ELEMENTY ELEKTRONICZNE
|
|
- Magda Olszewska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 AKADEMIA GÓNIZO-HUTNIZA IM. STANISŁAWA STASZIA W KAKOWIE Wydział Informayki, Elekroniki i Telekomunikacji Kaedra Elekroniki EEMENTY EEKTONIZNE dr inż. Pior Dziurdzia paw. -3, pokój 413; el , pior.dziurdzia@agh.edu.pl dr inż. Ireneusz Brzozowski paw. -3, pokój 512; el , ireneusz.brzozowski@agh.edu.pl EEMENTY EEKTONIZNE O JUŻ WIEMY, DO ZEGO BĘDĄ NAM POTZEBNE? Teoria obwodów EEMENTY elekroniczne UkŁady elekroniczne EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 2 1
2 EEMENT a PZYZĄD elemen część składowa jakiejś całości przyrząd urządzenie echniczne służące do wykonywania określonych czynności, zwykle pomiarowych (Słownik Języka Polskiego PWN - hp://sjp.pwn.pl/) EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 3 EEMENT a PZYZĄD Elemen elekroniczny Najprossza część układu elekronicznego sanowiąca konsrukcyjną całość, ma pewne własności i spełnia określoną elemenarną funkcję (przewodzi prąd, wywarza pole elekryczne id.) częso: EEMENT PZYZĄD zwłaszcza w handlu Przyrząd elekroniczny Funkcjonalny składnik układu elekronicznego, częso składający się z kilku elemenów, ale spełniający pewną funkcję w większym układzie przyrząd półprzewodnikowy, lampa elekronowa - przyrząd próżniowy EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 4 2
3 EEMENT a PZYZĄD Płyka układu scalonego zesaw odpowiednio połączonych elemenów elekronicznych Ta sama płyka układu scalonego zamonowana w obudowie przyrząd elekroniczny: układ scalony Foografie przedsawiają układ scalony zaprojekowany w Kaedrze Elekroniki AGH i wykonany przez Europracice EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 5 UKŁAD EEKTONIZNY układ 1. uporządkowany według określonych zasad lub właściwości szereg przedmioów, zdarzeń ip.; eż: sposób uporządkowania lub rozmieszczenia czegoś 2. całość składająca się z powiązanych wzajemnie elemenów 3. zespół części lub mechanizmów w maszynie albo urządzeniu wykonujący określoną pracę 4. umowa, zwłaszcza między pańswami 5. powiązania, relacje między ludźmi, pańswami ip. 6. zespół narządów współpracujących ze sobą w wykonywaniu określonych funkcji w organizmie (Słownik Języka Polskiego PWN - hp://sjp.pwn.pl/) Układ elekroniczny Zbiór przyrządów elekronicznych odpowiednio ze sobą połączonych w celu realizacji pewnego podsawowego zadania, jakiejś pracy (np.: wzmacnianie, generacja, sabilizacja napięcia lub prądu id.) EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 6 3
4 UKŁAD, SYSTEM, UZĄDZENIE id. sysem 1. układ elemenów mający określoną srukurę i sanowiący logicznie uporządkowaną całość 2. zespół wielu urządzeń, dróg, przewodów ip., funkcjonujących jako całość 3. narządy lub inne części żywego organizmu pełniące razem określoną funkcję 4. uporządkowany zbiór wierdzeń, poglądów, worzących jakąś eorię 5. określony sposób wykonywania jakiejś czynności lub zasady organizacji czegoś 6. forma usroju pańswowego 7. zespół skał powsałych w ciągu jednego okresu geologicznego 8. log. całościowy i uporządkowany zespół zdań połączonych ze sobą sosunkami logicznego wynikania (Słownik Języka Polskiego PWN - hp://sjp.pwn.pl/) Sysem elekroniczny Zbiór odpowiednio połączonych i współpracujących ze sobą układów elekronicznych (częso analogowych i cyfrowych) w celu realizacji jakiegoś zadnia, funkcji (sysem mikroprocesorowy, pomiarowy, akwizycji danych, ip.) EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 7 UKŁAD, SYSTEM, UZĄDZENIE id. urządzenie 1. mechanizm lub zespół mechanizmów, służący do wykonania określonych czynności 2. daw. wyposażenie jakiegoś pomieszczenia (Słownik Języka Polskiego PWN - hp://sjp.pwn.pl/) Urządzenie elekroniczne Sysem bądź zbiór sysemów i/lub układów elekronicznych odpowiednio połączonych, sanowiących funkcjonalną całość, służący do określonych celów i mający własności użykowe (np.: elewizor, odwarzacz D, kompuer id.) EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 8 4
5 elemen podsawowy EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 9 EEMENTY EEKTONIZNE KOKI EGO EEKTONIKI? POÓWNANIE DO JĘZYKÓW POGAMOWANIA Si, Ge, GaAs ASEMBE MOVA, B JUMP JĘZYKI WYŻSZEGO ZĘDU FOTAN JĘZYKI OBIEKTOWE ++ JAVA DEPHI EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 10 5
6 elekronika? elekroechnika? auomayka? informayka? elekomunikacja? EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 11 O TO JEST EEKTONIKA? Elekronika dziedzina echniki i nauki zajmującą się wywarzaniem i przewarzaniem sygnałów w posaci prądów i napięć elekrycznych lub pól elekromagneycznych. (Źródło: Wikipedia) W elekronice isona jes możliwość serowania ruchem elekronów w gazach, próżni i półprzewodnikach. EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 12 6
7 TOHĘ HISTOII OD KIEDY MÓWIMY O EEKTONIE? Pierwszą lampę wzmacniającą opracował (1906 lub 1908) ee de Fores była o TIODA Pierwszą lampę elekronową zbudował w roku 1904 John Ambrose Fleming - była o DIODA Źródło: hp://narraor.up.pl/ EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 13 TOHĘ HISTOII PIEWSZY TANZYSTO , Bell Telephone aboraories EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 14 7
8 TOHĘ HISTOII PIEWSZY UKŁAD SAONY , Jack Kilby, Texas Insrumens EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 15 TOHĘ HISTOII PIEWSZY MIKOPOESO 1971, INTE (INTegraed Eecronics) Źródło: hp:// Inel (hp:// ranzysorów, echnologia PMOS, bramka 10µm, częsoliwość pracy 108kHz EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 16 8
9 WSPÓŁZESNOŚĆ 2,6 miliarda ranzysorów, echnologia MOS, bramka 22nm, ranzysory Tri-Gae 3D częsoliwość pracy (max) 3,5 GHz Źródło: INTE IA_2015 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 17 WSPÓŁZESNOŚĆ SYSTEMY NA KZEMIE (SO) EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 18 9
10 WSPÓŁZESNOŚĆ MIKOMASZYNY MEMS 1 µm 'ouresy of Sandia Naional aboraories, SUMMiT(TM) Technologies, EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 19 KASYFIKAJA EEMENTÓW EEKTONIZNYH EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 20 10
11 ÓŻNE SPOJZENIA NA EEMENTY EEKTONIZNE Fizyk echnolog Projekan aplikacji Serwisan urządzeń Źródło foo: hp:// EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 21 ZAKES WYKŁADU ezysor, kondensaor, cewka Fizyka półprzewodników, złącze p-n Dioda Tranzysor unipolarny Tranzysor bipolarny Elemeny bezzłączowe i inne elemeny półprzewodnikowe ermisor, piezorezysor, gaussoron, halloron IGBT, yrysor, riak, V-MOS, D-MOS, moduł Peliera, D i inne Elemeny elekroniczne w układach scalonych EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 22 11
