Terapia jednego dnia jako alternatywa dla tradycyjnego leczenia periodontologicznego przegląd piśmiennictwa
|
|
- Aleksandra Pawłowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Czas. Stomatol., 2006, LIX, 6, Organ Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego Terapia jednego dnia jako alternatywa dla tradycyjnego leczenia periodontologicznego przegląd piśmiennictwa One-day full mouth therapy as an alternative to conventional periodontal treatment review of literature Aleksandra Sender-Janeczek, Natalia Stawińska Z Katedry i Zakładu Periodontologii AM we Wrocławiu Kierownik: prof. dr hab. M. Ziętek Streszczenie Wprowadzenie: płytka bakteryjna pełni zasadniczą rolę w inicjowaniu stanów zapalnych w przyzębiu. Tworzą ją kooperujące za sobą drobnoustroje wraz ze środowiskiem określane mianem biofilmu, którego struktura stanowi ochronę przed odpowiedzią immunologiczną gospodarza, działaniem środków antyseptycznych oraz antybiotyków. Fakt ten wraz z występowaniem patogennych dla przyzębia bakterii w innych niszach jamy ustnej zmusza do poszukiwania nowych strategii leczniczych. Cel pracy: przedstawiono koncepcję leczenia zapalenia przyzębia, jaką jest full mouth therapy (FMT). Terapia jednego dnia polega na wykonaniu skalingu i root planingu obu łuków zębowych w ciągu 24 godzin. Integralną częścią tej procedury jest intensywne zastosowanie antyseptyków w obrębie kieszonki przyzębnej oraz w pozostałych niszach jamy ustnej, stanowiących rezerwuar bakterii patogennych dla przyzębia. Pozwala to na redukcję drobnoustrojów, zmniejszając tym samym ryzyko rekolonizacji kieszonek. Podsumowanie: terapia jednego dnia poszerza wachlarz możliwości postępowania w leczeniu zapaleń przyzębia. Obdarzona licznymi zaletami stanowi dobrą alternatywę do obowiązującego leczenia kwadrantowego. Są wskazane dalsze badania, mające na celu udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy ta forma terapii stanie się złotym standardem postępowania. HASŁA INDEKSOWE: pełna terapia jamy ustnej, pełna dezynfekcja jamy ustnej, zapalenie przyzębia, leczenie periodontologiczne Summary Introduction: Dental plaque plays a significant role in the initiation of periodontal inflammatory conditions. Such a biofilm is made up of microorganisms co-operative with their environment, its structure forming a defence mechanism against host s immunological response, antiseptics and antibiotics. This very fact, together with the presence of periopathogens in various oral niches, calls for the introduction of new treatment methods. Aim of the study: To introduce a clinical approach to treatment of periodontitis, namely full-mouth therapy (FMT). This one-day therapy consists of scaling and root-planing of both dental arches performed within 24 hrs. The integral part of this procedure involves extensive local application of antiseptics both in periodontal pockets and other oral periopathogenic niches. This way we achieve the reduction of microorganisms, at the same time reducing the risk of pockets being recolonised. Conclusion: FM one-day therapy allows for a wider variety of treatment methods in the management of periodontitis. Its many advantages speak in favour of this alternative to conventional quadrant approach. More research is required to find out whether this form of therapy will set a standard. KEYWORDS: full-mouth therapy, full-mouth disinfection, periodontitis, periodontal treatment 413
2 A. Sender-Janeczek, N. Stawińska Czas. Stomatol., Choroby przyzębia stanowią poważny problem zdrowotny (15, 16). Znaczący postęp w wyjaśnieniu etiologii zapaleń przyzębia pozwala na wprowadzanie lepszych metod zapobiegania, rozpoznawania oraz leczenia. Od dawna wiadomo, że czynnikiem wywołującym periodontopatie jest płytka bakteryjna. Płytka bakteryjna wraz z mikroflorą chorobotwórczą jest elementem koniecznym, ale niewystarczającym do wywołania choroby przyzębia. W etiopatogenezie istotną role odgrywają także, poza występowaniem patogennych bakterii, czynniki takie jak: podatność gospodarza oraz deficyt korzystnej flory bakteryjnej (7, 18, 23, 29). W wykonanych badaniach wpływ korzystnej flory bakteryjnej wyrażony był na różne sposoby, m.in.: jako pasywne zajmowanie nisz jamy ustnej, które w innych warunkach mogą być kolonizowane przez bakterie patogenne albo jako ograniczanie zdolności adherencyjnych patogenów do powierzchni tkanek jamy ustnej (29). Niektóre spośród tych mikroorganizmów wykazują hamujące działanie na żywotność lub wzrost patogenów, a także na ich zdolność do produkcji wirulentnych czynników bądź też degradację tych czynników (18). Antagonistyczne oddziaływanie w stosunku do Actinobacillu actinomycetemcomitans wykazują m.in.: Steptococcus sanguis, Streptococcus uberis, Actinomyces viscosus (30). Zapadalność na choroby przyzębia jest indywidualnie uwarunkowana i zależy od czynników genetycznych, związanych przede wszystkim z niewystarczającą odpowiedzią immunologiczną lub jej brakiem na pojawiające się patogeny. Istotne znaczenie ma także współistnienie chorób ogólnych, np. cukrzycy, niewydolności nerek czy chorób immunologicznych (10) oraz działanie czynników środowiskowych np. palenie tytoniu. Badania dowodzą, że osoby palące papierosy są w większym stopniu narażone na rozwój choroby. Przy już istniejącej chorobie przyzębia, nałóg ten w znaczący sposób pogarsza rokowanie w porównaniu do osób niepalących (10, 19, 38). Głównym czynnikiem wywołującym i nasilającym choroby przyzębia są drobnoustroje chorobotwórcze, przede wszystkim bakterie Gram-ujemne, beztlenowe. Kluczowymi patogenami, odpowiedzialnymi za destrukcję tkanek przyzębia są: Actinobacillus actinomycetemcomitans, Tannerella forsythensis (dawniej Bacteroides forsythus) i Porphyromonas gingivalis. Istotną rolę odgrywają także takie bakterie jak: Prevotella intermedia, Campylobacter rectus, Peptostreptococcus micros, Fusobacterium nucleatum, Eubacteria nodatum, Streptococcus intermedius i krętki (7, 18, 30, 37). Znaczącym osiągnięciem ostatniej dekady w wyjaśnianiu etiopatogenezy zapaleń przyzębia jest zdefiniowanie płytki poddziąsłowej jako biofilmu (37). Został on określony jako dobrze zorganizowana ekologiczna wspólnota, utworzona przez komórki jednego lub kilku gatunków mikroorganizmów, przylegających do siebie i wykazujących między sobą kooperacje metaboliczne (6, 7, 23). Zorganizowane w mikrokolonie drobnoustroje otoczone są przez macierz pozakomórkową, która stanowi ochronę przed odpowiedzią immunologiczną gospodarza, działaniem środków antyseptycznych oraz antybiotyków (1). Bakterie przyczyniające się do powstawania i rozwoju zapaleń przyzębia zlokalizowane są nie tylko w obrębie płytki na powierzchniach zębowych i w kieszonkach przyzębnych, ale także w innych niszach jamy ustnej. Rezerwuarem patogenów mogą być także: powierzchnia języka, migdałków i pozostałe powierzchnie błony śluzowej jamy ustnej oraz ślina (17). Istotny jest również fakt, że przekazywanie bakterii może następować przez szczotki do zębów, nici dentystyczne przy nie- 414
