Naukowcy z SGGW opublikowali nowe badania nad mięsem i mlekiem

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Naukowcy z SGGW opublikowali nowe badania nad mięsem i mlekiem"

Transkrypt

1 Naukowcy z SGGW opublikowali nowe badania nad mięsem i mlekiem Nowe badania międzynarodowego zespołu naukowców, w tym m.in. ekspertów z Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW wskazują na istnienie wyraźnych różnic pomiędzy ekologicznym i nieekologicznym mlekiem i mięsem. Kluczowe wyniki: mleko i mięso ekologiczne zawierają około 50 % więcej dobroczynnych kwasów omega-3 w porównaniu do produktów konwencjonalnych, ekologiczne mięso charakteryzuje się nieco mniejszą zawartością dwóch nasyconych kwasów tłuszczowych (mirystynowego i palmitynowego), których spożywanie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego, mleko ekologiczne zawiera o 40 % więcej sprzężonego kwasu linolowego (CLA), mleko ekologiczne zawiera nieco więcej żelaza, witaminy E i niektórych karotenoidów, mleko konwencjonalne zawiera o 74 % więcej jodu, a także nieznacznie więcej selenu. 16 lutego 2016 r. w British Journal of Nutrition ukazały się w druku: Higher PUFA and omega-3 PUFA, CLA, a-tocopherol and iron, but lower iodine and selenium concentrations in organic bovine milk: A systematic literature review and meta- and redundancy analysis. Średnicka-Tober et al. British Journal of Nutrition. ( Wyższe stężenie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, kwasów omega-3, sprzężonego kwasu linolowego, α-

2 tokoferolu i żelaza oraz niższe stężenie jodu i selenu w ekologicznym mleku: przegląd literatury i metaanaliza ) Composition differences between organic and conventional meat; a systematic literature review and meta-analysis. Średnicka-Tober et al. British Journal of Nutrition. ( Różnice w składzie chemicznym mięsa z produkcji ekologicznej i konwencjonalnej; przegląd literatury i metaanaliza ). Autorką korespondencyjną badań w Polsce jest dr inż. Dominika Średnicka-Tober z Zakładu Żywności Ekologicznej Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW. Wśród autorów badań są także prof. dr hab. Ewa Rembiałkowska, Kierownik Katedry Żywności Funkcjonalnej, Ekologicznej i Towaroznawstwa, oraz prof. dr hab. Joanna Gromadzka-Ostrowska, Kierownik Zakładu Fizjologii Żywienia Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW. W największej pracy przeglądowej tego rodzaju, międzynarodowy zespół ekspertów kierowany przez naukowców z Uniwersytetu w Newcastle w Wielkiej Brytanii wykazał, że zarówno ekologiczne mleko, jaki i mięso, zawierają o ok. 50 % więcej korzystnych kwasów tłuszczowych omega-3 niż produkty wytwarzane konwencjonalnie. Analizując dane z całego świata, zespół naukowców poddał przeglądowi 196 publikacji naukowych na temat mleka i 67 publikacji na temat mięsa. Stwierdzono wyraźne różnice między ekologicznym i konwencjonalnym mlekiem i mięsem, szczególnie pod względem zawartości kwasów tłuszczowych, a także niektórych składników mineralnych i przeciwutleniaczy. Publikując dzisiaj swoje wyniki w British Journal of Nutrition naukowcy zwracają uwagę, że zastąpienie konwencjonalnego mleka i mięsa w codziennej diecie produktami ekologicznymi wiąże się w pewnym stopniu ze zwiększeniem spożycia ważnych dla zdrowia kwasów tłuszczowych.

