MATERIAŁ METODYCZNY DOTYCZĄCY AKCJI ZHP DLA SYRII

Transkrypt

1 MATERIAŁ METODYCZNY DOTYCZĄCY AKCJI ZHP DLA SYRII OPRACOWANY PRZEZ PRZY WSPÓŁPRACY Z WYDZIAŁEM PROMOCJI GŁÓWNEJ KWATERY ZHP

2 SPIS TREŚCI 1. Wstęp Jak zorganizować i przeprowadzić akcję charytatywną? Propozycja Zbiórki - ZUCHY Propozycja Zbiórki - HARCERZE Propozycja Zbiórki - HS Propozycja Zbiórki - WĘDROWNICY Plakat Materiały opracowali

3 WSTĘP FILM: CELE PROJEKTU: - Cel główny: efektywna zbiórka darów dla uchodźców z Syrii. - Wyczulenie harcerzy na problemy innych kultur. - Pokazanie jak można nie tracąc własnej tożsamości mieć empatię dla innych cywilizacji. - Pokazanie jakimi wartościami powinien kierować się w życiu Dobry człowiek. Oddajemy Wam materiał metodyczny, który zawiera zbiórki pojedyncze dla każdego pionu metodycznego. Zbiórki są tak skonstruowane żeby poznać życie w Syrii i kulturę tego kraju, pojęcia związane z uchodzctwem. Zuchy mogą poczuć klimat i kulturę kraju arabskiego tworząc swoją własną świątynię. Drużynowy drużyny harcerskiej przybliży harcerzom kulturę Syrii dziś i pokaże że potrzeby każdego człowieka są takie same, ale nie każda osoba może je spełnić. Drużynowy harcerzy starszych może pokazać swoim podopiecznym jak trudne jest życie uchodźcy. Drużyny wędrownicze zachęcamy do wzięcia udziału w grze przygotowanej przez HKR Pruszków oraz pozyskiwania darów dla uchodźców w ramach akcji. Warto poświęcić trochę czasu żeby przybliżyć zuchom, harcerzom, harcerzom starszym i wędrownikom kulturę tego kraju oraz życie w nim. Poprzez zabawę zachęcić do niesienia pomocy innym. 3

4 AKCJA CHARYTATYWNA FILM: Jak zorganizować i przeprowadzić akcję charytatywną? Zanim zabierzesz się za organizację, zrób małe rozeznanie. Zobacz czy dana akcja wpisuje się w cele Twojej grupy. Jeśli tak możesz zacząć zastanowić się jak ją zorganizować na swoim terenie. TWOJA FORMA AKCJI: Gdzie ma się odbyć akcja? Możesz dotyczyć do programu jaki oferują inni, tak jak jest to w przypadku akcji ZHP dla SYRII, ale możesz postarać się także o poszerzenie akcji o własne pomysły. Zastanów się, pomyśl jak najlepiej przemówić do harcerzy z Twojej drużyny, żeby zdecydowali się pomóc. A jak namówić przyjaciół harcerskich? Spróbuj przekonać ich do swojego działania. Opcji jest sporo: możesz nakręcić film przedstawiający sprawę czy zorganizować koncert charytatywny lub kiermasz. Pomyśl jednak realistycznie, jakie przedsięwzięcie może Ci się udać najlepiej i w jaki sposób przygotujesz się do niego. Zaplanuj szczegółowy harmonogram przygotowania do akcji, ale także jej dokładnego przebiegu. W załącznikach akcji ZHP dla Syrii przedstawiamy Wam pomysł Hufca ZHP Pruszków na akcję. Możecie skorzystać z całości albo z wybranych elementów. Ważne żeby forma jaką przyjmiecie przy organizacji akcji odpowiadała Waszej specyfice i potrzebom. MIEJSCE: W zależności od tego, jak wyobrażasz sobie swoją akcję, musisz znaleźć dla niej odpowiednią lokalizację. Kiedy już zdecydujesz się na dane miejsce, koniecznie ustal swoją akcję z jego właścicielami. W przypadku zbiórki artykułów podczas akcji ZHP dla Syrii musisz określić w materiale informacyjnym jakie artykuły chcesz zbierać. Czy Twoja drużyna będzie zbierała tylko leki czy też wszystkie artykuły wskazane w liście. Ważne abyś popatrzył jakie masz możliwości lokalowe. Jeśli nie masz magazynu nie możesz zdecydować się na zbiórkę kołder czy poduszek, ale możesz też poprosić zaprzyjaźnione szkoły lub urzędy o pomoc w zbiórce oraz o wyznaczenie dodatkowego miejsca zbiórki. 4