3 2006, LIX, 6 Alternatywa dla tradycyjnego leczenia periodontologicznego właściwym ich zastosowaniu (24). Z wykonanych badań wynika, że nisze jamy ustnej mogą stanowić w takiej sytuacji źródło reinfekcji leczonych jak i zakażenia zdrowych kieszonek. Umożliwiają transmisję patogennych bakterii miedzy członkami rodziny oraz stanowią rezerwuar infekcji tkanek wokół implantu (17). Fakt ten stawia przed lekarzami kolejne wyzwanie w poszukiwaniu nowych metod w zapobieganiu oraz leczeniu chorób przyzębia. Terapia jednego dnia jako nowa strategia leczenia periodontologicznego Dotychczasowa wiedza nie pozwala na ingerencję w genetyczne uwarunkowania choroby przyzębia, stąd też głównym założeniem leczenia periodontologicznego jest przede wszystkim eliminacja czynników patogennych oraz przywrócenie bardziej tlenowego środowiska, korzystnego dla sprzyjającej mikroflory jamy ustnej (33). Doniesienia z lat 90 o właściwościach płytki jako biofilmu bakteryjnego, który zasiedla całą jamę ustną, jak również przekazywanie bakterii patogennych między niszami i pomiędzy ludźmi doprowadziła do opracowania nowej strategii postępowania lekarskiego. Efektem pracy było stworzenie przez Quirynena i wsp. (28) koncepcji, która łączy mechaniczne oczyszczanie z zastosowaniem środków farmakologicznych, wykraczając w ten sposób poza zakres kieszonki przyzębnej. Nową strategię leczenia periodontologicznego nazwano full-mouth terapy FMT a jej istotny element stanowi full-mouth disinfection FMD. Postępowanie lecznicze polega na wykonaniu skalingu i root-planningu (usunięcie przesiąkniętego toksynami bakteryjnymi kamienia korzeniowego i wygładzenie powierzchni korzenia) w ciągu 24 godzin, połączonych z irygacją kieszonek i płukaniem jamy ustnej antyseptykami. Celem takiego postępowania jest zapobieganie rekolonizacji bakterii chorobotwórczych z kieszonek lub innych nisz ekologicznych jamy ustnej, co znacząco sprzyja redukcji całkowitej liczby poddziąsłowych bakterii patogennych i tworzy sprzyjające warunki dla zdrowienia tkanek przyzębia. Potwierdzeniem skuteczności nowej metody leczenia były wykonane przez Quirynena i wsp. (28) badania pilotażowe, których celem było porównanie metody FMD z tradycyjną metodą kwadrantowego skalningu i root-planningu w odstępach dwu tygodniowych (Q-SRP quadrant scaling and root-planning). Badania te wykonano w grupie dziesięciu osób z zaawansowanym zapaleniem przyzębia. U pięciu pacjentów wykonano skaling i root-planning na czterech kolejnych wizytach w odstępach dwóch tygodni, natomiast pięć pozostałych osób poddano leczeniu metodą FMD wg oryginalnego protokołu (tab. I). Przed przystąpieniem do leczenia u każdego pacjenta przeprowadzono instruktaż higieny jamy ustnej. Zostali oni zobowiązani do stosowania w warunkach domowych szczotek do zębów, szczoteczek międzyzębowych oraz szczotki do oczyszczania powierzchni języka oraz środka antyseptycznego w postaci chlorheksydyny. Badanie kliniczne wykonane po jednym i dwóch miesiącach od zabiegów, wykazały redukcję płytki, głębokości kieszonek na korzyść grupy testowej. Przy czym największe zmiany zaobserwowano w przypadku wyjściowo głębokich kieszonek (7-8 mm), w porównaniu do kieszonek o średniej głębokości (5-6 mm). Wyniki badań mikrobiologicznych nie wykazały statystycznie istotnej różnicy pomiędzy grupami, jakkolwiek zaobserwowano przypadki redukcji patogennej mikroflory w grupie testowej po miesiącu oraz znacząco więcej bakterii korzystnych po dwóch miesięcach. 415
4 A. Sender-Janeczek, N. Stawińska Czas. Stomatol., T a b e l a I. Oryginalny protokół metody FMD przedstawionej przez Quirynena i wsp. (28) Skaling i root-planning całego uzębienia (całe uzębienie na 2 wizytach w okresie 24 godzin np. 2 kolejne dni) w miejscowym znieczuleniu. Szczotkowanie powierzchni języka przez 1 minutę 1% żelem chlorheksydyny. Płukanie jamy ustnej dwukrotnie w ciągu dnia 0,2% roztworem chlorheksydyny przez 1 minutę (w ciągu ostatnich 10 s pacjent powinien tak płukać jamę ustną, aby preparat swym działaniem objął migdałki). Poddziąsłowa irygacja wszystkich kieszonek trzykrotnie przez 10 min 1% żelem chlorheksydyny po każdym z obu skalingów i root-planningu, powtórzone w dniu 8, z użyciem strzykawek objętości 6 i 8 mm. Płukanie jamy ustnej w domu 10 ml 0,2% roztworu chlorheksydyny dwukrotnie w ciągu dnia przez 1 min przez kolejne 2 tygodnie. Instruktaż higieny jamy ustnej obejmujący szczotkowanie zębów, oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych za pomocą szczoteczek międzyzębowych lub innych metod oraz szczotkowanie powierzchni języka. Skuteczność metody FMD została także potwierdzona w badaniu wykonanym przez Bollena i wsp. (5) w grupie szesnastu pacjentów z przewlekłym zapaleniem przyzębia. Autorzy ci posłużyli się zmodyfikowaną wersją protokołu Quirynena z 1995 roku, w którym wydłużyli okres stosowania 0,2% chlorheksydyny do płukania jamy ustnej oraz rozpylania jej na migdałki do dwóch miesięcy. Obserwacje kliniczne dokonano na początku leczenia oraz po okresie dwóch i czterech miesięcy. W obu przypadkach uzyskano zadawalające wyniki, przy czym u pacjentów poddanych metodzie FMD stwierdzono wyższą redukcję wskaźnika płytki (PI) i wskaźnika dziąsłowego (GI) oraz eliminację krwawienia podczas zgłębnikowania. Najwidoczniejsze wyniki redukcji głębokości kieszonek również uzyskano dla wyjściowo głębokich kieszonek (>7 mm). U pacjentów poddanych leczeniu metodą FMD stwierdzono także bardziej znaczącą redukcję bakterii patogennych w kieszonkach oraz w obrębie innych nisz jamy ustnej, w porównaniu do wyników metody tradycyjnej. Aby zweryfikować dotychczasowe wyniki, Mongardini i wsp. (20) wykonali badania większej, czterdziestoosobowej grupy pacjentów z zapaleniem przyzębia. Wyniki kliniczne zostały ocenione na początku terapii oraz po jednym, dwóch, czterech i ośmiu miesiącach. Grupa testowa w porównaniu z grupą kontrolną, po ośmiu miesiącach, uzyskała znacząco lepsze wyniki dotyczące spłycenia głębokości kieszonek oraz odbudowy przyczepu łącznotkankowego. Tak jak w innych badaniach znacząca była redukcja głębokości oraz odbudowa przyczepu łącznotkankowego dla wyjściowo głębokich kieszonek (>7 mm). W przypadku wskaźnika krwawienia dziąseł, w ósmym miesiącu po zakończeniu leczenia, jedynie 30% miejsc w przyzębiu w grupie testowej wykazywała obecność objawu krwawienia, zaś w grupie kontrolnej 45%. Potwierdzeniem antybakteryjnej skuteczności metody FMD były kolejne badania Quirynena i wsp. (31), w których zaobserwowano istotne zmniejszenie patogennej mikroflory w obrębie kieszonek, a także pozostałych nisz jamy ustnej. Podobne doniesienia zostały przedstawione przez Papaioannou (24) oraz De Soete (9). Stwierdzili oni, że metodę FMD 416
