OGÓLNA SPECYFIKACJA TECHNICZNA ULEPSZANIE I STABILIZACJA GRUNTÓW SPOIWEM LIPIDUR W BUDOWNICTWIE DROGOWYM. Sitkówka-Nowiny 2005 r.

Transkrypt

1 ULEPSZANIE I STABILIZACJA GRUNTÓW SPOIWEM LIPIDUR W BUDOWNICTWIE DROGOWYM Sitkówka-Nowiny 2005 r.

2 SPIS TRECI 1. WSTP Przedmiot OST Zakres stosowania OST Zakres robót objtych OST Okrelenia podstawowe MATERIAŁY Spoiwo LIPIDUR Grunty Grunt ulepszony spoiwem LIPIDUR Grunt stabilizowany spoiwem LIPIDUR Przygotowanie próbek do bada wytrzymałociowych Pielgnacja próbek Oznaczanie wytrzymałoci próbek na ciskanie Wymagane cechy stwardniałej mieszanki stabilizowanej spoiwem LIPIDUR WYKONANIE ROBÓT Warunki przystpienia do robót Przygotowanie podłoa Ulepszanie i stabilizacja metod mieszania na miejscu Grubo warstwy Zagszczanie Pielgnacja warstwy z gruntu ulepszonego lub stabilizowanego spoiwem LIPIDUR Odcinek próbny Utrzymanie podbudowy i ulepszonego podłoa KONTROLA JAKOCI ROBÓT Badania przed przystpieniem do robót Badania w czasie robót Badania w czasie wykonywania stabilizacji gruntów spoiwem LIPIDUR Uziarnienie gruntu Wilgotno mieszanki gruntu stabilizowanej spoiwem LIPIDUR Jednorodno i głboko wymieszania Zagszczenie warstwy Grubo podbudowy lub ulepszonego podłoa Wytrzymało na ciskanie Mrozoodporno Badanie spoiwa Badanie wody Badanie właciwoci gruntu Badania w czasie wykonywania ulepszania gruntów spoiwem LIPIDUR Badanie zagszczenia gruntu Badanie nonoci gruntu Wymagania dotyczce cech geometrycznych Podbudowa i ulepszone podłoe z gruntów stabilizowanych spoiwem LIPIDUR Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów Szeroko podbudowy i ulepszonego podłoa Równo podbudowy i ulepszonego podłoa Spadki poprzeczne podbudowy i ulepszonego podłoa Rzdne wysokociowe podbudowy i ulepszonego podłoa Ukształtowanie osi podbudowy i ulepszonego podłoa Grubo podbudowy i ulepszonego podłoa Warstwy budowli ziemnych z gruntów ulepszonych spoiwem LIPIDUR Zasady postpowania z wadliwie wykonanymi odcinkami podbudowy i ulepszonego podłoa Niewłaciwe cechy geometryczne gruntów stabilizowanych i ulepszonych spoiwem LIPIDUR

3 4.4.2 Niewłaciwa grubo warstwy z gruntów stabilizowanych lub ulepszonych spoiwem LIPIDUR Niewłaciwa wytrzymało podbudowy z gruntu stabilizowanego spoiwem LIPIDUR Niewłaciwa nono lub zagszczenie warstwy gruntu ulepszonego spoiwem LIPIDUR OBMIAR ROBÓT ODBIÓR ROBÓT Rodzaje odbiorów robót Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu Odbiór czciowy Odbiór ostateczny robót Zasady odbioru ostatecznego robót Dokumenty do odbioru ostatecznego Odbiór pogwarancyjny

4 1. WSTP 1.1 Przedmiot OST Przedmiotem niniejszej ogólnej specyfikacji technicznej (OST) s wymagania ogólne dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z wykonywaniem podbudowy i ulepszonego podłoa z gruntu stabilizowanego spoiwem LIPIDUR odmiany D1, D2 lub DF. 1.2 Zakres stosowania OST Ogólna specyfikacja techniczna (OST) stanowi obowizujc podstaw opracowania szczegółowej specyfikacji technicznej (SST) stosowanej jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót drogowych na drogach krajowych, wojewódzkich, miejskich i gminnych. Zaleca si wykorzystanie (OST) przy realizacji robót na drogach osiedlowych, ródlenych i gruntowych jak równie przy budowie placów postojowych i manewrowych, utwardzania terenów budowlanych oraz budowie dróg tymczasowych. 1.3 Zakres robót objtych OST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych ze stabilizacj i ulepszaniem gruntu spoiwem LIPIDUR [1]. Spoiwo LIPIDUR przeznaczone jest do ulepszania i stabilizacji gruntów w inynierii komunikacyjnej, przede wszystkim przewilgoconych gruntów spoistych i małospoistych o niskiej nonoci. Zalecany dodatek spoiwa LIPIDUR wynosi od 2 8% wagowo w stosunku do masy suchej gruntu zagszczonego wg I lub II metody Proctora zgodnie z PN-88/B [2]. Spoiwo LIPIDUR D1 i D2 naley stosowa do ulepszania gruntów w celu polepszenia ich zagszczalnoci i nonoci przy budowie nasypów drogowych oraz wykonywaniu warstw ulepszonego podłoa [3]. Spoiwo LIPIDUR DF mona stosowa w warstwach wzmacniajcych lub dolnych warstwach nonych o marce wytrzymałociowej R m =1.5 MPa lub R m =2.5 MPa [4] Okrelenia podstawowe Umiejscowienie poszczególnych warstw konstrukcji nawierzchni wg [5] z gruntu stabilizowanego lub ulepszanego spoiwem LIPIDUR wyróniono kolorem szarym jak niej. 1 Aprobata Techniczna IBDiM AT/ Spoiwo drogowe LIPIDUR odmiany D i DF 2 PN-88/B Grunty budowlane. Badania próbek gruntu 3 PN-S-02205:1998 Drogi samochodowe. Roboty ziemne. 4 Katalog Typowych Nawierzchni Podatnych i Półsztywnych, GDDP, IBDiM 1997 r. 5 PN-87/S Drogi samochodowe. Nawierzchnie drogowe. Podział, nazwy, okrelenia. 4