5 AKCJA CHARYTATYWNA FILM: POSZUKIWANIE POMOCNIKÓW I SPRZYMIERZEŃCÓW: Kiedy wiesz już co i gdzie chcesz zrobić, postaraj się zachęcić do pomocy innych wspólnie wszystko stanie się dużo łatwiejsze. Poszukaj osób, na których możesz polegać i które wykażą prawdziwe zainteresowanie sprawą. Tylko dobrze dobrana ekipa usprawni pracę. W końcu jeśli będzie Was więcej, na pewno zyskacie większy rozgłos (a to się niewątpliwie przyda). Podział zadań sprawi, że wszystko nie będzie tylko na Twojej głowie. Zadbaj o to, żeby informacja o tym, że szukasz pomocy trafiła do wszystkich potencjalnych zainteresowanych. Zorganizuj spotkania dla kadry hufca, na których ustalicie strategię działania. CZY POZWOLENIE JEST KONIECZNE? Żeby móc zacząć konkretne działania, musisz mieć pozwolenie odpowiednich osób. Jeśli robisz ją tylko w drużynie czy hufcu wystarczy poinformowanie jednostki nadrzędnej o tym fakcie. Jeżeli Twoja akcja ma odbyć się w szkole, poproś o zgodę jej dyrektora. Nie zapomnij powiedzieć mu jaki jest Twój cel i dlaczego jest to ważne. Musisz podać konkretne terminy zbiórek i finału akcji, ewentualnych spotkań czy koncertu, a także powiedzieć, z kim współpracujesz. Jeśli chcesz przeprowadzić akcję w całym swoim mieście, nie obędzie się bez pozwolenia urzędu miasta lub wójta. JAK ZACZĄĆ? OD PROMOCJI! Postaraj się, żeby nikt nie przegapił informacji o tym, że Twoja akcja charytatywna ma się odbyć. Możesz postarać się o kontakt z lokalnymi mediami. Niech zadziała też tak zwany marketing szeptany czy poczta pantoflowa często okazuje się, że jest to najlepszy sposób przekazywania informacji! JAKIE DZIAŁANIA MOŻESZ ZROBIĆ PODCZAS ZBIÓRKI DARÓW W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII - Zbiórka darów w gromadach i drużynach. Materiał który dziś otrzymałeś wykorzystujesz na zbiórce, zapoznajesz swoich podopiecznych z tematem Syrii a następnie zachęcasz do przynoszenia darów. 5

6 AKCJA CHARYTATYWNA FILM: Taka kolejność działania powoduje, że Twoje zuchy i Twoi harcerze będą rozumieli dla kogo to robią i zachęcając rodziców czy rodziny do wsparcia akcji będą mogli powiedzieć choć słowo o Syrii i jej kulturze. - Promocja materiału w tym filmu na stronach hufców, drużyn oraz na portalach społecznościowych typu FB. Pamiętaj zawsze żeby w materiałach publikowanych lub w komentarzach do nich zamieścić informacje o miejscu zbiórki. - W swoich działaniach możesz zaplanować poszukiwanie sojuszników, którzy podarują wam potrzebne artykuły. Poszukiwania mogą prowadzić harcerze starsi i wędrownicy. Mogą np. udać się z listami przewodnimi akcji do aptek, sklepów, drogerii. Jeśli w danym sklepie pozyskają nawet jedna rzecz to warto. Można wystosować listy albo umówić się bezpośrednio z dyrekcjami firm które zajmują się produkcją interesujących was artykułów. - Jeśli macie zaplanowany jakiś festyn możesz połączyć akcję. Nie zapomnij o rozdawaniu ulotek i zachęcaniu do udziału. - Poinformuj wszystkie lokalne media o toczącej się akcji. - W szkołach harcerze mogą przeprowadzić szybkie akcje informacyjne, np. mogą na przerwach puścić film i wywieszając równorzędnie plakaty zachęcać tym do udziału w akcji. JAK ZAKOŃCZYĆ? Nie zapomnij na końcu przesłać wszystkim, którzy brali udział w akcji informacji o efektach. Możesz dokumentować działania i na koniec przygotować materiał filmowy i fotograficzny. Każdy z przyjemnością będzie oglądał efekty Swojej pracy. To na pewno pomoże jeśli kiedyś jeszcze zechcesz coś takiego przeprowadzić po raz drugi. Nie zapomnij też o wystosowaniu podziękowań do szkół firm i urzędów które wsparły akcję. 6

