Zróżnicowanie polipów nosa w badaniach techniką mikromacierzy oligonukleotydowych*
|
|
- Małgorzata Jastrzębska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PRACE ORYGINALNE Zróżnicowanie polipów nosa Zróżnicowanie polipów nosa w badaniach techniką mikromacierzy oligonukleotydowych* Diversity of nasal polyps in microarray technology research Beata Rostkowska-Nadolska 1, Małgorzata Kapral 2, Katarzyna Gruna-Pelczar 1, Marcin Frączek 1, Wojciech Gawron 1, Urszula Mazurek 3 1 Klinika Otolaryngologii AM we Wrocławiu Kierownik: prof. dr hab. T. Kręcicki 2 Katedra i Zakład Biochemii, Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej, Śląskiego UM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. L. Węglarz 3 Katedra i Zakład Biologii Molekularnej, Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Kierownik: dr hab. U. Mazurek Summary Nasal polyps, according to many authors, generate as a result of chronic inflammation process with activation of cytokines, immunological reaction mediators that regulate proliferation, differentiation and cell apoptosis. Clarifying molecular mechanisms present in those disturbances may have diagnostic and prognostic value in evaluation of recurrence, dynamics and differentiation of nasal polyps as well as in their therapy. Aim. The aim of the work was an analysis of nasal polyps on the basis of molecular, histopathological and clinical picture as well as comparing differentiated genes transcription in nasal polyps and proper nasal mucosa. Material and method. Oligonucleotide array with HGU 133A Affymetrix were used to analyze the expression of genes in nasal polyp tissues from 17 patients. The control group consisted of 8 tissue samples from patients after nasal septoplasty surgery. Results. All the samples could be classified to nasal polyps group or proper mucosa group, it reflected significant differences in genes profile expression in both groups. The evaluation of genes transcriptions showed that in most cases nasal polyps tissue reflect classification connected with dominant inflammation cells infiltration. The data obtained let distinguish subgroups connected with clinical condition of the patients. The subgroup with massive nasal and sinus polyposis, eosinophilia and differentiated lower respiratory airways hyperactivity and the subgroup without eosinophilia infiltration may be distinguished. The data obtained suggest that molecular mechanisms may influence on the promotion and kind of inflammation process as well as the clinical course of nasal polyps. Hasła indeksowe: mikromacierze oligonukleotydowe, polipy nosa Key words: nasal polyps, DNA microarray Otolaryngol Pol 2008; LXII (3): by Polskie Towarzystwo Otorynolaryngologów Chirurgów Głowy i Szyi WSTĘP Powstawanie polipów nosa według wielu autorów [1 3] jest związane z przewlekłym procesem zapalnym, w którego przebiegu dochodzi do aktywacji cytokin i mediatorów reakcji immunologicznych, regulujących proliferację, różnicowanie i apoptozę komórek. Z doświadczeń klinicznych wynika, iż polipy nosowe rozpoznawane na podstawie badania laryngologicznego i histopatologicznego, w praktyce wykazują różny przebieg kliniczny i różnie reagują na stosowane leczenie. Duża i ciągle wzrastająca liczba znanych czynników wpływających na proces powstawania polipów nosa sugeruje niejednorodność choroby. Może o tym świadczyć m.in. stwierdzana różnorodność w badaniu histopatologicznym. Pogłębienie wiedzy o molekularnym podłożu tych zaburzeń może mieć wartość diagnostyczno-prognostyczną w ocenie skłonności do nawrotów, dynamiki rozrostu lub w różni- * Badania wykonane w ramach realizacji grantu 2P05C Autorzy nie zgłaszają konfliktu interesów. Otolaryngologia Polska 2008, LXII, 3 261
2 B. Rostkowska-Nadolska i inni Ryc. 1. Schemat badania aktywności transkrypcyjnej genów z wykorzystaniem mikromacierzy oligonukleotydowych (na podstawie zmodyfi kowane) cowaniu polipów, a także może być pomocne w ich terapii. Ekspresja genów jest procesem dwuetapowym: podczas transkrypcji powstaje komplementarny do sekwencji nukleotydowych genów mrna, który następnie staje się matrycą do syntezy białek w procesie translacji. Jedna z najnowszych technik biologii molekularnej mikromacierze DNA pozwala na analizę ekspresji genów na poziomie transkrypcji. Twórcami mikromacierzy oligonukleotydowych był zespół naukowców z Whitehead Institute for Biomedical Research (Massachusets, USA) [4]. Zasada ich działania oparta jest na metodzie hybrydyzacji wykorzystującej zjawisko tworzenia dwuniciowych kompleksów przez jednoniciowe fragmenty kwasów nukleinowych. Rolę sond pełnią krótkie, oligonukleotydowe fragmenty DNA umieszczone na szklanych płytkach. W reakcji hybrydyzacji, zgodnie z zasadą komplementarności przyłączają się do nich wyznakowane barwnikami fluorescencyjnymi fragmenty kwasów deoksyrybonukleinowych lub rybonukleinowych izolowane z badanych tkanek. Zastosowanie czułych technik detekcji umożliwia precyzyjną identyfikację i szacunkową ocenę ilościową każdej badanej cząsteczki. Komercyjnie dostępne mikroprocesory zawierają od 200 do oligonukleotydów na cm 2, co pozwala na analizę aktywności transkrypcyjnej setek lub tysięcy genów w trakcie jednego doświadczenia (ryc. 1). Zastosowana w niniejszej pracy powyższa technika pozwala na jednoczesną analizę cząsteczek mrna w jednej badanej próbie. Porównanie profilu ekspresji genów w tkankach zdrowych i chorych niejednokrotnie pozwala na wyjaśnienie