12 OGANIZAJA PZEDMIOTU Wykład Egzamin będzie przeprowadzony w formie pisemnej lub usnej aboraorium Zaliczenie wykonanie ćwiczeń lab. przewidzianych programem zajęć laboraoryjnych i zaliczenie kolokwiów Ocena końcowa będzie obliczana jako średnia ważona z ocen uzyskanych z egzaminu (60%) i zaliczenia laboraorium (40) EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 23 GDZIE SZUKAĆ WIEDZY? Wykład Biblioeka - podręczniki akademickie Marciniak W. Przyrządy półprzewodnikowe i układy scalone, Warszawa, WNT, 1987 Polowczyk M., Klugmann E. Przyrządy półprzewodnikowe, Gdańsk, Wyd. PG, 2001 Polowczyk M. Elemeny i przyrządy półprzewodnikowe powszechnego zasosowania, Warszawa, WKŁ, 1986 Świ A., Pułorak J. Przyrządy półprzewodnikowe, Warszawa, WNT, 1979 Horowiz P., Hill W. Szuka elekroniki. z. 1, Warszawa, WKŁ, 2003 Tieze U., Schenk h. Układy półprzewodnikowe, Warszawa,WNT, 2009 Koprowski J. Podsawowe przyrządy półprzewodnikowe, Kraków, Wyd. AGH, 2009 i inne Inerne Srona przedmiou (hp:// &id=28:ee&caid=6:przedmioy&iemid=3) Inne srony EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 24 12
13 GDZIE SZUKAĆ INFOMAJI? srona inerneowa przedmiou: hp:// EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - wsęp 25 EZYSTO, EWKA, KONDENSATO Elemeny bierne EiT 2016 r. PD&IB 26 13
14 EZYSTO przewlekane SMD Surface Moun Device EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 27 EZYSTO łac. resisere - sawiać opór ezysor sawia opór przepływającemu prądowi przez obwód. harakeryzuje się rezysancją. Im większa rezysancja ym mniejszy prąd przepływa przez obwód. EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 28 14
15 EZYSTO Po co komu elemen, kóry przeszkadza w przepływie prądu? EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 29 EZYSTO - po co? żaróweczka kryponowa 2,2V 0,47A EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 30 15
16 EZYSTO - po co? żaróweczka kryponowa 2,2V 0,47A EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 31 EZYSTO o dwukońcówkowy (dwójnik) elemen bierny rozpraszający, w kórym zachodzi proces zamiany energii elekrycznej na cieplną, jego podsawowym paramerem jes rezysancja Elemen bierny (pasywny) o odbiornik energii elekrycznej ałkowia energia doprowadzona do elemenu w czasie od - do jes nieujemna dla dowolnego charakeru napięcia na jego zaciskach i prądu w ym elemencie. Do chwili doprowadzenia napięcia do zacisków elemenu prąd w nim nie płynie i na odwró - na jego zaciskach nie ma napięcia przed podłączeniem prądu. EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 32 16
17 EZYSTO symbol graficzny symbole używane na schemaach niezalecany można ławo pomylić z cewką EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 33 EZYSTO opis maemayczny Prawo Ohma Naężenie prądu sałego I jes proporcjonalne do całkowiej siły elekromoorycznej w obwodzie zamknięym lub do różnicy poencjałów (napięcia elekrycznego U) między końcami części obwodu nie zawierającej źródeł siły elekromoorycznej. I U, I = GU, U I G współczynnik proporcjonalności: kondukancja [S] 1 rezysancja [] G Georg Simon Ohm (Wikipedia) EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 34 17
18 OPIS EEMENTÓW EEKTONIZNYH Maemayczny równanie: I=f(U), par=f(f) Graficzny charakerysyka (wykres) Kaalogowy paramery dopuszczalne (maksymalne napięcia i prądy nie niszczące) charakerysyczne ermiczne mechaniczne inne EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 35 HAAKTEYSTYKI Prądowo-napięciowe wykres przedsawiający prąd jako funkcję napięcia elemenu EZYSTO 1 g rezysor liniowy rezysor nieliniowy EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 36 18
19 HAAKTEYSTYKI zęsoliwościowe wykres charakerysycznego parameru elemenu w funkcji częsoliwości EZYSTO EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 37 HAAKTEYSTYKI zasowe wykres odpowiedzi czasowej na jakieś pobudzenie (napięcie lub prąd na wejściu) EZYSTO U WE [V] WEJŚIE WE WY U 1 [s] U WE U WY U WY [V] WYJŚIE U 1 [s] EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 38 19
20 EZYSTO przykład c.d. Jaka powinna być warość rezysora, aby żarówka dobrze świeciła? żaróweczka kryponowa 2,2V 0,47A = (12V 2,2V) /0,47A = 20,85 EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 39 U ak U I U ż ak U I ż ż ż PAAMETY EZYSTOÓW ezysancja nominalna Moc znamionowa Napięcie dopuszczalne Tolerancja TW (emperaurowy współczynnik rezysancji) Współczynnik szumów Gabaryy (wymiary) Inne EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 40 20
21 PAAMETY EZYSTOÓW ezysancja nominalna warość podawana przez producena (na obudowie) Tolerancja dopuszczalna różnica między rzeczywisą warością rezysancji a warością nominalną nom rze rze [ nom ol, nom + ol] nom rezysancja nominalna, rze rezysancja rzeczywisa EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 41 EZYSTO przykład c.d. żaróweczka kryponowa 2,2V 0,47A 0,47A 9,8V 20,85 zy aby na pewno opornik nie uszkodzi się pod wpływem przepływającego prądu? P = 9,8V 0,47A = 4,606W moc wydzielana w rezysorze EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 42 21
22 PAAMETY EZYSTOÓW Moc znamionowa warość mocy, kóra może się wydzielić w rezysorze w posaci ciepła (przy danej emperaurze) i nie ulegnie on zniszczeniu. Napięcie dopuszczalne największa warość napięcia sałego (lub skueczna napięcia przemiennego), kórą można doprowadzić do końcówek rezysora nie powodując jego uszkodzenia. Temperaurowy wsp. rezysancji (TW, ang. T) - określa zmiany rezysancji pod wpływem emperaury. d TW dt [ppm/k] (1ppm/K = 10-6 /K) EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 43 OZNAZENIA EZYSTOÓW Napisy na obudowie kod lierowo-cyfrowy np.: 22 2,2, K91 910, 3K6 3,6k kod cyfrowy np.: *10 2 = 2000 = 2k, *10 0 = 33, *10 1 = 1,54k częso sosowany dla rezysorów SMD EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 44 22
23 OZNAZENIA EZYSTOÓW przykład hp:// 0,22 3, ,8k 62k 470k 5,6M 36M 1,54k 43,2k 931 k 1,24M EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 45 OZNAZENIA EZYSTOÓW Kod barwny (paskowy) pierwsza cyfra druga cyfra pierwsza cyfra druga cyfra rzecia cyfra pierwsza cyfra druga cyfra rzecia cyfra olerancja mnożnik (liczba zer) olerancja mnożnik (liczba zer) TW olerancja mnożnik (liczba zer) pierwsza cyfra druga cyfra brak olerancja: 20% mnożnik (liczba zer) kolor cyfra mnożnik olerancja TW srebrny - x10-2 ±10% - złoy - x10-1 ±5% - czarny 0 x ppm/K brązowy 1 x10 1 ±1% 100ppm/K czerwony 2 x10 2 ±2% 50ppm/K pomarańczowy 3 x10 3 ±15% - żóły 4 x ppm/K zielony 5 x10 5 ±0,5% 20ppm/K niebieski 6 x10 6 ±0,25% 10ppm/K fioleowy 7 x10 7 ±0,1% 5ppm/K szary 8 x10 8-1ppm/K biały 9 x brak - - ±20% - EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 46 23