7 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII SYRYJSKA SZTUKA SPRAWIA TYLE RADOŚCI CZAS: ok. 100 min zbiórka specjalna ODBIORCA: Gromady zuchowe liczące ok.20 osób CELE: -Zapoznanie zuchów z kulturą Syrii. Główne elementy to taniec i sztuka. -Rozwinięcie kreatywności -Porównanie kultur różnych regionów świata. -Wyczulenie na wartości płynące z przyjaźni między narodami oraz na potrzeby innych ZAMIERZENIA: -Zuchy będą znały elementy kultury Syryjskiej takie jak: taniec i sztuka). -Zuchy będą rozumiały jak ważna jest pomoc dla potrzebujących z odległych krain. -Zuchy będą też rozumiały cel organizowanej akcji. MATERIAŁY: Ołówki, farby plakatowe, kartki, szary papier, komputer do otworzenia filmów + w miarę możliwości projektor, wydrukowane załączniki Przygotowane filmy wcześniej: - (taniec pokazany) - (melodia do tańca) - (film promujący akcje) 7

8 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII FORMY PRACY: -Gawęda -Pląsy i zabawy -Majsterka -Krąg rady PRZEBIEG: 1.Obrzędowe Rozpoczęcie Zbiórki(5 min) 2.Gawęda (5 min)- najlepiej żeby była opowiedziana przy zgaszonym świetle z zamkniętymi oczami zuchów Dawno, dawno temu żyło sobie plemię. To plemię żyło bardzo daleko, tak daleko że aż na innym kontynencie. Posiadało kawałek morza oraz dużo sadów oliwnych i pól arbuzowych. Plemię to było bardzo społeczne. Społeczne oznacza to że kobiety często się spotykały i razem coś gotowały, dzieci wspólnie się bawiły, a mężczyźni dzielili wspólne pasje. Żyło się im dobrze, więc ich życie było bardzo spokojne. Plemię to niestety było bardzo smutne, ponieważ ich świątynie były szare i nie było w nich żadnych kolorów, a na ścianach nie było żadnych ozdób. Wszędzie dominowała biel.jednak ich religia zabraniała tego żeby malować ludzi, zwierzęta i rośliny na ścianach, bo to mogło przynieść duże nieszczęścia. Plemię bardzo bało się tych nieszczęść. Wiele osób myślało jak rozwiązać ten problem. Było wiele pomysłów, ale po każdym z nich wioskę spotykała seria nieszczęść dopóki nie zamalowano tych ozdób. Pewnego dnia gdy umierał mądry uczony Aszur na łożu śmierci powiedział: -Ozdóbcie świątynie geometrycznymi wzorami, czyli np. kwadratami, kołami lub paroma naraz i ułóżcie z nich ładne wzory. I umarł. Na jego cześć nazwali miasto w którym umarł- Asyria. Później gdy plemię się rozrosło na wiele wiosek, z których utworzono państwo nazwano Syrią czyli kraj lewej ręki, co oznacza północny. 8

9 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII 3.Pląs Brussa (10 min) Tekst piosenki: Brussa, brussa żemene brussa Żemene brussa rasse lisse la Jaga di, jaga di jaga di bach, bach! Opis zabawy: Stajemy w kręgu blisko siebie i zaczynamy się spokojnie kiwać. Na bach, bach! obijamy się biodrami o osoby stojące obok. Po każdym zaśpiewaniu piosenki, robimy jeden krok do przodu i zaczynamy od początku. Rytm dowolny. 4.Majsterka (30 min) pokazujemy zuchom różne wzory arabskie wydrukowane na kartkach (załącznik nr 1). Każdy zuch zapamiętuje rysunki i na podstawie tego co zobaczył próbuje sobie wyobrazić swój własny wzór. na zawieszonych na ścianach harcówek arkuszach szóstki mają narysować wspólny projekt ozdoby świątyni w jaką zamienia się nasze pomieszczenie. 5.Zabawa (10 min) Nauka tańca arabskiego Tunak (link w materiałach) 6.Odtworzenie filmu który promuje tą akcje (10 min) (link w materiałach) 9

10 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII 7.Pląs (10 min) Piosenka arabska Prowadzący pląs mówi jeden wers, a uczestniczy po nim powtarzają. Tekst: Fli - podskakujemy Fli flaj-2x podskakujemy Fli flaj flo-2x podskakujemy i później przysiad Wista- szybki wyskok z przysiadu Kumala, kumala, kumala wista- idziemy po obwodzie koła i na wista podskakujemy Aszi łaszi ułałaszi aszi uła ła łe- łapiemy się za ręce i maksymalnie zwiększamy koło Iszti di optop ułama dipti uła ma szi- maksymalnie zmniejszamy koło i na,,szi'' wyskakujemy w górę 8.Krąg rady (15 min) Co jest ważne dla rodzin Syryjskich, a co dla Polskich? Jakie jest ważne święto w Polsce, a jakie w Syrii? Czy podobnie świętujemy urodziny, śluby? Czy warto pomagać pomóc Syryjczykom który musieli uciec ze swojego kraju? Zadecydowanie o przystąpieniu gromady do akcji zbierania darów 9.Obrzędowe Zakończenie Zbiórki (5 min) konspekt przygotowała dh. Kinga Mączyńska 10

