20 minut każdego dnia

Transkrypt

1 N A U K A na poziomie podstawowym średnio zaawansowanym Język włoski Nowość! 20 minut każdego dnia Kurs do samodzielnej nauki z ćwiczeniami utrwalającymi Książka + CD gratis

2 Konsultacja merytoryczna: prof. El bieta Jamrozik Redakcja j zykowa: Hanna Florczak Korekta: Anna Komorek Projekt graficzny serii: Adam Kulikowski Rysunki: Piotr Janus Ok adka: Gra yna Ficenes Koordynacja projektu: Katarzyna Sendecka Sk ad: Gabo s.c. Milanówek 2008 Langenscheidt Polska Sp. z o.o., Warszawa Warszawa ul. Gra yny 13 ISBN

3 Wst p Zdarza si, e uczàc si j zyka obcego, czujemy si zagubieni w gàszczu leksyki i zasad gramatyki. Wtedy zniech ceni, rezygnujemy z dalszej nauki. Cz sto nie wiemy, który z elementów j zykowej uk adanki spowodowa, e przestaliêmy rozumieç jego zasady funkcjonowania... Mo esz odetchnàç z ulgà kurs J zyk w oski. 20 minut ka dego dnia pozwoli bez trudu odnaleêç si w leksykalno-gramatycznym labiryncie j zyka w oskiego i opanowaç jego podstawy dzi ki przejrzystej strukturze oraz logicznemu i systematycznemu uk adowi jednostek. Ka dy z 32 rozdzia ów kursu J zyk w oski. 20 minut ka dego dnia podzielony jest na 20-minutowe lekcje, po których nast pujà krótkie çwiczenia. Na poczàtku rozdzia ów znajdziesz uporzàdkowane tematycznie s ownictwo, dalej zagadnienia gramatyczne, a po nich przydatne w codziennych rozmowach zwroty. S uchajàc kolejnych dialogów, sprawdzisz, w jakim stopniu rozumiesz nowo poznane zagadnienia leksykalno-gramatyczne i poznasz ich zastosowanie wrealnych sytuacjach. Rozwiàzujàc çwiczenia po ka dym z rozdzia ów oraz çwiczenia powtórzeniowe, masz szans zapami taç naprawd du o nowych s ówek. W razie wàtpliwoêci, jak wymówiç dane s owo, si gnij do s owniczka, w którym najwa niejsze s owa zosta y podane wraz z uproszczonà wymowà. yczymy przyjemnej nauki z kursem J zyk w oski. 20 minut ka dego dnia

4 Spis treêci Zasady wymowy w j zyku w oskim / Buongiorno! Ciao! Powitanie i po egnanie Zawieranie znajomoêci / Come ti chiami? Przedstawianie si / 16 Rodzajnik okreêlony i nieokreêlony / 11 Rodzaje i liczby rzeczowników w oskich / 12 Forma grzecznoêciowa / 16 Czasownik chiamarsi nazywaç si Zaimki osobowe / 17 Dialog / 13 åwiczenia / 14 Dialog / 17 åwiczenia / Di dove sei? Pytania o narodowoêç NarodowoÊci / 20 Odmiana czasownika essere byç / 21 Odmiana czasownika venire pochodziç, przychodziç, przybywaç / 22 Odmiana czasownika andare iêç, jechaç Odmiana czasownika abitare mieszkaç / 23 Dialog / 24 åwiczenia / Quanti anni hai? Liczebniki / 26 Pytanie o wiek / 27 Odmiana czasownika avere mieç / 28 Dialog / 29 åwiczenia / 30 åwiczenia powtórzeniowe 1 4 / La famiglia. Rodzina / 33 Zadawanie pytaƒ / Cosa fai nella vita? Zawody / Che ore sono? OkreÊlenia czasu / 46 Podawanie godzin / Che tempo fa? Pogoda Rozmowa o pogodzie / 52 Zaimki dzier awcze aggettivi possessivi / 34 Zaimki pytajàce / 38 Czasownik fare robiç / 41 Odmiana czasowników I koniugacji jak np.: lavorare pracowaç / 42 Przyimki / 48 C / Ci sono / 53 Dialog / 36 åwiczenia / 39 Dialog / 43 åwiczenia / 44 Dialog / 49 åwiczenia / 50 Dialog / 54 åwiczenia / 56 åwiczenia powtórzeniowe 5 8 /

