekawszych form filantropii indywidualnej. Mimo trudnej sytuacji gospodarczej społeczeństwo chce pomagać i robi to z coraz większą pomysłowością i zaangażowaniem. Kalejdoskop dobroczynności jest nieograniczony!

11 12 GRUDZIEŃ 2013 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ WYZWANIA Firma to pracownicy. To truizm, który często słyszymy, ale czy możemy mówić o społecznie odpowiedzialnej firmie bez włączenia ludzi, którzy ją tworzą? Czy biznes umie opowiadać o CSR tak, aby zyskiwać sprzymierzeńców wśród własnych pracowników? Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż mi, a zapamiętam. Pozwól mi zrobić, a zrozumiem. Wiele już napisano na temat korzyści płynących z zaangażowania pracowników w realizację społecznej odpowiedzialności. Prowadzone od lat badania Globe- Scan pokazują, że wdrażanie przez firmę koncepcji CSR (ang. corporate social responsibility) istotnie wpływa na poziom satysfakcji z pracy. Krótko mówiąc: pracownicy czują się dobrze, nie tylko kiedy otrzymują odpowiednie wynagrodzenie za realizację zadań, ale także gdy wiedzą, że przyczyniają się do rozwiązania problemu społecznego lub ochrony środowiska. Ta zależność przybiera na sile, jeśli dodatkowo pracownicy są zaangażowani w odpowiedzialne działania firmy. To kluczowy wniosek z badań, na którym można by się zatrzymać. A co zobaczymy, jeśli popatrzymy na szczegóły? Więcej CSR większe zaangażowanie? Badania GlobeScan wykazują od lat, że pracownicy czują się angażowani w CSR, przynajmniej na podstawowym poziomie, jeśli firma informuje ich o swoich zobowiązaniach w zakresie CSR. Jednak w ostatnich latach coraz mniej pracowników zgadza się z tym stwierdzeniem. Kiedy pytamy pracowników dużych firm, czy ich firmy dbają o poinformowanie ich o celach i realizacji działań CSR, większość z nich przyznaje, że dostaje przynajmniej jakąś informację (74 proc.). Jednak procent zaangażowanych spada. Otrzymanie WIZJA ODPOWIEDZIALNOŚCI Wiarygodne opowiadanie o wizji odpowiedzialności firmy, a przede wszystkim przełożenie jej na konkretne działania, w które są zaangażowani pracownicy, to klucz do sukcesu! informacji o tym, co firma robi w zakresie CSR, przestaje być wystarczające. Dodatkowo ponad połowa pracowników (58 proc.) deklaruje, że istnieje różnica między tym, co moja firma mówi o odpowiedzialności społecznej i środowiskowej, a tym, jak się zachowuje. Jak więc firmy mogą skorzystać z tego, że większość pracowników (81 proc.) zgadza się, że im bardziej ich firma staje się odpowiedzialna społecznie, tym bardziej są zmotywowani i lojalni? Warunkiem koniecznym wydaje się zaproszenie pracowników do działania, tak aby poznali w praktyce, czym jest odpowiedzialność dla firmy, i utożsamili się z celami poprzez własne zaangażowanie. Zgodnie ze słowami Konfucjusza: Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż mi, a zapamiętam. Pozwól mi zrobić, a zrozumiem. Dobra narracja CSR Zatem aby zmaksymalizować zwrot z inwestycji w CSR w postaci Najbardziej lojalni, zadowoleni i zaangażowani pracownicy mają pełne zrozumienie wizji, która stoi za strategią fi rmy w zakresie CSR. Co więcej potrafi ą łatwo wyjaśnić ją swoim znajomym, a także uznają ją za wiarygodną i chcą się nią dzielić z innymi. motywacji pracowników, nie wystarczy informować ich o celach firmy w zakresie CSR czy włączyć ich w pojedyncze działania. Wyniki badań pokazują, że najbardziej lojalni, zadowoleni i zaangażowani pracownicy mają pełne zrozumienie wizji, która stoi za strategią firmy w zakresie CSR. Co więcej, potrafią łatwo wyjaśnić ją swoim znajomym, a więc uznają ją za wiarygodną i chcą się nią dzielić z innymi. Ponadto wiedzą dokładnie, jaka jest ich rola jako indywidualnego pracownika w realizacji tej strategii. Wiarygodne opowiadanie o wizji odpowiedzialności firmy, a przede wszystkim przełożenie jej na konkretne działania, w które są zaangażowani pracownicy, to klucz do sukcesu! Uczmy zrównoważonego życia Okazuje się także, że oczekiwania pracowników wychodzą poza potrzebę bycia zaangażowanym w realizację strategii odpowiedzialności firmy. Widzą oni także rolę firm w edukowaniu, jak mogliby żyć w sposób bardziej zrównoważony. W ostatnich badaniach Globescan aż 83 proc. pracowników dużych firm przyznało, że doceniłoby taką edukację ze strony pracodawców najbardziej. Trend ten w ostatnich latach rośnie, tak jak zwiększa się świadomość społeczeństwa i rośnie potrzeba życia w sposób odpowiedzialny. To duża szansa dla menedżerów CSR i liderów biznesu, aby zmienić narrację o swoim CSR i prawdziwie zaangażować pracowników. Joanna Gabrysiak- -Wadowska redakcja@ mediaplanet.com Komentarz Biernie o czymś czytać, a aktywnie przeżywać to dwie różne rzeczy. Dlatego podane w artykule wyniki badania GlobeScan nie zaskakują. Zdarza się nam pracować z firmami, w których są dobrze opracowane plany działań, wytyczone strategie CSR, a mimo to występują trudności z ich wdrożeniem. Związane jest to bardzo często z poziomem zaangażowania pracowników. Przyznam, że w obecnej sytuacji rynkowej pracownicy najczęściej doświadczają zmiany w firmie, która wiąże się z procesami fuzji, restrukturyzacji itp. Procesy te generują nasyconą komunikację i wymagają ciągłej uwagi pracowników. W takich sytuacjach komunikowanie o CSR stanowi wyzwanie dla osób zajmujących się CSR i komunikacją. Ważne jest, by obok tworzenia strategii i formalnych komunikatów budować pozytywne emocje wokół tematyki CSR. Zachęcam firmy do wprowadzania pracowników do tematu CSR poprzez specjalnie dla nich przygotowane wydarzenia. Pozwalają one pracownikom na zebranie osobistego doświadczenia w ciekawej formule edukacyjnej. Osobiste doświadczenie staje się tym kapitałem, na którym możemy oprzeć rozwój CSR poprzez inne formy jak spotkania robocze, szkolenia i e-learning. Mamy bardzo dobre doświadczenia m.in. z organizacją wydarzeń ekologicznych, które wprowadzają pracowników do systemu zarządzania środowiskowego i uzupełniają np. audyt środowiskowy. Liliana Anam CSRinfo, menedżer CASE STUDY PARTNERA PUBLIKACJI Trudno pozbyć się empatii Iza Szumielewicz, członek zarządu, dyrektor Fundacji Radia ZET, opowiada o tym, co jest najtrudniejsze w zarządzaniu fundacją, jak wyglądają źródła finansowania tej organizacji, a także zdradza szczegóły największej inwestycji, która właśnie jest finalizowana. Co jest najtrudniejsze w zarządzaniu fundacją? Niezwykle trudne jest stłumienie empatii. Mamy do czynienia ze śmiertelnie chorymi dziećmi, które wzbudzają ogromne emocje, i podejmowanie decyzji, któremu dziecku pomóc w pierwszej kolejności, a któremu później, jest bardzo obciążające. Również wybór ośrodka, któremu chcemy kupić sprzęt, nie jest łatwy, choć pewnie nie wzbudza takich emocji jak konkretne dzieci, którym trzeba ratować życie. Podejmowanie tego typu decyzji to ogromna odpowiedzialność. Niemniej jednak żeby działać, trzeba je podejmować. Czym aktualnie żyje Fundacja Radia ZET? 19 grudnia w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Krakowie- -Prokocimiu odbyło się uroczyste otwarcie pierwszej w Europie pediatrycznej sali hybrydowej. Jest to sala operacyjna, na której będą wykonywane nawet najbardziej skomplikowane zabiegi kardiologiczne i kardiochirurgiczne jednocześnie. Co to oznacza? Do tej pory pacjent, który wymagał dwóch takich zabiegów, był dwukrotnie umieszczany na sali operacyjnej, dwukrotnie znieczulany, co było dużym obciążeniem dla niego, szczególnie że mówimy tu o kilkudniowych dzieciach. Sala hybrydowa kosztowała nas 5 mln zł i została w całości sfi nansowana z pieniędzy podatników, pochodzących z 1 proc. podatku. Jak długo trwały prace nad tym projektem? W lutym 2013 roku Fundacja Radia ZET wybrała dostawcę sprzętu i zaczęły się prace związane z przygotowaniem sali. Na początku grudnia br. sprzęt przyjechał do Krakowa. Kiedy pierwsi pacjenci trafią do sali hybrydowej? Zanim to się stanie personel szpitala przejdzie specjalistyczne szkolenie. Około lutego przyszłego roku powinni tam trafić pierwsi pacjenci. Już nie możemy się doczekać, ponieważ jest to nasza największa inwestycja w historii. Mówi Pani, że to największa inwestycja Fundacji Radia ZET? O jakich kwotach mówimy? Sala hybrydowa kosztowała nas 5 mln zł i została w całości sfinansowana z pieniędzy podatników, pochodzących z 1 proc. podatku. Są to pieniądze, które gromadziliśmy jako fundacja przez trzy lata. Podjęliśmy decyzję, że zamiast rozmieniać się na drobne, poczekamy, aż uzbiera się tyle pieniędzy, żebyśmy mogli zrobić coś naprawdę wyjątkowego. Nie zmienia to faktu, że cały czas Fundacja Radia ZET finansuje operacje chorych dzieci. Jak wygląda struktura środków gromadzonych w Fundacji? Z jakich źródeł one pochodzą? Około 90 proc. pochodzi właśnie od podatników, z 1 proc. Pozostałe 10 proc. to fundusze od darczyńców indywidualnych i firm oraz ze zbiórek publicznych, czyli np. z akcji SMS-ów charytatywnych, które odbywają się na antenie Radia ZET i innych stacji Grupy Eurozet w okresie przedświątecznym. Iza Szumielewicz członek zarządu, dyrektor Fundacji Radia ZET