5 2006, LIX, 6 Alternatywa dla tradycyjnego leczenia periodontologicznego w porównaniu z Q-SRP charakteryzuje znaczące ograniczanie transmisji patogenów między poszczególnymi niszami jamy ustnej, co zostało potwierdzone badaniami klinicznymi i mikrobiologicznymi. W 2000 roku Quirynen i wsp. (30) wykonali kolejne badania, których celem była ocena skuteczności metody FMD, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu chlorheksydyny na wyniki terapeutyczne i mikrobiologiczne leczenia periodontologicznego. Przez okres ośmiu miesięcy badaniom została poddana grupa trzydziestu sześciu pacjentów, z których wyodrębniono trzy grupy dwunastoosobowe. W grupie kontrolnej Q-SRP (quadrant scaling and root-planning) wykonano zabieg kwadrant po kwadrancie w odstępach dwu tygodniowych, natomiast w grupie FRp (full-mouth root-plannig) wykonano skaling i root-planning całego uzębienia w ciągu 24 godzin. U badanych z grupy trzeciej Fdis (full- -mouth desinfection) przeprowadzono pełny SRP w 24 godziny w połączeniu z pełną dezynfekcją całej jamy ustnej z użyciem chlorheksydyny. U pacjentów z grup FRp i Fdis zaobserwowano większą redukcję głębokości kieszonek oraz odbudowę przyczepu łącznotkankowego, szczególnie dla kieszonek > 7 mm. Ponadto wskaźnik krwawienia dla obu grup testowych wynosił 25% krwawiących miejsc po zakończeniu leczenia, zaś dla grupy kontrolnej 50%. Również pod względem wyników mikrobiologicznych obie grupy FRp i Fdis uzyskały znaczącą redukcje flory patogennej, w porównaniu do grupy poddanej tradycyjnej metodzie leczenia. Różnice pomiędzy grupą FRp i Fdis były natomiast statystycznie nieistotne. Autorzy ci stwierdzili, że dodatkowa dezynfekcja w postaci chlorheksydyny może być wskazana, głównie ze względu na szybsze rozpoczęcie procesów gojenia jak i zmniejszenie dolegliwości bólowych po zabiegu, jakkolwiek nie może być dłużej rozważana jako conditio sine qua non. Z kolei Apatzidou i wsp. (2) zanegowali wyższość metody FMD w porównaniu do tradycyjnego leczenia periodontologicznego. Przeprowadzili oni badania na grupie czterdziestu pacjentów z przewlekłym zapaleniem przyzębia a wyniki kliniczne oceniane były po sześciu tygodniach i następnie sześciu miesięcach od rozpoczętego leczenia. Końcowe porównanie grupy testowej z grupą kontrolną nie wykazało znaczącej statystycznie różnicy zastosowanych metod. Ten sam zespół badawczy (3) przeprowadził także badania, celem których było stwierdzenie, czy metoda FMD powoduje istotną redukcje bakterii patogennych w porównaniu do leczenia Q-SRP w odstępach dwu tygodniowych. Do badań mikrobiologicznych wykorzystano reakcje łańcuchową polimerazy (PCR), na podstawie której możliwe było stwierdzenie obecności w płytce patogenów tj.: Porphyromonas gingivalis, Actinobacillus actinomycetemcomitans, Prevotella intermedia, Treponema denticola i Bacteroides forsythus. Procentowe porównanie wyników po okresie trzech i sześciu miesięcy nie wykazało znaczącej różnicy pomiędzy obydwiema metodami leczenia, jakkolwiek wykonanie skalingu i root-planningu zredukowało liczbę bakterii patogennych w obu grupach. Wykonane przez Apatzidou i wsp. (2, 3) badania nie potwierdziły wcześniejszych doniesień. Jakkolwiek autorzy nie negują metody FMD, jedynie sugerują przemyślane jej zastosowanie zależnie od stanu klinicznego i preferencji pacjenta. Podobne spostrzeżenia zostały przedstawione przez Greensteina (12, 13), który zwrócił uwagę na brak wyższości metody FMD nad tradycyjnym, kwadrantowym postępowaniem w chorobach przyzębia. Zwrócił on także uwagę na konieczność wykonania kolejnych badań w większych gru- 417
6 A. Sender-Janeczek, N. Stawińska Czas. Stomatol., pach pacjentów i w różnych ośrodkach badawczych. Niemniej jednak zauważył, że wybór takiej metody skraca i jednocześnie w bardziej efektywny sposób pozwala na wykorzystanie czasu leczenia zarówno przez lekarza jak i pacjenta. Jak każde postępowanie lecznicze tak i metoda FMT nie jest pozbawiona ewentualnych powikłań lub niekorzystnych efektów pojawiających się podczas terapii. Pacjenci poddani tej metodzie zgłaszali nieco większe dolegliwości bólowe po zabiegu w porównaniu z pacjentami leczonymi metoda tradycyjną z koniecznością stosowania środków przeciwbólowych do 48 godzin po zabiegu, ale dawki przyjmowanych leków były niewielkie, średnio 1 tabletka dziennie (17, 30). U niektórych pacjentów leczonych metodą FMT zaobserwowano także wzrost ciepłoty ciała ( 38 ), który utrzymywał się do 48 godzin po zabiegu, przy czym u tych pacjentów wystąpiła największa redukcja głębokości kieszonek. Przypuszcza się, że uzyskane wyniki są efektem nie tylko usunięcia patogenów z kieszonek, ale także wystąpienia ostrej reakcji immunologicznej gospodarza na zastosowane leczenie (reakcja Schwartzmana) (30). Podsumowanie Rezultaty stosowania metody FMT są bardzo obiecujące. Jej niewątpliwą zaletą jest uzyskiwane w pomiarach klinicznych spłycenie głębokości kieszonek i odbudowa przyczepu łącznotkankowego, szczególnie dla wyjściowo głębokich kieszonek (<7 mm) w porównaniu do dotychczasowo stosowanego mechanicznego leczenia, kwadrant po kwadrancie. FMT pozwala także na uzyskanie lepszych parametrów redukcji patogennych mikroorganizmów w poddziąsłowej florze bakteryjnej (5, 20, 24, 31). Kolejną zaletą metody FMT jest likwidacja fetor ex ore po zastosowanym leczeniu, czego nie uzyskuje się przy tradycyjnym leczeniu rozłożonym na kwadranty (32). Dzięki FMT minimalizowany jest także czas leczenia, z korzyścią zarówno dla pacjenta jak i lekarza. W niektórych przypadkach FMT zbliża się pod względem uzyskiwanych parametrów do leczenia chirurgicznego i może stanowić dla niego alternatywę (17, 30). Jednakże prawidłowe zastosowanie FMT pozwala uniknąć tego rodzaju powikłań. Jednocześnie, w celu uzyskania lepszych wyników parametrów klinicznych przede wszystkim w zakresie odbudowy przyczepu łącznotkankowego oraz głębokości kieszonek dziąsłowych, może być stosowanie antyseptyków lub chemioterapeutyków bezpośrednio do kieszonki (LDD Local Drug Delivery) (14, 34), a w niektórych uzasadnionych przypadkach, m.in.: agresywne zapalenie przyzębia, nie odpowiadająca na podstawowe leczenie przewlekła postać choroby, wskazane jest połączenie mechanicznego leczenia z antybiotykoterapią systemową, jednoskładnikową lub złożoną (22, 35, 36). Dobre rezultaty osiągnięto także przy stosowaniu mechanicznego oczyszczania w połączeniu z zażywaniem przez pacjenta podprogowej dawki doksycykliny; SDD-subantimicrobal dose doxycycline (11, 21, 26, 27). Należy także pamiętać, że osiągnięcie celu w leczeniu periodontologicznym powoduje wzrost liczby flory próchnicotwórczej (Streptoccocus mutans), co wymaga od lekarza i pacjenta jednoczesnego stosowania profilaktyki przeciwpróchnicowej (8). Na podstawie piśmiennictwa, przedstawiającego aktualny stan wiedzy można stwierdzić, że metoda FMT jest niezwykle obiecująca, zaś kolejne badania przyczynią się z pewnością do wyjaśnienia pojawiających się wątpliwości i pozwolą na optymalizacje postępowania lekarsko-stomatologicznego. 418