3 Chris Seal, profesor żywności i żywienia człowieka na Uniwersytecie Newcastle wyjaśnia: Zwiększone spożycie kwasów omega-3 związane jest ze zmniejszeniem zachorowań na choroby układu sercowonaczyniowego, poprawą rozwoju i funkcjonowania układu nerwowego, a także lepszym działaniem układu odpornościowego. Zachodnioeuropejska dieta uznawana jest za zbyt ubogą w te kwasy tłuszczowe, a Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (ang. European Food Safety Authority, EFSA) zaleca podwojenie ich spożycia. Pozyskanie wystarczającej ich ilości z naszej diety jest jednak trudne. Nasze badania sugerują, że przejście na produkty ekologiczne może wpłynąć w pewnym stopniu na zwiększenie spożycia tych ważnych składników odżywczych. Zachodnioeuropejska dieta jest zbyt uboga w kwasy tłuszczowe omega-3 W niniejszym systematycznym przeglądzie literatury, po przeanalizowaniu danych z całego świata ujawniono, że ekologiczne mleko i mięso mają bardziej pożądany profil kwasów tłuszczowych niż mleko i mięso produkowane konwencjonalnie. Co najważniejsze, przejście z produktów konwencjonalnych na ekologiczne zwiększyłoby spożycie kwasów tłuszczowych omega-3 bez jednoczesnego podwyższenia ilości dostarczanych kalorii oraz niepożądanych tłuszczów nasyconych. Na przykład, pół litra ekologicznego pełnotłustego mleka (lub równoważne spożycie tłuszczu z innych produktów mlecznych, takich jak masło czy ser) dostarcza około 16 % (39 mg) zalecanej dziennej dawki długołańcuchowych kwasów tłuszczowych omega-3, podczas gdy konwencjonalne mleko zapewnia pokrycie zapotrzebowania w 11 % (25 mg). Inne pozytywne różnice w profilu kwasów tłuszczowych związane są m.in. z mniejszą zawartością kwasu mirystynowego i

4 palmitynowego w ekologicznym mięsie, a także z niższym stosunkiem kwasów omega-6 do omega-3 (n-6/n-3) w mleku ekologicznym. Zaobserwowano również wyższe stężenie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak witamina E, karotenoidów i o 40 % większą zawartość CLA w mleku ekologicznym. Prezentowane badania wykazały, że bardziej pożądany profil kwasów tłuszczowych w mleku ekologicznym jest ściśle związany ze sposobem żywienia krów (przede wszystkim z chowem pastwiskowym, większym spożyciem pasz zielonych i ograniczonym udziałem koncentratów paszowych w diecie zwierząt w systemie ekologicznym). Autorzy pracy opisują także wyniki niedawno opublikowanych badań kohortowych ukazujących związek między spożyciem ekologicznego mleka i produktów mlecznych, jak i ekologicznych warzyw, a zmniejszonym ryzykiem występowania niektórych chorób, m.in. egzemy (przyp. wyprysków skórnych o nieinfekcyjnym podłożu zapalnym) i spodziectwa (przyp. wady wrodzonej polegającej na nieprawidłowej lokalizacji cewki moczowej u chłopców) u niemowląt oraz stanu przedrzucawkowego u kobiet ciężarnych. Profesor Uniwersytetu Newcastle, Carlo Leifert, który koordynował badania, powiedział: Ludzie wybierają ekologiczne mleko i mięso z trzech głównych powodów: z troski o dobrostan zwierząt, przez pozytywny wpływ rolnictwa ekologicznego na środowisko naturalne, a także odczuwane korzyści zdrowotne. Najmniej wiadomo na temat wpływu produkcji ekologicznej na jakość odżywczą produktów, stąd potrzeba takich badań. Niektóre z tych różnic wynikają z zasad ekologicznej produkcji zwierzęcej i są wynikiem różnic w intensywności produkcji oraz związanego z nią sposobu żywienia zwierząt. Zwierzęta wypasane na otwartych pastwiskach i żywione paszami

5 zielonymi produkują mleko i mięso o większej zawartości pożądanych kwasów tłuszczowych, takich jak omega-3, oraz mniejszej zawartości kwasów tłuszczowych, które mogą przyczyniać się do rozwoju chorób serca i innych chorób przewlekłych. Unikanie nadmiernej, jak i niedostatecznej podaży jodu z mlekiem, jest ogromnym wyzwaniem Badania wykazały o 74 % większą zawartość jodu w konwencjonalnym mleku, co stanowi bardzo ważną informację, zwłaszcza dla konsumentów w Wielkiej Brytanii, gdzie jodowana sól kuchenna nie jest powszechnie dostępna. Zawartość jodu w większości produktów spożywczych, z wyjątkiem owoców morza, jest niska. W związku z powyższym Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organisation, WHO) zaleca wzbogacanie w jod soli kuchennej. Szeroko stosowana jest również fortyfikacja jodem pasz dla zwierząt, w celu zwiększenia stężenia jodu w mleku, zarówno ekologicznym, jaki i konwencjonalnym. Gillian Butler, współautorka badań i starszy wykładowca w dziedzinie żywienia zwierząt na Uniwersytecie Newcastle, wyjaśnia: Istnieje stosunkowo wąski margines pomiędzy niedoborem jodu w diecie (<140 µg/dobę) oraz nadmierną jego podażą (>500 µg/dobę), która może prowadzić do nadczynności tarczycy. Optymalizacja spożycia jodu jest ogromnym wyzwaniem, jako że globalnie podobne obawy budzi ryzyko nadmiernego, jak i niewystarczającego spożycia tego mikroelementu. W Stanach Zjednoczonych, Chinach, Brazylii i wielu krajach europejskich, gdzie jodowana sól jest stosowana powszechnie, podwyższona zawartość tego pierwiastka w mleku mogłaby zwiększać ryzyko przekroczenia zalecanej dawki przez osoby spożywające znaczne ilości produktów mlecznych. Z tego powodu