spodziewanych i nieoczekiwanych ścieżek sygnałowych. Analiza ekspresji genów w zapalnie zmienionej tkance polipa może być uzupełnieniem w diagnostyce i potencjalnym leczeniu. Zmiany mo- Tabela I. Charakterystyka pacjentów LP Nr tkanki Pacjent Wiek Płeć Liczba polipektomii Alergia Astma Triada Rodzaj nacieku zapalnego 1 PE2 PT 21 M 1 nie nie nie eozynofilowy 2 PE3 MM 47 M 2 tak nie nie eozynofilowy 3 PE4 SK 47 M 2 tak tak tak eozynofilowy 4 PE5 PT 57 M 1 nie nie nie eozynofilowy 5 PE6 ZD 56 K 6 tak tak tak eozynofilowy 6 PN7 KM 67 M 4 nie nie nie neutrofilowy 7 PE10 EJ 43 M 5 nie nie nie eozynofilowy 8 PE18 ST 57 K 3 tak tak nie eozynofilowy 9 PE19 GS 64 K 2 tak tak tak eozynofilowy 10 PE20 WA 63 M 10 nie nie nie eozynofilowy 11 PN22 NH 70 K 3 nie nie nie neutrofilowy 12 PN24 GG 31 M 1 nie nie nie neutrofilowy 13 PN27 KR 53 M 3 nie nie nie neutrofilowy 14 PN31 SM 12 K 1 nie nie nie neutrofilowy 15 PE32 KJ 69 M 2 tak tak nie eozynofilowy 16 PN35 BM 51 K 1 nie nie nie neutrofilowy 17 PE38 OJ 56 M 3 tak nie nie eozynofilowy 262 Otolaryngologia Polska 2008, LXII, 3
3 Zróżnicowanie polipów nosa lekularne mogą wskazywać na kierunek zmian klinicznych (fenotypowych). Celem przedstawionej pracy była analiza polipów nosa na podstawie obrazu molekularnego, histopatologicznego i klinicznego, a także wykazanie stopnia zróżnicowanej transkrypcji genów w polipach nosa i w prawidłowej błonie śluzowej. MATERIAŁ I METODA Materiał do badań stanowiły tkanki polipów nosa pobrane od 17 pacjentów (6 kobiet i 11 mężczyzn w wieku lat średnio 51 lat) (tab I). U czterech spośród 17 pacjentów zidentyfikowano na podstawie SPT alergię. Pięciu pacjentów miało zdiagnozowaną astmę oskrzelową. U trzech pacjentów stwierdzono triadę aspirynową. W badaniu hist.-pat. 11 polipów było eozynofilowych, 6 neutrofilowych. Grupę kontrolną stanowiły wycinki z prawidłowej błony śluzowej nosa pobrane od 8 pacjentów operowanych z powodu skrzywionej przegrody nosa. Na przeprowadzone badania uzyskano zgodę lokalnej Komisji Bioetyki (Nr 435/2004). Izolacja RNA Fragmenty tkanki przeznaczone do badań molekularnych natychmiast po pobraniu zamrażano i transportowano w ciekłym azocie. Do momentu rozpoczęcia analiz molekularnych zamrożone tkanki przechowywano w temperaturze -70 C. Całkowity RNA izolowano z wycinków polipów nosowych oraz prawidłowej błony śluzowej (ok. 40 mg) z wykorzystaniem odczynnika TRIZOL (Invitrogen), zgodnie z zaleceniami producenta. Tkanki homogenizowano z użyciem homogenizatora Polytron (Kinematyka AG). Uzyskane ekstrakty całkowitego RNA trawiono DNazą I i oczyszczano na kolumienkach Rneasy Mini Kit (Qiagen), zgodnie z protokołem producenta. Analiza aktywności transkrypcyjnej genów techniką mikromacierzy oligonukleotydowych Badanie ekspresji genów wykonano z użyciem mikromacierzy oligonukleinowych o wysokiej gęstości HG-U133A firmy Affymetrix zawierających sond, przystosowanych do analizy około genów. Syntezę cdna przeprowadzono z użyciem zestawu SuperScript Choice System (Gibco BRL Life Technologies), do przeprowadzenia reakcji użyto 8 μg całkowitego RNA. Syntezę biotynylowanego crna przeprowadzono z zastosowaniem zestawu Ryc. 2 Profi le ekspresji wybranych genów wyznaczone techniką mikromacierzy oligonukleotydowych w prawidłowej błonie śluzowej i polipach nosa (na rycinie przedstawiono dane jako średnie wartości znormalizowane) Ryc. 3. Grupowanie badanych polipów nosa (PE, PN) i prawidłowych błon śluzowych (K) na podstawie znormalizowanych wartości fl uorescencji transkryptów na każdej z analizowanych mikromacierzy HGU133A BioArray HighYield RNA Transcript Labeling Kit (Enzo Life Sciences). Zsyntetyzowany crna poddano fragmentacji z użyciem zestawu Sample Cleanup Module (Qiagen) w temperaturze 94 C. Hybrydyzację pofragmentowanego crna z mikromacierzami HG-U133A prowadzono przez 16 godzin w temperaturze 45 C przy 53 rpm. Produkty hybrydyzacji wyznakowano kompleksem streptawidyna-fikoerytryna. Sygnał fluorescencji wzmocniono dodatkowo stosując biotynylowane przeciwciała. Pomiar intensywność fluorescencji wykonano z użyciem skanera Agilent GeneArray Scanner G2500A. Wyniki poddano analizie w programie MicroArray Suite 5.0 (Affymetrix). Wydajność ekstrakcji RNA oraz ilość cdna i crna wyznaczono spektrofotometrycznie z pomocą kalkulatora DNA/RNA GeneQuant Pro (Amersham Pharmacia Biotech). Jakość kwasów nukleinowych oceniono Otolaryngologia Polska 2008, LXII, 3 263
4 B. Rostkowska-Nadolska i inni techniką elektroforezy w 1% żelu agarozowym wybarwionym bromkiem etydyny. Analiza statystyczna Otrzymane wyniki poziomu fluorescencji transkryptów znormalizowano w programie RMAExpress (normalizacja wyników polegała na przekształceniu logarytmicznym o podstawie 2). Analiza statystyczna znormalizowanych wyników poziomu fluorescencji została wykonana z użyciem programu STATISTICA 6.0 (StatSoft). Ocenę stopnia zróżnicowania transkryptomów komórek polipów nosa i prawidłowej błony śluzowej wykonano metodą aglomeracji. WYNIKI W badanych tkankach polipów nosa oraz prawidłowych błon śluzowych wyznaczono transkryptom mrna techniką mikromacierzy oligonukleotydowych (ryc. 2). Na podstawie różnic we wzorze aktywności transkrypcyjnej genów badane próbki zostały pogrupowane w dwa klastry: polipy i grupa kontrolna (ryc. 3). W grupie polipów nosa wyodrębniły się dwie podgrupy. W skład jednej podgrupy weszły tkanki polipów z przeważającym naciekiem eozynofilowym (PE6, PE32, PE4, PE3, PE38, PE19) oraz jedna