5 Spis treêci 9. Facciamo la pasta! Jedzenie / Kasia affitta un appartamento. W domu / 66 Wysuwanie propozycji / Andiamo a fare shopping! Zakupy Co mo na us yszeç w sklepie? / Gli occhi azzurri! Kolory / 76 Czasowniki II i III koniugacji / 60 Forma bezosobowa czasowników Czasowniki modalne potere móc i dovere musieç / 63 Konstrukcja stare + gerundio / 66 Konstrukcja stare per + bezokolicznik Czasownik cercare szukaç / 72 Stopniowanie przymiotników / 77 Stopniowanie przys ówków / 78 Dialog / 61 åwiczenia / 64 Dialog / 67 åwiczenia / 69 Dialog / 73 åwiczenia / 74 Dialog / 79 åwiczenia / 80 åwiczenia powtórzeniowe 9 12 / L aspetto fisico. Cz Êci cia a / 84 U ycie perciò i perché / Il carattere. Cechy charakteru Wyra anie emocji / Kasia va dal medico. DolegliwoÊci U lekarza / Esprimere le emozioni. Wyra anie emocji (2) / 100 Zaimki wskazujàce questo / quello / 87 Przys ówki / 90 Czasownik sentirsi czuç si / 94 Tworzenie przys ówków / 95 Zaimek nieokreêlony qualche / 101 Dialog / 86 åwiczenia / 88 Dialog / 91 åwiczenia / 92 Dialog / 97 åwiczenia / 98 Dialog / 102 åwiczenia / 103 åwiczenia powtórzeniowe / Al volante. Jazda samochodem Czasowniki oznaczajàce ruch / 106 Odmiana czasownika nieregularnego salire wchodziç Odmiana czasownika scendere schodziç Tryb rozkazujàcy imperativo / 107 Dialog / 109 åwiczenia / Come andare in piazza della Repubblica? W mieêcie Pytanie o drog / 111 Dope nienie dalsze i tryb rozkazujàcy / 112 Dialog / 114 åwiczenia / 115 5

6 Spis treêci 19. La natura. Natura / 117 Opowiadanie / Il tempo libero. Czas wolny OkreÊlenia cz stotliwoêci / 123 Czas przesz y z o ony passato prossimo / 118 Czas przesz y prosty imperfetto /124 Dialog / 120 åwiczenia / 121 Dialog / 126 åwiczenia / 127 åwiczenia powtórzeniowe / Pasqua in Italia. Wielkanoc we W oszech / La mafia in Italia. Mafia we W oszech Policja / Natale in Italia. Âwi ta we W oszech (2) yczenia Êwiàteczne i noworoczne Co robià W osi w ostatni dzieƒ roku / Il mondo del cinema. Film Sk adanie propozycji / 146 Czas teraêniejszy trybu àczàcego congiuntivo presente / 131 Wyra enia (zdania nadrz dnego), po których u ywamy trybu congiuntivo Spójniki, po których wyst puje congiuntivo / 133 Czas przesz y niedokonany trybu àczàcego congiuntivo imperfetto / 137 Congiuntivo imperfetto niektórych czasowników nieregularnych / 138 Partyku a ne (pronome partitivo) / 142 Partyku a ci / 143 Czas zaprzesz y trapassato prossimo / 147 Dialog / 134 åwiczenia / 135 Dialog / 139 åwiczenia / 140 Dialog / 144 åwiczenia / 145 Dialog / 148 åwiczenia / 150 åwiczenia powtórzeniowe / Davanti al computer. Internet i komputery / 152 Wyra enia, które s u à do mówienia o przysz oêci / 154 Czas przysz y prosty futuro semplice / 153 Dialog / 155 åwiczenia / 156 6

