Transkrypt

1 Podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych Lek. Radosław Drozd

2 Zawód medyczny Ustawa o działalności leczniczej z dnia 15 kwietnia 2011 r. (Dz.U.. Nr 112, poz. 654), tj. z dnia 7 grudnia 2012 r. (Dz.U.. z 2013 r. poz. 217) Art. 2 [Definicja pojęć] 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają: 2) osoba wykonująca zawód medyczny - osobę uprawnioną na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osobę legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny; Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta z dnia 6 listopada 2008 r. (Dz.U Nr 52, poz. 417), tj. z dnia 24 stycznia 2012 r. (Dz.U.. z 2012 r. poz. 159) Art. 3 [Objaśnienie pojęć] 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają: 3) osoba wykonująca zawód medyczny - osobę wykonującą zawód medyczny, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U.. Nr 112, poz. 654, Nr 149, poz. 887, Nr 174, poz i Nr 185, poz. 1092);

3 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty tekst jednolity z dnia 27 września 2011 r. (Dz. U. Nr 277, poz. 1634) Art. 2. [Definicje] 1. Wykonywanie zawodu lekarza polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, w szczególności: badaniu stanu zdrowia, rozpoznawaniu chorób i zapobieganiu im, leczeniu i rehabilitacji chorych, udzielaniu porad lekarskich, a także wydawaniu opinii i orzeczeń lekarskich. 2. Wykonywanie zawodu lekarza dentysty polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń określonych w ust. 1, w zakresie chorób zębów, jamy ustnej, części twarzowej czaszki oraz okolic przyległych.

4 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty tekst jednolity z dnia 27 września 2011 r. (Dz. U. Nr 277, poz. 1634) 3. Za wykonywanie zawodu lekarza uważa się także prowadzenie przez lekarza prac badawczych w dziedzinie nauk medycznych lub promocji zdrowia, nauczanie zawodu lekarza, kierowanie podmiotem leczniczym, o którym mowa w art. 4 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U.. Nr 112, poz. 654, Nr 149, poz. 887, Nr 174, poz i Nr 185, poz. 1092) lub zatrudnienie w podmiotach zobowiązanych do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.[2]) lub urzędach te podmioty obsługujących, w ramach którego wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej.

5 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA Podobne ustawowe regulacje prawne mają inne zawody medyczne: Ustawa o zawodzie felczera. Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej. Prawo Farmaceutyczne zawód farmaceuty (aptekarza). Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej zawód diagnosty laboratoryjnego. Osoby wykonujące ww. zawody również muszą być zrzeszone w samorządach, sprawujących nadzór nad zasadami wykonywania tych zawodów. Nie ma Izby Felczerskiej, nadzór nad wykonywaniem zawodu sprawuje Izba Lekarska. Felczerzy podlegają też odpowiedzialności zawodowej przed wojewódzką komisją a nie przed sądem korporacyjnym lub sądem lekarskim. Ponadto: Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym i odpowiednie akty wykonawcze (Rozporządzenia) regulują zasady wykonywania zawodu ratownika medycznego. Inne zawody medyczne: technik dentystyczny, analityk medyczny.

6 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty tekst jednolity z dnia 27 września 2011 r. (Dz. U. Nr 277, poz. 1634) Art. 4. [Wykonywanie zawodu] Lekarz ma obowiązek wykonywać zawód, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością.

7 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty tekst jednolity z dnia 27 września 2011 r. (Dz. U. Nr 277, poz. 1634) Art. 30. Lekarz ma obowiązek udzielać pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz w innych przypadkach nie cierpiących zwłoki.

8 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA UOZL Art. 5. [Warunki przyznania prawa wykonywania zawodu] 1. Okręgowa rada lekarska przyznaje, z zastrzeżeniem ust i 8 oraz art. 5a-5c, 5c, prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty osobie, która: 1) jest obywatelem polskim lub obywatelem innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej; 2) posiada: a) dyplom lekarza wydany przez polską szkołę wyższą potwierdzający ukończenie co najmniej sześcioletnich studiów na kierunku lekarskim, obejmujących co najmniej 5500 godzin dydaktycznych zajęć teoretycznych i praktycznych, w tym dwusemestralne praktyczne nauczanie w dziedzinach klinicznych na 6. roku studiów, lub dyplom lekarza dentysty wydany przez polską szkołę wyższą potwierdzający ukończenie co najmniej pięcioletnich studiów na kierunku lekarsko- dentystycznym, obejmujących co najmniej dwusemestralne praktyczne nauczanie na 5. roku studiów, lub b) dyplom lekarza wydany przez polską szkołę wyższą potwierdzający ukończenie studiów na kierunku lekarskim rozpoczętych przed dniem 1 października 2012 r. lub dyplom lekarza dentysty wydany przez polską szkołę wyższą potwierdzający ukończenie studiów na kierunku lekarsko-dentystycznym rozpoczętych przed dniem 1 października 2012 r., lub c) dokument potwierdzający formalne kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty, spełniające minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach prawa Unii Europejskiej, wydany przez inne niż Rzeczpospolita Polska państwo członkowskie Unii Europejskiej, wymieniony w wykazie, o którym mowa w art. 6b, i towarzyszące mu odpowiednie świadectwo wymienione w wykazie, o którym mowa w art. 6b, lub d) dyplom lekarza lub lekarza dentysty wydany przez inne państwo niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, pod warunkiem że dyplom został uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędny zgodnie z odrębnymi przepisami oraz że spełnia minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach prawa Unii Europejskiej; 3) posiada pełną zdolność do czynności prawnych; 4) posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu lekarza lub lekarza dentysty; 5) wykazuje nienaganną postawę etyczną.

9 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty tekst jednolity z dnia 27 września 2011 r. (Dz. U. Nr 277, poz. 1634) Art. 5a. [Lekarze będący obywatelami państw UE] Art. 5c. [Uznanie kwalifikacji przez ministra] Art. 7. [Prawo wykonywania zawodu przez cudzoziemców] 1. Cudzoziemcowi niebędącemu obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej okręgowa rada lekarska właściwa ze względu na zamierzone miejsce wykonywania zawodu przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty na stałe albo na czas określony, jeżeli spełnia następujące warunki: 1) posiada dyplom lekarza lub lekarza dentysty wydany: a) przez polską szkołę wyższą lub b) w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, lub c) w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, pod warunkiem że dyplom został uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równoważny zgodnie z odrębnymi przepisami oraz że spełnia minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach Unii Europejskiej; 2) posiada pełną zdolność do czynności prawnych; 3) posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu lekarza lub lekarza dentysty; 4) wykazuje nienaganną postawę etyczną; 5) wykazuje znajomość języka polskiego określoną w ust. 3; [egzamin!] 6) odbył staż podyplomowy; 7) złożył z wynikiem pozytywnym Lekarski Egzamin Końcowy lub Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Końcowy; przepis art. 5 ust. 5 stosuje się odpowiednio; 8) uzyskał prawo pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z odrębnymi przepisami.

