Raport drogowy. Tendencje rozwoju branży drogowej. Żelazna Dama warszawskich dróg Grażyna Lendzion o zarządzaniu drogami stolicy

Transkrypt

1 text Nr 9(64)/2013 wrzesień 2013 Cena 19,12 zł (w tym VAT 8%) Raport drogowy Tendencje rozwoju branży drogowej Żelazna Dama warszawskich dróg Grażyna Lendzion o zarządzaniu drogami stolicy Czas jakość cena Inżynieria wartości w projektach GDDKiA Bezpieczeństwo drogowe cywilizacyjne wyzwanie Działania Polski w zakresie BRD 1

2

3 od redakcji FOT. JACEK BOJARSKI Tutaj jest kawałek Europy stwierdził Wojciech Lubawski, prezydent Kielc, podczas uroczystości otwarcia Centrum Kongresowego Targów Kielce. Uruchomione pod koniec sierpnia br. centrum pomieści 1000 osób w 14 wielofunkcyjnych salach. Z jego 57-metrowej wieży widokowej można podziwiać panoramę Kielc, która w tamten sierpniowy wieczór wyglądała naprawdę imponująco. Uroczyste spotkanie było też okazją do dyskusji na temat przyszłości branży wystawienniczej. Co słychać w branży drogowej, dowiadywaliśmy się, zbierając informacje do naszego raportu drogowego, w którym przedstawiamy nie tylko nagą prawdę danych liczbowych, ale również tendencje rozwojowe. W bieżącym roku nastąpił spadek produkcji mieszanek mineralno-asfaltowych, tylko w przypadku niektórych przedsiębiorstw jest to konsekwencja prowadzonych restrukturyzacji. Przedsiębiorcy wspólnym głosem mówią o konieczności zwiększenia marży na kontraktach. Bez tego rozwój drogownictwa jest niemożliwy. Czy dojdzie do tego w kolejnej perspektywie unijnej? Z zapowiedzi branży i administracji wynika, że obie strony wyciągnęły wnioski. W latach GDDKiA planuje wydatkować ponad 55 mld zł, z czego w 2014 r mld zł. Na ten rok zapowiadano 50 kontraktów i przetargi na budowę ponad 730 km dróg ekspresowych. W przypadku 26 odcinków (370 km) trwa obecnie etap prekwalifikacji. Nowością w zarządzaniu projektami GDDKiA jest system inżynierii wartości. O szczegółach informujemy w wywiadzie Anna Krawczyk, wydawca z zastępcami Generalnego Dyrektora Tomaszem Rudnickim, odpowiedzialnym za inwestycje, i Andrzejem Maciejewskim, odpowiedzialnym m.in. za zarządzanie istniejącą siecią dróg. O zarządzaniu drogami stolicy oraz o bezpiecznym korzystaniu z nich mówi Grażyna Lendzion, dyrektor Zarządu Dróg Miejskich w Warszawie. Poprawa bezpieczeństwa drogowego jest wyzwaniem cywilizacyjnym w skali globalnej. Jakie działania podejmuje Polska w tym zakresie, mówią przedstawiciele Stowarzyszenia Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego, Bartłomiej Morzycki, prezes zarządu, i Andrzej Grzegorczyk, wiceprezes zarządu. Od sierpnia br. nasza redakcja jest członkiem wspierającym Stowarzyszenia. Jako że temat nie traci na aktualności, postanowiliśmy zorganizować seminarium Czy nasze drogi są bezpieczne? Wpływ geometrii i wyposażenia drogi na bezpieczeństwo użytkowników, które odbędzie się w dniach października w Urzędzie Dzielnicy Ursynów. Naszym partnerem jest Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie. Seminarium zostało objęte patronatem honorowym przez sejmową Komisję Infrastruktury, Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, Krajową Radę Zarządców Dróg Powiatowych i Stowarzyszenie Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego. Spotkanie zakończymy debatą z udziałem przedstawicieli parlamentu, administracji oraz ekspertów z dziedziny BRD szczegóły publikujemy na stronie 14. Serdecznie Państwa zapraszam. 3

4 Spis treści Nr 9(64)/2013 (wrzesień 2013) 16 Raport drogowy produkcja MMA w latach 2012 i 2013 Czy rynek drogowy rzeczywiście się załamał? Postanowiliśmy zbadać kondycję firm drogowych, biorąc pod uwagę produkcję mieszanek mineralnoasfaltowych (MMA). Porównaliśmy cztery okresy: pierwszą połowę 2012 roku i 2013 roku oraz drugą połowę 2012 r. i 2013 r. 10 Żelazna Dama warszawskich dróg Chętnie sięgamy po nowe technologie, pod warunkiem że mają one certyfikaty i są odpowiednie dla dróg miejskich o dużym natężeniu ruchu. Cenimy sobie zwłaszcza te, które skracają czas trwania robót mówi Grażyna Lendzion, dyrektor Zarządu Dróg Miejskich w Warszawie. 20 Czas jakość cena W latach na realizację zadań powierzonych GDDKiA planuje się wykorzystać w sumie ponad 55 mld zł. W 2014 r. będzie to mld zł. RAPORT 16 Raport drogowy produkcja MMA w latach 2012 i Wypowiedź Roberta Paszkowskiego, wiceprezesa zarządu Ammann Polska Sp. z o.o. 20 Czas jakość cena Rozmowa z Tomaszem Rudnickim i Andrzejem Maciejewskim zastępcami Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad Rozmowa miesiąca 10 Żelazna Dama warszawskich dróg Rozmowa z Grażyną Lendzion, dyrektorem Zarządu Dróg Miejskich w Warszawie Samorządy 28 Informatyka i monitoring (Częstochowa) opracowała Joanna Proniewicz 29 Szpital energooszczędny (Powiat bocheński) opracowała Joanna Proniewicz Technologie 30 Chaosowi basta! Marek Krajewski, Janusz Olejnik 34 Asfalt najlepszy do drogowych zastosowań Agnieszka Kędzierska, Beata Wilkoszewska INWESTYCJE INFRASTRUKTURALNE 36 Technologie w służbie drogownictwa telżbieta Janiszewska 4