24 OZNAZENIA EZYSTOÓW Kod barwny (paskowy) kolor cyfra mnożnik olerancja TW srebrny - x10-2 ±10% - złoy - x10-1 ±5% - czarny 0 x ppm/K brązowy 1 x10 1 ±1% 100ppm/K czerwony 2 x10 2 ±2% 50ppm/K pomarańczowy 3 x10 3 ±15% - żóły 4 x ppm/K zielony 5 x10 5 ±0,5% 20ppm/K niebieski 6 x10 6 ±0,25% 10ppm/K fioleowy 7 x10 7 ±0,1% 5ppm/K szary 8 x10 8-1ppm/K biały 9 x brak - - ±20% - EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 47 WATOSI EZYSTOÓW Po co yle pasków do oznaczania rezysorów? Jakie warości rezysancji są dosępne w sprzedaży? zy kupimy rezysor do naszego oświelenia o warości rezysancji 20,85 20,85 żaróweczka kryponowa 2,2V 0,47A pierwsza cyfra druga cyfra rzecia cyfra TW olerancja mnożnik (liczba zer) EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 48 24
25 SZEEGI EZYSTOÓW Warości rezysancji nominalnej są znormalizowane i worzą szeregi liczbowe oznaczone jako E3, E6, E12, E24 id. En n określa liczbę warości na dekadę ogólnie: n i a i 1 a 10 EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor SZEEGI EZYSTOÓW przykład E6 n = , , , , , , , , , , , , hp:// EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 50 25
26 EZYSTO przykład c.d. 20,85 żaróweczka kryponowa 2,2V 0,47A 20,85 szereg: E6 22 E12 22 E24 22 E48 21,5 E96 21 E192 20,8 EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 51 EZYSTYWNOŚĆ TAK EZYSTYWNOŚĆ rezysancja właściwa określa sopień przeciwdziałania przepływowi prądu przez maeriał. echa każdego maeriału przewodzącego. EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 52 26
27 EZYSTYWNOŚĆ z def.: ezysancja przewodnika wykonanego z jednorodnego maeriału o przekroju poprzecznym 1 mera kwadraowego i długości 1 mera. oznaczenie:, jednoska: [m] rezysancja: l S d 2 d S 4 l EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 53 PODZIAŁ EZYSTOÓW ze względu na funkcje: a. sałe - sała warość rezysancji b. nasawne (poencjomery) zmienna (regulowana) warość rezysancji c. półprzewodnikowe ermisory (NT,PT), warysory, gausorony, foorezysory ze względu na charakerysykę pradowo-napieciową: a. liniowe b. nieliniowe ze względu na budowę: a. druowe b. warswowe c. masowe (objęościowe) EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 54 27
28 BUDOWA EZYSTOA druowe dru oporowy nawinięy na korpusie nikroal (rni), kanal (ralfe), konsanan (uni) i inne warswowe warswa oporowa naniesiona na korpus węglowe mealowe masowe rezysor w całości (w całej objęości) jes wykonany z maeriału oporowego (np. węgla) hp://zwarcie.prv.pl/rezysor.hm EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 55 Przykra rzeczywisość EZYSTO ZEZYWISTY Elemeny pasożynicze rezysora rzeczywisego - pojemność własna (zwana również upływnością), - indukcyjność elemenu oporowego s1, s2 - indukcyjność wyprowadzeń EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 56 28
29 arykuł o rezysorach w Inernecie hp:// cz1. hp:// cz.2 hp:// cz.3 dla począkujących kaalog rezysorów i oznaczenia hp:// podsawy elekroniki dla począkujących i zaawansowanych hp:// c=display&ceid=60&meid=13 dla hobbisów hp:// EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - rezysor 57 Dwa kawałki druu W obwodzie elekrycznym: o samo? EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne 58 29
30 EWKA EWKA o: dwukońcówkowy (dwójnik) elemen bierny zachowawczy (konserwaywny) zdolny do gromadzenia energii w polu magneycznym, jego podsawowym paramerem jes indukcyjność EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 60 30
31 INDUKYJNOŚĆ i u di u d d d indukcyjność własna, - srumień skojarzony z cewką, i - prąd płynący przez cewkę u napięcie cewki (warość chwilowa), czas napięcie jes proporcjonalne do szybkości zmian prądu EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 61 EWKA w OBWODZIE EEKTYZNYM E I P 1 U U I E 1 di d 0 w sanie usalonym EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 62 31
32 EWKA w OBWODZIE EEKTYZNYM E I P 1 U U I E 1 di d 0 w sanie usalonym W układzie rzeczywisym napięcie wzrośnie do akiej warości, kóra pozwoli na przepływ prądu nasąpi przebicie i uszkodzenie układu po owarciu klucza U dla cewki idealnej EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 63 EWKA w OBWODZIE EEKTYZNYM E I P 1 2 U I I U E 1 di d 0 w sanie usalonym EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 64 32
33 EWKA w OBWODZIE EEKTYZNYM E I P 1 2 U I I U E 1 di d 0 w sanie usalonym W ym układzie napięcie U wzrośnie do warości E, a prąd będzie malał wykładniczo cewka rozładuje się przez 2 po owarciu klucza U I Ee E 2 1 e sała czasowa: 2 EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 65 EWKA IDEANA I U Jeżeli: U di d o: Dla: I cons. I U 0 U Dla: I Asin I U Acos U EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 66 33
34 EWKA NIEIDEANA I dla sygnałów zmiennych sinusoidalnych napięcia i prądy możemy przedsawić w posaci wekorów U U U Dobroć cewki U Q U I I U U U I EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 67 EWKA I EZYSTO UKŁADY W OBWODAH PĄDU STAŁEGO UKŁAD AŁKUJĄY UKŁAD ÓŻNIZKUJĄY U1 U2 U1 U2 di u1 u2, d du2 u1 u2 d U 2 s U 1 u2 i s 1 1 s du du2 u 1 2 d d s 2s U1s 1 s U EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 68 34
35 EWKA I EZYSTO ODPOWIEDŹ UKŁADÓW NA POBUDZENIE SYGNAŁEM POSTOKĄTNYM STAN NIEUSTAONY UKŁAD AŁKUJĄY UKŁAD ÓŻNIZKUJĄY U1 U2 τ U2 U1 τ U 2 U1 1 e U 2 U 1 e EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 69 Waro zapamięać dla prąd jes proporcjonalny do napięcia dla napięcie jes proporcjonalne do szybkości zmian prądu I U U 1 di d EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 70 35
36 KONDENSATO EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 71 KONDENSATO Dla kondensaora płaskiego: przenikalność elekryczna próżni względna przenikalność elekryczna dielekryka powierzchnia płyek S pojemność kondensaora odległość między płykami r S 0 d d EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 72 36
37 KONDENSATOY kondensaory ceramiczne, foliowe, papierowe kondensaory elekroliyczne PAAMETY: - napięcie znamionowe UN - sraność g δ - olerancja % - warość pojemności Najczęściej spoykane jednoski: µf, nf, pf - + EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 73 KONDENSATO o: dwukońcówkowy (dwójnik) elemen bierny zachowawczy (konserwaywny) zdolny do gromadzenia energii w polu elekrycznym, jego podsawowym paramerem jes pojemność EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - cewka 74 37