7 2006, LIX, 6 Alternatywa dla tradycyjnego leczenia periodontologicznego Piśmiennictwo 1. Academy Raport: Systemic Antibiotics in Periodontics., J. Periodontol., 2004, 75, Apatzidou D. A., Kinane D. F.: Quadrant root planning versus same-day full- -mouth root planning. I. Clinical findings. J.Clin. Periodontol., 2004, 31, Apatzidou D. A., Riggio M. P., Kinane D. F.: Quadrant root planning versus same-day full-mouth root planning. II. Microbiological findings. J. Clin. Periodontol., 2004, 31, Bernie K. M.: Full-mouth disinfection:an overview of research and clinical application. Hygiene Raport 2001, May, Bollen C. M., Mongardini C., Papaioannou W., van Steenberghe D., Quirynen M.: The effect of one-stage full-mouth disinfection on different intra-oral niches. Clinical and microbiological observations. J. Periodontol., 1998, 25, 1, Costeron J. W.: The role of bacterial surface sruchers in pathogenesis. Sience, 1999, 284, Darveau R. P., Tanner A., Page R. C.: The microbial challenge in periodontitis. Periodontol. 2000, 1997, 14, De Soete M., Dekeyser C., Pauwels M., Teugheles W., van Steendberghe D., Quirynen M.: Increase in cariogenic bacteria after initial periodontal therapy. J. Dent. Res., 2005, 84, 1, De Soete M.: Full mouth one stage disinfection of the oropharynx. A new treatment strategy for periodontitis. Ned. Tijdschr. Tandheelkd., 2002, 109, 11, Drisko C. H.: Trends in surgical and nonsurgical periodontal treatment. JADA, 2000, 131, Golub L. M., McNamara T. F., Ryan M. E., Kohut B., Blieden T., Payonk G., Sipos T., Baron H. J.: Adjunctive treatment with subantymicrobal doses of doxycycline: effects on gingival fluid collagenase activity and attachment loss in adult periodontitis. J. Clin. Periodontol., 2001, 28, Greenstein G.. Full-mouth therapy versus individual quadrant root planning: a critical commentary. J. Periodontol., 2002, 73, 7, Greenstein G.: Efficacy of fullmouth disinfection vs quadrant root planning. Compend Contin. Educ. Dent., 2004, 25, 5, 380-2, Herrera D., Sanz M., Jepsen S., Needleman I., Roldan S.: A systematic review on the effect of systemic antimicrobials as an adjunct to scaling and root planning in periodontitis patients. J. Clin. Periodontol., 2002, 29, 3, Iwanicka Frankowska E., Wierzbicka M., Szatko F., Pierzynowska E., Zawadziński M.: Stan zdrowia jamy ustnej polskiej populacji osób dorosłych w wieku lat w latach Stomatol. Współcz., 2003, 5, Iwanicka-Frankowska E., Wierzbicka M., Szatko F., Pierzynowska E., Zawadziński M.: Stan zdrowia jamy ustnej polskiej populacji osób dorosłych w wieku lat w ostatnim pięcioleciu. Stomatol. Współcz., 2003, 6, Koshy G., Corbert E. F., Ishikawa I.: A full-mouth disinfection approach to nonsurgical periodontal therapy prevention of reinfection from bacterial reservoirs. Periodontol. 2000, 2004, 36, Lovegrove J. M.: Dental plaque revisited: Bacteria associated with periodontal. disease. J. N. Z. Soc. Periodontol., 2004, 87, Magnusson I., Lindhe J.: Courrent concepts in diagnosis and treatment of periodontitis. Semin. Orthod., 1996, 2, 1, Mongardini C., van Steenberghe D., Dekeyser C., Quirynen M.: One stage full versus partial-mouth disinfection in the treatment of chronic adult or generalized early-onset periodontitis. I. Long-term clinical observations. J. Periodontol., 1999, 70, Nędzi-Góra M., Górska R.: Wpływ leczenia Periostatem na obraz kliniczny w przewlekłym zapaleniu przyzębia. Nowa Stomatol., 2003, 2, 24, Orti V., Jame O., Calas J., Gibert P.: Antibiotherapie et maladies parodontales (Antibiotherapy and periodontal diseases). EMC- Dentisterie, 2004, 1, Overman P. R.: Biofilm: a new view of plaque. J. Contemp. Dent. Pract., 2000, 1, 3, Papaioannou W., Bollen C. M., Quirynen M.: One-stage full-mouth disinfection to overcome intra-oral transmission of periodontopathogenes. Anaerobe 1997, 3, Petersilka G. J., Ehmke B., Flemmig T. F.: Antimicrobial effects of mechanical debridement. Periodontol. 2000, 2002, 28, Preshaw P. M., Hefi A. F., Jespen S., Etienne D., Walker C., Bradshaw M. H.: Subantimicrobal dose doxycycline as adjunctive treatment for periodonti- 419
8 A. Sender-Janeczek, N. Stawińska Czas. Stomatol., tis. A review. J. Clin. Periodontol., 2004, 31, Preshaw P. M., Hefti A. F., Novak M. J., Michalowicz B. S., Pihlstrom B. L., Schoor R., Trummel C. L., Dean J., Van Dyke T. E., Walker C. B., Bradshaw M. H.: Subantimicrobial dose doxycycline enhances the efficacy of scaling and root planning in chronic periodontitis: a multicenter trial. J. Periodontol., 2004, 75, 8, Quirynen M., Bollen C. M., Vandekerckhove B. N., Dekeyser C., Papaioannou W., Eyssen M.: Full vs. partial-mouth disinfection in the treatment of periodontal infections: short-term clinical and microbiological observations. J. Dent. Res., 1995, 74, 8, Quirynen M., De Soete M., Dierickx K., van Steenberghe D.: The intra-oral translocation of periodontopathogens jeopardises the outcome of periodontal therapy. A review of the literature. J. Clin. Periodontol., 2001, 28, Quirynen M., Mongardini C., De Soete M., Pauweles M., Coucke W., Van Eldere J., Van Steenberghe D.: The role of chlorhexidine in the one stage full-mouth disinfection treatment of patients with advanced adult periodontitis. Longterm clinical and microbiological observations. J. Clin. Periodontol., 2000, 28, Quirynen M., Mongardini C., Pauwels M., Bollen C. M., Van Eldere J., van Steenberghe D.: One stage full versus partial-mouth disinfection in the treatment of chronic adult or generalized early-onest periodontitis. II. Long-term impact on microbial load. J. Periodontol., 1999, 70, 6, Quirynen M., Mongardini C., van Steenberghe D.: The effect of 1-stage full- -mouth disinfection on oral maldor and microbial colonization of the tongue in peiodontitis. A pilot study. J. Periodontol., 1998, 69, 3, Quirynen M., Teughels W., De Soete M., Van Steenberghe D.: Topical antiseptics and antibiotics in the initial therapy of chronic adult periodontitis: microbiological aspects. Periodontol. 2000, 2002, 28, Schwach-Abdellaoui K., Vivien- Castoni N., Gurny R.: Local delivery of antimicrobial agents for the treatment of periodontal diseases. Eur. J. Pharm. Biopharm., 2000, 50, Slots J., Jorgensen M. G.: Effective, safe, practical and affordable periodontal antimicrobial therapy: where are we going, and are we there jet? Periodontol. 2000, 2002, 28, Slots J.: Selection of antimicrobial agents in periodontal therapy. J. Periodontol. Res., 2002, 37, Socransky S. S., Haffajee A. D.: Dental biofilm: difficult therapeutic targets. Periodontol. 2000, 2002, 28, Ziętek M.: Zdrowie jamy ustnej Polaków. Czas. Stomatol., 2005, LVIII, 6, Otrzymano: dnia 20.XII.2005 r. Adres autorek: Wrocław, ul. Krakowska
Ocena kliniczna Dentoseptu w całościowym odkażaniu jamy ustnej
Czas. Stomatol., 2010, 63, 1, 34-40 2010 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Ocena kliniczna Dentoseptu w całościowym odkażaniu jamy ustnej Clinical evaluation of Dentosept in full mouth disinfection
Bardziej szczegółowoChoroby przyzębia. Rok IV
Choroby przyzębia Rok IV Seminaria interaktywne 1. Budowa tkanek przyzębia brzeżnego. Rola i funkcja przyzębia w układzie stomatognatycznym. Kontrola odnowy tkanek w przyzębiu (powtórka z roku II i III).
Bardziej szczegółowoParoCheck. Oznaczanie bakterii odpowiedzialnych za chorobę przyzębia (periopatogenów)
ParoCheck Oznaczanie bakterii odpowiedzialnych za chorobę przyzębia (periopatogenów) JAK POWSTAJE CHOROBA PRZYZĘBIA? Zapalenie przyzębia jest chorobą infekcyjną tkanek podtrzymujących ząb. Nawet w zdrowej
Bardziej szczegółowoKliniczna i mikrobiologiczna ocena skuteczności zmodyfikowanego protokołu odkażania jamy ustnej w leczeniu przewlekłego zapalenia przyzębia
J Stoma 2011, 64, 5-6: 371-384 2011 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Clinical and microbiological evaluation of the effectiveness of the modified protocol of full-mouth disinfection in
Bardziej szczegółowoCHOROBY PRZYZĘBIA jak zmotywować pacjenta do zmiany nawyków?