próbka, w której oprócz nacieku eozynofilów obecne są limfocyty i neutrofile (PN27 ryc. 3). Obraz kliniczny tej grupy pacjentów przedstawiał się podobnie. Zmiany polipowate występowały obustronnie z różnym stopniem nadreaktywności dolnych dróg oddechowych. U wszystkich pacjentów stwierdzono zajęcie zatok w stopniu od I do IV. W grupie tej znaleźli się również pacjenci z rozległymi polipami nosa z astmą, a także pacjenci z astmą związaną z nietolerancją NLPZ. Druga podgrupa wykazała dość duże zróżnicowanie co do składu nacieku komórek zapalnych. Możemy jednak wyróżnić w niej dwa klastry. Klaster polipów z przeważającym naciekiem komórek neutrofilowych (PN35, PN22, PN24, PN7). Znalazła się tu jedna tkanka z przeważającym naciekiem eozynofilów PE10. Pacjenci z tej grupy stanowili dość jednorodny obraz: po kilkakrotnych polypektomiach w wywiadzie, u wszystkich występował przewlekły, ropny stan zapalny zatok, niepoddający się leczeniu. Skarżyli się na upośledzenie węchu i smaku, uporczywy katar śluzowo-ropny i niedrożność nosa. Dwa pozostałe klastry tkanek zawierają przeważający naciek komórek eozynofilowych. Do jednego należą pacjenci z niealergicznym eozynofilowym nieżytem nosa (PE2, PE5). Wśród tej grupy znalazła się tkanka z naciekiem komórek neutrofilowych z polipa pobranego od 12-letniej dziewczynki (PE31). Drugi klaster stanowią dwie tkanki pochodzące od pacjentów o cięższym przebiegu klinicznym (PE18, PE20). DYSKUSJA W bibliografii istnieje dotychczas niewiele prac na temat uwarunkowania genetycznego w patogenezie polipów nosa. Greissner i Settipane [5] stwierdzili w 14% pozytywny wywiad rodzinny odnośnie do występowania polipów nosa u 50 badanych pacjentów. W tych samych badaniach 50% pacjentów miała co najmniej jednego członka w rodzinie z polipami nosa. W badaniach Rugina i wsp. [6] ponad połowa z 224 pacjentów (52%) miała pozytywny wywiad rodzinny związany z polipami nosa. Stwierdzono także zależność między występowaniem HLA-A1B8 [7] oraz HLA-A74 [8] a polipami nosa. W badaniach Molnar- Gabor i wsp. [9] u jednostek z genotypem HLA-DRB1, -DQA1, i -DQB1, od 2 do 3 razy częściej rozwijają się polipy nosa. Drake-Lee opisał występowanie polipów nosa u bliźniąt monozygotycznych [10]. Studia nad bliźniętami jednojajowymi nie zawsze jednak wykazują wzrost polipów u obojga rodzeństwa. Może to świadczyć o wpływie czynników środowiskowych na rozwój choroby [11, 12]. Z doświadczeń klinicznych wynika, iż polipy nosowe rozpoznawane na podstawie badania laryngologicznego i histopatologicznego, w praktyce wykazują różny przebieg kliniczny i różnie reagują na stosowane leczenie. Analiza profilu ekspresji genów techniką mikromacierzy oligonukleotydowych dostarcza ogromnej ilości danych, których znaczenie biologiczne musi być bardzo starannie przeanalizowane. W ostatnich latach ukazało się kilka istotnych prac oceniających ekspresję genów z wykorzystaniem techniki mikromacierzy w polipach nosa [13 16]. Wiarygodne porównanie wyników uzyskanych przez różnych autorów nie jest jednak obecnie możliwe. Należy wziąć pod uwagę różnice metodyczne, zwłaszcza jeśli chodzi o zastosowanie mikromacierze, różnice w sekwencjach stosowanych sond, brak danych o sekwencji sond, czy też brak jednolitego nazewnictwa genów [17]. Aktualnie badania postępują dwukierunkowo. Jedni z autorów koncentrują się na poszukiwaniu genów różnicujących, starając się wyznaczyć markery odpowiedzialne za powstawanie polipów nosa. Liu i wsp. wykorzystując mikromacierze oligonukleotydowe typu HG-U95Av2 firmy Affimetrix wyznaczyli profil ekspresji genów w tkankach polipów nosa pochodzących od 10 pacjentów w porównaniu z błoną 264 Otolaryngologia Polska 2008, LXII, 3
5 Zróżnicowanie polipów nosa śluzową pobraną z zatoki klinowej od 4 pacjentów [15]. Podobnie Wang i wsp. badali 491 genów w tkankach polipów nosa (n=4) i w tkankach prawidłowej błony śluzowej (n=4), wykorzystując technikę mikromacierzy cdna BionstarH-IC [16]. Również Fritz i wsp. z zastosowaniem płytek firmy Affymetrix różnicowali błonę śluzową pochodzącą od 10 pacjentów z alergicznym nieżytem i polipami nosa od błony śluzowej 10 pacjentów z alergicznym nieżytem nosa bez polipów nosa [13]. Drugi kierunek badań to ocena działania zastosowanej terapii na ekspresję genów w polipach nosa. Benson i wsp. wykorzystując mikromacierze oligonukleotydowe HG-U133A (Affymetrix) badali, jak zmienia się ekspresja genów w tkankach polipów nosa pochodzących od 4 pacjentów pod wpływem steroidoterapii donosowej. W pracy zwrócono uwagę, że pod wpływem glikokortykosteroidów nie tylko dochodzi do obniżenia ekspresji prozapalnych mediatorów, ale również nadekspresji czynników antyzapalnych, co może się według autorów przyczyniać do korzystnego efektu GCs in vivo [14]. W przeprowadzonych przez nas badaniach analiza grupowania znormalizowanych poziomów fluorescencji dla zdefiniowanych transkryptów wykazała zróżnicowanie aktywności transkrypcyjnej genów w komórkach prawidłowej błony śluzowej i polipów nosa. Stwierdzono, że wszystkie badane tkanki klasyfikują się odpowiednio do grupy polipów lub prawidłowych błon śluzowych, co wskazuje na istotne różnice w profilu ekspresji genów w tych dwóch grupach. Ocena ekspresji transkryptów genów wykazała, iż przynależność do grupy polipów nosa pokrywa się w większości przypadków z podziałem ze względu na dominujący w nich naciek komórek zapalnych. Uzyskane dane pozwalają na wyodrębnienie podgrup pod kątem obrazu klinicznego