5 Wydawca Anna Krawczyk 30 Chaosowi basta! Niezwykle istotne jest dostosowywanie wymagań do najnowszych technologii i różnorodnych materiałów, ale to nie wystarczy bez koordynacji tych opracowań przez GDDKiA. Adres redakcji ul. Balonowa 21/ Warszawa tel./fax , tel Adres internetowy: biuro@inframedia.pl Redaktor prowadzący Leszek Mikołajków Adiustacja tekstów Joanna Reszko-Wróblewska Korekta Ewa Popławska 42 Bezpieczeństwo drogowe cywilizacyjne wyzwanie Rośnie odsetek kierowców starzejących się, konieczne więc będzie zwiększenie dostrzegalności oznakowania i jego odpowiedniej odblaskowości. Świadomość tych wyzwań cywilizacyjnych powinna wymusić zmianę przepisów prawnych mówi Bartłomiej Morzycki, prezes zarządu Stowarzyszenia Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego. Współpraca merytoryczna Dział Technologie Stanisław Styk Dział Drogi/Inżynieria ruchu Marek Bujalski Marek Wierzchowski Dział Ochrona środowiska Anna Ceroń Radosław Kucharski Kamilla Olejniczak Zbigniew Szymański drogi 38 Korzyści widoczne na nawierzchni Adam Chromiec 42 Bezpieczeństwo drogowe cywilizacyjne wyzwanie Rozmowa z Bartłomiejem Morzyckim, prezesem zarządu i Andrzejem Grzegorczykiem, wiceprezesem zarządu Stowarzyszenia Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego 48 Dwa lata Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym Tomasz Połeć 50 Stop piratom drogowym Rozmowa z Andrzejem Konarzewskim, prezesem zarządu Zakładu Urządzeń Radiolokacyjnych ZURAD 52 Minironda tani i skuteczny sposób na poprawę BRD Bogusław Bernad, Maciej Trybek ENERGETYKA 56 Jaśniej, efektywniej, oszczędniej Marcin Grzanka 60 Efektywne energetycznie szpitale Michał Elertowicz STAŁE RUBRYKI 6 Aktualności 62 Zapowiedzi Dział Kruszywa Aleksander Kabziński Marek Krajewski Janusz Olejnik Piotr Sobczyński Prenumerata Kolporter SA oraz redakcja tel fax Prenumerata w internecie: Cena prenumeraty na 2013 rok: wydanie papierowe 177 zł + 8% VAT e-wydanie 127 zł + 8% VAT DTP Justyna Kula Grafika na okładce Justyna Kula Zdjęcie na okładce Olga Galushko/ Fotolia.com Redakcja nie odpowiada za treść reklam i nie zwraca materiałów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo do zmian i skracania przesłanych materiałów.

6 aktualności Prace na torach w rejonie Trójmiasta na ostatniej prostej Wielkimi krokami zbliża się zakończenie robót na obszarach Gdańska i Pruszcza Gdańskiego oraz Gdyni i Sopotu prowadzonych w ramach modernizacji linii Warszawa Gdynia. Już teraz w wielu miejscach robotnicy prowadzą jedynie prace wykończeniowe. Na stacjach Sopot, Gdynia Główna i Gdynia Chylonia zakończono już przebudowę peronów, które zostały wyposażone m.in. w nowe wiaty. Do końca roku również pojawią się windy. Dodatkowo w Sopocie i w Gdyni Głównej instalowany jest nowy system informacji dla podróżnych. Modernizację przechodzi także peron dalekobieżny na przystanku osobowym Gdańsk Oliwa. Na obszarze Gdyni i Sopotu roboty prowadzone są równocześnie na 15 obiektach inżynieryjnych, w większości przepustach i wiaduktach kolejowych nad drogami. Modernizowana jest także część torów na odcinku Sopot Gdynia Orłowo, natomiast na szlaku Gdynia Główna Gdynia Chylonia trwa budowa zupełnie nowego toru. Na odcinku od Pruszcza Gdańskiego do Gdańska Południowego otwarto dla pasażerów perony na przystankach Gdańsk Lipce i Gdańsk Orunia. Do ruchu dopuszczony został także jeden z dwóch znajdujących się tam torów, co pozwoliło rozpocząć modernizację drugiego z nich, łączącego Pruszcz Gdański i Gdańsk Lipce. Termin zakończenia wszystkich robót przewidziany jest na I kwartał 2014 roku. Inwestycja jest częścią modernizacji magistrali kolejowej E-65, należącej do VI paneuropejskiego korytarza transportowego, łączącego regiony nadbałtyckie z obszarami położonymi nad morzem Adriatyckim i na Bałkanach. Prace prowadzone są w ramach projektu Modernizacja linii kolejowej E65/C-E65 na odcinku Warszawa Gdynia na obszarze LCS Gdańsk, LCS Gdynia. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, a całkowity koszt jego realizacji wynosi 1,16 mld PLN. Maciej Dutkiewicz Centrum Realizacji Inwestycji, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Tańszy dostęp do torów. Średnia stawka sieciowa od przyszłego roku niższa o 20% Przez kolejne trzy lata stawka nie będzie rosła. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. proponują obniżkę opłaty za dostęp do torów od grudnia 2013 roku. Ta bezprecedensowa w historii transportu kolejowego w Polsce decyzja korzystnie wpłynie na ofertę dla pasażerów, kondycję finansową przewoźników oraz poprawi konkurencyjność branży. We wrześniu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. ogłosiły plany redukcji stawek dostępu do torów dla przewoźników pasażerskich i towarowych. Średnia stawka sieciowa spadnie o 20,4%. Decyzja o obniżce stawek to bardzo dobra informacja dla rynku. To poważny impuls dla rozwoju rynku przewozów kolejowych. Przy okazji usuwamy niezgodność z prawem unijnym. Wszystkim nam zależy na rozwoju rynku przewozów pasażerskich i towarowych. Transport kolejowy powinien być coraz bardziej konkurencyjny. Co ważne, propozycja PKP PLK daje perspektywę stabilności dla rynku na najbliższe 4 lata mówi Remigiusz Paszkiewicz prezes zarządu PKP PLK S.A. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. mają zawarte umowy z ponad 70 przewoźnikami pasażerskimi i towarowymi. Dziennie uruchamianych jest blisko 6500 pociągów. Skutkiem decyzji o obniżce poziomu stawek powinny być m.in. poprawa sytuacji przewoźników, a w konsekwencji ich klientów, wzrost popytu na usługi transportowe, poprawa relacji między transportem drogowym i kolejowym i przeniesienie części ruchu towarowego z dróg na kolej oraz poprawa bezpieczeństwa transportu i ograniczenie liczby wypadków. Obniżenie stawek było intencją rządu i PKP PLK. Ma ona na celu rozwój ruchu kolejowego w Polsce. To także wypełnienie wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. ŹRÓDŁO: PKP PLK S.A. STRABAG Generalnym Wykonawcą I Etapu Baltic Molo Park w Świnoujściu STRABAG Sp. z o.o. i kołobrzeski holding Zdrojowa Invest podpisały w dniu 26 sierpnia br. umowę na realizację I fazy budowy części apartamentowej nadmorskiego kompleksu Baltic Molo Park przy ul. Uzdrowiskowej w Świnoujściu. Obiekt powstanie w tzw. pierwszej nadmorskiej linii zabudowy w uzdrowiskowej części miasta i będzie przylegał do parku zdrojowego. Balic Park Molo będzie największym kompleksem hotelowo-apartamentowo-usługowym na Wybrzeżu oraz największą inwestycją condohotelową w Polsce. W ramach pierwszego etapu przedsięwzięcia powstanie 61 apartamentów i 16 lokali użytkowych, wszystkie o charakterze premium, nowa promenada, aquapark oraz pierwszy w Świnoujściu ho-. FOT. MARTIS CONSULTING 6