CHOROBY PRZYZĘBIA jak zmotywować pacjenta do zmiany nawyków? BADANIE EPIDEMIOLOGICZNE Tylko 1,7% populacji dorosłych Polaków nie wymaga działań profilaktyczno-leczniczych w zakresie chorób przyzębia 1,7%
Bardziej szczegółowoZapraszamy do sklepu Producent: 5 Pillars Research 17,00 zł Waga: 0.08kg. Kod QR: Opis płukanki BLUEM 50ml (MAŁY)
HAPPYDENTAL Rafał Rogula ul. Bajana 39b/1a 54-129 Wrocław, PL NIP 949-189-63-28 info@happydental.pl Tel. 71-349-77-90/91 Zapraszamy do sklepu www.happydental.pl BLUEM 50ml - specjalistyczna PŁUKANKA do
Bardziej szczegółowoGłównym czynnikiem wywołującym chorobę przyzębia są bakterie znajdujące się w płytce nazębnej.
Paradontoza Paradontoza Paradontoza to drugie po próchnicy najczęściej spotykane schorzenie jamy ustnej i obecnie główna przyczyna utraty zębów u dorosłych. Jest to choroba przyzębia, czyli wszystkich
Bardziej szczegółowo8 osób na 10 cierpi na choroby przyzębia! Wiemy jak Państwu pomóc
Terapia vectorowa bezbolesny powrót przyzębia do zdrowia W terapii tej wykorzystujemy najlepszą dostępną technologię Vector Paro, która gwarantuje delikatne i bezbolesne leczenie przyczynowe oraz podtrzymujące,
Bardziej szczegółowolabrida bioclean Szczoteczka została opracowana przez ekspertów klinicznych w norweskiej firmie Labrida AS, która powstała w 2012 roku.
labrida bioclean CHIRURGIA I IMPLANTOLOGIA Antybakteryjna szczoteczka Labrida BioClean to nowatorskie narzędzie, które skraca czas leczenia i pomaga w delikatnym oraz skutecznym czyszczeniu mechanicznym
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 467 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 467 SECTIO D 2005 Katedra i Zakład Periodontologii A.M. we Wrocławiu 1 Katedra i Zakład Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji
Bardziej szczegółowoNZOZ CENTRUM UŚMIECHU www.centrum-usmiechu.pl HIGIENA JAMY USTNEJ
HIGIENA JAMY USTNEJ W etiopatogenezie chorób przyzębia najistotniejszą rolę odgrywają miejscowe czynniki zapaleniotwórcze: płytka bakteryjna i kamień nazębny Zapalenie dziąseł jest odwracalne, może trwać
Bardziej szczegółowoZe względu na brak potwierdzenia w badaniu przeprowadzonym wśród młodzieży (opisanym poniżej) wyniki zostały uznane za niedostatecznie przekonujące.
ZAŁĄCZNIK II WNIOSKI NAUKOWE I PODSTAWY DO WYDANIA POZYTYWNEJ OPINII ORAZ ZMIANY CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO, OZNAKOWANIA OPAKOWAŃ I ULOTKI DLA PACJENTA PRZEDSTAWIONE PRZEZ EUROPEJSKĄ AGENCJĘ
Bardziej szczegółowoOCENA TKANKI KOSTNEJ WOKÓŁ IMPLANTÓW WSZCZEPIONYCH W OBRĘBIE KOŚCI WŁASNEJ AUGMENTOWANEJ MATERIAŁAMI KSENOGENNYMI
Lek. dent. Jerzy Perendyk OCENA TKANKI KOSTNEJ WOKÓŁ IMPLANTÓW WSZCZEPIONYCH W OBRĘBIE KOŚCI WŁASNEJ AUGMENTOWANEJ MATERIAŁAMI KSENOGENNYMI Promotor pracy: Dr hab. n. med. Ewa Czochrowska Recenzenci pracy:
Bardziej szczegółowoPL B1. ZACHODNIOPOMORSKI UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNY W SZCZECINIE, Szczecin, PL BUP 08/12. EDYTA BALEJKO, Mierzyn, PL
PL 217389 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217389 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 392559 (22) Data zgłoszenia: 04.10.2010 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. Zbigniew Adamiak Olsztyn, Katedra Chirurgii i Rentgenologii z Kliniką Wydział Medycyny Weterynaryjnej UWM Olsztyn RECENZJA
Prof. dr hab. Zbigniew Adamiak Olsztyn, 17.10.2017 Katedra Chirurgii i Rentgenologii z Kliniką Wydział Medycyny Weterynaryjnej UWM Olsztyn RECENZJA rozprawy doktorskiej lek. wet. Magdaleny Gołyńskiej pt.
Bardziej szczegółowoOcena molekularna periopatogenów z głębokich kieszonek przyzębnych w przebiegu zaawansowanych zapaleń przyzębia
prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2013, 50, 2, 197 204 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Magdalena Baker 1, B, D, Monika Myszko-Coelho 2, E, F, Zbigniew
Bardziej szczegółowoAmerykańska Akademia Periodontologii. New Guidelines of the American Academy of Periodontology
Prace poglądowe Dent. Med. Probl. 2012, 49, 1, 47 51 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Renata Górska Nowe wytyczne Amerykańskiej Akademii Periodontologii
Bardziej szczegółowoZachowaj zęby na więcej niż 20 lat z Straumann Emdogain
Informacja dla pacjenta na temat leczenia chorób przyzębia Zachowaj zęby na więcej niż 20 lat z Straumann Emdogain Ponad 2 miliony leczonych pacjentów Co wiesz na temat choroby dziąseł i przyzębia? Choroby
Bardziej szczegółowoprof. dr hab. n. med. Renata Górska konsultant krajowy ds. periodontologii
prof. dr hab. n. med. Renata Górska konsultant krajowy ds. periodontologii Z okazji II Światowego Dnia Zdrowia Jamy Ustnej chciałabym zwrócić Państwa uwagę na niezwykle ważny problem, który jest przedmiotem
Bardziej szczegółowoWpływ higienizacji jamy ustnej na zmiany wybranych wskaźników tkanek okołozębowych i płytki nazębnej
ARTYKUŁY ORYGINALNE (ORIGINAL PAPERS) Wpływ higienizacji jamy ustnej na zmiany wybranych wskaźników tkanek okołozębowych i płytki nazębnej (The impact of oral cavity hygienisation on the changes of selected
Bardziej szczegółowoNajnowsze badania kliniczne. opublikowane w wydaniu specjalnym The Journal of Clinical Dentistry
Najnowsze badania kliniczne opublikowane w wydaniu specjalnym The Journal of Clinical Dentistry 2 Metody codziennego usuwania płytki nazębnej i ochrony dziąseł potwierdzone wynikami badań klinicznych Streszczenie
Bardziej szczegółowo2 RAMOWY PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO LEKARZA DENTYSTY
Załącznik nr 2 RAMOWY PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO LEKARZA DENTYSTY Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz doskonalenie i utrwalenie praktycznych umiejętności z zakresu promocji zdrowia oraz zapobiegania,
Bardziej szczegółowoStan higieny jamy ustnej i tkanek przyzębia mieszkańców Kielc w wieku lata
Stan higieny jamy ustnej i tkanek przyzębia mieszkańców Kielc w wieku 35 44 lata Monika Włosowicz 1, 2, Adam Wróbel2, Renata Górska 3 State of oral hygiene and periodontal tissues in inhabitants of Kielce
Bardziej szczegółowoAnalysis of clinical and microbiological results of photodynamic therapy as support in non-surgical treatment of periodontitis preliminary study
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2019, 71: 35-41 https://doi.org/10.32394/mdm.71.04 Kliniczna i mikrobiologiczna analiza niechirurgicznego leczenia zapalenia przyzębia ze wspomagającym wykorzystaniem terapii fotodynamicznej
Bardziej szczegółowoKonsultant Krajowy w Dziedzinie Periodontologii Zakład Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia Warszawski Uniwersytet Medyczny
Konsultant Krajowy w Dziedzinie Periodontologii Zakład Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia Warszawski Uniwersytet Medyczny Warszawa sluzowki@wum.edu.pl ul. Miodowa 18, 00-246 tel/fax: (22) 502-20-36; e-mail:
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu: Choroby przyzębia Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność - Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu: Choroby przyzębia Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność - Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów
Bardziej szczegółowoInformacje dla pacjenta. Piękny uśmiech przez całe życie.
