wczoraj.dziś.jutro information for tourists & businesspeople with map winter. 4/ yesterday. today. tomorrow gestern. heute.

Transkrypt

1 > ISSN X wczoraj.dziś.jutro yesterday. today. tomorrow gestern. heute. morgen information for tourists & businesspeople with map winter. 4/

2

3 > > > > > > > > > > Urząd Miasta Kielce , Rynek 1, Biuro Obsługi Interesanta tel (099), (509) Regionalne Centrum Informacji Turystycznej Kielce, ul. Sienkiewicza 29 tel Wydział Projektów Strukturalnych i Strategii Miasta Urząd Miasta Kielce , ul. Strycharska 6 tel fax Centrum Obsługi Inwestora Urząd Miasta Kielce , ul. Strycharska 6 tel/fax tel coi@um.kielce.pl Kielce City Hall , Rynek 1, Customer Services phone (099), (509) Regional Centre for Tourist Information Kielce, ul. Sienkiewicza 29 phone informacja@swietokrzyskie.travel Department for Structural Projects and City Strategy Kielce City Hall , ul. Strycharska 6 phone fax Investor Assistance Centre Kielce City Hall , ul. Strycharska 6 phone/fax phone coi@um.kielce.pl Urząd Miasta Kielce Szanowni Państwo, Kielce to nowoczesne, dynamicznie rozwijające się miasto, które wykorzystało skok cywilizacyjny, jaki niesie ze sobą członkostwo w Unii Europejskiej. W ciągu ostatnich lat dzięki środkom unijnym, inwestowaniu w placówki kultury, pomoc społeczną, infrastrukturę techniczną i sportową Kielce stały się przyjazne dla swoich mieszkańców, turystów oraz biznesmenów. Dzięki dofinansowaniu z Unii Europejskiej prowadzona jest także rozbudowa Targów Kielce - ośrodka najdynamiczniej rozwijającego się w Polsce i Europie. Targi Kielce to od lat miejsce spotkań największych firm na rynku krajowym i zagranicznym, reprezentujących różne dziedziny gospodarki oraz miejsce zawierania wielomilionowych kontraktów. Nasze miasto to ekonomiczne, turystyczne i kulturalne centrum regionu świętokrzyskiego. Znakomita lokalizacja, przychylność władz, dobre warunki do pracy i wypoczynku stanowią poważny atut pozwalający zakładać firmy oraz dynamicznie je rozwijać i cieszyć się sukcesami. Miasto oferuje także ciekawe nieruchomości, interesujący system ulg dla tworzących nowe miejsca pracy, profesjonalną obsługę przedsiębiorców oraz wysoki standard usług okołobiznesowych. Kielce to także miasto sportu i aktywnego wypoczynku. Rozwój sportu w naszym mieście ma szczególne znaczenie. Świadczy o tym nowoczesna infrastruktura sportowa, baza hotelowa oraz aktywny udział kielczan w życiu sportowym miasta. Kielce mają naturalne i niepowtarzalne warunki do uprawiania wielu dyscyplin. Dążąc do nowoczesności, troskliwie pielęgnujemy bogate tradycje historyczne. Ich ślady możemy zobaczyć na każdym niemal kroku. Polecam Państwu zwiedzenie kieleckich muzeów i galerii, skorzystanie z ciekawej oferty placówek kultury. Zapraszam Państwa do Kielc. Wierzę, że czas spędzony w naszym mieście dostarczy wielu wrażeń i będzie bogaty w nowe doświadczenia. Ladies and Gentlemen, Wojciech Lubawski Prezydent Kielc Kielce is a modern, dynamically developing city which has made good use of the opportunity for a civilisational leap offered by Poland s membership in the European Union. In recent years, thanks to EU funds, and investing in institutions of culture, social welfare, as well as technical and sports infrastructure, Kielce has become friendlier to its inhabitants, tourists and businesspeople. For years, thanks to Poland s most rapidly developing Trade Fair Centre (Targi Kielce), the city has been a meeting ground for major Polish and foreign companies representing various branches of economy, and the venue where multi-million contracts have been concluded. Our city is the Świętokrzyskie region s centre of business, tourism and culture. A splendid location, sympathetic authorities, together with good conditions for work and leisure are major trump cards which encourage company establishment, development, and ultimate success. The city has on offer interesting properties, an attractive incentive system for those creating new workplaces, professional services for entrepreneurs, as well as high-standard business-related services. Kielce is also a city of sports and active leisure pursuits. The advancement of sports in our city is especially important. This shows in the modern sports infrastructure, hotel facilities and active participation of the locals in the city s sports life. Kielce has unique natural conditions in which to practise several disciplines. Aspiring to modernity, we take great care of our rich historical tradition. Its traces may be seen at every step. Let me recommend a visit to Kielce museums and galleries, as well as the interesting offer of our institutions of culture. We look forward to seeing you in Kielce. I believe that the time spent in our city will be an enjoyable and memorable experience. Wojciech Lubawski President of Kielce

4 > W numerze: Żeby w Kielcach chciało się żyć Making the Most of Living in Kielce Politechnika wspiera gospodarkę Kielce University of Technology Helps Advance the Economy ŚWIĘTOKRZYSKO-PODKARPACKI KLASTER ENERGETYCZNY wspiera rozwój czystej energii w regionach Polski Wschodniej ŚWIĘTOKRZYSKIE AND PODKARPACKIE ENERGY CLUSTER Supports Development of Renewable Energy in Eastern Poland Regions 13 Wodociągi Kieleckie. Zaczęło się wielkie kopanie Kielce Water and Sewerage Company Big Dig Under Way Światowe standardy - czyli MAN International Standards, or MAN Wielki rozwój fotowoltaiki w Polsce Rapid Development of Photovoltaics in Poland ŚCITT - lider Kręgu Innowacji Efektywne Wykorzystanie Energii RCITT - the leader of the Efficient Energy Use Innovation Circle Jesteśmy firmą rozwojową, pewną i bezpieczną We are a Company with Growth Potential, Reliable and Trustworthy UJK: dynamicznie w przyszłość Jan Kochanowski University: Dynamics of the Future Stoi na stacji lokomotywa The Train Steams in Kielce wśród najlepszych Kielce among the Best Misje gospodarcze Business Mission Z miłości do historii For the Love of History Okładka: Uniwersytet im. Jana Kochanowskiego w Kielcach Cover: Jan Kochanowski University in Kielce fot. Paweł Treger Szanowni Państwo, Mija dziesięć lat, odkąd Wojciech Lubawski został prezydentem Kielc. Fakt, że został wybrany na trzecią kadencję może świadczyć o wysokim zaufaniu mieszkańców do jego działań. Kielce stały się innym miastem: piękniejszym, ciekawszym. Nadal realizowane są inwestycja dzięki którym będzie nam żyło się lepiej i wygodniej. Przyjazne miasto, dobre warunki życia mogą być ważnym argumentem, by młodzi i ambitni tutaj wracali, by tu chcieli osiedlać się ci, którzy myślą o ulokowaniu swoich biznesów właśnie w Kielcach. Działający od roku Kielecki Park Technologiczny daje dobry przykład Ladies and Gentlemen, Maria Malinowska redaktor naczelna It s been ten years since Wojciech Lubawski became President of Kielce. The fact that he was elected for the third term of office shows that local inhabitants have a lot of confidence in his actions. Over this decade, Kielce has become quite a different city: more beautiful and more interesting. Capital projects due to which our lives will become better and more comfortable are still being implemented. A friendly city and good living conditions can be major arguments to make young high flyers come back here and to attract those considering doing business in Kielce. In operation for the past year, the Kielce Park of Technology has set a good example. Maria Malinowska Editor-in-Chief Wydawca: Agencja Wydawnicza Akwarela Plus Justyna Żukowska Redaktor naczelna: Maria Malinowska, tel Redaguje zespół Adres redakcji: ul. Kościuszki 11, Kielce tel./fax mariamal@op.pl, zukowska.justyna@op.pl akwarela.plus@neostrada.pl Tłumaczenie: Magdalena Ożarska Projekt graficzny i skład: Studio Reklamy 300dpi - Rafał Urbański Druk: Drukarnia Duet, Kielce, ul. Górna 11a nakład: egz. Distributed free in Business Centres in Kielce (Kielce Trade Fairs); major hotels in Kielce (Świętokrzyski, Uroczysko, Łysogóry, Echo, Leśny Dwór, Pod Złotą Różą, Qubus, Kameralny, Kongresowy, Tęczowy Młyn, Ibis); Malinowy Zdrój at Solec Zdrój; Tourist Information Centres; Staropolska Chamber of Commerce & Industry, Świętokrzyskie Regional Development Agency; banks; Cultural Centres (National Museum in Kielce); Świętokrzyskie Voivodeship Office, Jan Kochanowski University, Kielce University of Technology. Copyright by Agencja Wydawnicza Akwarela Plus Justyna Żukowska. All rights reserved Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczanych ogłoszeń. The Publisher takes no responsibility for the content of advertisements. 4 Magazyn Kielce >wczoraj, dziś, jutro >ZIMA