12 WYZWANIA NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ GRUDZIEŃ Czy potrafisz wyobrazić sobie świat, w którym władzę nad mediami z rąk wielkich koncernów medialnych i agencji reklamowych przejmują zwykli obywatele? Świat, w którym pojedynczy konsument jest w stanie wywrzeć wpływ na działanie globalnej korporacji? Jeżeli nie, rozejrzyj się. Rewolucja właśnie trwa! Rewolucja w social media lay Shirky w bestsellerowej książce Here comes everybody podkreśla, że rewolucja ma miejsce, nie gdy społeczeństwo adaptuje nowe technologie, ale gdy adaptuje nowe zachowania. Media społecznościowe, dzięki swojej wszechobecnej dostępności i skalowalności, zrewolucjonizowały sposób komunikacji. Umożliwiają one bowiem coś, o czym nie śniło się chyba nawet najbardziej ekscentrycznym twórcom science fiction prowadzenie dialogu na masową skalę w czasie realnym. Dotychczas w społeczeństwie dominowały dwa typy komunikacji: jeden-do-jednego oraz jeden-do-wielu. Pierwszy raz nowe media umożliwiły komunikację wielu-do-wielu, przekształcając masowego odbiorcę w równoprawnego nadawcę treści. Rozwój mediów społecznościowych tworzy nowe warunki realizacji strategii CSR. Z jednej strony sieciowi interesariusze wyposażeni w narzędzia ICT obnażają firmy. Informacje o praktykach poszczególnych organizacji coraz szybciej udostępniane są w sieci, a klienci szybciej mogą na nie reagować. Co więcej, tematy wywołujące sensację w Internecie często podejmowane są następnie przez media mainstreamowe, co dodatkowo zwiększa siłę oddziaływania konsumentów. Z drugiej strony media społecznościowe pozwalają na prowadzenie DIALOG Media społecznościowe zrewolucjonizowały sposób komunikacji. Umożliwiają one bowiem prowadzenie dialogu na masową skalę w czasie realnym. szerokiego dialogu z interesariuszami oraz angażowanie ich w działalność organizacji. Umożliwiają tym samym zbliżenie praktyki społecznej odpowiedzialności biznesu do jej teoretycznych założeń. Choć wiele organizacji nadal kurczowo trzyma się starego modelu komunikacji, pozornie gwarantującego kontrolę nad informacjami pojawiającymi się na ich temat, to coraz więcej przedsiębiorstw podejmuje inicjatywy otwartego dialogu z interesariuszami. Wśród pionierów w tym obszarze wymienia się firmę Intel, która prowadzi blog poświęcony CSR, oraz Dell, która stworzyła dedykowany temu tematowi mikroblog na Twitterze. Z kolei IBM w ramach swojej inicjatywy Smarter Planet angażuje się w dialog z interesariuszami za pośrednictwem korporacyjnego bloga oraz specjalnych profili w serwisach Facebook, Twitter, Tumblr i YouTube. Kanały te służą dzieleniu się najświeższymi informacjami o zaangażowaniu organizacji i ich partnerów w działania społeczne, inicjowaniu dyskusji, komentowaniu wydarzeń, a także poznawaniu opinii internautów. Innym ciekawym przykładem wykorzystania nowych mediów do komunikowania działań CSR jest internetowa platforma OpenMind stworzona przez hiszpański bank BBVA. W serwisie tym światowej klasy eksperci ze świata nauki i biznesu publikują artykuły na najbardziej palące tematy społeczno-gospodarcze. Teksty udostępniane są szerokiej społeczności internautów, którzy po zarejestrowaniu się mogą także dzielić się swoimi opiniami, oceniać wypowiedzi innych użytkowników oraz kontaktować się bezpośrednio z autorami. W ramach OpenMind prowadzony jest także mikroblog na Twitterze, grupa dyskusyjna na portalu LinkedIn i kanał w serwisie YouTube. Co więcej, stworzone zostały aplikacje umożliwiające dostęp do społeczności z wybranych urządzeń mobilnych. Wykorzystanie mediów społecznościowych pozwala firmom na lepsze, w porównaniu z tradycyjnymi kanałami, dotarcie do interesariuszy i przedstawienie im swoich działań z zakresu społecznej odpowiedzialności. Pozwala także na zebranie informacji zwrotnych, wyjaśnienie kontrowersyjnych kwestii i reagowanie na wątpliwości, co czyni komunikację bardziej wiarygodną. Z kolei większa wiarygodność komunikacji ułatwia generowanie biznesowych korzyści związanych z CSR. Jednak dialog z internautami to dopiero początek. Rośnie bowiem liczba firm, które za pośrednictwem mediów społecznościowych nawiązują współpracę z sieciowymi interesariuszami oraz angażują ich w swoje działania. W ramach takich programów jak chociażby Toyota 100 Car for Good czy Microsoft YouthSpark Challenge for Change to sami interesariusze decydują, które projekty społeczne otrzymają wsparcie korporacji. I to jest właśnie REWOLUCJA! DR MARIA ROSZKOWSKA-ŚLIŻ redakcja@mediaplanet.com CZY WIESZ, ŻE... Z raportu The SMI-Wizness Social Media Sustainability Index 2012 wynika, że z roku na rok rośnie liczba firm wykorzystujących media społecznościowe do komunikacji działań z zakresu CSR. Na potrzeby ostatniej edycji indeksu przebadano 400 globalnych spółek giełdowych uznawanych za liderów CSR. 176 z nich posiadało kanały, platformy lub projekty w mediach społecznościowych przeznaczone do komunikacji na temat zrównoważonego rozwoju. Dla porównania w 2010 r., tj. przy okazji pierwszej edycji badania, zidentyfikowano jedynie 60 takich firm. W skład indeksu w 2012 r. weszło 100 spółek, których działania w tym obszarze były najszersze. Najbardziej popularnymi platformami komunikacji pozostają Facebook i Twitter spośród firm uwzględnionych w indeksie korzystało z nich odpowiednio 87 i organizacji posiadało poświęcone tematowi CSR blogi lub magazyny online, które pozwalają na zamieszczanie obszernych relacji i komentarzy dotyczących społecznie odpowiedzialnych działań firmy oraz wydarzeń branżowych. Rosnąca popularność tych kanałów wskazuje, iż przedsiębiorstwa zauważają, jak istotne jest prowadzenie szerokiego i wiarygodnego dialogu z interesariuszami. Powoli rośnie również liczba firm, które decydują się na publikację raportu społecznego w formie umożliwiającej łatwe dzielenie się w sieci. W 2012 r. było ich 40, z czego 4 stworzyły odpowiednie aplikacje na urządzenia mobilne. Dotychczas raporty CSR, schowane głęboko na stronach internetowych korporacji, najczęściej zamieszczane w formie pliku PDF, trafiały głównie do rąk wąskiego grona interesariuszy. Media społecznościowe pozwalają przekształcić nudne i nieatrakcyjne raporty CSR w narzędzie interaktywnej komunikacji z masowym odbiorcą. Źródło: M. Yeomans, The SMI-Wizness Social Media Sustainability Index 2012, SMI/Wizness 2013, raport dostępny online na CASE STUDY PARTNERA PUBLIKACJI Wyzwania procesu zmian Transformacja Jak odpowiedzialnie zarządzać procesem zmian? to hasło przewodnie piątej edycji konferencji z cyklu Odpowiedzialna energia, organizowanej przez PGNiG. Zainicjowana w 2009 roku konferencja Odpowiedzialna energia to przestrzeń do wymiany doświadczeń pomiędzy firmami z branży energetycznej, przedstawicielami administracji i organizacji pozarządowych oraz zainteresowanymi zrównoważonym rozwojem. Tegoroczne wydarzenie koncentrowało się na procesach zmian, obecnych na co dzień w działalności firm, ale także w życiu każdego człowieka. Wprowadzając zmianę, warto pamiętać o dwóch perspektywach biznesowej i psychologicznej, która we współczesnym zarządzaniu firmami odgrywa ważną rolę podkreślał Jerzy Kurella, p.o. prezesa zarządu PGNiG SA. Dyskusjom towarzyszył kontekst odpowiedzialności jak przeprowadzać transformację z korzyścią dla zaangażowanych w nie firm, ale także ich otoczenia. Mobilizująca siła strachu Jednym z kluczowych aspektów zmian, którym przyglądali się eksperci, był strach. Większość z nas obawia się zmian. Tego, że nasza rola będzie inna, że zostaniemy zmarginalizowani i stracimy finansowo zwrócił uwagę Paweł Rabiej, wydawca magazynu Thinktank i przytoczył badania, według których to właśnie strach jest głównym wyzwaniem w procesie zmian w firmach. O motywacyjnym aspekcie obaw opowiadał z kolei Marek Kamiński, polarnik i biznesmen. Każda wyprawa wiąże się z pokonywaniem własnych oporów i jej sukces zależy od otwartości na nowe. Strach, który się pojawia może być pozytywny, bo pomaga wyznaczać granice zauważył w inspirującym wystąpieniu. Nad przekonaniami oraz emocjami takimi jak strach czy złość, które się pojawiają w procesie transformacji, pracowali uczestnicy podczas warsztatu prowadzonego przez Progressive Partners. Skuteczne zarządzanie zmianą Jacek Socha, wiceprezes PwC i były minister Skarbu Państwa, wskazał czynniki, które pomagają efektywnie wprowadzać zmiany, takie jak precyzyjne określenie celu, jaki chcemy osiągnąć, wskazanie ośrodka i partnera, który będzie je realizował. O praktycznych aspektach zarządzania firmą w zmieniającej się rzeczywistości na przykładzie transformującego się rynku energetyki mówił prezes Jerzy Kurella. Praktyczny wymiar wprowadzania zmian uczestnicy poznali także podczas drugiego warsztatu według metodologii Johna Kottera. Opowieść o zmianie Warunkiem transformacji z sukcesem jest dobra komunikacja. To dzisiaj największe wyzwanie dla liderów podkreślił Mariusz Grendowicz, prezes Polskich Inwestycji Rozwojowych. O tym, jak opowiadać, aby zjednywać sobie sprzymierzeńców, mówił m.in. Wojciech Eichelberger. W narracji o zmianie kluczowe jest podkreślanie korzyści dla zainteresowanych podkreślał. Z kolei prof. Jerzy Bralczyk przekonywał, że bardzo istotne jest zrozumiałe słownictwo. Uczłowieczmy język, żeby raczej zmieniać niż zarządzać procesem zmiany namawiał profesor. Tegoroczna konferencja Odpowiedzialna energia została objęta patronatem wicepremiera, ministra gospodarki Janusza Piechocińskiego, Ministerstwa Skarbu Państwa oraz prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. JOANNA GABRYSIAK-WADOWSKA redakcja@mediaplanet.com

