Dodatek do ksiki Funkcjonalno stron internetowych (Mark Pearrow, wyd. Helion 2002) Test funkcjonalnoci strony firmowej korporacji Xolax

Transkrypt

1 Dodatek do ksiki Funkcjonalno stron internetowych (Mark Pearrow, wyd. Helion 2002) Test funkcjonalnoci strony firmowej korporacji Xolax Wstp Oto plan testów strony firmowej korporacji Xolax. Składa si on z: celu, zagadnie problemowych, profili uytkownika, metodologii, listy zada, opisu rodowiska testowego i wymaga sprztowych, sposobów oceny, raportu kocowego. Cel Xolax jest firm zajmujc si produkcj oprogramowania. Jej siedziba mieci si w Austin, w Teksasie. Jej głównym produktem jest pakiet narzdzi do programowania w Javie o nazwie XOLAXware. Z punktu widzenia firmy celem istnienia jej strony internetowej jest pomoc techniczna dla jej klientów, dystrybucja oprogramowania oraz promocja wizerunku firmy i jej produktów. Strona firmy Xolax była ostatnio poddana gruntownej modernizacji. Zarówno jej zawarto, jak i wygld zostały stworzone od nowa, aby nada stronie nowoczesny i profesjonalny wygld. Dodatkowo umieszczono na niej wiele nowych informacji (głównie w formie dokumentacji online oraz pomocy technicznej), aby podnie jej atrakcyjno w oczach uytkowników. Celem przeprowadzanych testów jest stwierdzenie, czy wprowadzone zmiany spowodowały podniesienie ogólnego poziomu funkcjonalnoci strony w porównaniu z jej poprzedni wersj. Wynikajce z przeprowadzanych testów zmiany maj by wprowadzone przed rozpoczciem zaplanowanych na lipiec targów oprogramowania GOOGOLPLEX w Las Vegas.

2 2 Funkcjonalno stron WWW Zagadnienia problemowe Po przeanalizowaniu celu istnienia strony okrelilimy kilka kategorii pyta dotyczcych funkcjonalnoci, na które bdziemy szuka odpowiedzi: 1. Czy uytkownicy potrafi odnale na niej informacje na temat pomocy technicznej? 2. Czy potencjalni klienci potrafi odnale na niej informacje o produkcie oraz wskazówki dotyczce składania zamówie? 3. Czy klienci firmy s w stanie odnale na stronie informacje dotyczce aktualizacji oprogramowania i złoy na nie zamówienie? 4. Czy osoby pracujce w mediach znajd na stronie najnowsze informacje na temat firmy? 5. Czy potencjalni pracownicy odnajd na stronie informacje o wolnych miejscach pracy i bd mogli si o nie ubiega? Profile uytkownika Dziki badaniom prowadzonym przez dział marketingu firmy XOLAX zidentyfikowalimy kilka grup docelowych dla badanej strony internetowej. Podzielono je na dwie główne kategorie: główn grup docelow oraz drugorzdn grup docelow. Obie mona podzieli na kilka mniejszych grup. Główna grupa docelowa Do głównej grupy docelowej tej strony internetowej nale osoby odpowiedzialne za zakupy w duych midzynarodowych koncernach z sektora nowoczesnych technologii. Grup t mona podzieli na dwie podgrupy: Potencjalni klienci osoby, które ju podjły decyzj o dokonaniu zakupu. S to najczciej osoby z wykształceniem wyszym technicznym lub/i ekonomicznym. By moe współpracowali ju z którym z naszych konkurentów, wykorzystujc jego stron internetow lub tradycyjne kanały dystrybucji. Aktualni klienci równie osoby z wyszym wykształceniem. Badania wykazały, e grupa ta charakteryzuje si wysokim poziomem lojalnoci, wymaga jednak produktów i usług na najwyszym poziomie. Jednym z celów, na którym bdziemy si chcieli skupi, bdzie włanie podwyszenie poziomu wiadczonych usług.