Informacje dla pacjenta Piękny uśmiech przez całe życie. Nowoczesna profilaktyka. Piękny uśmiech przez całe życie. Profesjonalne czyszczenie zębów. Wystarczy wygodnie usiąść. Teraz możesz się szeroko uśmiechać.
Bardziej szczegółowoSylabus. Opis przedmiotu kształcenia Periodontologia przedkliniczna. Ćwiczenia laboratoryjne (CL) Ćwiczenia w warunkach. Ćwiczenia kliniczne (CK)
Nazwa przedmiotu Sylabus Opis przedmiotu kształcenia Periodontologia przedkliniczna Załącznik nr 5 Grupa szczegółowych efektów kształcenia Kod grupy C Nazwa grupy Nauki przedkliniczne Wydział Kierunek
Bardziej szczegółowoZadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia
Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie
Bardziej szczegółowoPeriimplantitis jest to proces zapalny toczący się wokoło
Leczenie Periimplantitis za pomocą lasera erbowo-jagowego lek. dent. Jacek Matys 1, dr n. med. Rafał Flieger 2, dr n. med. Przemysław Kopczyński 3 Periimplantitis jest to proces zapalny toczący się wokoło
Bardziej szczegółowoSylabus. Lekarsko-Stomatologiczny
Sylabus Opis przedmiotu kształcenia Załącznik nr 5 Nazwa modułu/przedmiotu Periodontologia Grupa szczegółowych efektów kształcenia Kod grupy F Nazwa grupy Nauki kliniczne zabiegowe Wydział Kierunek studiów
Bardziej szczegółowoZapraszamy do sklepu Producent: Waterpik 419,00 zł 369,00 zł Waga: 1.1kg. Kod QR: Irygator WP-100E ULTRA:
HAPPYDENTAL Rafał Rogula ul. Bajana 39b/a 54-29 Wrocław, PL NIP 949-89-63-28 info@happydental.pl Tel. 7-349-77-90/9 Zapraszamy do sklepu www.happydental.pl WATERPIK WP-00E2 ULTRA - stacjonarny irygator
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności płukanek Meridol i Listerine. we wstępnej fazie leczenia przewlekłego zapalenia. przyzębia badania kliniczne i ankietowe
Czas. Stomatol., 2009, 62, 6, 478-485 2009 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Ocena skuteczności płukanek Meridol i Listerine we wstępnej fazie leczenia przewlekłego zapalenia przyzębia badania
Bardziej szczegółowoSeria do pielęgnacji jamy ustnej TIENS
[bbbbbbbkkk [bbbbbbbkkk Zdrowe zęby, wspaniały uśmiech Seria do pielęgnacji jamy ustnej TIENS R&D Center Product Management Dept. Znaczenie opieki stomatologicznej Czy wiesz kiedy jest dzień zdrowych zębów?
Bardziej szczegółowokwestionariusze badania ankietowego, karta badania, broszura informacyjna dla pacjentek,
Dr hab. o. med. Jerzy Krupiński, emeryt. profesor oadzw. ŚUM Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej z Endodoocją ŚUM w Katowicach Kraków, 5 kwietnia 2018 Recenzja pracy doktorskiej lek. dent. Marty
Bardziej szczegółowoSKUTECZNOŚĆ LECZENIA ZĘBÓW Z ZAKAŻONYMI KANAŁAMI KORZENIOWYMI I CHOROBAMI TKANEK OKOŁOWIERZCHOŁKOWYCH
SKUTECZNOŚĆ LECZENIA ZĘBÓW Z ZAKAŻONYMI KANAŁAMI KORZENIOWYMI I CHOROBAMI TKANEK OKOŁOWIERZCHOŁKOWYCH KRYSTYNA PIETRZYCKA OBSERWACJE WŁASNE Copyright by BESTOM DENTOnet.pl Sp. z o.o. 2011 Autor Krystyna
Bardziej szczegółowoPromotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak
INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie
Bardziej szczegółowoAneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwoleń na dopuszczenie do obrotu
Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwoleń na dopuszczenie do obrotu Wnioski naukowe Uwzględniając sprawozdanie oceniające PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie (PSUR) dotyczących
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU PIOTR TURMIŃSKI Porównanie skuteczności wybranych metod fizjoterapeutycznych w leczeniu skręceń stawu skokowego STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ
Bardziej szczegółowoSERIA PRODUKTÓW TIENS DO HIGIENY JAMY USTNEJ. Zdrowe zęby, wspaniały uśmiech!
SERIA PRODUKTÓW TIENS DO HIGIENY JAMY USTNEJ Zdrowe zęby, wspaniały uśmiech! Znaczenie opieki stomatologicznej Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej 12 września Zęby mają wpływ na: Rozdrabnianie pokarmu Poprawność
Bardziej szczegółowoZALECENIA W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY U DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH. Opracowanie
Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej oraz ze środków Ministerstwa Zdrowia ZALECENIA W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA
Bardziej szczegółowoBłędy w kompleksowym leczeniu zapaleń przyzębia
Czas. Stomat., 2005, LVIII, 11 Błędy w kompleksowym leczeniu zapaleń przyzębia Mistakes in the integrated treatment of periodontitis Tomasz Konopka, Marek Ziętek Z Katedry Periodontologii AM we Wrocławiu
Bardziej szczegółowoRECENZJA. Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego) pt. OCENA BAKTERYJNEJ FLORY GRONKOWCOWEJ UŻYTKOWNIKÓW PROTEZ
Warszawski uniwersytet Meuyczny Dziekanat Wydziału Lekarsko-Dentystycznego Jl!^P.! 22! J?n'a OB. 05. 2019 Kraków, 29.04.2019 APL-D / W03.. RECENZJA pracy doktorskiej lek. dent. Krzysztofa Majchrzaka (z
Bardziej szczegółowoFLORA BEZTLENOWA KIESZONEK PRZYZĘBNYCH W ZAPALENIU PRZYZĘBIA A PORÓD PRZEDWCZESNY
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 008, 60: 7-78 Katarzyna Betleja-Gromada, Jadwiga Banach, Alina Kaczmarek, Magdalena Mnichowska-Polanowska, Stefania Giedrys-Kalemba FLORA BEZTLENOWA KIESZONEK PRZYZĘBNYCH W ZAPALENIU
Bardziej szczegółowoPeriimplantitis przegląd piśmiennictwa w oparciu o wybrane przypadki własne
Periimplantitis przegląd piśmiennictwa w oparciu o wybrane przypadki własne Periimplantitis literature review, supplemented by selected cases Autorzy_Karolina Szaniawska, Artur Rasiński, Igor Kresa, Anna
Bardziej szczegółowoSilna kość dla pięknych zębów
INFORMACJA DLA PACJENTA Rekonstrukcja kości z zastosowaniem preparatów Bio-Oss oraz Bio-Gide Silna kość dla pięknych zębów 1 Spis treści Uśmiech to najlepszy sposób na pokazanie własnych zębów 3 Jakie
Bardziej szczegółowoDO PŁUKANIA KIESZONEK DZIĄSŁOWYCH
01 2019 DO PŁUKANIA KIESZONEK DZIĄSŁOWYCH Laboratorium Farmakologii Stomatologicznej Nasutów 99 C 21-025 Niemce www.arkonadent.com DO PŁUKANIA KIESZONEK DZIĄSŁOWYCH - PŁUCZE, PRZEMYWA I OCZYSZCZA KIESZONKI
Bardziej szczegółowoWDRAŻANIE PROCEDUR HIGIENICZNYCH
WDRAŻANIE PROCEDUR HIGIENICZNYCH w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta Dr n.med. Grażyna Bulek-Juranek Ustalono ponad wszelką wątpliwość inicjujące tło bakteryjne chorób przyzębia i próchnicy
Bardziej szczegółowoPrzywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie
Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu
Bardziej szczegółowoPeriimplantitis jest to proces zapalny toczący się wokoło
Leczenie periimplantitis za pomocą lasera erbowo-jagowego lek. dent. Jacek Matys 1, dr n. med. Rafał Flieger 2, dr n. med. Przemysław Kopczyński 3 Periimplantitis jest to proces zapalny toczący się wokoło
Bardziej szczegółowoOcena występowania bakterii związanych z chorobą przyzębia w blaszce miażdżycowej naczyń wieńcowych
Czas. Stomat., 2005, LVIII, 5 Ocena występowania bakterii związanych z chorobą przyzębia w blaszce miażdżycowej naczyń wieńcowych Assessment of the incidence of bacteria associated with periodontal disease
