Jakość soków i nektarów dostępnych na polskim rynku

Transkrypt

1 Jakość soków i nektarów dostępnych na polskim rynku Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków Konferencja Prasowa Warszawa, 11 lipca 2007

2 Agenda Rynek soków i nektarów, informacje o Stowarzyszeniu Krajowa Unia Producentów Soków, (J. Pawlak KUPS) Sok, nektar, napój podstawowe róŝnice (B. Groele KUPS) Wartości zdrowotne i odŝywcze produktów sokowych (A. Jarosz Iśś) Działania KUPS na rzecz zapewnienia jakości soków i nektarów dostępnych na polskim rynku (A. Kłodawski KUPS) Jakość soków i nektarów na polskim rynku dane, fakty, statystyki (prof. W. Płocharski KUPS) Dyskusja

3 Rynek soków i nektarów, informacje o Stowarzyszeniu Krajowa Unia Producentów Soków Julian Pawlak

4 Krótka charakterystyka rynku Kategoria soków i nektarów z owoców i warzyw to jedna z największych i najszybciej rosnących kategorii spoŝywczych w Polsce WARTOŚĆ 2,5 MLD ZŁ ILOŚĆ ca 1000 mln litrów 2006/2005 rok - wzrost o 13% SPOśYCIE 25 l/osobę

5 Krótka charakterystyka rynku SpoŜycie soków w Polsce jest na poziomie średniej UE -15 ale niŝsze niŝ w niektórych krajach europejskich (w Polsce 25 l/osobę rocznie; w Niemczech ok. 40 l/osobę) Najchętniej Polacy sięgają po napoje, następnie nektary, najrzadziej piją soki Nektary 32,9% Ilościowo Wartościowo Nektary 38,5% Napoje 48,9% Soki 18,2% Soki 22,4% Napoje 39,1% Źródło: AC Nielsen, 2006

6 Krótka charakterystyka rynku 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Ulubione smaki Polaków to pomarańczowy i jabłkowy (zarówno w kategorii soków, jak i nektarów) 19,8 7,0 11,9 24,4 36,9 33,7 5,2 7,0 24,4 29,7 39,2 8,4 7,0 22,7 22, soki mieszane soki warzywne inne soki owocowe sok jabłkowy soki z owoców cytrusowych Źródło: IERiGś

7 Rynek soków zagęszczonych w Polsce PRODUKCJA 270 tys. ton (rok 2006) EKSPORT Soków zagęszczonych z owoców miękkich 40 tys. ton Zagęszczonego soku jabłkowego 205 tys. ton IMPORT Soków zagęszczonych z owoców miękkich brak Zagęszczonego soku jabłkowego 10 tys. ton Zagęszczonych soków z owoców południowych 70 tys. ton Źródło: IERiGś

8 Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków powstało w 1993 roku Obecnie KUPS liczy 40 członków Producenci wyrobów gotowych (soki, nektary, napoje) Producenci surowców (zagęszczone soki owocowe i warzywne) Firmy handlowe, usługowe Instytuty naukowe Producenci opakowań, maszyn i urządzeń Członkowie KUPS reprezentują ok. 80 % rynku soków i nektarów w Polsce

9 Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków Stowarzyszenie KUPS jest organizacją non-profit, finansowaną ze składek członków oraz projektów organizowanych w ramach działań statutowych, którego celem jest: integrowanie i reprezentowanie środowiska producentów soków, nektarów i napojów owocowych i warzywnych realizowanie i wspieranie inicjatyw, postaw i działań, których celem jest rozwój przemysłu sokowniczego w Polsce przyczynianie się do zwiększenia spoŝycia soków, nektarów i napojów przez Polaków działania na rzecz poprawy jakości oraz współpraca z organizacjami zajmującymi się problematyką jakościową soków w kraju i zagranicą