11 ZAŁĄCZNIKI ZAŁĄCZNIK NR 1 11

12 ZAŁĄCZNIKI 12

13 ZAŁĄCZNIKI 13

14 ZAŁĄCZNIKI 14

15 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII KIM SĄ UCHODŹCY? CZAS: ok. 120 min ODBIORCA: Drużyny harcerskie liczące max.24 osób (4 zastępy) CELE: -Zrozumienie sytuacji uchodźców z Syrii -Zrozumienie idei propagowanej akcji "ZHP dla Syrii" i zachęcenie do wzięcia udziału w zbiórce darów -Praca z punktem prawa harcerskiego "Harcerz jest pożyteczny i niesie pomoc bliźnim" ZAMIERZENIA: -Harcerze po zbiórce -Harcerze po zbiórce -Harcerze po zbiórce dla uchodźców. -Harcerze po zbiórce -Harcerze po zbiórce sytuację i problemy. będą wiedzieć kim jest uchodźca. będą wiedzieć dlaczego ludzie stają się uchodźcami. będą wiedzieć gdzie i jak można przekazać dary będą umieć organizować pomoc dla uchodźców. będą utożsamiać się z uchodźcami i rozumieć ich MATERIAŁY: Flipchart, projektor lub komputer z filmem promującym akcje ZHP dla Syrii, duże arkusze papieru, flamastry, markery, długopisy, kredki, kolorowe karteczki (w tym samoprzylepne), kartki A4 ze zdjęciami ksero z definicjami do zadania nr 4 15

16 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII FORMY PRACY: -Burza mózgów -Praca w zastępach -Dyskusja -Zabawa PRZEBIEG: 1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki.(5 min) 2. Krótka gawęda.(5 min) Na skraju Pustyni Syryjskiej, daleko od innych ludzi, w małej chatce mieszkali Karim i Amin wraz z rodzicami. Karim miał 7 lat a Amin 10. Rodzice chłopców uprawiali małe poletko przy domu, tam rosła większość warzyw i owoców, którymi się żywili. Ich życie nie było łatwe, ale nie narzekali, mieli co jeść, mieli dom, mieli siebie nawzajem. Nikt nie przypuszczał, że ich skromne, uczciwe życie runie w gruzach. Klimat kraju w którym mieszali bracia jest bardzo różnorodny, raz w roku w Syrii przez około 10 dni mają miejsce burze piaskowe i pyłowe. Przez wiele lat chłopców i ich rodziny nie dotknęła żadna z burz, ale tego roku było inaczej. Był wyjątkowo silny wiatr, piasku było więcej niż zwykle. Dom był już stary, dlatego poddał się sile wiatru i runął Chłopcy byli przerażeni, krzyczeli i płakali ze strachu, matka przytuliła ch do siebie a ojciec nakrył wszystkich płachtą i zaczął modlić się o pomoc Pomoc nie nadeszła, mieszkali bardzo daleko od innych mieszkańców, a burza szalała na ogromnym terenie. Prawie 14 godzin spędzili pod płachtą czekając na koniec burzy. Kiedy wiatr przestał wiać i odkryli płachtę z ich domu nie pozostało kompletnie nic, nie było ścian, mebli, ubrań, naczyń. Wszystko zabrała burza. 16