Bardziej szczegółowoWykaz profilaktycznych świadczeń stomatologicznych dla dzieci i młodzieży do ukończenia. do ukończenia 19. roku życia oraz warunki ich realizacji
Załącznik nr 10 Wykaz profilaktycznych świadczeń stomatologicznych dla dzieci i młodzieży do ukończenia 19. roku oraz warunki ich realizacji Tabela nr 1 Wykaz profilaktycznych świadczeń stomatologicznych
Bardziej szczegółowoOCENA STĘŻEŃ EGZOGLIKOZYDAZ W ŚLINIE PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁYM ZAPALENIEM PRZYZĘBIA PO LECZENIU APROTYNINĄ
ANNALES ACADEMIAE MEDICAE STETINENSIS ROCZNIKI POMORSKIEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W SZCZECINIE 2007, 53, SUPPL. 3, 137 141 ANNA SKURSKA, MAŁGORZATA PIETRUSKA, ANNA BERNACZYK 1, MAŁGORZATA KNAŚ 2, JAN PIETRUSKI
Bardziej szczegółowoEtyka finansowania leczenia chorób rzadkich onkologicznych
Etyka finansowania leczenia chorób rzadkich onkologicznych Piotr Fiedor VI Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy Opracowano na podstawie źródeł udostępnionych w systemie informacji publicznej 11.08.2016
Bardziej szczegółowoCzęstość występowania chorób przyzębia u mieszkańców Warszawy w wieku lat na podstawie wskaźnika CPITN
Borgis Częstość występowania chorób przyzębia u mieszkańców Warszawy w wieku 35- lat na podstawie wskaźnika CPITN *Monika Adamczyk, Agata Orzechowska, Magdalena Napora, Małgorzata Wyszyńska, Renata Górska
Bardziej szczegółowoROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem )
Publikacje naukowe: ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem 7.03.2013) Stosowanie larw Lucilia sericata jako metoda leczenia przewlekłych ran kończyn. Inne publikacje: 1.
Bardziej szczegółowoPodsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu leczniczego Dobenox przeznaczone do publicznej wiadomości.
VI.2 Plan Zarządzania Ryzykiem dla produktów kwalifikowanych jako "Well established use" zawierających Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu leczniczego Dobenox przeznaczone do publicznej
Bardziej szczegółowoSkale i wskaźniki jakości leczenia w OIT
Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość
Bardziej szczegółowoKierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna
Bardziej szczegółowoCzęstość występowania chorób przyzębia u osób w wieku lat w populacji dużych aglomeracji miejskich
Prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2012, 49, 1, 19 27 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Renata Górska 1, Małgorzata Pietruska 2, Elżbieta Dembowska 3, Joanna
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Lekarsko stomatologiczny (WLS) 2 ECTS. wykłady-5h seminaria-5h ćwiczenia-25h razem 35h
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu: Choroby przyzębia Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność - Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK DLA PACJENTÓW JAK DBAĆ O GARDŁO I KRTAŃ? Przewlekły nieżyt gardła i krtani
PRZEWODNIK DLA PACJENTÓW JAK DBAĆ O GARDŁO I KRTAŃ? Przewlekły nieżyt gardła i krtani 1 W codziennej praktyce lekarskiej rozróżnia się zapalenie gardła, będące procesem zapalnym, rozwijającym się bez udziału
Bardziej szczegółowoWyniki Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej populacji młodych dorosłych w Polsce w 2012 roku
Borgis Wyniki Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej populacji młodych dorosłych w Polsce w 2012 roku *Izabela Strużycka 1, Maria Wierzbicka 2, Elżbieta Jodkowska 3, Ewa Rusyan 3, Michał Ganowicz 4, Katarzyna
Bardziej szczegółowoProfilaktyka próchnicy u kobiet ciężarnych zalecenia dla lekarzy stomatologów
Profilaktyka próchnicy u kobiet ciężarnych zalecenia dla lekarzy stomatologów W 2014 roku, z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej i firmy Colgate powołany został Polski Oddział Sojuszu
Bardziej szczegółowoZastosowanie testów diagnostyki mikrobiologicznej u pacjentów z chorobą przyzębia
Borgis Zastosowanie testów diagnostyki mikrobiologicznej u pacjentów z chorobą przyzębia *Agnieszka Osmólska-Bogucka Zakład Ortodoncji Instytutu Stomatologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik
Bardziej szczegółowo1,2 1,2 1, (ogólnoustrojowe stosowanie substancji przeciwbakteryjnych) i w latach
1,2 1, 1,3, 1,2 1 Section of Graduate Periodontology Faculty of Dentistry, Complutense University, Madryt, Hiszpania 2 3 Grupa badawcza Host Response in Oral and Periodontal Pathology, University Complutense,
Bardziej szczegółowoDiagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz
Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz Diagnostyka mikrobiologiczna sepsy oferta firmy biomerieux Automatyczne analizatory do posiewów krwi Automatyczne analizatory do identyfikacji
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoAneks IV. Wnioski naukowe
Aneks IV Wnioski naukowe 1 Wnioski naukowe Od czasu dopuszczenia produktu Esmya do obrotu zgłoszono cztery przypadki poważnego uszkodzenia wątroby prowadzącego do transplantacji wątroby. Ponadto zgłoszono
Bardziej szczegółowoElżbieta Arłukowicz Streszczenie rozprawy doktorskiej
Elżbieta Arłukowicz Streszczenie rozprawy doktorskiej Analiza zmienności ilościowej i jakościowej tlenowej flory bakteryjnej izolowanej z ran przewlekłych kończyn dolnych w trakcie leczenia tlenem hiperbarycznym
Bardziej szczegółowoZastosowanie terapii fotodynamicznej apdt w stomatologii
Wacław Steczko, Katarzyna Żurowska, Przemysław Dubis* Zastosowanie terapii fotodynamicznej apdt w stomatologii The using of the photodynamic therapy apdt in dentistry *lek. stom. Wacław Steczko, lek. stom.
Bardziej szczegółowoPróchnica u osób dorosłych. Zalecenia higieniczne - informacje dla zespołów stomatologicznych
Próchnica u osób dorosłych Zalecenia higieniczne - informacje dla zespołów stomatologicznych Dokładna diagnostyka choroby próchnicowej uwzględnia:» stopień zaawansowania zmian próchnicowych z użyciem systemu
Bardziej szczegółowoTissue - (Tkanka) Infection - (Infekcja ) TIME. Moisture - (Wilgoć) Edge - (Naskórkowanie )
Mgr Katarzyna Mucha Tissue - (Tkanka) Infection - (Infekcja ) Moisture - (Wilgoć) TIME Edge - (Naskórkowanie ) TIME skrót i reguła KONCEPCJA OPRACOWANA W 2002, rok później opublikowana Definiuje cztery
Bardziej szczegółowoTEMATY SZKOLEŃ Konsultant Naukowy Medilab Sp. z o.o. dr n. med. Justyna Piwowarczyk
TEMATY SZKOLEŃ 2017 Konsultant Naukowy Medilab Sp. z o.o dr n. med. Justyna Piwowarczyk HIGIENICZNA DEZYNFEKCJA I MYCIE RĄK PERSONELU MEDYCZNEGO WG NAJNOWSZYCH WYTYCZNYCH Definicja higienicznej dezynfekcji
Bardziej szczegółowoDZIENNIK PRAKTYK PRAKTYCZNE NAUCZANIE KLINICZNE
UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KROL MRCINKOWSKIEGO W POZNNIU 60-812 POZNŃ, UL.UKOWSK 70 KIERUNEK LEKRSKO-DENTYSTYCZNY DZIENNIK PRKTYK PRKTYCZNE NUCZNIE KLINICZNE KIERUNEK LEKRSKO-DENTYSTYCZNY imię i nazwisko
Bardziej szczegółowoAgresywne zapalenie przyzębia wyzwanie diagnostyczne
Borgis Agresywne zapalenie przyzębia wyzwanie diagnostyczne *Agata Orzechowska Zakład Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia, Wydział Lekarsko-Dentystyczny, Warszawski Uniwersytet Medyczny Kierownik Zakładu:
Bardziej szczegółowoEpidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?
Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Niewydolność
Bardziej szczegółowoOCENA WPŁYWU PŁUKANEK MERIDOL I LISTERINE NA STAN PRZYZĘBIA OGÓLNIE ZDROWYCH OSÓB DOROSŁYCH Z PRZEWLEKŁYM ZAPALENIEM PRZYZĘBIA
ANNALES ACADEMIAE MEDICAE STETINENSIS ROCZNIKI POMORSKIEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W SZCZECINIE 2007, 53, SUPPL. 3, 28 33 EWA DOLIŃSKA, MAŁGORZATA PIETRUSKA, AGNIESZKA PANICZKO, ANNA SKURSKA, WANDA STOKOWSKA
Bardziej szczegółowoSolidna struktura kostna to podstawa zdrowego uśmiechu
Solidna struktura kostna to podstawa zdrowego uśmiechu TAJEMNICA PIĘKNEGO UŚMIECHU Uśmiech jest ważny w wyrażaniu uczuć oraz świadczy o naszej osobowości. Dla poczucia pewności siebie istotne jest utrzymanie
Bardziej szczegółowoBadanie: Badanie stomatologiczne
Badanie: Badanie stomatologiczne Lek.dent. Katarzyna Zawadzka Gabinet stomatologiczny Gratis Konsultacja protetyczna (wliczona w cenę leczenia) Konsultacja implantologiczna (wliczona w cenę leczenia) 100
Bardziej szczegółowoINTESTA jedyny. oryginalny maślan sodu w chronionej patentem matrycy trójglicerydowej
INTESTA jedyny oryginalny maślan sodu w chronionej patentem matrycy trójglicerydowej Dlaczego INTESTA? kwas masłowy jest podstawowym materiałem energetycznym dla nabłonka przewodu pokarmowego, zastosowanie,
Bardziej szczegółowoAnalysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn
Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with
Bardziej szczegółowoFotoSanNewsletter. Dezynfekcja aktywowana światłem (LAD). Jaki jest obecny stan badań? LAD w periodontologii. Università La Sapienza - ROMA
FotoSanNewsletter DROGI DENTYSTO Prosimy Cię, abyś po przeczytaniu tego Newslettera zastanowił się nad następującymi kwestiami: 1 SKUTECZNOŚĆ W PERIODONTOLOGII Czy znasz inny sposób leczenia, który po
Bardziej szczegółowoAnaliza porównawcza występowania periimplantitis kliniczne obserwacje 4-letnie
_periimplantitis Analiza porównawcza występowania periimplantitis kliniczne obserwacje 4-letnie The compare study of the periimplantitis 4 years of clinical observation Autorzy_ Damian Dudek, Oliwia Segiet,
Bardziej szczegółowoPRACE ORYGINALNE. Weryfikacja genetyczna i mikrobiologiczna uogólnionego przewlekłego i uogólnionego agresywnego zapalenia przyzębia
PRACE ORYGINALNE Dent. Med. Probl. 2012, 49, 3, 370 376 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Jan Kowalski Weryfikacja genetyczna i mikrobiologiczna uogólnionego
Bardziej szczegółowoŻylna choroba zakrzepowo-zatorowa Niedoceniany problem?
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Niedoceniany problem? Żylna Choroba Zakrzepowo-Zatorowa (ŻChZZ) stanowi ważny ny, interdyscyplinarny problem współczesnej medycyny Zakrzepica żył głębokich (ZŻG) (Deep
Bardziej szczegółowoMateriały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego
Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )
Bardziej szczegółowoSTOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA
STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Stomatologia zachowawcza- zajmuje się metodami zachowania naturalnych właściwości zębów, które zostały utracone na skutek działania bodźców zewnętrznych. Najgroźniejszym z nich
Bardziej szczegółowoMikroflora bakteryjna łoża implantów niezintegrowanych z kością identyfikowana testem Perio-Analizy
2009, tom X, nr 2 (35) Implantoprotetyka Ryszard Koczorowski, Monika Hemerling Mikroflora bakteryjna łoża implantów niezintegrowanych z kością identyfikowana testem PerioAnalizy Bacterial microflora of
Bardziej szczegółowoPROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie
PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA: Czym jest prokalcytonina? PCT w diagnostyce i monitowaniu sepsy PCT w diagnostyce zapalenia dolnych dróg oddechowych Interpretacje
Bardziej szczegółowoWPŁYW DYMU PAPIEROSOWEGO NA PRZEBIEG I STOPIEŃ ZAAWANSOWANIA PROCESU ZAPALNEGO W TKANKACH PRZYZĘBIA*
ANNALES ACADEMIAE MEDICAE STETINENSIS ROCZNIKI POMORSKIEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W SZCZECINIE 2011, 57, 1, 88 95 RAFAŁ RUDZIŃSKI, JADWIGA BANACH WPŁYW DYMU PAPIEROSOWEGO NA PRZEBIEG I STOPIEŃ ZAAWANSOWANIA
Bardziej szczegółowoOcena rozprawy doktorskiej. Lek. stom. Renata Majka. Stan jamy ustnej u pacjentów zaopatrzonych szynami ochronnymi
Kraków, 10.01.2019 Ocena rozprawy doktorskiej Lek. stom. Renata Majka Stan jamy ustnej u pacjentów zaopatrzonych szynami ochronnymi poddanych radioterapii obszaru głowy i szyi. Radioterapia jest standardową
Bardziej szczegółowoProgram specjalizacji w PERIODONTOLOGII
CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO Program specjalizacji w PERIODONTOLOGII Warszawa 2000 (c) Copyright by Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa 2000 Program specjalizacji przygotował
Bardziej szczegółowoLaser Er:YAG - kluczowy czynnik w leczeniu periimplantitis
Laser Er:YAG - kluczowy czynnik w leczeniu periimplantitis Autorzy_ Frank Liebaug i Ning Wu _Obecnie implanty stomatologiczne są powszechnie akceptowane przez pacjentów. Uchodzą za pożądaną terapię w leczeniu
Bardziej szczegółowoDZIENNIK PRAKTYK PRAKTYCZNE NAUCZANIE KLINICZNE KIERUNEK LEKARSKO-DENTYSTYCZNY
DZIENNIK PRKTYK PRKTYCZNE NUCZNIE KLINICZNE KIERUNEK LEKRSKO-DENTYSTYCZNY DZIENNIK PRKTYK kierunek lekarsko-dentystyczny Imię i nazwisko studenta PESEL Numer albumu zdjęcie Nazwa uczelni Data wystawienia
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności laseroterapii w dezynfekcji systemu korzeniowego zębów- badania in vitro
lek. dent. Ewa Joanna Prażmo Ocena skuteczności laseroterapii w dezynfekcji systemu korzeniowego zębów- badania in vitro Streszczenie Wstęp Bakteria Enterococcus faecalis jest jednym ze składników naturalnej
Bardziej szczegółowoOporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez
Informacja o aktualnych danych dotyczących oporności na antybiotyki na terenie Unii Europejskiej Październik 2013 Główne zagadnienia dotyczące oporności na antybiotyki przedstawione w prezentowanej broszurze
Bardziej szczegółowo1. Demonstracja preparatów bakteryjnych barwionych metodą negatywną ukazujących kształty komórek bakteryjnych.
Ćwiczenie 1. Mikrobiologia ogólna - Budowa komórki bakteryjnej. Metody barwienia preparatów bakteryjnych. Wzrost drobnoustrojów w warunkach laboratoryjnych. Uzyskiwanie czystej hodowli. Identyfikowanie
Bardziej szczegółowo