5 Szanowni Państwo, Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego Polska od maja 2004 roku jest pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej i pozyskuje środki finansowe z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Od 2007 roku programy rozwojowe finansowane z funduszy unijnych wdrażane są w znacznym stopniu na poziomie regionalnym, w związku z czym każde z województw opracowało własny program regionalny. W województwie świętokrzyskim jest to Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego na lata , wdrażany w całości przez Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach. Wysokość środków z Unii Europejskiej przeznaczonych na jego realizację wynosi 725,8 mln euro. Dzięki funduszom unijnym województwo świętokrzyskie pięknieje z każdym miesiącem, a realizowane w ciągu kilku ostatnich lat przedsięwzięcia doprowadziły do istotnych zmian w naszym regionie. Powstały nowe sieci wodociągowe i kanalizacyjne, dobrze wyposażone placówki kultury i obiekty oświatowe, rozbudowana została infrastruktura sportowa. Pieniądze z Unii to niepowtarzalna szansa, którą skrzętnie wykorzystujemy przekształcając województwo w region nowoczesny i przyjazny dla swoich mieszkańców i gości. Adam Jarubas Marszałek Województwa Świętokrzyskiego Ladies and Gentlemen, A fully fledged member of the European Union since May 2004, Poland has been the recipient of financial resources from the EU structural funds for seven years. Since 2007, development programmes financed from the EU funds have been implemented to a large extent at regional levels: hence each voivodeship s own regional programme. In the Świętokrzyskie Voivodeship, this is the Regional Operational Programme of the Świętokrzyskie Voivodeship for the years , implemented entirely by the Marshal s Offices of the Świętokrzyskie Voivodeship in Kielce. The volume of EU funds allocated to its implementation amounts to Euro million. Thanks to EU funds, the Świętokrzyskie Voivodeship grows more attractive every month. The projects implemented over the past few years have brought considerable change to our region. New pipeline and sewerage networks have appeared, alongside wellequipped cultural and educational facilities; the sports infrastructure has been expanded. The EU funds provide a unique opportunity which is used to the effect of transformation of the Voivodeship into a modern region, friendly to its inhabitants and visitors alike. > > > > > > > > Kielce Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego Kielce Al. IX Wieków Kielc 3 Biuro Obsługi Interesantów tel Departament Polityki Regionalnej Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego ul.sienkiewicza 63 (wejście główne od ul. Wspólna 4) Kielce tel Departament Funduszy Strukturalnych Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego ul.sienkiewicza 63 (wejście główne od ul. Wspólna 4) Kielce tel Marshal s Offices of Świętokrzyskie Voivodeship Kielce Al. IX Wieków Kielc 3 Customer Services Centre phone Department for Regional Policy Marshal s Offices of Świętokrzyskie Voivodeship ul.sienkiewicza Kielce phone Department for Structural Funds Marshal s Offices of Świętokrzyskie Voivodeship ul.sienkiewicza Kielce phone Adam Jarubas Marshal of Świętokrzyskie Voivodeship Kielce >yesterday, today, tomorrow Magazine >WINTER

6 wizual. WBP Zabrze fot. KPT Dobre drogi to ważny element przyjaznego miasta Uroczystość przecięcia wstęgi z udziałem prezydenta Lubawskiego (w środku) w KPT Żeby w Kielcach chciało się żyć Przyjazne miasto, dobre warunki życia mogą być ważnym argumentem, by młodzi i ambitni tutaj wracali, by zechcieli osiedlać się ci, którzy mają duży potencjał i poważnie myślą o ulokowaniu swoich biznesów w Kielcach mówi prezydent WOJCIECH LUBAWSKI w rozmowie z Pawłem Tregerem. Panie Prezydencie, na jednym ze spotkań wyraził Pan opinię, że kryzys może być dla nas szansą. Jak Pan widzi możliwości rozwoju Kielc w tym trudnym okresie? Przede wszystkim musimy wykorzystać wszystkie pieniądze unijne, i pomimo pewnych kłopotów finansowych, które zresztą dotyczą wszystkich samorządów, powinniśmy maksymalnie wykorzystać perspektywę lat , a zatem z unijnej kasy wziąć tak dużo, jak tylko to możliwe. Może zdarzyć się tak, że w następnym okresie, tj. w latach kolejne pieniądze mogą być dla nas niedostępne, bo nie będziemy spełniać twardych warunków, dotyczących posiadania wkładów własnych. Ale to czarny scenariusz, najgorszy z możliwych i mam nadzieję, że nie będzie nas dotyczył. Żeby jednak nie zaistniał róbmy to, co do nas należy. Czyli? Najważniejszą inwestycją, która rozpocznie się w przyszłym roku, będzie przebudowa wyjazdu z miasta na trasę krajową nr 73, wyceniana na 160 milionów złotych. Zrewitalizowany będzie teren przy Wojewódzkim Domu Kultury. Ta sama inwestycja obejmuje połączenie ulicy Wojska Polskiego z ulicą Krakowską przewidywany koszt to 18 milionów złotych. Jest kilka inwestycji, które należy zrealizować po to, żeby za dwa lata w Kielcach ludziom chciało się żyć. Są miasta w Polsce, gdzie ich mieszkańcy kończą pracę o godzinie 17, a do domu trafią na dwudziestą, bo mają problem z przemieszczeniem się. Chciałbym, aby u nas było inaczej, lepiej. Przyjazne miasto, dobre warunki życia mogą być ważnym argumentem, by młodzi i ambitni tutaj wracali, by zechcieli osiedlać się ci, którzy mają duży potencjał i poważnie myślą o ulokowaniu swoich biznesów w Kielcach. Działamy w tym kierunku. Przykładem może być, funkcjonujący od roku, Kielecki Park Technologiczny, którego jednym z najważniejszych zadań jest tworzenie doskonałych warunków dla inwestorów. Poza gotową infrastrukturą, taką jak Inkubator Technologiczny i Centrum Technologiczne, Park dysponuje także terenami inwestycyjnymi. Jedna z działek już została włączona do obszaru Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Starachowicach. Dziś funkcjonuje tu około 80. firm, niektóre z nich poprzenosiły się z Warszawy czy Krakowa. Ich właściciele uważają, że w Kielcach znaleźli dobre warunki do prowadzenia interesów. Tutaj swój biznes postanowili ulokować przedsiębiorcy z Włoch, Belgii oraz Francji. Dzięki działalności Kieleckiego Parku Technologicznego północno-zachodnia część miasta zmienia swój charakter. Nie mamy terenów inwestycyjnych, dlatego musimy postawić na nowe technologie, na rozwój intelektualny na pożytki płynące z tego, że mamy uniwersytet i politechnikę. W tym widzę ogromną szansę na rozwój Kielc. W mojej ocenie dynamika rozwoju miasta ustrzeże nas przed skutkami kryzysu, a przynajmniej znacznie je 6 Magazyn Kielce >wczoraj, dziś, jutro >ZIMA

7 fot. KPT Węzeł Żelazna (wizualizacja) W KPT funkcjonuje ok. 80. firm złagodzi. Oczywiście, nie obędzie się bez oszczędności. Cięcia będą przede wszystkim dotyczyły wydatków bieżących. Rok 2013 pod względem finansowym będzie najtrudniejszy w ostatnich 10. latach kieleckiego samorządu. Będziemy jednak realizować ważne dla miasta inwestycje współfinansowane ze środków unijnych, na inne prawdopodobnie nie będzie środków. Na inwestycje chcemy przeznaczyć łącznie 200 mln złotych, a taka proinwestycyjna polityka generuje nowe miejsca pracy. W przyszłości widziałbym pod Kielcami nie tylko lokalne lotnisko, ale nowoczesny lotniczy port towarowy wśród tysięcy tirów jadących z Frankfurtu do Polski, duża część to samochody obsługujące tamtejsze lotnicze cargo. Budując nowoczesny port towarowy Polska może być dystrybutorem, dla połowy Europy, produktów przywożonych ze świata. Pod Kielcami, w Obicach, na 3 tys. hektarów taki port spełniający wszystkie światowe standardy można wybudować w trzy lata. Wokół takiego lotniska swoją lokalizację znajdzie wiele firm. Czy istnieje, Pana zdaniem, lekarstwo na kryzys? Jesteśmy państwem, które stanęło przed koniecznością zmierzenia się ze światowym kryzysem, a ja chciałbym, by Polska była jak Wielka Brytania, Szwecja, Niemcy, czy nawet Austria. Kryzys finansowo-gospodarczy i towarzyszący mu odpływ części dotychczas zainwestowanego w Polsce kapitału za granicę, pociąga za sobą likwidację miejsc pracy. W takim okresie wielkie znaczenie ma własny kapitał, oparty na rodzimej przedsiębiorczości. Konkurencyjna i silna gospodarka musi mieć swój fundament w takiej właśnie postaci. Dzisiaj, przy optymistycznej wersji średniego wzrostu polskiego PKB o 2 proc. i stagnacji rozwojowej pozostałych krajów Europy, osiągniemy ich poziom gospodarczy za 40, 50 lat. Powiedzmy naszym dzieciom i wnukom, że będą już na zawsze europejskimi obywatelami drugiej kategorii. A ja, na przekór wszystkim uważam, że kryzys gospodarczy jest naszą szansą: w moim przekonaniu można powalczyć, by zwiększyć PKB, ale potrzebna jest odwaga, kreatywna polityka, której dzisiaj rządzącym brakuje. Potrzebujemy działań prowadzących do obniżenia bezrobocie poprzez znaczne zwiększenie inwestycji. Jak to zrobić? Po pierwsze: podwyższyć podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) z 19 proc. na 40 proc. I po drugie: zaliczyć wszystkie inwestycje w koszty działalności tych podmiotów. Zlikwidować szarą strefę: po pierwsze wprowadzić podatek obrotowy od dochodów w wysokości 10 proc.; po drugie: podnieść podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) z 18 proc. i 32 proc. na jedną stawkę 40 proc. i objąć tym podatkiem różnicę pomiędzy dochodami i kosztami. A za koszty uznać wszystkie udokumentowane wydatki, czyli np.: za chleb, za mieszkanie, za prąd, za lekarstwa, za bilet autobusowy itd. Bankowe lokaty na określony czas traktować jako koszty, a ich rozwiązanie jako dochody. Myślę, że na czas kryzysu należałoby zagwarantować ulgi dla trwale bezrobotnych, tych wszystkich, którzy od roku nie pracowali, a znaleźli taką pracę państwo powinno zwolnić na rok ze wszystkich dodatkowych kosztów pracy: składek emerytalnych, zdrowotnych itd. Nie pracując nie płacili, pracując też nie powinni płacić bo to nie oni, tylko pracodawcy mają taki obowiązek. Dziękuję za rozmowę. Kielce >yesterday, today, tomorrow Magazine >WINTER

