KONCEPCJA INFORMATYCZNEGO WSPOMAGANIA KONSTRUOWANEGO SCENARIUSZA REGIONU

Transkrypt

1 KONCEPCJA INFORMATYCZNEGO WSPOMAGANIA KONSTRUOWANEGO SCENARIUSZA REGIONU Streszczenie Tadeusz Sęk Akademia Górniczo-Hutnicza W publikacji przedstawiono kolejny etap prac podczas budowy scenariusza rozwoju regionu. Opracowano i przedstawiono koncepcję w postaci schematu logicznego oraz zawartości baz danych i kolejności ich uŝytkowania. Określono kierunki działania (rodzaj baz danych), jakie powinny zostać podjęte, np. dla zmniejszenia bezrobocia, jak równieŝ prace stałe w zarządzie regionu w celu ukierunkowania jego rozwoju w przyszłości. Słowa kluczowe: biznes, ekonomia, strategia, region. Wprowadzenie W niniejszym referacie kontynuowane są rozwaŝania dotyczące konstruowania strategii rozwoju regionu z wykorzystaniem informatycznego wsparcia w postaci zbiorów danych zapisanych w bazach. Dotychczasowa urbanizacja terenu i wynikająca z niej produktywność regionu w najbliŝszej przyszłości będą dalej stanowiły podstawę funkcjonowania gmin w regionie. Stąd naleŝy zidentyfikować nowe moŝliwości występujące w regionie, następnie powinny zostać określone cele, do których mają zmierzać władze w swoich działaniach, a na tej podstawie opracować strategię ich rozwiązywania [3]. Zdefiniowanie zagadnienia Poprzednie dwa referaty stanowiły wstęp do dalszych prac nad problemem budowy strategii dla regionu. Problem ten jest o tyle istotny, iŝ nie stwierdzono istnienia obszaru na świecie, gdzie wszystkie problemy byłyby do końca rozwiązane. JeŜeli nawet wydaje się, Ŝe uzyskano odpowiedni poziom Ŝycia mieszkańców, następuje wpływ otoczenia, które powoduje zmiany, przez niektórych mieszkańców widziane jako negatywne. Na tej podstawie moŝna stwierdzić, Ŝe problemy z modernizacją strategii będą zawsze aktualne.

2 582 Realizacja Systemów Wspomagania Organizacji i rozwiązania W niniejszej publikacji podjęto próbę zdefiniowania rodzajów grup informatycznych, niezbędnych do ilościowo-jakościowego formułowaniu celu i ukierunkowania poczynań związanych z rozwojem regionu. Bazy danych Informatyczny system wspomagania konstruowania strategii dla regionu oparty winien być na informacjach zapisanych w bazach danych. MoŜna wyróŝnić następujące grupy danych (rys. 1.): Dane majątkowe przez dane majątkowe rozumie się charakterystykę działek lub obszarów moŝliwych do zagospodarowania: rejon, właściciel, nr katastralny działki, kategoria działki, kategoria gruntu, powierzchnia, rodzaj uzbrojenia działki, odległość od drogi głównej (krajowej), odległości od: kolei, lotniska lub drogi wodnej, planowane wykorzystanie obszaru. Dane ludnościowe liczba mieszkańców, według grup zarobkowania, wieku, wykształcenia. Aktualny stan zatrudnienia: liczebność grup, zatrudnienie ogółem, zatrudnienie wg branŝ, zatrudnienie wg własności, posiadanego zawodu; miejsc nieprodukcyjnych, osób oczekujących na miejsce, liczba miejsc pracy wolnych, zawody poszukiwane, zawody nie poszukiwane, osób przybyłych, (migracja), średnia liczba osób opuszczających region. Liczba miejsc w szkołach: podstawowych średnich wyŝszych państwowych i prywatnych. Liczba ludności z wykształceniem: podstawowym, średnim zawodowym, średnim ogólnym, wyŝszym technicznym, wyŝszym humanistycznym, podziałem na branŝe. Dane przemysłowe zapisy charakteryzujące istniejące przemysły: rodzaj przemysłu: grupa przemysłowa, rejon, miejsc pracy (ogólna), miejsc produkcyjnych. Wynagrodzenia: średnie w przemyśle, w firmach prywatnych. Wybrane wskaźniki: wartość produkcji sprzedanej na mieszkańca wartość produkcji sprzedanej na zatrudnionego wartość produkcji na zatrudnionego średnia liczba osób zatrudnionych w firmie całkowita wartość eksportu / mieszkańca całkowita wartość importu / mieszkańca. Dane socjalne obszary potrzeb socjalnych i opiekuńczych, liczba osób według rodzaju poszukiwanej pracy, rodzaju poszukiwanego wsparcia; wysokość pomocy społecznej na mieszkańca, średnia wartość zakupów, średnia wysokość oszczędności na mieszkańca, wskaźnik bezrobocia. Zdefiniowane cele formułowanej strategii umoŝliwiają podejmowanie działań, wykorzystujących doświadczenia z przeszłości i skutkować pozytywnie w przyszłości. Przez zdefiniowane cele rozumie się jednoznacznie i konkretne określenie celu, np. zmniejszenie bezrobocia do 12 %, z istniejącego, np.: 18 %. Zdefiniowane cele w sposób konkretny, pozwalają na planowanie konkretnych działań praktycznych, np. zakup i przygotowanie działek dla inwestora.