7 tel 5-gwiazdkowy. Budowa będzie realizowana na podstawie projektu wyłonionego w międzynarodowym konkursie architektonicznym. Budynki zaplanowano w konstrukcji żelbetowej posadowionej na żelbetowej płycie fundamentowej. Ściany działowe i osłonowe będą murowane. Powierzchnia całkowita (z garażem podziemnym): 9 tys. m², kubatura: 32 tys. m³. Nowy Członek Zarządu CTL Logistics Ewa Bałdyga, rzecznik prasowy STRABAG sp. z o.o. Jarosław Król, ekspert ds. łańcucha dostaw, logistyki, planowania oraz optymalizacji procesów i restrukturyzacji przedsiębiorstw dołączył do Zarządu CTL Logistics Sp. z o.o. W firmie odpowiedzialny będzie za logistykę kontraktową. W swoim zawodowym dorobku posiada bogate doświadczenie w zarządzaniu przedsiębiorstwami działającymi na międzynarodowych rynkach. Od przeszło dwudziestu lat jest związany zawodowo z sektorem logistyki i FMCG. W trakcie swojej kariery pełnił najwyższe stanowiska operacyjne i zarządcze w międzynarodowych korporacjach takich jak Danone, Tchibo, Gillette i Procter & Gamble w rejonie Europy Środkowej i Wschodniej, na Bliskim Wschodzie i Afryce oraz w USA. W latach pełnił funkcję dyrektora zarządzającego w DHL Supply Chain, kolejne dwa lata piastował stanowisko dyrektora zarządzającego na kraje Europy Środkowo-Wschodniej w Wincanton, a przed przejściem do CTL Logistics był także dyrektorem zarządzającym w Ceva Logistics odpowiedzialnym za rynki skandynawskie. Jest absolwentem Transportu i Logistyki Politechniki Warszawskiej. Prywatnie jest żonaty i posiada dwójkę dzieci. Swój wolny czas poświęca na sporty wodne i zimowe, jest także miłośnikiem astronomii amatorskiej. FOT. MARTIS CONSULTING Małgorzata Kaliszewska Aukcje polskich uprawnień do emisji będą prowadzone niezależnie od aukcji prowadzonych przez EEX w imieniu Komisji Europejskiej i 24 państw członkowskich. Będą odbywać się co tydzień, w poniedziałki, w godzinach od do 15.00, począwszy od 16 września 2013 r. Dokładne daty aukcji oraz wolumeny uprawnień do emisji przeznaczonych do sprzedaży dostępne są na stronie EEX oraz na stronie: aukcje.kobize.pl. Aby spełnić formalne wymogi uczestnictwa w aukcjach, Polska wyznaczyła Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBIZE) jako prowadzącego aukcje, który w imieniu Polski będzie sprzedawał uprawnienia do emisji na aukcjach. Giełda EEX zaakceptowała i zatwierdziła KOBIZE jako prowadzącego aukcje. Sprzedaż polskich uprawnień do emisji na Wspólnotowej Platformie Aukcyjnej będzie odbywać się do czasu wyłonienia przez Polskę krajowej platformy aukcyjnej, co będzie możliwe po wejściu w życie nowych przepisów dotyczących systemu handlu uprawnieniami do emisji. Więcej informacji na temat aukcji polskich uprawnień do emisji, jak również inne, kompleksowe informacje na temat aukcji w III okresie rozliczeniowym w ramach systemu handlu uprawnieniami do emisji EU ETS można znaleźć na stronie ŹRÓDŁO: MINISTERSTWO ŚRODOWISKA Wpływ funkcjonowania elastycznego czasu pracy na konkurencyjność przedsiębiorstw oceni powołany do tego Zespół Wicepremier, minister gospodarki Janusz Piechociński podjął decyzję o powołaniu Zespołu ds. oceny wpływu regulacji dotyczących elastycznego czasu pracy na wzrost gospodarczy oraz konkurencyjność polskich przedsiębiorców. Głównym zadaniem Zespołu będzie monitorowanie i ocena wpływu wprowadzonych regulacji dotyczących elastycznego czasu pracy na konkurencyjność polskiej gospodarki oraz stan zatrudnienia w Polsce. Zespół przygotuje raport, w którym zawarte zostaną wnioski z dokonanej oceny. Znajdą się w nim również ewentualne propozycje zmian w prawie lub innych działań pozalegislacyjnych, które skutecznie będą wspierać zarówno właścicieli firm, jak i osoby przez nich zatrudnione. Aukcje polskich uprawnień do emisji na Wspólnotowej Platformie Aukcyjnej prowadzonej przez giełdę EEX Minister środowiska podpisał umowę z giełdą European Energy Exchange (EEX), na mocy której Polska będzie tymczasowo sprzedawała swoje uprawnienia do emisji gazów cieplarnianych poprzez Wspólnotową Platformę Aukcyjną prowadzoną przez EEX. ŹRÓDŁO: MINISTERSTWO GOSPODARKI Projekt mechanizmów wsparcia dla producentów energii elektrycznej z OZE na posiedzeniu Zespołu Energetycznego w KPRM Schemat mechanizmów wsparcia dla producentów energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych lub biogazu rolniczego omówił Międzyresortowy Zespół do spraw Realizacji Polityki Energetycznej 7

8 aktualności Polski do 2030 roku. Spotkanie, podczas którego przeprowadzono również dyskusję na temat wykorzystania unijnych środków dla sektora energetycznego w latach , odbyło się 10 września 2013 r. w KPRM. W opinii Zespołu, aby zoptymalizować koszty funkcjonującego systemu wsparcia, konieczne jest wprowadzenie nowych regulacji prawnych dla już istniejących projektów OZE. Zespół zarekomendował także utrzymanie obecnego wsparcia dla istniejących instalacji odnawialnych źródeł energii. Pozwoli to zachować prawa nabyte wszystkich producentów energii elektrycznej z OZE do momentu wejścia w życie ustawy w tym zakresie. Ponadto niezbędne jest wdrożenie systemu aukcji dla nowych i zmodernizowanych instalacji, co pozwoli wypełnić zobowiązania wynikające z pakietu klimatyczno-energetycznego. W pierwszej kolejności jednak wsparcie powinni otrzymać właściciele takich projektów, które wykorzystują sprawdzone i stabilne technologie o niskich kosztach produkcji. Obecni na spotkaniu członkowie Zespołu poparli również propozycje rozwiązań umożliwiających rozwój energetyki prosumenckiej w mikro- i małych instalacjach. Dzięki temu każdy może zostać zarówno producentem jak i odbiorcą, a wytworzoną w ten sposób energię będzie mógł w pierwszej kolejności wykorzystać do własnych potrzeb. Transportowe miliony ŹRÓDŁO: MINISTERSTWO GOSPODARKI FOT. SXC.HU FOT. SXC.HU Komisja Europejska zatwierdziła inwestycje w transport miejski w Trójmieście i w Rzeszowie, warte łącznie 125,8 mln euro. Komentując decyzję w sprawie finansowania, unijny komisarz ds. polityki regionalnej Johannes Hahn powiedział: Te dwa projekty to przykłady, jak unijne inwestycje przyczyniają się do unowocześnienia miejskich systemów transportu, zwiększenia mobilności obywateli, ograniczenia zanieczyszczeń powietrza i poprawy bezpieczeństwa komunikacji miejskiej zgodnie z wymogami zrównoważonego rozwoju. Dzięki tym inwestycjom aglomeracje Trójmiasta i Rzeszowa staną się bardziej atrakcyjne dla inwestorów i obywateli. Projekt trójmiejski poprawi jakość połączeń komunikacyjnych w regionie dzięki modernizacji linii i stacji kolejowych oraz przedłużeniu linii kolejowej do centrum Gdańska. Inwestycja jest realizowana w ramach priorytetu Transport przyjazdy środowisku w unijnym programie regionalnym Infrastruktura i Środowisko. Z Funduszu Spójności do kasy projektu trafi 47 mln euro. Łączny koszt inwestycji to 87,7 mln. W Rzeszowie powstanie wygodny i bezpieczny system transportu miejskiego, w ramach którego po mieście będą kursować oszczędne, przestrzenne i ekologiczne pojazdy. Inwestycja, współfinansowana w ramach programu Rozwój Polski Wschodniej, obejmuje zakup przyjaznych środowisku autobusów, remonty i rozbudowę dróg, wytyczenie buspasów na istniejących ulicach oraz stworzenie inteligentnego systemu transportu (ITS) z platformą przesyłu danych. Z EFRR będzie pochodzić 78,8 mln euro; łączy koszt inwestycji to 100 mln euro. Oba projekty mają zostać ukończone w drugiej połowie 2014 r. Ekologia Edukacja Ekoinnowacje ŹRÓDŁO: KOMISJA EUROPEJSKA Piąte spotkanie Forum Ekologia Edukacja Ekoinnowacje, zorganizowane w siedzibie NFOŚiGW poświęcone było dyskusji nad projektem strategii edukacji ekologicznej NFOŚiGW na lata z perspektywą do roku 2020 oraz nad proponowanymi zmianami programu priorytetowego Edukacja ekologiczna. W spotkaniu wzięło udział 65 osób przedstawiciele Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwa Gospodarki, Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, izb gospodarczych, wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, uczelni, organizacji pozarządowych i mediów. Klucz do dyskusji stanowiły prezentacje Doroty Comberskiej dyrektora Departamentu Strategii, Edukacji i Rozwoju, przedstawiającej Projekt Strategii edukacji ekologicznej NFOŚiGW na lata z perspektywą do roku 2020 oraz Katarzyny Siwkowskiej zastępcy dyrektora Departamentu Strategii, Edukacji i Rozwoju, dotyczące zmian proponowanych do wprowadzenia w programie finansowym NFOŚiGW Edukacja ekologiczna. Bliższe informacje, materiały ze spotkania: ŹRÓDŁO: NFOŚiGW 8