17 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII Wtedy rodzice opowiedzieli chłopcom, że wiele lat temu gdy byli jeszcze całkiem mali ich dom też został zmieciony przez wiatr. Już wtedy rodzice zastanawiali się czy zostać czy poszukać nowego miejsca dla siebie. Wtedy postanowili zostać, ale teraz postanowili uciec, nie mogli przecież liczyć na niczyją pomoc, byli biedni, a w całym kraju były susze, burze piaskowe i inne problemy, nie wierzyli, że ktoś im pomoże. Przed nimi był ciężka i długa droga do nowego miejsca. Gdy tylko przekroczyli granicę zaczęli szukać pomocy. Byli w obcym kraju, ale trafili na wspaniałego człowieka, który zaoferował im swoją pomoc. Pan Jacek był wysłannikiem Polskiej Akcji Humanitarnej. Z pomocą pana Jacka trafili do Polski do obozu dla uchodźców, tam opowiedzieli swoją historię i poprosili Polskie władze o pomoc. Decyzja o przyjęciu obcokrajowca do Polski i nadanie mu statusu uchodźcy wymaga czasu, czasem nawet kilu miesięcy. Kiedy Karim i Amin z rodzicami uciekali nie mieli ze sobą nic, i tak jak stali trafili do obozu dla uchodźców. Teraz mają tylko to co dostali od innych ludzi którzy postanowili im pomóc. Karim i Amin uczą się języka polskiego i pierwszy raz chodzą do szkoły. Rodzice chłopców uczą się języka polskiego, nowych zawodów i przygotowują się do życia w Polsce. 3. Projekcja filmu nagranego do projektu. (10 min) 4. Bezludna wyspa - burza mózgów w zastępach.(15 min) - Zadaniem każdego z zastępów jest wypisanie 10 rzeczy (każde na osobnej karteczce) bez których nie mogliby się obejść gdyby przyszło im żyć na bezludnej wyspie. - Pogrupowanie i przyklejenie wszystkich karteczek do wspólnego flipcharta. - Wspólna dyskusja podczas której z 10 rzeczy wybierzemy tylko 5 najważniejszych. 17

18 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII 5. Kim są uchodźcy? - rysowanie plakatów/ symboli w zastępach(20 min) - Zadaniem każdego z zastępów jest narysowanie (symboliczne) uchodźcy. Zastępy dostaną karteczki z opisem kim jest uchodźca. (załącznik nr 1) - Zadaniem każdego z zastępów jest wyjaśnienie dlaczego tak właśnie zilustrowali uchodźcę. - Powieszenie plakatów tak by były w zasięgu wzroku uczestników. - Symboliczne narysowanie przyczyn które, zmuszają ludzi do ucieczki z własnego kraju. W razie trudności z określeniem przyczyn dostaną podpowiedź. (załącznik nr 2) 6. Zabawa Ucieczka (15 min) Gra - Harcerze stają w kręgu a jeden z nich losowo wybrany staje w środku. Zadaniem harcerzy jest przybliżanie się do środka, w stronę wylosowanego harcerza ze złymi / strasznymi minami. Zadaniem wylosowanego harcerza jest wydostać się z koła. Ważne jest aby choć 1-2 osoby z każdego zastępu znalazły się w środku koła. Podsumowanie - prosimy harcerzy którzy znajdowali się w środku koła żeby opowiedzieli nam jak czuli się gdy byli w środku i jak poczuli się gdy znaleźli się poza kołem. 7. Obóz uchodźców - bezludna wyspa - burza mózgów w zastępach. (15 min) (Przed tym zadaniem trzeba harcerzom wytłumaczyć że ludzie uciekający ze swojego państwa bardzo często robią to w pośpiechu, mają bardzo ograniczone możliwości transportowe i do ostatniej chwili nie wiedzą gdzie trafią więc nie są w stanie przewidzieć czego się spodziewać.) - Zadaniem każdego z zastępów jest wypisanie 10 rzeczy (każde na osobnej karteczce) których ich zdaniem mogą potrzebować uchodźcy znajdujący się w obozach dla uchodźców. 18

19 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII - Pogrupowanie i przyklejenie wszystkich karteczek do wspólnego flipcharta. - Wspólna dyskusja podczas której z 10 rzeczy wybierzemy tylko 5 najważniejszych. - Szybkie porównanie rzeczy z listy z Bezludnej wyspy z rzeczami które teraz wypisaliśmy. 8. Dlaczego boimy się obcych? - szybkie skojarzenia (15 min) (Do tego zadania trzeba przygotować kartki A4 ze zdjęciami nietypowych osób, dobrze by było gdyby to były osoby które na pierwszy rzut oka budzą negatywne skojarzenia, np. mężczyzna w czarnym turbanie z brodą, mężczyzna z przekrwionymi oczami, młoda dziewczyna z tatuażami i kolczykami, młody mężczyzna w zniszczonych ubraniach siedzący przy murze itd. Bardzo ważne jest aby wiedzieć kim są Ci ludzie w rzeczywistości. Tak na przykład pan w turbanie może być księciem jednego z krajów arabskich który sfinansował operację rozdzielenia polskich bliźniaczek syjamskich, mężczyzna z przekrwionymi oczami może być albo po operacji oczu, albo mieć zapalenie spojówek, młoda dziewczyna z tatuażami i kolczykami może się okazać jedną ze stypendystek Oxfordu, a młody mężczyzna w zniszczonych ubraniach może być studentem archeologii który podczas wykopalisk na terenie miasta postanowił chwilę odpocząć. Kartek ze zdjęciami powinno być tyle ile jest osób w najliczniejszym zastępie plus kserokopie dla każdego z zastępów. ( załącznik nr 3). Dobrze by było gdyby wśród tych zdjęć znalazło się choć jedno przedstawiające saudyjskich uchodźców. ) - Rozdajemy zastępom komplet kartek A4 ze zdjęciami nietypowych osób. Każda osoba w zastępie bierze jedną kartkę i na samym dole pisze pierwsze skojarzenie jakie przyszło jej do głowy związane z tą osobą, kim ona jest. Następnie zawija swój napis tak by nie było go widać i podaje drugiej osobie która wykonuje dokładnie tą samą czynność, 19