chorych. Można wyodrębnić podgrupę z masywnymi zmianami polipowatymi nosa i zatok z eozynofilią, z różnym stopniem nadreaktywności dolnych dróg oddechowych oraz drugą podgrupę polipów bez dominującego nacieku eozynofilowego w przebiegu zapalenia nosa i zatok. Grupy te odpowiadają podziałowi polipów wg Stammbergera (grupa IV i III). Pozostałe wycinki nie klasyfikują się w sposób jednorodny. W podsumowaniu należy podkreślić, że wykorzystanie badania profilu ekspresji genów techniką mikromacierzy oligonukleotydowych stanowi niezwykle ciekawą drogę oceny procesów powstawania polipów nosa. Mogą one służyć do budowania nowych hipotez i teorii, oraz mogą stanowić punkt wyjścia dla wielu interesujących analiz. Uzyskane przez nas wyniki wskazują, iż mechanizmy molekularne mają wpływ na rozwój i rodzaj nacieku zapalnego, a także przebieg kliniczny polipów nosa. Przedstawiona praca prezentuje wstępne wyniki naszych badań. W kolejnych etapach zostaną one poszerzone o wyznaczenie genów charakteryzujących się odmiennym poziomem ekspresji w tkankach polipów nosa i prawidłowej błonie śluzowej oraz poszukiwania procesów komórkowych, w które zaangażowane są ich produkty białkowe, a następnie potwierdzenia wyników klasycznymi technikami biologii molekularnej. Prace te mogą się przyczynić do pogłębienia wiedzy o mechanizmach patogenezy polipów nosa, a także opracowania bardziej skutecznych i specyficznych rodzajów ich terapii. PIŚMIENNICTWO 1. Pawankar R. Nasal polyps: an update: editorial review. Curr Opin Allergy Clin Immunol 2003; 3: Bernstein JM. Update on the molecular biology of nasal polyposis. Otolaryngol Clin N Am 2005; 38: Bachert C, Wagenmann M, Rudack C, Hopken K, Hillebrandt M, Wang D, i wsp. The role of cytokines in infectious sinusitis and nasal polyposis. Allergy 1998; 53: Stephenson J. Lab-on-a-chip shows promise in defining and diagnosing cancers. JAMA 1999; 282: Greisner W, Settipane G. Hereditary factor for nasal polyps. Allergy Asthma Proc 1996; 17: Rugina M, Serrano E, Klossek JM, Crampette L, Stoll D, Bebear JP, i wsp. Epidemiological and clinical aspects of nasal polyposis in France; the ORLI group experience. Rhinology 2002; 40: Moloney J, Oliver R. HLA antigens, nasal polyps and asthma. Clin Otolaryngol 1980; 5: Luxenberger W, Posch U, Berghold A, Hofmann T, Lang-Loidolt D. HLA patterns in patients with nasal polyposis. Eur Arch Otorhinolaryngol 2000; 257: Molnar-Gabor E, Endreffy E, Rozsasi A. HLA-DRB1, -DQA1, and -DQB1 genotypes in patients with nasal polyposis. Laryngoscope 2000; 110: Drake-Lee A. Nasal polyps in identical twins. J Laryngol Otol 1992; 106(12): Lockey RF, Rucknagel DL, Vanselow NA. Familial occurrence of asthma, nasal polyps and aspirin intolerance. Ann Intern Med 1973; 78: Settipane GA. Benefit/risk ratio of aspirin. NES Allergy Proceedings 1981; 2: Fritz SB, Terrell JE, Conner ER, Kukowska-Latalo JF, Baker JR. Nasal mucosal gene expression in patients with allergic rhinitis with and without nasal polyps. J Allergy Clin Immunol 2003; 112: Benson M, Carlsson I, Adner M, Jernas M, Rudemo M, Sjogren A, i wsp. Gene profiling reveals increased expression of uteroglobin Otolaryngologia Polska 2008, LXII, 3 265
6 B. Rostkowska-Nadolska i inni and other anti-inflammatory genes in glucocorticoid-treated nasal polyps. J Allergy Clin Immunol 2004; 113: Liu Z, Kim J, Sypek JP, Wang IM., Horton H., Oppenheim FG, i wsp. Gene expression profiles in human nasal polyp tissues studies by means of DNA microarray. J Allergy Clin Immunol 2004; 114: Wang X, Dong Z, Zhu DD, Guan B. Expression profile of immuneassociated genes in nasal polyps. Ann Otol Rhinol Laryngol 2006;115(6): Jarząb B, Gubała E, Lange D. Mikromacierze DNA i profil ekspresji genów raka brodawkowatego tarczycy. Enokrynol Pol 2005; 56: Adres autora: Beata Rostkowska-Nadolska Klinika Otolaryngologii ul. Chałubińskiego Wrocław Pracę nadesłano: r. 266 Otolaryngologia Polska 2008, LXII, 3
Dane mikromacierzowe. Mateusz Markowicz Marta Stańska
Dane mikromacierzowe Mateusz Markowicz Marta Stańska Mikromacierz Mikromacierz DNA (ang. DNA microarray) to szklana lub plastikowa płytka (o maksymalnych wymiarach 2,5 cm x 7,5 cm) z naniesionymi w regularnych
Bardziej szczegółowoAnalizy wielkoskalowe w badaniach chromatyny
Analizy wielkoskalowe w badaniach chromatyny Analizy wielkoskalowe wykorzystujące mikromacierze DNA Genotypowanie: zróżnicowane wewnątrz genów RNA Komórka eukariotyczna Ekspresja genów: Które geny? Poziom
Bardziej szczegółowoPromotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak
INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie
Bardziej szczegółowoProfil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych. pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe
lek. Krzysztof Kołodziejczyk Profil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Andrzej
Bardziej szczegółowoPODSTAWY BIOINFORMATYKI 12 MIKROMACIERZE
PODSTAWY BIOINFORMATYKI 12 MIKROMACIERZE WSTĘP 1. Mikromacierze ekspresyjne tworzenie macierzy przykłady zastosowań 2. Mikromacierze SNP tworzenie macierzy przykłady zastosowań MIKROMACIERZE EKSPRESYJNE
Bardziej szczegółowoOcena ekspresji genów proangiogennych w komórkach nowotworowych OVP-10 oraz transfektantach OVP-10/SHH i OVP-10/VEGF
Agnieszka Gładysz Ocena ekspresji genów proangiogennych w komórkach nowotworowych OVP-10 oraz transfektantach OVP-10/SHH i OVP-10/VEGF Katedra i Zakład Biochemii i Chemii Klinicznej Akademia Medyczna Prof.