8 Making the Most of Living in Kielce A friendly city and good living conditions may be important arguments to persuade young high fliers to return here, and to attract those with large potential who may be considering bringing their businesses to Kielce, President WOJCIECH LUBAWSKI tells Paweł Treger in our interview. fot. Andrzej Młynarczyk President Lubawski visits a Kadzielnia cave. wizual. WBP Zabrze Good roads are a major characteristic of a friendly city. Mr President, at one of the meetings, you expressed an opinion that the crisis can be a chance for us. What is your view on Kielce s opportunities for development at this difficult time? First of all, we must use all the EU money. Despite some financial problems, which needless to say concern all local authorities, we should make the most of Perspective This means taking as much as we can from the EU. It is possible that in the next period, i.e. in the years , more money will not be available because we may not be able to fulfil the inflexible conditions concerning our own contribution. But this is a black scenario, the worst possible, and I do hope that it will not concern us. So let us do our job in order not to let this happen. Which means? The most important capital project to begin next year is the reconstruction of the exit into the No. 73 national road, estimated at PLN 160 m. The area in front of the Voivodeship Centre for Culture will also be revitalised. The same capital project provides for the connection of Wojska Polskiego and Krakowska Streets, at an estimated cost of PLN 18 m. There are several capital projects which ought to be implemented so that the inhabitants of Kielce can make the most of their living here two years from now. There are cities in Poland where one finishes work at 5 pm but does not get home until 8 because of inefficient communications. I would like our city to be different and better. A friendly city and good living conditions may be important arguments to persuade young high fliers to return here, and to attract those with large potential who may be considering bringing their businesses to Kielce. We are making effort to achieve this. A case in point can be the Kielce Park of Technology, in operation for a year, whose major task is to create excellent conditions for investors. Apart from a ready-made infrastructure, such as the Incubator and Centre of Technology, the Park also has at its disposal industrial estates. One of the plots has already been subsumed into the Special Economic Zone in Starachowice. Today, ca. eighty companies are in operation, some of them having moved here from Warsaw or Krakow. Their owners believe that Kielce offers favourable conditions in which to do business. Entrepreneurs from Italy, Belgium and France have likewise decided to locate their businesses here. Thanks to the operation of the Kielce Park of Technology, the north-western part of the city is visibly changing. We have no industrial estates of our own, so we have to focus on new technologies and intellectual development the benefits of having a classical university and a university of technology. This is where I see an enormous opportunity for Kielce s advancement. In my opinion, the 8 Magazyn Kielce >wczoraj, dziś, jutro >ZIMA

9 fot. Paweł Treger Our Lady's Square dynamics of the city s growth will protect us against the consequences of the crisis, or at least alleviate them. Naturally, we will need to economise. Cuts will mostly concern current expenditure. In terms of finances, the year 2013 will be the hardest in the past decade for the local government. We will, however, implement capital projects of significance to the city, co-financed by the EU; there will probably not be enough funding for others. All in all, we intend to spend PLN 200 m on capital projects, and this investment-oriented policy is bound to generate new workplaces. In future, I would like to see not only a local airport near Kielce, but a modern air cargo terminal as well. Out of the thousands of trucks travelling from Frankfurt to Poland, a large proportion serve German air cargo terminals. By building a modern air cargo terminal, Poland can become a distribution centre of the world s merchandise for half of Europe. Near Kielce, at Obice, on 3,000 ha, this kind of port conforming to all international standards can be built in three years. Many companies will want to use the premises in the airport s vicinity. Is there a cure for the crisis, do you think? As a state, we are facing the world crisis, and I do wish Poland was like Great Britain, Sweden, Germany, "We will be implementing capital projects which are important for the city", stresses the President. or even Austria. The financial and economic crisis, together with the resulting withdrawal of part of foreign capital, previously invested in Poland, results in redundancies. At this time, what matters is our own capital, based on local entrepreneurship. A competitive and strong economy must be founded on this very basis. Today, given the optimistic view of the mean growth of Poland s GDP by 2% and developmental stagnation of other European countries, we will reach their economic standing in forty or fifty years. We can as well tell our children and grandchildren that they will always be second-rate European citizens. As for me, against all odds, I do think that the economic crisis is our opportunity. In my opinion, one can fight to increase the GDP, but it takes courage and creative policy, which seems to be lacking in today s politics. We need actions geared at limiting the unemployment through considerable increase in capital projects. How is that to be done? Firstly, corporate income tax ought to be increased from 19% to 40%. Secondly, all investment ought to be written off companies operating costs. To eliminate the grey economy, it is first and foremost necessary to introduce a 10% income tax; secondly, to increase personal income tax from 18% and 32% to a single rate of 40%, which would cover the difference between income and costs. The costs would then have to include all documented spending, such as groceries, rent, electricity, medicines or bus tickets, etc. Fixed-term bank deposits ought to be treated as costs, and on maturity as income. It seems to me that during the crisis some relief for the permanently unemployed ought to be guaranteed. Those who have remained jobless for over a year, when finally employed, should be exempt by the state from paying all additional employmentrelated costs: old-age and health insurance premiums, and the like. When out of job, they did not pay these; when employed, they should not pay, either, because it is not them but their employers who are under the obligation to do so. Thank you. wizual. WBP Zabrze Kielce >yesterday, today, tomorrow Magazine >WINTER

