Szanowni Państwo, członkowie Kaszubskich Organizacji Pozarządowych,

Transkrypt

1 Szanowni Państwo, członkowie Kaszubskich Organizacji Pozarządowych, Kaszubski Instytut Rozwoju realizując w partnerstwie ze Zrzeszeniem Kaszubsko-Pomorskim projekt pt. Kaszubski Ośrodek Współpracy i Aktywności Lokalnej dofinansowany ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich oddaje w Wasze ręce Informator mający na celu wsparcie codziennej pozarządowej działalności. Publikacja zawiera przydatne informacje podzielone na trzy części: I. Prezentację wybranych organizacji, które mogą stać się partnerami Waszych działań; II. Przegląd moŝliwych źródeł dofinansowania projektów trzeciego sektora; III. Wskazówki, jak opracować poprawny wniosek o dofinansowanie. Mamy nadzieję, Ŝe informacje zawarte w niniejszej publikacji przyczynią się do rozwinięcia potencjału III sektora w naszym regionie! Zespół KOWALa Kaszubski Ośrodek Współpracy i Aktywności Lokalnej KOWAL to projekt adresowany do organizacji pozarządowych działających na terenie Kaszub. Głównym jego celem jest stworzenie porozumienia kaszubskich organizacji pozarządowych na rzecz integracji wspólnot i społeczności lokalnych, które prowadzić będzie do rozwinięcia potencjału III sektora w tym regionie. W niniejszej publikacji chcemy przedstawić kilka informacji przydatnych organizacjom pozarządowym w realizacji projektów, pozyskiwaniu funduszy i partnerów oraz o źródłach finansowania. Jeśli chcesz: uzyskać informacje o moŝliwych źródłach otrzymania środków zewnętrznych, znaleźć partnera do realizacji projektu, nawiązać kontakt z organizacjami pozarządowymi, aktywnie uczestniczyć w rozwoju kaszubskiego sektora pozarządowego, zorganizować szkolenie, potrzebujesz pomocy w innej sprawie związanej z pozyskiwaniem funduszy, organizujesz szkolenia, seminaria i chcesz zaprosić na nie organizacje pozarządowe zgłoś się do biura Kaszubskiego Ośrodka Współpracy i Aktywności Lokalnej KOWAL pomoŝemy w realizacji Twoich zamierzeń! Kaszubski Ośrodek Współpracy i Aktywności Lokalnej ul. Świętojańska 10 A Kościerzyna Tel./fax kowal@kir.org.pl

2 I. Prezentacja wybranych organizacji, które mogą stać się partnerami Waszych działań Projekt KOWAL realizowany jest przez Kaszubski Instytut Rozwoju, organizację pozarządową z Kościerzyny. Kaszubski Instytut Rozwoju (KIR) powołany został do Ŝycia w listopadzie 2001r. przez 15-osobową grupę m.in. prawników, ekonomistów, wykładowców akademickich, przedstawicieli samorządów lokalnych. Potrzeba powstania stowarzyszenia wynikała z obserwacji i analizy rozwijającej się kościerskiej społeczności lokalnej. Formalnie KIR zaczął działać 4 marca 2002 roku, kiedy to został zarejestrowany w Sądzie Gospodarczym w Gdańsku pod numerem KRS W 2004 roku Instytut zdobył status organizacji poŝytku publicznego. Obecna liczba członków to ponad 40 zaangaŝowanych społeczników. Pracą stowarzyszenia kieruje 3-osobowy Zarząd: Katarzyna Knopik, Grzegorz Świtała, Sławomir Szkobel. W dąŝeniu do realizacji misji Kaszubskiego Instytutu Rozwoju - Kaszuby regionem społeczeństwa obywatelskiego - wytyczony został główny cel: inicjowanie i wspieranie wszelkich form aktywności obywatelskiej prowadzących do rozwoju społeczności lokalnej Kaszub. Celami szczegółowymi KIR-u są m.in.: działanie na rzecz rozwoju i promocji regionu; inicjowanie i kreowanie działań społecznych i gospodarczych; prowadzenie współpracy międzynarodowej; propagowanie wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu finansów i przedsiębiorczości; popularyzacja wiedzy na temat integracji europejskiej; rozwój zasobów ludzkich; rozwój środowiska ludzi młodych; poprawa stanu bezpieczeństwa; zmniejszanie bezrobocia i stymulowanie rozwoju gospodarczego; edukacja ekonomiczno-prawna społeczeństwa; umacnianie kultury regionalnej; inicjowanie i kreowanie działań społecznych i gospodarczych; budowanie społeczeństwa obywatelskiego; działalność oświatowo-edukacyjna. Swoją działalność Instytut prowadzi przede wszystkim na terenie Kaszub, jednak wiele działań podejmowanych jest równieŝ na terenie województwa, Polski, a nawet poza granicami naszego kraju. Wybrane przedsięwzięcia Kaszubskiego Instytutu Rozwoju: Współpraca edukacyjna Kościerzyny z miastami partnerskimi: Pryluky (Ukraina) i Cölbe (Niemcy). Projekty finansowane ze środków Fundacji Współpracy Polsko - Ukraińskiej PAUCI oraz Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

