Fridtjof Nansen

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Fridtjof Nansen 1861-1930"

Eugeniusz Kaczor
8 lat temu
Przeglądów:

2 Fridtjof Nansen Norweski podróżnik, polarnik, mąż stanu kilka pionierskich wypraw na Grenlandię, Spitzbergen, itd. Publikował książki na temat terenów, które eksplorował kilka wypraw morskich, badania zoologiczne i oceanograficzne 1906 jako polityk działał na rzecz oderwania Norwegii od Szwecji (oba kraje były w unii, wcześniej zależność od Danii) reprezentował niepodległą Norwegię w Londynie I wojna: negocjował umowę między Norwegią a USA 1920 był przewodniczącym norweskiej delegacji na pierwsze spotkanie Ligii Narodów, do śmierci pozostał jedną z najważniejszych postaci w Lidze Narodów

3 Nansen polarnik (kilka prac) Wśród nocy i lodów (1897, wydanie polskie 1898) Podróż do Bieguna Północnego (1896, wydanie polskie 1898) Eskimowie, ich kraj, życie i obyczaje (1891, wydanie polskie 1907) Alina Centkiewicz, Czesław Centkiewicz "Fridtjof, co z ciebie wyrośnie?" Nasza Księgarnia

4 Humanitarna działalność Nansena Liga Narodów zleca Nansenowi wydobycie z Rosji około 500 tysięcy jeńców wojennych (z armii niemieckiej i austro-węgierskiej). Rosja nie uznawała Ligi Narodów, ale była gotowa negocjować z Nansenem W ciągu 2 lat, Nansen załatwia powrót z Rosji 430 tys. jeńców 1921 na zlecenie Czerwonego Krzyża, Nansen organizuje pomoc humanitarną dla Rosji, otwiera w Moskwie International Russian Relief Executive. Liga Narodów odmawia funduszy na ten cel. Nansen apeluje do ludzi i pomoc i otrzymuje ją 1921 utworzenie przy Lidze Narodów urzędu Wysokiego Komisarza do spraw uchodźców rosyjskich, urząd sprawuje Nansen 1922 inicjatywa Nansena, by uchodźcom wydawać dokumenty tożsamości (Paszporty Nansenowskie) umowa międzynarodowa 1922 Nansen dostaje Pokojową Nagrodę Nobla

5 Paszporty Nansenowskie 1922 Ważne były tylko przez rok Umożliwiały przekroczenie granicy tylko w jedną stronę, nie uprawniały do powrotu do kraju, który wystawił dokument Respektowane były przez 16 państw, członków Ligi Narodów, które podpisały porozumienie w tej sprawie

6 1915 eksterminacja Ormian w Turcji, 1,5 mln ofiar śmiertelnych, 0,5-1 mln uchodźców ucieka do Grecji, Bułgarii, Syrii, Rosji Liga Narodów rozszerza mandat Wysokiego Komisarza o opiekę nad Ormianami, uciekającymi z Turcji.

8 1926 kolejne porozumienie w sprawie dokumentów tożsamości dla uchodźców Pierwsza próba zdefinowania uchodźcy: Uchodźca to każda osoba pochodzenia rosyjskiego, która nie podlega ochronie rządu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i która nie otrzymała innego obywatelstwa oraz każda osoba pochodzenia ormiańskiego, będąca poddanym Imperium Otomańskiego, która nie podlega ochronie rządu Republiki Tureckiej i która nie otrzymała innego obywatelstwa.

