PS.IV Protokół

Transkrypt

1 Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej PS.IV Protokół z kontroli problemowej przeprowadzonej w Zespole Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych, przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej MUW w Krakowie inspektora Magdalenę Rajską oraz inspektora Agnieszkę Górską na podstawie, art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U r. Nr 31, poz. 206), art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115 poz. 782 z późn. zm.), art. 7 pkt 2 ustawy z dnia 25 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( Dz. U. z 2005 r., Nr 180, poz. 1493) oraz Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543) i upoważnienia do kontroli z dnia 10 kwietnia 2009 r. ( znak: PS.IV ) wydanego z up. Wojewody przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej MUW w Krakowie. Czynności kontrolne przeprowadzono w dniu 30 kwietnia 2009 roku w Ośrodku Interwencji Kryzysowej (będącym elementem struktury ZPOW w Bochni), który odpowiada za realizację programów korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie. Przed rozpoczęciem czynności kontrolnych zespół inspektorów, zgodnie z art. 127 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej wylegitymował się oraz przedstawił imienne upoważnienie do przeprowadzenia kontroli. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o analizę zastanej dokumentacji oraz wyjaśnienia Dyrektora ZPOW Pani Marty Banaśkiewicz i Koordynatora OIK Pani Elżbiety Rydz- Szczepaniec. Do Protokołu załącza się: 1. Kserokopię Porozumienia o współpracy - osoby realizującej program. 2. Kserokopię porozumienia o wykonywaniu działalności resocjalizacyjnej. 3. Sprawozdanie z prowadzenia ambulatoryjnej grupy dla sprawców przemocy domowej na terenie Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Bochni. 4. Kserokopię sprawozdania z monitoringu efektów programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy w rodzinie. 5. Sprawozdanie z przygotowania i koordynacji programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy w rodzinie realizowanego w Zakładzie Karnym w Nowym Wiśniczu. 6. Wzór kontraktów indywidualnych zawieranych z uczestnikami programu korekcyjnoedukacyjnego (zgoda na udział w programie, kwestionariusz przyjęć). 7. Wzór zaświadczenia uczestnictwa w zajęciach korekcyjno-edukacyjnych. 8. Kserokopię listy obecności uczestników programu. Zakres kontroli: - ocenę realizacji przez Ośrodek Interwencji Kryzysowej, zadań zawartych w art. 6 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r., Nr 180, poz. 1493) oraz rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki

2 Społecznej z dnia 6 lipca 2006 roku w sprawie standardu podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, a także szczegółowych kierunków prowadzenia oddziaływań korekcyjnoedukacyjnych (Dz. U. z 2006 r., Nr 127, poz. 890), - ocenę zgodności z przeznaczeniem i założeniami Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie wydawania środków finansowych z budżetu Wojewody na realizację programów korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie. Ustalenia kontroli: Jednostką realizującą program korekcyjno edukacyjny dla sprawców przemocy w rodzinie jest Ośrodek Interwencji Kryzysowej (OIK) działający w ramach Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Bochni od 1 października 2005 roku. Zajęcia w kontrolowanej jednostce prowadzone są przez czterech specjalistów: 1. mgr Elżbietę Rydz-Szczepaniec pedagog, która posiada pełne kwalifikacje (dyplom ukończenia studiów wyższych na kierunku pedagogika; certyfikat trenera psychologicznego treningu grupowego Instytutu Terapii Gestalt w Krakowie i we Florencji; Studium Specjalne w zakresie Socjoterapii; Szkolenie w zakresie Przeciwdziałania Problemom Alkoholowym Centrum Edukacji, Profilaktyki i Rehabilitacji Fundacji ETOH Warszawa; Warsztaty Terapeutyczne Neurolingwistycznego Programowania certyfikat Stowarzyszenia NLP w Lublinie; Warsztaty Szkoleniowe w zakresie Superwizji prowadzący Stephan Schoen Dyrektor Instytutu Terapii Gestalt w San Francisco). 2. mgr Jerzy Sz. pedagog, z pełnymi kwalifikacjami, długoletnim doświadczeniem w pracy ze sprawcami (dyplom ukończenia studiów wyższych na kierunku resocjalizacja; certyfikat trenera psychologicznego treningu grupowego Instytutu Terapii Gestalt w Krakowie i we Florencji; Studium Specjalne w zakresie Socjoterapii; Szkolenie w zakresie Przeciwdziałania Problemom Alkoholowym Centrum Edukacji, Profilaktyki i Rehabilitacji Fundacji ETOH Warszawa; Warsztaty Terapeutyczne Neurolingwistycznego Programowania certyfikat Stowarzyszenia NLP w Lublinie; Warsztaty Szkoleniowe w zakresie Superwizji prowadzący Stephan Schoen Dyrektor Instytutu Terapii Gestalt w San Francisco). 3. mgr Lucyna K. psycholog, posiada dyplom ukończenia studiów wyższych na kierunku psychologia stosowana, ukończyła Szkołę Trenerów i Psychologów w Instytucie Terapii Gestalt, szkolenie w zakresie terapii systemowej rodzin Collegium Medicum w Krakowie. 4. mgr Renata M. socjolog ukończone studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, a także studia podyplomowe w zakresie pedagogiki oraz organizacji pomocy społecznej, ponadto uczestniczyła w szeregu szkoleń m.in. praca z klientem agresywnym i podstawy socjoterapii, umiejętności interpersonalne, procedury bezpiecznej i skutecznej pomocy, tworzenie programów specjalnych, 5. mgr Monika B. pedagog ukończone studia w zakresie pedagogiki resocjalizacyjnej, jak również studia podyplomowe w zakresie zarządzania w organizacji pomocy społecznej, ponadto szkolenia w zakresie interwencji kryzysowej teoria i praktyka, udział w warsztatach psychoterapii indywidualnej i poradnictwa, warsztaty psychoedukacyjne z zakresu zasad i strategii psychologicznych budowanie relacji z drugim człowiekiem w sytuacji oceny i kontroli. 2