3 Promocja kultury kaszubskiej w Niemczech trasa koncertowa Scholi Canticorum z Kościerzyny oraz Koła Gospodyń Wiejskich z Pucka. Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Study Tours to Poland - wizyty studyjne dla studentów z Ukrainy, Białorusi i Obwodu Kaliningradzkiego. Projekt sfinansowany w ramach Programu Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności RITA/STP. IV, V i VI Ogólnopolskie Spotkania z Teatrem i Filmem Zanim zagrasz Hamleta - warsztaty teatralno-filmowo-dziennikarskie dla młodzieŝy finansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Samorząd Województwa Pomorskiego oraz Starostwo Powiatowe w Kościerzynie. Konferencja dla nauczycieli: Rola instytucji oświatowych w zapobieganiu współczesnym zagroŝeniom dotyczącym dzieci i młodzieŝy dofinansowana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Cztery edycje Kościerskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Projekt finansowany i nagrodzony przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce oraz z dotacji Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego, Powiatu Kościerskiego i Gminy Miejskiej Kościerzyna. Zjazd Kaszubów Rola grup etnicznych w Zjednoczonej Europie projekt sfinansowany ze środków Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Warszawie. Punkt Konsultacyjny bezpłatne usługi informacyjne dla przedstawicieli sektora MŚP. Przedsięwzięcie realizowane we współpracy z Agencją Rozwoju Pomorza S.A., finansowane z budŝetu państwa i SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw. Klub Integracji Domowej - przepustką do adaptacji w społeczeństwie przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i integracja ze społecznością lokalną wychowanków Zespołu Opiekuńczo-Wychowawczego w Kościerzynie. Projekt dofinansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego i budŝetu państwa.

4 Ratowanie i ochrona starodrzewia Alei Jaworowej prowadzącej do rezerwatu leśnego Strzelnica w Kościerzynie - zadanie finansowane ze środków Globalnego Funduszu Środowiska oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku. Otwórz drzwi do kariery i kształć się - podniesienie kwalifikacji mieszkańców obszarów wiejskich powiatu kościerskiego poprzez udział w kursie języka angielskiego w stopniu podstawowym. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Partnerstwo podstawą rozwoju powiatu kościerskiego - ma na celu stworzenie międzysektorowej platformy współpracy - porozumienia, które wspiera rozwój zasobów ludzkich na terenie powiatu kościerskiego. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Samozatrudnienie inwestycją w siebie - wsparcie doradczo-szkoleniowe dla 30 osób wybranych w procesie otwartej rekrutacji oraz udzielenie dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej w wysokości do 40 tys. zł dla 26 osób wybranych spośród wcześniej przeszkolonych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Kaszubski Ośrodek Współpracy i Aktywności Lokalnej szkoleniowo-informacyjne wsparcie organizacji pozarządowych działających na Kaszubach, moŝliwe dzięki środkom Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. Lokalny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich - działający w regionalnej Sieci Pomorskie w Unii, zorganizowanej przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego. Do końca 2012 roku w Kaszubskim Instytucie Rozwoju działać będzie Punkt Bezpłatnych Porad Prawnych, współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Kaszubski Instytut Rozwoju jest członkiem załoŝycielem Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich oraz Regionalnej Izby Gospodarczej Pomorza. Prezes i Wiceprezes KIR jako przedstawiciele pomorskich organizacji pozarządowych zasiadają w Podkomitecie Monitorującym Program Operacyjny Kapitał Ludzki w Województwie Pomorskim. Członkowie Zarządu KIR jako asesorzy oceniają projekty składane do MPiPS i MSWiA. Kaszubski Instytut Rozwoju ul. Świętojańska 10 A Kościerzyna Tel./fax biuro@kir.org.pl

5 Partnerem w realizacji projektu KOWAL jest Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie. Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie jest jedną z największych organizacji pozarządowych w Polsce. Jego działalność ma charakter regionalno - kulturowy. Głównym celem Zrzeszenia jest wszechstronny rozwój społeczny, gospodarczy i kulturalny Kaszub i Pomorza. ZKP pragnie chronić tradycję i rozwijać kulturą kaszubsko-pomorską, a jednocześnie budować społeczność nowoczesną, zwróconą ku przyszłości. Jedną z naczelnych wartości organizacji jest troska o samorządność i podmiotowość lokalną i regionalną. ZKP powstało 2 grudnia 1956 roku. Działa na terenie pięciu województw: pomorskiego, zachodniopomorskiego, kujawsko-pomorskiego, warmińsko-mazurskiego i mazowieckiego. W jego skład wchodzi kilkadziesiąt terenowych oddziałów. Pracą kieruje Zarząd Główny, na czele którego stoi Artur Jabłoński. W ramach Zrzeszenia i przy oddziałach działają liczne kluby. Najstarszym, załoŝonym w 1962 r. przez Lecha Bądkowskiego, jest Klub Studencki "Pomorania", będący kuźnią kadr zrzeszeniowych. Skupia on młodzieŝ kaszubsko-pomorską studiującą w uczelniach Trójmiasta. Drugim waŝnym klubem jest Klub Turystyczny "WanoŜnik" organizujący od wielu lat cieszący się ogromnym powodzeniem spływ kajakowy "Śladami Remusa". W ciągu 50 lat istnienia Zrzeszenie wypracowało róŝne formy działalności. Jest inicjatorem i organizatorem licznych przedsięwzięć słuŝących zachowaniu oraz rozwojowi języka kaszubskiego i kultury kaszubskiej. Do najistotniejszych naleŝą: wydawanie literatury pięknej i naukowej oraz podręczników w języku kaszubskim, organizowanie konkursów języka kaszubskiego, organizowanie licznych spotkań artystycznych, w tym biesiad teatralnych i przeglądów zespołów śpiewających w języku kaszubskim, konferencje poświęcone językowi i kulturze Kaszubów, organizowanie corocznie Zjazdu Kaszubów, prowadzenie Rady Języka Kaszubskiego. Od początku ruchu regionalnego na Kaszubach waŝną rolę odgrywało czasopiśmiennictwo. Od 1963 r. ukazywał się "Biuletyn ZK-P", w 1969 r. przemianowany na "Pomeranię" - dziś miesięcznik i organ ZKP. Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny ul. Straganiarska Gdańsk tel fax biuro@kaszubi.pl