10 edukacja Politechnika wspiera gospodarkę Politechnika Świętokrzyska ma kolejne powody do dumy: otwarto dwa nowoczesne laboratoria, dzięki którym możliwe będzie uruchomienie nowego kierunku wzornictwo przemysłowe. Rozpoczęła też współpracę z Akademią Górniczo-Hutniczą oraz dwiema świętokrzyskimi firmami: kielecką Iskrą i Sefako z Sędziszowa. Ta, największa w regionie, uczelnia techniczna kształci na pięciu wydziałach - w ramach 16. kierunków i 50. specjalności ponad 10 tys. studentów. Uczelnia ma prawo doktoryzowania w siedmiu dyscyplinach technicznych i habilitowania w trzech dyscyplinach. Zatrudnia około 430. nauczycieli akademickich. fot. Jakub Kulpa Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Olgierd Dziekoński dokonuje odznaczeń pracowników uczelni podczas inauguracji roku akademickiego 2012/2013. W październiku podpisane zostały umowy między Politechniką Świętokrzyską i krakowską Akademią Górniczo-Hutniczą oraz Zakładami Precyzyjnymi Iskra w Kielcach i sędziszowską Fabryką Kotłów Sefako powstało konsorcjum, które przez trzy lata będzie realizować wspólny projekt Technologie laserowego spawania dla energetyki i ochrony środowiska. Rezultatem prac konsorcjum mają być wytrzymalsze kotły grzewcze oraz świece zapłonowe do silników na biogaz. Badania będą realizowane na Politechnice Świętokrzyskiej i AGH, w zakładach przemysłowych z kolei prowadzone będą prace o charakterze konstrukcyjnym i eksploatacyjnym. Od 56. lat w zakładach Iskra produkowane są świece zapłonowe do samochodów osobowych, średnio 50 tysięcy sztuk miesięcznie. Cały czas pracujemy nad nowymi rozwiązaniami, które sprawią, że nasze produkty będą bardziej konkurencyjne. Współpraca w ramach konsorcjum na pewno nam to ułatwi mówi Jolanta Szewczyk, prezes zarządu Iskry. Aby utrzymać się na rynku fabryka musi stosować rozwiązania innowacyjne, wytwarzać także świece specjalistyczne mówi prof. Bogdan Antoszewski kierownik projektu. Wyniki badań w naszych laboratoriach będą od razu wdrażane w gospodarce a technologie, które stworzymy, mogą być wykorzystywane w przemyśle. Konsorcjum jest przykładem tego, w którą stronę powinny iść polskie uczelnie. To największe przedsięwzięcie badawcze w historii uczelni: projekt został wyłoniony w konkursie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, potrwa 30 miesięcy, jego koszt to 3,5 mln zł. dodaje prof. dr hab. inż. Stanisław Adamczak, rektor Politechniki Świętokrzyskiej. W dniu podpisania porozumienia o powołaniu konsorcjum otwarto na Politechnice dwa nowoczesne laboratoria. Laboratorium Niekonwencjonalnych Technologii Wytwarzania w którym studenci będą mogli wykonywać i od razu testować różnego rodzaju prototypy nowych urządzeń na podstawie wprowadzonych do systemu danych cyfrowych. Laboratorium zostało wyposażone w sprzęt o wartości prawie 3,4 mln zł, niezbędny do wytwarzania i precyzyjnych pomiarów prototypów. Laboratorium Inżynierii Odwrotnej umożliwi z kolei wirtualną wizualizację modeli w naturalnej wielkości będzie można zmierzyć i zanalizować każdy wynalazek już na etapie jego dokumentacji technicznej. Trójwymiarowy skaner optyczny, system wirtualnego projektowania oraz maszyna współrzędnościowa kosztowały około 1,6 mln zł. To krok, by uruchomić na Politechnice Świętokrzyskiej nowy kierunek wzornictwo przemysłowe. Wyposażenie nowych laboratoriów w najnowocześniejsze technologie kosztowało blisko 5 milionów złotych. Pieniądze pochodziły z funduszy unijnych, to właśnie dzięki funduszom z programów operacyjnych Rozwój Polski Wschodniej oraz Innowacyjna Gospodarka możliwe było stworzenie i wyposażenie tych laboratoriów. Laboratoria na Wydziale Mechatroniki i Budowy Maszyn będą wykorzystane w pracach badawczych, a także w realizacji projektów wspierających gospodarkę podkreśla prof. Stanisław Adamczak. Politechnika Świętokrzyska jest uczelnią, która realizuje ponad 20 projektów dofinansowanych przez UE, wartych łącznie blisko trzysta milinów złotych. Te inwestycje są ważne nie tylko dla rozwoju dydaktycznego uczelni. Cieszy to, że Politechnika Świętokrzyska podejmuje działania, dzięki którym korzyści z takich inwestycji ma też nasza gospodarka powiedziała Iwona Wendel, wiceminister rozwoju regionalnego goszcząca w październiku na uczelni. Justyna Żukowska 10 Magazyn Kielce >wczoraj, dziś, jutro >ZIMA

11 education Kielce October saw the signing of agreements between the Kielce University of Technology and the Krakow AGH University of Science and Technology as well as Iskra Precision Works in Kielce and Sefako Boiler Factory in Sędziszów. A consortium has thus been formed which will be implementing, over three years, a joint project: Laser Welding Technologies for Power Engineering and Environmental Protection. The consortium s operations are aimed at producing more durable heating boilers and spark plugs for biogas engines. The research will be conducted at the Kielce University of Technology and the AGH University; construction- and maintenance-related works will be conducted at the industrial plants. The Iskra plant has been manufacturing passenger car spark plugs for fifty-six years, at the average rate of 50,000 pieces a month. We are all the time working towards new solutions which will make our products more competitive. Co-operation within the consortium will certainly facilitate this, says Jolanta Szewczyk, President of Iskra s board of directors. In order to stay in the market, the factory must apply innovative solutions, as well as manufacturing specialised spark plugs, Prof. Bogdan Antoszewski, Head of the Project, has told us. The results of tests conducted in our laboratories will be immediately implemented in the economy, and the technologies which we develop can be used in industry. The consortium is an example of the direction which should be followed by Poland s institutions of higher education. This is the greatest research-related undertaking in the history of the Kielce University of Technology: the project has been selected in a competition procedure, announced by the National Centre for Research and Development. It will continue over thirty months, costing PLN 3.5 m, adds Prof. Stanisław Adamczak, Dr habil., Eng., Rector of the Kielce University of Technology. On the day when the agreements concerning the establishment of the consortium were signed, two modern laboratories opened at the University. The Laboratory for Unconventional Manufacturing Technologies where students will be able to construct and then trial various prototypes of new Kielce University of Technology Helps Advance the Economy The Kielce University of Technology (Politechnika Świętokrzyska) has new reasons to be proud of. Two new state-of-the-art laboratories have been opened, thanks to which it will be possible to start a new field of studies Industrial Design. The University has also begun co-operation with the AGH University of Science and Technology, as well as two local, Świętokrzyskie companies: Kielce-based Iskra and Sefako in Sędziszów. The Kielce University of Technology, the region s largest institution of higher technical education, has over 10,000 students in four faculties sixteen fields of study and fifty specialties. It holds the rights to award doctoral degrees in seven technical disciplines and post-doctoral degrees in three disciplines. Its staff consists of more than 430 university teachers. Ribbon-cutting ceremony: the symbolic opening of the state-of-the-art Energis building at the Kielce University of Technology equipment, basing on numerical data entered into the system, has been equipped with apparatus worth almost PLN 3.4 m, necessary for prototype construction and precision measurements. The Laboratory for Reverse Engineering, in turn, will enable virtual rendering of life-size models: it will become possible to measure and analyse each invention as early as the technical documentation stage. A three-dimensional optical scanner, a virtual design system as well as a coordinate measuring machine have cost ca. PLN 1.6 m. This is a step towards the opening of a new field of studies at the Kielce University of Technology, namely Industrial Design. The equipment of new laboratories with state-of-art technologies has cost almost PLN 5 million. The money has come from the EU: it is precisely due to funds obtained under the operational programmes of Development of Eastern Poland and Innovative Economy that it was possible to establish and equip these laboratories. The laboratories at the Faculty of Mechatronics and Machine Building will be used for research purposes as well as implementation of economysupporting projects, stresses Prof. Stanisław Adamczak. The Kielce University of Technology is implementing over twenty projects co-financed by the EU, of total value of almost PLN 300,000,000. These investment projects are significant not only for the development of the University s educational potential. It makes one happy to see that the University is taking actions from which our economy can benefit as well, said Iwona Wendel, Deputy Minister for Regional Development, during her October visit to the University. Justyna Żukowska fot. Paweł Czajkowski Kielce >yesterday, today, tomorrow Magazine >WINTER

12 ŚWIĘTOKRZYSKO-PODKARPACKI KLASTER ENERGETYCZNY wspiera rozwój czystej energii w regionach Polski Wschodniej ŚWIĘTOKRZYSKO-PODKARPACKI KLASTER ENERGETYCZNY powstał z inicjatywy Świętokrzyskiego Centrum Innowacji i Transferu Technologii Sp. z o.o. (ŚCITT). Klaster został utworzony w celu wspierania współpracy ponadregionalnej z zakresu szeroko rozumianej energii odnawialnej, a w szczególności promocji, wdrażania i upowszechniania celów nowej polityki energetycznej UE na poziomie lokalnym, regionalnym i ponadregionalnym. Działania realizowane w ramach Klastra finansowane są z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Unii Europejskiej, Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski Wschodniej. Reprezentanci instytucji członkowskich Klastra podczas misji branżowej do Belgii i Francji w czerwcu 2012 r W skład Klastra wchodzi obecnie 34. członków, którymi są przedstawiciele działających na terenie Polski Wschodniej jednostek samorządu terytorialnego, przedsiębiorstw, uczelni oraz instytucji otoczenia biznesu. Działania realizowane w ramach Klastra stanowią odpowiedź na potrzeby jego Członków i dotyczą następujących obszarów: transfer doświadczeń i sprawdzonych innowacji z krajów UE, wspieranie projektów pozyskiwania energii w oparciu o lokalne zasoby energii odnawialnej i innowacyjnych technologiach, promocja działań na rzecz zmniejszania energochłonności budynków i procesów produkcyjnych, promocja innowacji zmniejszających emisję CO2 do atmosfery, rozwój edukacji ekologicznej w gminach, eliminowanie barier hamujących rozwój energetyki odnawialnej. W ramach Klastra eksperci zewnętrzni przygotowują gminne i regionalne analizy ekoenergetyczne oraz studia wykonalności pod planowane inwestycje, prowadzony jest monitoring zasobów OZE. Bardzo ważnym zadaniem realizowanym w ramach projektu jest prowadzenie specjalistycznych badań w obszarze pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych. Wyniki badań dostępne są dla członków Klastra i wykorzystywane do opracowywania nowych produktów rynkowych. Dotychczas przeprowadzono badania: Świętokrzysko Podkarpacki Klaster Energetyczny Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Unii Europejskiej. Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski Wschodniej. 1. badanie oceny możliwości rozwoju energetyki wiatrowej oraz określenia obszarów pod przyszłe inwestycje z zakresu energetyki wiatrowej w województwie świętokrzyskim; 2. badanie składu i właściwości zmieszanych odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania na terenie województwa świętokrzyskiego; 3. badanie potencjału hydrologicznego oraz zasobów energii ze źródeł geotermalnych na terenie województwa świętokrzyskiego. Członkowie Klastra uczestniczą w misjach zagranicznych mających na celu zapoznanie z europejskimi, dobrymi praktykami i przykładami realizacji lokalnych i regionalnych inicjatyw w zakresie energetyki odnawialnej. Udział w tego typu przedsięwzięciach ułatwia nawiązywanie kontaktów międzynarodowych, sprzyja transferowi wiedzy. Dla naszych klastrowiczów zorganizowaliśmy misje branżowe do Szwajcarii, Niemiec, Austrii, Włoch, Belgii i Francji. Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii jest instytucją, która od ponad dziesięciu lat działa na rzecz wzmocnienia pozycji gospodarczej regionu świętokrzyskiego na arenie krajowej i międzynarodowej. Obecnie w ramach ŚCITT realizowanych jest kilkanaście projektów regionalnych, krajowych oraz międzynarodowych w obszarze nowych technologii, wsparcia przedsiębiorczości i transferu wiedzy. Dzięki realizowanym projektom wiele usług oferowanych przez ŚCITT jest bezpłatna dla klientów, np.: audyty technologiczne, strategie wdrażania innowacji w firmach, świadectwa charakterystyki energetycznej oraz specjalistyczne szkolenia w zakresie efektywnego wykorzystania energii. W ramach Sieci Enterprise Europe Network (EEN), Spółka, jako lider czterech województw (świętokrzyskie, małopolskie, śląskie i podkarpackie) koordynuje współpracę dziewięciu partnerów, oferując przedsiębiorcom m.in. międzynarodowe transfery technologii oraz pomoc w nawiązywaniu kontaktów gospodarczych (misje gospodarcze, spotkania brokerskie). ŚCITT czynnie uczestniczy w tworzeniu Regionalnego Systemu Innowacji w Województwie Świętokrzyskim. Szczegółowa oferta ŚCITT dostępna jest na stronie a pracownicy Spółki są do dyspozycji osób zainteresowanych współpracą od poniedziałku do piątku w godz. 7:30 15:30 w siedzibie firmy przy ul. Zagnańskiej 84 w Kielcach. 12 Magazyn Kielce >wczoraj, dziś, jutro >ZIMA