20 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII - Rozwijamy pozaginane kartki i wspólnie prezentujemy jak oceniliśmy konkretne osoby. Każdą postać omawiamy po kolej. Na koniec kadra informuje kim w rzeczywistości jest ta osoba. - Dyskutujemy dlaczego tak się dzieje że oceniamy ludzi po wyglądzie i czy to może spowodować że nie pomożemy komuś kto bardzo potrzebuje naszej pomocy. 9. Co ja mogę zrobić? praca w zastępach (15 min) - Zadaniem zastępów jest stworzenie zalążka zadania zespołowego dzięki któremu będą mogli pomóc uchodźcom z Syrii. - Prezentacja pomysłów zastępów. - Wspólna dyskusja czy wybieramy jeden z pomysłów i realizujemy go wspólnie całą drużyną, czy każdy z zastępów samodzielnie. 10. Obrzędowe zakończenie (5 min) konspekt przygotowała phm. Anna Kosterkiewicz i dh AdrianJagieło 20

21 ZAŁĄCZNIKI ZAŁĄCZNIK NR 1 Uchodźca osoba, która na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, narodowości, religii, przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych przebywa poza granicami państwa, którego jest obywatelem i nie może lub nie chce korzystać z ochrony tego państwa. Jest to definicja zgodna z treścią Konwencji Genewskiej z 1951 r. Definicja uchodźcy według Konwencji Genewskiej z dnia 28 lipca 1951 roku (artykuł 1) W rozumieniu Konwencji termin "uchodźca" stosuje się do osoby, która: na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych przebywa poza granicami państwa, którego jest obywatelem, i nie może lub nie chce z powodu tych obaw korzystać z ochrony tego państwa, albo która nie ma żadnego obywatelstwa i znajdując się na skutek podobnych zdarzeń, poza państwem swojego dawnego stałego zamieszkania nie może lub nie chce z powodu tych obaw powrócić do tego państwa. Uchodźca (w rozumieniu potocznym) osoba, która musiała opuścić teren, na którym mieszkała ze względu na zagrożenie życia, zdrowia, bądź wolności. Zagrożenie to jest najczęściej związane z walkami zbrojnymi, klęskami żywiołowymi, prześladowaniami religijnymi bądź z powodu rasy lub przekonań politycznych. 21

22 ZAŁĄCZNIKI ZAŁĄCZNIK NR 2 - są innego wyznania niż większość narodu negatywny wpływ władzy na życie ludzi (np. fałszowanie spraw sądowych) wojna domowa (różnica w poglądach politycznych) są z innego plemienia niż większość narodu poszukiwanie bezpieczeństwa z powodu utraty domu/rodziny susza powódź na skalę klęski żywiołowej ZAŁĄCZNIK NR 3 Saudyjski książe Abdullah bin Abdulaziza Al-Sauda który zapłacił za operację rozdzielenia polskich bliźniaczek syjamskich. 22

23 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII UCHODŹCY BLIŻEJ NAS CZAS: ok. 155 min Ze względu na tematykę konieczność dłuższej zbiórki. Możliwość ewentualnego podziału na 2 zbiórki. ODBIORCA: Drużyny starszoharcerskie liczące ok.20 osób CELE: -Rozumienie pojęć uchodźca, status uchodźcy, pobyt tolerowany oraz odróżnianie od siebie pojęć azylant, migrant, cudzoziemiec -Zrozumienie sytuacji uchodźców, trudności i problemów z jakimi się spotykają. -Uświadomienie sobie własnego obrazu uchodźcy. -Przygotowanie do zbiórki darów dla uchodźców. ZAMIERZENIA: -Harcerze będą rozumieli pojęcia uchodźca, status uchodźcy, pobyt tolerowany oraz odróżnianie od siebie pojęć azylant, migrant, cudzoziemiec -Harcerze będą rozumieli sytuacje uchodźców, trudności i problemy z jakimi się spotykają -Harcerz zrozumie kim jest uchodźca, ma na to swój pogląd. -Harcerze będą rozumieli jak ważna jest pomoc dla uchodźców. I będą rozumieli cel akcji jaka przeprowadzają. 23