6 Współpracujemy równieŝ z wieloma innymi organizacjami pozarządowymi, których ciekawe doświadczenia dają nam inspirację do wspólnych działań. Kaszubski Uniwersytet Ludowy (KUL) w WieŜycy został utworzony w 1982 roku i nawiązuje w swej działalności dydaktyczno-wychowawczej do idei duńskiej "szkoły dla Ŝycia" bpa M.F.S. Grundtviga. Swoją działalność oświatowo-animacyjną prowadzi w środowiskach wiejskich. Od pierwszej połowy lat. 90. XX wieku KUL funkcjonował w strukturach Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Od 7 października 2004 roku Kaszubski Uniwersytet Ludowy uzyskał własną osobowość prawną i kontynuuje działalność na wsi pomorskiej jako fundacja. Od 1995 r. KUL dysponuje równieŝ dworkiem z parkiem w Starbieninie k. Choczewa, gdzie utworzono Ośrodek Edukacji Ekologicznej. Główne kierunki działalności oświatowej KUL na rzecz rozwoju obszarów wiejskich skupiają się wokół edukacji obywatelskiej, edukacji regionalnej i projektów promujących idee zrównowaŝonego rozwoju obszarów wiejskich. Od momentu pojawienia się moŝliwości wsparcia ze źródeł Unii Europejskiej, a w szczególności Europejskiego Funduszu Społecznego Kaszubski Uniwersytet Ludowy pozyskuje dofinansowanie na swą działalność, pisząc i realizując projekty, które kierowane są do róŝnych grup odbiorców, m.in. rolników i ich rodzin, kobiet z obszarów wiejskich, osób bezrobotnych, nauczycieli. KUL otacza równieŝ opieką pomorskich i kaszubskich twórców ludowych organizując plenery artystyczne oraz kursy dla twórców nieprofesjonalnych, prowadzi stałą ekspozycję sztuki regionalnej. Wśród ostatnio zrealizowanych projektów znalazły się m.in.: - projekt pn. Edukacja regionalna i podstawy moderacji (kurs doskonalący dla nauczycieli), w którym wzięło udział 72 nauczycieli z terenu województwa pomorskiego; - projekt pn. Wędrowny Uniwersytet Ludowy nad Radunią, w którym uczestniczyło 20 kobiet, mieszkanek wsi kaszubskiej; Kaszubski Uniwersytet Ludowy WieŜyca Szymbark tel , fax

7 Stowarzyszenie Ziemia Pucka powołane zostało 20 stycznia 2003 r. i wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego Rejestru Stowarzyszeń, Innych Organizacji Społecznych i Zawodowych, Fundacji oraz Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej pod numerem KRS: pod datą 16 kwietnia 2003r. Podstawową jednostką organizacyjną Stowarzyszenia są oddziały lokalne. Obecnie aktywnie działają 3 oddziały: w Leśniewie, Jastarni i Władysławowie. Od czerwca 2009 r. w skład Zarządu Stowarzyszenia wchodzą: prezes Artur Jabłoński, wiceprezes Mieczysław Konkol, sekretarz Zygmunt Orzeł i skarbnik Piotr Potrykus. Celami Stowarzyszenia są: prowadzenie działalności poŝytku publicznego w zakresie podtrzymywania tradycji oraz rozwoju świadomości regionalnej, obywatelskiej i kulturowej, działalności na rzecz mniejszości narodowych, etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym, działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych, ochrony tradycji, upowszechniania kultury fizycznej i sportu, ochrony dziedzictwa, przyrodniczego oraz występowanie na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami. Stowarzyszenie Ziemia Pucka jest od 2004 r. koncesjonariuszem Radia Kaszëbë, które jest najchętniej słuchaną stacją radiową na Kaszubach. W ramach projektu Kaszubski Idol rozwijamy młodzieŝowy ruch artystyczny na Kaszubach i propagujemy twórczość muzyczną w języku kaszubskim. Wydając płyty z kaszubską muzyką i gawędą ludową oraz kultywując tradycje kaszubskich łodzi Ŝaglowych na Zatoce Puckiej, staramy się chronić dziedzictwo kulturowe Kaszub. Stworzyliśmy bazę sportową do uprawiania ćwiczeń siłowych w Leśniewie i organizujemy zawody sportowe o zasięgu powiatowym oraz pogadanki i seminaria na temat zdrowego stylu Ŝycia poprzez sport. Organizujemy festyny i zawodów dla dzieci niepełnosprawnych z terenu powiatu puckiego, spartakiadę młodzieŝy oraz spotkania integracyjne uczniów szkół specjalnych i wolontariuszy ze szkół ponad gimnazjalnych. Stowarzyszenie Ziemia Pucka ul. śeromskiego Władysławowo

8 Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział w Bytowie działa po reaktywacji od 1986 roku, a osobowość prawną uzyskał 8 lutego 2008 r. Bytowski oddział ZKP jest organizatorem m.in. trzech duŝych przedsięwzięć kulturalnych: Przeglądu Twórczości Kaszubskiej Dzieci i MłodzieŜy, Kaszubskiej Soboty oraz Międzynarodowego Turnieju Gry w Karty Bëtowskô Baszka, które trwale wpisały się w kalendarz imprez kulturalnych powiatu bytowskiego. Od kilku lat organizuje wędrówki po Kaszubach, spotkania z twórcami ludowymi, spotkania teatralne i literackie, a w 2009 r. wydał komiks pt. Szczenię Święców w języku kaszubskim. W 2009 r. w gminie Bytów na wniosek naszego oddziału przeprowadzono konsultacje społeczne dot. wprowadzenia dwujęzycznych tablic miejscowości: w języku polskim i kaszubskim. Pozytywny wynik konsultacji świadczy o utoŝsamianiu się mieszkańców gminy Bytów z kaszubską kulturą. Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział w Bytowie ul. Zamkowa Bytów Kościerskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe organizuje i prowadzi prelekcje w szkołach na temat bezpiecznego wypoczynku nad wodą wraz z pokazami udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. W sezonie letnim 2009 uruchomiono we Wdzydzach Kiszewskich Centrum Koordynacji Ratownictwa WOPR, dzięki czemu akcje ratownicze na jeziorach wdzydzkich były skoordynowane i sprawnie przeprowadzone. Bardzo duŝym zainteresowaniem cieszą się pokazy ratownictwa wodnego, które organizuje Kościerskie WOPR podczas imprez nad wodą. W ostatnich latach oŝywiono działalność szkoleniową z zakresu ratownictwa wodnego oraz sportów wodnych przydatnych w ratownictwie takich jak nauka pływania, płetwonurkowania czy sportów motorowodnych. Od stycznia 2010 roku ratownicy Kościerskiego WOPR pełnią słuŝbę ratowniczą w AQUA Centrum w Kościerzynie. Kościerskie WOPR ul. Drogowców 6A Kościerzyna tel ,