13 ŚWIĘTOKRZYSKIE AND PODKARPACKIE ENERGY CLUSTER Supports Development Of Renewable Energy in Eastern Poland Regions ŚWIĘTOKRZYSKIE AND PODKARPACKIE ENERGY CLUSTER was established on the initiative of the Regional Centre for Innovation and Technology Transfer Ltd. (RCITT). The Cluster was founded in order to promote supra-regional cooperation in the field of broadly understood sustainable energy, and in particular promotion, implementation and popularisation of objectives of the EU s new energy policy at local, regional and supra-regional levels. The actions implemented by the Cluster are financed from the European Union s European Regional Development Fund, European Funds for Development of Eastern Poland. Presently, the Cluster comprises thirtyfour members representatives of Eastern Poland s local governments, companies, institutions of higher education, as well as business-related organisations. The actions implemented by the Cluster respond to its members needs in the following fields: transfer of experiences and innovations tested in EU states, support for projects concerning energy acquisition basing on local resources of renewable energy and innovative technologies, promotion of activities geared at decreasing energy consumption of buildings and production processes, promotion of innovations geared at decreasing CO2 emissions to the atmosphere, advancement of environmental education in municipalities, elimination of impediments to development of renewable energy economics. Under the Cluster, external experts are conducting municipal and regional eco-energy analyses as well as feasibility studies for planned capital projects; RES monitoring of resources is carried out. A major task implemented under the project concerns specialised research in the field of RES acquisition. Research results are available to Cluster members and used to develop new market products. Until today, the following studies have been conducted: 1. an assessment of development opportunities for wind energy as well as specification of areas for future capital projects in the fields of wind energy in Świętokrzyskie Voivodeship; 2. a test of the composition and properties of mixed municipal waste to be stored in Świętokrzyskie Voivodeship; 3. a study of the hydrological potential and geothermal energy sources in Świętokrzyskie Voivodeship. Cluster members participate in foreign missions, aimed at learning good European practices and implementation methods of local and regional initiatives related to renewable energy economics. Participation in this type of undertakings facilitates starting international contacts and fosters knowhow transfer. To date, for Cluster members, industrial missions to Switzerland, Germany, Austria, Italy, Belgium and France have been organised. The Regional Centre for Innovation and Technology Transfer Ltd. (RCITT) is an institution which has been working towards reinforcement of the economic standing of Świętokrzyskie region in the national and international markets for over a decade. At present, the RCITT are implementing more than ten regional, national and international projects in the fields of new technologies, entrepreneurship support and know-how transfer. Thanks to the implemented projects, several services offered by the RCITT are complementary to customers, including technological audits, strategies for innovation implementation in companies, A seminar organised as part of Cluster activities statements of energy performance of buildings as well as specialist training sessions on efficient energy use. Under the Enterprise Europe Network (EEN), the RCITT as a leader of four voivodeships (Świętokrzyskie, Małopolskie, Podkarpackie and Śląskie regions) have co-ordinated co-operation of nine partners, providing entrepreneurs with international technology transfers as well as assistance in starting business contacts (business missions or brokerage events). The RCITT have been instrumental in the formation of the Regional Innovation System in Świętokrzyskie Voivodeship. A detailed list of the RCITT services is available at RCITT staff are pleased to assist all those interested in co-operation opportunities from Monday to Friday, 7.30 am 3.30 pm, at the Company s headquarters at 84 Zagnańska Street in Kielce. Świętokrzyskie and Podkarpackie Energy Cluster Project co-financed from the European Union s European Regional Development Fund, European Funds for Development of Eastern Poland Kielce >yesterday, today, tomorrow Magazine >WINTER

14 fot. Wodociągi Kieleckie Wodociągi Kieleckie. Zaczęło się wielkie kopanie Wielka rozbudowa sieci kanalizacyjnej w Kielcach oraz gminach Masłów, Zagnańsk i Sitkówka-Nowiny weszła w najważniejszą, z punktu widzenia mieszkańców, fazę. Na ulice wyjechały koparki, każdego dnia przybywa nowych urządzeń i odcinków rur. Wodociągi Kieleckie realizują jeden z największych unijnych projektów proekologicznych w kraju. Budowa kanalizacji na ul. Chorzowskiej w Kielcach Projekt Kompleksowej Ochrony Wód Podziemnych Aglomeracji Kieleckiej (KOWPAK) ma się zakończyć w grudniu 2015 roku. Do tego czasu dostęp do kanalizacji i wodociągu uzyskają tysiące nowych odbiorców. Program współfinansowany jest przez Fundusz Spójności UE, w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Działania projektowe i przetargi dobiegają końca, zaczyna się praca w terenie. Nową kanalizację otrzymają m.in. mieszkańcy kieleckich dzielnic Gruchawka, Niewachlów, Dyminy i Posłowice. Tę część projektu realizuje konsorcjum firmy MOLEWSKI Spółka z o.o. w Chodczu. Jesienią, dzięki sprzyjającej pogodzie, trwały intensywne prace na kieleckich przedmieściach. Widok koparek i robotników ucieszył właścicieli nieruchomości od lat czekających na kanalizację, choć zdaję sobie sprawę, że może przysparzać kłopotów kierowcom, pieszym, jak i mieszkańcom kanalizowanych posesji. Jednak o uciążliwościach szybko zapomnimy, a nowa kanalizacja będzie służyć ludziom przez lata mówi Wojciech Lubawski, prezydent Kielc. Dla mieszkańców przygotowano nawet darmowy transport busem, z którego mogą korzystać jeśli prowadzone roboty zakłócają kursowanie miejskich autobusów. W Kielcach wykonawca położył już kanalizację przy ulicach Będzińskiej, Chorzowskiej, Sędziszowskiej, Sławkowskiej, Olkuskiej, Przęsłowej, Lisiej, Batalionów Chłopskich, Kruszelnickiego. Zaawansowane są prace nad przygotowaniem robót budowlanych w gminie Masłów. W sierpniu Wodociągi Kieleckie podpisały umowę z inżynierem kontraktu Masłów dla robót budowlanych (ECM Group Polska SA z Warszawy lider konsorcjum i Zakład Obsługi Inwestycji EKO INWEST z Kielc). W wyniku tej inwestycji nową kanalizację otrzymają takie miejscowości, jak: Wola Kopcowa, Domaszowice, Masłów I i II, Mąchocice Kapitulne a wodociąg Nademłyn, Świerczyny, Marczakowa Dolina, Brzezinki, Ścięgna, Barcza, Dąbrowa Łąki, Ciekoty. Termin zakończenia robót w gminie Masłów upływa w czerwcu 2015 roku, a całego projektu KOWPAK 31 grudnia 2015 roku. Inwestycja przebiega również na terenie gminy Sitkówka-Nowiny. Jesteśmy sąsiadami Kielc i na pograniczu naszych gmin prowadzone są prace wodno-kanalizacyjne w ramach projektu. W ten sposób Sitkówka-Nowiny będzie skanalizowana i zwodociągowana w stu procentach komentuje unijny projekt Stanisław Barycki, wójt gminy Sitkówka-Nowiny. Bez zakłóceń trwają przygotowania do rozpoczęcia robót w gminie Zagnańsk. W przetargu Inżynier kontraktu Zagnańsk wpłynęło dziewięć ofert. Oferty otwarto w siedzibie Wodociągów Kieleckich 25 października. Wodociągi Kieleckie przygotowały projekt KOWPAK zgodnie z najlepszą wiedzą ekonomiczną i inżynieryjną, co zostało potwierdzone zarówno przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego jak i władze Unii Europejskiej odpowiednimi decyzjami, w tym ostateczną decyzją o przyznaniu środków wydaną przez Komisję Europejską w grudniu 2011 roku podkreśla Henryk Milcarz, prezes Wodociągów Kieleckich. Wodociągi Kieleckie są beneficjentem projektu, a więc odpowiadają za jego przygotowanie, zatwierdzenie, realizację i w końcu rozliczenie. To ewenement w skali kraju, bo w większości przypadków takie przedsięwzięcia realizują gminy. Wodociągi muszą prowadzić normalną działalność, czyli dostarczać mieszkańcom wodę, odprowadzać ścieki i je oczyszczać, a jednocześnie odpowiadają za olbrzymią inwestycję. W tym samym czasie przygotowują szereg przetargów, między innymi odpowiadają na dziesiątki, często bardzo szczegółowych, pytań oferentów. Profesjonalizm i zaangażowanie ludzi są bezsporne, co potwierdziły różne kontrole, również kontrole przebiegu i rozstrzygnięć przetargów. To dobrze rokuje dla tego projektu. Jestem przekonany, że zakończymy go sukcesem podkreśla prezes Henryk Milcarz. Ziemowit Nowak, rzecznik prasowy Wodociągów Kieleckich 14 Magazyn Kielce >wczoraj, dziś, jutro >ZIMA