38 KONDENSATO Kondensaor idealny I U Q U I dq d I du d WATO ZAPAMIĘTAĆ dla prąd jes proporcjonalny do napięcia dla prąd jes proporcjonalny do szybkości zmian napięcia EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 75 KONDENSATO I U Kondensaor idealny Jeżeli: I du d o: Dla: U cons. U I 0 I Dla: U I U Asin I Acos EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 76 38
39 KONDENSATO Kondensaor nieidealny I U I dla sygnałów zmiennych sinusoidalnych napięcia i prądy możemy przedsawić w posaci wekorów I Sraność kondensaora I g I U 1 U I δ I I U EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 77 KONDENSATO I EZYSTO UKŁADY W OBWODAH PĄDU STAŁEGO UKŁAD AŁKUJĄY UKŁAD ÓŻNIZKUJĄY U1 U2 U1 U2 U 2 u s U du d 2 1 u2 1 s 1 1 s U du du2 u 1 2 d d s 2s U1s 1 s EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 78 39
40 KONDENSATO I EZYSTO ODPOWIEDŹ UKŁADÓW NA POBUDZENIE SYGNAŁEM POSTOKĄTNYM STAN NIEUSTAONY UKŁAD AŁKUJĄY UKŁAD ÓŻNIZKUJĄY U1 U2 τ U2 U1 τ U 2 U1 1 e U 2 U 1 e EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 79 KONDENSATO I EZYSTO ODPOWIEDŹ UKŁADÓW NA POBUDZENIE SYGNAŁEM POSTOKĄTNYM STAN USTAONY UKŁAD AŁKUJĄY U1 T U1 U2 UA czy U2=UB? ak, jeżeli τ T UB czy U2=UA? czy U2=U? ak, jeżeli τ>>t ak, jeżeli τ<<t U EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 80 40
41 KONDENSATO I EZYSTO ODPOWIEDŹ UKŁADÓW NA POBUDZENIE SYGNAŁEM POSTOKĄTNYM STAN USTAONY U1 UKŁAD ÓŻNIZKUJĄY T U1 U2 UA czy U2=UB? czy U2=UA? czy U2=U? ak, jeżeli τ T ak, jeżeli τ>>t ak, jeżeli τ<<t UB U EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 81 UKŁAD AŁKUJĄY i ÓŻNIZKUJĄY U1 U2 U1 U2 U1 U2 EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 82 41
42 Waro zapamięać dla prąd jes proporcjonalny do napięcia I U 1 dla prąd jes proporcjonalny do szybkości zmian napięcia I du d dla napięcie jes proporcjonalne do szybkości zmian prądu U di d EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - 83 KONDENSATOY ZASTOSOWANIE KONDENSATOÓW Dzięki zdolności do gromadzenia energii kondensaory wykazują bezwładność i pozwalają na podrzymywanie chwilowych warości napięcia w układach w kórych wysępuje impulsowy pobór prądu (układy zasilające, przeciwzakłócające, ip.) E U U W I E U U EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 84 42
43 KONDENSATOY ZASTOSOWANIE KONDENSATOÓW KONDENSATOY SPZĘGAJĄE blokują przenikanie składowych sałych między źródłem sygnału (np. generaor) i wzmacniaczem oraz wzmacniaczem i odbiornikiem wzmocnionego sygnału (np. głośnik) ZE[Ω] E E E 20dB/dek 2πEE ZE=f(f)=? f[hz] EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 85 KONDENSATOY ZASTOSOWANIE KONDENSATOÓW KONDENSATOY DO FITÓW podsawowe elemeny w układach kszałujących charakerysyki częsoliwościowe (np. wzmacniaczy) Filr środkowoprzepusowy Filr górnoprzepusowy EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 86 43
44 KONDENSATOY ZASTOSOWANIE KONDENSATOÓW KONDENSATOY w generaorach napięcia sinusoidalnego V f 1 2 EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 87 KONDENSATOY I a KONDENSATOY W UKŁADAH ZASOWYH właściwość zależności napięciowo-prądowych w kondensaorach od czasu wykorzysywana jes między innymi do określania związków czasowych w generaorach przebiegów prosokąnych i piłokszałnych du d b U I -I U a 1 b E -E I + - d K UO I U UO E a -E b a EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 88 44
45 KONDENSATOY KONDENSATOY WYKOZYSTYWANE ZE SAONYMI UKŁADAMI ZASOWYMI np. z imerem 555 do układów przerzuników asabilnych i monosabilnych Przerzunik monosabilny Przerzunik asabilny 0, 9 f m f a 1,44 2 A B EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 89 KONDENSATOY GDZIE KONDENSATOY (POJEMNOŚI) PZESZKADZAJĄ? Pojemności między elekrodami ranzysorów ograniczają maksymalną częsoliwość pracy Bipolarny SYMBO JFET SHEMAT MAŁOSYGNAŁOWY ZĘSTOTIWOŚĆ GANIZNA EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 90 45
46 KONDENSATOY GDZIE KONDENSATOY (POJEMNOŚI) PZESZKADZAJĄ? Pojemności pasożynicze ścieżek sygnałowych oraz wejść bramek cyfrowych powodują zwiększanie czasów propagacji A B N W układach MOS P fu 2 EiT 2016 r. PD&IB Elemeny elekroniczne - kondensaor 91 46
ELEMENTY ELEKTRONICZNE
AKADMA GÓNZO-HTNZA M. STANSŁAWA STASZA W KAKOW Wydział nformayki, lekroniki i Telekomunikacji Kaedra lekroniki MNTY KTONZN dr inż. Pior Dziurdzia paw. -3, pokój 43; el. 67-7-0, pior.dziurdzia@agh.edu.pl
Bardziej szczegółowoWSTĘP DO ELEKTRONIKI
WSTĘP DO ELEKTRONIKI Część I Napięcie, naężenie i moc prądu elekrycznego Sygnały elekryczne i ich klasyfikacja Rodzaje układów elekronicznych Janusz Brzychczyk IF UJ Elekronika Dziedzina nauki i echniki
Bardziej szczegółowoELEMENTY ELEKTRONICZNE
AKADEMIA GÓNIZO-HUTNIZA IM. STANISŁAWA STASZIA W KAKOWIE Wydział Informayki, Elekroniki i Telekomunikacji Kaedra Elekroniki ELEMENTY ELEKTONIZNE dr inż. Pior Dziurdzia paw. -3, pokój 413; el. 617-27-02,
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Wydział Mechaniczno-Energeyczny Podsawy elekroechniki Prof. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław Bud. A4 Sara kołownia, pokój 359 Tel.: 7 320 320
Bardziej szczegółowoC d u. Po podstawieniu prądu z pierwszego równania do równania drugiego i uporządkowaniu składników lewej strony uzyskuje się:
Zadanie. Obliczyć przebieg napięcia na pojemności C w sanie przejściowym przebiegającym przy nasępującej sekwencji działania łączników: ) łączniki Si S są oware dla < 0, ) łącznik S zamyka się w chwili
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI PROSTOWNIKI
ZESPÓŁ LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU ZAKŁAD TELEKOMUNIKJI W TRANSPORCIE WYDZIAŁ TRANSPORTU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 5 PROSTOWNIKI DO UŻYTKU
Bardziej szczegółowoAMD. Wykład Elektrotechnika z elektroniką
Andrzej M. Dąbrowski AGH Universiy of Science and Technology Kaedra Elekroechniki i Elekroenergeyki e-mail: amd@agh.edu.pl Wykład Elekroechnika z elekroniką Wykład. Informacje wsępne i organizacyjne, zaliczenie
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z ELEKTRONIKI
LABORAORIM Z ELEKRONIKI PROSOWNIKI Józef Boksa WA 01 1. PROSOWANIKI...3 1.1. CEL ĆWICZENIA...3 1.. WPROWADZENIE...3 1..1. Prosowanie...3 1.3. PROSOWNIKI NAPIĘCIA...3 1.4. SCHEMAY BLOKOWE KŁADÓW POMIAROWYCH...5
Bardziej szczegółowoBadanie funktorów logicznych TTL - ćwiczenie 1