7 Spis treêci 26. Innamorarsi in italiano. Zwiàzki mi dzyludzkie / Mangiare fuori. W restauracji / Fumare fa male alla salute! Na ogi / 168 Czas przesz y uprzedni futuro anteriore / 158 Tryb warunkowy teraêniejszy condizionale presente / 163 Tryb warunkowy przesz y condizionale passato / 169 Okres warunkowy periodo ipotetico / 170 Dialog / 160 åwiczenia / 161 Dialog / 165 åwiczenia / 167 Dialog / 171 åwiczenia / 172 åwiczenia powtórzeniowe / Parliamo di politica. Polityka / 175 Wyra enia, których mo na u ywaç podczas dyskusji / 176 Dyskusja / Al telefono. Telefonowanie Rozmowa przez telefon / Incidenti stradali. Wypadek drogowy / 183 Zwroty kolokwialne w j zyku w oskim / Tolleranza all italiana! Wiara i tolerancja / 188 Formu owanie wypowiedzi / 191 Strona bierna voce passiva / 176 Czas przesz y dokonany trybu àczàcego congiuntivo passato / 180 Congiuntivo trapassato Periodo ipotetico c.d. / 184 Mowa zale na discorso riportato / 189 Dialog / 177 åwiczenia / 178 Dialog / 181 åwiczenia / 182 Dialog / 185 åwiczenia / 187 Dialog / 192 åwiczenia / 193 åwiczenia powtórzeniowe / Klucz do çwiczeƒ / T umaczenie dialogów / S owniczek /

8 Zasady wymowy w j zyku w oskim Wymowa w j zyku w oskim jest doêç prosta, o ile zapami ta si kilka regu. W tabelce poni ej zestawione sà najbardziej charakterystyczne dla tego j zyka po àczenia literowe. Ich wymowa zale y od tego, jaka samog oska stoi za nimi. Znak graficzny Sposób wymawiania Przyk ady C przed samog oskami a, o, u casa [kaza] wymawia si jak polskie K przed samog oskami i, e wymawia cena [czena] si jak polskie CZ cucina [kuczina] CHI, CHE wymawiamy jaki KI, KE chiesa [kieza] G przed samog oskami a, o, u gatto [gatto] wymawia si jak polskie G gusto [gusto] przed samog oskami i, e wymawia gelo [d elo] si jak D giusto [d iusto] GH wymawiamy jak G ghetto [getto] H zawsze jest nieme hotel [otel] hanno [anno] SC przed samog oskami a, o, u scala [skala] wymawiamy jak SK scopa [skopa] przed i, e wymawiamy jak SZ scena [szena] scimmia [szimmia] Y wymawia si jak polskie J yogurt [jogurt] GLI wymawia si jak LJ figlio [filjo] GN wymawia si jak J gnocci [ƒjokki] UO wymawia si jak O uovo [ owo] V wymawia si jak W viaggio [wiad d io] S mi dzy samog oskami oraz przed rosa [roza] spó g oskà dêwi cznà wymawia sbucciare [zbuczcziare] si jak Z Z wymawia si jak DZ lub C zero [dzero] zio [cijo] albo [dzijo] ZZ wymawia si jak podwójne C ragazzo [ragacco] Pozosta e litery czyta si tak samo jak w j zyku polskim. 8

9 Zasady wymowy w j zyku w oskim Rodzaje i liczba rzeczowników w oskich We w oskim rzeczowniki wyst pujà w dwóch rodzajach: m skim i eƒskim. UWAGA: nie wszystkie rzeczowniki majà we w oskim ten sam rodzaj, co po polsku. Charakterystyczne koƒcówki: Rodz. Koƒcówka Przyk ad Koƒcówka Przyk ad liczba poj. liczba mn. m ski -o libro -i libri m ski -e fiore -i fiori m ski -a poeta -i poeti eƒski -a scala -e scale eƒski -e luce -i luci Rzeczowniki eƒskie zakoƒczone na -o najcz Êciej sà nieodmienne np. la radio / le radio. Wyjàtkiem jest rzeczownik la mano [mano] r ka le mani [mani] r ce. Jest kilka przyk adów rzeczowników, które majà takie same formy w l. poj. jak i mnogiej. Najcz Êciej sà to wyrazy, które koƒczà si na samog osk akcentowanà: la virtù / le virtù, albo sà pochodzenia obcego i koƒczà si na spó g osk : il bar/ i bar, il film / i film. T samà form w obu liczbach majà te rzeczowniki zakoƒczone na -i nie akcentowane: il bikini / i bikini, la crisi / le crisi. 9