9 text 9

10 ROZMOWA MIESIĄCA Żelazna Dama warszawskich dróg FOT. JACEK BOJARSKI Grażyna Lendzion jest dyrektorem Zarządu Dróg Miejskich w Warszawie od 2008 r. Pracę w Zarządzie rozpoczęła w 1996 r., a od 1986 posiada uprawnienia zawodowe do pełnienia funkcji kierowniczych i nadzoru. Ujmuje kobiecością, niezwykłą osobowością łączącą rzeczowość i energię z siłą... spokoju. O trudnościach opowiada z zatroskaniem, o sukcesach i innowacjach na drogach stolicy z zadowoleniem. Podczas renowacji nawierzchni ulicy Spacerowej weszła na rozściełacz w sukience i kamizelce ochronnej. Niezależnie bowiem od pracy za biurkiem dyr. Lendzion lubi sama dopilnować roboty w terenie. O tym, jakim wyzwaniom musi sprostać zarządca dróg w mieście, którym przejeżdża dziennie 400 tys. samochodów, opowiada w rozmowie z Anną Krawczyk. Infrastruktura: Jakie są obecnie priorytety w zarządzaniu drogami w Warszawie? Grażyna Lendzion: Priorytetowo traktujemy każdy nowy dzień na drogach stolicy. To miasto żyje bardzo intensywnie. Od 2008 r. jesteśmy zarządem dróg w znaczeniu literalnym, czyli wydajemy decyzje administracyjne dotyczące zajęcia pasa pod budowę infrastruktury, pod różnego rodzaju kioski, reklamy, parkingi. Zajmujemy się miejscami postojowymi w strefie płatnego parkowania. Ponosimy odpowiedzialność za stan techniczny 820 km dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych, 500 drogowych obiektów inżynierskich, wszystkie sygnalizacje (ponad 800) i latarnie uliczne (110 tys.) na terenie miasta. Bieżące utrzymanie infrastruktury drogowej pochłania bardzo dużo czasu i energii. Na pewno naszym celem jest zminimalizowanie postojów w trakcie przejazdu przez miasto czyli usprawnienie ruchu, ale w taki sposób, aby nie kolidowało to z bezpieczeństwem na drogach. Jak udaje się pogodzić bieżące utrzymanie z działaniami związanymi z realizacją inwestycji? Staramy się, aby prowadzone inwestycje jak najmniej utrudniały życie mieszkańcom. Właśnie dlatego wykorzystujemy okres wakacyjny, gdy ruch na ulicach jest mniejszy. Standardem stały się też weekendowe wymiany nawierzchni. Dzięki ulicznemu oświetleniu możemy prowadzić roboty także w nocy. Zmienia się otoczenie stolicy. Mamy już autostradowe połączenie z zachodem Europy, a przed nami oddanie od- 10