3 Opisywany program podobnie jak w ubiegłych latach realizowany był w warunkach ambulatoryjnych oraz w Zakładzie Karnym o zaostrzonym rygorze w Nowym Wiśniczu. Grupa ambulatoryjna rozpoczęła realizację programu w styczniu, w Ośrodku Interwencji Kryzysowej w Bochni. Rekrutacja do ww. grupy odbyła się przy współpracy policji, pracowników socjalnych, kuratorów lub współmałżonków. W okresie od stycznia do czerwca w spotkaniach brało udział 17 osób, w okresie od lipca do grudnia ich liczba wahała się od 6 do 17 uczestników. Ponadto w ramach Punktu Konsultacyjnego przy OIK udzielono 136 konsultacji osobom uwikłanym w przemoc domową. Zajęcia prowadzone na terenie Zakładu Karnego w Nowym Wiśniczu w 2008 roku, prowadzone były od marca do grudnia. W okresie od stycznia do marca zorganizowano jednorazowe spotkanie z 500 skazanymi, na którym prezentowany był program. W późniejszym etapie zajęcia prowadzono w trzech grupach. Do udziału w programie w Zakładzie Karnym zostały zakwalifikowane osoby, które odbywały karę pozbawienia wolności z art ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks Karny (Dz. U Nr 88 poz. 553) lub z powodu popełnienia innych przestępstw przeciwko rodzinie, ze stwierdzeniem sprawstwa przemocy. Rekrutacja we współpracy z Dyrekcją ZK w Nowym Wiśniczu pozwoliła objąć programem zwłaszcza tych skazanych, którym w niedalekiej perspektywie czasowej kończą się wyroki. Program Ku odpowiedzialnej wolności II jest kontynuacją programu realizowanego już od 2006 roku. Realizacja zajęć na terenie Zakładu Karnego w Nowym Wiśniczu odbywała się na podstawie Porozumienia o wykonywaniu działalności resocjalizacyjnej zawartego 2 stycznia 2008 roku pomiędzy Dyrektorem ZK w Nowym Wiśniczu - ppłk mgr Grzegorzem Koziarą i Dyrektorem OIK w Bochni p.o. Zastępcy Dyrektora ZPOW mgr Elżbietą Rydz- Szczepaniec. Formy prowadzonych zajęć - Zakład Karny: Program korekcyjno-edukacyjny dla sprawców prowadzony w Zakładzie Karnym w Nowym Wiśniczu realizowany był długofalowo, kompleksowo, dwuetapowo, w oparciu o cztery moduły wynikające z programu. Grupy prowadzone były na etapie podstawowym, w systemie weekendowym (10 godzin warsztatowych/weekend), każda przez dwóch specjalistów. Każda grupa objęta była: treningiem interpersonalnym (30 godzin), treningiem rozwoju osobistego (20 godzin), warsztatami psychoedukacyjnymi z zakresu komunikacji interpersonalnej, analizy transakcyjnej, agresji i przemocy (60 godzin). W etapie zaawansowanym dla każdej grupy przeprowadzono: - warsztaty korekcyjno-edukacyjne (60 godzin), - trening zastępowania agresji (70 godzin), - trening racjonalnej terapii zachowań (70 godzin). W czasie trwania tego etapu uczestnicy poruszali wiele wątków osobistych, co z perspektywy prowadzących jest zasadniczym warunkiem trwałej zmiany na danym poziomie zachowania. Na wszystkich etapach realizacji programu każdy z uczestników miał zapewniony kontakt indywidualny z terapeutą. Sesje indywidualne dotyczyły osobistych problemów emocjonalnych i trwały przez cały okres realizacji programu. Formy prowadzonych zajęć - grupa ambulatoryjna: 3

4 Program w warunkach ambulatoryjnych realizowany był w utworzonym, w lipcu 2008 roku Punkcie Konsultacyjnym dla osób stosujących przemoc i doświadczających przemocy. Dyżury konsultacyjne pełnione były w każdy poniedziałek w godzinach od do i w czwartki od do Działania prowadzone podczas pełnienia dyżurów miały na celu: zdiagnozowanie problemu, podanie możliwości uzyskania pomocy, udzielenie wsparcia, motywowanie klienta do podjęcia współpracy oraz kierowanie sprawców do specjalistów pracujących w Punkcie Konsultacyjnym. Spotkania ze specjalistami odbywały się przez cały okres trwania programu we wtorki, w godzinach od do W trakcie spotkań ze specjalistami główny nacisk został położony na: psychoedukację, działania korekcyjne, negocjacje rodzinne, małżeńskie, pomoc prawną i socjalną. W ramach działania Punktu Konsultacyjnego przy Ośrodku Interwencji Kryzysowej udzielono 136 konsultacji osobom uwikłanym w przemoc domową. Uczestnicy zajęć grupowych każdorazowo podpisywali listę obecności. Warunkiem rozpoczęcia zajęć było również wypełnienie, Kwestionariusza przyjęcia. Uczestnicy zajęć edukacyjno-korekcyjnych dla sprawców przemocy organizowanych przez kontrolowany OIK w warunkach ambulatoryjnych jak i w Zakładzie Karnym, otrzymywali zaświadczenie o udziale w prowadzonych zajęciach. Warto wspomnieć o zaangażowaniu uczestników programu w Zakładzie Karnym, którzy na zakończenie 2008 roku przygotowali prace, które po wystawieniu na aukcji wspomogą budżet Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych. Efekty prowadzonych zajęć: Założenia, które zostały zrealizowane poprzez program korekcyjno-edukacyjny polegały głównie na : - zmniejszeniu skali zjawiska przemocy w rodzinie, - podnoszeniu wrażliwości społecznej sprawców wobec zjawiska przemocy w rodzinie, - zapobieganiu wykluczeniu społecznemu, osób odbywających karę pozbawienia wolności, - uświadomieniu pozytywnych postaw rodzicielskich oraz nabycie umiejętności utrzymania dyscypliny bez przemocy. Monitoring: Zachowania uczestników programu korekcyjno-edukacyjnego monitorowane są po przez: 1. Na terenie Zakładu Karnego w formie bezpośrednich, cyklicznych kontaktów z dyrektorem, psychologiem działu penitencjarnego, wychowawcami. Wprowadzono również rejestrowanie kamerą, analizy konkretnych zachowań zespołu superwizyjnego. 2. W ośrodku interwencji kryzysowej cykliczne spotkania i kontakty z dzielnicowymi, pracownikami socjalnymi Ośrodków Pomocy Społecznej, kuratorami Sądu Rejonowego w Bochni. Ponadto, pracownicy Punktu Konsultacyjnego prowadzą analizę Niebieskiej Karty oraz interwencji wymienionych służb w domach uczestników programu w vtrakcie przeprowadzania wywiadu środowiskowego. Spotkania ze służbami interwencyjnymi odbywać się będą 1 raz na kwartał, kontakty telefoniczne w miarę potrzeb, a sesje rodzinne 1 raz na kwartał. Jak już wspomniano, opisywany program w 2008 roku był prowadzony, w systemie weekendowym (10 godzin warsztatowych/weekend) dla 82 sprawców (68 w Zakładzie Karnym i 14 w Ośrodku). Zajęcia w 2008 roku finansowane były z dotacji z budżetu Państwa 4