10 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA UOZL Art. 9. [Prawo wykonywania niektórych czynności przez cudzoziemców] 1. Lekarz o odpowiednio wysokich kwalifikacjach, nieposiadający prawa wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ale posiadający to prawo w innym państwie, może prowadzić teoretyczne i praktyczne nauczanie zawodu lekarza lub brać udział w konsylium lekarskim i wykonywać zabiegi, których potrzeba wynika z tego konsylium lub programu nauczania, jeżeli: 1) został zaproszony przez lekarza posiadającego prawo wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, każdorazowo po uzyskaniu zgody właściwej okręgowej rady lekarskiej, lub 2) został zaproszony przez lekarza wykonującego zawód w podmiocie leczniczym w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, każdorazowo po uzyskaniu zgody kierownika tego podmiotu i właściwej okręgowej rady lekarskiej, lub 3) został zaproszony przez szpital kliniczny lub medyczną jednostkę naukową, która informuje o tym właściwą okręgową radę lekarską. 2. Lekarz, lekarz dentysta będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, który posiada prawo do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, może czasowo i okazjonalnie wykonywać zawód lekarza, lekarza dentysty bez konieczności uzyskania prawa wykonywania zawodu lekarza albo prawa wykonywania zawodu lekarza dentysty albo bez konieczności uzyskania wpisu do rejestru indywidualnych praktyk lekarskich lub rejestru indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich, jeżeli złoży w okręgowej izbie lekarskiej właściwej ze względu na miejsce zamierzonego wykonywania zawodu: 1) pisemne oświadczenie o zamiarze tymczasowego i okazjonalnego wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, z podaniem miejsca i, o ile to możliwe, czasu jego wykonywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz 2) dokument potwierdzający obywatelstwo, oraz 3) zaświadczenie wydane przez właściwe organy państwa członkowskiego Unii Europejskiej, stwierdzające, że posiada w tym państwie prawo do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty, które w czasie składania oświadczenia nie jest zawieszone lub ograniczone, i że wykonuje zawód lekarza, oraz 4) dokument potwierdzający kwalifikacje formalne lekarza lub lekarza dentysty.

11 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA UOZL Art. 17. [Świadectwo umiejętności] 1. Art. 17. [Świadectwo umiejętności] Lekarz może uzyskać świadectwo potwierdzające posiadanie umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonych świadczeń zdrowotnych, zwane dalej "świadectwem" Lekarz uzyskuje świadectwo po odbyciu szkolenia i zdaniu egzaminu państwowego po jego zakończeniu Warunki prowadzenia szkolenia, w tym wysokość opłat za szkolenie, określa umowa zawarta pomiędzy podmiotem prowadzącym szkolenie a lekarzem Szkolenie może prowadzić podmiot wpisany na listę podmiotów uprawnionych do szkolenia w zakresie uzyskiwania umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonych świadczeń zdrowotnych, zwaną dalej "listą", prowadzoną przez ministra właściwego do spraw zdrowia, który spełnia następujące warunki: 6. 1) zobowiąże się do przeprowadzenia szkolenia zgodnie z programem zatwierdzonym przez ministra właściwego do spraw zdrowia; 7. 2) zapewnia prowadzenie szkolenia przez co najmniej trzech lekarzy posiadających świadectwo umiejętności lub tytuł specjalisty albo specjalizację drugiego stopnia w odpowiedniej lub pokrewnej dziedzinie medycyny; 8. 3) udziela świadczeń zdrowotnych odpowiedniego rodzaju, w odpowiednim zakresie i liczbie, umożliwiających zrealizowanie programu umiejętności określonej liczbie lekarzy, lub zawarł w tym zakresie umowę z podmiotem, który udziela takich świadczeń; 9. 4) dysponuje odpowiednim sprzętem i aparaturą medyczną niezbędną do realizacji zadań dydaktycznych określonych programem umiejętności. Art. 18. [Obowiązek dokształcania się] 1. Lekarz ma prawo i obowiązek doskonalenia zawodowego, w szczególności w różnych formach kształcenia podyplomowego. ( )

12 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA UOZL Art. 10. [Wykonywanie zawodu po przerwie pięcioletniej] 1. Lekarz, który zamierza podjąć wykonywanie zawodu po upływie 5 lat od uzyskania dyplomu lekarza, lekarza dentysty przed przyznaniem ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, obowiązany jest do odbycia przeszkolenia. 2. Lekarz posiadający ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, który zamierza podjąć wykonywanie zawodu po upływie 5 lat od ukończenia stażu podyplomowego, ma obowiązek odbycia przeszkolenia. 3. Lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu, który nie wykonuje go przez okres dłuższy niż 5 lat, a zamierza podjąć jego wykonywanie, ma obowiązek zawiadomienia o tym właściwej okręgowej rady lekarskiej i odbycia przeszkolenia. 4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do lekarza będącego obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, który posiada dyplom lub inne dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje wymienione w wykazie, o którym mowa w art. 6b, i dotychczas nie uzyskał prawa wykonywania zawodu lekarza albo prawa wykonywania zawodu lekarza dentysty na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

13 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA UOZL Art. 11. [Opinia o przygotowaniu zawodowym] 1. Jeżeli okręgowa rada lekarska stwierdzi, że istnieje uzasadnione podejrzenie niedostatecznego przygotowania zawodowego lekarza, powołuje komisję złożoną z lekarzy o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych, która wydaje opinię o przygotowaniu zawodowym tego lekarza. 2. Okręgowa rada lekarska na podstawie opinii komisji, o której mowa w ust. 1, może zobowiązać lekarza do odbycia uzupełniającego przeszkolenia. Zainteresowany lekarz jest uprawniony do uczestnictwa w posiedzeniu okręgowej rady lekarskiej w czasie rozpatrywania jego sprawy. 3. Lekarz ma obowiązek stawienia się przed komisją, o której mowa w ust W razie nieusprawiedliwionego niestawiania się lekarza przed komisją, o której mowa w ust. 1, lub uchylania się od uczestnictwa w uzupełniającym przeszkoleniu, o którym mowa w ust. 2 i w art. 10 ust. 2 i 3, okręgowa rada lekarska podejmuje uchwałę o zawieszeniu lekarza w prawie wykonywania zawodu lub o ograniczeniu w wykonywaniu określonych czynności medycznych do czasu zakończenia przeszkolenia. 5. Okręgowa rada lekarska ustala tryb, miejsce i program przeszkolenia, o którym mowa w ust. 2 oraz w art. 10. Koszty tego przeszkolenia ponosi lekarz.