11 Projekty do realizacji w 2013 roku ul. Wólczyńska poszerzenie jezdni dla potrzeb wybudowania pasa wydzielonego do skrętu w lewo wraz z azylami dla pieszych na skrzyżowaniu z ul. Nocznickiego Trasa Siekierkowska budowa absorbera pochłaniającego siłę uderzenia pojazdu w początkową część bariery na rozjeździe w kierunku Puław ul. Czecha budowa ciagu barier linowych z wymianą oświetlenia ulicznego lokalizacje nowych azyli dla pieszych: a. Handlowa Osowkiego 7 szt. b. Nowoursynowska/Elsnera c. Pawińskiego/Pruszkowska d. Żelazna/Chmielna e. Madalińskiego 2 szt. f. Dźwigowa/Nike g. Łukowska 3 szt. lokalizacja aktywnych kocich oczek typu LED a. Płaskowickiej/Rolna b. KEN/Artystów c. Kondratowicza (Park Leśny Bródno) d. al. Niepodległości/Lenartowicza ciag ulic: Kadetów Trakt Lubelski Zwoleńska modernizacja nawierzchni po robotach związanych z budową kolektora wraz ze zmianiami w organizacji ruchu uwzględniającymi poprawę bezpieczeństwa w ruchu pojazdów i pieszych (budowa trzech minirond, chodników, azyli dla pieszych, progów zwalniających). cinków obwodnic Warszawy. Budowa Południowej Obwodnicy momentami zazębia się z ruchem bieżącym. W tej chwili będziemy włączać przejście nad ulicą Marynarską w cały węzeł. Może to skutkować przestojami, które trzeba będzie rozładować, a my musimy przewidzieć to już teraz. Jakie działania podejmuje Zarząd, aby miasto było przyjazne mieszkańcom? Nie da się pogodzić tego, żeby miasto było przyjazne mieszkańcom i robota była wykonana. Jako dziewczynka marzyłam o czarodziejskiej różdżce, teraz nieraz by mi się przydała, szczególnie w sytuacjach spiętrzenia robót. Każde chwilowe zatrzymanie ruchu powoduje zatory na ulicach przyległych. W centrum miasta mamy Stadion Narodowy. Każda odbywająca się na nim impreza wymusza ochronę mieszkańców Saskiej Kępy i odpowiednie przygotowanie organizacji ruchu. Czasami kierowcy bardzo się denerwują. Próbują wymusić przejazd tam, gdzie to niemożliwe. Potrzebny jest kompromis i wzajemne zrozumienie potrzeb. Czy właśnie coś takiego stało się na ulicy Mrówczej? Ta ulica podlega Urzędowi Dzielnicy Wawer, my zarządzamy ulicą Zwoleńską prostopadłą do niej. Po wymianie nawierzchni na ul. Mrówczej niektórym kierowcom wydawało się, że ma ona pierwszeństwo przejazdu. Doszło do dwóch wypadków. W dzielnicy Wawer dominuje niska zabudowa (domki jednorodzinne), mieszkańcy dobrze się znają i potrafią zadbać o swoje interesy. Za pośrednictwem Urzędu Dzielnicy wywalczyli wybudowanie przez nas progów zwalniających na ul. Zwoleńskiej oraz modernizację wlotu ul. Mrówczej. W efekcie tych zabiegów kierowcy zostali zmuszeni do zmniejszenia prędkości. Na razie nie odnotowaliśmy tam więcej kolizji. Staramy się słuchać mieszkańców stolicy. Nie zawsze jednak możemy uwzględnić ich spostrzeżenia chociażby z przyczyn prawnych. Coraz częściej jednak udaje się osiągnąć kompromis. Jakie rozwiązania służące poprawie bezpieczeństwa najlepiej sprawdzają się na stołecznych drogach? Staramy się, aby nasze inwestycje nie były zbyt kosztowne, a efektywne. Do tej pory stawialiśmy bardzo dużo sygnalizatorów. O ile na drogach głównych bardzo dobrze się sprawdzają, o tyle na ulicach pobocznych już niekoniecznie. Okazało się, że szczególnie piesi nie stosują się do wyświetlanych komunikatów, wskutek czego dochodziło do wypadków. W takich miejscach spowalniamy ruch, wprowadzając ronda, azyle. Coraz poważniej zastanawiamy się nad wyniesionymi przejściami dla pieszych, które po pierwsze spowolnią ruch, a po drugie lepiej ochronią niechronionych użytkowników dróg. Chętnie sięgamy po nowe technologie, pod warunkiem że mają one certyfikaty i są odpowiednie dla dróg miejskich o dużym natężeniu ruchu. Cenimy sobie zwłaszcza te, które skracają czas trwania robót Na rondzie Starzyńskiego wprowadziliśmy rondo turbinowe, przez co przejazd jest bezkolizyjny. Oprócz tego, że podejmujemy doraźne działania na drogach, staramy się docierać do użytkowników dróg za pomocą kampanii społecznych. Ponosimy odpowiedzialność za stan techniczny 820 km dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych, 500 drogowych obiektów inżynierskich, wszystkie sygnalizacje (ponad 800) i latarnie uliczne (110 tys.) na terenie miasta Na ile akcje społeczne zwiększają świadomość użytkowników stołecznych dróg? Każda kampania wynika z potrzeb. Badania nasze i kolegów z Policji wykazały, że dla pieszych nie ma znaczenia, jakie światło jest wyświetlane. Jeśli nie przejeżdza samochód, uważają, że droga jest wolna i można na nią wkroczyć. Niepokojące statystyki wypadków na przejściach dla pieszych z sygnalizatorami skłoniły nas do zorganizowania kampanii społecznej Czerwone stój, zielone idź. To takie proste. Na początku napływało do nas dużo głosów krytyki. Aby wzmocnić przekaz społeczny i pamięć o kolorach, pokazywaliśmy drastyczne wypadki z pieszymi. 11

12 ROZMOWA MIESIĄCA FOT. JACEK BOJARSKI W tym roku w związku z przyrostem liczby ścieżek rowerowych i nasilaniem się tego rodzaju ruchu prowadzimy kampanię dla rowerzystów. Najbardziej wdzięcznymi odbiorcami są dzieci. One wiedzą, jak mają się zachowywać przy przekraczaniu jezdni. Jakie nowinki technologiczne ZDM stosuje na podlegających mu drogach? Przy wymianie nawierzchni stosujemy mieszanki z dodatkiem gumy. Mamy już kilka odcinków wyremontowanych w tej technologii, a ponieważ dobrze się sprawdza, będziemy ją wykorzystywać także w przyszłości. Chętnie sięgamy po nowe technologie, pod warunkiem że mają one certyfikaty i są odpowiednie dla dróg miejskich o dużym natężeniu ruchu. Cenimy sobie zwłaszcza te, które skracają czas trwania robót. Gdy mamy 54 godziny na wymianę nawierzchni, liczy się każda minuta. Staramy się słuchać mieszkańców stolicy. Nie zawsze jednak możemy uwzględnić ich spostrzeżenia chociażby z przyczyn prawnych Na drogach publicznych możemy jednak używać tylko tych technologii i urządzeń, które są dopuszczone prawnie. W razie kolizji czy wypadku prokurator sprawdza przede wszystkim dokumentację drogi. Inna rzecz, że przepisy są czasami zbyt restrykcyjne. Przykładowo, zwiększając prędkość na Wisłostradzie, musieliśmy zgodnie z instrukcjami zawartymi w czerwonej książce dostawić 100 znaków. W 2000 r. podczas remontu Trasy Łazienkowskiej jako jedni z pierwszych zdecydowaliśmy się na użycie taśm przyklejanych oznakowania poziomego. Teraz są one często w użytku. Ważny jest efekt końcowy. Gdy zamykam drogę w kiepskim stanie technicznym o w piątek, a otwieram w poniedziałek rano odremontowaną, pięknie oznakowaną, to odczuwam satysfakcję! Dziękuję za rozmowę. 12

13

14 Jednym z celów zapewnienia poprawy bezpieczeństwa uczestnikom ruchu bez wydłużania czasu trwania realizacji inwestycji oraz podnoszenia jej kosztów jest optymalizacja projektów drogowych. Jak to zrobić w aspekcie tak ważnym jakim jest ochrona użytkowników dróg będziemy omawiać podczas seminarium. Pierwszy dzień seminarium zakończymy półtoragodzinną sesją dla mieszkańców Warszawy. Drugi dzień zamkniemy debatą Co to znaczy bezpieczna droga?. Celem seminarium jest propagowanie najlepszych rozwiązań z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Zostaną omówione zagadnienia związane zarówno z projektem budowlanym drogi (geometria) jak i projektem organizacji ruchu. Bezpieczeństwo na drogach będziemy rozpatrywać zarówno w szerokim kontekście: korytarze transportowe, błędy planistyczne, założenie projektowe, jak i w kontekście lokalnego ruchu. W tym też kontekście będziemy rozpatrywać oznakowanie dróg oraz urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego, biorąc pod uwagę także obiekty inżynierskie. Warunki uczestnictwa Warunkiem uczestnictwa jest wniesienie opłaty i przesłanie karty zgłoszeniowej do 7 października br. Koszty uczestnictwa zawierają udział w seminarium, materiały konferencyjne, catering, certyfikat uczestnictwa. Rabat dla prenumeratorów 20% Koszt uczestnictwa przy wniesieniu opłaty do zł 750 zł/os. + 23% VAT Koszt uczestnictwa przy udziale dwóch i więcej osób przy wniesieniu opłaty do zł 600 zł/os. + 23% VAT Koszt uczestnictwa przy wniesieniu opłaty do zł 850 zł/os. + 23% VAT Koszt uczestnictwa przy udziale dwóch i więcej osób przy wniesieniu opłaty do zł 700 zł/os. + 23% VAT PARTNER: PatronaT honorowy: Sponsorzy główni: Organizator: KRAJOWA RADA Sponsor cocktailu: Sejmowa Komisja Infrastruktury ZARZĄD DRÓG POWIATOWYCH PatronaT MEDIalny: SPONSOR: Dodatkowe informacje Anna Krawczyk Tel a.krawczyk@inframedia.pl 14