10 Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków Działania na rzecz branŝy: Organizacja sympozjów i szkoleń Powołanie Zespołu ds. Monitorowania i Prognozowania Współpraca z MRiRW, MF, MŚ, MG, ARR, ARiMR Współpraca z międzynarodowymi organizacjami: AIJN SGF EQCS Współpraca z jednostkami badawczymi i naukowymi

11 Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków Działania na rzecz środowiska: Przystąpienie do inicjatywy REKARTON: Dobrowolne Porozumienie na rzecz rozwoju systemu zbierania i recyklingu odpadów opakowaniowych po kartonach do płynnej Ŝywności

12 Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków Działania na rzecz konsumenta: Działania promocyjno-informacyjne Rzetelne informowanie nt. definicji i właściwości produktów Projekt Marchewka Współpraca z mediami Działania na rzecz poprawy jakości soków, nektarów napojów Dobrowolny System Kontroli (DSK) Projekt QUISEE Projekt QUALI-JUICE Współpraca z GIJHARS, IH, UOKiK, Federacją Konsumentów

13 Sok, nektar, napój podstawowe róŝnice Barbara Groele

14 Sok Nektar Napój podstawowe róŝnice SOK NEKTAR 100% WSADU OWOCOWEGO sok wyciśnięty bezpośrednio z owoców lub otrzymany z zagęszczonego soku owocowego poprzez odtworzenie proporcji wody i aromatu usuniętego w trakcie procesu zagęszczania sok nie zawiera dodatku sztucznych barwników ani aromatów; nie moŝe być konserwowany chemicznie OD 25 DO 99% WSADU OWOCOWEGO rozcieńczony sok wodą z dodatkiem cukru, ewentualnie kwasu cytrynowego nektar nie zawiera sztucznych barwników ani aromatów; nie moŝe być konserwowany chemicznie NAPÓJ owocowy i/lub warzywny OD 20 DO 99% WSADU OWOCOWEGO zawiera określoną ilość soku, wody, cukru, kwasu cytrynowego i inne dozwolone do Ŝywności dodatki Napój moŝe zawierać barwniki i aromaty oraz inne dodatki

15 Sok Nektar Napój podstawowe róŝnice A SOK B NEKTAR C NAPÓJ

16 Rodzaje soków Istnieje wiele klasyfikacji soków (i nektarów), jedną z nich jest podział ze względu na technologię produkcji: soki odtwarzane przygotowywane są z soku zagęszczonego otrzymywanego poprzez odparowanie duŝej części wody, producent soku pitnego dodaje taką samą ilość wody, jaka została odparowana soki produkowane z bezpośrednich nieprzetworzonych soków surowych (NFC), takie soki mogą być pasteryzowane lub tylko schładzane, i wówczas mają krótki termin przydatności do spoŝycia (naleŝy je przechowywać w lodówce) Zgodnie z przepisami sok nie moŝe zawierać niedeklarowanego dodatku cukru ani substancji zakwaszających

17 Rodzaje soków i nektarów Ze względu na wygląd soki i nektary moŝemy podzielić na: Klarowne (np. sok jabłkowy) Naturalnie mętne (np. sok pomarańczowy) Przecierowe (np. sok pomidorowy) Zgodnie z przepisami do soku i nektaru nie moŝna dodawać substancji konserwujących

18 Nektary Istotne jest uświadamianie konsumentom, Ŝe nie ze wszystkich owoców moŝna wyprodukować sok Takie owoce jak aronia, czarna porzeczka, Ŝurawina są zbyt kwaśne i dlatego moŝna z nich wyprodukować nektar lub napój (trzeba je rozcieńczyć i dosłodzić) Producenci, którzy obecnie posługują się określeniem sok z czarnych porzeczek naruszają prawo i wprowadzają konsumentów w błąd. Prawidłowa nazwa to nektar z czarnych porzeczek W przypadku nektarów ilość wsadu owocowego (soku lub przecieru) jest ściśle określona i jest zaleŝna od typu owoców np.: jabłka, pomarańcze min. 50% czarne porzeczki min. 25% śliwki min. 30% wiśnie min. 35%