14 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA UOZL Art. 12. [Orzeczenie w przedmiocie niezdolności] 1. Jeżeli okręgowa rada lekarska stwierdzi, że istnieje uzasadnione podejrzenie niezdolności lekarza do wykonywania zawodu lub ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający wykonywanie zawodu lekarza, powołuje komisję złożoną z lekarzy specjalistów z odpowiednich dziedzin medycyny. Komisja ta wydaje orzeczenie w przedmiocie niezdolności lekarza do wykonywania zawodu albo ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych. 2. Lekarz ma obowiązek stawienia się przed komisją, o której mowa w ust. 1, i poddania się niezbędnym badaniom. 3. Okręgowa rada lekarska na podstawie orzeczenia komisji może podjąć uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu na okres trwania niezdolności albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności medycznych na okres trwania niezdolności. Zainteresowany lekarz jest uprawniony do uczestnictwa w posiedzeniu okręgowej rady lekarskiej w czasie rozpatrywania jego sprawy.

15 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA UOZL Art. 12. [Orzeczenie w przedmiocie niezdolności c.d.] 4. Jeżeli lekarz odmawia poddania się badaniu przez komisję lub gdy okręgowa rada lekarska na podstawie wyników postępowania wyjaśniającego uzna, że dalsze wykonywanie zawodu lub ściśle określonych czynności medycznych przez lekarza grozi niebezpieczeństwem dla osób przez niego leczonych, okręgowa rada lekarska podejmuje uchwałę o zawieszeniu lekarza w prawie wykonywania zawodu albo o ograniczeniu w wykonywaniu określonych czynności medycznych do czasu zakończenia postępowania. 5. Lekarz, w stosunku do którego podjęto uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu lub ograniczeniu wykonywania określonych czynności medycznych, może wystąpić do okręgowej rady lekarskiej o uchylenie uchwały, jeżeli ustaną przyczyny zawieszenia lub ograniczenia, nie wcześniej jednak niż po upływie 6 miesięcy od podjęcia uchwały okręgowej rady lekarskiej. ( ) [Rozporządzenie wykonawcze tryb postępowania] Art. 13. [Rozwinięcie] Postępowanie w sprawach, o których mowa w art. 11 i 12, jest poufne.

16 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA UOZL Art. 14. [Utrata prawa wykonywania zawodu] Prawo wykonywania zawodu, ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarz traci z mocy prawa w razie: 1) utraty obywatelstwa polskiego lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeżeli nie nabył równocześnie obywatelstwa innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej; 2) ubezwłasnowolnienia całkowitego lub częściowego; 3) upływu czasu, na jaki zostało przyznane. [Nie można się zrzec].

17 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA Ustawa o izbach lekarskich z dn r. (Dz. U. nr 219, poz. 1708) Art Członkowie izb lekarskich stanowią samorząd zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów. 2. Samorząd zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów reprezentuje osoby wykonujące zawody lekarza i lekarza dentysty, sprawuje pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. 3. Samorząd zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów jest niezależny w wykonywaniu swoich zadań i podlega tylko przepisom prawa. 4. Okręgową izbę lekarską i Wojskową Izbę Lekarską stanowią lekarze wpisani na odpowiednią listę członków. 5. Naczelną Izbę Lekarską tworzą członkowie jej organów.

18 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA Ustawa o izbach lekarskich Art. 5. Zadaniem samorządu lekarzy jest w szczególności: 1)ustanawianie zasad etyki lekarskiej oraz dbanie o ich przestrzeganie; 2) sprawowanie pieczy nad należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu lekarza; 3)przyznawanie prawa wykonywania zawodu oraz uznawanie kwalifikacji lekarzy, będących obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, zamierzających wykonywać zawód lekarza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 4) zawieszanie i pozbawianie prawa wykonywania zawodu oraz ograniczanie w wykonywaniu zawodu; 5) prowadzenie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy; 6) prowadzenie postępowania w przedmiocie niezdolności do wykonywania zawodu lekarza lub w przedmiocie niedostatecznego przygotowania do wykonywania zawodu; 7) prowadzenie lub udział w organizowaniu doskonalenia zawodowego lekarzy; 8) opiniowanie i wnioskowanie w sprawach kształcenia przed- i podyplomowego lekarzy i w innych zawodach medycznych; 9)przewodniczenie komisjom przeprowadzającym konkursy na stanowisko ordynatora i uczestnictwo w konkursach na inne stanowiska w ochronie zdrowia, jeżeli odrębne przepisy tak stanowią; 10)opiniowanie kandydatur lekarzy na stanowiska lub funkcje, jeżeli odrębne przepisy tak stanowią; 11)prowadzenie rejestrów lekarzy, rejestrów praktyk lekarskich i rejestrów podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe lekarzy oraz rejestrów lekarzy tymczasowo i okazjonalnie wykonujących zawód lekarza; 12) opiniowanie warunków pracy i płac lekarzy;

19 PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU LEKARZA Ustawa o izbach lekarskich Art. 5. Zadaniem samorządu lekarzy jest w szczególności (c.d.): 13) integrowanie środowiska lekarskiego; 14) działania na rzecz ochrony zawodu lekarza, w tym występowanie w obronie godności zawodu lekarza oraz interesów indywidualnych i zbiorowych członków samorządu lekarzy; 15) zajmowanie stanowiska w sprawach stanu zdrowotności społeczeństwa, polityki zdrowotnej państwa oraz organizacji ochrony zdrowia; 16) opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących ochrony zdrowia i wykonywania zawodu lekarza bądź występowanie o ich wydanie; 17) prowadzenie badań dotyczących ochrony zdrowia i wykonywania zawodu lekarza; 18) udzielanie zainteresowanym lekarzom informacji dotyczących ogólnych zasad wykonywania zawodu, zasad etyki lekarskiej, a także o przepisach dotyczących ochrony zdrowia; 19) prowadzenie instytucji samopomocowych i innych form pomocy materialnej dla lekarzy i ich rodzin; 20) współdziałanie z organami administracji publicznej, związkami zawodowymi oraz innymi organizacjami w kraju i za granicą w sprawach dotyczących ochrony zdrowia i warunków wykonywania zawodu lekarza; 21) współdziałanie z samorządami zawodów medycznych i innymi organizacjami reprezentującymi zawody medyczne w kraju i za granicą oraz organami państw członkowskich Unii Europejskiej ( ) 22) współpraca z towarzystwami naukowymi, uczelniami, instytutami i jednostkami badawczo-rozwojowymi w kraju i za granicą; 23) zarządzanie majątkiem i działalnością gospodarczą izb lekarskich; 24) wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.