24 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII MATERIAŁY: Flipchart, projektor lub komputer z filmem promującym akcje ZHP dla Syrii, duże arkusze papieru, flamastry, markery, długopisy kolorowe karteczki (w tym samoprzylepne), papier A4, ksero z definicjami do zadania nr 5, opisy przypadków, formularze oraz opis procedur prawnych do ćwiczenia nr 6 FORMY PRACY: -Burza mózgów -Praca w małych grupach -Dyskusja -Pisanie listu -Techniki dramowe: odgrywanie ról, gorące krzesła, płaszcz eksperta PRZEBIEG: 1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki (5 minut) 2. Film nagrany do projektu (10 minut) 3. Oczekiwania (5 minut) Harcerze piszą na małych karteczkach jakiego tematu się spodziewacie i przyklejają je na dużym arkuszu papieru. Prowadzący odczytuje i komentuje, odnosząc się do tematyki i formy zbiórki. 4. Uchodźca - burza mózgów (10 minut) Harcerze podają skojarzenia jakie mają ze słowem uchodźca. Prowadzący zapisuje na flipcharcie, następnie odczytuje i razem z grupą układa te skojarzenia w pewne wspólne obszary. Rozmawia z grupą o tym co było podobne a co odmienne w ich skojarzeniach, skąd te podobieństwa i różnice mogą wynikać. 24

25 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII 5. Definicje praca w zastępach (25 minut) W założeniu mamy 3 zastępy Spośród pojęć uchodźca, status uchodźcy, azyl, migrant, cudzoziemiec, pobyt tolerowany Każdy zastęp losuje 2 pojęcia. Dyskutując ze sobą tworzą własne definicje tych pojęć i zapisują je na dużym arkuszu papieru.(10 minut) Następnie przekazują swoje definicje kolejnej grupie, zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Każda grupa ma kilka minut by ewentualnie coś uzupełnić, dopisać w otrzymanych definicjach. (10 minut) Po zakończeniu definicje wracają do swoich właścicieli każda grupa prezentuje na forum to co zostało wypracowane. Drużynowy rozdaje wydruki definicji słownikowych omawianych pojęć. Zastępowi odczytują (załącznik nr 1) (5 minut) 6. Zabawa Symulacja przejścia (35 minut) Każdy losuje kolorową karteczkę, na podstawie koloru uczestnicy dobierają się w grupy. W ten sposób powstaną 4 grupy, które wcielą się w role rodzin uciekających z kraju i jedna para grająca role pracowników straży granicznej. Rodziny dostają opis zwierający informacje o kraju, z którego uciekli i wydarzeniach, które ich do tej ucieczki zmusiły (opracowane na podstawie prawdziwych przypadków (załącznik nr 2). Ich zadaniem jest ustalenie kim dokładnie są (imiona, nazwiska, wiek, powiązania wewnątrz rodziny, czym się zajmują, dokąd uciekają). Pracownicy na przejściu granicznym dostają informacje dotyczące procedur prawnych i formularze dokumentów. Ich zadaniem jest zapoznanie się z nimi i wypracowanie zasad wpuszczania uchodźców/odmawiania im, gdy pojawią się na przejściu. (10 minut) 25

26 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII Drużynowy podaje instrukcje, że od tej chwili wszyscy wchodzą w swoje role i pozostają w nich do momentu zakończenia ćwiczenia. Przebieg symulacji: rodziny przedstawiają się po kolei.(5 minut) każda rodzina musi zdecydować, co zabiorą ze sobą i stworzyć listę 10. rzeczy odczytują ją na forum. (5 minut) trwa ucieczka, po drodze niektóre rzeczy się kończą (np. lekarstwa, woda), inne zostają zgubione lub skradzione. Prowadzący wykreśla z przygotowanych wcześniej list po 3 rzeczy. Dotarcie do przejścia zajmie jeszcze 2 lub 3 dni. Rodziny muszą się zastanowić, co powiedzą pracownikom na przejściu, jak ich przekonają do wpuszczenia ich. Argumenty spisują na kartkach (5 minut) Uchodźcy w końcu docierają do przejścia. Każda z rodzin rozmawia z pracownikami na przejściu, muszą okazać wypełnione dokumenty, odpowiedzieć na pytania. (10 minut) Po dotarciu uchodźców do kraju docelowego symulacja zostaje zakończona. Uczestnicy wychodzą z roli. 7. Zabawa Gorące krzesła (20 minut) Prowadzący wyjaśnia, że teraz będzie można porozmawiać z członkami rodzin i pracownikami straży granicznej. Osoby odgrywające te role będą zapraszani na tzw. gorące krzesła siedząc na nich pozostają w roli, odpowiadają na pytania zadawane przez grupę. Na krzesła zapraszane są jednocześnie wszystkie matki, potem ojcowie, dzieci, (podział rodziny z wcześniejszej gry)pracownicy straży granicznej itp. (dowolna kolejność). Na klaśnięcie prowadzącego wchodzą w rolę. Grupa zadaje pytania, na które odpowiadają (każdy mówi wtedy, gdy jest gotowy). 26