5 Warstwa cieralna Warstwa wica Podbudowa zasadnicza Podbudowa Podbudowa pomocnicza Podłoe ulepszone Nawierzchnia Podłoe Warstwy górne w strefie oddziaływania mrozu oraz warstwy dolne Podbudowa pomocnicza z gruntu stabilizowanego spoiwem LIPIDUR warstwa spełniajca poza funkcjami nonymi funkcje zabezpieczenia nawierzchni przed działaniem wody, mrozu, przenikania czstek podłoa), która po osigniciu właciwej wytrzymałoci na ciskanie, stanowi fragment nonej czci nawierzchni drogowej Ulepszone podłoe ulepszone spoiwem LIPIDUR wierzchnia warstwa podłoa leca bezporednio pod nawierzchni, ulepszona w celu umoliwienia przejcia ruchu budowlanego i właciwego wykonania nawierzchni, spełniajca wymagania okrelone dla podłoa Mieszanka gruntu ze spoiwem LIPIDUR - mieszanka gruntu, spoiwa LIPIDUR i w razie potrzeby wody w ilociach dobranych optymalnie wg bada laboratoryjnych Grunt stabilizowany spoiwem LIPIDUR - mieszanka gruntu ze spoiwem LIPIDUR zagszczona i stwardniała w wyniku ukoczenia procesu wizania, której wytrzymało mieci si w granicach podanych w tablicy Grunt ulepszony spoiwem LIPIDUR - mieszanka gruntu ze spoiwem LIPIDUR uzyskujca wymagane parametry geotechniczne (zagszczalno i nono) wg p. 2.4, których przed ulepszeniem nie mona było osign Spoiwo LIPIDUR - spoiwo hydrauliczne na bazie klinkieru portlandzkiego, wapna oraz innych dodatków przeznaczone do stabilizacji i ulepszania gruntów w budownictwie drogowym. Spoiwo LIPIDUR przeznaczone jest do ulepszania i stabilizacji gruntów w inynierii komunikacyjnej, przede wszystkim gruntów spoistych i małospoistych o nadmiernej wilgotnoci i niskiej nonoci. Spoiwo LIPIDUR wystpuje w dwóch odmianach asortymentowych: LIPIDUR D gatunku D1 i D2 do ulepszania przewilgoconych gruntów bez wymaga wytrzymałociowych i LIPIDUR DF przy podwyszonych wymaganiach wytrzymałociowych. Spoiwo LIPIDUR charakteryzuje si nastpujcymi cechami fizycznymi: Gsto nasypowa: 0,7 1,1 g/cm 3 Ciar właciwy: 2,7 2,9 g/cm 3 Powierzchnia właciwa: > 4000 cm 2 /g ph: > 11,5 5

6 1.4.7 Pozostałe okrelenia s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami. 2. MATERIAŁY 2.1 Spoiwo LIPIDUR Do stabilizacji i ulepszania gruntów naley stosowa spoiwo LIPIDUR o właciwociach podanych w tablicy 1. Tablica 1 Właciwoci mechaniczne i fizyczne spoiwa LIPIDUR wg [1] Lp. Właciwoci Jednostki Wymagania Metody bada według Rodzaj D DF D1 D2 2 Posta - proszek ocena wizualna 3 Barwa - szara ocena wizualna 4 Wytrzymało na ciskanie MPa - po 7 dniach - po 28 dniach 5 Wytrzymało na zginanie - po 7 dniach - po 28 dniach 6 Czas wizania - pocztek wizania - koniec wizania 7,5 20 MPa 1,5 min h ,5 1, ,5 6 PN-EN 196-1:1996 (w/c: 0,6) PN-EN 196-1:1996 (w/c: 0,6) PN-EN 196-3: Zawarto siarczanów (jako SO 3 ) % (m/m) 7,5 PN-EN 196-2: Wododno % PN-EN 196-3: Strata praenia % (m/m) 10 PN-EN 196-2: Gsto nasypowa g/cm 3 od 0,7 do 1,1 PN-EN : Stało objtoci mm PN-EN 196-3: Stenie naturalnych pierwiastków promieniotwórczych, współczynniki kwalifikujce: - f 1 - f ,0 200 [6] Instrukcja ITB Nr 234/2003 [7] 6 Rozporzdzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 r. w sprawie wymaga dotyczcych zawartoci naturalnych izotopów promieniotwórczych w surowcach i materiałach stosowanych w budynkach przeznaczonych na pobyt ludzi i inwentarza ywego, a take w odpadach przemysłowych stosowanych w budownictwie, oraz kontroli zawartoci tych izotopów. Dz. U. Nr 220 poz Instrukcja ITB Nr 234/2003 Wytyczne badania promieniotwórczoci naturalnej surowców i materiałów budowlanych. 6