20 ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA UOZL Art. 58. [Rodzaje wykroczeń i przestępstw] 1. Kto bez uprawnień udziela świadczeń zdrowotnych polegających na rozpoznawaniu chorób oraz ich leczeniu, podlega karze grzywny. 2. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej albo wprowadza w błąd co do posiadania takiego uprawnienia, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. 3. Postępowanie w sprawach, o których mowa w ust. 1, toczy się według przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.

21 Odpowiedzialność korporacyjna lekarza Ustawa o izbach lekarskich z dn r. (Dz. U. nr 219, poz. 1708) Art Zadaniem samorządu lekarzy jest w szczególności: 1) ustanawianie zasad etyki lekarskiej oraz dbałość o ich przestrzeganie; 2) sprawowanie pieczy i nadzoru nad należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu lekarza; ( ) 4) zawieszanie i pozbawianie prawa wykonywania zawodu oraz ograniczanie w wykonywaniu zawodu; 5) prowadzenie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy;

22 Regulacje etyczno-deontologiczne wykonywania zawodu lekarza. Kodeks Etyki Lekarskiej (2004 r.) Art. 6. Lekarz ma swobodę wyboru w zakresie metod postępowania, które uzna za najskuteczniejsze. Powinien jednak ograniczyć czynności medyczne do rzeczywiście potrzebnych choremu, zgodnych z aktualnym stanem wiedzy. Art. 7. W szczególnie uzasadnionych przypadkach lekarz może nie podjąć się lub odstąpić od leczenia chorego, z wyjątkiem przypadków nie cierpiących zwłoki. Nie podejmując albo odstępując od leczenia lekarz winien wskazać inną możliwość uzyskania pomocy lekarskiej.

23 Regulacje etyczno-deontologiczne wykonywania zawodu lekarza Kodeks Etyki Lekarskiej (2004 r.) Art. 8. Lekarz powinien przeprowadzać wszelkie postępowanie diagnostyczne, lecznicze i zapobiegawcze z należytą starannością, poświęcając im niezbędny czas. Art Lekarz nie powinien wykraczać poza swoje umiejętności zawodowe przy wykonywaniu czynności diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych i orzeczniczych. 2. Jeżeli zakres tych czynności przewyższa umiejętności lekarza, wówczas winien zwrócić się do bardziej kompetentnego kolegi. Nie dotyczy to nagłych wypadków i ciężkich zachorowań, gdy zwłoka może zagrażać zdrowiu lub życiu chorego.

24 Regulacje etyczno-deontologiczne wykonywania zawodu lekarza Kodeks Etyki Lekarskiej (2004 r.) Art. 31. Lekarzowi nie wolno stosować eutanazji, ani pomagać choremu w popełnieniu samobójstwa. Art W stanach terminalnych lekarz nie ma obowiązku podejmowania i prowadzenia reanimacji lub uporczywej terapii i stosowania środków nadzwyczajnych. 2. Decyzja o zaprzestaniu reanimacji należy do lekarza i jest związana z oceną szans leczniczych.

25 Odpowiedzialność korporacyjna lekarza Ustawa o izbach lekarskich z dn r. (Dz. U. nr 219, poz. 1708) Art. 53. Członkowie izb lekarskich podlegają odpowiedzialności zawodowej za naruszenie zasad etyki lekarskiej oraz przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza, zwane dalej przewinieniem zawodowym. Art Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy toczy się niezależnie od postępowania karnego lub postępowania dyscyplinarnego dotyczącego tego samego czynu. 2. Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy może być zawieszone do czasu ukończenia postępowania karnego lub dyscyplinarnego, o ile ich wynik może mieć wpływ na rozstrzygnięcie w postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy.

26 Odpowiedzialność korporacyjna lekarza Ustawa o izbach lekarskich z dn r. (Dz. U. nr 219, poz. 1708) Strony postępowania to pokrzywdzony (najczęściej pacjent) i lekarz lub obwiniony. Art. 58 [Obwiniony] 1. Za obwinionego uważa się lekarza, wobec którego w toku postępowania wyjaśniającego rzecznik odpowiedzialności zawodowej wydał postanowienie o przedstawieniu zarzutów lub przeciwko któremu skierował do sądu lekarskiego wniosek o ukaranie. ( ) Art. 77 [Tymczasowe zawieszenie prawa wykonywania zawodu; ograniczenie zakresu czynności w wykonywaniu zawodu lekarza] 1. W przypadku gdy zebrane dowody wskazują z dużym prawdopodobieństwem, że lekarz, którego dotyczy postępowanie, lub obwiniony popełnił ciężkie przewinienie zawodowe, a rodzaj tego przewinienia wskazuje, że wykonywanie przez obwinionego zawodu lekarza zagraża bezpieczeństwu pacjentów lub grozi popełnieniem kolejnego przewinienia zawodowego, sąd lekarski, na wniosek rzecznika odpowiedzialności zawodowej, wydaje postanowienie o tymczasowym zawieszeniu prawa wykonywania zawodu albo o ograniczeniu zakresu czynności w wykonywaniu zawodu lekarza przez obwinionego na okres do roku. 2. Postanowienie jest natychmiast wykonalne. ( )