27 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII Gdy grupa skończy zadawać pytania wychodzą z roli. Ważne! Prowadzący musi kontrolować czas (może np. powiedzieć, że teraz jest już ostatnie pytanie) i pamiętać o wprowadzeniu uczestników w role i wyjściu z roli. 8. Dyskusja (15 minut) Drużynowy dyskutuje z uczestnikami, pyta ich np. o to: -osoby grające uchodźców - jakie uczucia towarzyszyły im podczas ucieczki, gdy planowali co zabiorą, coś stracili, gdy zostali odesłani/wpuszczeni na granicy, co myśleli o innych rodzinach; osoby grające pracowników - jak się czuli pracując na granicy, kiedy rozmawiali z uchodźcami, kiedy ich odsyłali, wpuszczali; jakie mieli trudności, problemy, jak sobie z nimi radzili -jakie mieli argumenty (uchodźcy żeby się dostać do danego kraju, pracownicy gdy odmawiali lub zezwalali na przejście) -jak się czuli w swoich rolach -Grupa dyskutuje o tym, jak przebiega proces stawania się uchodźcy, jakie uchodźcy mają problemy, jak jest rola pracowników przejścia granicznego. 9. List do uchodźcy (15 minut) Uczestnicy piszą list do uchodźcy mogą w nim zawrzeć swoje uczucia, myśli, co powiedzieliby spotkanemu uchodźcy. (5 minut) Osoby chętne odczytują swoje listy na forum. (10 minut) 27

28 ZBIÓRKA W RAMACH AKCJI ZHP DLA SYRII 9. List do uchodźcy (15 minut) Uczestnicy piszą list do uchodźcy mogą w nim zawrzeć swoje uczucia, myśli, co powiedzieliby spotkanemu uchodźcy. (5 minut) Osoby chętne odczytują swoje listy na forum. (10 minut) 10. Z czym kończę (15 minut) Podsumowanie drużynowego -Puszczenie plansz informacyjnych -Puszczona końcówka filmu - apel o zbiórkę dla potrzebujących -Omówienie formy zbiórki darów przyjętej w drużynie 11.Obrzędowe zakończenie zbiórki (5 minut) Opracowano na podstawie materiału Małgorzaty Gajdemskiej, który powstał w ramach projektu BYĆ CZY NIE BYĆ... UCHODŹCĄ? konspekt przygotowała hm. Beata Pawełczyńska 28

29 ZAŁĄCZNIKI ZAŁĄCZNIK NR 1 Słowniczek z kluczowymi pojęciami: Cudzoziemiec w rozumieniu przepisów prawa (Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 roku o cudzoziemcach) jest to osoba przebywająca na terytorium danego państwa, ale nieposiadająca jego obywatelstwa. Potocznie - każdy obcokrajowiec. Migracja - przemieszczanie się ludności mające na celu zmianę miejsca pobytu. Przyczyny migracji: zła sytuacja gospodarcza w miejscu zamieszkania (migracje ekonomiczne) lub sytuacja polityczna nieodpowiadająca migrującym (migracje polityczne). Formy migracji: -Emigracja wyjazd; -Imigracja przyjazd; -Reemigracja powrót z emigracji czasowej; -Ewakuacja zorganizowana przez państwo w celu uniknięcia spodziewanego zagrożenia; -Przesiedlenie (transfer) - przesiedlenie obywateli danego państwa w ramach jego granicy; -Deportacja - przymusowe przesiedlenie danej osoby lub grupy osób na peryferie danego państwa lub poza jego granice; -Repatriacja - powrót obywateli z obcego terytorium zorganizowany przez ich państwo; -Uchodźstwo. Uchodźca osoba, która na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, narodowości, religii, przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych przebywa poza granicami państwa, którego jest obywatelem i nie może lub nie chce korzystać z ochrony tego państwa. Jest to definicja zgodna z treścią Konwencji Genewskiej z 1951 r. 29