7 Przechowywanie spoiwa LIPIDUR powinno odbywa si zgodnie z [1]. W przypadku, gdy czas przechowywania bdzie dłuszy ni 90 dni, mona go stosowa za zgod Inyniera tylko wtedy, gdy badania laboratoryjne wyka jego przydatno do robót. 2.3 Grunty Spoiwo LIPIDUR jest przeznaczone do ulepszania i stabilizacji gruntów wysadzinowych i wtpliwych, jak np. : iłów, glin, pyłów, wirów i pospółek gliniastych, piasków gliniastych i pylastych, pyłów piaszczystych) oraz popiołów lotnych i mieszanin popiołowo-ulowych. Spoiwo LIPIDUR zalecane jest do ulepszania i stabilizacji gruntów o nadmiernej wilgotnoci. Spoiwo LIPIDUR D przeznaczone jest do ulepszania gruntów w celu uzyskania odpowiedniej nonoci i zagszczalnoci bez wymaga wytrzymałociowych. Spoiwo LIPIDUR DF jest stosowane przy stabilizacji gruntów spoistych i małospoistych gdzie oprócz nonoci i zagszczalnoci wymagana jest odpowiednia wytrzymało na ciskanie. Podstaw zastosowania spoiwa LIPIDUR dla okrelonego gruntu jest sprawdzenie efektywnoci działania spoiwa w warunkach laboratoryjnych i polowych pod wzgldem cech wymaganych w dokumentacji projektowej, tj. nonoci gruntu w przypadku ulepszenia oraz wytrzymałoci na ciskanie w przypadku okrelonych wymaga wytrzymałociowych. 2.4 Grunt ulepszony spoiwem LIPIDUR Do ulepszania gruntów naley stosowa spoiwo LIPIDUR odmiany D1 lub D2. Orientacyjne dodatki spoiwa LIPIDUR do ulepszania gruntów przedstawiono w tablicy 2. Tablica 2 Zalecane orientacyjne dodatki oraz odmiany spoiwa LIPIDUR do ulepszania gruntów. dla w n w opt +2% dodatek spoiwa LIPIDUR 1 2% *) dla w n =w opt +(2 5)% dodatek spoiwa LIPIDUR 2 3% dla w n >w opt +5% dodatek spoiwa LIPIDUR 3 5% dla w n >w opt +7% dodatek spoiwa LIPIDUR 5 8% Zalecana odmiana spoiwa LIPIDUR D1 Zalecana odmiana spoiwa LIPIDUR D2 *) dodatek wagowy spoiwa w % w stosunku do maksymalnej gstoci objtociowej szkieletu gruntowego ds okrelonej wg [2] I lub II metod Proctora. W zalenoci od lokalizacji warstwy gruntu ulepszonego spoiwem LIPIDUR w konstrukcji nawierzchni drogowej, nono oraz wskanik zagszczenia powinny spełnia wymagania okrelone na rys. 1 i 2 zgodnie z [3] o ile dokumentacja projektowa nie stanowi inaczej. 7

8 Rys. 1 Wymagane wartoci wskanika zagszczenia I s i wtórnego modułu odkształcenia E 2, MPa w nasypach. Rys. 2 Wymagane wartoci wskanika zagszczenia I s i wtórnego modułu odkształcenia E 2, MPa w podłou wykopów. W przypadku ulepszania gruntów, gdzie wymagane jest uzyskanie odpowiedniej nono gruntu oraz polepszenie jego zagszczalnoci ustalenie odpowiedniego dodatku spoiwa powinno opiera si na badaniach laboratoryjnych wskanika nonoci w no (CBR) wg [3] stosujc pielgnacj 3 dni dojrzewania w warunkach wilgotnych + 4 dni moczenia w wodzie. W celu ustalenia optymalnego dodatku spoiwa LIPIDUR naley wykona trzy próby gruntu z rónym dodatkiem spoiwa i wybra dodatek, który umoliwia spełnienie wymaga projektowych. Przeliczenia nonoci CBR na wtórny moduł odkształcenia E 2 mona dokona wg poniszej zalenoci: E 2 =17.6 x CBR 0.64 [MPa] 8

9 Sprawdzenie efektywnoci ulepszania gruntów spoiwem moe by take ustalone na podstawie bada modułu odkształcenia E 2 wykonanych na poletkach dowiadczalnych na budowie. 2.5 Grunt stabilizowany spoiwem LIPIDUR Do stabilizacji gruntów naley stosowa spoiwo LIPIDUR odmiany DF. Grunt stabilizowany spoiwem LIPIDUR powinien charakteryzowa si odpowiedni mark wytrzymałociow Rm 1.5 MPa lub 2.5 MPa [8]. Właciwy skład mieszanki gruntu stabilizowanego spoiwem LIPIDUR powinien by ustalony dowiadczalnie na podstawie wyników bada wytrzymałoci na ciskanie i mrozoodpornoci o ile jest wymagana Przygotowanie próbek do bada wytrzymałociowych Próbki wg p. 2.5 zagszcza si dynamicznie w formach stalowych o wymiarach d=h=8cm przy wilgotnoci optymalnej oznaczanej wg PN-B-04481/1988, metoda I lub II. Grunty drobnoziarniste o rednicy do 2 mm mona zagszcza statycznie stosujc pras w formach o wymiarach d=5 cm i h=7.5cm Pielgnacja próbek. a) Pielgnacja próbek przeznaczonych do badania wytrzymałoci na ciskanie po 7 dniach. Próbki po uformowaniu przechowuje si przez 7 dni w temperaturze pokojowej z zabezpieczeniem przed wysychaniem (w komorze wilgotnoci powyej 96 % lub wilgotnym piasku), po czym próbki nasyca si wod w komorze próniowej przy obnionym cinieniu do 10 kpa w cigu 1 godziny oraz przez dalsze 2 godziny po wyrównaniu cinienia w komorze próniowej do cinienia atmosferycznego. W przypadku braku komory próniowej próbki, po 3-dniowej pielgnacji w temperaturze pokojowej z zabezpieczeniem przed wysychaniem, powinny by przez jeden dzie zanurzone na głboko 1 cm, a przez nastpne trzy dni zanurzone całkowicie w wodzie o temperaturze pokojowej. b) Pielgnacja próbek przeznaczonych do badania wytrzymałoci na ciskanie po 28 dniach Próbki naley przechowywa przez 14 dni w temperaturze pokojowej z zabezpieczeniem przed wysychaniem (jak w a), po czym zanurzy na 14 dni do wody o temperaturze pokojowej. Nasycanie próbek wod odbywa si pod cinieniem normalnym i przy całkowitym ich zanurzeniu w wodzie. c) Pielgnacja próbek przeznaczonych do oznaczania wskanika mrozoodpornoci. Próbki naley przechowywa przez 13 dni w temperaturze pokojowej z zabezpieczeniem przed wysychaniem (jak w a), po czym zanurzy całkowicie na 1 dob w wodzie, a nastpnie w cigu kolejnych 14 dni podda cyklom zamraania i odmraania. Jeden cykl zamraania i odmraania polega na 8-godzinnym zamraaniu próbek w temperaturze -23 o C i 16-godzinnym ich odmraaniu w wodzie w temperaturze pokojowej. 8 Rm=1,5 MPa oznacza wytrzymało 28 dniow od 0,5 MPa do 1,5 MPa R m=2,5 MPa oznacza wytrzymało 28 dniow od 1,5 MPa do 2,5 MPa 9