6 Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zaproponował obniżenie dopuszczalnej zawartości jodu w paszy dla bydła z 5 do 2 mg jodu na kilogram paszy. W Wielkiej Brytanii, gdzie jodowana sól nie jest powszechnie dostępna, społeczeństwo w większym stopniu polega na podaży jodu z mlekiem i produktami mlecznymi. Narodowe badania diety i żywienia (ang. National Diet and Nutrition Survey, NDNS) w Wielkiej Brytanii sugerują, że mleko i przetwory mleczne dostarczają pomiędzy 31 a 52 % jodu w diecie przeciętnego Brytyjczyka. Zalecane w Wielkiej Brytanii dzienne spożycie jodu wynosi 140 µg, i tylko nieco ponad połowa tej ilości pochodzi ze źródeł innych niż produkty mleczne. Zgodnie z wynikami badań prezentowanych przez zespół naukowców z Newcastle, pół litra mleka pokrywa 53 % (w przypadku mleka ekologicznego) i 88 % (w przypadku mleka konwencjonalnego) dziennego zalecanego spożycia jodu. Wyższe zapotrzebowanie na jod mają kobiety w ciąży i karmiące piersią (250 µg/dobę), przez co są one bardziej narażone na niedobór jodu, mogący negatywnie wpływać na rozwój układu nerwowego u dzieci. Dalsze dowody na korzyści zdrowotne żywności ekologicznej Niniejsza praca stanowi kontynuację badań, w których naukowcy z Newcastle, z udziałem ekspertów z Wielkiej Brytanii, USA, Francji, Włoch, Szwajcarii, Norwegii i Polski, dokonali porównania składu surowców roślinnych uprawianych w sposób ekologiczny i konwencjonalny. Poprzednie badania, także opublikowane w British Journal of Nutrition, pokazały, że ekologiczne surowce i produkty roślinne zawierają o blisko 60 % więcej kluczowych przeciwutleniaczy i mniej toksycznego metalu, kadmu, niż surowce uprawiane konwencjonalnie. Pokazaliśmy, że istnieją bez wątpienia różnice pomiędzy składem żywności ekologicznej i konwencjonalnej. Wyniki

7 wszystkich trzech badań, dotyczących surowców i produktów roślinnych, mięsa oraz mleka, sugerują, że wybór ekologicznych owoców, warzyw, mięsa i produktów mlecznych zapewnia znacznie większą ilość przeciwutleniaczy i kwasów tłuszczowych omega-3 przyjmowanych z pożywieniem, podsumowuje profesor Leifert. Potrzebujemy znacznie więcej dobrze zaprojektowanych badań, zanim będziemy mogli precyzyjnie określić różnice składu mięsa różnych gatunków zwierząt gospodarskich dotyczące zawartości wielu ważnych składników odżywczych (witamin, związków mineralnych, toksycznych metali i pozostałości pestycydów). Obecnie ilość dostępnych danych jest zbyt mała, aby dokonywać takiego porównania. Fakt, że istnieje co najmniej kilka badań kohortowych, pokazujących związek pomiędzy spożyciem żywności ekologicznej i pozytywnymi skutkami zdrowotnymi, pokazuje, dlaczego tak ważne jest, aby kontynuować badania dotyczące wpływu sposobu produkcji naszej żywności na zdrowie człowieka. Autorzy podkreślają, że tylko niewielka liczba przeprowadzonych dotychczas badań porównuje skład ekologicznego i nieekologicznego mięsa, i że nawet statystycznie znaczące wyniki nadal obarczone są wysokim poziomem niepewności. Autorzy badań zachęcają do kontynuowania debaty publicznej i naukowej na ten niezwykle ważny temat. Cała baza danych stworzona i zastosowana w tej analizie jest bezpłatnie dostępna dla innych ekspertów oraz wszystkich osób zainteresowanych badaniami na stronie internetowej Uniwersytetu Newcastle, razem z danymi z poprzedniego badania porównującego skład ekologicznych i nieekologicznych surowców i produktów roślinnych ( O badaniach pisze dziś The Guardian. Informacja prasowa

Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin. Dominika Sowa

Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin. Dominika Sowa Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin Dominika Sowa Szczecin, 8 maj 2014 Program prezentacji: 1. Definicja substancji i mieszanin chemicznych wg Ustawy o substancjach chemicznych

Bardziej szczegółowo

Ekonomia rozwoju. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I

Ekonomia rozwoju. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I Ekonomia rozwoju wykład 1 dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I Plan wykładu Ustalenie celu naszych spotkań w semestrze Ustalenie technikaliów Literatura, zaliczenie Przedstawienie punktu startowego

Bardziej szczegółowo

skąd pochodzi Nasz Kurczak

skąd pochodzi Nasz Kurczak Nasz Kurczak to mięso pochodzące od sprawdzonych dostawców. W większości to odbiorcy pasz marki Wipasz - znamy ich hodowle, wspieramy wiedzą, szkolimy. 1 Wiemy skąd pochodzi Nasz Kurczak Kontrolujemy jakość

Bardziej szczegółowo

Koszty obciążenia społeczeństwa. Ewa Oćwieja Marta Ryczko Koło Naukowe Ekonomiki Zdrowia IZP UJ CM 2012

Koszty obciążenia społeczeństwa. Ewa Oćwieja Marta Ryczko Koło Naukowe Ekonomiki Zdrowia IZP UJ CM 2012 Koszty obciążenia społeczeństwa chorobami układu krążenia. Ewa Oćwieja Marta Ryczko Koło Naukowe Ekonomiki Zdrowia IZP UJ CM 2012 Badania kosztów chorób (COI Costof illnessstudies) Ekonomiczny ciężar choroby;

Bardziej szczegółowo

profil ogólnoakademicki studia II stopnia

profil ogólnoakademicki studia II stopnia Opis efektów na kierunku TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI I ŻYWIENIE CZŁOWIEKA z odniesieniem do efektów oraz efektów prowadzących do specjalności: - technologia żywności - żywienie człowieka - zarządzanie jakością

Bardziej szczegółowo

4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach

4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach 4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach Baza noclegowa stanowi podstawową bazę turystyczną, warunkującą w zasadzie ruch turystyczny. Dlatego projektując nowy szlak należy ją

Bardziej szczegółowo

Lokalne kryteria wyboru operacji polegającej na rozwoju działalności gospodarczej

Lokalne kryteria wyboru operacji polegającej na rozwoju działalności gospodarczej polegającej na rozwoju działalności gospodarczej Lp. 1. 2. 3. 4. Nazwa kryterium Liczba miejsc pracy utworzonych w ramach operacji i planowanych do utrzymania przez okres nie krótszy niż 3 lata w przeliczeniu

Bardziej szczegółowo

Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy)

Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy) Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy) Położone w głębi lądu obszary Kalabrii znacznie się wyludniają. Zjawisko to dotyczy całego regionu. Do lat 50. XX wieku przyrost naturalny

Bardziej szczegółowo

CONSUMER CONFIDENCE WSKAŹNIK ZADOWOLENIA KONSUMENTÓW W POLSCE Q3 2015

CONSUMER CONFIDENCE WSKAŹNIK ZADOWOLENIA KONSUMENTÓW W POLSCE Q3 2015 CONSUMER CONFIDENCE WSKAŹNIK ZADOWOLENIA KONSUMENTÓW W POLSCE Q3 2015 Najwyższy wzrost od Q2 2005 Poziom zadowolenia polskich konsumentów w Q3 15 wyniósł 80 punktów, tym samym wzrósł o 10 punktów względem

Bardziej szczegółowo

Temat: Czy świetlówki energooszczędne są oszczędne i sprzyjają ochronie środowiska? Imię i nazwisko

Temat: Czy świetlówki energooszczędne są oszczędne i sprzyjają ochronie środowiska? Imię i nazwisko Temat: Czy świetlówki energooszczędne są oszczędne i sprzyjają ochronie środowiska? Karta pracy III.. Imię i nazwisko klasa Celem nauki jest stawianie hipotez, a następnie ich weryfikacja, która w efekcie

Bardziej szczegółowo

ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA - UROZMAICONA DIETA GWARANCJĄ NIEZBĘDNYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH, MINERALNYCH ORAZ WITAMIN.

ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA - UROZMAICONA DIETA GWARANCJĄ NIEZBĘDNYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH, MINERALNYCH ORAZ WITAMIN. ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA - UROZMAICONA DIETA GWARANCJĄ NIEZBĘDNYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH, MINERALNYCH ORAZ WITAMIN. 1 Urozmaicenie jest jednym z podstawowych warunków prawidłowej diety, która zapewnia

Bardziej szczegółowo

SUBSTANCJE DODATKOWE DO śywności (zmiany przepisów)

SUBSTANCJE DODATKOWE DO śywności (zmiany przepisów) SUBSTANCJE DODATKOWE DO śywności (zmiany przepisów) W Unii Europejskiej trwają prace dotyczące zmian przepisów w zakresie substancji dodatkowych w Ŝywności. Obecnie, w okresie przejściowym, obowiązują

Bardziej szczegółowo

III. GOSPODARSTWA DOMOWE, RODZINY I GOSPODARSTWA ZBIOROWE

III. GOSPODARSTWA DOMOWE, RODZINY I GOSPODARSTWA ZBIOROWE III. GOSPODARSTWA DOMOWE, RODZINY I GOSPODARSTWA ZBIOROWE 1. GOSPODARSTWA DOMOWE I RODZINY W województwie łódzkim w maju 2002 r. w skład gospodarstw domowych wchodziło 2587,9 tys. osób. Stanowiły one 99,0%

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) Dz.U.05.73.645 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. z dnia 28 kwietnia 2005 r.) Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Zakupy poniżej 30.000 euro Zamówienia w procedurze krajowej i unijnej

Zakupy poniżej 30.000 euro Zamówienia w procedurze krajowej i unijnej biblioteczka zamówień publicznych Agata Hryc-Ląd Małgorzata Skóra Zakupy poniżej 30.000 euro Zamówienia w procedurze krajowej i unijnej Nowe progi w zamówieniach publicznych 2014 Agata Hryc-Ląd Małgorzata

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE SPOSOBY SPRAWDZANIA POSTĘPÓW UCZNIÓW WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ

WYMAGANIA EDUKACYJNE SPOSOBY SPRAWDZANIA POSTĘPÓW UCZNIÓW WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ WYMAGANIA EDUKACYJNE SPOSOBY SPRAWDZANIA POSTĘPÓW UCZNIÓW WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ Anna Gutt- Kołodziej ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI Podczas pracy

Bardziej szczegółowo

Warsztaty muzealne. Skrzynia pełna tajemnic. Prahistoria. Epoka kamienia.

Warsztaty muzealne. Skrzynia pełna tajemnic. Prahistoria. Epoka kamienia. Muzealna. Projekt edukacyjny. Autorzy scenariusza: Joanna Mokrzycka, Joanna Kusowska, Danuta Podgórska Warsztaty muzealne pełna tajemnic. Prahistoria. Epoka kamienia. Temat: Ślady łowców i zbieraczy w

Bardziej szczegółowo

Piotr Błędowski Instytut Gospodarstwa Społecznego Szkoła Główna Handlowa. Warszawa, 18.11.2010 r.

Piotr Błędowski Instytut Gospodarstwa Społecznego Szkoła Główna Handlowa. Warszawa, 18.11.2010 r. Zadania polityki pomocy społecznej i polityki rynku pracy w zwalczaniu wykluczenia społecznego Piotr Błędowski Instytut Gospodarstwa Społecznego Szkoła Główna Handlowa Warszawa, 18.11.2010 r. Piotr B dowski2010

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. 1) (tekst jednolity)

USTAWA. z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. 1) (tekst jednolity) Dz.U.98.21.94 1998.09.01 zm. Dz.U.98.113.717 art. 5 1999.01.01 zm. Dz.U.98.106.668 art. 31 2000.01.01 zm. Dz.U.99.99.1152 art. 1 2000.04.06 zm. Dz.U.00.19.239 art. 2 2001.01.01 zm. Dz.U.00.43.489 art.