9 Baniński Oddział Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego jest jednym z najmłodszych w całej organizacji. Przez ponad dwa lata, dokładnie od 2 lutego 2002 r., formalnie funkcjonował jako Klub przy Ŝukowskim O/ZKP. W praktyce od początku istnienia niezaleŝnie podejmował wszelkie inicjatywy. ZaląŜki naszego partu powstawały w czasie organizowania mszy z liturgią w języku kaszubskim, które są odprawiane regularnie od listopada 2001 roku, co miesiąc w Baninie. Oddział od początków swojego istnienia ma stwarzać płaszczyznę szerokiej współpracy na arenie znacznie wykraczającej poza obszar gminy śukowo. Dzięki licznym kontaktom w całej organizacji udaje się podejmowanie wielu wspólnych inicjatyw, które obejmują oprócz śukowa, klub w Gdańsku Morenie, part gdański, klub na Przymorzu, oddział w Sopocie, klub w Wielkim Kacku, nowe oddziały w Chwaszczynie, w Gdańsku Osowej, wspólnotę Kaszubów w Osowej, Oddziały w Przywidzu i Kolbudach, sąsiednie wsie, gminy Przodkowo oraz Sianowo. Działania prowadzone w oddziale Zrzeszenia: Zespół Spiéwné kwiôtczi, Szkoła Haftu w Baninie i w Miszewie, organizowanie comiesięcznych mszy z elementami liturgii w języku kaszubskim, MłodzieŜ Kaszubska Cassubia biorąca udział w organizowaniu Spotkań z Literaturą i Muzyką Kaszub, włączająca się do wszelkich imprez o charakterze integracyjnym, przygotowująca przedstawienia teatralne, jak np. Wrëjowanié w cemno, Gwiôzdka, organizacja scholi młodzieŝowej, zespół Kaszëbsczé nótczi, rozbudowywanie i prowadzenie strony internetowej, pisanie i publikowanie artykułów o działalności, współpraca z mediami elektronicznymi (public relation) oraz inne zadania wynikające z bieŝących potrzeb i sytuacji, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie oddział w Baninie ul. Makowa Banino Stowarzyszenie Rehabilitacyjno-Sportowe LECH w Kościerzynie jest zarejestrowane w KRS od dnia roku. Nasze działania sprowadziły do tego, Ŝe jesteśmy znani w województwie pomorskim, jak i w kraju. W sierpniu 2004 roku odbudowaliśmy tory strzeleckie w Strzelnicy, które pozwoliły nam na rozwinięcie Stowarzyszenia. Zajmujemy się typowo sportem dla osób niepełnosprawnych, jak i sprawnych. Najbardziej rozwinęła się sekcja łucznicza, w której mamy zawodnika o randze międzynarodowej. Poza tym organizujemy zawody sportowe na szczeblu krajowym i festyny dla całych rodzin. Organizujemy równieŝ paczki dla dzieci niepełnosprawnych w Dzień Mikołaja. Jeździmy na zaproszenia z innych gmin na pokazy sportowe, aby promować ten sport wśród młodzieŝy. Otrzymaliśmy do tej pory bardzo duŝo nagród, jak i wyróŝnień od władz wojewódzkich, miejskich i powiatowych. Posiadamy równieŝ Medale Matki Teresy z Kalkuty dla Prezesa i Stowarzyszenia.

10 W roku 2008 odbyły się Mistrzostwa Polski w Łucznictwie Osób Niepełnosprawnych na torach strzeleckich w Strzelnicy. Nasze tory posiadają unikalne umiejscowienie w lesie. Stwarza to wyjątkowy i bardzo zdrowy klimat dla uprawiających sport. Dzięki naszej cięŝkiej pracy oraz hojności sponsorów teren byłego bractwa kurkowego moŝemy znowu wykorzystywać. Przez długi czas "Strzelnica" była zapomnianym gąszczem traw i drzew. Obecnie cały kompleks składa się z 4 sektorów. 3 sektory to małe 30- metrowe tory strzeleckie (w tym jeden do wiatrówki), natomiast 4 sektor to największy tor liczący 90m. Mamy duŝo przestrzeni. Organizujemy tu nawet zawody na poziomie ogólnopolskim. Tory są otwarte dla wszystkich. Stowarzyszenie Rehabilitacyjno-Sportowe LECH ul. Dworcowa 29/ Kościerzyna srs-lech@wp.pl Kaszubskie Towarzystwo Lotnicze powstało w 2006 roku. Skupia w swoich szeregach modelarzy, paralotniarzy, skoczków, pilotów oraz sympatyków lotnictwa. Siedziba KTL znajduje się na lądowisku - lotnisku w miejscowości Korne, połoŝonym niedaleko przedwojennej Szkoły Szybowcowej LOPP w Gostomiu. Głównym celem Kaszubskiego Towarzystwa Lotniczego jest podejmowanie wszelkich inicjatyw słuŝących rozwojowi lotnictwa, a w szczególności: wspieranie rozwoju lotnictwa na Kaszubach umoŝliwienie młodzieŝy i dorosłym czynnego uprawiania sportów lotniczych, kształcenie młodzieŝy przez szkolenia, zdobywanie, pogłębianie wiedzy oraz umiejętności w zakresie sportów lotniczych, działanie na rzecz rozwoju turystyki lotniczej, integracja środowiska lotniczego poprzez popularyzację sportów lotniczych wśród społeczeństwa, w nawiązaniu do przedwojennych tradycji lotniczych na Kaszubach Pomorskiej Szkoły Szybowcowej w Gostomiu, współdziałanie ze stowarzyszeniami wiodącymi w sportach lotniczych oraz instytucjami, organizacjami społecznymi w celu realizacji zadań statutowych. Do tej pory KTL zorganizował kilkakrotnie zawody modelarskie o randze mistrzostw Polski, zawody międzynarodowe zaliczane do pucharu Europy oraz trzykrotnie Szybowcowe Zawody na Celność Lądowania o Puchar Marszałka Województwa Pomorskiego. Kaszubskie Towarzystwo Lotnicze Korne ŁUBIANA tel , adres do korespondencji: Kartuzy ul. Chmieleńska14 tel./fax lotnisko@lotniskokorne.gka.pl