10 Oznaczanie wytrzymałoci próbek na ciskanie Wytrzymało na ciskanie po 7 dniach (R 7 ) lub po 28 dniach (R 28 ) naley okreli na co najmniej 3 próbkach pielgnowanych wg ciskanie naley przeprowadzi w prasie, o prdkoci posuwu tłoka od 0,2 mm/s do 0,4 mm/s, co najmniej na trzech próbkach tej samej serii. Wytrzymało gruntu stabilizowanego oblicza si z dokładnoci do 0,1 MPa, jako redni arytmetyczn z 3 wyników. Przy obliczaniu redniej arytmetycznej naley odrzuci wynik niszy lub wyszy o 30 % od tej redniej i wyznaczy redni arytmetyczn pozostałych wyników Wymagane cechy stwardniałej mieszanki stabilizowanej spoiwem LIPIDUR W zalenoci od rodzaju warstwy w konstrukcji nawierzchni drogowej, wytrzymało gruntu stabilizowanego spoiwem LIPIDUR powinna spełnia wymagania okrelone w tablicy 3. Tablica 3 Wymagania dla gruntów stabilizowanych spoiwem LIPIDUR dla poszczególnych warstw konstrukcji nawierzchni Lp. Rodzaj warstwy w konstrukcji nawierzchni drogowej Wytrzymało na ciskanie próbek nasyconych wod (MPa) po 7 dniach R 7 1 Górna cz warstwy ulepszonego podłoa gruntowego dla ruchu KR1 KR6 lub dolna warstwa podbudowy dla ruchu KR1 KR2 od 1,0 do 1,6 po 28 dniach R 28 od 1,5 do 2,5 Wskanik mrozoodpornoci R 28 z-o /R 28 0,6 2 Dolna cz warstwy ulepszonego podłoa gruntowego dla ruchu KR1 KR6 lub górna cz ulepszonego podłoa dla ruchu KR1 KR3 w przypadku posadowienia konstrukcji nawierzchni na podłou z gruntów wtpliwych i wysadzinowych - od 0,5 do 1,5-3 WYKONANIE ROBÓT 3.1 Warunki przystpienia do robót Proces ulepszania lub stabilizacji gruntów spoiwem LIPIDUR nie moe by wykonywany wtedy, gdy podłoe jest zamarznite i podczas obfitych opadów deszczu. Nie naley rozpoczyna stabilizacji gruntu, jeeli prognozy meteorologiczne wskazuj na moliwy spadek temperatury poniej 5 o C w czasie najbliszych 7 dni. 3.2 Przygotowanie podłoa Podłoe powinno by przygotowane zgodnie z wymaganiami okrelonymi w PN-S :1998 lub warunkami projektu budowlanego. 3.3 Ulepszanie i stabilizacja metod mieszania na miejscu Do ulepszania i stabilizacji gruntu spoiwem LIPIDUR metod mieszania na miejscu naley uy specjalistycznych mieszarek wieloprzejciowych lub jednoprzejciowych albo w uzasadnionych przypadkach maszyn rolniczych. 10

11 Spoiwo LIPIDUR naley dozowa w iloci ustalonej w recepcie laboratoryjnej. Spoiwo LIPIDUR naley rozkłada przy uyciu typowych rozsypywarek spoiwa lub w inny sposób zaakceptowany przez Inyniera. Grunt powinien by wymieszany ze spoiwem w sposób zapewniajcy jednorodno na okrelon głboko, gwarantujc uzyskanie projektowanej gruboci warstwy po zagszczeniu. Po zakoczeniu mieszania naley powierzchni warstwy wyrówna i wyprofilowa do wymaganych w dokumentacji projektowej rzdnych oraz spadków poprzecznych i podłunych. Do tego celu naley uy równiarek. Po wyprofilowaniu naley natychmiast przystpi do zagszczania warstwy. Zagszczenie naley przeprowadzi w sposób okrelony w p Grubo warstwy Orientacyjna grubo poszczególnych warstw z gruntu ulepszonego lub stabilizowanego spoiwem LIPIDUR nie powinna przekracza: 15 cm - przy mieszaniu na miejscu sprztem rolniczym, 40 cm - przy mieszaniu na miejscu sprztem specjalistycznym. Jeeli projektowana grubo warstwy jest wiksza od maksymalnej, to ulepszenie lub stabilizacj gruntu naley wykonywa w dwóch warstwach. 3.5 Zagszczanie Zagszczanie warstwy gruntu stabilizowanego lub ulepszonego spoiwem LIPIDUR naley prowadzi przy uyciu walców gładkich, wibracyjnych i ogumionych. W przypadku małych lub trudnodostpnych powierzchni zagszczenie warstwy mona dokona przy uyciu zagszczarek płytowych. Zagszczanie podbudowy oraz ulepszonego podłoa o przekroju daszkowym powinno rozpocz si od krawdzi i przesuwa pasami podłunymi, czciowo nakładajcymi si w stron osi jezdni. Zagszczenie warstwy o jednostronnym spadku poprzecznym powinno rozpocz si od niej połoonej krawdzi i przesuwa pasami podłunymi, czciowo nakładajcymi si, w stron wyej połoonej krawdzi. Pojawiajce si w czasie zagszczania zanienia, ubytki, rozwarstwienia i podobne wady, musz by natychmiast naprawiane przez wymian mieszanki na pełn głboko, wyrównanie i ponowne zagszczenie. Powierzchnia zagszczonej warstwy powinna mie prawidłowy przekrój poprzeczny i jednolity wygld. Operacje zagszczania i obróbki powierzchniowej musz by zakoczone nie póniej ni w cigu 5 godzin dla ulepszania i w cigu 2 godzin w przypadku stabilizacji, liczc od momentu rozpoczcia mieszania gruntu ze spoiwem. Zagszczanie naley kontynuowa do osignicia wskanika zagszczenia mieszanki okrelonego wg BN-77/ [9] nie mniejszego od podanego w [3] lub w przypadku podbudowy pomocniczej Is nie mniejszego ni Specjaln uwag naley powici zagszczeniu mieszanki w ssiedztwie spoin roboczych podłunych i poprzecznych oraz wszelkich urzdze obcych. Wszelkie miejsca lune, rozsegregowane, spkane podczas zagszczania lub w inny sposób wadliwe, musz by naprawione przez zerwanie warstwy na pełn grubo, wbudowanie nowej mieszanki o odpowiednim składzie i ponowne zagszczenie. 3.6 Pielgnacja warstwy z gruntu ulepszonego lub stabilizowanego spoiwem LIPIDUR Pielgnacja podbudowy powinna by przeprowadzona według jednego z nastpujcych sposobów: 9 BN-77/ Oznaczanie wskanika zagszczenia gruntu 11