10 1 Buongiorno! Ciao! Powitanie i po egnanie ciao czeêç (u ywane do osób, które dobrze znamy), np. Ciao, Anna! CzeÊç Aniu! salve czeêç buongiorno dzieƒ dobry (oficjalny zwrot powitalny i po egnalny u ywany tylko do wczesnych godzin popo udniowych), np. Buongiorno signora Nucara! Dzieƒ dobry, pani Nucara. buonasera dobry wieczór (Uwaga! W osi witajà si w ten sposób ju od 15:00 i u ywajà tego zwrotu tak e na po egnanie) 10 buon pomeriggio mi ego popo udnia (u ywane na po egnanie przed przerwà na lunch) buona giornata mi ego dnia (u ywane na po egnanie do po udnia) buonanotte dobranoc arrivederci! do widzenia! arrivederla! do widzenia Pani / Panu! a dopo na razie ci vediamo do zobaczenia a domani do jutra a stasera do zobaczenia wieczorem Zawieranie znajomoêci Parli l italiano? Czy mówisz po w osku? Sì. Tak. No. Nie. Come stai? Jak si masz? Sto bene. W porzàdku. / Dobrze. Non sto bene. Nie za dobrze. Andiamo al mare? Idziemy na pla? D accordo. Zgoda. Volentieri. Ch tnie. Perché no. Dlaczego nie. No, grazie. Nie, dzi kuj. Vuoi un caff? Masz ochot na kaw? Sì, grazie! Tak, dzi kuj! Non lo so. Nie wiem. Non parlo l italiano. Nie mówi po w osku. Non capisco. Nie rozumiem.

11 Buongiorno! Ciao! 1 Come sta (signora/signore)? Jak si Pani/Pan miewa? Come stanno (signori)? Jak si Paƒstwo majà? Come stai? Jak si masz? Come va? Jak leci? A posto! Wszystko w porzàdku! Tutto bene. Wszystko dobrze. Bene, grazie! Dobrze, dzi kuj. Benissimo! Doskonale. Sto male. Czuj si êle. Malissimo. Bardzo êle. Maluccio. Kiepsko. Sono malata/o. Jestem chora/y. 1 Uzupe nij dialogi odpowiednimi zwrotami. Powitanie. Signora Maria, 1..! 2... Signora Chiara! 3., Anna! 4., Carlo! Po egnanie. 5.. Signori! 6.., Carla. Come stai? 7.., grazie! E tu? 8..., grazie. Rodzajnik okreêlony i nieokreêlony W j zyku w oskim rzeczowniki poprzedzone sà na ogó rodzajnikiem. Rodzajnik nieokreêlony (articolo indeterminativo) jego znaczenie odpowiada polskiemu: jeden, pewien, jakiê. l.p. l.m. rodzaj m ski un przed spó g oskà lub samog oskà uno przed s+ spó g oska, ps, pn, gn, z, x np.: uno zaino, uno psicologo rodzaj enski una przed spó g oskà un przed samog oskà np.: un amica 11

12 1 Buongiorno! Ciao! Rodzajnik okreêlony (articolo determinativo) wskazuje na obiekt znany rozmówcom, jedyny, konkretny lub ÊciÊle okreêlony. l.p. l.m. rodzaj m ski il i przed spó g oskà lo np.: lo zaino gli np.: przed s+spó g oska, ps, pn, gn, gli psicologi x, z l np.: l amico gli np.: przed samog oskà gli amici rodzaj eƒski la le przed spó g oskà l np.: le przed samog oskà l americana 2 U yj rodzajnika okreêlonego w miejsce rodzajnika nieokreêlonego. 1. una casa casa di Marco. 2. un gatto gatto di Luca. 3. un armadio armadio di Kasia. 4. uno zaino zaino di Carlo. 5. ragazzi Ecco ragazzi! 6. signori Ecco signori Nucara! 7. amiche Ecco mie amiche. Rodzaje i liczby rzeczowników w oskich Rzeczowniki w j zyku w oskim sà rodzaju m skiego lub eƒskiego; rodzaj nijaki nie istnieje. UWAGA! Nie wszystkie rzeczowniki majà we w oskim ten sam rodzaj, co po polsku! Rodzaj Koƒcówka Przyk ad Koƒcówka Przyk ad l.p. l.m. m ski -o libro -i libri -e fiore -i fiori -a poeta -i poeti eƒski -a scala -e scale -e luce -i luci 12