13 14 GRUDZIEŃ 2013 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ WYZWANIA Przyszłość przemysłu spożywczego a zrównoważony rozwój Zanieczyszczenie środowiska i eksploatację surowców przypisujemy zazwyczaj takim dziedzinom jak wydobycie czy transport. Tymczasem współczesne metody produkcji żywności, zwłaszcza mięsa i nabiału, mogą być równie zgubne w skutkach. Jeśli chcemy mówić o zrównoważonym rozwoju, musimy wymyślić na nowo przemysł spożywczy. iewielu z nas zdaje sobie sprawę z tego, jak wielki wpływ na losy świata ma to, co znajduje się na naszym talerzu. Dokonując wyboru odnośnie do jedzenia, wpływamy pośrednio na jakość życia na ziemi. Brzmi górnolotnie ale przyszłość przemysłu spożywczego nie jest oczywista. Patrząc z perspektywy zrównoważonego rozwoju, ta gałąź gospodarki przejdzie w najbliższych dekadach (stuleciach?) znaczną transformację. Zmiany klimatu, emisja CO 2, zanieczyszczenia, katastrofy ekologiczne, utrata bioróżnorodności te tematy kojarzą nam się głównie z przemysłem ciężkim i skutkami, jakie wywiera na środowisko. Za branże niebezpieczne pod tym kątem uznajemy najczęściej: PRODUKCJA ROŚLIN Wszystko wskazuje na to, że produkcja roślin, do której potrzeba znacznie mniej surowców, to szansa na przetrwanie. wydobycie surowców, transport, chemię. Któż nie słyszał o katastrofie tankowca ExxonValdez w 1989 roku czy eksplozji platformy wiertniczej Deepwater Horizon należącej do dostawcy firmy BP w 2010 roku. W obu przypadkach gigantyczne ilości ropy naftowej przedostały się do wód, przyczyniając się do ogromnych zniszczeń fauny i flory. Tymczasem w tym niechlubnym zestawieniu brakuje przypadku firmy Smithfield, amerykańskiego producenta mięsa, który w 1995 roku wylał do rzeki Inwestycje w roślinne zamienniki produktów zwierzęcych silnie wspiera Bill Gates, który w ostatnich latach bardzo zaangażował się w rozwój start-upów poszukujących roślinnego ratunku dla planety. New River w Północnej Karolinie 20 mln galonów ścieków pochodzących z hodowli to tak jakby zapełnić 250 basenów olimpijskich niebezpiecznymi substancjami. Zniszczenia środowiska w tym przypadku były dwa razy większe niż w przypadku katastrofy tankowca ExxonValdez1. Zdaniem ONZ ok. 20 proc. emisji CO 2 pochodzi właśnie z przemysłu mięsnego i mlecznego (niektórzy naukowcy twierdzą, że nawet 50 proc.). W praktyce skutki masowej hodowli zwierząt są znacznie szersze. Na cele hodowli zwierząt i produkcji mięsa oraz nabiału przeznacza się 70 proc. światowych zasobów wody pitnej i zużywa 38 proc. gruntów (głównie na uprawę roślin wchodzących w skład paszy). Jednocześnie wzrost populacji oznacza wzrost zapotrzebowania na jedzenie. Jak pogodzić te niepokojące trendy? Wszystko wskazuje na to, że produkcja roślin, do której potrzeba znacznie mniej surowców, to szansa na przetrwanie. Zwolennicy steków nie chcą słyszeć o jakichkolwiek zmianach w menu. Tymczasem za kilkadziesiąt lat mogą nie mieć wyboru. Jest jednak dobra wiadomość na świecie rozwijają się firmy, które opracowują alternatywne metody produkcji mięsa i nabiału jest to albo mięso z próbówki (lab grown meat), albo jego roślinne zamienniki. Amerykańska firma Beyond Meat dostarcza całkowicie roślinne mięso kurczaka wedle największych znawców sztuki kulinarnej i smakoszy jest ono pod względem smaku i konsystencji nieodróżnialne od prawdziwego, a do tego prostsze, tańsze i znacznie bardziej ekologiczne w produkcji. Co ciekawe, inwestycje w roślinne zamienniki produktów zwierzęcych silnie wspiera (słowem i kapitałem) Bill Gates, który w ostatnich latach bardzo zaangażował się w rozwój start-upów poszukujących roślinnego ratunku dla planety. Na stronie Future of Food (Przyszłość Jedzenia) Gates stwierdza: Nie ma sposobu, by wyprodukować ilość mięsa wystarczającą do zaspokojenia 9 mld ludzi. Nie możemy też prosić wszystkich, by przeszli na wegetarianizm. Potrzebujemy więcej opcji, by móc produkować jedzenie bez niszczenia naszych zasobów. ( ) Pragnę podzielić się z wami przykładami alternatyw dla mięsa i jaj, które są równie zdrowe, produkowane w sposób bardziej zrównoważony i świetnie smakują. Szaleństwo? Moda? Biorąc pod uwagę wyzwania, przed jakimi stoimy jako cywilizacja, oraz zdrowy rozsądek i zmysł biznesowy Gatesa, to może być początek rewolucji i pierwszy krok do naszej żywieniowej przyszłości. NATALIA ĆWIK Go Responsible Consulting Procter & Gamble pomaga rodzinom na warszawskim Targówku Fabrycznym CASE STUDY PARTNERA PUBLIKACJI Procter & Gamble, firma oferująca takie marki jak Gillette, Ariel, Always czy Pampers, nawiązała współpracę z organizacją pozarządową Habitat for Humanity. Cel współpracy to budowa, remonty oraz sprzątanie domów w kilkunastu krajach na całym świecie, w tym w Polsce. Pierwszy projekt został zrealizowany na warszawskim Targówku Fabrycznym. abitat for Humanity jest organizacją non-profit, która od niemal 40 lat walczy z ubóstwem mieszkaniowym i zapobiega bezdomności. W wyniku współpracy P&G oraz Habitat for Humanity tylko w 2013 roku ponad 3000 wolontariuszy P&G na całym świecie wzięło udział w realizacji ponad 30 projektów. To największe jednorazowe zaangażowanie wolontariuszy jednego tylko partnera Habitat for Humanity w jej historii. W Polsce organizacja do tej pory pomogła niemal 1000 rodzinom. Wolontariusze P&G remontujący budynek na warszawskim Targówku Fabrycznym. P&G pomaga sąsiadom P&G oraz polski oddział Habitat for Humanity pierwszy wspólny projekt rozpoczęły jeszcze w październiku. Działania objęły remont budynków na warszawskim Targówku Fabrycznym, które wymagały ocieplenia, izolacji fundamentów, co jest konieczne do zapewnienia mieszkańcom ciepła zimą. Wsparcie finansowe oraz zaangażowanie Niezmienne zaangażowanie Procter & Gamble w działania na rzecz Targówka i jego mieszkańców jest godne pochwały i może służyć za wzór dla innych firm. Wyremontowany budynek na warszawskim Targówku Fabrycznym. kilkudziesięciu wolontariuszy P&G pozwoliły poprawić warunki życia kilkudziesięciu rodzin zamieszkujących obydwie kamienice. Dodatkowo w przyszłym roku w pobliżu budynków zostanie zorganizowany plac zabaw dla dzieci. We wszystkim, co robimy, zawsze staramy się postępować słusznie. Stąd wynika nasze zaangażowanie społeczne w działania na rzecz społeczności, którym służymy, w których żyjemy i pracujemy. Od ponad 175 lat celem naszej firmy jest poprawa jakości życia. Temu celowi chcemy pozostać wierni, niezależnie od biznesowych wyzwań, z którymi mierzymy się na co dzień mówi Marek Kapuściński, prezes Procter & Gamble w Polsce. Na Targówku jesteśmy obecni od prawie 20 lat i sprawy tutejszej społeczności są dla nas bardzo ważne dodaje. Współpraca z lokalnymi władzami Wspólna akcja P&G oraz Habitat for Humanity prowadzona była w porozumieniu z Zakładem Gospodarowania Nieruchomościami dzielnicy Targówek. Prace wykonane w ramach akcji pozwoliły władzom dzielnicy zrealizować następny etap remontu: ocieplenie ścian zewnętrznych. To z kolei doprowadzi do zmniejszenia bardzo wysokiej wilgotności panującej obecnie w mieszkaniach, a w konsekwencji pozwoli także obniżyć koszty ogrzewania. Niezmienne zaangażowanie Procter & Gamble w działania na rzecz Targówka i jego mieszkańców jest godne pochwały i może służyć za wzór dla innych firm mówi Sławomir Antonik, burmistrz dzielnicy Targówek. Tym razem połączenie zasobów dzielnicy Targówek oraz wsparcia ze strony P&G i Habitat for Humanity pozwoli pomóc ponad 40 rodzinom. Bez wątpienia takie inicjatywy są istotnym wkładem w poprawę warunków życia mieszkańców naszej dzielnicy dodaje Antonik.

14 WYZWANIA NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ GRUDZIEŃ Przyszłość przemysłu spożywczego a zrównoważony rozwój co w tym temacie dzieje się w Polsce? Na Zachodzie moda na zrównoważoną konsumpcję zagościła na dobre. A u nas? Wciąż nie stać nas na ekologiczną żywność, ale chcemy wiedzieć coraz więcej o tym, jak powstaje i z czego składa się nasze pożywienie. Przemysł spożywczy także w Polsce staje przed poważnym wyzwaniem. Zainteresowanie zrównoważonym rozwojem, także w sferze rolnictwa i produkcji żywności, pozostaje w Polsce na niewysokim poziomie, przynajmniej w porównaniu z krajami zachodnimi. Jako konsumenci nie czujemy się jeszcze finansowo gotowi na kupowanie wyłącznie żywności ekologicznej, choć jej rynek stale rośnie zdaniem ekspertów wart jest już ok. 700 mln PLN i wzrasta w tempie proc. rocznie. W sklepach dostępna jest coraz większa oferta produktów rolnictwa ekologicznego oraz innych związanych z rynkiem żywności zdrowej, organicznej czy też żywności dla wegetarian. Nie ma u nas powszechnego myślenia o tym, jak współczesne metody produkcji żywności wpływają na środowisko i jakość życia obywateli. Na próżno szukać w raportach społecznych firm działających w Polsce informacji o tym, jak w szerokiej skali produkcja mięsa czy nabiału wpływa na środowisko oraz jak firmy korzystające z różnego rodzaju składników pochodzenia zwierzęcego chcą zarządzać ryzykiem ekologicznym. Nie znajdziemy również firmy na miarę Beyond Meat (patrz: pierwsza część artykułu) czy HamptonCreek Foods (producent bezjajecznego majonezu), które z rozmachem eksperymentują na polu poszukiwania zdrowych, pełnowartościowych, roślinnych zamienników produktów zwierzęcych. Jest natomiast coraz bardziej ożywiona dyskusja na temat marnotrawstwa żywności w tym temacie firmy nie są już tak bierne jak np. w przypadku niedostrzegania długofalowych skutków środowiskowych hodowli masowej. Marnowanie żywności jest daleko idące w skutkach, zarówno w sferze ekonomicznej, jak i społecznej oraz środowiskowej wysoka (nieprzemyślana) konsumpcja wpływa na wzrost cen żywności, co oznacza problemy dla osób o niskich dochodach. Na etapie produkcji z kolei oznacza m.in. zmarnowanie dużych zasobów wody i energii. Wedle szacunków Eurostatu z 2006 wynika, iż w Polsce marnuje Wysoka konsumpcja wpływa na wzrost cen żywności, co oznacza problemy dla osób o niskich dochodach. się rocznie ok. 9 mln ton żywności, z czego 6,6 mln w procesach produkcji, a ok. 2 mln ton za sprawą gospodarstw domowych. Przykładem odpowiedzi na ten problem może być inicjatywa STOP Marnotrawstwu realizowana przez Carrefour Polska, skierowana do pracowników, klientów i dostawców firmy. Specjalna baza wiedzy, zawierająca informacje o tym, jak ograniczać marnowanie żywności i zasobów naturalnych, dostępna jest publicznie na stronie firmy opracowanie treści wsparły Federacja Polskich Banków Żywności, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska i Stowarzyszenie Niepełnosprawni dla Środowiska EKON. Już dzisiaj konsumenci, także w Polsce, stawiają w coraz większym stopniu na zdrowie. Poza głównym nurtem korporacyjnych inicjatyw z zakresu CSR rozwija się także ruch oddolny grono coraz bardziej świadomych konsumentów, dla których odpowiedzialna, zrównoważona produkcja żywności jest jednocześnie celem i środkiem. Zakładanie miejskich ogródków warzywnych (urbanfarming), restauracje serwujące produkty wyłącznie roślinne i pochodzące z upraw ekologicznych (np. warszawskie Veg Deli), kupowanie warzyw bezpośrednio od rolnika (kooperatywy), coraz liczniejsze serwisy internetowe i grupy dla osób zainteresowanych bardziej zrównoważoną konsumpcją (popularny Biokurier) to tylko kilka przykładów rozwijającego się nurtu nowego typu konsumpcji. Na razie zbyt małego, by zmienić podejście do produkcji, ale na tyle już prężnego, by stworzyć przestrzeń do rozwoju dla małych biznesów. Całkiem niedawno znajdująca się w Warszawie wegańska (tj. serwująca w 100 proc. roślinne dania) restauracja MarrakeshCafe została uznana za najlepsze miejsce na lunch, a w internetowym rankingu na najbardziej godny uznania stołeczny bar serwujący burgery wygrał lokal specjalizujący się w burgerach o składnikach wyłącznie roślinnych Krowarzywa. Firmy spożywcze zmieniają się i będą się zmieniać pod wpływem naszych wyborów. Już dzisiaj konsumenci, także w Polsce, stawiają w coraz większym stopniu na zdrowie, a wiedza o metodach produkcji żywności, jej składnikach i konsekwencjach jej spożywania jest popularna i dostępna. Jednocześnie najwięksi światowi inwestorzy wyruszyli na poszukiwanie biznesów, które rozwijają wiedzę o tym, jak produkować więcej, zdrowiej i z mniejszymi skutkami dla środowiska. Dlaczego? Bo historia cywilizacji to historia innowacji, których zadaniem jest odpowiadanie na ludzkie potrzeby i problemy. Dzisiaj, kiedy wiemy, jakie są skutki współczesnych metod produkcji jedzenia, nie możemy pozostawać obojętni ani jako konsumenci, ani jako dalekowzroczni inwestorzy. Natalia Ćwik Go Responsible Consulting CASE STUDY PARTNERA PUBLIKACJI Co nowego w Polpharmie? Co nowego w zakresie CSR wydarzyło się w Polpharmie w drugiej połowie 2013 roku zapytaliśmy Magdalenę Rzeszotalską, szefa ds. public relations Polpharma SA. rzystąpiliśmy do programu partnerstwa strategicznego Forum Odpowiedzialnego Biznesu, z czego jesteśmy bardzo dumni. Podjęliśmy prace nad pierwszym raportem społecznej odpowiedzialności Polpharmy według wytycznych Global Reporting Initiative, który wydamy do końca 2013 roku. Wprowadziliśmy nowy program wolontariatu pracowniczego, w którym przyznaliśmy 20 grantów na realizację projektów zaproponowanych przez pracowników ze wszystkich naszych polskich lokalizacji. W obszarze personalnym wdrożyliśmy przejrzyste ścieżki karier, które stanowią obiektywną informację dla naszych pracowników o możliwościach awansu i rozwoju kariery w Polpharmie. Z kolei w obszarze środowiskowym zakończyliśmy kilkuletni projekt związany z ekologicznymi opakowaniami. Wymieniliśmy stosowane do tej pory opakowania naszych leków na takie, które zawierają większościowy udział makulatury. Celem akcji Ciśnienie na życie jest profilaktyka chorób serca. Kontynuowaliśmy zainicjowany rok wcześniej program nagradzania pracowników za regularne dojazdy do pracy rowerem. Finalizujemy również projekt tzw. zielonego biletu, którego celem jest zachęcenie pracowników, którzy z różnych przyczyn nie mogą dojeżdżać do firmy rowerem, do rezygnacji z korzystania z samochodu na rzecz komunikacji miejskiej. Czy byli Państwo aktywni również na polu edukacji zdrowotnej? Prowadziliśmy całoroczną kampanię edukacyjną Ciśnienie na życie, Jako jedyni w Europie wykonywaliśmy na dużą skalę innowacyjne badanie wieku serca. której celem było zachęcenie Polaków do profilaktyki w dziedzinie chorób serca. Przejechaliśmy Polskę wzdłuż i wszerz, wykonując pomiarów ciśnienia tętniczego krwi. Za każdy wykonany pomiar przekazywaliśmy złotówkę na rzecz Kliniki Zdrowego Serca w Zabrzu. Jako jedyni w Europie wykonywaliśmy również na dużą skalę innowacyjne badanie wieku serca. Wspólnie z Caritas Polska zrealizowaliśmy także program Strefa na zdrowie. Jego celem było umożliwienie dostępu do bezpłatnych badań oraz specjalistycznej porady lekarskiej osobom starszym zamieszkującym małe miasta. Badania odbywały się w niedziele w pobliżu kościołów, co ułatwiało skorzystanie z programu osobom mało mobilnym. W ramach 14 spotkań kardiologicznych i okulistycznych przebadaliśmy około 3500 osób. Jakie działania realizowała Naukowa Fundacja Polpharmy? Poza corocznym konkursem grantowym na realizację prac naukowych w dziedzinie farmacji i medycyny oraz cyklicznym programem stypendialnym dla doktorantów uczelni medycznych, Fundacja zaangażowała się w ogólnopolską kampanię edukacyjną Partnerstwo w Leczeniu. Lekarz Pacjent Rodzina pod hasłem Leczę się skutecznie przestrzegam zaleceń lekarza, którą prowadziła wspólnie z Fundacją Wygrajmy Zdrowie. Celem kampanii było podkreślenie roli edukacji na temat barier oraz czynników sprzyjających przestrzeganiu zaleceń terapeutycznych oraz promocja dobrych praktyk współpracy lekarza z pacjentem w procesie leczenia. Program był realizowany w miastach wojewódzkich w formie debat naukowców z przedstawicielami środowisk profesjonalistów medycznych i organizacji pacjenckich. Jakie mają Państwo najważniejsze plany na rok 2014? W ostatnich latach Grupa Polpharma poszerzyła się o nowe spółki o bardzo różnej kulturze organizacyjnej. W przyszłym roku chcemy skupić się nie tylko na integracji biznesowej naszej Grupy, ale również na wdrażaniu wspólnych standardów w zakresie odpowiedzialności społecznej i zrównoważonego rozwoju. We wszystkich naszych polskich lokalizacjach przeprowadziliśmy w tym roku działania edukacyjne w ramach Tygodnia Bezpieczeństwa oraz Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu. W ostatnich miesiącach rozpoczęliśmy prace nad wspólnym Programem Etycznym Grupy Polpharma, które będą kontynuowane w roku Magdalena Rzeszotalska szef ds. public relations Polpharma SA

15 16 GRUDZIEŃ 2013 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ CASE STUDY CASE STUDY PARTNERA PUBLIKACJI PGE ENERGIA ODNAWIALNA S.A. Zbiornik Elektrowni Wodnej Żarnowiec w Szymanowie PGE ENERGIA ODNAWIALNA S.A. Farma Wiatrowa na Górze Kamieńsk Jesteśmy dobrym sąsiadem milionów Polaków Jako największe w Polsce przedsiębiorstwo elektroenergetyczne Grupa Kapitałowa PGE jest świadoma ogromnego wpływu na społeczności, wśród których prowadzi działalność. Firma nie tylko produkuje i dostarcza energię elektryczną pięciu milionom Polaków, ale jest także obecna w życiu wielu innych z powodu kopalni, elektrowni i elektrociepłowni rozsianych po terenie całej Polski. Spółka do odpowiedzialności podchodzi kompleksowo, dbając o wszystkie jej aspekty od etycznego prowadzenia biznesu, poprzez tworzenie stabilnych miejsc pracy i ochronę środowiska, aż do inwestowania w społecznościach, w otoczeniu których działa. Miliardy na środowisko Ochrona środowiska to jeden z kluczowych obszarów, w których GK PGE dostrzega swoją odpowiedzialność. Stąd wielomiliardowe inwestycje firmy w modernizację elektrowni, których celem jest zmniejszanie emisji dwutlenku węgla, dwutlenku siarki, tlenków azotu czy pyłów. Proekologiczne działania PGE koncentrują się na maksymalnie wydajnym wykorzystaniu dostępnych źródeł energii oraz zwiększeniu sprawności procesu wytwarzania prądu z węgla. Koncern planuje przeprowadzenie 18 inwestycji, m.in. w elektrowni Bełchatów, w zakresie odsiarczania, odpylania i odazotowywania spalin. Dotychczas zrealizowano sześć z nich, a kolejne zostaną ukończone do 2016 r. Planowane nakłady inwestycyjne związane z tym programem to ok. 2 mld zł. Ponadto w elektrowni Bełchatów realizowany jest program kompleksowej modernizacji bloków energetycznych o wartości nakładów inwestycyjnych ok. 9,5 mld zł. Efekty widoczne są już teraz - sprawności wybranych jednostek wytwórczych w elektrowniach PGE należą do najwyższych w Polsce. A emisje kluczowych substancji ograniczono nawet o 30 proc. Od połowy lat 90. emisję dwutlenku węgla w całej GK PGE zmniejszono o ponad 18 mln ton. To wielkość porównywalna z posadzeniem 75 milionów drzew, przy założeniu, że średniej wielkości drzewo pochłania rocznie około 6 kilogramów dwutlenku węgla. Zielona energia Modernizacja bloków energetycznych to niejedyny sposób na obniżenie emisji CO 2 i innych zanieczyszczeń. PGE stawia na rozwój odnawialnych źródeł energii w tym przede wszystkim energetyki wiatrowej. Łączna moc zainstalowana w elektrowniach odnawialnych stanowi dziś już kilka procent miksu energetycznego PGE. W tym jest m.in. prawie 300 MW mocy zainstalowanych w elektrowniach wiatrowych, ok. 70 MW w elektrowniach wodnych i 70 MW w biomasowej elektrociepłowni. Grupa posiada projekty wiatrowe do wybudowania o łącznej mocy ponad 600 MW. Inwestując w zieloną energię, PGE wspiera realizację celów istotnych z punktu widzenia państwa, przede wszystkim bezpieczeństwa energetycznego i ochrony środowiska. Jest to także kluczowe do wypełnienia zobowiązań zgodnie z przyjętymi dyrektywami unijnymi. Solidny pracodawca Grupa Kapitałowa PGE zatrudnia ponad 40 tysięcy pracowników. Wiąże się z tym ogromna odpowiedzialność, dlatego firma dba o to, aby oferować swojej załodze stabilne miejsce pracy. Kluczem do sukcesu jest przede wszystkim poszanowanie oczekiwań pracowników, które zapisane są w porozumieniach. PGE dostrzega wartość i potencjał swoich kadr, dbając o ich rozwój. W ramach realizowanego na dużą skalę projektu Akademia PGE rozwijane są kompetencje pracowników w zakresie zarządzania, finansów i kontrolingu, a