15 15

16 raport Anna Krawczyk Raport drogowy produkcja MMA w latach 2012 i 2013 FOT. OLGA GALUSHKO/FOTOLIA.COM Czy rynek drogowy rzeczywiście się załamał? Czy jest tak źle, jak można wywnioskować z obiegowych opinii? Postanowiliśmy zbadać kondycję firm drogowych, biorąc pod uwagę produkcję mieszanek mineralno-asfaltowych (MMA). Porównaliśmy cztery okresy: pierwszą połowę 2012 r. i 2013 r. oraz drugą połowę 2012 r. i 2013 r. Jednak, aby lepiej zrozumieć sytuację obecnie panującą w branży drogowej, trzeba się kilka lat cofnąć. W raporcie przedstawiamy wyniki 7 przedsiębiorstw, które podzieliliśmy pod względem zatrudnienia na duże (Budimex, STRABAG), średnie (Grupa Kapitałowa POL-DRÓG, Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów Sp. z o.o. z Mińska Mazowieckiego) i małe (Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów Sp. z o.o. ze Świecia, Przedsiębiorstwo Drogowo-Mostowe UNIDROG Sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Transportowo-Handlowe WAPNOPOL, które po przejęciu Przedsiębiorstwa Robót Drogowo-Inżynieryjnych z Działdowa zatrudnia łącznie 250 osób). Perspektywa szansa czy zagrożenie Realizacja inwestycji na EURO 2012 miała stać się motorem napędowym polskiej branży drogowej. Rzeczywiście w części dużych firm, po nieznacznym spadku w 2010 r., produkcja w 2011 r. wzrosła o 50%. Niektóre z firm w 2012 r. odnotowały dalszy wzrost o blisko 30%, inne już produkcję zmniejszały. Największą produkcję MMA odnotowaliśmy w 2011 r. ponad 3,8 mln t. W 2012 r. nastąpił spadek do 3 mln t informuje Krzysztof Gil, dyrektor Wytwórni Mieszanek Asfaltowych STRABAG. W Grupie Kapitałowej POL-DRÓG okres prosperity przypadł na lata Wyprodukowano wówczas prawie 16

17 Prosz uzy obok leadu i tytu u ilutracje, któr przeslalam na okladk Produkcja MMA w tys. w tys. ton ton D1 D2 1 2 M1 M2 M3 I po owa , ,5 II po owa , ,5 42,8 I po owa , ,5 10,1 II po owa 2013 (prognoza) Ze względu na utajnienie nazw przedsiębiorstw dajemy oznaczenia symboliczne: D1, D2 przedsiębiorstwo duże; Ś1, Ś2 średnie; M1, M2, M3 małe. ŹRÓDŁO: OPRACOWANIE WŁASNE ŹRÓDŁO: OPRACOWANIE WŁASNE 1 mln t MMA na potrzeby realizacji dużych kontraktów. Te jednak kończyły się już w 2012 r., a na ogłoszenie kolejnych trzeba było poczekać aż do drugiej połowy br. Głośne upadłości na rynku drogowym spowodowały spadek zaufania u instytucji finansujących. Trudniej było uzyskać gwarancje bankowe, kredyty czy jakiekolwiek inne produkty, zaś bez zapewnienia finansowania trudno było startować w przetargach. Dodatkowo GDDKiA w wyniku uruchomienia sieci laboratoriów drogowych wzmożyła kontrolę jakości. Skutkowało to koniecznością ponownego wykonania niektórych robót, co było dodatkowym czynnikiem kosztotwórczym. Opublikowany po raz pierwszy w maju 2012 r. ranking Generalnej Dyrekcji okazał się dla wielu firm niepomyślny. RÓD Obserwując O: OPRACOWANIE trudną sytuację W ASNE na rynku drogowym, postanowiliśmy przeprowadzić restrukturyzację mówi Marcin Hauke, szef logistyki w Grupie Kapitałowej POL-DRÓG. W rezultacie po połączeniu i upadłościach niektórych podmiotów od 2013 r. grupę tworzy łącznie 8 firm. Z przykrością przyznaję, że jeśli chodzi o wyniki sprzedaży, w 2012 r. po Porównanie produkcji MMA w I i II półroczu 2012 i 2013 (w %) raz pierwszy byliśmy na lekkim minusie. Sytuacja firmy jest stabilna dzięki zyskowi, który wypracowaliśmy w poprzednich latach, oraz brakowi zobowiązań kredytowych mówi Adam Kulikowski, prezes zarządu Przedsiębiorstwa Drogowo Mostowego UNIDROG Sp. z o.o. Z powodu rosnącej konkurencji na rynku lokalnym, na co miało wpływ zainteresowanie się nim także dużych graczy, oraz braku dużych kontraktów roboty z zamówień publicznych wykonywane są z zerową marżą. Cena robót budowlanych na przełomie lat 2011/2012 drastycznie spadła i odtąd utrzymuje się na tym samym poziomie ewentualnie nieznacznie wzrasta. Przedsiębiorstwo Transportowo- -Handlowe WAPNOPOL jest głównym wykonawcą inwestycji na drogach powiatowych i gminnych powiatu płońskiego i ościennych. W 2010 r. oprócz wielu innych inwestycji wykonywało zadanie współfinansowane przez Bank Światowy: poprawa BRD na drogach powiatu płońskiego. W związku ze stosowaniem cen dumpingowych przez konkurencyjne firmy na rynku robót bitumicznych w 2011 r. zainteresowaliśmy się robotami kanalizacyjnymi, I połowa I połowa r. r. (100% (100% to I połowa to I połowa r.) r.) II połowa II połowa r. r. (100% (100% to II połowa to II połowa r.) r.) ziemnymi i brukarskimi. Wybudowaliśmy stację uzdatniania wody, a w 2012 r. wykonaliśmy roboty ziemne, silosy i nawierzchnie na placach składowych i drogach przy biogazowni w Glinojecku. Kontrakt opiewał na prawie 4 mln zł informuje Adam Nowakowski, właściciel WAPNOPOLU. Naga prawda Z przeprowadzonej analizy wynika, że w I połowie 2013 r. nastąpił znaczny spadek produkcji MMA w porównaniu do analogicznego okresu 2012 r. Tylko nielicznym przedsiębiorstwom udało się przekroczyć próg 50-procentowego wykonania. Średnio produkcja wahała się na poziomie 30%, jedno z przedsiębiorstw osiągnęło wynik bliski 65%, jedno prawie 88%. Trudną sytuację na rynku firm wykonawczych dodatkowo pogorszyła długa zima z opadami śniegu trwającymi aż do początków kwietnia. Pierwsze przetargi dotyczące sieci dróg samorządowych zaczęły pojawiać się dopiero w maju, a w odniesieniu do sieci dróg krajowych przetargi na prekwalifikacje rozpoczęły się dopiero w drugiej połowie roku. Niektóre z firm liczą jednak na nadrobienie zaległości. O ile wielkość produkcji w I półroczu odpowiadała nieco ponad 20% produkcji I półrocza 2012, to na II półrocze mamy już zakontraktowane większe roboty. Według naszych szacunków produkcja w II półroczu wyniesie ponad 70% analogicznej produkcji z 2012 r. Pod koniec roku powinniśmy osiągnąć wynik bliski 50% z 2012 r. mówi Sławomir Nowicki, kierownik laboratorium Przedsiębiorstwa Budowy Dróg i Mostów Sp. z o.o. ze Świecia. W pierwszej połowie bieżącego roku odnotowaliśmy spadek produkcji MMA o ok. 70%. Spowodowane to było zakoń- 17