11 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stolem (LGD Stolem) to organizacja pozarządowa, która łączy w aktywnych działaniach podmioty gospodarcze, organizacje pozarządowe, samorządy i instytucje z terenu gmin: Kościerzyna, Karsin, Nowa Karczma, Dziemiany i Lipusz wokół działań realizowanych w programie typu LEADER, słuŝącemu poprawie jakości Ŝycia na wsi i aktywizacji jej mieszkańców. LGD Stolem jest jedną z 338 LGD w Polsce wybraną do wdraŝania lokalnych strategii rozwoju (LSR) w ramach Osi 4 Leader Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Jesteśmy instytucją pośredniczącą w wdraŝaniu Osi 4 Leader i dysponujemy kwotą blisko 4 mln zł na działania: 1. RóŜnicowanie w kierunku działalności nierolniczej (390 tys. zł.); 2. Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw (400 tys. zł.); 3. Odnowa i rozwój wsi (1,8 mln zł.); 4. Małe projekty (1,3 mln zł.). Więcej informacji o naszej działalności i ogłaszanych konkursach uzyskać moŝna z naszej strony internetowej LGD Stolem ul. Wybickiego Lipusz Tel/fax: , kom biuro@lgdstolem.pl Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Węsiory. Jesteśmy ciągle powiększającym się zespołem ludzi z pasją ulepszania otaczającego nas wiejskiego świata. Ograniczenia i niewykorzystane szanse nie są dla nas powodem do utyskiwań, lecz inspiracją do działań. Pociąga nas energia uwięziona w społeczności, w której Ŝyjemy. Staramy się ją uwalniać w pozytywnym kierunku. Szczególną uwagę zwracamy na rozwój dzieci i młodzieŝy na wsi, na poszerzanie ich horyzontów i aspiracji, podniesienie poziomu edukacji oraz ułatwienie startu w dorosłe Ŝycie. Kolejną waŝną dla nas grupą są pracujące w domu kobiety. Współczesna technika pozwala zaoszczędzić im wiele czasu przy realizacji domowych obowiązków. Powoduje to, Ŝe wiele z nich Ŝyje w poczuciu, Ŝe stać je na znacznie więcej, ale nie mają jak zrealizować swoich aspiracji. Staramy się docierać do takich osób i organizować im pracę zarobkową na część etatu. Zmienia to ich status w rodzinie i społeczeństwie, poprawia poczucie własnej wartości. Jako organizacja powstała w Węsiorach, traktujemy tę małą kaszubską miejscowość w sposób szczególny. Staramy się o jej promocję i rozwój gospodarczy ze szczególnym uwzględnieniem gałęzi turystycznej. Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Węsiory Węsiory 29a Sulęczyno info@goci.wesiory.pl, baltica@poczta.jzk.pl strony:

12 Stowarzyszenie Małej Szkoły w Wysinie działa od 5 lat i realizuje lokalne projekty i działania. Nasze działania skupiają się wokół uczynienia ze szkoły centrum działalności edukacyjnej, kulturalnej, sportowej i społecznej wsi. Mamy teŝ aspiracje zostać waŝnym punktem działań na mapie gminy i powiatu. Byliśmy organizatorami koncertów muzyki powaŝnej dla mieszkańców i uczniów. Aktywnie włączamy się w Ŝycie szkoły między innymi we współpracę w realizacji zadań związanych z ciekawymi i bezpiecznymi feriami, w realizację programów wyrównywania szans edukacyjnych finansowanych przez MEN i wielu innych działaniach na rzecz dzieci i rodziny jak na przykład : Festyn Majowy z pokazami straŝackimi, konkursami i z zabawą dla mieszkańców gminy, a od kilku lat włączamy się w organizację Pikników Rodzinnych.Poszerzamy swoje zainteresowania i wiedzę w dziedzinie ekonomii społecznej. Uczestniczymy w konferencjach ekonomii społecznej, w czasie wizyt studyjnych w województwach: świętokrzyskim, łódzkim i wielkopolskim. Poznaliśmy działalność przedsiębiorstw społecznych. Obecnie dwaj członkowie stowarzyszenia uczestniczą w zajęciach Akademii Ekonomii Społecznej Projekty, które zrealizowaliśmy to: Zwiększamy szanse edukacyjne naszych dzieci tworząc Małe Przedszkole w Wysinie. Projekt realizowany był przez Akademię Filantropii w Polsce, a finansowany przez Polsko -Amerykańską Fundację Wolności, projekt DRD czyli Teatr Pokoleń w Wysinie prowadzony przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych Ę, a finansowany przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności, prezes stowarzyszenia Ewa Filipska jest absolwentem II edycji Szkoły Liderów finansowanej ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, a prowadzonej przez Stowarzyszenie Szkoła Liderów, projekty powiatowe: Powiatowy Kiermasz KsiąŜki w Wysinie: KsiąŜka Ŝyciu pomaga, Urządzamy Bezpieczny Plac Odpoczynku, Rekreacji Zabaw w Starym Wiecu. Uczestniczyliśmy w projekcie prowadzonym przez FISE W poszukiwaniu polskiego modelu ekonomii społecznej. projekt finansowany przez PAFW, a prowadzony przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych ę Seniorzy w akcji. Stowarzyszenie Małej Szkoły w Wysinie Wyzwolenia 4/ Wysin Tel malawysinka@wp.pl