także negocjacji i obsługi klienta. Starania firmy są nagradzane, m.in. w rankingu Top 100 Idealny Pracodawca, w którym PGE znalazło się w czołówce firm w kategorii Inżynieria. Jesteśmy blisko społeczności lokalnych Prowadząc działalność w całej Polsce, GK PGE angażuje się w działalność, której beneficjentami są społeczności lokalne. Przejawem troski o naszych sąsiadów jest przede wszystkim angażowanie się w takie obszary życia jak edukacja, sport, kultura czy ochrona zdrowia mówi Maciej Szczepaniuk, p.o. dyrektora Departamentu Komunikacji Korporacyjnej PGE Polska Grupa Energetyczna SA. Efektem strategicznego podejścia do działalności społecznej było powołanie w 2011 roku Fundacji PGE Energia z Serca, która koncentruje się na realizacji programów edukacyjnych oraz sportowych dla dzieci, wsparciu ochrony zdrowia oraz pomocy społecznej. Edukacja wokół energii Osią wielu działań edukacyjnych zarówno firmy, jak Fundacji, jest promocja wiedzy na temat ochrony środowiska, a także produkcji i bezpiecznego użytkowania energii elektrycznej. Rokrocznie realizowanych jest wiele projektów, w tym innowacyjny program Giganty mocy prowadzony przez PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA w Bełchatowie. W ramach tej inicjatywy powstaje nowoczesna, interaktywna ekspozycja, przybliżająca działalności Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów i Elektrowni Bełchatów, a także pokazująca proces wytwarzania energii elektrycznej z wykorzystaniem węgla brunatnego. Multimedialna wystawa, tworzona z myślą o dzieciach i młodzieży, będzie elementem nowego budynku Miejskiego Centrum Kultury w samym centrum Bełchatowa. Wokół wiedzy na temat produkcji energii elektrycznej i jej bezpiecznego użytkowania zbudowane są także programy dla dzieci Tajniki energii oraz Prąd Mój Bezpieczny Przyjaciel, prowadzone przez PGE Dystrybucja SA oraz Forum Innowacji, realizowane przez PGE Obrót SA. Wspieramy lokalnie W odpowiedzi na lokalne potrzeby GK PGE wspiera także drużyny sportowe. Dzięki tej współpracy odnoszą one sukcesy i należą do najlepszych w kraju. Z kolei działania Fundacji PGE skierowane są przede wszystkim do dzieci, młodzieży oraz osób niepełnosprawnych. Jesteśmy partnerem Olimpiad Specjalnych oraz aktywnie wspieramy aktywność sportową wśród najmłodszych mówi Agnieszka Sadowska, prezes Fundacji PGE Energia z Serca. Ważnym filarem zaangażowania firmy jest także wspieranie projektów z obszaru kultury. Na poziomie lokalnym PGE pomaga gminnym ośrodkom upowszechniania kultury czy towarzystwom muzycznym. Fundacja PGE wspiera też placówki ochrony zdrowia, a także pomaga domom dziecka i hospicjom. Szczególnym okresem dla działań filantropijnych jest grudzień. Dzięki zaangażowaniu pracowników spółek i oddziałów GK PGE oraz naszej Fundacji ponad 10 tysięcy paczek świątecznych trafiło do dzieci i osób będących w trudnej sytuacji życiowej mówi Agnieszka Sadowska. Zarządzamy odpowiedzialnie Na odpowiedzialność GK PGE składa się wiele aspektów, jednak kluczem jest dobre zarządzanie. Potwierdzeniem kompleksowego podejścia do odpowiedzialności jest obecność PGE SA w RESPECT Index na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. W skład Indeksu wchodzą spółki działające zgodnie z najlepszymi standardami zarządzania w zakresie ładu korporacyjnego, ładu informacyjnego i relacji z inwestorami, a także z uwzględnieniem i poszanowaniem czynników ekonomicznych, społecznych i pracowniczych. JOANNA GABRYSIAK-WADOWSKA redakcja@mediaplanet.com CZY WIESZ, ŻE.. PGE Polska Grupa Energetyczna jest liderem na polskim rynku energii. Pozycja ta zobowiązuje do inicjowania przedsięwzięć i wyznaczania standardów, które są następnie przyjmowane przez całą branżę. Tak jest również w przypadku inicjatyw z zakresu ochrony środowiska. Staramy się systematycznie zmniejszać wpływ, jaki nasza działalność wywiera na ekosystemy, w których funkcjonujemy. Mamy zamiar sprostać zaostrzonym wymaganiom środowiskowym wynikającym z dyrektywy o emisjach przemysłowych (tzw. Dyrektywy IED). Dlatego PGE GiEK SA już od 2011 roku realizuje zakrojony na szeroką skalę Program Dostosowania Aktywów Wytwórczych do Wymogów Dyrektywy. Prowadzone w ramach Programu projekty pozwolą znacznie zredukować emisję SO 2, NO X i pyłów do atmosfery. W praktyce realizacja Programu oznacza czystsze powietrze dla nas wszystkich. Program obejmuje w sumie kilkanaście zadań dostosowawczych o łącznej wartości kilku miliardów złotych. Część z nich, obejmujących swym zakresem m.in. budowę instalacji do ograniczenia emisji tlenków azotu w Elektrowni Opole, instalacji odsiarczania spalin w Elektrowni Bełchatów i Elektrowni Dolna Odra czy modernizacje elektrofiltrów w elektrociepłowniach, już zostało zakończonych. Realizacja kolejnych zadań dotyczących odsiarczania, odpylania i odazotowania spalin zaplanowana jest do końca 2015 roku.

16 INSPIRACJE NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ GRUDZIEŃ Słabość w silnej stronie lidera Poszukiwanie słabych punktów w silnych stronach konkurentów to nie przypadkowe przejęzyczenie, ale jedna z zasad strategii rynkowej skierowanej do graczy, którzy znajdują się w rynkowej ofensywie. Zasada ta, choć nie tylko ta, może być dedykowana małym i średnim przedsiębiorcom, którzy chcą z sukcesem zaistnieć na rynku. im jednak zastanowimy się, czym są słabości w silnej stronie konkurenta, przyjrzyjmy się dwóm kolejnym zasadom tzw. wojny marketingowej, zdefiniowanym niegdyś przez guru strategii Jacka Trouta, szczególnie istotnym z punktu widzenia małych i średnich przedsiębiorców. Następnie wszystkie je przełożymy na realia społecznej odpowiedzialności i zastanowimy się, na ile są one możliwe do wykorzystania przez polskich przedsiębiorców. Obie zasady dotyczą tzw. wojen partyzanckich, które są najlepszą strategią dla większości niewielkich przedsiębiorców. Pierwsza z nich mówi o tym, by znaleźć na tyle mały rynek, by móc go obronić. Na tyle jednak duży, by dawał nam możliwość zarobkowania. Na tyle niewielki, by być w stanie skutecznie go wypełnić i by duzi gracze nie byli specjalnie SPECJALIZACJA Koncentrujmy się, a zdobędziemy punktową przewagę nad największymi graczami. Co więcej, taka niewielka nisza będzie zbyt mała, by globalna korporacja zdecydowała się ją zaatakować, a tym bardziej specjalizowała w jej obsłudze. zainteresowani jego zajęciem. Kolejna zasada to, będąc niewielką firmą, nigdy nie zachowywać się jak lider. Małe jest piękne Co wszystko to ma wspólnego ze społeczną odpowiedzialnością biznesu? Wbrew pozorom bardzo wiele. Po pierwsze, będąc małym przedsiębiorcą, nie próbujmy zachowywać się jak korporacje. Chodzi też o to, by w sposób bezkrytyczny nie przenosić tego, co robią najwięksi, do małych firm. Z nieukrywanym przerażeniem obserwuję, jak mali gracze, często kilkuosobowe firmy, kopiują rozwiązania CSR typowe dla korporacji. Siłą małych firm jest stosunkowo niska formalizacja i brak biurokracji. Najczęściej są w stanie szybko podejmować decyzje i to jest ich przewagą. O ich kulturze organizacyjnej decyduje kultura osobista Chodzi o to, by w sposób bezkrytyczny nie przenosić tego, co robią najwięksi, do małych firm. i światopogląd właściciela. Dlatego też, gdy widzę zapytania ofertowe z dwuosobowych lub trzyosobowych mikroprzedsiębiorstw, które chcą np. formalizować wewnętrzne polityki, wdrażać kodeksy etyki czy wydawać raport społeczny według GRI, czuję się zagubiony. Każde działanie powinno mieć swój cel. Jaki cel mogą mieć takie decyzje? Czy dokumenty te przyniosą jakiekolwiek wymierne korzyści? Korporacji tak, bo jest zbyt duża i to konieczność skali. Mirkofirmie? Raczej nie. Dokumenty i tak trafią na półkę lub do szuflady. To często zwykły absurd. Mała firma jest małą firmą. Nie jest korporacją. To nie powód do kompleksów, lecz do dumy. To nie problem, lecz szansa. Nie jest zbiurokratyzowana, szybko i sprawnie podejmuje decyzje. Zabawa w korporację to prawdopodobny początek jej kłopotów. Znaleźć niszę rynkową dzięki CSR Natomiast ogromną szansą dla małych i średnich przedsiębiorców jest wykorzystanie koncepcji społecznej odpowiedzialności i zrównoważonego rozwoju w określaniu własnej, unikalnej niszy rynkowej. CSR to przestrzeń do innowacji i rynkowej kreatywności! Wystarczy uważnie obserwować, jak zmienia się nasze otoczenie. Można się zastanowić, jak problem społeczny przekształcić w biznesową szansę. Przy okazji z pożytkiem dla społeczeństwa. Nikt inny jak Peter Drucker stwierdził na długo przed tym, jak wymyślono CSR, że funkcjonowanie biznesu [ ] polega na zaspokajaniu potrzeb społecznych przy jednoczesnym zaspokajaniu potrzeb własnych przez przekształcenie społecznych problemów w szanse dla biznesu. Znajdźmy problemy i ich rozwiązania, definiując odpowiednio wąskie nisze. Nie mamy szans w starciu z globalnym kolosem, więc skoncentrujmy się na konkretnym obszarze, konkretnej, nielicznej grupie społecznej. Wyspecjalizujmy się np. w obsłudze osób starszych, niepełnosprawnych lub matek z dziećmi, ale stańmy się prawdziwymi mistrzami w tym, co robimy. Nie stać nas na rozdrabnianie się na liczne aktywności. Koncentrujmy się, a zdobędziemy punktową przewagę nad największymi graczami. Co więcej, taka nisza będzie zbyt mała, by globalna korporacja zdecydowała się ją zaatakować, a tym bardziej specjalizowała w jej obsłudze. Specjalizacja kosztuje. Może być wręcz niemożliwa dla koncernu, który swoją przewagę rynkową zawdzięcza masowości produkcji, jej centralizacji. Być może oznaczałaby zmianę technologii. Masowość i centralizacja to źródło przewagi, silna strona, ale ma ona swoją słabość. Korporacja może być nieelastyczna i uniemożliwiać specjalizację np. w obsłudze nielicznych grup społecznych. Stąd właśnie