12 a) skropienie warstwy emulsj asfaltow, albo asfaltem D200 lub D300 w iloci od 0,5 do 1,0 kg/m 2, b) skropienie specjalnymi preparatami powłokotwórczymi posiadajcymi aprobat techniczn wydan przez uprawnion jednostk, po uprzednim zaakceptowaniu ich uycia przez Inyniera, c) utrzymanie w stanie wilgotnym poprzez kilkakrotne skrapianie wod w cigu dnia, w czasie co najmniej 7 dni, d) przykrycie warstw piasku lub grubej włókniny technicznej i utrzymywanie jej w stanie wilgotnym w czasie co najmniej 7 dni. W przypadku warstw ulepszonego podłoa lub gruntów ulepszonych spoiwem LIPIDUR nie jest wymagana pielgnacja i dopuszcza si przykrycie nadległ warstw konstrukcyjn bezporednio po jej wykonaniu. Inne sposoby pielgnacji, zaproponowane przez Wykonawc i inne materiały przeznaczone do pielgnacji mog by zastosowane po uzyskaniu akceptacji Inyniera. 3.7 Odcinek próbny Jeeli przewidziano konieczno wykonania odcinka próbnego, to co najmniej na 3 dni przed rozpoczciem robót, Wykonawca powinien wykona odcinek próbny w celu: stwierdzenia czy sprzt budowlany do spulchnienia, mieszania, rozkładania i zagszczania jest właciwy, okrelenia gruboci warstwy materiału w stanie lunym, koniecznej do uzyskania wymaganej gruboci warstwy po zagszczeniu, okrelenia potrzebnej liczby przej walców do uzyskania wymaganego wskanika zagszczenia warstwy. Na odcinku próbnym Wykonawca powinien uy materiałów oraz sprztu takich, jakie bd stosowane do wykonywania podbudowy lub ulepszonego podłoa. Powierzchnia odcinka próbnego powinna wynosi od 400 do 800 m 2. Odcinek próbny powinien by zlokalizowany w miejscu wskazanym przez Inyniera. Wykonawca moe przystpi do wykonywania podbudowy lub ulepszonego podłoa po zaakceptowaniu odcinka próbnego przez Inyniera. 3.8 Utrzymanie podbudowy i ulepszonego podłoa Podbudowa i ulepszone podłoe z gruntu stabilizowanego lub ulepszonego spoiwem LIPIDUR po wykonaniu, a przed ułoeniem nastpnej warstwy, powinny by utrzymywane w dobrym stanie. Wykonawca jest zobowizany do przeprowadzenia biecych napraw podbudowy lub ulepszonego podłoa uszkodzonych wskutek oddziaływania czynników atmosferycznych, takich jak opady deszczu i niegu oraz mróz. Wykonawca jest zobowizany wstrzyma ruch budowlany po okresie intensywnych opadów deszczu, jeeli wystpi moliwo uszkodzenia podbudowy lub ulepszonego podłoa. Warstwa stabilizowana spoiwami hydraulicznymi powinna by przykryta przed zim warstw nawierzchni lub zabezpieczona przed niszczcym działaniem czynników atmosferycznych w inny sposób zaakceptowany przez Inyniera. 12

13 4. KONTROLA JAKOCI ROBÓT 4.1. Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien wykona badania spoiw i gruntów przeznaczonych do wykonania robót i przedstawi wyniki tych bada Inynierowi w celu akceptacji Badania w czasie robót Badania w czasie wykonywania stabilizacji gruntów spoiwem LIPIDUR. Czstotliwo oraz zakres bada w czasie wykonywania stabilizacji podano w tablicy 4. Tablica 4 Rodzaj i czstotliwo bada dla podbudowy z gruntu stabilizowanego spoiwem LIPIDUR Lp. Wyszczególnienie bada Minimalna liczba bada na dziennej działce roboczej Czstotliwo bada Maksymalna powierzchnia podbudowy lub ulepszonego podłoa przypadajca na jedno badanie 1 Uziarnienie gruntu, rodzaj gruntu przy kadej zmianie rodzaju gruntu 2 Wilgotno mieszanki gruntu ze spoiwem 3 Jednorodno i głboko wymieszania m 2 4 Zagszczenie warstwy 5 Grubo podbudowy lub ulepszonego podłoa m 2 6 Wytrzymało na ciskanie 7 i 28-dniowa (wg p ) 6 próbek 600 m 2 7 Mrozoodporno (wg p ) przy projektowaniu i w przypadkach wtpliwych 8 Badanie spoiwa (wg tablicy 1). przy projektowaniu składu mieszanki i przy kadej zmianie 9 Badanie wody 10 Badanie właciwoci gruntu i ustalenie dodatku spoiwa Uziarnienie gruntu dla kadego wtpliwego ródła przy kadej zmianie rodzaju gruntu Próbki do bada naley pobiera z podłoa przed podaniem spoiwa. Uziarnienie gruntu powinno by zgodne z wymaganiami podanymi w p. 2.3 dotyczcych poszczególnych rodzajów podbudów i ulepszonego podłoa Wilgotno mieszanki gruntu stabilizowanej spoiwem LIPIDUR Wilgotno mieszanki powinna by równa wilgotnoci optymalnej, okrelonej w projekcie składu tej mieszanki, z tolerancj +10% -20% jej wartoci Jednorodno i głboko wymieszania Jednorodno wymieszania gruntu ze spoiwem polega na ocenie wizualnej jednolitego zabarwienia mieszanki. Głboko wymieszania mierzy si w odległoci min. 0,5 m od krawdzi warstwy gruntu stabilizowanego spoiwem. Głboko wymieszania powinna by taka, aby grubo warstwy po zagszczeniu była równa projektowanej. 13