13 Fundacja Sprawni Inaczej oddział w Kościerzynie powstała w 1991 roku. Naszym celem jest obejmowanie opieką i wsparciem osób niepełnosprawnych, z powiatów: kościerskiego i bytowskiego, poprzez zapewnienie im godnych warunków Ŝycia i rozwoju w ramach prowadzenia ośrodków wsparcia, promowania twórczości osób niepełnosprawnych i organizowania turnusów rehabilitacyjnych. Kościerski Oddział Fundacji prowadzi Środowiskowe Domy Samopomocy i Ośrodki Rehabilitacji Psychoruchowej w Lubieszynie, Bytowie i Miastku oraz Warsztat Terapii Zajęciowej w Kościerzynie. W placówkach tych z systematycznej rehabilitacji ruchowej, społecznej i zawodowej korzysta codziennie około 160 osób niepełnosprawnych, której realizacja ma przynieść następujące efekty - zarówno samym osobom niepełnosprawnym, jak równieŝ ich rodzinom i środowisku lokalnemu: ujawnienie niedostrzeganych i blokowanych dotąd moŝliwości umysłowych osób z zaburzonym narządem ruchu; osiągnięcie u rehabilitowanych osób poprawy rozwoju fizycznego; osiągnięcie pozytywnego rozwoju emocjonalnego i społecznego przez osoby uczestniczące w programie; ułatwienie rodzicom akceptacji ich niepełnosprawnego dziecka; ujawnienie osób niepełnosprawnych, którym naleŝy pomóc w ramach realizowanego programu; nauczenie osób niepełnosprawnych twórczego spędzania czasu wolnego; przygotowanie osób niepełnosprawnych do jak najpełniejszego udziału w Ŝyciu społecznym, w tym do ewentualnego podjęcia przez nie w przyszłości pracy; uświadomienie administracji rządowej i samorządowej wagi problemu wieloprofilowej rehabilitacji niepełnosprawnych, zwłaszcza w środowisku wiejskim; uświadomienie rodzinom osób niepełnosprawnych i środowisku lokalnemu, Ŝe moŝliwa jest wspólna organizacja rehabilitacji na terenie zamieszkania niepełnosprawnego. Fundacja Sprawni Inaczej w Gdańsku, Oddział w Kościerzynie ul. Wodna 14, Kościerzyna, tel./fax: , , fsi-koscierzyna@free.ngo.pl osoba do kontaktu: Michał Gurowski

14 II. Główne źródła pozyskiwania funduszy dla organizacji, źródła informacji o programach i konkursach. Organizacje pozarządowe, zwane często trzecim sektorem lub NGOs (od angielskiego: nongovernmental organizations) to podmioty działające społecznie i nie dla zysku. Jednak aby prowadzić działalność dla dobra publicznego, muszą z róŝnych źródeł pozyskiwać środki na tę działalność. W niniejszym informatorze przedstawimy kilka przydatnych miejsc, gdzie stowarzyszenia i fundacje starać się mogą o dofinansowanie. Program Operacyjny Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata Celem głównym PO FIO jest zwiększenie udziału organizacji pozarządowych oraz podmiotów kościelnych i związków wyznaniowych prowadzących działalność poŝytku publicznego w realizacji zadań publicznych, w ramach kształtowanych i prowadzonych na zasadach partnerstwa i pomocniczości polityk publicznych. Priorytet I. Aktywni, świadomi obywatele, aktywne wspólnoty lokalne Projekty realizowane w ramach Priorytetu powinny w róŝnych formach angaŝować obywateli, dając im moŝliwość aktywnego działania oraz łączenia aktywności ze zdobywaniem wiedzy w sferze działań obywatelskich. Obszary wsparcia: 1. Kształtowanie wiedzy i umiejętności pozwalających na aktywne uczestnictwo w Ŝyciu publicznym 2. Aktywizacja obywateli w sprawach publicznych 3. Rozwój poradnictwa i rzecznictwa obywatelskiego 4. Ochrona i upowszechnianie praw dziecka 5. Ochrona praw konsumenta 6. Zwiększenie dostępu do informacji publicznej 7. Aktywizacja kobiet w Ŝyciu publicznym 8. Pielęgnowanie toŝsamości narodowej i kulturowej 9. Wspieranie działań na rzecz zrównowaŝonego rozwoju i ochrony środowiska 10. Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu w środowisku lokalnym 11. Edukacja i promocja w zakresie obronności i bezpieczeństwa narodowego oraz bezpieczeństwa publicznego Priorytet II. Sprawne organizacje pozarządowe w dobrym państwie Projekty realizowane w ramach Priorytetu powinny w róŝnych formach przyczyniać się do wzmocnienia potencjału ludzkiego i instytucjonalnego realizujących je organizacji (w wymiarze ilościowym i/lub jakościowym) Obszary wsparcia: 1. Rozwój potencjału organizacji pozarządowych 2. Wolontariat w organizacjach pozarządowych