5 w wysokości ,00 zł. Zatem, nie został przekroczony limit 500,00 zł na jednego uczestnika miesięcznie, w stosunku do kosztów przewidywanych w Krajowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Podczas czynności kontrolnych wskazano na zasadność przeznaczania środków z dotacji na płace, w tym wynagrodzenia i pochodne oraz materiały do prowadzenia zajęć. Wnioski: Sposób realizacji przez Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Bochni w 2008 roku programu korekcyjno-edukacyjnego dla osób stosujących przemoc w rodzinie był zgodny z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie i rozporządzenia w sprawie standardu podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, a także szczegółowych kierunków prowadzenia oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych. W wyniku kontroli stwierdzono, że ośrodek interwencji kryzysowej prowadził monitoring zachowań uczestników programu związanych z przemocą, co jest zgodne z 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 lipca 2006 r. w sprawie standardu podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, a także szczegółowych kierunków prowadzenia oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych (Dz. U r., Nr 127 poz. 890) i z Załącznikiem nr 2 do Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (Wytyczne do tworzenia modelowych programów... ). Warto podkreślić, także że Ośrodek Interwencji Kryzysowej prowadzi wiele programów profilaktycznych skierowanych do młodzieży: 1. Trening zastępowania agresji realizowany w okresie od stycznia do czerwca 2008 roku, w którym brało udział 6 osób, 2. Nasze Himalaje grupa psycho-edukacyjna, realizowana dla 32 osób, 3. Zostań motylem z twórczości w twórczość program adresowany do młodzieży posiadającej skierowanie do Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego, wszyscy uczestnicy programu uniknęli skierowania do ośrodka. Na tym protokół zakończono Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej kontroli. Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej, (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. 5

6 Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżenia. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden egzemplarz otrzymuje Kierownik jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli. Data otrzymania protokołu: Data i miejsce podpisania protokołu: Kraków DYREKTOR Z.P.O.W w Bochni Inspektor (-)mgr Marta Banaśkiewicz (-) mgr Magdalena Rajska /podpis Dyrektora jednostki kontrolowanej/ Inspektor (-) mgr Agnieszka Górska... /podpisy osób kontrolujących/ ZESPÓŁ PLACÓWEK OPIEKUŃCZO WYCHOWAWCZYCH Bochnia, ul. Nad Babicą 7 tel. 0 14/ /

7 7