adanie funkorów logicznych TTL - ćwiczenie 1 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z podsawowymi srukurami funkorów logicznych realizowanych w echnice TTL (Transisor Transisor Logic), ich podsawowymi paramerami
Bardziej szczegółowoPOMIAR PARAMETRÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH METODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁU
Pomiar paramerów sygnałów napięciowych. POMIAR PARAMERÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH MEODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZEWARZANIA SYGNAŁU Cel ćwiczenia Poznanie warunków prawidłowego wyznaczania elemenarnych paramerów
Bardziej szczegółowoPolitechnika Wrocławska Wydział Elektroniki, Katedra K-4. Klucze analogowe. Wrocław 2017
Poliechnika Wrocławska Klucze analogowe Wrocław 2017 Poliechnika Wrocławska Pojęcia podsawowe Podsawą realizacji układów impulsowych oraz cyfrowych jes wykorzysanie wielkosygnałowej pacy elemenów akywnych,
Bardziej szczegółowoWSTĘP DO ELEKTRONIKI
WSTĘP DO ELEKTONIKI Część II Podstawowe elementy elektroniczne dwójniki bierne LC Formalizm zespolony opisu napięć i prądów harmonicznie zmiennych w czasie impedancja Źródła napięcia i prądu Przekazywanie
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Wydział Mechaniczno-Energeyczny Podsawy elekroechniki Prof. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 5-37 Wrocław Bud. A4 Sara kołownia, pokój 359 Tel.: 71 32 321 Fax:
Bardziej szczegółowoWykład 4 Metoda Klasyczna część III
Teoria Obwodów Wykład 4 Meoda Klasyczna część III Prowadzący: dr inż. Tomasz Sikorski Insyu Podsaw Elekroechniki i Elekroechnologii Wydział Elekryczny Poliechnika Wrocławska D-, 5/8 el: (7) 3 6 fax: (7)
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4 Badanie stanów nieustalonych w obwodach RL, RC i RLC przy wymuszeniu stałym
ĆWIZENIE 4 Badanie sanów nieusalonych w obwodach, i przy wymuszeniu sałym. el ćwiczenia Zapoznanie się z rozpływem prądów, rozkładem w sanach nieusalonych w obwodach szeregowych, i Zapoznanie się ze sposobami
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Wydział Mechaniczno-Energeyczny Podsawy elekroechniki Prof. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław Bud. A4 Sara kołownia, pokój 359 Tel.: 71 320 3201
Bardziej szczegółowoTemat: Elementy elektroniczne stosowane w urządzeniach techniki komputerowej
Temat: Elementy elektroniczne stosowane w urządzeniach techniki komputerowej W układach elektronicznych występują: Rezystory Rezystor potocznie nazywany opornikiem jest jednym z najczęściej spotykanych
Bardziej szczegółowoWydział Mechaniczno-Energetyczny Laboratorium Elektroniki. Badanie zasilaczy ze stabilizacją napięcia
Wydział Mechaniczno-Energeyczny Laboraorium Elekroniki Badanie zasilaczy ze sabilizacją napięcia 1. Wsęp eoreyczny Prawie wszyskie układy elekroniczne (zarówno analogowe, jak i cyfrowe) do poprawnej pracy
Bardziej szczegółowoWydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej STUDIA DZIENNE. Przełącznikowy tranzystor mocy MOSFET
Wydział Elekroniki Mikrosysemów i Fooniki Poliechniki Wrocławskiej STUDIA DZIENNE LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH Ćwiczenie nr 5 Przełącznikowy ranzysor mocy MOSFET Wykonując pomiary PRZESTRZEGAJ
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego. Badanie liczników
Insrukcja do ćwiczenia laboraoryjnego Badanie liczników Opracował: mgr inż. Andrzej Biedka Wymagania, znajomość zagadnień: 3. 4. Budowa licznika cyfrowego. zielnik częsoliwości, różnice między licznikiem
Bardziej szczegółowoWydział Elektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Przetwarzania i Analizy Sygnałów Elektrycznych
Wydział Elekryczny, Kaedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elekrycznych Laboraorium Przewarzania i Analizy Sygnałów Elekrycznych (bud A5, sala 310) Insrukcja dla sudenów kierunku Auomayka i Roboyka do zajęć
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki
Poliechnika Gdańska Wydział Elekroechniki i Auomayki Kaedra Inżynierii Sysemów Serowania Podsawy Auomayki Repeyorium z Podsaw auomayki Zadania do ćwiczeń ermin T15 Opracowanie: Kazimierz Duzinkiewicz,
Bardziej szczegółowoPodstawy Elektroniki dla Elektrotechniki
AGH Kaedra Elekroniki Podsawy Elekroniki dla Elekroechniki Klucze Insrukcja do ćwiczeń symulacyjnych (5a) Insrukcja do ćwiczeń sprzęowych (5b) Ćwiczenie 5a, 5b 2015 r. 1 1. Wsęp. Celem ćwiczenia jes ugrunowanie
Bardziej szczegółowoSygnały zmienne w czasie
Sygnały zmienne w czasie a) b) c) A = A = a A = f(+) d) e) A d = A = A sinω / -A -A ys.. odzaje sygnałów: a)sały, b)zmienny, c)okresowy, d)przemienny, e)sinusoidalny Sygnały zmienne okresowe i ich charakerysyczne
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: PODSTAWY ELEKTROTECHNIKI, ELEKTRONIKI I TECHNIK POMIAROWYCH Foundations of electrotechnics, electronics and measurement techniques Kierunek: Informatyka Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy
Bardziej szczegółowo2.3. Bierne elementy regulacyjne rezystory, Rezystancja znamionowa Moc znamionowa, Napięcie graniczne Zależność rezystancji od napięcia
2.3. Bierne elementy regulacyjne 2.3.1. rezystory, Rezystory spełniają w laboratorium funkcje regulacyjne oraz dysypacyjne (rozpraszają energię obciążenia) Parametry rezystorów. Rezystancja znamionowa
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAWY ELEKTRONIKI Badanie Bramki X-OR
LORTORIUM PODSTWY ELEKTRONIKI adanie ramki X-OR 1.1 Wsęp eoreyczny. ramka XOR ramka a realizuje funkcję logiczną zwaną po angielsku EXLUSIVE-OR (WYŁĄZNIE LU). Polska nazwa brzmi LO. Funkcję EX-OR zapisuje
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 43 U R I (1)
ĆWCZENE N 43 POMY OPO METODĄ TECHNCZNĄ Cel ćwiczenia: wyznaczenie warości oporu oporników poprzez pomiary naężania prądu płynącego przez opornik oraz napięcia na oporniku Wsęp W celu wyznaczenia warości
Bardziej szczegółowoE5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO
E5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO Marek Pękała i Jadwiga Szydłowska Procesy rozładowania kondensaora i drgania relaksacyjne w obwodach RC należą do szerokiej klasy procesów relaksacyjnych. Procesy
Bardziej szczegółowoWidok z przodu. Power Bus
Separaor sygnałów binarnych Charakerysyka Konsrukcja 1-kanałowy separaor sygnału Zasilanie 2 V DC Wejście dla czujników 2- lub -przewodowych lub źródeł napięcia AC/DC wyjście syku przekaźnika Funkcja czasowa