14 Zagszczenie warstwy Mieszanka powinna by zagszczana do osignicia wskanika zagszczenia nie mniejszego od 1,00 oznaczonego zgodnie z BN-77/ [9] Grubo podbudowy lub ulepszonego podłoa Grubo warstwy naley mierzy bezporednio po jej zagszczeniu w odległoci co najmniej 0,5 m od krawdzi. Grubo warstwy nie moe róni si od projektowanej o wicej ni ± 1 cm Wytrzymało na ciskanie Wytrzymało na ciskanie okrela si na próbkach walcowych wg p Próbki do bada naley pobiera z miejsc wybranych losowo, w warstwie rozłoonej przed jej zagszczeniem. Próbki w iloci 6 sztuk naley formowa i przechowywa zgodnie z Wyniki wytrzymałoci na ciskanie powinny by zgodne z p tablica Mrozoodporno Wskanik mrozoodpornoci okrelany przez spadek wytrzymałoci na ciskanie próbek poddawanych cyklom zamraania i odmraania powinien by zgodny z wymaganiami podanymi w tablica Badanie spoiwa Producent spoiwa przez wystawienie krajowej deklaracji zgodnoci owiadcza, na swoj wyłczn odpowiedzialno, e wyrób jest zgodny ze specyfikacj techniczn. Krajow deklaracj zgodnoci producent przechowuje i przedkłada właciwym organom kontroli na ich danie. W przypadkach wtpliwych Inynier moe zada przeprowadzenia dodatkowych bada spoiwa na zgodno z p. 2.1 tablica Badanie wody W przypadkach wtpliwych naley przeprowadzi badania wody wg PN-B [10] Badanie właciwoci gruntu. Właciwoci gruntu naley bada przy kadej zmianie rodzaju gruntu. Właciwoci powinny by zgodne z przyjtymi w receptach roboczych opracowanych przez laboratorium Wykonawcy Badania w czasie wykonywania ulepszania gruntów spoiwem LIPIDUR. Dla gruntów ulepszonych spoiwem LIPIDUR wymagane jest uzyskanie odpowiedniego wskanika zagszczenia oraz odpowiedniej nonoci na poszczególnych powierzchniach robót Badanie zagszczenia gruntu Grunt ulepszony spoiwem powinien by zagszczany do osignicia wskanika zagszczenia podanego w p. 2.4 i oznaczonego zgodnie z BN-77/ [9]. Alternatywne zagszczenie gruntu mona ustala na podstawie wskanika odkształcenia I 0, równego stosunkowi modułów odkształcenia wtórnego E 2 do pierwotnego E 1, które naley okrela wg PN-S :1998 załcznik B [3]. 10 PN-B Materiały budowlane. Woda do betonów i zapraw. 14

15 Wskanik odkształcenia I 0 nie powinien by wikszy ni: 2.0 dla gruntów drobnoziarnistych o równomiernym uziarnieniu (pyłów, glin, glin pylastych, glin zwizłych, iłów), 3.0 dla gruntów rónoziarnistych (wirów gliniastych, pospółek gliniastych, pyłów piaszczystych, piasków gliniastych, glin piaszczystych, glin piaszczystych zwizłych. Czstotliwo bada wskanika zagszczenia I s kadej układanej warstwy powinna by nastpujca: dla podłoa ulepszonego nawierzchni nie mniej ni jeden raz w trzech punktach na m 2 powierzchni, dla korpusu nasypu i warstwy odcinajcej dolnej nie mniej ni jeden raz w trzech punktach na m 2 zagszczanych warstw nasypu, dodatkowo w miejscach wskazanych przez Inyniera Badanie nonoci gruntu Nonoci zagszczonej warstwy gruntu naley dokona za pomoc obcienia statycznego płyt o rednicy 300 mm wg metodyki podanej w PN-S-02205:1998 załcznik B [3]. Wymagane wartoci modułu E 2 naley przyjmowa wg p W przypadku nie uzyskania odpowiedniej nonoci badania naley powtórzy na drugi dzie lub póniej po wstpnym zwizaniu mieszanki gruntu ze spoiwem. Czstotliwo bada modułu odkształcenia sprawdzanej warstwy powinna by nie mniejsza ni 3 punkty badawcze na kade 2000 m 2 powierzchni a dodatkowo w miejscach wskazanych przez Inyniera. 4.3 Wymagania dotyczce cech geometrycznych Podbudowa i ulepszone podłoe z gruntów stabilizowanych spoiwem LIPIDUR Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów dotyczcych cech geometrycznych tablica 5. Tablica 5 Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów wykonanej podbudowy lub ulepszonego podłoa stabilizowanych spoiwami Lp. Wyszczególnienie bada i pomiarów 1 Szeroko 10 razy na 1 km 2 Równo podłuna 3 Równo poprzeczna 10 razy na 1 km 4 Spadki poprzeczne* ) 10 razy na 1 km 5 Rzdne wysokociowe co 100 m 6 Ukształtowanie osi w planie* ) 7 Grubo podbudowy i ulepszonego podłoa Minimalna czstotliwo bada i pomiarów w sposób cigły planografem albo co 20 m łat na kadym pasie ruchu w 3 punktach, lecz nie rzadziej ni raz na 2000 m 2 podaje *) Dodatkowe pomiary spadków poprzecznych i ukształtowania osi w planie naley wykona w punktach głównych łuków poziomych. 15