18 raport ŹRÓDŁO: OPRACOWANIE WŁASNE czeniem realizacji kontraktów autostradowych oraz budowy dróg ekspresowych. Dodatkowo wskutek długiej zimy sezon rozpoczął się na dobre dopiero na przełomie maja i czerwca. Istotnym czynnikiem jest też bardzo duża konkurencja. W czasie boomu w latach powstało bardzo dużo firm, które pełniły następnie funkcję podwykonawców przy budowie autostrad i dróg ekspresowych. Niektóre z nich aktualnie szukają robót dosłownie za wszelką cenę. W tej chwili ogłaszane są przetargi dotyczące głównie remontów cząstkowych lub całkowitych dróg krajowych, a zapowiedziane budowy lub gruntowne przebudowy tych dróg zaczną się w 2014 r. lub pod jego koniec podsumowuje Mariusz Serżysko, prokurent w Przedsiębiorstwie Budowy Dróg i Mostów Sp. z o.o. w Mińsku Mazowieckim. Znaczny spadek produkcji masy w bieżącym roku spowodowany jest brakiem dużych przetargów, na które się głównie nastawiamy mówi Andrzej Szyller, dyrektor zespołu mas bitumicznych z Budimeksu, firmy, dla której głównym zamawiającym jest GDDKiA. W momencie wygrania przetargu wytwórnie mas bitumicznych są przestawiane, dzięki temu mogą obsłużyć także rynek lokalny, który stanowi 10% odbiorców. STRABAG posiada obecnie najlepiej rozwiniętą w Polsce sieć wytwórni mieszanek mineralno-bitumicznych (28). W zeszłym roku trzy najmniej rentowne zakłady zostały przeniesione na wschód Europy w związku z podejmowanymi tam pracami. W I połowie tego roku z uwagi na brak kontraktów produkcja spadła o ponad 60%. Przewiduje się, iż produkcja w II połowie będzie porównywalna z analogicznym okresem 2012 r., jednak roczne wykonanie w 2013 r. osiągnie poziom nieco ponad 80%. Warto podkreślić, że 15 20% swej produkcji STRABAG sprzedaje na zewnątrz. Zdarzały się momenty, że w ciągu dnia jedna wytwórnia produkowała MMA nawet według 6 różnych Badań Typu. Jakość mieszanek wytwarzanych zarówno na nasze potrzeby, jak i na potrzeby klientów zewnętrznych musi być najwyższej jakości, bo nie ma nic gorszego niż powrót na zrealizowaną, zakończoną budowę w celu wykonania jakichkolwiek poprawek. Koszty te nie są wkalkulowane w cenę i dla wykonawcy stanowią po prostu stratę mówi K. Gil. Tendencje W 2013 r. zima zakończyła I połowa I połowa się r. dopiero r. pod koniec kwietnia, dlatego (100% to I połowa dane 2012 o produkcji za I półrocze obejmują tylko dwa r.) II połowa II połowa r. r. (100% to II połowa 2012 r.) miesiące: maj i czerwiec. Z uwagi na późne rozstrzyganie przetargów tradycyjnie już produkcja MMA wzrasta w drugiej połowie roku (60 70% produkcji rocznej). Pewne nadzieje wiąże się z rokiem 2014, w którym odbędą się wybory samorządowe, co może skutkować zwięk- Porównanie produkcji MMA roku 2013 do 2012 (w %) (100% to I połowa 2012 r.) (100% to II połowa 2012 r.) (rok 2012=100%) (rok 2012=100%) szoną liczbą przetargów dotyczących sieci dróg lokalnych (w miastach i powiatach). W 2014 r. ruszą też roboty na drogach krajowych w związku z przetargami, które GDDKiA zamierza rozstrzygnąć do końca tego roku. Przetargi na prekwalifikacje ruszyły dopiero w lipcu. W latach GDDKiA zamierza wydatkować ponad 55 mld zł, z czego na 2014 r. przypadnie mld zł. Nadal nie określono liczby zadań realizowanych jednocześnie. Warunki kontraktowe są bardzo zaostrzone. Przystępując do przetargu, oferent każdorazowo musi udokumentować posiadanie odpowiedniego zaplecza kadrowego i sprzętowego. Nie jest możliwe startowanie w 60 przetargach. Lepiej więc, aby procedura przetargowa była rozciągnięta w czasie. Budimex przejął realizację kontraktów po firmach, z którymi GDDKiA zerwała umowy. W związku z tym już w I połowie 2014 r. firma przewiduje wzrost produkcji. Także liczba przetargów ogłoszonych przez GDDKiA już w lipcu br. (S7, S5, 19) to dobre rokowania na przyszłość. Przy realizacji dużych kontraktów znajdzie się także praca dla mniejszych firm. W 2012 r. produkowaliśmy masę dla Eurovii na budowę obwodnicy Olecka oraz na potrzeby własne. Badania w laboratoriach GDDKiA potwierdziły dobrą jakość mieszanek. Bieżący rok zapowiadał się dobrze, ale z powodu rozwiązania przez GDDKiA umowy z wykonawcą obwodnicy Szczuczyna uciekło 90 tys. t Ź masy i produkcja tego roku zamknie się wielkością tylko ok 50 tys. t. Prowadzimy rozmowy z generalnym wykonawcą kolejnej obwodnicy w okolicy. Jeśli negocjacje będą dla nas pomyślne, produkcja masy w 2014 r. może osiągnąć ok 124 tys. ton informuje A. Kulikowski. Z uwagi na bankructwa wielu przedsiębiorstw oraz naciski na rentowność kontraktów ceny robót mogą wzrosnąć. Rynek także się ustabilizuje. O ile w latach do przetargów dotyczących dróg samorządowych przystępowało po kilkunastu oferentów, nawet duże firmy, teraz sytuacja się normalizuje. Od 2013 r. kilku oferentów (3 4) co, jest znacznie zdrowszą sytu- Ź 18