9 1926 Liga Narodów dostrzega potrzebę włączenia dodatkowych grup do kategorii uchodźców porozumienie rozszerząjące to pojęcie: Asyryjczycy, zmuszeni do wyjazdu w 1922 roku, Asyro-chaldejczycy, chroniący się na Kaukazie i w Grecji (razem około 20 tys. osób), Rusini z Galicji, uchodzący do Austrii i Czechosłowacji, Żydzi z Bukowiny, Besarabii, Transylwanii, nie mający obywatelstwa rumuńskiego, Uchodźcy z Czarnogóry, przybyli do Francji, Turcy, przebywający z Grecji i na Bliskim Wschodzie, z przyczyn politycznych obawiający się powrotu, Uchodźcy z Europy Środkowej

10 Dalszy bieg wydarzeń 1930 po śmierci Nansena, rozwiązanie Urzędu Wysokiego Komisarza w to miejsce powstaje The Nansen International Office for Refugees 1938 Biuro dostaje Pokojową Nagrodę Nobla, ale jest to ostatni rok jego działalności

11 Zadania Międzynarodowego Biura do spraw Uchodźców im. Nansena Zbieranie i opracowywanie informacji na temat położenia uchodźców, Udzielanie pomocy uchodźcom w osiedlaniu się i szukaniu pracy, Wskazywanie głównych kierunków działań organizacji humanitarnych, koordynacja tych działań, Zbieranie i dystrybucja środków na bezpośrednią pomoc materialną, Nadzorowanie wypełniania porozumień międzynarodowych, dotyczących właściwego traktowania uchodźców.

12 26-28 pażdziernika 1933 roku międzyrządowa konferencja w Genewie w sprawie wypracowania metod pomocy uchodźcom Główny rezultat to przedłużenie umów z lat 1926 i Nie objęto pomocą wszystkich uchodźców. Porozumienie końcowe sygnowało 15 państw Tylko 8 państw ratyfikowało to porozumienie W konferencji NIE brały udziału: Niemcy, Włochy, Hiszpania, Wielka Brytania. Uczestnicy (Chiny, Francja plus małe kraje): Austria, Belgia, Bułgaria, Czechosłowacja, Egipt, Estonia, Finlandia, Grecja, Jugosławia, Łotwa, Polska, Rumunia, Szwajcaria.

13 Po 1933 roku Rusza strumień uchodźców z III Rzeszy: Żydzi oraz przeciwnicy Hitlera ( około 160 tys. uchodźców) Powołany zostaje nowy Urząd Wysokiego Komisarza do spraw Uchodźców z Niemiec (wzory urzędu Nansena, siedziba najpierw w Lozannie, potem w Londynie od 1934) około 550 tys. uchodźców z Hiszpanii, głównie do Francji, potem część z nich wróciła

14 United Nations Relief and Rehabilitation Administration Główny cel to pomoc ofiarom wojny, w tym osobom wysiedlonym, robotnikom przymusowym (wywiezionym na roboty), więźniom obozów. Materialna pomoc zniszczonym krajom: odzież, żywność, zachęta do odbudowy, wsparcie psychiczne, stworzenie zaplecza. 75% akcji UNNRA finansowały: Chiny, USA, Wielka Brytania i ZSRR UNRRA nie udzielała pomocy: zbrodniarzom wojennym, kolaborantom, byłym żołnierzom Wehrmachtu

15 International Refugee Organization Agencja ONZ do spraw uchodźców Kontynuowała działalność UNRRA Prowadziła obozy dla uchodźców Organizowała oświatę dla uchodźców, np. kursy zawodowe Organizowała osadnictwo w nowych rejonach Pomagała w poszukiwaniu zaginionych bliskich Dbała o ochronę prawną uchodźców Przesiedliła blisko 1 mln uchodźców Inna organizacja tego typu: Intergovernmental Committee on Refugees

16 Konferencja ONZ w Genewie 2-25 lipca 1951 Wcześniej porozumienia w grudniu 1950 roku, co do zwołania konferencji Obecni delegaci 26 państw: Zachód plus zwesternizowany III Świat (Turcja, Egipt, Wenezuela) Nieobecne kraje bloku wschodniego Konwencja Genewska - przyjęcie definicji uchodźcy Powołanie United Nations High Commissioner for Refugees (statut z grudnia 1950 roku)

17 Definicja uchodźcy 1951 uchodźca to osoba, która "na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych przebywa poza granicami państwa, którego jest obywatelem, i nie może lub nie chce z powodu tych obaw korzystać z ochrony tego państwa."