zachęta do uderzania w słabe punkty silnych stron gigantów. Achilles miał swoją piętę, korporacje też mają. Trzeba je dostrzec, a wygrana Dawida z Goliatem może być nie tylko biblijną prawdą, ale biznesową rzeczywistością. Szansą dostępną tu i teraz. Szukajmy przewag, a nie małpujmy bezkrytycznie tego, co robią giganci. dr Jacek Dymowski Abadon Consulting Wdrażanie strategii CSR w MSP od czego zacząć? Mali i średni przedsiębiorcy (MSP) coraz częściej, tak jak my wszyscy, spotykają się z pojęciem społecznej odpowiedzialności. Po prostu coraz więcej mówi się o tej koncepcji w mediach. W pewnym sensie stała się modna, ale też jest to efekt unijnej polityki gospodarczej, która postawiła sobie za cel jej promocję. Wielu przedsiębiorców się nią interesuje. Zadają sobie pytania: czy ma ona zastosowanie w mojej firmie, czy może mi przynieść korzyści oraz od czego powinienem zacząć? Niestety, nie znajdując zadowalających odpowiedzi, często się zniechęcają. INNOWACYJNY POMYSŁ Najważniejszy jest unikalny i innowacyjny pomysł. To poszukiwanie nowych szans i przewag konkurencyjnych, przy jednoczesnych korzyściach dla otoczenia społecznego i przyrodniczego. ali i średni przedsiębiorcy mają do dyspozycji coraz szerszy wachlarz rozwiązań, warto dodać bezpłatnych, które mogą być przez nich z powodzeniem wykorzystywane. Jeżeli chodzi o dofinansowanie, to można je uzyskać w ramach projektu Zwiększenie konkurencyjności regionów poprzez społeczną odpowiedzialność biznesu (CSR), realizowanego w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Dofinansowanie może zostać przeznaczone na wdrożenie konkretnych rozwiązań społecznie odpowiedzialnych, dotyczących bieżącej działalności przedsiębiorstwa. Maksymalne dofinansowanie dla jednego przedsiębiorcy wynosi 100 tys. zł. Na początku pomysł, nie granty Niemniej w CSR pieniądze nie zawsze są najważniejsze. Najważniejszy jest unikalny i innowacyjny pomysł. To poszukiwanie nowych szans i przewag konkurencyjnych, przy jednoczesnych korzyściach dla otoczenia społecznego i przyrodniczego. Jeśli brak jest dobrego pomysłu, szkoda angażować środki finansowe, niezależnie, czy są to środki własne czy zewnętrzny grant. Warto zainteresować się realizowanym przez PARP projektem Społeczna odpowiedzialność biznesu. Już wkrótce możliwe powinno być uzyskanie bezpłatnego wsparcia doradczego, którego celem będzie pomoc w opracowaniu strategii społecznej odpowiedzialności dla wybranych MSP. Narzędzia w zasięgu ręki Warto również przyjrzeć się projektom lokalnym, zwłaszcza jeśli proponują one interaktywne narzędzia, z których może skorzystać każdy. Przede wszystkim mam tu na myśli dolnośląski projekt Agencji Rozwoju Innowacji CSR drogą do innowacji, którego przygotowanie od strony merytorycznej wspierałem. To prosty model do samodzielnego wykorzystania, który krok po kroku pomaga przedsiębiorcy wypracować w oparciu o CSR innowacyjne pomysły i zbudować prostą strategię. Wkrótce będzie upowszechniany w postaci aplikacji dostępnej online. Warto zwrócić uwagę na wysoki odsetek przedsiębiorców (83,3 proc.), którzy po testach zadeklarowali chęć jego polecenia innym przedsiębiorcom. Ta sama Agencja Rozwoju Innowacji oferuje też w ramach innego projektu ( Strategiczny CSR ) bezpłatne doradztwo konsultantów. Niemniej ta forma siłą rzeczy będzie dostępna wyłącznie dla firm z Dolnego Śląska. Warto zainteresować się również projektem RespEn, którego celem jest przekazanie wiedzy i umiejętności z zakresu CSR właśnie małym i średnim przedsiębiorcom. Osobom znającym język angielski warto z pewnością polecić skorzystanie z narzędzi wypracowanych za granicą, które dostępne są bezpłatnie w Internecie. Warto zwrócić uwagę np. na narzędzia wypracowane w Danii. W szczególności na rodzinę bardzo interaktywnych i przyjaznych użytkownikowi narzędzi internetowych Idea Compass, CSR Compass, Communiacation Compass i Climate Compass (dwa ostatnie niestety nie występują w wersji anglojęzycznej, a jedynie duńskiej). Ciekawym rozwiązaniem, ale wyłącznie dla osób znających język hiszpański, mogą się okazać dwa niezależnie od siebie stworzone modele: Autodiagnoctico RS Pymes oraz Xertatu:adi. dr Jacek Dymowski Abadon Consulting

17 18 GRUDZIEŃ 2013 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ WYZWANIA Tragedia w Bangladeszu pół roku później W kwietniu tego roku świat obiegła wiadomość o tragicznej katastrofie w Bangladeszu fabryki, w których produkowano m.in. ubrania najbardziej znanych światowych marek odzieżowych, zawaliły się, powodując śmierć ponad tysiąca osób. BEZPIECZEŃSTWO PRACY Bezpieczeństwo pracy i prawa człowieka, w naszej części świata uważane za bezdyskusyjny standard, w krajach rozwijających się nie są normą. Wydarzenie odbiło się głośnym echem w mediach, organizacje społeczne wystosowały liczne protesty i apele do firm korzystających z pracy dalekich dostawców, aby te wzmocniły standardy bezpieczeństwa w fabrykach i wspomogły rodziny ofiar tragedii. W maju organizacje pozarządowe, firmy i związki zawodowe z całego świata powołały inicjatywę na rzecz poprawy bezpieczeństwa w fabrykach produkujących odzież w Bangladeszu (Accord on Fire and Building Safety in Bangladesh) porozumienie ma moc prawną i podpisało je do tej pory ok. 100 firm odzieżowych z 19 krajów. Co dziś pozostało z tego społecznego poruszenia? Tragedia w Rana Plaza, kompleksie fabryk w Bangladeszu, które zawaliły się w kwietniu tego roku, nie jest pierwszym tego typu wydarzeniem. O tragicznych skutkach zaniedbań w łańcuchach dostaw zachodnich (i nie tylko) producentów wiemy od co najmniej dwóch trzech dekad. Od kiedy firmy pozbywają się aktywów trwałych, zlecając produkcję na zewnątrz w coraz bardziej oddalonych zakątkach świata, coraz trudniej kontrolować i monitorować jakość zarządzania w rozległych sieciach globalnej wymiany handlowej. Bezpieczeństwo pracy i prawa człowieka, w naszej części świata uważane za bezdyskusyjny standard, w krajach rozwijających się nie są normą. Właściciele fabryk i pośrednicy pilnie strzegą tajemnicy, która tak naprawdę nie jest tajemnicą, czyli tego, jak udaje im się oferować zachodnim kontrahentom towary po szokująco niskiej cenie, na czas i w dużych ilościach. Niestety, zwykle odbywa się to kosztem ludzi zatrudnionych w fabrykach (głodowe pensje, absurdalne godziny pracy) i zasad BHP. Czy wydarzenia w Rana Plaza zmieniły podejście firm do zarządzania dostawami? Trudno na to pytanie jednoznacznie odpowiedzieć. Przedsiębiorcy korzystający z usług tego rodzaju fabryk dzielą się na kilka grup pod względem reakcji na tragedię i podejmowanych czy planowanych działań. Oto kilka typów: Liderzy nieliczna grupa firm, do których zalicza się m.in. producent ubrań Patagonia, które postanowiły nic nie zmieniać w swoim podejściu do dostawców, ponieważ i tak są liderami w dbaniu o standardy etyczne i bezpieczeństwo pracy. Patagonia współpracuje z Fair Trade USA, organizacją wspomagającą monitorowanie warunków pracy, i dba o rzetelny dobór dostawców. Z tego względu firma nie podpisała międzynarodowego porozumienia, uznając, iż byłoby to duplikowanie tego, co już robi. Sygnatariusze firmy, które podpisały porozumienie, wśród nich m.in. znana marka H&M; spora część z nich już wcześniej deklarowała zaangażowanie na rzecz poprawy standardów etycznych w swoich łańcuchach dostaw (niekiedy tylko pozorując odpowiedzialność); wydarzenia w Bangladeszu uświadomiły im, jak iluzoryczna jest ich wiedza i kontrola w tym obszarze. Negacjoniści firmy, które zignorowały (całkowicie lub początkowo) apele o zwiększenie kontroli nad bezpieczeństwem pracy u dostawców w Bangladeszu, wśród nich niechlubnie znalazła się polska firma LPP, właściciel znanych marek odzieżowych typu Reserved czy Cropp. Po licznych apelach i akcjach organizacji obywatelskich, m.in. Clean Clothes Polska, firma zadeklarowała, że podejmie starania w kierunku poprawy warunków pracy u swoich azjatyckich dostawców. Równolegle z działaniami podejmowanymi przez firmy trwają starania o podniesienie płacy minimalnej w Bangladeszu, a firma H&M zadeklarowała nawet ustanowienie godnej płacy w fabrykach dla niej produkujących do 2018 roku. Niestety, sprawa jest skomplikowana jak informują przedstawiciele Ethical Trading Initiative (ETI), po zwiększeniu płac właściciele mieszkań i wszyscy, którzy żyją z pracowników fabryk, również podniosą swoje ceny. Co realnie mogą zrobić firmy, które korzystają z dostawców w krajach rozwijających się? Z biegiem czasu mamy do dyspozycji coraz więcej narzędzi dostawców można audytować, edukować, można również wykorzystać specjalne programy umożliwiające zbieranie danych o sytuacji w fabrykach (m.in. Labor Link), można podjąć współpracę z organizacjami zajmującymi się Sprawiedliwym Handlem. Jedno jest pewne: bierność nie jest postawą godną firm odpowiedzialnych społecznie. Natalia Ćwik Go Responsible Consulting ARTYKUŁ SPONSOROWANY Deregulacja w pytaniach bez odpowiedzi Zjawisko deregulacji wywołuje coraz bardziej niepokojące skojarzenia. Nieuchronnie prowadzi ono do obniżania jakości usług to już wiemy. Własność przemysłowa ma szczególne znaczenie dla przedsiębiorstw, a poziom usług w tej dziedzinie przekłada się bezpośrednio na kondycję innowacyjnej gospodarki. Zastanówmy się wobec tego, czy ułatwienie świadczenia usług rzecznikowskich (i zezwolenie na wykonywanie ich przez nierzeczników patentowych w zakresie znaków towarowych), przewidywane w III transzy deregulacji, przewiduje także mechanizmy zabezpieczające przedsiębiorców przed błędami popełnianymi w tej dziedzinie? Żadnych. Środowisko promujące deregulację uspokaja rynek zweryfikuje sytuację. To pozornie uspokajające stwierdzenie przypomina znacznie bardziej celne, pocieszające