19 Wartości zdrowotne i odŝywcze produktów sokowych Dr n. med. Agnieszka Jarosz

20 Wartości odŝywcze i zdrowotne soków i nektarów Soki owocowe i warzywne są znakomitym źródłem szeregu niezbędnych składników odŝywczych: witamin składników mineralnych oraz błonnika pokarmowego flawonoidów Soki owocowe i warzywne powinny być elementem naszej codziennej diety

21 Wartości odŝywcze i zdrowotne soków i nektarów Soki sa źródłem witamin antyoksydacyjnych ACE, które przeciwdziałają rozwojowi miaŝdŝycy, nowotworów i procesom starzenia Błonnik pokarmowy zapewnia właściwą perystaltykę przewodu pokarmowego, wpływa korzystnie na stęŝenie cholesterolu i cukru we krwi oraz wiąŝe metale cięŝkie Flawonoidy mają działanie antyoksydacyjne (hamują rozwój wolnych rodników)

22 Wartości odŝywcze i zdrowotne soków i nektarów przykładowe wartości Jedna szklanka soku pomarańczowego (250 ml) zawiera ok.: 60 mg witaminy C, 60 µg folianów, wartość kaloryczna to 118 kcal Jedna szklanka soku pomidorowego (250 ml) zawiera ok.: 37 mg witaminy C, ok. 500 mg potasu, likopen, wartość kaloryczna to 37 kcal Jedna szklanka soku jabłkowego (250 ml) zawiera ok.: 250 mg potasu, pektyny, wartość kaloryczna to 112 kcal Jedna szklanka nektaru z czarnej porzeczki (250 ml) zawiera ok.: 58 mg witaminy C, bioflawonoidy, wartość kaloryczna to 115 kcal Jedna szklanka soku wielowarzywnego (250 ml) zawiera ok.: 30mg witaminy C, 3g błonnika, wartość kaloryczna to 62 kcal

23 Wartości odŝywcze i zdrowotne soków i nektarów Soki i nektary są polecane: rekonwalescentom w zapobieganiu i leczeniu kamicy nerkowej w chorobach przebiegających z gorączką w biegunkach o róŝnej etiologii w zaparciach w zespole jelita draŝliwego Osoby na diecie odchudzającej powinny wybierać: soki naturalne niesłodzone soki o niskiej kaloryczności (pomidorowy, wielowarzywny)

24 Działania KUPS na rzecz zapewnienia jakości soków i nektarów Andrzej Kłodawski

25 Działania KUPS na rzecz poprawy jakości soków i nektarów na polskim rynku Powołanie w 2002 r DOBROWOLNEGO SYSTEMU KONTROLI (DSK) soków i nektarów Powstał z inicjatywy producentów soków i nektarów Wzorowany na podobnych systemach działających w Unii Europejskiej, których celem jest samoregulacja rynku Głównym celem Dobrowolnego Systemu Kontroli (DSK) jest zapewnienie autentyczności i bezpieczeństwa wyrobów sokowniczych dostarczanych konsumentom Obecnie do DSK naleŝy 6 największych producentów: Tymbark SA, Agros Nova Sp. z o.o., Hortex Holding SA, Sokpol Sp. z o.o., Emig Sp. z o.o., Fructa Napoje Sp. z o.o. dostarczających na polski rynek ponad 80% soków, nektarów i napojów owocowych i warzywnych

26 Działania KUPS na rzecz poprawy jakości soków i nektarów na polskim rynku DSK regularnie sprawdza jakość wyrobów dostępnych na rynku główny obszar działalności obejmujący zarówno członków jak i nie członków systemu Producenci naleŝący do DSK są regularnie audytowani W trakcie audytów oceniane są warunki produkcji, jakość składników uŝytych do produkcji, a takŝe źródła ich pochodzenia W przypadku wykrycia nieprawidłowości podejmowane są odpowiednie działania, włącznie z wyeliminowaniem produktów niezgodnych z rynku Plany DSK na przyszłość to uczynienie go systemem powszechnym, tak aby objął wszystkich producentów soków, nektarów i napojów owocowych.