15 Priorytet III. Integracja i aktywizacja społeczna. Zabezpieczenie społeczne. Projekty realizowane w ramach Priorytetu powinny w róŝnych formach stosować zasadę empowerment, czyli włączania beneficjentów w działania i decyzje podejmowane w ramach projektów. Obszary wsparcia: 1. Wspieranie podstawowych funkcji rodziny 2. Rozwiązywanie problemów dzieci i młodzieŝy 3. Tworzenie równych szans dla dyskryminowanych oraz najsłabszych grup 4. Porozumienia na rzecz integracji wspólnot i społeczności lokalnych 5. Przeciwdziałanie zjawiskom patologii społecznej, stanowiącym zagroŝenie dla bezpieczeństwa 6. Aktywizacja ludzi starych, integracja międzypokoleniowa 7. Promocja zdrowia 8. Integracja i aktywizacja osób niepełnosprawnych 9. Działania na rzecz środowisk kombatanckich i osób represjonowanych 10. Integracja repatriantów w środowiskach lokalnych 11. Integracja i aktywizacja zawodowa cudzoziemców 12. Działania na rzecz zachowania przez Polonię więzi kulturowej z Polską 13. Wypoczynek dzieci i młodzieŝy, krajoznawstwo i turystyka społeczna 14. Inicjatywy na rzecz udzielania pomocy humanitarnej Priorytet IV. Rozwój przedsiębiorczości społecznej Projekty realizowane w ramach Priorytetu powinny w róŝnych formach promować ideę łączenia aktywności ekonomicznej (zawodowej) z aktywnością społeczną. Obszary wsparcia: 1. Przedsiębiorczość społeczna i upowszechnianie idei partnerstwa trójsektorowego 2. Wolontariat pracowniczy Program Operacyjny Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Zasady przyznawania i rozliczania dotacji w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich znajdują się na stronach: Zespół Zadaniowy ds. PO FIO w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej ul. Kopernika 36/ Warszawa tel. (22)

16 Fundusze Europejskie Program Operacyjny Kapitał Ludzki W ramach programu wsparciem objęte są następujące obszary: zatrudnienie, edukacja, integracja społeczna, adaptacyjność pracowników i przedsiębiorstw, zagadnienia związane z rozwojem zasobów ludzkich na terenach wiejskich, z budową sprawnej i skutecznej administracji publicznej oraz partnerskiego państwa, a takŝe z promocją postaw zdrowotnych wśród osób pracujących. Warto zapoznać się z dokumentem Szczegółowy opis priorytetów Programu Kapitał Ludzki, w którym znajdują się dokładne informacje o typie realizowanych operacji (projektów) w ramach kaŝdego poddziałania, typach beneficjentów, grupach docelowych (osobach, instytucjach, grupach społecznych bezpośrednio korzystających z pomocy), celach i uzasadnieniu działania, minimalnej/maksymalnej wartość projektu, formie płatności. Program Operacyjny Kapitał Ludzki składa się z 10 Priorytetów, realizowanych równolegle na poziomie centralnym i regionalnym. Priorytety realizowane centralnie to: - Priorytet I Zatrudnienie i integracja społeczna; - Priorytet II Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw oraz poprawa stanu zdrowia osób pracujących; - Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty; - Priorytet IV Szkolnictwo wyŝsze i nauka; - Priorytet V Dobre rządzenie. Priorytety realizowane na szczeblu regionalnym to: - Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich; - Priorytet VII Promocja integracji społecznej; - Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki; - Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach. Ponadto realizowany jest Priorytet X Pomoc techniczna, którego celem jest zapewnienie właściwego zarządzania, wdraŝania oraz promocji Europejskiego Funduszu Społecznego. Szczegółowe informacje oraz dokumenty moŝna uzyskać na stronach internetowych instytucji odpowiedzialnych za wdraŝanie programu: Ogólnopolskiej - Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Departament Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym ul. Wspólna 2/ Warszawa tel faks: POKL@cpe.gov.pl

17 Regionalnej - Departament Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego ul. Augustyńskiego Gdańsk tel lub m.ewertowska@woj-pomorskie.pl lub m.wisniewski@woj-pomorskie.pl Pomocą słuŝyć teŝ mogą Regionalne Ośrodki EFS: w Gdańsku - REGIONALNE CENTRUM INFORMACJI I WSPIERANIA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH Aleja Grunwaldzka Gdańsk tel. (58) info_gdansk@roefs.pl ROEFS słuŝy pomocą organizacjom z powiatów: m. Gdańsk, m. Gdynia, m. Sopot, sztumskiego, kwidzyńskiego, nowodworskiego, malborskiego, tczewskiego, gdańskiego, starogardzkiego. w Słupsku - Pomorska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. ul. Poznańska 1A Słupsk tel. (59) info_slupsk@roefs.pl ROEFS słuŝy pomocą organizacjom z powiatów: bytowskiego, lęborskiego, puckiego, wejherowskiego, słupskiego, m. Słupska. w Chojnicach - Stowarzyszenie "Na Rzecz Rozwoju Miasta i Gminy Debrzno" ul. Ogrodowa Debrzno tel. (52) info_chojnice@roefs.pl ROEFS słuŝy pomocą organizacjom z powiatów: człuchowskiego, chojnickiego, kościerskiego, kartuskiego. Infolinia Europejskiego Funduszu Społecznego: tel (0 801 EFS 801) płatne jak za połączenie lokalne