18 1967 protokół nowojorski zniesienie ograniczeń geograficznych i czasowych w definicji uchodźcy, które pierwotnie zapisano w Konwencji Genewskiej.

19 Powszechna Deklaracja Praw Człowieka 1948 Art. 13 prawo swobody poruszania się i wyboru miejsca zamieszkania w granicach każdego państwa; prawo do wyjazdu z własnego kraju oraz do powrotu. Art. 14 prawo do azylu w razie prześladowań. Art. 15 prawo do obywatelstwa.

20 UNHCR Do 1963 roku, kadencje UNHCR przedłużano co trzy lata, później co 5 lat Główne dotacje pochodzą z USA, Japonii oraz UE W sumie Konwencję Genewską (1951) oraz Protokół Nowojorski (1967) podpisało 128 państw Polska przystąpiła do Konwencji w 1991 roku 1954 i 1981 Biuro UNHCR otrzymało Pokojową Nagrodę Nobla Od 2005 urząd UNHCR sprawuje Antonio Guterres, były premier Portugalii ( ), były przewodniczący Rady Europy budżet urzędu ponad $1 mld

21 Kategorie wg UNHCR Refugees Asylum seekers Returnees Internally Displaced Persons IDP Returned IDP Stateless Various

22 Uchodźcy wewnętrzni Uchodźcy wewnętrzni (internally displaced persons - IDP) muszą opuścić swoje domy z tych samych przyczyn, co uchodźcy, ale nie przekraczają granic uznawanych za międzynarodowe. Na świecie jest zapewne więcej osób przymusowo przesiedlonych w granicach własnego kraju niż uchodźców. Mandat UNHCR w zasadzie nie obejmuje niesienia pomocy i zapewniania ochrony uchodźcom wewnętrznym.

23 Jednak UNHCR pomaga IDP na obszarach: Afganistanu, Angoli, Azerbejdżanu, Bośni i Hercegowiny, Chorwacji, Etiopii, Federacji Rosyjskiej (w Dagestanie, Inguszetii i Północnej Osetii), Gruzji, Iraku, Liberii, Mozambiku, Nikaragui, Rwandy, Salwadoru, Sierra Leone, Somalii, Sri Lanki, Sudanu Tadżykistanu.

24 Trends in Displacement, Protection and Solutions Acknowledgements, Table of Contents, Main Findings, Introduction Chapter 1: Sources, Methods and Data Considerations Chapter 2: Population Levels and Trends Chapter 3: Durable Solutions and New Displacement Chapter 4: Asylum and Refugee Status Determination Chapter 5: Well-being and Living Conditions of Refugees: Case Studies Statistical Annex

25 Main origin of refugees, 2003 Origin begin 2003 end 2003 change Afghanistan 2,510,300 2,136, % Sudan 508, , % Burundi 574, , % DR Congo 424, , % Palestinians 428, , % Somalia 432, , % Iraq 422, , % Viet Nam 373, , % Liberia 275, , % Angola 429, , %

26 Main countries of asylum, 2003 Country Begin 2003 End 2003 change of asylum Pakistan 1,227,400 1,124, % Islamic Rep. of Iran 1,306, , % Germany 980, , % Tanzania (Rep. of) 689, , % United States 485, , % China 297, , % Serbia and Montenegro 354, , % United Kingdom 260, , % Saudi Arabia 245, , % Armenia 247, , %

Podobne dokumenty

Rozmawiajmy o uchodźcach. Klub Dobrej Rozmowy program edukacyjny dla szkół

Rozmawiajmy o uchodźcach. Klub Dobrej Rozmowy program edukacyjny dla szkół Centrum Edukacji Obywatelskiej jest największą polską organizacją pozarządową działającą w sektorze edukacji. Wprowadzamy do szkół nowoczesne metody nauczania oraz ocenianie kształtujące. www.ceo.org.pl