Bardziej szczegółowoUKŁADY ELEKTRONICZNE Wykład: Prof. dr hab. inż. Wojciech Kucewicz Laboratorium: Dr inż. Jacek Ostrowski Katedra Elektroniki AGH, C2 pokój 422
UKŁADY ELEKTRONICZNE Wykład: Prof. dr hab. inż. Wojciech Kucewicz Laboratorium: Dr inż. Jacek Ostrowski Katedra Elektroniki AGH, C2 pokój 422 (godziny konsultacji zostaną podane po uzgodnieniu ze studentami),
Bardziej szczegółowo12.7 Sprawdzenie wiadomości 225
Od autora 8 1. Prąd elektryczny 9 1.1 Budowa materii 9 1.2 Przewodnictwo elektryczne materii 12 1.3 Prąd elektryczny i jego parametry 13 1.3.1 Pojęcie prądu elektrycznego 13 1.3.2 Parametry prądu 15 1.4
Bardziej szczegółowoUKŁADY ELEKTRONICZNE Wykład: Prof. dr hab. inż. Wojciech Kucewicz
UKŁADY ELEKTRONICZNE Wykład: Prof. dr hab. inż. Wojciech Kucewicz Projekt: dr inż. Jacek Ostrowski mgr inż. Piotr Dorosz Katedra Elektroniki AGH, C2 pokój 409 i 423 (godziny konsultacji zostaną podane
Bardziej szczegółowoPodstawowe charakterystyki niezawodności. sem. 8. Niezawodność elementów i systemów, Komputerowe systemy pomiarowe 1
Podsawowe charakerysyki niezawodności sem. 8. Niezawodność elemenów i sysemów, Kompuerowe sysemy pomiarowe 1 Wsęp Niezawodność o prawdopodobieńswo pewnych zdarzeń Inensywność uszkodzeń λ wyraŝa prawdopodobieńswo
Bardziej szczegółowo1. W gałęzi obwodu elektrycznego jak na rysunku poniżej wartość napięcia Ux wynosi:
1. W gałęzi obwodu elektrycznego jak na rysunku poniżej wartość napięcia Ux wynosi: A. 10 V B. 5,7 V C. -5,7 V D. 2,5 V 2. Zasilacz dołączony jest do akumulatora 12 V i pobiera z niego prąd o natężeniu
Bardziej szczegółowoPolitechnika Wrocławska Instytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akustyki. Klucze analogowe. Wrocław 2010
Poliechnika Wrocławska nsyu elekomunikacji, eleinformayki i Akusyki Klucze analogowe Wrocław 200 Poliechnika Wrocławska nsyu elekomunikacji, eleinformayki i Akusyki Pojęcia podsawowe Podsawą realizacji
Bardziej szczegółowoTranzystor bipolarny
Tranzystor bipolarny 1. zas trwania: 6h 2. ele ćwiczenia adanie własności podstawowych układów wykorzystujących tranzystor bipolarny. 3. Wymagana znajomość pojęć zasada działania tranzystora bipolarnego,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie E-5 UKŁADY PROSTUJĄCE
KŁADY PROSJĄCE I. Cel ćwiczenia: pomiar podsawowych paramerów prosownika jedno- i dwupołówkowego oraz najprosszych filrów. II. Przyrządy: płyka monaŝowa, wolomierz magneoelekryczny, wolomierz elekrodynamiczny
Bardziej szczegółowo( 3 ) Kondensator o pojemności C naładowany do różnicy potencjałów U posiada ładunek: q = C U. ( 4 ) Eliminując U z równania (3) i (4) otrzymamy: =
ROZŁADOWANIE KONDENSATORA I. el ćwiczenia: wyznaczenie zależności napięcia (i/lub prądu I ) rozładowania kondensaora w funkcji czasu : = (), wyznaczanie sałej czasowej τ =. II. Przyrządy: III. Lieraura:
Bardziej szczegółowoWykład 5 Elementy teorii układów liniowych stacjonarnych odpowiedź na dowolne wymuszenie
Wykład 5 Elemeny eorii układów liniowych sacjonarnych odpowiedź na dowolne wymuszenie Prowadzący: dr inż. Tomasz Sikorski Insyu Podsaw Elekroechniki i Elekroechnologii Wydział Elekryczny Poliechnika Wrocławska
Bardziej szczegółowoParametry czasowe analogowego sygnału elektrycznego. Czas trwania ujemnej części sygnału (t u. Pole dodatnie S 1. Pole ujemne S 2.
POLIECHNIK WROCŁWSK, WYDZIŁ PP I- LBORORIUM Z PODSW ELEKROECHNIKI I ELEKRONIKI Ćwiczenie nr 9. Pomiary podsawowych paramerów przebiegów elekrycznych Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jes zapoznanie ćwiczących
Bardziej szczegółowoDobór przekroju żyły powrotnej w kablach elektroenergetycznych
Dobór przekroju żyły powronej w kablach elekroenergeycznych Franciszek pyra, ZPBE Energopomiar Elekryka, Gliwice Marian Urbańczyk, Insyu Fizyki Poliechnika Śląska, Gliwice. Wsęp Zagadnienie poprawnego
Bardziej szczegółowo1. Rezonans w obwodach elektrycznych 2. Filtry częstotliwościowe 3. Sprzężenia magnetyczne 4. Sygnały odkształcone
Wyład 6 - wersja srócona. ezonans w obwodach elerycznych. Filry częsoliwościowe. Sprzężenia magneyczne 4. Sygnały odszałcone AMD ezonans w obwodach elerycznych Zależności impedancji dwójnia C od pulsacji
Bardziej szczegółowoKARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod Nazwa Układy elektroniczne w miernictwie 2 Nazwa w języku angielskim Electronic circuits in measurements 2 Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 A. USYTUOWANIE
Bardziej szczegółowoKatedra Elektroniki AGH, Godziny konsultacji zostaną podane po uzgodnieniu ze studentami
Wykład: prof. dr hab. inż. Wojciech Kucewicz Laboratorium: dr inż. Jacek Ostrowski (ostrowsk@agh.edu.pl, C2-423) mgr inż. Piotr Dorosz (pdorosz@agh.edu.pl, C2-409) Katedra Elektroniki AGH, Godziny konsultacji
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego. Badanie przerzutników
Insrukcja do ćwiczenia laboraoryjnego Badanie przerzuników Opracował: mgr inż. Andrzej Biedka Wymagania, znajomość zagadnień: 1. 2. Właściwości, ablice sanów, paramery sayczne przerzuników RS, D, T, JK.
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki V1. Na potrzeby wykładu z Projektowania systemów pomiarowych
Podstawy elektrotechniki V1 Na potrzeby wykładu z Projektowania systemów pomiarowych 1 Elektrotechnika jest działem nauki zajmującym się podstawami teoretycznymi i zastosowaniami zjawisk fizycznych z dziedziny
Bardziej szczegółowoInstrukcja nr 1. Zajęcia wstępne. Zapoznanie z programem MULTISIM. AGH Zespół Mikroelektroniki Układy Elektroniczne J. Ostrowski, P.
Instrukcja nr 1 Zajęcia wstępne. Zapoznanie z programem MULTISIM Lab 1.1 UKŁADY ELEKTRONICZNE Wykład: prof. dr hab. inż. Wojciech Kucewicz Laboratorium: dr inż. Andrzej Hołowatyj (C3/511) holowatyj@agh.edu.pl
Bardziej szczegółowo4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego
4.. Obliczanie przewodów grzejnych meodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego Meodą częściej sosowaną w prakyce projekowej niż poprzednia, jes meoda dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego. W
Bardziej szczegółowoWyprowadzenie wzorów na impedancję w dwójniku RLC. ( ) Przez dwójnik przepływa przemienny prąd elektryczny sinusoidalnie zmienny opisany równaniem:
Wyprowadzenie wzorów na impedancję w dwójniku RLC. Dwójnik zbudowany jest z rezystora, kondensatora i cewki. Do zacisków dwójnika przyłożone zostało napięcie sinusoidalnie zmienne. W wyniku przyłożonego
Bardziej szczegółowoPodstawowe wyidealizowane elementy obwodu elektrycznego Rezystor ( ) = ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( τ ) i t i t u ( ) u t u t i ( ) i t. dowolny.