fryzjerskie powiedzenie, w którym rozróżnia się jednak sytuacje odwracalne od nieodwracalnych: Włos nie ząb odrośnie. Czy deregulacja zawodu rzecznika patentowego ułatwi dostęp przedsiębiorców do usług w dziedzinie znaków towarowych, skoro każdy z nich może samodzielnie podejmować wszystkie działania przed Urzędem Patentowym RP? Zakres uprawnień przedsiębiorców nie zwiększy się w niczym. A wobec tego projektowana deregulacja nie jest dedykowana przedsiębiorcom, ale radcom prawnym i adwokatom. Przyznanie tym grupom uprawnień do działania w zakresie znaków towarowych nie wynika z niezaspokajanych dotąd potrzeb klientów, ponieważ takie niezaspokojone potrzeby po prostu nie istnieją. Nigdy nie występowały ograniczenia Czy ułatwienie świadczenia usług rzecznikowskich przewidywane w III transzy deregulacji, przewiduje także mechanizmy zabezpieczające przedsiębiorców przed błędami popełnianymi w tej dziedzinie? Żadnych. wynikające z braku dostępu do kompetentnie i chętnie realizowanych przez rzeczników patentowych zleceń. Pamiętać jednak trzeba, że zgłoszenie znaku nie jest łatwe. Powinno zostać poprzedzone oceną czystości i szans na uzyskanie jego ochrony. Skutki zgłoszenia (i ewentualnych jego wad) ujawnią się dopiero po latach. Wskazanie przez ustawodawcę innych grup zawodowych pełnomocników, jako specjalistów w dziedzinie własności przemysłowej, poprzedzone powinno zostać realnym, rzeczywistym przygotowaniem tych osób do świadczenia takich usług. Tymczasem roztacza się mylącą iluzję możliwości zarobkowania przez adwokatów i radców prawnych w nowej dla nich dziedzinie. Czy rzeczywiście deregulacja mogłaby poprawić deficyt zleceń w obszarze usług prawnych? Wydaje się to mało prawdopodobne, skoro usługi te miałaby wykonywać grupa 10 tys. adwokatów, ponad 23 tys. radców pewnych, a przypomnijmy, że w marcu 2013 r. do egzaminów kończących aplikację radcowską i adwokacką przystąpiło ok. 8 tys. osób. Zestawmy te wielkości z informacją, iż w 2012 r. zgłoszono w Polsce w trybie krajowym tylko ok. 14 tys. znaków towarowych. Zatem czemu miałaby służyć deregulacja? Posunięcie to otwierałoby dla ok. 40 tysięcy prawników rynek obsługiwany obecnie w Polsce kompetentnie przez grono liczące mniej niż tysiąc osób. Przyjmując za raportem rocznym UPRP, iż w 2012 r. w Polsce dokonano 14 tys. zgłoszeń znaków towarowych, uznać należy, że wartość tych usług przełożyła się na ok zł miesięcznie dla przeciętnego rzecznika patentowego. Kwota ta jest bez znaczenia dla rynku pracy prawników, których średnie pensje szacowano w 2012 r. następująco: ok adwokatów zarabiało średnio 9200 zł oraz radców prawnych zł. W XIX w. w USA w wyniku industrializacji nastąpiło gwałtowne zapotrzebowanie na usługi pośredników w sprawach patentowych. Liberalne traktowanie ich przez Urząd Patentowy USA spowodowało, że w krótkim czasie prace w tym nowym zawodzie podjęło wiele nieprzygotowanych do tego osób. Pojawiły się błędy i musiało być to zjawisko nagminne, skoro Urząd Patentowy, powołując się na regulację z 1870 r., wydał w 1876 r. oświadczenie, iż pośrednikom, którzy dopuszczali sie nieprofesjonalnych działań, będzie cofnięte zezwolenie na prowadzenie praktyki. Polska jak dotąd uniknęła takiej sytuacji. Szanując profesjonalizm, zadbamy najwłaściwiej o dobrą kondycję naszej gospodarki. Anna Korbela prezes Polskiej Izby Rzeczników Patentowych

18 INSPIRACJE NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ GRUDZIEŃ Czas na odwagę Kluczowe pytanie CSR będzie dotyczyć w najbliższej przyszłości rozumienia roli biznesu w społeczeństwie. Czy pracując w biznesie, podejmujemy jakieś szczególne zobowiązania społeczne? Dlaczego często zdarza się tak, że ceniąc sobie dobro, idziemy jednak świadomie za tym, co zdecydowanie złe? oże powodem nieetycznych zachowań jest po prostu brak wiedzy, niedostrzeganie konsekwencji, a może nieumiejętność stosowania przyjmowanych wartości? To oczywiście możliwe, że ci, którzy idą do biznesu, chcą jedynie zarobić jak najwięcej i jak najszybciej, nie myśląc o etyce i odpowiedzialności. Ale bardziej prawdopodobne jest to, że brakuje im odwagi, by robić to, co powinni, i zapominają o tym, że posiadają wystarczającą siłę, żeby zmieniać świat na lepsze. Właśnie świadomość powinności moralnych to niezbędna cecha, która zdeterminuje w najbliższej przyszłości możliwość podejmowania odpowiedzialności społecznej przez biznes. W polskim biznesie przyjdzie wreszcie czas na odwagę. Tymczasem społeczną odpowiedzialność biznesu traktuje się u nas jako formę nawracania ludożerców biznesu na wegetarianizm gospodarczy. W prywatnych rozmowach często słyszę taką mantrę polskiego menedżera: W biznesie nie da się przestrzegać zasad etyki. Biznes to biznes, trzeba walczyć o swoje Nadchodzą nieuchronnie czasy, gdy istotna będzie ocena wpływu społecznego i środowiskowego prowadzonej działalności gospodarczej, a nie tylko efekty finansowe. i wszystkie metody są dozwolone. Nikt nie stosuje się do tych pięknych zasad społecznej odpowiedzialności. Trzeba zręcznie kombinować, żeby nie wypaść z gry. To jest walka o byt. Oczekują od nas ponadprzeciętnych wyników, no to przecież jakoś musimy je osiągać. Dlatego biznes i etyka nie mają i nie powinny mieć ze sobą nic wspólnego, gdyż celem biznesu jest zysk, a celem etyki jest przeszkadzanie w tym. Społeczna odpowiedzialność zdecydowanie nie pasuje do powszechnej ciągle u nas wizji zarówno etyki, jak i biznesu. Nadchodzą jednak nieuchronnie czasy, gdy coraz ważniejsze będzie spełnianie rosnących oczekiwań różnych grup interesariuszy, gdy istotna będzie ocena wpływu społecznego i środowiskowego prowadzonej działalności gospodarczej, a nie tylko efekty finansowe. To będzie całkowicie inna perspektywa widzenia roli biznesu w społeczeństwie. Jej podstawą będzie integralność etyczna. Jeżeli liderzy biznesu nie podejdą do tego poważnie, to doprowadzą do dezintegracji kultury organizacyjnej, dysonansu moralnego wśród kadry i w konsekwencji do zmniejszania wartości firmy. Dlatego porządkowanie wewnętrznej infrastruktury etycznej w dobrze przemyślany sposób jest obecnie znacznie ważniejsze niż zlecanie konsultantom, by napisali kodeks etyczny dla firmy. Fasadowość wielu kodeksów nie wzmacnia bowiem ram integralności etycznej, lecz jedynie podtrzymuje wysoki poziom korporacyjnej hipokryzji. dr Bolesław Rok Centrum Etyki Biznesu, Akademia Leona Koźmińskiego WARTO PRZECZYTAĆ Jeffrey A. Harris Przedsiębiorcy i wizjonerzy. Jak Disney, Yunus i Jobs zmienili świat Książka o udanych przedsięwzięciach, które przyjęły się na całym świecie, pokonując trudności finansowe i administracyjne, i doprowadziły do znaczących przemian społecznych. Autor przedstawia pionierskie firmy, a także artystów i organizacje non-profit. Są pośród nich Walt Disney (Walt Disney World), Steve Jobs (Apple), Larry Page i Sergey Brin (Google) czy Muhammad Yunus (Grameen Bank). Napisana w reporterskim stylu opowieść o ludziach z pasją i skutecznych menedżerach, którzy potrafili zrealizować marzenia. * * * * * * * * * Justyna Szumniak-Samolej Odpowiedzialny biznes w gospodarce sieciowej We współczesnej, niezwykle złożonej i usieciowionej gospodarce globalnej wyzwaniem dla firmy staje się odnalezienie swojego miejsca i sposobu na sukces. Jednym z fenomenów społecznych staje się to, że konsumenci potrafią się samoorganizować, tworzyć wirtualne społeczności i dobrowolnie ze sobą współpracować. Książka odpowiada na pytania: Jak zjawiska wywołane rozwojem technologii sieciowych przekształcają biznes? Czy wymuszają zmianę dotychczasowych praktyk i stwarzają warunki dla nowej jakości CSR? Bolesław Rok Podstawy odpowiedzialności społecznej w zarządzaniu Kolejne skandale w świecie biznesu, takie jak końskie mięso w wołowinie, powodują, że temat etyki w biznesie nie tylko nie zniknie z debat publicznych, ale najpewniej zyska na znaczeniu. Wciąż nie brakuje zwolenników poglądu, że jedyną odpowiedzialnością firmy jest przynoszenie zysku właścicielowi. Jednocześnie nie da się zlekceważyć argumentu, że każda działalność ekonomiczna ma swój wymiar społeczny. Istotną wartość książki stanowią zaprezentowane wyniki badań przeprowadzonych w dużych firmach prowadzących działalność w Polsce. * * * * * * * * * Magdalena Płonka Etyka w modzie czyli CSR w przemyśle odzieżowym Pierwszy w Polsce kompletny przewodnik po kontrowersyjnym temacie etycznych postaw w modzie. Autorka wyczerpująco pokazuje, jak poważne konsekwencje wiążą się z codziennymi wyborami zwykłych ludzi. Nie każdy jest bowiem świadomy, że ubrania, które kupuje, mają bezpośredni wpływ na prawa człowieka, warunki pracy, sytuację zwierząt, a także globalne zmiany klimatyczne. Książka podpowiada, jak dokonywać odpowiedzialnych wyborów podczas zakupów. CASE STUDY PARTNERA PUBLIKACJI Grupa Azoty oblicze odpowiedzialnej chemii Grupa Azoty to zwieńczenie długiej historii polskiego przemysłu chemicznego. Dziś jest to największy w kraju i jeden z największych w Europie koncern chemiczny. Jednym z najważniejszych elementów strategii Grupy jest odpowiedzialność za otoczenie, w którym działa. Grupa Azoty znajduje się w gronie europejskich liderów firm chemicznych, oferuje rozpoznawalne marki nawozów, tworzyw, alkoholi OXO, plastyfikatorów oraz pigmentów i innych chemikaliów. W sposób strategiczny Grupa Azoty traktuje kwestie zrównoważonego rozwoju. Odzwierciedleniem tego jest zintegrowane podejście do działań podejmowanych w zakresie efektywności ekonomicznej, odpowiedzialności względem pracowników i środowiska oraz relacji z otoczeniem. Strategia biznesowa Grupy Azoty na lata zakłada wdrożenie kompleksowej Strategii zrównoważonego rozwoju na podstawie modelowego rozwiązania przyjętego w jednostce dominującej