Bardziej szczegółowo

Wniosek o ustalenie warunków zabudowy

Wniosek o ustalenie warunków zabudowy Wniosek o ustalenie warunków zabudowy Informacje ogólne Kiedy potrzebna jest decyzja Osoba, która składa wniosek o pozwolenie na budowę, nie musi mieć decyzji o warunkach zabudowy terenu, pod warunkiem

Bardziej szczegółowo

Kto poniesie koszty redukcji emisji CO2?

Kto poniesie koszty redukcji emisji CO2? Kto poniesie koszty redukcji emisji CO2? Autor: prof. dr hab. inŝ. Władysław Mielczarski, W zasadzie kaŝdy dziennikarz powtarza znaną formułę, Ŝe nie ma darmowych obiadów 1. Co oznacza, Ŝe kaŝde podejmowane

Bardziej szczegółowo

PLAN DZIAŁANIA KT 35 ds. Mleka i Przetworów Mlecznych

PLAN DZIAŁANIA KT 35 ds. Mleka i Przetworów Mlecznych Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 35 ds. Mleka i Przetworów Mlecznych STRESZCZENIE Przemysł mleczarski jest jednym z ważniejszych sektorów w przemyśle spożywczym, stale rozwijającym się zwłaszcza w segmentach

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne Bliżej Geografii Gimnazjum część 3

Wymagania edukacyjne Bliżej Geografii Gimnazjum część 3 Wymagania edukacyjne Bliżej Geografii Gimnazjum część 3 Tematy lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca DZIAŁ 1. EUROPA. RELACJE PRZYRODA CZŁOWIEK 1. Stary

Bardziej szczegółowo

Polityka informacyjna Niezależnego Domu Maklerskiego S.A. w zakresie upowszechniania informacji związanych z adekwatnością kapitałową

Polityka informacyjna Niezależnego Domu Maklerskiego S.A. w zakresie upowszechniania informacji związanych z adekwatnością kapitałową Polityka informacyjna Niezależnego Domu Maklerskiego S.A. w zakresie upowszechniania informacji związanych z adekwatnością kapitałową Warszawa, 10 czerwca 2016 r. Niniejsza Polityka określa zasady i zakres

Bardziej szczegółowo

GŁÓWNE PROBLEMY GOSPODARKI ŚWIATOWEJ

GŁÓWNE PROBLEMY GOSPODARKI ŚWIATOWEJ GŁÓWNE PROBLEMY GOSPODARKI ŚWIATOWEJ Tomasz Białowąs bialowas@hektor.umcs.lublin.pl Główne problemy gospodarki 1) Globalne ocieplenie światowej 2) Problem ubóstwa w krajach rozwijających się 3) Rozwarstwienie

Bardziej szczegółowo

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DECYZJA RADY

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DECYZJA RADY KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia 13.12.2006 KOM(2006) 796 wersja ostateczna Wniosek DECYZJA RADY w sprawie przedłużenia okresu stosowania decyzji 2000/91/WE upoważniającej Królestwo Danii i

Bardziej szczegółowo

MAPY RYZYKA POWODZIOWEGO

MAPY RYZYKA POWODZIOWEGO MAPY RYZYKA POWODZIOWEGO dr inż. Agata Włodarczyk Dyrektywa 2007/60/WE z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy

Bardziej szczegółowo

Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska

Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska Załącznik nr 1 do Lokalnej Strategii Rozwoju na lata 2008-2015 Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska Przepisy ogólne 1 1. Walne Zebranie Członków

Bardziej szczegółowo

HTA (Health Technology Assessment)

HTA (Health Technology Assessment) Krzysztof Łanda 1 z 5 HTA (Health Technology Assessment) Ocena leków stosowanych w okre lonych wskazaniach podlega tym samym generalnym regu om, co inne technologie terapeutyczne, jednak specyfika interwencji

Bardziej szczegółowo

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Notatka informacyjna Warszawa 5.10.2015 r.