Bardziej szczegółowoPOSTÊPY W CHIRURGII G OWY I SZYI 1/2008 19
Zalecenia diagnostyczno-terapeutyczne w zakresie rynologii Klasyfikacja zapaleñ zatok przynosowych i zalecenia Europejskiego Towarzystwa Rynologicznego Na stronie internetowej Polskiego Towarzystwa Otorynolaryngologów
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2014/2015 Kod: EIB-2-206-BN-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Specjalność: Bionanotechnologie
Nazwa modułu: Genetyka molekularna Rok akademicki: 2014/2015 Kod: EIB-2-206-BN-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Kierunek: Inżynieria Biomedyczna
Bardziej szczegółowoBioinformatyczna analiza danych. Wykład 1 Dr Wioleta Drobik-Czwarno Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt
Bioinformatyczna analiza danych Wykład 1 Dr Wioleta Drobik-Czwarno Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt Sprawy organizacyjne Prowadzący przedmiot: Dr Wioleta Drobik-Czwarno koordynator przedmiotu,
Bardziej szczegółowoALERGIA kwartalnik dla lekarzy Wpływ hipertonicznego roztworu wody morskiej na upośledzenie drożności nosa
autor(); Dr n. med. Piotr Rapiejko, Prof. dr hab. n. med. Dariusz Jurkiewicz Klinika Otolaryngologii, WIM w Warszawie Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Dariusz Jurkiewicz keywords (); TERAPIA PRACA
Bardziej szczegółowoAnaliza genetyczna w niepowodzeniach ciąży i badaniach prenatalnych
Analiza genetyczna w niepowodzeniach ciąży i badaniach prenatalnych Dr n. med. Joanna Walczak- Sztulpa Katedra i Zakład Genetyki Medycznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Diagnostyka
Bardziej szczegółowobadania Edukacja Badania Rozwój
badania Edukacja Badania Rozwój Biobank Healthy Agening Research Centre UM Centrum Badań nad Zdrowym Starzeniem UM Katedra Immunologii, Reumatologii i Alergii UM ul. Pomorska 251, bud. C5, 92-215 Łódź
Bardziej szczegółowoPL 217144 B1. Sposób amplifikacji DNA w łańcuchowej reakcji polimerazy za pomocą starterów specyficznych dla genu receptora 2-adrenergicznego
PL 217144 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217144 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 391926 (22) Data zgłoszenia: 23.07.2010 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoLista wniosków w konkursach obsługiwanych przez system OSF
Lista wniosków w konkursach obsługiwanych przez system OSF Wartości filtrów: Konkurs 39; Decyzja zakwalifikowany; L.P.: 1 Numer wniosku: N N405 133139 Połączenia gadolinowych kompleksów pochodnych mebrofeniny
Bardziej szczegółowoOpieka po operacjach endoskopowych zatok (FEOZ) z oceną regeneracji błony śluzowej na podstawie badań cytologicznych
Opieka po operacjach endoskopowych zatok (FEOZ) z oceną regeneracji błony śluzowej na podstawie badań cytologicznych Dr n. med. Jacek Schmidt Oddział Otolaryngologiczny ZOZ MSWiA w Łodzi Operacje endoskopowe
Bardziej szczegółowoAlergiczny nieżyt nosa genetyczny stan wiedzy
Alergiczny nieżyt nosa genetyczny stan wiedzy Dr hab. n. med. Aleksandra Szczepankiewicz mgr inż. Wojciech Langwiński Pracownia Badań Komórkowych i Molekularnych Kliniki Pneumonologii, Alergologii Dziecięcej
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia eksperymentalna i środowiskowa
KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia eksperymentalna i środowiskowa Nazwa Nazwa w j. ang. Wybrane problemy biologii molekularnej kwasy nukleinowe Selected problems of molecular biology
Bardziej szczegółowoPCR bez izolacji testujemy Direct PCR Kits od ThermoFisher Scientific
PCR bez izolacji testujemy Direct PCR Kits od ThermoFisher Scientific Specjalnie dla Was przetestowaliśmy w naszym laboratorium odczynniki firmy Thermo Scientific umożliwiające przeprowadzanie reakcji
Bardziej szczegółowoPrzybliżone algorytmy analizy ekspresji genów.
Przybliżone algorytmy analizy ekspresji genów. Opracowanie i implementacja algorytmu analizy danych uzyskanych z eksperymentu biologicznego. 20.06.04 Seminarium - SKISR 1 Wstęp. Dane wejściowe dla programu
Bardziej szczegółowoZestawy do izolacji DNA i RNA
Syngen kolumienki.pl Gotowe zestawy do izolacji i oczyszczania kwasów nukleinowych Zestawy do izolacji DNA i RNA Katalog produktów 2012-13 kolumienki.pl Syngen Biotech Sp. z o.o., 54-116 Wrocław, ul. Ostródzka
Bardziej szczegółowoPowiązania patogenetyczne i kliniczne pomiędzy. astmą oskrzelową niealergiczną, a niealergicznymi schorzeniami górnych dróg oddechowych
Powiązania patogenetyczne i kliniczne pomiędzy astmą oskrzelową niealergiczną, a niealergicznymi schorzeniami górnych dróg oddechowych Prof. dr hab. n. med. Bernard Panaszek Kierownik Katedry i Kliniki
Bardziej szczegółowoAnna Kłak. Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę
Anna Kłak Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Wstęp: Świadomość pacjentów
Bardziej szczegółowoOcena ekspresji wybranych białek ścieżki JAK/STAT w. dermatozach o podłożu autoimmunologicznym z zajęciem. błony śluzowej jamy ustnej.
lek. med. Kamila Ociepa Ocena ekspresji wybranych białek ścieżki JAK/STAT w dermatozach o podłożu autoimmunologicznym z zajęciem błony śluzowej jamy ustnej. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych.
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZCZEGÓŁOWY Piątek 23 kwietnia 2010 r.
PROGRAM SZCZEGÓŁOWY Piątek 23 kwietnia 2010 r. Warsztaty Szkoleniowe V 7.15 8.45 Warsztaty spirometryczne Sesja B Sala 3/5 Warsztaty organizowane w ramach grantu naukowo szkoleniowego przyznanego przez
Bardziej szczegółowoSylabus Biologia molekularna
Sylabus Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Program kształcenia Farmacja, jednolite studia magisterskie, forma studiów: stacjonarne
Bardziej szczegółowoAnaliza zmienności czasowej danych mikromacierzowych
Systemy Inteligencji Obliczeniowej Analiza zmienności czasowej danych mikromacierzowych Kornel Chromiński Instytut Informatyki Uniwersytet Śląski Plan prezentacji Dane mikromacierzowe Cel badań Prezentacja
Bardziej szczegółowoGENOMIKA FUNKCJONALNA. Jak działają geny i genomy? Poziom I: Analizy transkryptomu
GENOMIKA FUNKCJONALNA Jak działają geny i genomy? Poziom I: Analizy transkryptomu Adnotacja (ang. annotation) pierwszy etap po uzyskaniu kompletnej sekwencji nukleotydyowej genomu analiza bioinformatyczna
Bardziej szczegółowoAleksandra Semik-Orzech
STĘŻENIE INTERLEUKINY 17 W POPŁUCZYNACH NOSOWYCH I INDUKOWANEJ PLWOCINIE U PACJENTÓW Z ALERGICZNYM NIEŻYTEM NOSA PO PROWOKACJI DONOSOWEJ ALERGENEM Aleksandra Semik-Orzech Wydział Lekarski, Śląska Akademia
Bardziej szczegółowo3. Podstawy genetyki S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Nazwa modułu. Kod F3/A. Podstawy genetyki. modułu
S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) 3. Podstawy genetyki I nformacje ogólne Kod F3/A modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Podstawy
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoBiologia molekularna
Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Program kształcenia Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Analityka Medyczna, studia jednolite magisterskie, studia stacjonarne i niestacjonarne
Bardziej szczegółowoS YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Biologia medyczna. Nie dotyczy
Załącznik Nr 3 do Uchwały enatu PUM 14/2012 YLABU MODUŁU (PRZEDMIOTU) Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów pecjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu I nformacje
Bardziej szczegółowoSylabus Biologia molekularna
Sylabus Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Program kształcenia Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Analityka Medyczna, studia jednolite magisterskie, studia stacjonarne
Bardziej szczegółowoGENOMIKA FUNKCJONALNA. Jak działają geny i genomy? Poziom I: Analizy transkryptomu
GENOMIKA FUNKCJONALNA Jak działają geny i genomy? Poziom I: Analizy transkryptomu Adnotacja (ang. annotation) pierwszy etap po uzyskaniu kompletnej sekwencji nukleotydyowej genomu analiza bioinformatyczna
Bardziej szczegółowostarszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg
STRESZCZENIE Przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) jest najczęstszą białaczką ludzi starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg kliniczny, zróżnicowane rokowanie. Etiologia
Bardziej szczegółowoGENOMIKA FUNKCJONALNA. Jak działają geny i genomy? Poziom I: Analizy transkryptomu
GENOMIKA FUNKCJONALNA Jak działają geny i genomy? Poziom I: Analizy transkryptomu Adnotacja (ang. annotation) pierwszy etap po uzyskaniu kompletnej sekwencji nukleotydyowej genomu analiza bioinformatyczna
Bardziej szczegółowopaździernika 2013: Elementarz biologii molekularnej. Wykład nr 2 BIOINFORMATYKA rok II
10 października 2013: Elementarz biologii molekularnej www.bioalgorithms.info Wykład nr 2 BIOINFORMATYKA rok II Komórka: strukturalna i funkcjonalne jednostka organizmu żywego Jądro komórkowe: chroniona
Bardziej szczegółowoEDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ LECZONYCH METODĄ FOTOTERAPII UVB.
Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku EDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ
Bardziej szczegółowoMIKROMACIERZE. dr inż. Aleksandra Świercz dr Agnieszka Żmieńko
MIKROMACIERZE dr inż. Aleksandra Świercz dr Agnieszka Żmieńko Informacje ogólne Wykłady będą częściowo dostępne w formie elektronicznej http://cs.put.poznan.pl/aswiercz aswiercz@cs.put.poznan.pl Godziny
Bardziej szczegółowoUniwersytet Łódzki, Instytut Biochemii
Życie jest procesem chemicznym. Jego podstawą są dwa rodzaje cząsteczek kwasy nukleinowe, jako nośniki informacji oraz białka, które tę informację wyrażają w postaci struktury i funkcji komórek. http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1959/press.html?print=1
Bardziej szczegółowoTERAPIA GENOWA. dr Marta Żebrowska
TERAPIA GENOWA dr Marta Żebrowska Pracownia Diagnostyki Molekularnej i Farmakogenomiki, Zakładu Biochemii Farmaceutycznej, Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Źródło zdjęcia: httpblog.ebdna.plindex.phpjednoznajwiekszychzagrozenludzkosciwciazniepokonane
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA
Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA Zakład Biologii Molekularnej Wydział Farmaceutyczny, WUM ul. Banacha 1, 02-097 Warszawa IZOLACJA DNA Z HODOWLI KOMÓRKOWEJ.
Bardziej szczegółowoZmienność genu UDP-glukuronozylotransferazy 1A1 a hiperbilirubinemia noworodków.
Zmienność genu UDP-glukuronozylotransferazy 1A1 a hiperbilirubinemia noworodków. Katarzyna Mazur-Kominek Współautorzy Tomasz Romanowski, Krzysztof P. Bielawski, Bogumiła Kiełbratowska, Magdalena Słomińska-
Bardziej szczegółowoSpodziewany efekt kliniczny wpływu wit. K na kość
Rola witaminy K2 w prewencji utraty masy kostnej i ryzyka złamań i w zaburzeniach mikroarchitektury Ewa Sewerynek, Michał Stuss Zakład Zaburzeń Endokrynnych i Metabolizmu Kostnego Uniwersytetu Medycznego
Bardziej szczegółowoJAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?
Podstawowe miary masy i objętości stosowane przy oznaczaniu ilości kwasów nukleinowych : 1g (1) 1l (1) 1mg (1g x 10-3 ) 1ml (1l x 10-3 ) 1μg (1g x 10-6 ) 1μl (1l x 10-6 ) 1ng (1g x 10-9 ) 1pg (1g x 10-12
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2. Identyfikacja płci z wykorzystaniem genu amelogeniny (AMGXY)
Ćwiczenie 2. Identyfikacja płci z wykorzystaniem genu amelogeniny (AMGXY) Cel ćwiczenia Amplifikacja fragmentu genu amelogeniny, znajdującego się na chromosomach X i Y, jako celu molekularnego przydatnego
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
Bardziej szczegółowoStosowanie schematów terapeutycznych a jakość życia i stopień kontroli objawów astmy oskrzelowej współwystępującej z alergicznym nieżytem nosa
Tekst: dr n. med. Mikołaj Dąbrowski, Klinika Chirurgii Kręgosłupa, Ortopedii Onkologicznej i Traumatologii, Ortopedyczno-Rehabilitacyjny Szpital Kliniczny im. Wiktora Degi Uniwersytetu Medycznego im. Karola
Bardziej szczegółowoSKUTECZNOŚĆ IZOLACJI JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?
SKUTECZNOŚĆ IZOLACJI Wydajność izolacji- ilość otrzymanego kwasu nukleinowego Efektywność izolacji- jakość otrzymanego kwasu nukleinowego w stosunku do ilości Powtarzalność izolacji- zoptymalizowanie procedury
Bardziej szczegółowoPatofizjologia i diagnostyka nietypowo przebiegającej cukrzycy typu 1
Patofizjologia i diagnostyka nietypowo przebiegającej cukrzycy typu 1 Ewelina Szamocka Praca magisterska wykonana w Katedrze Analityki Klinicznej Akademii Medycznej w Gdańsku pod kierunkiem prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoOcena ekspresji inwolukryny i β-defenzyny2 w skórze osób chorych na atopowe zapalenie skóry i łuszczycę zwykłą
Agnieszka Terlikowska-Brzósko Ocena ekspresji inwolukryny i β-defenzyny2 w skórze osób chorych na atopowe zapalenie skóry i łuszczycę zwykłą STRESZCZENIE Wstęp Atopowe zapalenie skóry (AZS) i łuszczyca
Bardziej szczegółowoS YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Stacjonarne (s)
Załącznik Nr 3 do Uchwały Senatu PUM 14/2012 S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa
Bardziej szczegółowoAmpliTest Babesia spp. (PCR)
AmpliTest Babesia spp. (PCR) Zestaw do wykrywania sekwencji DNA specyficznych dla pierwotniaków z rodzaju Babesia techniką PCR Nr kat.: BAC21-100 Wielkość zestawu: 100 oznaczeń Objętość pojedynczej reakcji:
Bardziej szczegółowoCzy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec
Czy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec Klinika Pneumonologii, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc OT w Rabce-Zdroju Epidemiologia Zakażenia
Bardziej szczegółowoROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem )
Publikacje naukowe: ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem 7.03.2013) Stosowanie larw Lucilia sericata jako metoda leczenia przewlekłych ran kończyn. Inne publikacje: 1.