27 Odpowiedzialność korporacyjna lekarza Ustawa o izbach lekarskich z dn r. (Dz. U. nr 219, poz. 1708) Art. 83. [Kary] 1. Sąd lekarski może orzec następujące kary: 1) upomnienie; 2) nagana; 3) kara pieniężna [na cel społeczny związany z ochroną zdrowia w wysokości od 1/3 do 4x przeciętnej pensji, może być łącznie]; 4) zakaz pełnienia funkcji kierowniczych w jednostkach organizacyjnych ochrony zdrowia na okres od roku do pięciu lat [również jako kara dodatkowa przy karach pkt. 5 i 6]; 5) ograniczenie zakresu czynności w wykonywaniu zawodu lekarza na okres od sześciu miesięcy do dwóch lat [określa się ich zakres]; 6) zawieszenie prawa wykonywania zawodu lekarza na okres od roku do pięciu lat; 7) pozbawienie prawa wykonywania zawodu lekarza [utrata na zawsze]. 2. Sąd lekarski, orzekając karę przewidzianą w ust. 1 pkt 5 lub 6, może dodatkowo orzec karę wymienioną w ust. 1 pkt 4. Art. 87 [Zawieszenie prawa wykonywania zawodu] 1. Zawieszenie prawa wykonywania zawodu orzeka się w miesiącach i latach. 2. Bieg kary rozpoczyna się z dniem uprawomocnienia się orzeczenia. ( )

28 Odpowiedzialność korporacyjna lekarza Ustawa o izbach lekarskich z dn r. (Dz. U. nr 219, poz. 1708) Art. 108 [Zawieszenie w prawie wykonywania zawodu; wypowiedzenie umowy o pracę; skreślenie z rejestru] 1. Lekarz zawieszony w prawie wykonywania zawodu nie może wykonywać zawodu w żadnej formie. 2. Prawomocne orzeczenie kary wymienionej w art. 83 ust. 1 pkt 6 i 7 stanowi podstawę do rozwiązania bez wypowiedzenia umowy o pracę albo umowy cywilnoprawnej, na podstawie której lekarz wykonuje zawód. 3.Po otrzymaniu prawomocnego orzeczenia sądu lekarskiego, o którym mowa w ust. 2, prezes właściwej okręgowej rady lekarskiej zawiadamia ukaranego lekarza o skreśleniu z rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą w wykonaniu orzeczenia sądu lekarskiego. Art. 110 [Rejestr Ukaranych Lekarzy] 1. Naczelna Rada Lekarska prowadzi Rejestr Ukaranych Lekarzy i Lekarzy Dentystów Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej Rejestrem Ukaranych Lekarzy. Rejestr jest jawny dla osób i podmiotów, które wykażą interes prawny. ( )

29 Odpowiedzialność korporacyjna lekarza Ustawa o izbach lekarskich z dn r. (Dz. U. nr 219, poz. 1708) inne zmiany w przepisach: postępowanie jest jawne (można wyłączyć), pokrzywdzony jest stroną postępowania i może w nim uczestniczyć, mieć swoich pełnomocników; w przypadku gdy zebrane dowody z dużym prawdopodobieństwem wskazują na popełnienie ciężkiego przewinienia zawodowego, którego rodzaj wskazuje, że wykonywanie przez obwinionego zawodu lekarza zagraża bezpieczeństwu pacjentów i grozi popełnieniem kolejnego przewinienia sąd lekarski (na wniosek rzecznika odpowiedzialności) może czasowo zawiesić prawo wykonywania zawodu lekarza albo ograniczyć zakres czynności na okres do roku; możliwa mediacja w trakcie postępowania wyjaśniającego.

30 Felczer Ustawa o zawodzie felczera z dnia 20 lipca 1950 r. (Dz.U.. Nr 36, poz. 336), tj. z dnia 13 marca 2004 r. (Dz.U.. Nr 53, poz. 531), tj. z dnia 30 sierpnia 2012 r. (Dz.U.. z 2012 r. poz. 1133) Mogą wykonywać zawód na podstawie dyplomu uzyskanego w państwie członkowskim UE lub państwie nie należącym do UE na podstawie umów dwustronnych. Wykonują zawód na podstawie Prawa wykonywania zawodu uzyskiwanego po ukończeniu liceum felczerskiego lub szkoły felczerskiej w Polsce albo posiadają kwalifikacje uznane za równoważne nabyte za granicą. Muszą, podobnie jak lekarze, posiadać pełną zdolność do czynności prawnych, odpowiedni stan zdrowia, władać językiem polskim w mowie i w piśmie (obywatele państw UE składają oświadczenie, pozostali zdają egzamin, wystarczy 50% punktów), zagraniczni przedstawić zaświadczenie, że mają prawo wykonywać zawód na terenie swojego kraju.

31 Felczer Ustawa o zawodzie felczera z dnia 20 lipca 1950 r. (Dz.U.. Nr 36, poz. 336), tj. z dnia 13 marca 2004 r. (Dz.U.. Nr 53, poz. 531), tj. z dnia 30 sierpnia 2012 r. (Dz.U.. z 2012 r. poz. 1133) Art. 2 [Zakres zadań felczera] 1. Wykonywanie zawodu felczera polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, a w szczególności: 1) badaniu stanu zdrowia; 2) rozpoznawaniu chorób i zapobieganiu im; 3) udzielaniu pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; 4) wykonywaniu czynności z zakresu medycyny pracy, zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźnych; 5) sprawowaniu nadzoru nad artykułami żywnościowymi i produktami użytkowymi; 6) stwierdzaniu zgonów; 7) udziale w procesie leczenia pod nadzorem lub przy współpracy z lekarzem. 2. Czynności określone w ust. 1 felczer wykonuje samodzielnie w podmiocie leczniczym w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej albo w utworzonym punkcie felczerskim. 3. Przepis ust. 2 nie dotyczy czynności, związanych z udzielaniem pomocy w nagłych wypadkach.