18 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego Celem strategicznym RPO WP jest poprawa konkurencyjności gospodarczej, spójności społecznej i dostępności przestrzennej województwa, przy zrównowaŝonym wykorzystaniu specyficznych cech potencjału gospodarczego i kulturowego regionu oraz przy pełnym poszanowaniu jego zasobów przyrodniczych. W ramach RPO WP Beneficjenci mogą ubiegać się o dofinansowanie projektów realizowanych w ramach następujących priorytetów: Rozwój i innowacje w MŚP Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa Rozwiązania innowacyjne w MŚP Pozadotacyjne instrumenty finansowe dla MŚP Systemowe wspieranie przedsiębiorczości Regionalna sieć transferu rozwiązań innowacyjnych Promocja gospodarcza regionu. Społeczeństwo wiedzy Infrastruktura edukacyjna i naukowo-badawcza Infrastruktura i usługi tworzące podstawy społeczeństwa informacyjnego. Funkcje miejskie i metropolitalne Rozwój i integracja systemów transportu zbiorowego Wzrost atrakcyjności przestrzeni miejskiej Infrastruktura rozwoju miast wsparcie pozadotacyjne Środowisko i energetyka przyjazna środowisku Gospodarka odpadami Gospodarka wodna Zarządzanie informacją o środowisku Rozwój energetyki opartej na źródłach odnawialnych Infrastruktura energetyczna i poszanowanie energii Energia odnawialna i poszanowanie energii - wsparcie pozadotacyjne Turystyka i dziedzictwo kulturowe Infrastruktura wzmacniająca potencjał turystyczny Promocja i informacja turystyczna Regionalne dziedzictwo kulturowe o potencjale turystycznym Wspieranie i zachowanie walorów przyrodniczych. Ochrona zdrowia i system ratownictwa Infrastruktura ochrony zdrowia Zintegrowany system ratownictwa. Lokalna infrastruktura podstawowa Lokalny potencjał rozwojowy Lokalna infrastruktura ochrony środowiska. Lokalna infrastruktura społeczna i inicjatywy obywatelskie Lokalna infrastruktura edukacyjna, sportowa i kultury Lokalna infrastruktura ochrony zdrowia Lokalne inicjatywy obywatelskie.

19 Dokładne informacje na temat działań realizowanych w poszczególnych priorytetach, typów beneficjentów, wartości projektów zawarte są w Uszczegółowieniu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego. Szczegółowe informacje o poszczególnych priorytetach znaleźć moŝna w: Departamencie Programów Regionalnych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego ul. Augustyńskiego Gdańsk tel. (058) , fax: (058) dpr@woj-pomorskie.pl Pomocą słuŝy równieŝ sieć punktów informacyjnych funduszy europejskich zlokalizowanych w kaŝdym pomorskim powiecie. Kontakt: Główny Punkt Informacyjny Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Programów Regionalnych ul. Augustyńskiego 2, pokój nr Gdańsk tel. (58) , (58) , (58) , fax: (58) rpo @woj-pomorskie.pl, punktinformacyjny@woj-pomorskie.pl, pomorskiewunii@woj-pomorskie.pl Program Operacyjny ZrównowaŜony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeŝnych obszarów rybackich ( PO RYBY) Realizacja programu ma doprowadzić do poprawy warunków Ŝycia na obszarach zaleŝnych od rybactwa oraz wpłynąć na rozwój inicjatyw i przedsiębiorczości wśród społeczności lokalnych w ramach wspólnych projektów. Program Operacyjny ZrównowaŜony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeŝnych obszarów rybackich został stworzony, aby realizować cele polskiej polityki rybackiej, którymi są: racjonalna gospodarka Ŝywymi zasobami wód i poprawa efektywności sektora rybackiego, podniesienie konkurencyjności polskiego rybołówstwa morskiego, rybactwa śródlądowego i przetwórstwa ryb, poprawa jakości Ŝycia na obszarach zaleŝnych od rybactwa.

20 Oś Priorytetowa 1: Środki na rzecz dostosowania floty rybackiej. Głównym celem jest dostosowanie floty rybackiej do dostępnych Ŝywych zasobów oraz poprawa rentowności rybołówstwa morskiego. Ponadto waŝnym celem jest zapewnienie osłon społecznoekonomicznych, w związku z realizacją wymogów Wspólnej Polityki Rybackiej. Oś priorytetowa 2. Akwakultura, rybołówstwo śródlądowe, przetwórstwo i obrót produktami rybołówstwa i akwakultury. W zakresie rybactwa śródlądowego, główne działania koncentrować się będą w zakresie modernizacji istniejących gospodarstw chowu i hodowli ryb. MoŜliwe będą takŝe inwestycje w infrastrukturę, w tym na rzecz poprawy warunków pracy oraz higieny i jakości produktów. W ramach tej osi pomoc finansowa przyznawana będzie takŝe na inwestycje w przetwórstwo i obrót ryb, związane z jego modernizacją (nowe technologie, sprzęt, innowacyjne metody produkcji) a takŝe z zakresu higieny i bezpieczeństwa pracy oraz dostosowanie do wymogów ochrony środowiska bądź utrzymanie zatrudnienia w tym sektorze i przeszkolenia kadr. Oś Priorytetowa 3: Środki słuŝące wspólnemu interesowi. W ramach tej osi priorytetowej wspierane będzie polepszenie organizacji sektora rybackiego, np. poprzez ustanawianie oraz restrukturyzację uznanych organizacji producenckich. Wspierane będą takŝe działania innowacyjne, projekty pilotaŝowe i wymiana doświadczeń, jak równieŝ realizacja szeroko zakrojonych kampanii informacyjnych o spoŝyciu ryb i sektorze rybactwa w celu zwiększenia średniego spoŝycia w przeliczeniu na mieszkańca. Oś Priorytetowa 4: ZrównowaŜony rozwój obszarów zaleŝnych od rybactwa. Realizacja tej osi przyczynić się ma do aktywizacji społeczności na obszarach zaleŝnych od rybactwa, poprzez włączenie partnerów społecznych i gospodarczych z określonego obszaru do planowania i wdraŝania lokalnych inicjatyw, które pozwolą na rozwój tych terenów oraz poprawę jakości Ŝycia lokalnych społeczności związanych z rybactwem. W ramach przygotowanych przez te społeczności lokalnych strategii moŝliwe będzie realizowanie szeregu inwestycji i inicjatyw, m.in. w zakresie dywersyfikacji działalności gospodarczej oraz inwestycje na rzecz drobnej infrastruktury rybackiej. Szczegółowe informacje moŝna znaleźć na stronach : Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich Warszawa, ul. Wspólna 30 Tel , , , Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ul. śelazna Warszawa Telefon: Fax: Adres info@arimr.gov.pl