15 The Comprehensive Protection of the Kielce Agglomeration Underground Waters Project (KOWPAK) is to be completed by By then, access to the sewerage and waterpipe network will be granted to thousands of new users. The programme is co-financed from the EU s Cohesion Fund, under the Infrastructure and Environment Operational Programme. Projectrelated activities and tenders are now being concluded, and field work is beginning. Under the project, new sewerage networks will be provided to inhabitants of Kielce residential quarters of Gruchawka, Niewachlów, Dyminy and Posłowice. This part of the project is being implemented by MOLEWSKI Ltd. Consortium, based at Chodecz. This autumn, thanks to favourable weather conditions, intensive work was carried out in Kielce suburbs. The sight of excavators and labourers has certainly pleased local residents who have been waiting for years for access to the sewerage network. Yet I do realise that this may annoy drivers, pedestrians as well as inhabitants of properties where sewerage work is being done. But one quickly forgets the inconvenience, and the new sewerage network will serve the locals for years to come, says Wojciech Lubawski, President of Kielce. Local inhabitants can even use complementary bus transport if city buses cannot reach the area where the works are in progress. In Kielce, the sewerage network has already been installed in Będzińska, Chorzowska, Sędziszowska, Sławkowska, Olkuska, Przęsłowa, Lisia, Batalionów Chłopskich and Kruszelnickiego Streets. Preparatory construction works are well advanced in the municipality of Masłów. In August, Kielce Water and Sewerage Company signed an agreement with the Masłów contract engineer for construction works (ECM Group Polska SA from Warsaw the consortium leader and the Kielcebased EKO INWEST Capital Project Services). The result of this capital project will be extension of the sewerage network to the localities of Wola Kopcowa, Domaszowice, Masłów I and II, as well as Mąchocice Kapitulne; the water pipeline will reach Nademłyn, Świerczyny. Marczakowa Dolina, Kielce Water and Sewerage Company (Wodociągi Kieleckie): Big Dig Under Way To local inhabitants, a major expansion of the sewerage network in Kielce, as well as in the municipalities of Masłów, Zagnańsk and Sitkówka-Nowiny, has entered the most important phase. Excavators are working in the streets; more new equipment and pipeline segments appear on a daily basis. Kielce Water and Sewerage company are implementing one of the country s largest EU eco-friendly projects. Brzezinki, Ścięgna, Barcza, Dąbrowa Łąki and Ciekoty. The completion deadline for the Masłów municipality works is June 2015, and for the entire KOWPAK Project December 31, The capital project is also being conducted in the municipality of Sitkówka- Nowiny. We neighbour Kielce, and along the boundary between our municipalities, sewerage and waterpipe works are being conducted under the project. In this way, Sitkówka-Nowiny will receive a complete sewerage and waterpipe network, this is how the Mayor of the Municipality of Sitkówka- Nowiny, Stanisław Barycki, comments on the EU project. In the municipality of Zagnańsk, groundwork is also proceeding undisturbed. Nine bidding offers were submitted for the Zagnańsk Contract Engineer tender. They were reviewed on October 25 at the headquarters of Kielce Water and Sewerage Company. Kielce Water and Sewerage Company were preparing the KOWPAK project in accordance with the best economic and engineering know-how, which has been confirmed both by the Ministry for Regional Development and the European Union authorities in their respective decisions, including the ultimate fund-granting decision, issued by the European Commission in December 2011, says Henryk Milcarz, President of Kielce Water and Sewerage Company. Building the sewerage network in Chorzowska Street, Kielce Kielce Water and Sewerage Company are the project beneficiary, responsible for project preparation, approval, implementation and finally settlement. This is unique countrywide because in most cases such undertakings are implemented by municipalities. We must continue our regular operation, that is supply inhabitants with water, remove and treat wastewater, simultaneously being responsible for an enormous capital project. At the same time, several tenders are being prepared and tens of questions, sometimes very detailed, from bidders need to be answered. The professionalism and dedication of our staff are undeniable, which has been testified to by several inspections, including those of bidding stages and tender conclusions. This is a good omen for the project. I am convinced that we will successfully complete it, stresses President Henryk Milcarz. Ziemowit Nowak, Public Relations Officer for Kielce Water and Sewerage Company. fot. Wodociągi Kieleckie Kielce >yesterday, today, tomorrow Magazine >WINTER

16 Firma przyjazna pracownikom Światowe standardy - czyli MAN MAN Bus Oddział w Starachowicach należy do wiodącego światowego producenta pojazdów użytkowych Grupy MAN Truck & Bus AG i działa w mieście od 13. lat. W zakładzie, w którym wcześniej produkowano pojazdy marki STAR, obecnie na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej Starachowice S.A. produkowane są korpusy autobusów miejskich i piętrowych MAN oraz korpusy luksusowych autobusów marki Neoplan, w tym autobusów z napędem hybrydowym. MAN w Starachowicach jest jednym z największych pracodawców w mieście zatrudnia ponad 1500 osób. Nowoczesna technologia Aby zapewnić wysoką jakość swoich wyrobów i spełnić oczekiwania klientów, zakład musiał rozwinąć specjalistyczne technologie produkcyjne. Posiadamy bardzo dobrze wykwalifikowaną załogę w zakresie prac spawalniczych, własny ośrodek kształcenia spawaczy oraz doskonale wyposażone laboratoria pomiarowe (maszyny pomiarowe, ramiona pomiarowe) oraz chemiczne (komora solna). W celu spełnienia wymagań dotyczących ochrony antykorozyjnej zakład w Starachowicach, jako jedyny producent autobusów w Polsce, posiada automatyczną linię do zanurzeniowego malowania kataforetycznego korpusów autobusowych. Ponieważ w większości przypadków sami wykonujemy części dla naszych produktów, posiadamy również duży park maszynowy: lasery do blach, lasery do profili, prasy krawędziowe etc. Ochrona środowiska Zasadą bezwzględnie przestrzeganą w MAN Bus jest prowadzenie biznesu w sposób jak najbardziej przyjazny dla środowiska. Starachowicki zakład posiada zintegrowane pozwolenie środowiskowe, co możliwe było dzięki ogromnym nakładom inwestycyjnym uruchomieniu dopalacza termicznego, mającego na celu redukcję emisji lotnych związków organicznych. W zakładzie funkcjonuje również system środowiskowy według normy ISO 14001:2004. Selektywna zbiórka odpadów, redukcja hałasu, podnoszenie jakości ścieków oraz ciągłe poszukiwanie rozwiązań na obniżenie poziomu emisji lotnych związków organicznych to tylko kilka przykładów na funkcjonującą w starachowickiej fabryce politykę środowiskową. Stabilne warunki zatrudnienia, szerokie możliwości rozwoju, indywidualne ścieżki kariery oraz przyjazne środowisko i atmosfera pracy zostały docenione przez instytut CRF (Corporate Research Foundation), który przyznał firmie MAN w Polsce prestiżowy tytuł Top Employers Polska Firma zaangażowana społecznie Od ponad pięciu lat zakład działa na rzecz wychowanków Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego w Starachowicach. W ubiegłym roku pracownicy zebrali prawie 6000 zł, które przeznaczyli na spełnienie świątecznych życzeń podopiecznych z internatu ośrodka. W grudniu 2011 r. oczy starachowickich dzieciaków rozbłysnęły na widok przepięknie oświetlonej świątecznej ciężarówki MAN, z której Święty Mikołaj rozdawał im drobne upominki. W tym roku firma ufundowała nagrodę główną na festyn profilaktyczno-społeczny w Starachowicach i zaprezentowała się wszystkim mieszkańcom na zorganizowanym przez siebie stoisku. Do zdrowego stylu życia firma MAN chce przekonać nie tylko swoich pracowników, ale całą lokalną społeczność. We wrześniu 2012 r. odbyła się I edycja biegu ulicznego MANia Biegania, na którym propagowano bieganie jako najprostszą i najbardziej naturalną formę ruchu. W listopadzie, wspólnie z fundacją DKMS Polska, zakład organizuje dla swoich pracowników Dzień Dawcy Szpiku. MAN Bus współpracuje z uczelniami w regionie wspólnie z Politechniką Świętokrzyską realizuje między innymi program Studiuj i Pracuj z MAN. Firma jest otwarta na nowe możliwości i zaprasza do aktywnej współpracy. Dane teleadresowe: MAN Bus Sp. z o.o. Oddział w Starachowicach Starachowice, ul. 1 Maja 12 tel fax: Magazyn Kielce >wczoraj, dziś, jutro >ZIMA