13 Buongiorno! Ciao! 1 UWAGA: Jest grupa rzeczowników zakoƒczonych na -o, które sà rodzaju eƒskiego np. la radio / le radio; la foto / le foto; l auto / le auto. Jak widaç, w liczbie mnogiej nie zmieniajà one koƒcówek. Wyjàtkiem jest rzeczownik la mano r ka le mani r ce. Identycznà form w l.p. i l.m. majà rzeczowniki, które koƒczà si na samog osk akcentowanà,, ù: la virtù / le virtù oraz na -i nieakcentowane: il bikini / i bikini, la crisi / le crisi albo koƒczàce si na spó g osk (przewa nie obcego pochodzenia): il bar / i bar, il film / i film. 3 Podaj liczb mnogà. (rodzaj eƒski) 1. la casa dom. 2. la macchina samochód. 3. la strada ulica.. (rodzaj m ski) 4. il mare morze il sole s oƒce 6. il momento chwila Dialog 2 Valeria: Ciao! Come stai? Kasia: Ciao, sto bene. E tu? Valeria: A posto, grazie. Kasia: Dove vai? Valeria: Vado al mare. Kasia: Anch io! Allora ci vediamo! Valeria: A dopo! * Signora Nucara: Buongiorno Luciano! Luciano: Buongiorno Signora! Come sta? Signora Nucara: Bene, grazie. E tu come stai? Luciano: Anch io sto bene. Arrivederci Signora! Signora Nucara: Ciao Luciano! Buona giornata! 13

14 1 Buongiorno! Ciao! Dove vai? Gdzie idziesz? Vado al mare. Id nad morze. Anch io. Ja te. allora wi c 4 Pos uchaj tekstu jeszcze raz i spróbuj uzupe niç luki. Valeria: Ciao! Come stai? Francesca: 1.. E tu? Valeria: 2.. Francesca: Dove vai? Valeria: 3.. Francesca: Anch io! Allora 4.. Valeria: Dopisz odpowiednik podanych wyra eƒ w formie grzecznoêciowej. Come stai? 6..? Ciao 7.. Arrivederci 8.. åwiczenia 6 U yj odpowiedniego zwrotu na powitanie i po egnanie w zale noêci od pory dnia lub nocy :00. / :05. / :45. / :00 / :00 /.. 7 Wyobraê sobie, e jedziesz na wakacje do W och i musisz si porozumieç z W ochem (który nie zna ani s owa w adnym obcym dla siebie j zyku). Jak odpowiesz na jego pytania? Ciao, conosci Carlo, quel ragazzo del quarto piano? No? Ah! Non sei di qui? 1. Di dove sei? 14

15 Buongiorno! Ciao! 1 2. Come stai? 3. Vuoi un gelato? 4. Ecco, un caff. 5. Parli il polacco? a) Non capisco l italiano b) Sto bene, grazie. c) Sì, volentieri! d) Grazie! e) Sì. 8 Utwórz liczb mnogà od podanych wyrazów wed ug regu y podanej w tabelce na str la chiave klucz la parte cz Êç il bar bar il sogno sen la crisi kryzys... 15