32 Felczer Ustawa o zawodzie felczera z dnia 20 lipca 1950 r. (Dz.U.. Nr 36, poz. 336), tj. z dnia 13 marca 2004 r. (Dz.U.. Nr 53, poz. 531), tj. z dnia 30 sierpnia 2012 r. (Dz.U.. z 2012 r. poz. 1133) Art. 2a [Utrata prawa do wykonywania zawodu] 1. Felczer traci prawo wykonywania zawodu z mocy prawa w przypadku ubezwłasnowolnienia. [Nie można się zrzec]. 2. Felczer lub starszy felczer posiadający prawo wykonywania zawodu, który nie wykonuje go przez okres dłuższy niż 5 lat, a zamierza podjąć jego wykonywanie, ma obowiązek zawiadomienia o tym Naczelnej Rady Lekarskiej i odbycia przeszkolenia. ( )

33 Felczer Ustawa o zawodzie felczera z dnia 20 lipca 1950 r. (Dz.U.. Nr 36, poz. 336), tj. z dnia 13 marca 2004 r. (Dz.U.. Nr 53, poz. 531), tj. z dnia 30 sierpnia 2012 r. (Dz.U.. z 2012 r. poz. 1133) Art. 2b [Niedostateczne kwalifikacje zawodowe; Przeszkolenie uzupełniające] 1. Jeżeli zaistnieją przesłanki uzasadniające podejrzenie niedostatecznego przygotowania zawodowego felczera, Naczelna Rada Lekarska powołuje komisję złożoną z lekarzy o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych, która wydaje opinię o przygotowaniu zawodowym felczera. Felczer ma obowiązek stawienia się przed komisją. ( ) Art. 2c [Zawieszenie lub pozbawienia prawa wykonywania zawodu] 1. Jeżeli zaistnieją przesłanki uzasadniające podejrzenie niezdolności felczera do wykonywania zawodu ze względu na stan zdrowia, Naczelna Rada Lekarska powołuje komisję złożoną z lekarzy specjalistów z odpowiednich dziedzin medycyny. Komisja ta wydaje orzeczenie w przedmiocie niezdolności felczera do wykonywania zawodu felczera. ( )

34 Felczer Ustawa o zawodzie felczera z dnia 20 lipca 1950 r. (Dz.U.. Nr 36, poz. 336), tj. z dnia 13 marca 2004 r. (Dz.U.. Nr 53, poz. 531), tj. z dnia 30 sierpnia 2012 r. (Dz.U.. z 2012 r. poz. 1133) Art. 3 [Tytuł starszego felczera] 1. Felczerowi, wykonującemu zawód ponad trzy lata, przysługuje tytuł starszego felczera. 2. Starszy felczer czynności określone w art. 2 ust. 1 wykonuje samodzielnie w podmiocie leczniczym. Art. 3a [Wydawanie orzeczeń o czasowej niezdolności do pracy] Starszy felczer albo felczer może wydać ubezpieczonemu orzeczenie o czasowej niezdolności do pracy jednorazowo do 7 dni, z tym że łącznie orzeczony okres niezdolności do pracy nie może być dłuższy niż 14 dni.

35 Felczer Art. 4 [Prawo przepisywania recept na produkty lecznicze i wyroby medyczne] 1. Felczer lub starszy felczer mają prawo przepisywać produkty lecznicze, które są dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem leków bardzo silnie działających oraz niektórych środków odurzających i psychotropowych, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, oraz wyroby medyczne, wyroby medyczne do diagnostyki in vitro, wyposażenie wyrobów medycznych, wyposażenie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz.U.. Nr 107, poz. 679 oraz z 2011 r. Nr 102, poz. 586 i Nr 113, poz. 657). 1a. W przypadku gdy ustawa lub przepisy odrębne uprawniają felczera do wystawiania recept stosuje się odpowiednio art. 45 ust. 2, 2a i 5 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U.. z 2011 r. Nr 277, poz i Nr 291, poz oraz z 2012 r. poz. 95). ( )

36 Felczer Art. 6 [Obowiązek udzielenie pomocy w nagłych wypadkach] W nagłych wypadkach nie wolno felczerowi (starszemu felczerowi) odmówić udzielenia pomocy choremu do czasu przybycia lekarza. Art. 7 [Tajemnica zawodowa] 1. Felczer (starszy felczer) obowiązany jest do zachowania w tajemnicy wszystkiego, o czym poweźmie wiadomość w związku z wykonywaniem zawodu. 2. Od obowiązku zachowania tajemnicy felczer (starszy felczer) jest zwolniony w stosunku do lekarza, sprawującego nadzór fachowy nad danym zakładem bądź kierującego czynnościami felczera (starszego felczera), a ponadto w przypadkach: 1) gdy tak stanowią ustawy; 2) gdy osoba, korzystająca z jego pomocy lub jej prawny zastępca, zezwolą na ujawnienie tajemnicy; 3) gdy zachowanie tajemnicy może spowodować istotne niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia osoby, korzystającej z pomocy felczera (starszego felczera) lub dla otoczenia tej osoby. Art. 9 [Wykonywanie zawodu bez uprawnień] 1. Kto nie będąc uprawnionym udziela zawodowo świadczeń, o których mowa w art. 2 i 3, podlega karze grzywny. 2. W przypadku określonym w ust. 1 orzekanie następuje w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.

37 Pielęgniarka i położna Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej z dnia 15 lipca 2011 r. (Dz.U. Nr 174, poz. 1039) Art. 1 [Przedmiot regulacji] 1. Ustawa określa zasady: 1) wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej; 2) uzyskiwania prawa wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej; 3) kształcenia zawodowego pielęgniarki i położnej; 4) kształcenia podyplomowego pielęgniarki i położnej. 2. Zasady odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek i położnych określa ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz.U. Nr 174, poz. 1038). Art. 2 [Samodzielność zawodów] Zawody pielęgniarki i położnej są samodzielnymi zawodami medycznymi.

38 Pielęgniarka i położna Art. 4 [Zawód pielęgniarki] 1. Wykonywanie zawodu pielęgniarki polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w szczególności na: 1) rozpoznawaniu warunków i potrzeb zdrowotnych pacjenta; 2) rozpoznawaniu problemów pielęgnacyjnych pacjenta; 3) planowaniu i sprawowaniu opieki pielęgnacyjnej nad pacjentem; 4) samodzielnym udzielaniu w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych oraz medycznych czynności ratunkowych; 5) realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji; 6) orzekaniu o rodzaju i zakresie świadczeń opiekuńczo-pielęgnacyjnych; pielęgnacyjnych; 7) edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia. ( ) oraz czynności takie, jak nauczanie zawodu, prace naukowo-badawcze, kierowanie zespołem, zatrudnienie na stanowiskach administracyjnych związanych ze świadczeniami zdrowotnymi, praca w organach administracji publicznej, zatrudnienie w jednostkach wojskowych, zakładach karnych, DPS-ach, żłobkach, sprawowanie funkcji w samorządzie itd.