Tema. Opracował: esław Dereń Kaedra Teorii Sygnałów Insyu Telekomunikacji Teleinformayki i Akusyki Poliechnika Wrocławska Prawa auorskie zasrzeżone Podsawowe wyidealizowane elemeny obwodu elekrycznego
Bardziej szczegółowoWykład 1 Technologie na urządzenia mobilne. Wojciech Świtała
Wykład 1 Technologie na urządzenia mobilne Wojciech Świtała wojciech.switala@cs.put.poznan.pl http://www.cs.put.poznan.pl/~wswitala Sztuka Elektroniki - P. Horowitz, W.Hill Układy półprzewodnikowe U.Tietze,
Bardziej szczegółowoSkrócony opis dostępnych na stanowiskach studenckich makiet laboratoryjnych oraz zestawu elementów do budowy i badań układów elektronicznych
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA Wydział Elektryczny Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Podstaw Elektroniki bud. A-5 s.211 (a,b) Skrócony opis dostępnych na stanowiskach studenckich makiet
Bardziej szczegółowoKondensator. Kondensator jest to układ dwóch przewodników przedzielonych
Kondensatory Kondensator Kondensator jest to układ dwóch przewodników przedzielonych dielektrykiem, na których zgromadzone są ładunki elektryczne jednakowej wartości ale o przeciwnych znakach. Budowa Najprostsze
Bardziej szczegółowoKARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. Nazwa modułu Układy elektroniczne w miernictwie 2_E1S Nazwa modułu w języku angielskim
Bardziej szczegółowoUkłady i Systemy Zasilania
Układy i Sysemy Zasilania ieraura Keih H. Billings - HANDBOOK OF SWITCHMODE POWER SUPPIES, McGraw-Hill Publishing Company, 1989 Abraham I.Pressman Power Supply Design, Second Ediion, McGraw-Hill Publishing
Bardziej szczegółowoModuł wejść/wyjść VersaPoint
Analogowy wyjściowy napięciowo-prądowy o rozdzielczości 16 bitów 1 kanałowy Moduł obsługuje wyjście analogowe sygnały napięciowe lub prądowe. Moduł pracuje z rozdzielczością 16 bitów. Parametry techniczne
Bardziej szczegółowo19. Zasilacze impulsowe
19. Zasilacze impulsowe 19.1. Wsęp Sieć energeyczna (np. 230V, 50 Hz Prosownik sieciowy Rys. 19.1.1. Zasilacz o działaniu ciągłym Sabilizaor napięcia Napięcie sałe R 0 Napięcie sałe E A Zasilacz impulsowy
Bardziej szczegółowoPodstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude
Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Część 1 Podstawowe prawa obwodów elektrycznych Prąd elektryczny definicja fizyczna Prąd elektryczny powstaje jako uporządkowany ruch
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI
1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności
Bardziej szczegółowoELEMENTY ELEKTRONICZNE
AKADEMA GÓNCO-HTNCA M. STANSŁAWA STASCA W KAKOWE Wydział nformayki, Elekroniki i Telekomunikacji Kaedra Elekroniki ELEMENTY ELEKTONCNE dr inż. Pior Dziurdzia paw. C-3, pokój 413; el. 617-27-02, pior.dziurdzia@agh.edu.pl
Bardziej szczegółowoPracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 1. Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów RC
Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie ĆWICZENIE Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów C. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest praktyczno-analityczna ocena wartości
Bardziej szczegółowoUkłady scalone. wstęp układy hybrydowe
Układy scalone wstęp układy hybrydowe Ryszard J. Barczyński, 2012 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Publikacja współfinansowana
Bardziej szczegółowoII. Elementy systemów energoelektronicznych
II. Elementy systemów energoelektronicznych II.1. Wstęp. Główne grupy elementów w układach impulsowego przetwarzania mocy: elementy bierne bezstratne (kondensatory, cewki, transformatory) elementy przełącznikowe
Bardziej szczegółowoKARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. Kod modułu Nazwa modułu Układy elektroniczne w miernictwie 1 Nazwa modułu w języku angielskim Electronic
Bardziej szczegółowoElektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny) kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Układy elektroniczne w miernictwie 1_E1S Nazwa modułu w języku angielskim
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Właściwości wybranych elementów układów elektronicznych"
Ćwiczenie: "Właściwości wybranych elementów układów elektronicznych" Opracowane w ramach projektu: "Informatyka mój sposób na poznanie i opisanie świata realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki.
Bardziej szczegółowoimei 1. Cel ćwiczenia 2. Zagadnienia do przygotowania 3. Program ćwiczenia
CYFROWE PRZEWARZANIE SYGNAŁÓW Laboraorium Inżynieria Biomedyczna sudia sacjonarne pierwszego sopnia ema: Wyznaczanie podsawowych paramerów okresowych sygnałów deerminisycznych imei Insyu Merologii Elekroniki
Bardziej szczegółowoRegulatory. Zadania regulatorów. Regulator
Regulaory Regulaor Urządzenie, kórego podsawowym zadaniem jes na podsawie sygnału uchybu (odchyłki regulacji) ukszałowanie sygnału serującego umożliwiającego uzyskanie pożądanego przebiegu wielkości regulowanej
Bardziej szczegółowoTranzystory bipolarne. Małosygnałowe parametry tranzystorów.
ĆWICZENIE 3 Tranzystory bipolarne. Małosygnałowe parametry tranzystorów. I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie małosygnałowych parametrów tranzystorów bipolarnych na podstawie ich charakterystyk
Bardziej szczegółowoPodstawowe informacje o module
Strona 1 z 6 Strona: 1 Podstawowe informacje o module Nazwa jednostki prowadzącej studia: Elektrotechniki i Informatyki Nazwa kierunku studiów: Informatyka Obszar kształcenia: nauki techniczne Profil kształcenia:
Bardziej szczegółowoPROJEKT nr 1 Projekt spawanego węzła kratownicy. Sporządził: Andrzej Wölk
PROJEKT nr 1 Projek spawanego węzła kraownicy Sporządził: Andrzej Wölk Projek pojedynczego węzła spawnego kraownicy Siły: 1 = 10 3 = -10 Kąy: α = 5 o β = 75 o γ = 75 o Schema węzła kraownicy Dane: Grubość
Bardziej szczegółowoGrupa: Zespół: wykonał: 1 Mariusz Kozakowski Data: 3/11/2013 111B. Podpis prowadzącego:
Sprawozdanie z laboratorium elektroniki w Zakładzie Systemów i Sieci Komputerowych Temat ćwiczenia: Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych: prawa Ohma i Kirchhoffa Sprawozdanie Rok: Grupa: Zespół:
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WROCŁAWSKA, WYDZIAŁ PPT I-21 LABORATORIUM Z PODSTAW ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI 2 Ćwiczenie nr 8. Generatory przebiegów elektrycznych
Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jes zapoznanie sudenów z podsawowymi właściwościami ów przebiegów elekrycznych o jes źródeł małej mocy generujących przebiegi elekryczne. Przewidywane jes również (w miarę
Bardziej szczegółowoPodstawy użytkowania i pomiarów za pomocą MULTIMETRU
Podstawy użytkowania i pomiarów za pomocą MULTIMETRU Spis treści Informacje podstawowe...2 Pomiar napięcia...3 Pomiar prądu...5 Pomiar rezystancji...6 Pomiar pojemności...6 Wartość skuteczna i średnia...7
Bardziej szczegółowoUkłady zasilania tranzystorów. Punkt pracy tranzystora Tranzystor bipolarny. Punkt pracy tranzystora Tranzystor unipolarny
kłady zasilania ranzysorów Wrocław 28 Punk pracy ranzysora Punk pracy ranzysora Tranzysor unipolarny SS GS p GS S S opuszczalny oszar pracy (safe operaing condiions SOA) P max Zniekszałcenia nieliniowe
Bardziej szczegółowoElementy elektrotechniki i elektroniki dla wydziałów chemicznych / Zdzisław Gientkowski. Bydgoszcz, Spis treści
Elementy elektrotechniki i elektroniki dla wydziałów chemicznych / Zdzisław Gientkowski. Bydgoszcz, 2015 Spis treści Przedmowa 7 Wstęp 9 1. PODSTAWY ELEKTROTECHNIKI 11 1.1. Prąd stały 11 1.1.1. Podstawowe
Bardziej szczegółowoWzornictwo Przemysłowe I stopień ogólnoakademicki studia stacjonarne wszystkie specjalności Katedra Automatyki i Robotyki Dr inż.