17 International Standards, or MAN MAN Bus, the Starachowice Branch, belongs to one of the world s leaders in utility vehicle manufacturing MAN Truck & Bus AG Group and has been operating in the town of Starachowice for thirteen years. At the plant, formerly used for the manufacturing of STAR vehicles, currently within the Starachowice Special Economic Zone, MAN city bus and doubledecker bodies as well as Neoplan luxury bus bodies, including those for hybrid vehicles, are produced. In Starachowice, MAN is one of the largest employers, with over 1,500 employees. State-of-the-art technology In order to provide high product quality and meet customer requirements, the plant has had to develop specialised production technologies. We have a highly qualified welding staff, our own centre for welder training and excellently equipped testing laboratories (measurement machinery and sensing arms) as well as chemical laboratories (a salt chamber). In order to meet anti-corrosion protection requirements, the Starachowice plant is Poland s only bus manufacturer to have an automated cataphoretic immersion line for bus body painting. Because in most cases we are the manufacturers of parts for our products, at our disposal we have large machinery stock: sheet metal laser cutters, structural steel laser cutters, bending brakes, etc. Environmental protection As a matter of fundamental principle, MAN Bus aim to make their business operations as environmentally-friendly as possible. The Starachowice plant holds an Integrated Pollution Prevention and Control permit, which has been possible due to enormous capital outlay, including the installation of a thermal oxidiser for the reduction of volatile organic compound emissions. At the plant, an ISO 14001:2004 conformant environmental management system is in operation. Selective waste collection, noise reduction, wastewater quality enhancement and ongoing search for solutions with which to limit the volume of volatile organic compounds are but a few aspects of the Starachowice plant's environmental management policy. An employee-friendly company Stable employment conditions, a range of development opportunities, individualised career paths as well as friendly work environment and atmosphere have received recognition from the Corporate Research Foundation (CRF) Institute, who awarded MAN Company in Poland the prestigious title of Poland 2012 Top Employers. A socially-involved company For more than five years, the plant has been supporting Starachowice s Special Training and Education Centre students. Last year, our employees collected almost PLN 6,000, which was used towards Christmas presents for the Centre s boarding school students. In December 2011, Starachowice children were excited to see a beautifully lit MAN Christmas truck, from which Santa was distributing gifts. This year, the Company sponsored the main award for a prophylaxis and social welfare festival in Starachowice, presenting themselves to local residents at their own stand. MAN wish to propagate a healthy lifestyle not only among their own employees, but in the entire local community. September 2012 saw the first edition of a Running MANia street run, the most natural form of physical activity. In November, jointly with DKMS Poland Foundation, the plant organised the Bone Marrow Donors Day for its employees. MAN Bus co-operate with the region s institutions of higher education: together with Kielce University of Technology, we implement the Study and Work with MAN programme. We are open to new opportunities and invite active co-operation. How to contact us: MAN Bus Sp. z o.o. Oddział w Starachowicach / Starachowice Branch Starachowice, ul. 1 Maja 12 tel fax: Kielce >yesterday, today, tomorrow Magazine >WINTER

18 Wielki rozwój fotowoltaiki w Polsce W najbliższym czasie czeka nas boom w energetyce słonecznej. Systemy fotowoltaiczne będą dostarczać mnóstwo zielonej energii elektrycznej. Firmy oraz osoby prywatne będą mogły wykorzystać nieużywane powierzchnie dachowe, pola oraz nieużytki rolne i stać się producentem energii elektrycznej. W tym roku na terenie Kieleckiego Parku Technologicznego zaczął działać oddział Belgijskiej firmy Upgrade Energy. Jeśli chodzi o rynek Polski, szczególnie w najbliższym czasie skupimy swoje działania na fotowoltaice. Bazując na naszym wieloletnim doświadczeniu w instalacjach tego typu w całej Europie, wiemy, że, po wejściu nowej ustawy, zacznie się ogromny rozwój tego typu źródeł Piet De Roover- Upgrade Energy Upgrade Energy to grupa inżynierska, której pasją jest projektowanie, wdrażanie innowacyjnych projektów i rozwiązań dotyczących energii odnawialnej. Powstała dzięki współpracy i doświadczeniu ekspertów z belgijskich firm w dziedzinie energii słonecznej, geotermalnej, biomasy i energii wiatrowej. Oferujemy naszym klientom fachowe doradztwo, zintegrowane rozwiązania i pomoc przy realizacji projektów na każdym etapie. Upgrade Energy pomoże ci wybrać najkorzystniejszy model finansowania. W wybranych projektach uczestniczymy kapitałowo. Wspólnie z naszymi ekspertami w dziedzinie prawa i finansów wybieramy najkorzystniejszą formułę dla twojego projektu i organizacji. Firma Upgrade Energy ma w swojej ofercie innowacyjne rozwiązanie znajdujące zastosowanie przy zagospodarowaniu źródeł ciepła o relatywnie niskich temperaturach do generacji energii elektrycznej, gdzie dla systemów konwencjonalnych parametry są zbyt niskie, czyli ORC (Organic Rankine Cycle). Nasze systemy mogą efektywnie pracować w zakresie temperatur od 70 C do maksimum 300 C. Więcej informacji mogą Państwo uzyskać kontaktując się z nami bezpośrednio lub poprzez naszą stronę internetową Upgrade Energy Polska KPT ul. Olszewskiego Kielce Tel kielce@upgrade-energy.com Źródła energii Słońce jest trwałym, skutecznym i efektywnym źródłem energii, ma wbudowany bezprzewodowy system dostaw i jest dostępne na całym świecie. Ma jeszcze jedną niewątpliwą zaletę: znajduje się tam, gdzie elektrownia atomowa powinna być: 150 mln km stąd. Instalacje fotowoltaiczne są przyjazne ludziom oraz środowisku i przyczyniają się do redukcji gazów cieplarnianych. Charakteryzują się ponadto dużą prostotą działania, niezawodnością i długą żywotnością. Zasada działania Klasyczne ogniwa fotowoltaiczne wykonane są z półprzewodników na bazie krzemu wykorzystując efekt fotowoltaiczny zamieniają energię słoneczną bezpośrednio w energię elektryczną. Wyprodukowana energia elektryczna jest zwana prądem stałym (DC). Urządzenie o nazwie inwerter zmienia prąd stały wytworzony w panelach na prąd zmienny (AC), zgodny z prądem sieci elektroenergetycznej. Projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii (OŻE) Rozwój fotowoltaiki wpisuje się idealnie w strategię zwiększenia zużycia energii ze źródeł odnawialnych o 15 procent do 2020 r. według wymogu UE. Przygotowany przez Ministerstwo Gospodarki (MG) projekt ustawy z dnia o odnawialnych źródłach energii przewiduje znaczny wzrost wsparcia dla tego typu przedsięwzięć. Ustawa, według zapewnień MG, ma obowiązywać od początku przyszłego roku. Projekt ustawy wprowadza kilka nowych zasad, między innymi dofinansowania w postaci taryfy gwarantowanej (ang. feed-in tariffs). Będą przysługiwały producentom energii do 100 kw mocy zainstalowanej. Według tego projektu ustawy, dofinansowanie feed-in tariffs ma wynieść od 1,1 zł za kwh do 1,3 zł za kwh, w zależności od miejsca montażu i mocy zainstalowanej. Powyższe stawki będą obowiązywały dla instalacji oddanych do użytku w 2013 roku i będą stałe w ciągu 15-letniego okresu wsparcia. Dopłaty w postaci taryf gwarantowanych mają obowiązywać maksymalnie do końca 2027 roku. Tak więc 2013 rok będzie najlepszym czasem dla firm i gospodarstw domowych na rozpoczęcie inwestycji w fotowoltaikę, pozwalający nam cieszyć się 15-letnim wsparciem. Dla instalacji od 100kW do 10MW, będą przez 15 lat obowiązywały stałe współczynniki korekcyjne. Według projektu ustawy mają wynieść od 2,45 do 2,85, w zależności od miejsca montażu i mocy zainstalowanej. Obecnie są na poziomie 1. Tak więc przychody z tego rodzaju inwestycji wzrosną dwukrotnie. Inwestycja w fotowoltaike, dzięki wsparciu, będzie bardzo opłacalna, o wiele bardziej niż najlepsza lokata na rynku. Źródło: Projekt ustawy z dnia r. Wersja Przepisy wprowadzające ustawę- Prawo energetyczne, ustawę- Prawo gazowe oraz ustawę o odnawialnych źródłach energii. Projekt z dnia Wersja Magazyn Kielce >wczoraj, dziś, jutro >ZIMA