39 Pielęgniarka i położna Art. 5 [Zawód położnej] 1. Wykonywanie zawodu położnej polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w szczególności na: 1) rozpoznawaniu ciąży, sprawowaniu opieki nad kobietą w przebiegu ciąży fizjologicznej, a także prowadzeniu w określonym zakresie badań niezbędnych w monitorowaniu ciąży fizjologicznej; 2) kierowaniu na badania konieczne do jak najwcześniejszego rozpoznania ciąży wysokiego ryzyka; 3) prowadzeniu porodu fizjologicznego oraz monitorowaniu płodu z wykorzystaniem aparatury medycznej; 4) przyjmowaniu porodów naturalnych, w przypadku konieczności także z nacięciem krocza, a w przypadkach nagłych także porodu z położenia miednicowego; 5) podejmowaniu koniecznych działań w sytuacjach nagłych, do czasu przybycia lekarza, w tym ręcznego wydobycia łożyska, a w razie potrzeby ręcznego zbadania macicy; 6) sprawowaniu opieki nad matką i noworodkiem oraz monitorowaniu przebiegu okresu poporodowego; 7) badaniu noworodków i opiece nad nimi oraz podejmowaniu w razie potrzeby wszelkich niezbędnych działań, w tym natychmiastowej reanimacji; 8) realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji; 9) samodzielnym udzielaniu w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych; 10) profilaktyce chorób kobiecych i patologii położniczych; 11) rozpoznawaniu u matki lub dziecka objawów nieprawidłowości wymagających skierowania do lekarza; 12) sprawowaniu opieki położniczo-ginekologicznej nad kobietą; 13) prowadzeniu działalności edukacyjno-zdrowotnej w zakresie: a) przygotowania do życia w rodzinie, metod planowania rodziny oraz ochrony macierzyństwa i ojcostwa, b) przygotowywania do rodzicielstwa oraz pełnego przygotowania do urodzenia dziecka, łącznie z poradnictwem na temat higieny i żywienia. oraz wykonywanie innych czynności zawodowych (w podobnym zakresie jak pielęgniarki).

40 Pielęgniarka i położna Art. 7 [Zawód pielęgniarki i położnej] Zawód pielęgniarki i położnej może wykonywać osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu stwierdzone albo przyznane przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych oraz osoba, o której mowa w art. 24 i art. 25. [posiadająca uprawnienia w państwie członkowskim UE lub w innym państwie na zasadach umowy dwustronnej]. Osobie uprawnionej przysługuje tytuł zawodowy oraz prawo do noszenia (prawnie chronionego) uroczystego stroju zawodowego.

41 Pielęgniarka i położna Art. 11 [Etyka zawodowa] 1. Pielęgniarka i położna wykonują zawód z należytą starannością, zgodnie z zasadami etyki zawodowej, poszanowaniem praw pacjenta, dbałością o jego bezpieczeństwo, wykorzystując wskazania aktualnej wiedzy medycznej. 2. Pielęgniarka i położna podczas i w związku z wykonywaniem czynności polegających na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1-55 i art. 5 ust. 1 pkt 1-9 [ww. podstawowe czynności zawodowe], korzystają z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.

42 Pielęgniarka i położna Art. 12 [Obowiązek udzielenia pomocy] 1. Pielęgniarka i położna są obowiązane, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi, do udzielenia pomocy w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować stan nagłego zagrożenia zdrowotnego. 2. Pielęgniarka i położna mogą odmówić wykonania zlecenia lekarskiego oraz wykonania innego świadczenia zdrowotnego niezgodnego z ich sumieniem lub z zakresem posiadanych kwalifikacji, podając niezwłocznie przyczynę odmowy na piśmie przełożonemu lub osobie zlecającej,, chyba że zachodzą okoliczności, o których mowa w ust W przypadku, o którym mowa w ust. 2, pielęgniarka i położna mają obowiązek niezwłocznego uprzedzenia pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego bądź opiekuna faktycznego o takiej odmowie i wskazania realnych możliwości uzyskania tego świadczenia u innej pielęgniarki, położnej lub w podmiocie leczniczym. 4. W przypadku odstąpienia od realizacji świadczeń zdrowotnych z przyczyn, o których mowa w ust. 2, pielęgniarka i położna mają obowiązek uzasadnić i odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej.

43 Pielęgniarka i położna Art. 13 [Prawo wglądu do dokumentacji medycznej] Pielęgniarka i położna mają prawo wglądu do dokumentacji medycznej pacjenta oraz do uzyskania od lekarza pełnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych metodach diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych, zapobiegawczych i dających się przewidzieć następstwach podejmowanych działań, w zakresie niezbędnym do udzielanych przez siebie świadczeń zdrowotnych. Art. 15 [Zlecenia lekarskie] 1. Pielęgniarka i położna wykonują zlecenia lekarskie zapisane w dokumentacji medycznej. 2. Zapis w dokumentacji medycznej, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy zleceń wykonywanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego. 3. W przypadku uzasadnionych wątpliwości pielęgniarka i położna mają prawo domagać się od lekarza, który wydał zlecenie, by uzasadnił potrzebę jego wykonania. 4. Pielęgniarka i położna mają prawo do samodzielnego orzekania o rodzaju i zakresie świadczeń opiekuńczo-pielęgnacyjnych pielęgnacyjnych wykonywanych na rzecz pacjenta niezdolnego do samodzielnej egzystencji i samoopieki.

44 Pielęgniarka i położna Art. 16 [Obowiązki] Pielęgniarka i położna są obowiązane: 1) informować pacjenta o jego prawach zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U.. z 2009 r. Nr 52, poz. 417, z późn.. zm.7)); 2) udzielić pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu albo osobie wskazanej przez pacjenta informacji o stanie zdrowia pacjenta, w zakresie koniecznym do sprawowania opieki pielęgnacyjnej lub opieki podczas ciąży oraz prowadzenia porodu i połogu. Art. 17 [Zachowanie tajemnicy] 1. Pielęgniarka i położna są obowiązane do zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu. 2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, gdy: 1) tak stanowią odrębne przepisy; 2) zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób; 3) pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy; 4) zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych osobom uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń. 3. Pielęgniarka i położna, z zastrzeżeniem sytuacji, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3, są związane tajemnicą również po śmierci pacjenta. Art. 18 [Dokumentacja medyczna] Pielęgniarka i położna mają obowiązek prowadzenia i udostępniania dokumentacji medycznej na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

45 Pielęgniarka i położna Art. 19 [Wykonywanie zawodu] 1. Pielęgniarka i położna mogą wykonywać zawód: 1) w ramach umowy o pracę; 2) w ramach stosunku służbowego; 3) na podstawie umowy cywilnoprawnej; 4) w ramach wolontariatu; 5) w ramach praktyk zawodowych wymienionych w art. 5 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. ( ) Art. 23 [Dodatkowa opieka pielęgnacyjna] 1. Pielęgniarka i położna mogą wykonywać w podmiocie leczniczym dodatkową opiekę pielęgnacyjną, o której mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej z pacjentem, osobą bliską, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, lub opiekunem prawnym. 2. Pielęgniarka lub położna, o których mowa w ust. 1, informują podmiot leczniczy, w którym będą wykonywać opiekę pielęgnacyjną na podstawie umowy określonej w ust. 1, najpóźniej w dniu podjęcia opieki.