Bardziej szczegółowoNowe spojrzenie na jedność patogenetyczną górnych i dolnych dróg oddechowych
WSTĘP Nowe spojrzenie na jedność patogenetyczną górnych i dolnych dróg oddechowych The new insight into the pathogenic unity of the upper and lower airways Potencjalne patofizjologiczne związki między
Bardziej szczegółowoOcena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą
Agnieszka Nawrocka Ocena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą
Bardziej szczegółowoWarto wiedzieć więcej o swojej chorobie, aby z nią walczyć
Warto wiedzieć więcej o swojej chorobie, aby z nią walczyć Kilka ważnych porad dla kobiet chorych na raka piersi Konsultacja merytoryczna: dr hab. n. med. Lubomir Bodnar Warto wiedzieć więcej o swojej
Bardziej szczegółowoMgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz
Mgr Paweł Musiał Porównanie funkcjonowania podstawow-ych i specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego na przykładzie Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Staszowie Rozprawa
Bardziej szczegółowoSkale i wskaźniki jakości leczenia w OIT
Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość
Bardziej szczegółowopteronyssinus i Dermatophagoides farinae (dodatnie testy płatkowe stwierdzono odpowiednio u 59,8% i 57,8% pacjentów) oraz żółtko (52,2%) i białko
8. Streszczenie Choroby alergiczne są na początku XXI wieku są globalnym problemem zdrowotnym. Atopowe zapalenie skóry (AZS) występuje u 20% dzieci i u ok. 1-3% dorosłych, alergiczny nieżyt nosa dotyczy
Bardziej szczegółowoOcena Pracy Doktorskiej mgr Moniki Aleksandry Ziętarskiej
Prof. dr hab. n. med. Robert Słotwiński Warszawa 30.07.2018 Zakład Immunologii Biochemii i Żywienia Wydziału Nauki o Zdrowiu Warszawski Uniwersytet Medyczny Ocena Pracy Doktorskiej mgr Moniki Aleksandry
Bardziej szczegółowoEKSTRAHOWANIE KWASÓW NUKLEINOWYCH JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?
EKSTRAHOWANIE KWASÓW NUKLEINOWYCH Wytrącanie etanolem Rozpuszczenie kwasu nukleinowego w fazie wodnej (met. fenol/chloroform) Wiązanie ze złożem krzemionkowym za pomocą substancji chaotropowych: jodek
Bardziej szczegółowoDr n. med. Aleksandra Szczepankiewicz. ALERGIA kwartalnik dla lekarzy Badania GWAS nowa strategia badań genetycznych w alergii i astmie.
autor(); Dr n. med. Aleksandra Szczepankiewicz Pracownia Badań Komórkowych i Molekularnych Kliniki Pneumonologii, Alergologii Dziecięcej i Immunologii Klinicznej UM w Po Kierownik Pracowni: Dr n. med.
Bardziej szczegółowoMetody badania ekspresji genów
Metody badania ekspresji genów dr Katarzyna Knapczyk-Stwora Warunki wstępne: Proszę zapoznać się z tematem Metody badania ekspresji genów zamieszczonym w skrypcie pod reakcją A. Lityńskiej i M. Lewandowskiego
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ III OPISPRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA (OPZ)
INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ im. Ludwika Hirszfelda Polska Akademia Nauk ul. Rudolfa Weigla 12, 53-114 Wrocław tel. / fax. (4871) 37-09-997, http://www.iitd.pan.wroc.pl NIP: 896-000-56-96;
Bardziej szczegółowoUdział IFN-gamma i TNF-alfa w etiopatogenezie polipów nosa badania wstępne*
Udział IFN-gamma i TNF-alfa w etiopatogenezie polipów nosa badania wstępne* Role of IFN-gamma and TNF-alpha in etiology of nasal polyps initial studies Wioletta Pietruszewska 1, Izabela Olejniczak 2, Tomasz
Bardziej szczegółowoDiagnostyka molekularna w OIT
Diagnostyka molekularna w OIT B A R B A R A A D A M I K K A T E D R A I K L I N I K A A N E S T E Z J O L O G I I I I N T E N S Y W N E J T E R A P I I U N I W E R S Y T E T M E D Y C Z N Y W E W R O C
Bardziej szczegółowow kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego,
1. Streszczenie Wstęp: Od połowy XX-go wieku obserwuje się wzrost zachorowalności na nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC), zarówno wśród dorosłych, jak i
Bardziej szczegółowoPersonalizacja leczenia w hematoonkologii dziecięcej
MedTrends 2016 Europejskie Forum Nowoczesnej Ochrony Zdrowia Zabrze, 18-19 marca 2016 r. Personalizacja leczenia w hematoonkologii dziecięcej Prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański Katedra i Klinika
Bardziej szczegółowoKonchoplastyka z użyciem plazmy argonowej u chorych z przewlekłym nieżytem nosa i astmą oskrzelową
186 Otorynolaryngologia 28, 7(4): 186-19 Konchoplastyka z użyciem plazmy argonowej u chorych z przewlekłym nieżytem nosa i astmą oskrzelową Argon Plasma Coagulation in patients with chronic rhinitis and
Bardziej szczegółowoDominika Stelmach Gr. 10B2
Dominika Stelmach Gr. 10B2 Czym jest DNA? Wielkocząsteczkowy organiczny związek chemiczny z grupy kwasów nukleinowych Zawiera kwas deoksyrybonukleoinowy U organizmów eukariotycznych zlokalizowany w jądrze
Bardziej szczegółowoIm szybciej poprawimy drożność nosa tym większa szansa na pełne wyleczenie i brak ryzyka związanego z wystąpieniem powikłań omówionych powyżej.
Przegroda nosa to część nosa wewnętrznego zbudowana z części chrzęstnej i kostnej. Jej skrzywienie powstaje na granicy styku części chrzęstnych i kostnych najczęściej jako wada wrodzona. Jeżeli skrzywienie
Bardziej szczegółowoTECHNIKI ANALIZY RNA TECHNIKI ANALIZY RNA TECHNIKI ANALIZY RNA
DNA 28SRNA 18/16S RNA 5SRNA mrna Ilościowa analiza mrna aktywność genów w zależności od wybranych czynników: o rodzaju tkanki o rodzaju czynnika zewnętrznego o rodzaju upośledzenia szlaku metabolicznego
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne. Biologia molekularna
Załącznik Nr 3 do Uchwały Senatu PUM 14/2012 S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów
Bardziej szczegółowo// // Zastosowanie pól magnetycznych w medycynie. Wydanie drugie. Autor: Aleksander Sieroń.
// // Zastosowanie pól magnetycznych w medycynie. Wydanie drugie. Autor: Aleksander Sieroń. Prof. Aleksander Sieroń jest specjalistą z zakresu chorób wewnętrznych, kardiologii i medycyny fizykalnej. Kieruje
Bardziej szczegółowoThis copy is for personal use only - distribution prohibited.