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Nazwa modułu w języku angielskim Fundamentals
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2. Autor pierwotnej i nowej wersji; mgr inż. Leszek Widomski
ĆWICZENIE Auor pierwonej i nowej wersji; mgr inż. Leszek Widomski UKŁADY LINIOWE Celem ćwiczenia jes poznanie właściwości i meod opisu linioch układów elekrycznych i elekronicznych przenoszących sygnały.
Bardziej szczegółowoPrzetwarzanie analogowocyfrowe
Przewarzanie analogowocyfrowe Z. Serweciński 05-03-2011 Przewarzanie u analogowego na cyfrowy Proces przewarzania u analogowego (ciągłego) na cyfrowy składa się z rzech podsawowych operacji: 1. Próbkowanie
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE WZMACNIACZY OPERACYJNYCH DO LINIOWEGO PRZEKSZTAŁCANIA SYGNAŁÓW. Politechnika Wrocławska
Poliechnika Wrocławska Insyu elekomunikacji, eleinformayki i Akusyki Zakład kładów Elekronicznych Insrukcja do ćwiczenia laboraoryjnego ZASOSOWANIE WZMACNIACZY OPEACYJNYCH DO LINIOWEGO PZEKSZAŁCANIA SYGNAŁÓW
Bardziej szczegółowoCzym jest prąd elektryczny
Prąd elektryczny Ruch elektronów w przewodniku Wektor gęstości prądu Przewodność elektryczna Prawo Ohma Klasyczny model przewodnictwa w metalach Zależność przewodności/oporności od temperatury dla metali,
Bardziej szczegółowoWENTYLACJA i KLIMATYZACJA 2. Ćwiczenia nr 1
Insyu Inżynierii Cieplnej i Ochrony Powierza Poliechniki Krakowskiej Zakład Wenylacji Klimayzacji i Chłodnicwa WENTYLACJA i KLIMATYZACJA 2 Ćwiczenia nr 1 Urządzenia do uzdania powierza w klimayzacji Dr
Bardziej szczegółowoBadanie transformatora
Ćwiczenie E9 Badanie transformatora E9.1. Cel ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. W ćwiczeniu przykładając zmienne napięcie do uzwojenia pierwotnego
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 254. Badanie ładowania i rozładowywania kondensatora. Ustawiony prąd ładowania I [ ma ]: t ł [ s ] U ł [ V ] t r [ s ] U r [ V ] ln(u r )
Nazwisko... Data... Wydział... Imię... Dzień tyg.... Godzina... Ćwiczenie nr 254 Badanie ładowania i rozładowywania kondensatora Numer wybranego kondensatora: Numer wybranego opornika: Ustawiony prąd ładowania
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska, Instytut Elektrotechniki i Elektroniki Przemysłowej, Zakład Energoelektroniki i Sterowania Laboratorium energoelektroniki
Politechnika Poznańska, Instytut Elektrotechniki i Elektroniki Przemysłowej, Zakład Energoelektroniki i Sterowania Laboratorium energoelektroniki Temat ćwiczenia: Przetwornica impulsowa DC-DC typu boost
Bardziej szczegółowoJednofazowe przekształtniki DC AC i AC DC z eliminacją składowej podwójnej częstotliwości po stronie DC
Akademia Górniczo-Hunicza im. Sanisława Saszica w Krakowie Wydział Elekroechniki, Auomayki, Informayki i Inżynierii Biomedycznej Kaedra Energoelekroniki i Auomayki Sysemów Przewarzania Energii Auorefera
Bardziej szczegółowoBadanie transformatora
Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu
Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Przedmiot: Pomiary Elektryczne Materiały dydaktyczne: Pomiar i regulacja prądu i napięcia zmiennego Zebrał i opracował: mgr inż. Marcin Jabłoński
Bardziej szczegółowoĆ w i c z e n i e 1 POMIARY W OBWODACH PRĄDU STAŁEGO
Ć w i c z e n i e POMIAY W OBWODACH PĄDU STAŁEGO. Wiadomości ogólne.. Obwód elektryczny Obwód elektryczny jest to układ odpowiednio połączonych elementów przewodzących prąd i źródeł energii elektrycznej.
Bardziej szczegółowo4. Modulacje kątowe: FM i PM. Układy demodulacji częstotliwości.
EiT Vsemesr AE Układy radioelekroniczne Modulacje kąowe 1/26 4. Modulacje kąowe: FM i PM. Układy demodulacji częsoliwości. 4.1. Modulacje kąowe wprowadzenie. Cecha charakerysyczna: na wykresie wskazowym
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i utomatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PĄDU SINUSOIDLNEGO
Bardziej szczegółowoZauważmy, że wartość częstotliwości przebiegu CH2 nie jest całkowitą wielokrotnością przebiegu CH1. Na oscyloskopie:
Wydział EAIiIB Kaedra Merologii i Elekroniki Laboraorium Podsaw Elekroniki Cyfrowej Wykonał zespół w składzie (nazwiska i imiona): Ćw.. Wprowadzenie do obsługi przyrządów pomiarowych cz. Daa wykonania:
Bardziej szczegółowoBogdan Olech Mirosław Łazoryszczak Dorota Majorkowska-Mech. Elektronika. Laboratorium nr 3. Temat: Diody półprzewodnikowe i elementy reaktancyjne
Bogdan Olech Mirosław Łazoryszczak Dorota Majorkowska-Mech Elektronika Laboratorium nr 3 Temat: Diody półprzewodnikowe i elementy reaktancyjne SPIS TREŚCI Spis treści... 2 1. Cel ćwiczenia... 3 2. Wymagania...
Bardziej szczegółowoPytania podstawowe dla studentów studiów I-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych
Pytania podstawowe dla studentów studiów I-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych 0 Podstawy metrologii 1. Model matematyczny pomiaru. 2. Wzorce jednostek miar. 3. Błąd pomiaru.
Bardziej szczegółowoWzmacniacz operacyjny
parametry i zastosowania Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego (klasyka: Fairchild ua702) 1965 Wzmacniacze
Bardziej szczegółowo( ) ( ) ( τ) ( t) = 0
Obliczanie wraŝliwości w dziedzinie czasu... 1 OBLICZANIE WRAśLIWOŚCI W DZIEDZINIE CZASU Meoda układu dołączonego do obliczenia wraŝliwości układu dynamicznego w dziedzinie czasu. Wyznaczane będą zmiany
Bardziej szczegółowoEnergetyka I stopień ogólnoakademicki stacjonarne. kierunkowy. obowiązkowy. polski semestr 1 semestr zimowy
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. Kod modułu Nazwa modułu Elektrotechnika 1 Nazwa modułu w języku angielskim Electrical engineering
Bardziej szczegółowoBadanie transformatora
Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne
Bardziej szczegółowoWykład: Prof. dr hab. inż. Wojciech Kucewicz Laboratorium: Dr inż. Jacek Ostrowski Katedra Elektroniki AGH, C2 pokój 422 (godziny konsultacji zostaną
Wykład: Prof. dr hab. inż. Wojciech Kucewicz Laboratorium: Dr inż. Jacek Ostrowski Katedra Elektroniki AGH, C2 pokój 422 (godziny konsultacji zostaną podane po uzgodnieniu ze studentami), E-mail: ostrowsk@agh.edu.pl
Bardziej szczegółowo