3 Dodatek A Test funkcjonalnoci strony firmowej korporacji Xolax 3 Drugorzdna grupa docelowa Osoby nalece do tej grupy najprawdopodobniej korzystaj ze strony internetowej XOLAX, nie nale jednak do grupy głównej. S to: inwestorzy, przedstawiciele mediów, przyszli pracownicy. Tabela A.1. Profil uytkownika Cecha Zakres Rozkład Wiek , ,5 Płe kobieta 62.5 mczyzna 37,5 Wykształcenie wysze 75 wysze niepełne 25 Kierunek studiów elektronika 12,5 biochemia mechanika 25 informatyka 25 pedagogika 12,5 jzyk angielski 25 nie dotyczy Sposób uczenia si metoda prób i błdów 62,5 Tabela A.1. Profil uytkownika (cig dalszy) burza mózgów 75 notatki 37,5 inny 12,5 Cecha Zakres Rozkład Dowiadczenie w pracy z komputerem (w latach) Liczba godzin spdzanych dziennie przed komputerem 0 3 lata lat lat lat godziny 12,5

4 4 Funkcjonalno stron WWW 3 5 godzin 12,5 5 8 godzin 75 Dowiadczenie w pracy z aplikacjami Bazy danych lata 37,5 4 7 lat 12, lat lat 0 Arkusze kalkulacyjne lata 87,5 4 7 lat 12, lat lat 0 Edytory tekstów 0 12,5 1 3 lata 37,5 4 7 lat lat 12, lat 12,5 Programy DTP lata lat lat 12, lat 0 Aplikacje CAD/CAM 0 87,5 1 3 lata 12,5 4 7 lat lat lat 0 Tabela A.1. Profil uytkownika (cig dalszy) Cecha Zakres Rozkład Dowiadczenie w pracy z systemami operacyjnymi DOS 0 12,5 1 3 lata 12,5 4 7 lat lat lat 25 Unix 0 62,5

5 Dodatek A Test funkcjonalnoci strony firmowej korporacji Xolax lata 37,5 4 7 lat lat lat 0 MSIE lata 87,5 4 7 lat 12,5 Netscape Znajomo strony internetowej firmy XOLAX 1 3 lata lat 12,5 tak 37,5 troch 50 wiem, e istnieje 12,5 wcale 0 Metodologia Testy funkcjonalnoci składaj si z głównego testu wydajnoci, który zaprojektowany jest w celu zebrania jak najwikszej iloci danych poprzez bezporedni obserwacj. Główny test wydajnoci składa si z nastpujcych czci: Powitanie uczestnika i kwestionariusz Kady z uczestników jest witany w recepcji i czstowany napojami. Otrzymuje do wypełnienia krótki kwestionariusz umoliwiajcy zebranie podstawowych informacji. Jest on równie instruowany, i ankieta jest w pełni anonimowa, a zamiast jego nazwiska uywany bdzie numer identyfikacyjny. Wprowadzenie Uczestnik wysłuchuje krótkiego tekstu wprowadzajcego, opisujcego plan działania. Wyjanione w nim s pokrótce wszystkie fazy testu. Uczestnik informowany jest, e moe przerwa test w dowolnym momencie. Informuje si go równie, e sesja bdzie nagrywana i prosi o podpisanie stosownych owiadcze.

6 6 Funkcjonalno stron WWW Test wydajnoci Podczas tej czci testu uczestnik proszony jest o wykonanie serii zada dotyczcych funkcjonalnoci strony firmy XOLAX. Kade zadanie poprzedzone jest krótkim wprowadzeniem przedstawianym przez moderatora testu. Podczas kadego zadania moderator i osoba zapisujca dane bd rejestrowa kady ruch uytkownika, upływ czasu, liczb klikni oraz rezultaty poczyna uczestnika. Poszczególne zadania wymienione s poniej. Debriefing Po wykonaniu wszystkich zada lub po upływie wyznaczonego czasu moderator dokonuje podsumowania, które jest równie nagrywane. Podczas debriefingu uczestnik ma moliwo: poinformowania o swoich odczuciach zwizanych z funkcjonalnoci i estetyk strony; przekazania swoich uwag na temat wyników testów; odpowiedzenia na pytania moderatora dotyczce problemów napotkanych podczas wykonywania zada. Debriefing słuy kilku celom. Umoliwia uczestnikom opowiedzenie o tym, co im si podobało, oraz o frustrujcych zadaniach. Dostarcza wanych informacji o motywach postpowania uczestnika w niektórych przypadkach i umoliwia zbieranie informacji o jego odczuciach dotyczcych strony. Po debriefingu organizatorzy dzikuj uczestnikom za przybycie i wypłacaj im wynagrodzenie. rodowisko testowe i wymagania sprztowe Laboratorium testowe ma prosty układ. Znajduje si w nim kamera wideo, komputer i trzy krzesła: dla uczestnika, moderatora oraz osoby zapisujcej dane. Sposoby oceny W procesie oceny wykorzystane zostan nastpujce dane:

7 Dodatek A Test funkcjonalnoci strony firmowej korporacji Xolax 7 1. redni czas wykonywania kadego zadania oraz rednia ilo klikni kadego z uytkowników. 2. Procent uczestników, którzy ukoczyli wykonywane zadania, w stosunku do popełniajcych błdy. 3. Klasyfikacja błdów: jeli to tylko moliwe kady z popełnionych błdów bdzie zakwalifikowany do której z grup oraz okrelone zostanie ródło błdu. Błdy moemy zakwalifikowa do nastpujcych kategorii: Obserwacje i komentarze moderator notuje, kiedy uczestnik napotyka trudnoci, nastpuje nieoczekiwane zdarzenie lub gdy przyczyna błdu jest oczywista. Błdy niekrytyczne osoba popełnia błd, ale potrafi sobie z nim poradzi, mieszczc si w limicie czasowym. Błd krytyczny uczestnik popełnia błd i nie umie sobie z nim poradzi ani ukoczy zadania na czas. Uczestnik moe nie zdawa sobie sprawy z tego, e popełnił błd. 4. Opinie uytkowników na temat estetyki i funkcjonalnoci strony (raczej w formie opisów ni ocen). Lista zada Lista zada dla testów funkcjonalnoci strony internetowej firmy XOLAX Legenda: MCU maksymalny czas ukoczenia U uczestnik KUZ kryterium ukoczenia zadania MT moderator testu RCU rzeczywisty czas ukoczenia Nr zadania Opis zadania Szczegóły 1 Znajd najnowsze informacje na temat współpracy firmy XOLAX z miejscowym uniwersytetem. 2 Chcesz ubiega si o prac na stanowisku projektanta oprogramowania. Jakie s wymagania dotyczce tego stanowiska? KUZ: przejcie do poniszego URL-a: MCU: 1 minuta KUZ: odnalezienie wymaga znajdujcych si na poniszej stronie: MCU: 1 minuta

8 8 Funkcjonalno stron WWW 3 Jak i kiedy mona dokona zakupu modułu FOO++? 4 Masz uszkodzony plik w formacie FOO. Musisz skorzysta z narzdzia do naprawy plików. Znajd informacje o tym, jak go uywa. 5 Po zainstalowaniu pakietu Service Release 8 dla kompilatora XOLAXware komputer zaczł si zawiesza. Sprawd, czy błd ten został ju zidentyfikowany. 6 Jaki jest koszt dodatku QUUX-12? 7 Czy istnieje aktualizacja pakietu SPORKTECH s SNOO++ do nowej wersji? 8 Chcesz zakupi pakiet XOLAXware Professional. Skorzystaj z karty kredytowej, by złoy zamówienie. KUZ: moduł bdzie dostpny w połowie maja. Informacja znajduje si na poniszych stronach: oraz MCU: 1 minuta KUZ: znalezienie poprzez wyszukiwark na stronie działu pomocy technicznej artykułu # MCU: 1 minuta KUZ: znalezienie poprzez wyszukiwark na stronie działu pomocy technicznej artykułu # MCU: 2 minuty KUZ: cena wynosi 350 USD i mona j znale na poniszych stronach: MCU: 2 minuty KUZ: tak. Jego cena wynosi 399 USD. Informacj mona znale na poniszej stronie: MCU: 2 minuty KUZ: przejd do poniszego URL-a, wypełnij formularz i zakocz transakcj: MCU: 4 minuty Nr zadania Opis zadania Szczegóły 9 Czy istniej znane problemy zgodnoci oprogramowania XOLAX z datami (np. problem Y2K)? 10 Jakie s wymagania sprztowe pakietu XOLAX Vapoware? KUZ: tak, niektóre produkty nie s zgodne z rokiem Znajd artykuł umieszczony na poniszej stronie: MCU: 1 minuta KUZ: Windows 98 lub NT 4.0 SP6+, 128 MB RAM, Pentium II 333 MHz lub lepszy. Informacje te znajduj si na poniszej stronie:

9 Dodatek A Test funkcjonalnoci strony firmowej korporacji Xolax 9 11 Jaki jest maksymalny rozmiar pliku w formacie FOO? 12 Otwórz darmowe konto na stronie XOLAX. MCU: 1 minuta KUZ: 128 GB. Informacja znajduje si na poniszej stronie: MCU: 1 minuta KUZ: znajd formularz umieszczony pod poniszym adresem, wypełnij go i wylij: MCU: 3 minuty Raport kocowy Podsumowanie rezultatów testów Zadania 1. Znajd najnowsze informacje na temat współpracy firmy XOLAX z miejscowym uniwersytetem. 2. Chcesz ubiega si o prac na stanowisku projektanta oprogramowania. Jakie s wymagania dotyczce tego stanowiska? % uczestników pomylnie koczcych zadanie % uczestników którzy nie ukoczyli zadania redni czas ukoczenia (w minutach) rednia ilo klikni ,01 3, ,67 4 Zadania 3. Jak i kiedy mona dokona zakupu modułu FOO++? 4. Masz uszkodzony plik w formacie FOO. Musisz skorzysta z narzdzia do % uczestników pomylnie koczcych zadanie % uczestników którzy nie ukoczyli zadania redni czas ukoczenia (w minutach) rednia ilo klikni ,30 0, ,16 2,43

10 10 Funkcjonalno stron WWW naprawy plików. Znajd informacje o tym, jak go uywa. 5. Po zainstalowaniu pakietu Service Release 8 dla kompilatora XOLAXware komputer zaczł si zawiesza. Sprawd, czy błd ten został ju zidentyfikowany. 6. Jaki jest koszt dodatku QUUX-12? 7. Czy istnieje aktualizacja pakietu SPORKTECH s SNOO++ do nowej wersji? 8. Chcesz zakupi pakiet XOLAXware Professional. Skorzystaj z karty kredytowej, by złoy zamówienie. 9. Czy istniej znane problemy zgodnoci oprogramowania XOLAX z datami (np. problem Y2K)? 10. Jakie s wymagania sprztowe pakietu XOLAX Vapoware? 11. Jaki jest maksymalny rozmiar pliku w formacie FOO? 12. Otwórz darmowe konto na stronie XOLAX ,30 3, ,45 7, ,39 5, ,56 9, ,80 3, , ,68 * Podsumowanie rezultatów testów Pytania %A Z 1. Czy jzyk uyty na licie zada był zrozumiały? 2. Czy ilo informacji przedstawionych na stronie głównej jest odpowiednia? %Z %B %N %A N

11 Dodatek A Test funkcjonalnoci strony firmowej korporacji Xolax Czy kolor strony jest odpowiedni? Czy informacje były zgrupowane w sposób spójny? 5. Czy sposób poruszania si po stronie był intuicyjny? 6. Czy uycie kolorów i sposób poruszania si po stronie były niezmienne? 7. Czy byłe w stanie porusza si po stronie bez zgubienia si? 8. Czy na pojedynczych stronach nie było zbyt wiele informacji? 9. Czy na pojedynczych stronach nie było zbyt mało informacji? 10. Czy informacje były odpowiednio przyporzdkowane do nagłówków? 11. Czy wikszo wanych informacji wyróniała si w jaki sposób? Czy nagłówki stron były zrozumiałe? Czy czsto musiałe przesuwa stron, aby znale dan informacj? 14. Czy spis treci nazywany potocznie map strony był czytelny i zrozumiały? 15. Czy wyszukiwarka była pomocna i odpowiednia? 16. Czy dziki wyszukiwarce uzyskałe dane informacje? 17. Czy terminologia pojawiajca si na stronie była zrozumiała? Czy uyte obrazki były odpowiednie? Czy obrazki były wystarczajco dobrej jakoci? Czy test i obrazki na stronie były estetyczne? Czy puste miejsca były uzasadnione? Czy strona szybko si ładowała? Cz A Kwestionariusz Nazwisko: Firma: Stanowisko:

12 12 Funkcjonalno stron WWW Odpowiedz na niej zamieszczone pytania, co pomoe nam pozna Twoje dowiadczenie i przygotowanie. Wiek (Zaznacz jedno) powyej 60 Płe (Zaznacz jedno) mczyzna kobieta Wykształcenie (Prosz zaznaczy najwyszy osignity poziom wykształcenia) podstawowe, zawodowe, rednie, niepełne wysze, wysze. Jeeli ukoczyłe studia, wymie waniejsze przedmioty. Styl uczenia si 1. Który sposób uczenia si preferujesz: metoda prób i błdów, burza mózgów, na podstawie notatek, inne:. Dowiadczenie komputerowe 1. Od jak dawna uywasz komputera? lat, miesicy 2. Jak czsto uywasz komputera w wykonywaniu codziennych zada w pracy? 3. Zaznacz rodzaje programów komputerowych, których ju wczeniej uywałe wraz z okreleniem od jak dawna je znasz i stosujesz (wyłczajc w to przegldark internetow). Program Liczba miesicy uytkowania

13 Dodatek A Test funkcjonalnoci strony firmowej korporacji Xolax 13 Bazy danych Arkusze kalkulacyjne Edytory tekstu Programy DTP Aplikacje CAD/CAM Programy produkcyjne Programy inynieryjne Inne 4. Jakiego systemu operacyjnego uywałe? DOS lat, miesicy Unix lat, miesicy Dowiadczenia internetowe 1. Czy umiesz obsługiwa przegldark internetow? Jeeli tak, to jak? Któr wersj? Netscape Navigator: jak długo jej uywasz? lat, miesicy Microsoft Internet Explorer: jak długo jej uywasz? lat, miesicy America Online: jak długo jej uywasz? lat, miesicy WebTV: jak długo jej uywasz? lat, miesicy 2. Która przegldarka internetowa odpowiada Ci najbardziej? 3. Czy znana jest Ci strona internetowa firmy Xolax? (Wybierz jedn odpowied) tak, rednio, troch, w ogóle nie. 4. Jeeli tak, to jak czsto j odwiedzasz? Cz B Wprowadzenie

14 14 Funkcjonalno stron WWW Dzie dobry, nazywam si. Dzisiaj bd pracował z Tob podczas sesji testów. Pozwól mi wytłumaczy, dlaczego Ci tu dzisiaj zaprosilimy. Znalelimy si tutaj, aby sprawdzi, czy z łatwoci da si korzysta ze strony internetowej firmy Xolax. Co wicej, chcielibymy, eby nam w tym pomógł. Bdziesz wykonywał zadania typowe dla tej strony i prosz, aby zachowywał si naturalnie. Przykładowo, pracuj z tak prdkoci i przywizujc tak sam uwag do szczegółów jak w normalnych warunkach. Postaraj si, ale nie myl bezustannie o wynikach. To jest test strony internetowej i niektóre rzeczy mog Ci zaskoczy. W kadej chwili moesz zadawa mi pytania, ale by moe na nie odpowiem. Poniewa to jest badanie funkcjonalnoci, musimy sprawdzi, jak radzi sobie podobny do Ciebie uytkownik, kiedy jest sam i nikt nie moe mu pomóc. Podczas dzisiejszej sesji poprosz Ci o wypełnienie kilku formularzy i zadam Ci wiele pyta. Wane jest, aby odpowiedział na nie szczerze. Moim zadaniem jest pozna Twoj opini dotyczc wad i zalet tej strony. Nie mów mi wic tego, co Twoim zdaniem chciałbym usłysze. Musz wiedzie, co naprawd mylisz. Kiedy bdziesz pracował, bd siedział w pobliu, aby robi notatki i zapisywa czas wykonania zada. Co wicej, bdziemy znajdowa si w pokoju, w którym bdziemy obserwowani przez lustro weneckie. Sesja bdzie nagrywana kamer, aby osoby nieobecne dzisiaj mogły równie si z ni zapozna. Dla zapewnienia anonimowoci Twoje nazwisko nie zostanie ujawnione. Przyporzdkujemy Ci natomiast numer identyfikacyjny. Czy masz jakie pytania?