Grupie Azoty S.A. Dążąc do osiągania satysfakcjonujących wyników ekonomicznych, Grupa doskonali systemy zarządzania, prowadzi otwartą politykę informacyjną Instalacja utleniania cykloheksanu, Grupa Azoty fot. archiwum Grupy Azoty i dialog ze swoimi interesariuszami, dba o bezpieczeństwo pracowników oraz otoczenia firmy. Inicjatywy Grupy Azoty Grupa Azoty jest aktywnym uczestnikiem systemu społecznego. W poczuciu odpowiedzialności wobec społeczności lokalnych podejmuje dobrowolne działania w zakresie inwestycji na rzecz środowisk lokalnych, rozwiązywania problemów społecznych oraz filantropii, które pozytywnie wpływają na rozwój społeczny i gospodarczy. Działania podejmowane są na poziomie korporacyjnym, czego wyrazem jest np. przyjęcie wspólnej Polityki społeczno-sponsoringowej Grupy Jednym z najważniejszych elementów strategii Grupy Azoty jest odpowiedzialność za otoczenie, w którym działa. Zgodnie z jej założeniami rozwój technologii zawsze może iść w parze z dbałością o środowisko naturalne i pozytywnymi wynikami ekonomicznymi. Azoty, która definiuje obszary wsparcia dedykowane lokalnym inicjatywom i potrzebom mieszkańców z regionów, w których działają spółki tworzące Grupę. Wśród najważniejszych wydarzeń oraz podmiotów wspieranych przez Grupę Azoty należy wymienić Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego, Tarnowską Nagrodę Filmową, Grupa Azoty International Jazz Contest, Mecz Gwiazd 2013 Fundacja Siatkarze dla Hospicjum, Międzynarodowe Obchody Dni Chemika Dni Polic, GRYFIA Nagroda Literacka dla Autorki. Grupa Azoty prowadzi dialog nt. aktualnego stanu przemysłu chemicznego oraz szans rozwoju poprzez wspieranie i udział merytoryczny w takich wydarzeniach jak konferencja Nafta Chemia, Europejski Kongres Gospodarczy, Trendy Ekorozwoju w Przemyśle Chemicznym, międzynarodowa konferencja Zarządzanie Finansami, Forum Inwestycyjne w Tarnowie, Ogólnopolski Kongres Petrobiznesu oraz Forum Gospodarcze Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Wsparcie społeczności lokalnych Przekazując darowizny, Grupa Azoty stara się także aktywnie reagować na potrzeby stowarzyszeń, szkół i innych podmiotów oraz osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. W odpowiedzi na takie potrzeby wdrożona została Polityka darowizn Grupy Azoty. Grupa Azoty dostrzega potencjał intelektualny młodzieży kształcącej się w kierunkach związanych z chemią, dlatego wypracowana została Polityka stypendialna Grupy Azoty. Grupa Azoty wspiera również rozwój sportu zawodowego i amatorskiego. Wsparciem objęte są m.in. Polski Związek Narciarski, ZAKSA Kędzierzyn-Koźle (siatkówka mężczyzn), Klub Żużlowy Unia Tarnów, PSPS Chemik Police, MKS Pogoń Szczecin (piłka nożna), AZS Koszalin (koszykówka), KS Azoty Puławy, SPR Tarnów (piłka ręczna), PKCh PWSZ Tarnów (siatkówka kobiet), Ludowy Klub Jeździecki Lewada Ośrodek Przygotowań Olimpijskich, FLOATING GARDEN SZCZECIN OPEN 2012 (turniej golfowy) oraz sportowcy: Edyta Ropek (wspinaczka sportowa), Bartłomiej Mróz (parabadminton), Robert Kubica (motosport) i Piotr Żyła (skoki narciarskie). Respect Index Grupa Azoty S.A. znajduje się w elitarnym gronie spółek notowanych w RESPECT Index. Spółka już siedmiokrotnie pozytywnie przeszła weryfikację organizowaną przez GPW i jest notowana w indeksie nieustannie od momentu jego utworzenia. Obecność Grupy Azoty jest potwierdzeniem, że zarówno spółka, jak i jej grupa kapitałowa jest stabilnym i godnym zaufania partnerem biznesowym zarządzanym zgodnie z najwyższymi standardami.

19 20 GRUDZIEŃ 2013 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ CASE STUDY PARTNERA PUBLIKACJI CASE STUDY PARTNERA PUBLIKACJI Aktywni w trosce o przyszłość Grupa LOTOS na COP19 W tym roku Polska była organizatorem Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu. Podczas corocznych Konferencji COP poszczególne państwa przedstawiają proces wdrażania postanowień Konwencji z Kyoto, a także wypracowują nowe postanowienia na rzecz ochrony klimatu. Tegoroczna konferencja była wyjątkowym wydarzeniem nie tylko ze względu na przedmiot obrad, ale również fakt, że po raz pierwszy do współpracy zaproszono przedstawicieli przemysłu i miast. Dzięki nowemu podejściu do obrad Grupa LOTOS zaangażowała się w dialog, którego celem jest wypracowanie zrównoważonej polityki przyjaznej zarówno środowisku, jak i społeczeństwom krajów dbających o przeciwdziałanie zmianom klimatu. Czas dialogu Przygotowania rozpoczęto na długo przed konferencją. Ministerstwo Środowiska zorganizowało serię spotkań konsultacyjnych Klimat dla rozwoju, które stały się platformą łączącą różne środowiska administrację państwową i samorządową, przedstawicieli biznesu, organizacji branżowych i proekologicznych. Grupa LOTOS czynnie brała udział w tych spotkaniach. W tak stworzonym think tanku eksperci każdej ze stron debatowali nad szansami oraz zagrożeniami, jakie dla Polski i Europy stwarza polityka klimatyczna. Ponadto rozmowy skupiały się wokół Podstawowym celem Grupy LOTOS jest redukcja emisji gazów cieplarnianych w cyklu życia paliw o 6 proc. do 2020 r. dzięki zastosowaniu metod efektywnego wykorzystywania energii. Strategia CSR zakłada wdrażanie przez koncern wyłącznie technologii przyjaznych środowisku, opartych na najlepszych dostępnych rozwiązaniach charakteryzujących się niską emisyjnością i wysoką efektywnością procesów, a także realizowanie inwestycji przynoszących korzyści zarówno fi rmie, jak i lokalnej społeczności. znaczenia źródeł energii odnawialnej i konwencjonalnej w energy- -mix poszczególnych krajów. Mimo licznych punktów spornych wszystkie środowiska podjęły się wspólnie wypracować stanowisko, które pomogło ministerstwu przygotować się do prowadzenia negocjacji w trakcie Szczytu Klimatycznego. Podjęcie dialogu ze stroną społeczną pozwoliło państwu wykorzystać bogatą wiedzę merytoryczną zaproszonych gości. Nie zapominajmy, że wiele firm z sektora przemysłowego, w tym Grupa LOTOS, Cel kluczowy Strategii społecznej odpowiedzialności Grupy Kapitałowej LOTOS w obszarze zarządzania zasobami naturalnymi w procesie produkcji: Ograniczenie ryzyka środowiskowego oraz dążenie do stałego minimalizowania stopnia negatywnego oddziaływania działalności na środowisko. zrealizowało projekty inwestycyjne na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych. Administracja, korzystając z doświadczeń przemysłu, może łatwiej oszacować wyzwania, jakie stawia przed Polską polityka przeciwdziałania zmianie klimatu. Klimat przyjazny społeczeństwu Ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko to postulat, który nie bez powodu stał się priorytetem dla globalnej społeczności. Jednak ze względu na głębokie różnice między regionami geograficznymi i politycznymi świata, jak i złożoność samego problemu trudno jednoznacznie wskazać priorytety działań, które należy podjąć w ramach walki ze zmianami klimatu; tym bardziej trudno mówić o harmonogramie tych działań. Celem państw, które wzięły udział w Szczycie Klimatycznym, było wypracowanie schematu przygotowań do stworzenia i przyjęcia porozumienia określającego zobowiązania w zakresie zrównoważonego rozwoju poszczególnych krajów. Natomiast celem ekspertów obecnych na konferencji z ramienia biznesu było wskazanie kosztów gospodarczych i społecznych poszczególnych rozwiązań, których nie wolno zignorować. Zobowiązanie do przeciwdziałania zmianie klimatu nie pozostaje bez wpływu na rozwój krajów, które w trosce o środowisko decydują się na zaostrzenie polityki klimatycznej. Wyśrubowane cele w obszarze redukcji emisji gazów cieplarnianych nieuchronnie prowadzą do obniżenia konkurencyjności firm prowadzących działalność w regionie, gdzie nowe porozumienie będzie obowiązywać. Problem dotyczy jednak nie tylko pojedynczych firm czy branż, ale całych gospodarek światowych. Skutki obranej polityki dotkną również bezpośrednio każdego konsumenta, którego czeka wzrost kosztów życia, a w najgorszym przypadku nawet utrata pracy. Czy warto zastopować rozwój i ponieść tak znaczące koszty społeczne? Czy stać nas na to, aby pozbyć się przemysłu na rzecz krajów, które dysponują tanią energią? Bez zgromadzenia odpowiednich danych i rozważenia wielu scenariuszy nie można wskazać właściwych odpowiedzi. Zdecydowanie jednak należy stawiać pytania. JOWITA TWARDOWSKA dyrektor ds. komunikacji i CSR w Grupie LOTOS S.A. Dyskutujmy o drodze do celu Paweł Olechnowicz prezes zarządu, dyrektor generalny Grupa LOTOS S.A. Udział Grupy LO- TOS w Międzynarodowym Szczycie Klimatycznym to naturalna konsekwencja naszego zaangażowania w sprawy kluczowe dla polskiego społeczeństwa. Nie po raz pierwszy skorzystaliśmy z okazji do zaprezentowania stanowiska dotyczącego polityki klimatycznej. Nasi eksperci włączają się w dialog z władzami państw Unii Europejskiej oraz organizacjami proekologicznymi, działając w imieniu nie tylko branży czy pracodawców, ale także wszystkich członków społeczeństwa, których miejsce pracy i domowy budżet zależą od wypracowywanego obecnie porozumienia. Za sukces tegorocznego Szczytu Klimatycznego poczytujemy fakt, że ciężar dyskusji przesuwa się w kierunku bardziej realnych wniosków i założeń. Przemysł przestaje być postrzegany jako jedyny dłużnik środowiska stopniowo wzrasta świadomość wpływu, jaki ma wzrost liczby ludności oraz poziomu urbanizacji na ilość gazów cieplarnianych dostających się do atmosfery. Dostrzega się też społeczne koszty działań podejmowanych na rzecz klimatu. Coraz częściej politycy mówią o zmianie nie celu bo cel, jakim jest ochrona środowiska, pozostaje ten sam ale sposobu jego osiągnięcia. I ten przełom w myśleniu jest z perspektywy Grupy LOTOS, wielokrotnego inicjatora publicznej debaty w tym obszarze, kluczowy.