16 Szeroko podbudowy i ulepszonego podłoa Szeroko podbudowy i ulepszonego podłoa nie moe róni si od szerokoci projektowanej o wicej ni +10 cm, -5 cm. Na jezdniach bez krawników szeroko podbudowy powinna by wiksza od szerokoci warstwy wyej lecej o co najmniej 25 cm lub o warto wskazan w dokumentacji projektowej Równo podbudowy i ulepszonego podłoa Nierównoci podłune podbudowy i ulepszonego podłoa naley 4-metrow łat lub planografem, zgodnie z norm BN-68/ [11]. Nierównoci poprzeczne podbudowy i ulepszonego podłoa naley 4-metrow łat. Nierównoci nie powinny przekracza: - 12 mm dla podbudowy zasadniczej, - 15 mm dla podbudowy pomocniczej i ulepszonego podłoa Spadki poprzeczne podbudowy i ulepszonego podłoa Spadki poprzeczne podbudowy i ulepszonego podłoa powinny by zgodne z dokumentacj projektow z tolerancj ± 0,5 % Rzdne wysokociowe podbudowy i ulepszonego podłoa Rónice pomidzy rzdnymi wykonanej podbudowy i ulepszonego a rzdnymi projektowanymi nie powinny przekracza + 1 cm, -2 cm Ukształtowanie osi podbudowy i ulepszonego podłoa O podbudowy i ulepszonego podłoa w planie nie moe by przesunita w stosunku do osi projektowanej o wicej ni ± 5 cm Grubo podbudowy i ulepszonego podłoa Grubo podbudowy i ulepszonego podłoa nie moe róni si od gruboci projektowanej o wicej ni: - dla podbudowy zasadniczej ± 10%, - dla podbudowy pomocniczej i ulepszonego podłoa +10%, -15% Warstwy budowli ziemnych z gruntów ulepszonych spoiwem LIPIDUR Dokładno wykonania poszczególnych warstw budowli ziemnych z gruntów ulepszonych spoiwem LIPIDUR powinna by zgodna tablic 6 lub z dokumentacj projektow, SST i innymi ustaleniami. Czstotliwo bada nie powinna by mniejsza ni 1 badanie na 100mb o ile nie ustanowiono inaczej w SST. 11 BN-68/ Drogi samochodowe. Pomiar równoci nawierzchni planografem i łat 16

17 Tablica 6 Dokładno wykonania budowli ziemnych Lp. Cz budowli Jednostka Dokładno 1 Podłoe nawierzchni - nierównoci powierzchni* ) cm ±3 - pochylenie poprzeczne powierzchni % ±0,5 - niweleta powierzchni cm +1, -3 Ulepszone podłoe nawierzchni - grubo całkowita % gruboci ±10 - grubo poszczególnych warstw % gruboci ±10 - szeroko poszczególnych warstw cm ±5 2 Korpus ziemny (jeeli bdzie na nim warstwa ulepszonego podłoa) - o korpusu drogowego - szeroko górnej powierzchni - nierównoci powierzchni* ) - pochylenie poprzeczne górnej powierzchni - niweleta górnej powierzchni - pochylenie warstw gruntów mało przepuszczalnych * ) Nierównomiernoci mierzone łat długoci 3 m. cm cm cm % cm % ±10 ±10 ±4 ±1 +2, -3 ±1 4.4 Zasady postpowania z wadliwie wykonanymi odcinkami podbudowy i ulepszonego podłoa Niewłaciwe cechy geometryczne gruntów stabilizowanych i ulepszonych spoiwem LIPIDUR Jeeli po wykonaniu bada na stwardniałej podbudowie lub ulepszonym podłou stwierdzi si, e odchylenia cech geometrycznych przekraczaj wielkoci okrelone w p. 4.3 to warstwa zostanie zerwana na cał grubo i ponownie wykonana na koszt Wykonawcy. Dopuszcza si inny rodzaj naprawy wykonany na koszt Wykonawcy, o ile zostanie on zaakceptowany przez Inyniera Niewłaciwa grubo warstwy z gruntów stabilizowanych lub ulepszonych spoiwem LIPIDUR Na wszystkich powierzchniach wadliwych pod wzgldem gruboci Wykonawca wykona napraw przez zerwanie wykonanej warstwy, usunicie zerwanego materiału i ponowne wykonanie warstwy o odpowiednich właciwociach i o wymaganej gruboci. Roboty te Wykonawca wykona na własny koszt. Po wykonaniu tych robót nastpi ponowny pomiar i ocena gruboci warstwy, na koszt Wykonawcy Niewłaciwa wytrzymało podbudowy z gruntu stabilizowanego spoiwem LIPIDUR Jeeli wytrzymało rednia próbek bdzie mniejsza od dolnej granicy podanej w dokumentacji projektowej, to warstwa wadliwie wykonana zostanie zerwana i wymieniona na now o odpowiednich właciwociach na koszt Wykonawcy Niewłaciwa nono lub zagszczenie warstwy gruntu ulepszonego spoiwem LIPIDUR Jeeli zagszczenie warstwy jest mniejsze od wymaganego w dokumentacji projektowej warstw naley ponownie dogci i wykona ponowne badania zagszczenia. Jeeli badania wyka brak odpowiedniego zagszczenia, to warstwa wadliwie wykonana zostanie zerwana i wymieniona na now o odpowiednich właciwociach na koszt Wykonawcy. Jeeli nono warstwy jest mniejsza od wymaganej naley przeprowadzi dodatkowe badania nonoci w póniejszym terminie. Jeeli badania wyka brak dostatecznej nonoci, 17