3 Koncepcja informatycznego wspomagania konstruowanego 583 Algorytm wspomagania informatycznego Scenariusze moŝliwych zdarzeń w przyszłości w danym rejonie mogą być oparte na: 1. Logice intuicyjnej, których istotą jest tworzenie list zdarzeń moŝliwych do wystąpienia w przyszłości; 2. Zdarzeń istotnych w regionie, które wystąpiły w przeszłości; 3. Przewidywany w przyszłości ciąg zdarzeń w gospodarce narodowej i globalnej. Działania w regionie powinny być ukierunkowane na działania w przyszłości, między innymi, na zwiększenie produktywności regionu proporcjonalne do posiadanych zasobów ludności [1]. Przy takim załoŝeniu w algorytmie przyjęto niŝej przedstawiony tok postępowania (rys. 2). 1) Przygotowanie do inwestycji. Poszukiwanie terenu wg rejonów na podstawie wykonanych planów urbanistycznego zagospodarowania przestrzennego moŝna wydzielić w rejonach miejskich i wiejskich tereny na budownictwo przemysłowe lub usługowe. Dołączanie nowych działek celem rozszerzenia tych parcel. Identyfikacja właścicieli i wszczęcie procedury zakupu działki przez gminę. 2) Określenie rodzaju inwestycji. MoŜliwa grupa przemysłów, które mogą być realizowane. Liczba specjalistów (wolnych) lub osób o zbliŝonych zawodach mieszkających w danym rejonie. NaleŜy uwzględnić liczbę osób bezrobotnych posiadających pewne doświadczenie w zbliŝonych zawodach. Wskazane jest przeprowadzenie badań ankietowych okolicznych mieszkańców mając na uwadze ich zgodę na przewidywaną inwestycję. 3) Określenie kwot na przygotowanie terenu. Określenie przewidywa-nych kosztów zakupu działek od właścicieli na podstawie cen rynkowych w danym rejonie. Oszacowanie wstępne kosztów przewidywanych do wykonania robót drogowych, np.: połączenia z siecią dróg krajowych. Obliczenie przewidywanych kosztów uzbrojenia terenu. Przewidywane koszty koniecznych (ewentualnych) wyburzeń. Inne koszty, np.: koszty przetargów. 4) Obliczenie BEP dla przewidywanej inwestycji (NPV, WACC, PP, S, Kc). Potrzebne dane w zaleŝności od przewidywanej inwestycji to: okres trwania inwestycji (n), saldo przepływów pienięŝnych w (t) roku realizowanej inwestycji (NFC t ), współczynnik dyskontowy, wyraŝa stopę dyskontową (a t ) średniowaŝony koszt kapitału (r*), koszt kapitału bankowego (r b ), stopa oprocentowania kredytu (i), stopa podatku dochodowego (P d - %); koszt kapitału własnego (r w ), udział kapitału bankowego w całości finansowanej inwestycji (w 1 ); udział kapitału własnego w całości finansowanej inwestycji (w 2 ). Jak równieŝ przewidywane dane o: wielkości sprzedaŝy (produkcji), cenie wyrobu, jednostkowy koszt zmienny, stałe koszty produkcji.

4 584 Realizacja Systemów Wspomagania Organizacji i rozwiązania 5) Opracowanie prospektu dla przyszłego inwestora. Ewentualni, przyszli inwestorzy powinni mieć przygotowany teren do zagospodarowania, poniewaŝ trudno sobie wyobrazić sytuację, w której sami będą załatwiać problemy z indywidualnymi właścicielami działek. Poszukiwanie inwestora powinno być ukierunkowane na produkcję lub usługi tego rodzaju, na jaki zgadzają się okoliczni mieszkańcy, jeŝeli tacy są w pobliŝu, aby późniejsze protesty nie zablokowały projektu. Prospekt powinien zawierać: mapę terenu, opis proponowanej działalności, obliczony czas zwrotu z inwestycji, zakładane ryzyko przedsięwzięcia, liczbę zatrudnionych pracowników oraz wyniki ankiet badanych mieszkańców. Wnioski końcowe W trakcie prac nad publikacją nasunęły się niŝej wymienione spostrzeŝenia. 1/ Działania podejmowane w najbliŝszych latach, zmierzające do ograniczania bezrobocia, wymagają ukierunkowania na wzrost produktywności regionu. WiąŜe się to z rozwojem produkcji i usług, to z kolei wymaga przygotowania nowych terenów do podejmowania takiej działalności. 2/ Wzrost produktywności regionu przyczyni się do rozwoju infrastruktury ogólnej w ramach robót realizowanych w ramach poszczególnych projektów. Publikacja została wykonana w ramach pracy statutowej Literatura [S2001] [S2002] [S2003] Sęk T.: Komputerowe wspomaganie decyzji w zarządzaniu Materiały IV Konferencji Komputerowo Zintegrowane Zarządzanie Zakopane 2001 Sęk T. (2002) Strategia rozwoju biznesu w regionie. Systemy Wspomagania Organizacji SWO-2002 Ustroń Sęk T. (2003) Scenariusze a rozwój regionu. Systemy Wspomagania Organizacji SWO-2003 Ustroń COCEPTION OF THE INFORMATIC ASSISTANCE TO THE CONSTRUCTED SCENARIO OF THE REGION In the paper a next stage of the works on construction of the region development scenario has been presented. The conception has been worked out and shown in the form of a logical scheme and contents of the data bases and a sequence of their utilization. In addition, there have been determined trends of the actions (kind of a data base) which should be taken to reduce e.g. unemployment as well

5 Koncepcja informatycznego wspomagania konstruowanego 585 as regular works at the region management in order to define its future development. Key words: business, economy, strategy, region. Rys. 1. Grupy baz danych w trakcie konstruowania strategii

6 586 Realizacja Systemów Wspomagania Organizacji i rozwiązania Rys. 2. Schemat ideowy koncepcji rozwoju rejonu