19 acją. Spowodowane jest to słabą kondycją finansową przedsiębiorstw z okolicy zwraca uwagę A. Nowakowski. Celem restrukturyzacji, którą prowadzimy w Grupie Kapitałowej POL-- DRÓG, jest stworzenie firmy, która będzie nie tylko dobrze wykonywała zadania, ale będzie też rentowna. Nie chodzi o to, aby podtrzymać produkcję za wszelką cenę, ale żeby wykonywać projekty po cenach rynkowych z określoną marżą pozwalającą na ciągły rozwój przedsiębiorstwa. W tym roku czynności operacyjno-restrukturyzacyjne spowolniły działalność grupy podsumowuje M. Hauke. Jesteśmy zainteresowani realizacją tylko rentownych inwestycji oraz produkcją MMA spełniających wszelkie wymagania jakościowe i środowiskowe. W mojej opinii uwaga branży drogowej powinna być zwrócona na ochronę środowiska oraz jakość. Jeśli myślimy o ochronie środowiska, to nie powinniśmy skupiać się przede wszystkim na budowie ekranów akustycznych, siatek zabezpieczających czy przejść dla zwierząt, ale brać także pod uwagę recykling i surowce alternatywne. Istniejącemu systemowi norm i SST oraz przetargów należałoby się przyjrzeć w szerszym kontekście, bo pewne rozwiązania, jak np. stosowanie destruktu, zielone certyfikaty dla firm, nie wymagają dużych nakładów finansowych, a mogą wiele zmienić w postrzeganiu przez społeczeństwo branży oraz zapewnić pozytywny wynik finansowy podsumowuje M. Serżysko. W przyszłości można się też spodziewać większej ochrony firm pracujących jako usługodawcy lub podwykonawcy przy realizacji kontraktów GDDKiA. Zagwarantują to odpowiednie klauzule w umowach. Czy branża drogowa się odrodzi? Czy wykonawcy i inwestorzy wyciągnęli wnioski z realizacji zadań w poprzedniej perspektywie UE? Zapewniają, że tak. Jak będzie w rzeczywistości, czas pokaże. Miejmy nadzieję, że najbliższe lata będą dla drogowców łaskawsze. Anna Krawczyk konsultacja merytoryczna Piotr Heinrich Robert Paszkowski wiceprezes zarządu Ammann Polska Sp. z o.o. Nie da się ukryć, że od 2011 r. obserwujemy tendencję spadkową w sprzedaży nowych wytwórni mas bitumicznych (WMB). Jest to związane z kryzysem, jaki panuje nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie. Także w Szwajcarii, macierzystym kraju naszej firmymatki, sprzedaż zmalała. Według praw ekonomii w czasach stagnacji i kryzysu to państwo musi zacząć inwestować w infrastrukturę, by dać impuls do działania i rozwoju. Jestem przekonany, że również w Polsce rządzący mają tego świadomość. Najlepszym dowodem są ogłaszane ostatnio przetargi. Co prawda trwają dopiero prekwalifikacje, ale już widać zapowiedzi dużych kontraktów, które będą realizowane w nowej unijnej perspektywie budżetowej. Firmy drogowe są bardzo zainteresowane wprowadzaniem nowych technologii, które poprawiają jakość produkowanych mieszanek mineralno-asfaltowych. Zainteresowanie to jest niejako wymuszane przez warunki, jakie stawia inwestor. Jednym z nich jest np. wydłużanie okresu gwarancji na wykonane roboty drogowe. Jak wynika z ostatniego rankingu firm drogowych opublikowanego przez GDDKiA, liczba wadliwych próbek się zmniejsza, co oznacza, że jakość się poprawia. Firmy szukają technologii i sposobów, które pozwolą obniżyć koszty produkcji MMA przy zachowaniu wysokiej jakości. Warto dodać, że firma Ammann jest jedynym producentem palników pracujących na pył drewna, które są stosowane na wytwórniach mas bitumicznych. Dostosowanie wytwórni do wykorzystywania granulatu asfaltowego lub bitumu spienionego do produkcji MMA na ciepło to właśnie kolejne z takich sposobów. Aktualnie prowadzimy rozmowy z dużą firmą drogową na temat wyposażenia WMB w odpowiednie instalacje, podczas których prezentujemy korzyści płynące z zastosowania MMA produkowanej przy użyciu bitumu spienionego. Należy zdać sobie sprawę, że to nie firmy drogowe, lecz projektanci odpowiadają za wprowadzanie nowych technologii. Niestety to, co od dawna jest stosowane za granicą, u nas często nie może się przebić. Odnoszę wrażenie, że w Polsce na nowo próbujemy wynaleźć koło, zamiast wykorzystać i dostosować istniejące rozwiązania. Popatrzmy na użycie destruktu asfaltowego. W Holandii udział granulatu asfaltowego w nowo wyprodukowanej MMA wynosi minimum 60%. My natomiast ciągle jesteśmy na etapie dyskusji, czy można stosować materiały z recyklingu. Dopasujmy technologie do naszych warunków, ale nie dyskutujmy, czy tak wolno, czy nie! Potencjał produkcyjny, na który składa się ok. 320 wytwórni mas bitumicznych, z tego 170 marki Ammann, jest wystarczający dla kraju rozmiarów Polski, ale Posłużę się porównaniem. Poruszający się drogą samochód jest kierowany przez jedną osobę, podczas gdy pozostałe 3 miejsca jadą puste. Przypomina to sytuację urządzeń inwestycyjnych by zachować konkurencyjność, nie pozwala się innym na korzystanie z własnego potencjału technicznego. Liczba zapytań o nasz potencjał produkcyjny pozwala mi sądzić, że rynek się jeszcze nie nasycił. Duże firmy ograniczają swój park maszynowy ze względu na koszty stałe i wiele WMB opuściło teren Polski. Stanowi to szansę dla tych przedsiębiorców, którzy mają inną strategię działania niż koncerny. FOT. ZBIORY WŁASNE R. PASZKOWSKIEGO 19

20 raport Czas jakość cena W nadchodzącej unijnej perspektywie budżetowej Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zamierza wprowadzić nowe narzędzie do optymalizacji procesu inwestycyjnego inżynierię wartości. O szczegółach dotyczących nowych projektów zoptymalizuj/zaprojektuj i wybuduj oraz utrzymaj standard w rozmowie z Anną Krawczyk mówią zastępcy Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad Tomasz Rudnicki, odpowiedzialny za inwestycje i Andrzej Maciejewski, odpowiedzialny m.in. za zarządzanie istniejącą siecią dróg. Infrastruktura: Co nas czeka jeszcze w tym roku? Tomasz Rudnicki: Kolejne kilometry nowych dróg. I przetargi na budowę następnych. A konkretnie? T.R.: Od początku roku ogłosiliśmy 26 postępowań na ponad 370 km dróg ekspresowych, do końca roku kolejnych 20 odcinków dróg znajdzie się w procedurze przetargowej. Zgodnie z planem w 2013 roku ogłosimy postępowania na budowę ponad 730 km dróg ekspresowych. Zainteresowanie ogłoszonymi dotychczas przetargami jest bardzo duże, w wielu przypadkach startują wykonawcy nieobecni dotąd na budowach nadzorowanych przez GDDKiA. Czym różni się nowy system od tego z poprzedniej perspektywy unijnej? T.R.: Mówiąc potocznie, odchudzamy projekt z rozwiązań, które są ponad wymagania. Taką zweryfikowaną dokumentację przekazujemy wykonawcy, który także może zaproponować własną optymalizację rozwiązań bądź zmianę, która będzie zgodna z programem funkcjonalno-użytkowym (PFU) który jest elementem dokumentacji. Stąd właśnie nazwa formuły, w jakiej ogłaszamy teraz część postępowań zoptymalizuj i wybuduj. FOT. JACEK BOJARSKI Od lewej: Andrzej Maciejewski, Tomasz Rudnicki 20