18 to warstwa wadliwie wykonana zostanie zerwana i wymieniona na now o odpowiednich właciwociach na koszt Wykonawcy. 5 OBMIAR ROBÓT Obmiar robót bdzie okrela faktyczny zakres wykonywanych robót zgodnie z dokumentacj projektow i SST, w jednostkach ustalonych w kosztorysie. Obmiaru robót dokonuje Wykonawca po pisemnym powiadomieniu Inyniera/Kierownika projektu o zakresie obmierzanych robót i terminie obmiaru, co najmniej na 3 dni przed tym terminem. Wyniki obmiaru powinny zosta wpisane do ksiki obmiarów. 6 ODBIÓR ROBÓT 6.1 Rodzaje odbiorów robót W zalenoci od ustale w dokumentacji technicznej, roboty podlegaj nastpujcym etapom odbioru: a) odbiorowi robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu, b) odbiorowi czciowemu, c) odbiorowi ostatecznemu, d) odbiorowi pogwarancyjnemu. 6.2 Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu polega na finalnej ocenie iloci i jakoci wykonywanych robót, które w dalszym procesie realizacji ulegn zakryciu. Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu bdzie dokonany w czasie umoliwiajcym wykonanie ewentualnych korekt i poprawek bez hamowania ogólnego postpu robót. Odbioru robót dokonuje Inynier/Kierownik projektu. Gotowo danej czci robót do odbioru zgłasza Wykonawca wpisem do dziennika budowy i jednoczesnym powiadomieniem Inyniera/Kierownika projektu. Jako i ilo robót ulegajcych zakryciu ocenia Inynier/Kierownik projektu na podstawie dokumentów zawierajcych komplet wyników bada laboratoryjnych i w oparciu o przeprowadzone pomiary, w konfrontacji z dokumentacj projektow i uprzednimi ustaleniami. 6.3 Odbiór czciowy Odbiór czciowy polega na ocenie iloci i jakoci wykonanych czci robót. Odbioru czciowego robót dokonuje si wg zasad jak przy odbiorze ostatecznym robót. Odbioru robót dokonuje Inynier/Kierownik projektu. 6.4 Odbiór ostateczny robót Zasady odbioru ostatecznego robót Odbiór ostateczny polega na finalnej ocenie rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich iloci, jakoci i wartoci. Całkowite zakoczenie robót oraz gotowo do odbioru ostatecznego bdzie stwierdzona przez Wykonawc wpisem do dziennika budowy z bezzwłocznym powiadomieniem na pimie o tym fakcie Inyniera/Kierownika projektu. Odbiór ostateczny robót nastpi w terminie ustalonym w dokumentach umowy, liczc od dnia potwierdzenia przez Inyniera/Kierownika projektu zakoczenia robót i przyjcia dokumentów, o których mowa w punkcie Odbioru ostatecznego robót dokona komisja wyznaczona przez Zamawiajcego w obecnoci Inyniera/Kierownika projektu i Wykonawcy. Komisja odbierajca roboty dokona ich oceny jakociowej na podstawie przedłoonych dokumentów, wyników bada i pomiarów, ocenie 18

19 wizualnej oraz zgodnoci wykonania robót z dokumentacj projektow, SST i innymi ustaleniami. W toku odbioru ostatecznego robót komisja zapozna si z realizacj ustale przyjtych w trakcie odbiorów robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu, zwłaszcza w zakresie wykonania robót uzupełniajcych i robót poprawkowych. W przypadkach niewykonania wyznaczonych robót poprawkowych lub robót uzupełniajcych w warstwie cieralnej lub robotach wykoczeniowych, komisja przerwie swoje czynnoci i ustali nowy termin odbioru ostatecznego. W przypadku stwierdzenia przez komisj, e jako wykonywanych robót w poszczególnych asortymentach nieznacznie odbiega od wymaganej dokumentacj projektow i SST z uwzgldnieniem tolerancji i nie ma wikszego wpływu na cechy eksploatacyjne obiektu i bezpieczestwo ruchu, komisja dokona potrce, oceniajc pomniejszon warto wykonywanych robót w stosunku do wymaga przyjtych w dokumentach umowy Dokumenty do odbioru ostatecznego Podstawowym dokumentem do dokonania odbioru ostatecznego robót jest protokół odbioru ostatecznego robót sporzdzony wg wzoru ustalonego przez Zamawiajcego. Do odbioru ostatecznego Wykonawca jest zobowizany przygotowa nastpujce dokumenty: 1. dokumentacj projektow podstawow z naniesionymi zmianami oraz dodatkow, jeli została sporzdzona w trakcie realizacji umowy, 2. szczegółowe specyfikacje techniczne (podstawowe z dokumentów umowy i ew. uzupełniajce lub zamienne), 3. recepty i ustalenia technologiczne, 4. dzienniki budowy i ksiki obmiarów (oryginały), 5. wyniki pomiarów kontrolnych oraz bada i oznacze laboratoryjnych, zgodne z SST, 6. deklaracje zgodnoci lub certyfikaty zgodnoci wbudowanych materiałów zgodnie z SST, 7. opini technologiczn sporzdzon na podstawie wszystkich wyników bada i pomiarów załczonych do dokumentów odbioru, wykonanych zgodnie z SST, 8. rysunki (dokumentacje) na wykonanie robót towarzyszcych (np. na przełoenie linii telefonicznej, energetycznej, gazowej, owietlenia itp.) oraz protokoły odbioru i przekazania tych robót włacicielom urzdze, 9. geodezyjn inwentaryzacj powykonawcz robót i sieci uzbrojenia terenu, 10. kopi mapy zasadniczej powstałej w wyniku geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej. W przypadku, gdy wg komisji, roboty pod wzgldem przygotowania dokumentacyjnego nie bd gotowe do odbioru ostatecznego, komisja w porozumieniu z Wykonawc wyznaczy ponowny termin odbioru ostatecznego robót. Wszystkie zarzdzone przez komisj roboty poprawkowe lub uzupełniajce bd zestawione wg wzoru ustalonego przez Zamawiajcego. Termin wykonania robót poprawkowych i robót uzupełniajcych wyznaczy komisja Odbiór pogwarancyjny Odbiór pogwarancyjny polega na ocenie wykonanych robót zwizanych z usuniciem wad stwierdzonych przy odbiorze ostatecznym i zaistniałych w okresie gwarancyjnym. Odbiór pogwarancyjny bdzie dokonany na podstawie oceny wizualnej obiektu z uwzgldnieniem zasad opisanych w punkcie 6.4 Odbiór ostateczny robót. 19