BIULETYN INFORMACYJNY

Transkrypt

1 BIULETYN INFORMACYJNY Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Zagrzebiu Nr Marzec 2010 Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Zagrzebiu Zagreb, ul. Rockefellerova 49, Croatia tel.: (+385 1) , faks: (+385 1) zagreb@trade.gov.pl

2 SPIS TREŚCI: 1. Produkt Krajowy Brutto Produkcja przemysłowa Budownictwo Turystyka Handel detaliczny Inflacja Bezrobocie Płace Wymiana towarowa z zagranicą Budżet państwa...12 Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec

3 1. Produkt Krajowy Brutto Zgodnie z wstępnymi danymi spadek PKB w okresie pierwszych trzech kwartałów 2009 r. wyniósł 6,2%, a w skali roku szacuje się, że spadek wyniesie ok. 5,9 %. Tendencje zmian PKB w omawianym okresie były zdeterminowane sytuacją ekonomiczną na świecie, a także specyfiką chorwackiego rynku. Odpowiednio realnym spadkiem eksportu towarów i usług o 17,5% i spadkiem popytu wewnętrznego o 9,7 %, spadkiem produkcji towarów i usług. W tej sytuacji w okresie pierwszych trzech kwartałów spadek PKB był wyższy aniżeli wartości dodanej brutto, która zanotowała spadek o 4 %. Te tendencje zmian PKB i brutto wartości dodanej są efektem relatywnie wysokiego pokrycia popytu importem towarów i usług ( ok. 33%), mimo, iż w tym zakresie Chorwacja zbytnio nie różni się od przeciętnego wskaźnika dla krajów UE (ok. 29 %), a nawet w przypadku ponad połowy krajów członkowskich UE wskaźnik ten jest wyższy aniżeli w Chorwacji. 2. Produkcja przemysłowa Poziom produkcji przemysłowej zgodnie z danymi statystycznymi w ciągu całego 2009 r. był stale niższy aniżeli w 2008 r., przy czym najwyższy wskaźnik spadku produkcji zanotowano w lipcu o 12,3%. Począwszy od lipca tendencje spadkowe uległy osłabieniu i w grudniu wskaźnik spadku produkcji przemysłowej wyniósł w porównaniu z grudniem 2008 r. -9,2%. Spadek produkcji przemysłowej zanotowano w większości branż przemysłu przetwórczego, a zwłaszcza w przemyśle farmaceutycznym, gdzie zanotowano największy spadek produkcji o 42,8%, a w pozostałych dziedzinach przemysłu przetwórczego spadek wyniósł średnio 32,4 %. Wzrost produkcji zanotowano tylko w trzech dziedzinach, a mianowicie w produkcji papieru o 12,8%, remontach maszyn i urządzeń o 8,3% oraz produkcji paliw pochodnych ropy naftowej o 8,3%. W 2009 r. zanotowano także spadek wydajności pracy w przemyśle, przy czym tendencje spadkowe uległy spowolnieniu w II półroczu, a nawet pod koniec roku zanotowano wzrost wskaźnika wydajności pracy. W skali roku wskaźnik wydajności pracy był o 0,1% wyższy, aniżeli przed rokiem, podczas gdy liczba zatrudnionych zmniejszyła się o 9,3 %. Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec

4 Wskaźniki produkcji przemysłowej w poszczególnych branżach przedstawia poniższa tabela. WSKAŹNIKI WIELKOŚCI PRODUKCJI PRZEMYSŁOWEJ wg NKD KLASYFIKACJI 2007 W GRUDNIU 2009 r. Struktura XII XII XII I. XII I. XII Przemysł ogółem 100,00 89,0 90,4 90,8 Według sekcji i podsekcji NKD B Górnictwo i wydobywanie 4,89 79,1 89,3 89,2 06 Wydobywanie ropy naftowej i gazu ziemnego 2,74 99,0 98,2 96,0 08 Górnictwo i wydobywanie gdzie indziej niesklasyfikowane 1,87 45,4 65,2 77,4 09 Działalność usługowa wspomagająca pozostałe górnictwo i wydobywanie 0,28 109,8 109,6 102,2 C Przetwórstwo przemysłowe 84,31 86,5 94,2 89,4 10 Produkcja wyrobów spożywczych 15,05 91,0 100,4 95,0 11 Produkcja napojów 4,98 111,2 88,9 96,7 12 Produkcja wyrobów tytoniowych 2,47 120,9 71,4 74,2 13 Produkcja tkanin 1,11 92,0 104,7 96,9 14 Produkcja odzieży 3,24 80,9 90,5 79,9 15 Produkcja wyrobów futrzarskich 1,25 66,7 91,9 79,0 16 Produkcja wyrobów z drewna, korka, oprócz mebli; produkcja wyrobów ze słomy i materiałów używanych do wyplatania 3,34 88,7 102,2 96,5 17 Produkcja papieru i wyrobów papierniczych 2,66 120,8 141,8 112,8 18 Reprodukcja zapisanych nośników informacji 4,29 108,4 102,3 94,7 19 Produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej 1,80 113,4 102,5 108,3 20 Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych 3,74 86,3 110,9 90,2 21 Produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych i pozostałych wyrobów farmaceutycznych 2,49 65,6 59,6 57,2 22 Produkcja wyrobów z gumy i z tworzyw sztucznych 3,00 76,9 108,8 97,6 23 Produkcja pozostałych wyrobów z mineralnych surowców niemetalicznych 7,33 61,5 79,6 89,2 24 Produkcja stali 1,83 61,5 75,9 75,0 25 Produkcja gotowych wyrobów metalowych, oprócz maszyn i urządzeń 6,37 68,2 94,9 75,7 26 Produkcja komputerów oraz sprzętu elektronicznego i urządzeń optycznych 2,57 122,1 178,2 89,8 27 Produkcja sprzętu elektrycznego 3,47 87,2 94,2 94,8 28 Produkcja maszyn ogólnego i urządzeń przeznaczenia 3,58 58,5 60,8 71,7 29 Produkcja pojazdów samochodowych, naczep i przyczep 0,37 70,4 101,7 89,4 30 Produkcja sprzętu transportowego, gdzie indziej niesklasyfikowana 3,39 60,2 68,7 83,2 31 Produkcja mebli 2,06 76,6 102,0 83,7 32 Produkcja wyrobów, gdzie indziej niesklasyfikowana 0,54 73,6 99,6 67,6 33 Naprawa i instalacja maszyn i urządzeń 3,38 108,4 97,2 108,3 D Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, i klimatyzacja 10,80 112,8 98,9 102,3 35 Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i klimatyzacja 10,80 112,8 98,9 102,3 Opracowanie WPHI na podstawie danych Chorwackiego Urzędu Statystycznego DZS Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec

5 3. Budownictwo W listopadzie zanotowano kontynuację trendu zmniejszenia działalności budowlanej, który trwał od ośmiu miesięcy w Chorwacji, przy stałym spadku liczby zatrudnionych w budownictwie w skali roku o 10,5% t.j o ok. 11,4 tys. osób. Na budownictwo przypada ok. 14 % nieuregulowanych zobowiązań osób prawnych. W skali miesiąca zanotowano spadek robót budowlanych o 2,7%, podczas, gdy w skali roku spadek ten wyniósł 9,8 %. W okresie jedenastu miesięcy 2009 r. w porównaniu z analogicznym okresem 2008 r. zanotowano spadek usług budowlanych o 6 %. Liczba wydanych zezwoleń budowlanych w listopadzie 2009 r. (972) była niższa o 12,7%, aniżeli w październiku, a w skali rocznej była niższa o 15,3 %. W okresie 11 miesięcy 2009 r. w porównaniu z analogicznym okresem 2008 r. liczba wydanych zezwoleń budowlanych była niższa o 0,4 %. Łącznie wydano w okresie 11 miesięcy 2009 r zezwolenia budowlane, w tym 88 % dotyczy budynków, a 12 % pozostałych obiektów budowlanych. Wartość przewidywanych robót budowlanych w grudniu 2009 r. 2,4 mld HRK, mimo że jest niższa o 25,5 % w porównaniu z październikiem, to jednak była wyższa o 8,5 % porównaniu do grudnia 2008 r. Łączna wartość robót budowlanych w okresie 11 miesięcy 2009 r. (29,7 mld HRK) była niższa o 6,6 % w porównaniu z analogicznym okresem 2008 r. 4. Turystyka W grudniu 2009 r. zanotowano spadek ilości noclegów o 17,8 % w porównaniu z tym samym miesiącem 2008 r., co oznacza największy spadek w ubiegłym roku, nie biorąc pod uwagę spadku zanotowanego w marcu ub. r. Łącznie w 2009 r. zanotowano spadek liczby turystów w skali rocznej o 2,9 % i spadek liczby noclegów o 1,4 % w porównaniu z 2008 r. W latach poprzednich największy wpływ na rezultaty turystyki mieli turyści zagraniczni, natomiast w 2009 r. największy wpływ na negatywne rezultaty turystki miał spadek ilości noclegów turystów krajowych. Mimo, że udział turystów krajowych w ogólnej ilości noclegów stanowi tylko 10 %, to zanotowany spadek ilości noclegów w tej kategorii wyniósł 10,5%, podczas, gdy Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec

6 spadek ilości noclegów turystów zagranicznych był niewielki o 0,2 %. W strukturze przyjazdów do Chorwacji zagranicznych turystów nie doszło do istotnych zmian. Najwięcej turystów odwiedzających Chorwację przybyło z: Niemiec, Słowenii, Włoch, Austrii, Czech, Polski, Holandii, Słowacji, Węgier i Francji. Największym powodzeniem wśród turystów w dalszym ciągu cieszyły się żupania Istarska, Primorsko-goranska i Splitsko-dalmatyńska, w których zanotowano największą ilość noclegów. Biorąc pod uwagę strukturę obiektów turystycznych największa ilość noclegów przypada na prywatne kwatery i kampingi, gdzie w 2009 r. zanotowano wzrost, natomiast w hotelach zanotowano spadek liczby noclegów. Wskaźnik pełnego wykorzystania zdolności noclegowych wynosi 60 dni, a przeciętny pobyt turysty wynosi 5 dni. Według wstępnych szacunków Chorwackiego Banku Narodowego (HNB) w okresie pierwszych dziewięciu miesięcy 2009 r. wpływy dewizowe z turystyki wyniosły ok. 5,77 mld Euro, co stanowi spadek w porównaniu z analogicznym okresem 2008 r. o 15,2 %. Ubiegłoroczny spadek wpływów dewizowych z turystyki przerwał pozytywny trend trwający od 2004 r. w tej dziedzinie gospodarki. 5. Handel detaliczny. Obroty handlu detalicznego w grudniu 2009 r. wzrosły w porównaniu z listopadem 2009 r. nominalnie o 16,9%, a realnie o 18,1 %. Mimo to obroty w skali rocznej tj. w porównaniu z grudniem 2008 r. były realnie niższe o 12,1%, co wskazuje na tendencję spadkową trwającą od października 2008 r. Jest to rezultatem zmniejszenia się realnej masy płac netto i ograniczenia dostępu do kredytów konsumenckich, a także zmniejszonego popytu. Na negatywne tendencje w handlu detalicznym wpływa niski poziom optymizmu konsumentów i to zwłaszcza spowodowany wzrostem bezrobocia. W okresie całego 2009 r. łączne obroty handlu detalicznego w porównaniu z 2008 r. zmniejszyły się realnie o 15,3%. Do tak dużego spadku obrotów handlu detalicznego przyczynił się spadek sprzedaży samochodów osobowych o 58,1%, spadek sprzedaży żywności o 2,4% ( udział ok. 39% w obrotach handlu detalicznego). Spadek obrotów handlu detalicznego zanotowano także w zakresie elektrycznych artykułów gospodarstwa domowego (-17,3%), mebli (-11,5%), odzieży i obuwia(-6,3%). Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec

7 6. Inflacja W grudniu 2009 r. stopa inflacji w porównaniu z grudniem 2008 r. wyniosła 1,9 %. W ciągu całego roku stopa inflacji utrzymywała się na średnim poziomie ok. 2,4% (najniższym od 2004 r.), pomimo silnych czynników deflacyjnych ( spadek cen surowców w większej części roku, spadek cen produkcji w UE, zmniejszenie popytu krajowego, wzrost bezrobocia, zmniejszenie dochodów ludności). 7. Bezrobocie Pod koniec 2009 r. sytuacja na rynku pracy w dalszym ciągu się zaostrzała, w grudniu liczba bezrobotnych znacznie wzrosła o 8,6 tys. osób. Łącznie liczba bezrobotnych osiągnęła wielkość 291,5 tys. osób i była największa od marca 2007 r. Wzrost liczby bezrobotnych nastąpił po rozwiązaniu umów o pracę na czas określony (12,2 tys.) oraz zwolnień spowodowanych zmniejszeniem zakresu działalności pracodawców, z tego powodu straciło pracę 71,6 tys. osób co oznacza dwukrotny wzrost w porównaniu z 2008 r. i jest odzwierciedleniem sytuacji gospodarczej Chorwacji i wskazuje na ograniczenie działalności gospodarczej podmiotów. W grudniu wg wstępnych danych liczba zatrudnionych zmniejszyła się o 15 tys. i osiągnęła wielkość 1,46 mln osób- najniższy poziom od stycznia 2007 r. W wyniku negatywnych tendencji na rynku pracy stopa bezrobocia osiągnęła w grudniu wskaźnik 16,7% (najwyższy od trzech lat). 8. Płace W listopadzie 2009 r. nastąpił wzrost płac, co jest zjawiskiem normalnym z uwagi na fakt, iż w płacach za listopad są uwzględnione dodatki świąteczne i pozostałe premie. Przeciętna płaca brutto w listopadzie 2009 r. na zatrudnionego wyniosła HRK, co oznacza wzrost porównaniu z październikiem o 2,2% nominalnie, a realnie o 1,8%. Płaca netto wyniosła HRK i była o 1,6% wyższa aniżeli w październiku. W skali roku (listopad 2009 do listopada 2008 r.) realne płace brutto Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec

8 i netto zmniejszyły się o 2%. W wyniku wprowadzenia w połowie roku specjalnego podatku od wynagrodzeń tzw. antykryzysowego podatku w okresie pierwszych 11 miesięcy 2009 r. wpływ tego podatku na poziom płac netto wynosił od -1,8% w administracji i usługach do -3,7% w sektorze finansów i ubezpieczeń. W okresie 11 miesięcy 2009 r. przeciętna płaca brutto wynosiła HRK co oznacza wzrost w porównaniu z analogicznym okresem 2008 r. o 2,5% nominalnie, a realnie o 0,1%. Przeciętna płaca netto wynosiła odpowiednio HRK, co oznacza wzrost o 2,9% nominalnie, a realnie o 0,5% w porównaniu z analogicznym okresem 2008 r. 9. Wymiana towarowa z zagranicą. W warunkach globalnego finansowego i ekonomicznego kryzysu wymiana towarowa Chorwacji z zagranicą w 2009 r. w HRK zanotowała spadek eksportu o 20,3% i importu o 25,7%, co w efekcie doprowadziło do zmniejszenia deficytu wymiany o 30,3%, a także przyczyniło się do poprawy wskaźnika pokrycia importu eksportem z 46% w 2008 r. do 49,4% w 2009 r. W eksporcie nastąpił spadek spowodowany zmniejszeniem dostaw pozostałych środków transportu (w przeważającej mierze statki), części zamiennych dla przemysłu samochodowego i części do pojazdów szynowych, paliw ropopochodnych, wyrobów chemicznych, maszyn i urządzeń. Dodatkowym czynnikiem spadku wartości eksportu był wysoki spadek cen eksportowych (paliw o 36,7% i metali o 16,3%). W imporcie poza spadkiem cen największy spadek nastąpił w pozycji pojazdów silnikowych i pozostałych środków transportu. Wartość obrotów towarowych Chorwacji w USD przedstawia poniższa tabela. Obroty towarowe w okresie I-XII 2009 r. I. Obroty towarowe Chorwacji ogółem tys. USD tys. USD Dynamika % I-XII 2008 I-XII 2009 I-IX.2009 I-IX ,7 chorwacki eksport ,2 chorwacki import ,0 Saldo obrotów X Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec

9 II. Obroty polsko-chorwackie ,8 polski eksport ,0 polski import ,4 Saldo obrotów X Źródło: opracowanie WPHI na podstawie danych Chorwackiego Urzędu Statystycznego DZS Wartość polsko-chorwackiej wymiany handlowej w 2009 roku wyniosła 539,65 milionów USD wg danych Chorwackiego Urzędu Statystycznego, co znaczy, że była niższa o 201,9 mln USD w stosunku do 2008 roku. W 2009 r. spadek polskiego eksportu do Chorwacji (71,0) w stosunku do roku poprzedniego był wyższy od spadku chorwackich dostaw towarów do Polski (80,4). Na tle średniego spadku eksportu z krajów UE do Chorwacji (66,4) spadek polskich dostaw był niższy o 4,6 punkty procentowe Wartość eksportu polskich towarów w okresie 12 miesięcy 2009 r. wyniosła 426 milionów USD wg danych Chorwackiego Urzędu Statystycznego, co stanowi spadek w porównaniu do analogicznego okresu 2008 r. o 29 %. Wartość importu z Chorwacji wyniosła odpowiednio 113,6 milionów USD i była mniejsza o 19,6 % w stosunku do roku Wskaźniki te kontrastują z dynamiką wzrostu polskiego eksportu do Chorwacji w okresie ostatnich kilku lat, który utrzymywał się na wysokim poziomie od 21% do 35% i spowodował ponad dwukrotne zwiększenie obrotów handlowych między naszymi krajami w okresie ostatnich pięciu lat przed kryzysem gospodarczym. Wśród państw UE Polska zajmuje ósmą pozycję pod względem wielkości obrotów towarowych z Chorwacją. Natomiast pod względem wielkości dostaw towarowych do Chorwacji uplasowała się na siódmym miejscu, z 2% udziałem w chorwackim imporcie. Dostawy chorwackich towarów do Polski stanowią 1,1% udział w eksporcie Chorwacji ogółem. Dodatnie saldo obrotów towarowych na koniec 2009 roku wyniosło 312,4 mln USD. Strukturę polsko-chorwackich obrotów towarowych w podziale na sekcje (dane za okres I-XII.2009 r.) przedstawia poniższa tabela. Lp Nr sekcji CN Nazwa sekcji PL eksport tys. USD PL import tys. USD EKSPORT / IMPORT OGÓŁEM , ,43 Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec

10 1 Sekcja I ZWIERZĘTA ŻYWE, PRODUKTY POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO ,70 7,94 2 Sekcja II PRODUKTY POCHODZENIA ROŚLINNEGO 8.049,24 246,40 3 Sekcja III TŁUSZCZE I OLEJE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO LUB ROŚLINNEGO; WOSKI 535,25 49,60 4 Sekcja IV GOTOWE ART. SPOŻYWCZE; NAPOJE; TYTOO ITP , ,93 5 Sekcja V PRODUKTY MINERALNE, PALIWA, ENERGIA ELEKTRYCZNA 3.742, ,44 6 Sekcja VI PRODUKTY PRZEMYSLU CHEMICZNEGO I PRZEMYSŁÓW POKREWNYCH , ,17 7 Sekcja VII TWORZYWA SZTUCZNE, KAUCZUK I WYROBY Z NICH , ,22 8 Sekcja VIII SKÓRY WYPRAWIONE, TORBY PODRÓŻNE, WYROBY RYMARSKIE I INNE 143,26 270,14 9 Sekcja IX DREWNO I WYROBY Z DREWNA; WYROBY WYPLATANE 9.312, ,30 10 Sekcja X ŚCIER DRZEWNY, PAPIER, TEKTURA, MAKULATURA I WYROBY Z NICH ,29 873,56 11 Sekcja XI MATERIAŁY I WYROBY WLÓKIENNICZE 7.362, ,72 12 Sekcja XII 13 Sekcja XIII 14 Sekcja XIV OBUWIE, NAKRYCIA GLOWY, PARASOLE, SZTUCZNE KWIATY I INNE WYROBY KAMIEO, GIPS, CEMENT, WYROBY CERAMICZNE, SZKŁO I WYROBY Z NICH PERŁY NATURALNE I HODOWLANE, KAMIENIE I METALE SZLACHETNE, SZTUCZNA BIZUTERIA 1.144,38 261, , ,69 12,00 0,00 15 Sekcja XV METALE NIESZLACHETNE I WYROBY Z NICH , ,53 15 Sekcja XVI 17 Sekcja XVII 18 Sekcja XVIII MASZYNY I URZĄDZENIA MECHANICZNE, SPRZĘT ELEKTRYCZNY I RTV, CZĘŚCI POJAZDY, STATKI POWIETRZNE I PŁYWAJACE ORAZ URZĄDZENIA TRANSPORTOWE PRZYRZĄDY I APARATY OPTYCZNE, KINEMATOGRAFICZNE, KONTROLNE, MEDYCZNE, ZEGARY , , , , ,71 107,50 19 Sekcja XIX BROO I AMUNICJA; CZĘŚCI I AKCESORIA 2,26 0,00 20 Sekcja XX WYROBY RÓŻNE , ,21 Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec

11 21 Sekcja XXI DZIEŁA SZTUKI, PRZEDMIOTY KOLEKCJONERSKIE I ANTYKI 1,16 0,74 Źródło: opracowanie WPHI na podstawie danych Chorwackiego Urzędu Statystycznego DZS Lista 10 największych wartościowo pozycji towarowych w eksporcie RP do Chorwacji (dane za okres I-XII.2009 r.) L.p. Nazwa towaru Eksport w USD Polski eksport ogółem: Pojazdy mechaniczne do przewozu dziesięciu lub więcej osób razem z kierowcą Papier toaletowy, chusteczki kosmetyczne, ręczniki papierowe, serwetki, artykuły higieniczno-sanitarne do użytku domowego i szpitalnego Nowe opony z kauczuku wulkanizowanego Pojazdy samochodowe i inne pojazdy mechaniczne przeznaczone do przewozu osób (inne niż z poz. 8702) włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz wyścigowymi Czekolada i wyroby czekoladowe Pozostałe meble i ich części (meble biurowe, kuchenne, pokojowe z drewna, metalu i tworzyw sztucznych) Wyroby walcowane płaskie ze stali niestopowej, o szerokości 600 mm lub większej, walcowane na gorąco, nieplaterowane, niepokrywane, niepowlekane Bydło żywe Przetwory spożywcze gdzie indziej nie wymienione (koncentraty proteinowe, syropy, preparaty. alkoholowe...) Organiczne środki powierzchniowo czynne (inne niż mydło), preparaty do prania, preparaty czyszczące Razem 10 pozycji: Źródło: opracowanie WPHI na podstawie danych Chorwackiego Urzędu Statystycznego DZS Lista 10 największych wartościowo pozycji towarowych w imporcie RP z Chorwacji (dane za okres I-XII.2009 r.) L.p. Nazwa towaru Import w USD Polski import ogółem: Leki dla celów terapeutycznych, w odmierzonych dawkach lub w opakowaniach do sprzedaży detalicznej Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec

12 Meble do siedzenia, również przekształcane w miejsca do spania oraz ich części Oleje i inne produkty destylacji smoły węglowej Folia aluminiowa Polimery etylenu, w formach podstawowych Transformatory elektryczne, przekształtniki (np. prostowniki) oraz wzbudniki Garnitury, komplety, marynarki, spodnie, spodnie na szelkach i z karczkiem typu ogrodniczki, bryczesy i szorty (inne niż strój kąpielowy), męskie lub chłopięce Chleb, bułki, pieczywo cukiernicze, ciasta, ciastka, herbatniki Pozostałe artykuły z aluminium Antybiotyki Razem 10 pozycji: Źródło: opracowanie WPHI na podstawie danych Chorwackiego Urzędu Statystycznego DZS 10. Budżet państwa W listopadzie zanotowano znaczny wzrost przychodów do budżetu w skali roku (listopad do listopada 2008 r.) o 7%, przede wszystkim wynikający ze wzrostu wpływów podatkowych o 12,2%, a zwłaszcza wpływów z podatku VAT (18,8%), które stanowią ok. 59% przychodów do budżetu z podatków. Tak relatywnie wysoki wzrost przychodów jest wynikiem niższej bazy odniesienia, biorąc pod uwagę, że od listopada 2008 r notowana jest stała tendencja spadku przychodów podatkowych do budżetu, włączając w to także spadek przychodów z podatku VAT. Tendencja spadkowa została zahamowana dopiero w sierpniu 2009 r. Pozytywne tendencje w listopadzie łagodnie poprawiły sytuację budżetu za 11 miesięcy 2009 r. czego efektem był spadek przychodów budżetowych za okres pierwszych 11 miesięcy o 6% przy równoległym zwiększeniu wydatków budżetowych o 5,%, co doprowadziło do powstania deficytu budżetowego w wysokości 8,5 mld HRK. W analogicznym okresie 2008 r. nadwyżka budżetowa wynosiła 2,7 mld HRK. Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec

13 Od połowy 2009 r. zadłużenie państwa rosło po ok. 20% w skali miesiąca, co było rezultatem znacznego wzrostu zadłużenia państwa na rynku wewnętrznym. Pod koniec października łączny dług budżetu państwa osiągnął wartość 108,4 mld HRK, z czego 72,8% przypadało na zadłużenie wewnętrzne, a 27,2% na zadłużenie zagraniczne. Łączne zadłużenie zagraniczne Chorwacji na końcu października wyniosło 42,7 mld Euro i było o 2,5 mld Euro wyższe aniżeli na koniec 2008 r. Dane za 10 miesięcy nie dają pełnego obrazu zadłużenia, ponieważ dane te nie obejmują emisji obligacji państwa w USD oraz części zadłużenia firm z sektora publicznego. Biuletyn informacyjny WPHI Zagrzeb, marzec