276 równawcza ocena wyników leczenia alergicznych i niealergicznych Comparative assessment of cryosurgical treatment results in allergic and non-allergic rhinitis SUMMARY procedures. - the inferior nasal
Bardziej szczegółowoNieżyty nosa, definiowane są jako stany zapalne
GKS w nieżytach nosa T E R A P I A Glicocorticosteroids in Rhinitis S U M M A R Y The classification of rhinitis arises from different pathomechanizm of mucosal inflammation. Glicocortycosteroids therapy
Bardziej szczegółowoi wsp. Wątpliwości nomenklaturowe i klasyfikacyjne niealergicznych nieżytów nosa
PRACE Grzanka A POGLĄDOWE i wsp. Wątpliwości nomenklaturowe i klasyfikacyjne niealergicznych nieżytów nosa 45 Wątpliwości nomenklaturowe i klasyfikacyjne niealergicznych nieżytów nosa Nonallergic rhinitis
Bardziej szczegółowoAmpliTest TBEV (Real Time PCR)
AmpliTest TBEV (Real Time PCR) Zestaw do wykrywania sekwencji RNA specyficznych dla TBEV (Tick-borne encephalitis virus) techniką Real Time PCR Nr kat.: RV03-50 Wielkość zestawu: 50 oznaczeń Objętość pojedynczej
Bardziej szczegółowoNowoczesne systemy ekspresji genów
Nowoczesne systemy ekspresji genów Ekspresja genów w organizmach żywych GEN - pojęcia podstawowe promotor sekwencja kodująca RNA terminator gen Gen - odcinek DNA zawierający zakodowaną informację wystarczającą
Bardziej szczegółowoJerzy Stockfisch 1, Jarosław Markowski 2, Jan Pilch 2, Brunon Zemła 3, Włodzimierz Dziubdziela 4, Wirginia Likus 5, Grzegorz Bajor 5 STRESZCZENIE
Czynniki ryzyka związane ze stylem i jakością życia a częstość zachorowań na nowotwory złośliwe górnych dróg oddechowych w mikroregionie Mysłowice, Imielin i Chełm Śląski Jerzy Stockfisch 1, Jarosław Markowski
Bardziej szczegółowoSpearman.
2 1 * :... 109 - :. Spearman. (α=0/05). : 20-29.. 50. :.. : ). sheikhi@dnt.mui.ac.ir * ( :1. :2. 89/5/5 89/8/4. 89/11/1 573 568 :(5)6 :1389 568 : %75 : ) %35-40 :. %35 :. : ) (. ( ) ) ( ) -1 : ( -2 ( -3-4
Bardziej szczegółowoZestaw do wykrywania Chlamydia trachomatis w moczu lub w kulturach komórkowych
Nr kat. PK15 Wersja zestawu: 1.2016 Zestaw do wykrywania w moczu lub w kulturach komórkowych na 50 reakcji PCR (50µl), włączając w to kontrole Detekcja oparta jest na amplifikacji fragmentu genu crp (cysteine
Bardziej szczegółowoPL 212748 B1. GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY, Gdańsk, PL SKRZYPSKI MARCIN, Sopot, PL JASSEM JACEK, Gdańsk, PL 31.01.2011 BUP 03/11 30.11.
PL 212748 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 212748 (21) Numer zgłoszenia: 388681 (22) Data zgłoszenia: 30.07.2009 (13) B1 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoCzęść praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I
Ćwiczenie 1 Część teoretyczna: Budowa i funkcje układu odpornościowego 1. Układ odpornościowy - główne funkcje, typy odpowiedzi immunologicznej, etapy odpowiedzi odpornościowej. 2. Komórki układu immunologicznego.
Bardziej szczegółowo4. Wyniki streszczenie Komunikat
4. Wyniki streszczenie Komunikat Aby przygotować powyższe zestawienia objęliśmy programem ponad 22.700 osób w 9 regionach kraju, z czego prawie ¼ przeszła szczegółowe badania lekarskie. Program ten jest
Bardziej szczegółowoDodatek F. Dane testowe
Dodatek F. Dane testowe Wszystkie dane wykorzystane w testach pochodzą ze strony http://sdmc.lit.org.sg/gedatasets/datasets.html. Na stronie tej zamieszczone są różne zbiory danych zebrane z innych serwisów
Bardziej szczegółowoMetody: PCR, MLPA, Sekwencjonowanie, PCR-RLFP, PCR-Multiplex, PCR-ASO
Diagnostyka molekularna Dr n.biol. Anna Wawrocka Strategia diagnostyki genetycznej: Aberracje chromosomowe: Metody:Analiza kariotypu, FISH, acgh, MLPA, QF-PCR Gen(y) znany Metody: PCR, MLPA, Sekwencjonowanie,
Bardziej szczegółowoUniwersytet Łódzki, Instytut Biochemii
Życie jest procesem chemicznym. Jego podstawą są dwa rodzaje cząsteczek kwasy nukleinowe, jako nośniki informacji oraz białka, które tę informację wyrażają w postaci struktury i funkcji komórek. Arthur
Bardziej szczegółowoUSG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia.
STRESZCZENIE Serologiczne markery angiogenezy u dzieci chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów - korelacja z obrazem klinicznym i ultrasonograficznym MIZS to najczęstsza przewlekła artropatia
Bardziej szczegółowoBIOTECHNOLOGIA MEDYCZNA
BIOTECHNOLOGIA MEDYCZNA K WBT BT2 101 Genomika funkcjonalna 30 4 WBT BT350 In vivo veritas praktikum pracy ze zwierzętami laboratoryjnymi 60 4 Mechanisms of cell trafficking from leucocyte homing to WBT
Bardziej szczegółowoTechniki znakowania cząsteczek biologicznych - opis przedmiotu
Techniki znakowania cząsteczek biologicznych - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Techniki znakowania cząsteczek biologicznych Kod przedmiotu 13.9-WB-BMD-TZCzB-W-S14_pNadGenSLPZU Wydział
Bardziej szczegółowoIL-4, IL-10, IL-17) oraz czynników transkrypcyjnych (T-bet, GATA3, E4BP4, RORγt, FoxP3) wyodrębniono subpopulacje: inkt1 (T-bet + IFN-γ + ), inkt2
Streszczenie Mimo dotychczasowych postępów współczesnej terapii, przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) nadal pozostaje chorobą nieuleczalną. Kluczem do znalezienia skutecznych rozwiązań terapeutycznych
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA
Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA Zakład Biologii Molekularnej Wydział Farmaceutyczny, WUM ul. Banacha 1, 02-097 Warszawa tel. 22 572 0735, 606448502
Bardziej szczegółowoPL 208956 B1. Sposób wykrywania i różnicowania chorób należących do grupy hemoglobinopatii, zwłaszcza talasemii
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 208956 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 381219 (22) Data zgłoszenia: 05.12.2006 (51) Int.Cl. C12Q 1/68 (2006.01)
Bardziej szczegółowolek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała
lek. Wojciech Mańkowski Zastosowanie wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP) przy kwalifikacji pacjentów do zabiegu przeszczepu drążącego rogówki i operacji zaćmy Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych
Bardziej szczegółowoNasal polyps. Wstęp. Polipy nosa. Keywords: nasal polyps, pathogenesis, differentiating, treatment
Review PAPERS Nasal polyps Polipy nosa Beata Rostkowska-Nadolska, Karolina Rostkowska, Marek Bochnia Keywords: nasal polyps, pathogenesis, differentiating, treatment Słowa kluczowe: polipy nosa, patogeneza,
Bardziej szczegółowo