27 Działania KUPS na rzecz poprawy jakości soków i nektarów na polskim rynku KUPS angaŝuje się równieŝ w międzynarodowe projekty, których celem jest poprawa jakości soków, nektarów i napojów na naszym rynku QUALI-JUICE projekt, którego celem jest opracowanie narzędzia pomiarowego do wczesnego ostrzegania przed rozwojem bakterii kwasu mlekowego W chwili obecnej trwają próby techniczne prototypu takiego urządzenia w firmie produkcyjnej w rzeczywistych warunkach Zaplanowany jest równieŝ cykl szkoleń dla potencjalnych odbiorców, tj. producentów soków, soków zagęszczonych oraz innego przetwórstwa owoców i warzyw gdzie ten system moŝe mieć zastosowanie. Cel ostateczny: wdroŝenie tego systemu badań w laboratoriach i on-line w firmach.

28 Działania KUPS na rzecz poprawy jakości soków i nektarów na polskim rynku KUPS brał teŝ udział w projekcie QUISEE, którego celem była poprawa jakości soków w Europie Południowej i Wschodniej, w tym w Polsce, w latach W efekcie współpracy z międzynarodowymi instytucjami w ramach przeprowadzania badań oraz działań na rzecz poprawy jakości soków i nektarów na polskim rynku został powołany system DSK DSK jest członkiem EQCS (Europejskiego Systemu Kontroli Jakości) od roku 2006

29 Jakość soków i nektarów prof. dr hab. Witold Płocharski

30 Jakość soków i nektarów Działania systemowe odnośnie kontroli jakości i autentyczności soków: Ocena jakości surowca pobór próbek podczas auditów SGF/IRMA Ocena jakości wyrobu gotowego Narzędzie oceny soków i nektarów - Kodeks Praktyki AIJN (Europejskiego Stowarzyszenia Soków Owocowych) jest podstawą oceny autentyczności produktów dla całego przemysłu sokowego w UE. Kodeks obejmuje cechy analityczne i podaje metody jakie naleŝy stosować w ich ocenie; podaje równieŝ komentarze ułatwiające interpretację uzyskanych wyników. Na bieŝąco dane są weryfikowane, a zakres poszerzany o nowe owoce i warzywa.

31 OCENA AUTENTYCZNOŚCI w OPARCIU O KODEKS PRAKTYKI AIJN

32 Jakość soków i nektarów Niezgodności soków i nektarów w % w latach % próbek z odchyleniami od wymagań UE

33 Jakość soków i nektarów Sytuacja na rynku sokowniczym zdecydowanie uległa poprawie od kiedy zaczął funkcjonować Dobrowolny System Kontroli (DSK). W 2000 roku ok. 70% zbadanych próbek nie odpowiadało normom UE (dyrektywy sokowej). Obecnie ok. 85% badanych próbek wykazuje pełną zgodność z wymaganiami dyrektywy UE i Kodeksu Praktyki AIJN (dokument techniczny do oceny autentyczności soków).

34 Jakość soków i nektarów Badania prowadzone przez niezaleŝne od KUPS jednostki kontrolne takie jak GIJHARS i test Świata Konsumenta. Sukces Dobrowolnego Systemu Kontroli moŝe być powielony przez inne branŝe przemysłu spoŝywczego, sprzyjając zwiększeniu konkurencyjności polskiej gospodarki na rynku UE i w warunkach globalnej konkurencji.

35 KUPS ma prawo wykorzystywać logo Europejskiego Systemu Kontroli Jakości (EQCS)

36 Dziękujemy