46 Pielęgniarka i położna Art. 26 [Przeszkolenie] 1. Pielęgniarka lub położna, które nie wykonują zawodu łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat, a zamierzają podjąć jego wykonywanie, mają obowiązek zawiadomić o tym właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych i odbyć trwające nie dłużej niż 6 miesięcy przeszkolenie pod nadzorem innej osoby uprawnionej do wykonywania odpowiednio zawodu pielęgniarki lub położnej, legitymującej się co najmniej 5-letnim doświadczeniem zawodowym, zwanej dalej "opiekunem". Opiekuna wskazuje kierownik podmiotu, w którym odbywa się przeszkolenie. ( ) Art. 27 [Niezdolność do wykonywania zawodu] 1. Jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie całkowitej albo częściowej niezdolności pielęgniarki lub położnej do wykonywania zawodu, spowodowanej jej stanem zdrowia, okręgowa rada pielęgniarek i położnych powołuje komisję lekarską, zwaną dalej "komisją", złożoną ze specjalistów odpowiednich dziedzin medycyny. ( )

47 Pielęgniarka i położna Art. 28 [Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki] Art. 31. [położnej] Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki przysługuje osobie: 1) posiadającej świadectwo lub dyplom ukończenia polskiej szkoły pielęgniarskiej [położniczej] bądź uzyskane w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej świadectwo lub dyplom, pod warunkiem że dyplom lub świadectwo zostały uznane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne ze świadectwem ukończenia szkoły pielęgniarskiej [położniczej] lub dyplomem, zgodnie z odrębnymi przepisami, oraz że spełniają minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach prawa Unii Europejskiej; 2) posiadającej pełną zdolność do czynności prawnych; 3) której stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu pielęgniarki [położnej]; 4) która wykazuje nienaganną postawę etyczną. Zasady uznawania dyplomów wydanych przez państwa członkowskie UE lub inne państwa podobne jak dla lekarzy.

48 Pielęgniarka i położna Art. 42 [Prawo wykonywania zawodu wygaśnięcie] 1. Prawo wykonywania zawodu albo ograniczone prawo wykonywania zawodu wygasa w przypadku: 1) śmierci; 2) zrzeczenia się prawa wykonywania zawodu; 3) utraty prawa wykonywania zawodu w wyniku prawomocnego orzeczenia przez sąd pielęgniarek i położnych lub orzeczonego przez sąd środka karnego polegającego na zakazie wykonywania zawodu; 4) utraty obywatelstwa polskiego, obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej albo cofnięcia zezwolenia na osiedlenie się; 5) cofnięcia statusu rezydenta długoterminowego WE w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach; 6) utraty pełnej zdolności do czynności prawnych; 7) upływu czasu, na jaki zostało przyznane. 2. Jeżeli pielęgniarka lub położna będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, mająca miejsce zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zostanie pozbawiona w całości albo w części prawa wykonywania zawodu, zaświadczenie o prawie wykonywania zawodu oraz inne dokumenty świadczące o posiadaniu tego prawa tracą swoją ważność z dniem pozbawienia jej w całości albo w części prawa wykonywania zawodu. Art : Centralny Rejestr Pielęgniarek i Położnych oraz wydawanie zaświadczeń. Art : 55: Szkoły pielęgniarskie i położnych.

49 Pielęgniarka i położna Art. 61 [Obowiązek aktualizowania wiedzy] 1. Pielęgniarka i położna mają obowiązek stałego aktualizowania swojej wiedzy i umiejętności zawodowych oraz prawo do doskonalenia zawodowego w różnych rodzajach kształcenia podyplomowego. 2. Za spełnienie obowiązku, o którym mowa w ust. 1, uważa się również kształcenie podyplomowe odbywane w ramach studiów podyplomowych w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia. 3. Pielęgniarka i położna zatrudnione na podstawie umowy o pracę odbywają kształcenie podyplomowe na swój wniosek, na podstawie wydanego przez pracodawcę skierowania do organizatora kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych, zwanego dalej "organizatorem kształcenia". 4. Pielęgniarka i położna mogą odbywać kształcenie podyplomowe również bez skierowania, o którym mowa w ust. 3, na podstawie umowy zawartej z organizatorem kształcenia. 5. Pielęgniarka i położna pełniące zawodową służbę wojskową odbywają kształcenie podyplomowe na swój wniosek, na podstawie wydanego przez Szefa Inspektoratu Wojskowej Służby Zdrowia skierowania do organizatora kształcenia lub bez skierowania - na podstawie umowy zawartej z organizatorem kształcenia.

50 Pielęgniarka i położna Art. 66 [Rodzaje kształcenia podyplomowego] 1. Ustala się następujące rodzaje kształcenia podyplomowego: 1) szkolenie specjalizacyjne, zwane dalej "specjalizacją"; 2) kurs kwalifikacyjny; 3) kurs specjalistyczny; 4) kurs dokształcający. 2. Kształcenie podyplomowe jest prowadzone w systemie stacjonarnym i niestacjonarnym. Art. 67 [Specjalizacja] 1. Specjalizacja ma na celu uzyskanie przez pielęgniarkę lub położną specjalistycznej wiedzy i umiejętności w określonej dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia oraz tytułu specjalisty w tej dziedzinie. 2. Pielęgniarka i położna po odbyciu specjalizacji i zdaniu egzaminu państwowego uzyskują tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia. ( ) Art. 71 [Kurs kwalifikacyjny] 1. Kurs kwalifikacyjny ma na celu uzyskanie przez pielęgniarkę lub położną wiedzy i umiejętności do udzielania określonych świadczeń zdrowotnych wchodzących w zakres danej dziedziny pielęgniarstwa lub dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia. ( )