19 Rapid Development of Photovoltaics in Poland PANS, Stadsbeemd 1041, Halen- 259kWp This year, at the Kielce Park of Technology, a division of a Belgian company, Upgrade Energy, began operation. In the Polish market, particularly in the nearest future, we will focus on photovoltaics. Basing on our years-long experience with this type of installations in the whole of Europe, we know that when a new law is passed, enormous development of this kind of sources is bound to begin, says Piet De Roover of Upgrade Energy. Energy sources In the nearest future, we can expect a boom in the solar energy sector. Photovoltaic systems will be delivering plenty of green electricity. Companies and individuals will be able to make use of available roof surfaces, fields or non-arable land to produce electricity. come into force as from the beginning of next year. Upgrade Energy Technology The sun is a lasting, effective and economical energy source. It comes with a built-in wireless delivery system and is available worldwide. It has one more undeniable advantage: it is located exactly where a nuclear power plant should be, that is 150 million km away. Photovoltaic installations are humanand environment-friendly; they contribute to greenhouse gas reduction. Moreover, they offer extreme simplicity of operation, reliability and lasting durability. Principle of operation Classic photovoltaic cells are made of silicon-based semiconductors and rely on the photovoltaic effect to transform solar energy directly into electricity. The thus generated electricity is referred to as direct current (DC). A device called an inverter transforms direct current, produced in solar panels, into alternating current (AC), concordant with the electrical grid current. Draft law on renewable energy sources (RES) The development of photovoltaics fits in ideally with the strategy aimed at a 15% increase in renewable-source energy use by the year 2020, in accordance with EU requirements. Developed by the Ministry of Economy (ME), the October 9, 2012 draft law on renewable energy sources anticipates a considerable increase in support for this kind of undertakings. The law, as the Ministry assures, is to The draft law introduces several new principles, including those pertaining to feed-in tariff subsidies. They will be available to energy producers with up to 100kW installed capacity. According to the draft law, feed-in tariff subsidies will range from PLN 1.1 per kwh to PLN 1.3 per kwh, depending on installation location and installed capacity. The above rates will be valid for installations commissioned in the year 2013, and will continue at fixed levels over the fifteen-year-long support period. Feedin tariff subsidies will continue until the end of the year 2027 at the latest. Hence the year 2013 will be the best time for companies and households to embark on investment into photovoltaics, which will enable making full use of fifteen-year-long support. Upgrade Energy is an engineering group whose passion is design and implementation of innovative solutions concerning renewable energy. It was established thanks to co-operation and experience of experts from Belgian companies working in the fields of solar, geothermal energy, biomass and wind energy. To our customers, we offer professional counselling, integrated solutions and assistance with project implementation at all stages. Upgrade Energy will help you decide on the most suitable financing model. We offer capital participation in selected projects. Together with our experts in the fields of law and finance, we will suggest the most advantageous formula for your project and organisation. For 100kW-10MW installations, fixed correction coefficients will be valid over fifteen years. According to the draft law, they will range from 2.45 to 2.85, depending on installation location and installed capacity. Currently, they are at level 1. In consequence, income on this kind of capital projects will double. Thanks to the support, investing in photovoltaics will be very profitable, yielding more than the best bank deposit available in the market. Source: Draft law of October 9, Version Preliminary regulations for energy law, gas law and renewable energy sources law. Draft of October 9, Version 0.11 Upgrade Energy are providers of innovative solutions which can be used for management of heat sources of relatively low temperatures in electrical power generation, where the parameters are too low for conventional systems (ORC Organic Rankine Cycle). Our systems can work effectively in temperatures ranging from 70 C to 300 C max. More information can be obtained directly from our offices or website. Upgrade Energy Polska Kielce Park of Technology ul. Olszewskiego 6, Kielce phone kielce@upgrade-energy.com Kielce >yesterday, today, tomorrow Magazine >WINTER

20 ŚCITT - lider Kręgu Innowacji Efektywne Wykorzystanie Energii Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii (ŚCITT) - spółka o charakterze non profit, której udziałowcami są Samorząd Województwa Świętokrzyskiego, Miasto Kielce i Politechnika Świętokrzyska. Jednostka została utworzona w 2002 roku w celu wspierania lokalnej przedsiębiorczości oraz stymulowania rozwoju Regionu Świętokrzyskiego. Seminarium dyskusyjne Krąg Innowacji Efektywne Wykorzystanie Energii - nowe formy wsparcia na rzecz efektywnego wykorzystania energii w województwie świętokrzyskim Jednym z celów, które jako spółka stawialiśmy sobie od początku naszej działalności, była budowa rynku odnawialnych źródeł energii. W ramach tych działań podejmowaliśmy liczne przedsięwzięcia i projekty m.in. z inicjatywy ŚCITT utworzono Świętokrzysko-Podkarpacki Klaster Odnawialnych Źródeł Energii jako platformę współpracy ponadregionalnej z zakresu szerokorozumianego poszanowania energii. Od 2011 roku realizujemy projekt Kręgi Innowacji rozwój zintegrowanych narzędzi wspierania innowacyjności województwa w obszarach o dużym potencjale wzrostu, gdzie jako partner projektu jesteśmy odpowiedzialni za realizację zadań w ramach specjalizacji Efektywne Wykorzystanie Energii. W tym zakresie podejmujemy szereg inicjatyw na rzecz promowania i upowszechniania EWE i OZE. Jednym z narzędzi są cykliczne spotkania informacyjno-konsultacyjne, na których dotychczas poruszaliśmy tematykę energii wiatrowej, budownictwa energooszczędnego, alternatyw energetycznych dla Polski, nowych form wsparcia na rzecz EWE w przedsiębiorstwach oraz jednostkach samo- Kręgi Innowacji rozwój zintegrowanych narzędzi wspierania innowacyjności województwa w obszarach o dużym potencjale wzrostu Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego PROJEKT Kręgi Innowacji rozwój zintegrowanych narzędzi wspierania innowacyjności województwa w obszarach o dużym potencjale wzrostu Celem głównym projektu jest rozwój trwałych form współpracy w regionie, służących kreowaniu zintegrowanych narzędzi transferu nowoczesnej wiedzy i technologii pomiędzy sektorem B+R a przedsiębiorstwami w kierunkach uznanych w Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Świętokrzyskiego za kluczowe dla dynamicznego rozwoju innowacyjnego gospodarki województwa, tj.: efektywne wykorzystanie energii, turystyka medyczna, branża targowo/ kongresowa (wystawiennicza), transfer wiedzy oraz wzornictwo Partner Projektu Centrum Kompetencji Efektywne Wykorzystanie Energii Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii Sp. z o.o. ul. Zagnańska 84, Kielce tel.: , fax: biuro@it.kielce.pl, Lider Projektu rządu terytorialnego. W dniach 6-8 marca 2012 podczas Targów ENEX zorganizowaliśmy forum Partner Search z komponentem wystawienniczym, służące efektywnej promocji rozwiązań innowacyjnych i nawiązywaniu współpracy środowiska naukowego i firm, poszukiwaniu partnerów. Korzystając z możliwości finansowania ze środków publicznych opracowaliśmy projekty na rzecz rozpowszechniania wiedzy i podnoszenia kompetencji pracowników świętokrzyskich przedsiębiorstw w zakresie EWE oraz realizacji wspólnych inicjatyw przez środowisko naukowe i przedsiębiorstwa. Od stycznia 2012 roku przedsiębiorcy mogą również korzystać z bezpłatnych usług, funkcjonującego przy ŚCITT, Centrum Kompetencji EWE, którego oferta obejmuje bezpłatne konsultacje, audyty technologiczne, strategie wdrażania innowacji w firmach, świadectwa charakterystyki energetycznej. CZYM JEST KRĄG INNOWACJI Efektywne Wykorzystanie Energii? Krąg Efektywne Wykorzystanie Energii tworzy platformę współpracy przedsiębiorstw, jednostek naukowych, instytucji otoczenia biznesu i jednostek samorządu terytorialnego na rzecz efektywnego wykorzystania energii w województwie świętokrzyskim. Stawia na zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw Regionu poprzez optymalizację wykorzystania energii, a przez to zmniejszenie kosztów ich funkcjonowania. Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii jako lider i koordynator stoi przed wyzwaniem, aby zbudować silne relacje między przedsiębiorstwami oraz między przedsiębiorstwami a jednostkami naukowymi poprzez zapewnienie rzetelnego przepływu informacji o działaniach podmiotów zaangażowanych w działalność Kręgu, organizowanie regularnych spotkań wymiany doświadczeń, dokonywanie cyklicznych ocen sytuacji na rynku, które stanowić będą podstawę dla opracowania nowych projektów, organizowanie programów informacyjnych i szkoleniowych, tworzenie wachlarza usług oferowanych w ramach Centrum Kompetencji EWE. Wszystkich zainteresowanych przystąpieniem do Kręgu EWE zapraszamy do współpracy. 20 Magazyn Kielce >wczoraj, dziś, jutro >ZIMA