15 Dodatek A Test funkcjonalnoci strony firmowej korporacji Xolax 15 Cz C Pozwolenie na nagrywanie Test funkcjonalnoci strony internetowej Xolax Dzikujemy Ci za uczestnictwo w tecie funkcjonalnoci strony internetowej firmy Xolax. Chcemy Ci poinformowa, e sesja bdzie nagrywana, aby osoby, które s dzisiaj nieobecne, równie mogły si z ni zapozna, a take bymy mogli wróci do tego nagrania w razie potrzeby za jaki czas. Bdziemy wdziczni za wszelkie uwagi i dzikujemy za powicony nam czas. Prosz przeczyta ponisze owiadczenie i podpisa w oznaczonym miejscu. Nagrania nie bd rozpowszechniane poza zespół badawczy i zostan wykorzystane tylko i wyłcznie dla potrzeb tego badania. Wiem, e podczas sesji, w której wezm udział, bd robione nagrania audio i wideo. Udzielam zespołowi testowemu zgody na wykorzystanie tych nagra do wyej wymienionych celów i zrzekam si praw do przegldania ich przed ich rozpowszechnieniem. Imi i nazwisko (czytelnie): Podpis: Data:

16 16 Funkcjonalno stron WWW Cz D Kwestionariusz potestowy Prosz odpowiedzie na ponisze pytania na podstawie swoich dowiadcze zdobytych podczas uywania strony internetowej firmy Xolax. Legenda: AZ absolutnie si zgadzam Z zgadzam si B brak zadania N nie zgadzam si AN absolutnie si nie zgadzam Pytania dotyczce zada 1. Czy jzyk uyty na licie zada był zrozumiały? Problemy ogólne: 2. Czy ilo informacji przedstawionych na stronie głównej jest odpowiednia? 3. Czy kolor strony jest odpowiedni? 4. Czy informacje były zgrupowane w sposób spójny? 5. Czy sposób poruszania si po stronie był intuicyjny? 6. Czy uycie kolorów i sposób poruszania si po stronie były niezmienne? 7. Czy byłe w stanie porusza si po stronie bez zgubienia si? 8. Czy na pojedynczych stronach nie było zbyt wiele informacji? 9. Czy na pojedynczych stronach nie było zbyt mało informacji?

17 Dodatek A Test funkcjonalnoci strony firmowej korporacji Xolax Czy informacje były odpowiednio przyporzdkowane do nagłówków? 11. Czy wikszo wanych informacji wyróniała si w jaki sposób? 12. Czy nagłówki stron były zrozumiałe? 13. Czy czsto musiałe przesuwa stron, aby znale dan informacj? 14. Czy spis treci nazywany potocznie map strony był czytelny i zrozumiały? 15. Czy wyszukiwarka była pomocna i odpowiednia? 16. Czy dziki wyszukiwarce uzyskałe dane informacje? 17. Czy terminologia pojawiajca si na stronie była zrozumiała? 18. Czy uyte obrazki były odpowiednie? 19. Czy obrazki były wystarczajco dobrej jakoci? 20. Czy test i obrazki na stronie były estetyczne? 21. Czy puste miejsca były uzasadnione? 22. Czy strona szybko si ładowała? Ogólne odczucia odnonie strony Zaznacz w skali od 1 do 10 (jeden oznacza najgorszy wynik a 10 najlepszy), jak oceniasz stron na podstawie tego, co dzisiaj zobaczyłe?

18 18 Funkcjonalno stron WWW Jeeli masz jakie spostrzeenia i sugestie, które mogłyby Twoim zdaniem pomóc nam w ocenie funkcjonalnoci strony internetowej firmy Xolax, moesz przekaza je włanie teraz. Bdziemy wdziczni zarówno za pozytywne, jak i negatywne uwagi.