16 2 Come ti chiami? Przedstawianie si Come ti chiami? Jak si nazywasz? Et tu, chi sei? A kim ty jesteê? Io sono Francesco, e tu? Jestem Franciszek, a ty? Mi chiamo Kasia. Mam na imi Kasia. Io, sono Kasia. Jestem Kasia. Il mio nome Kasia. Moje imi to Kasia. Il mio cognome Kowalska. Mam na nazwisko Kowalska. Sono Kasia, piacere. Jestem Kasia, bardzo mi przyjemnie. Signora / Signore, come si chiama? Jak si Pani / Pan nazywa? 16 la ragazza dziewczyna il ragazzo ch opak il signore pan la signora pani i signori paƒstwo l amica kole anka l amico kolega gli amici przyjaciele il signore Nucara pan Nucara (gdy przedstawiamy komuê pana Nucar, u yjemy przed s owem pan rodzajnika okreêlonego) la signora Nucara pani Nucara i signori Nucara paƒstwo Nucara (gdy np. przedstawiamy ma eƒstwo Nucarów) ecco oto (w znaczeniu: przedstawiam Ci ) la signorina panna / panienka questo to (zaimek wskazujàcy) quello tamto il nome imi il cognome nazwisko piacere mi o mi Forma grzecznoêciowa We w oskim form grzecznoêciowà czasowników tworzy si u ywajàc form trzeciej osoby, np. Lei Signora, come si chiama? Jak si Pani nazywa? Lei Signore, come si chiama? Jak si Pan nazywa? Zaimek Lei (3 os. l.p.) stosuje si zarówno w odniesieniu do osób p ci eƒskiej, jak i m skiej.

17 Come ti chiami? 2 Czasownik chiamarsi nazywaç si Czasownik chiamarsi nale y do I koniugacji i odmienia si regularnie, ale jest zwrotny, o czym Êwiadczy koƒcówka si, tak e podlegajàca odmianie. chiamarsi io mi chiamo tu ti chiami lei/lui si chiama noi ci chiamiamo voi vi chiamate loro si chiamano Zaimki osobowe io ja tu ty lui / lei on / ona Lei pan / pani noi my voi wy loro oni Loro paƒstwo Dialog 3 Professoressa: Buongiorno a tutti! Mi chiamo Lanzoni e sono la vostra professoressa d italiano. Gli studenti: Buongiorno Signora Lanzoni! P: Come vi chiamate? Heidi: Io mi chiamo Heidi. P: Bene. E la tua amica, come si chiama? Heidi: Lei si chiama Kasia. P: Buongiorno Kasia. Benvenuta al nostro corso d italiano. Kasia: Buongiorno Signora Lanzoni! P: E come si chiamano loro? Kasia: Loro si chiamano Luciano e Francesco. John: Kasia: John: Kasia: John: Kasia: * Ciao, come ti chiami? Ciao, mi chiamo Kasia, e tu? Io mi chiamo John, piacere. Come va? Bene. E tu, come stai? Molto bene, grazie. 17

18 2 Come ti chiami? a tutti wszystkim Come vi chiamate? Jak si nazywacie? amica przyjació ka andiamo idziemy un corso kurs 1 Odpowiedz jednym s owem na pytania, odnoszàce si do dialogu. 1. Come si chiama la ragazza? Come si chiama l amica di Kasia? Come si chiama il nuovo amico di Kasia? 4. Come si chiama la professoressa d italiano? åwiczenia 2 Uzupe nij luki, wstawiajàc w aêciwe s owa. Questa ragazza (1).. Anna. Lei, Signora, come (2)..? Questo (3).. si chiama Carlo. Ecco, la mia (4).. si chiama Chiara. Andiamo (5).. Il mio (6).. Nowak. Io sono Carlo, e (7).. chi sei? 3 Wstaw odpowiedni rodzajnik okreêlony lub nieokreêlony. 1. ragazza si chiama Kasia. 2. amica di Kasia si chiama Laura. 3. amico di Kasia e Laura si chiama Bruno. 4. Ecco mio gatto! 5. gatto si chiama Ciccio. 6. amici di Carlo si chiamano Luciano e Luca. 4 Uzupe nij dialogi. Buonasera Signora Rossi. Come (1)..? Bene, (2).. e (3).., Signor Bianchi? Molto bene. Ciao Chiara! Come (4)..? Sto male. Sono malata. E tu? 18

19 Come ti chiami? 2 Io sto (5).., grazie. Ciao, sono Francesco, e tu, (6).. sei? Sono Anna, (7).. Piacere. 19