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Notatka informacyjna Warszawa 5.10.2015 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Notatka informacyjna Warszawa 5.10.2015 r. Informacja o rozmiarach i kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 2004 2014 Wprowadzenie Prezentowane dane dotyczą szacunkowej

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR 388/2012 RADY MIEJSKIEJ W RADOMIU. z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie ustanowienia stypendiów artystycznych dla uczniów radomskich szkół

UCHWAŁA NR 388/2012 RADY MIEJSKIEJ W RADOMIU. z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie ustanowienia stypendiów artystycznych dla uczniów radomskich szkół UCHWAŁA NR 388/2012 RADY MIEJSKIEJ W RADOMIU z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie ustanowienia stypendiów artystycznych dla uczniów radomskich szkół Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt.14a ustawy z dnia 8

Bardziej szczegółowo

HORIZON 2020. Naukowych i Innowacji (2014-2020) 2020) Ewa Szkiłądź. Podstawy 7. Programu Ramowego Warszawa, 12 kwietnia 2012

HORIZON 2020. Naukowych i Innowacji (2014-2020) 2020) Ewa Szkiłądź. Podstawy 7. Programu Ramowego Warszawa, 12 kwietnia 2012 Podstawy 7. Programu Ramowego Warszawa, 12 kwietnia 2012 HORIZON 2020 Program Ramowy w zakresie Badań Naukowych i Innowacji (2014-2020) 2020) Ewa Szkiłądź Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych

Bardziej szczegółowo

dr inż. arch. Tomasz Majda (TUP) dr Piotr Wałdykowski (WOiAK SGGW)

dr inż. arch. Tomasz Majda (TUP) dr Piotr Wałdykowski (WOiAK SGGW) JAK WYGLĄDA IDEALNY ŚWIAT OCHRONY WÓD W POLSCE? I DO CZEGO POTRZEBNE MU PLANOWANIE PRZESTRZENNE? dr inż. arch. Tomasz Majda (TUP) dr Piotr Wałdykowski (WOiAK SGGW) 14 STYCZNIA 2013 STAN PRAWNY STUDIUM

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR./06 RADY DZIELNICY PRAGA PÓŁNOC M. ST. WARSZAWY

UCHWAŁA NR./06 RADY DZIELNICY PRAGA PÓŁNOC M. ST. WARSZAWY UCHWAŁA NR./06 RADY DZIELNICY PRAGA PÓŁNOC M. ST. WARSZAWY Z dnia 2006r. Projekt Druk nr 176 w sprawie: zarządzenia wyborów do Rady Kolonii Ząbkowska. Na podstawie 6 ust. 1, 7 i 8 Załącznika nr 2 do Statutu

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CBOS SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Infrastruktura krytyczna dużych aglomeracji miejskich wyznaczanie kierunków i diagnozowanie ograniczeńjako wynik szacowania ryzyka

Infrastruktura krytyczna dużych aglomeracji miejskich wyznaczanie kierunków i diagnozowanie ograniczeńjako wynik szacowania ryzyka Infrastruktura krytyczna dużych aglomeracji miejskich wyznaczanie kierunków i diagnozowanie ograniczeńjako wynik szacowania ryzyka mł. insp. dr hab. Agata Tyburska Zakład Zarządzania Kryzysowego Wyższa

Bardziej szczegółowo

Praca za granicą. Emerytura polska czy zagraniczna?

Praca za granicą. Emerytura polska czy zagraniczna? Dolnośląski Wojewódzki Urząd pracy radzi: Praca za granicą. Emerytura polska czy zagraniczna? Często pojawia się pytanie, jaki wpływ na emeryturę ma praca za granicą. Wiele osób, które pracowały w różnych

Bardziej szczegółowo

4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca

4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca 4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca [w] Małe i średnie w policentrycznym rozwoju Polski, G.Korzeniak (red), Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2014, str. 88-96 W publikacji zostały zaprezentowane wyniki

Bardziej szczegółowo

Probiotyczne napoje fermentowane

Probiotyczne napoje fermentowane Probiotyczne napoje fermentowane Waldemar Gustaw Katedra Technologii Owoców, Warzyw i Grzybów UP Lublin Probiotyki probiotyk pro bios - dla życia probiotyki to pojedyncze lub mieszane kultury żywych mikroorganizmów,

Bardziej szczegółowo

Rosyjski rynek dodatków do żywności 2011-10-12 13:54:30

Rosyjski rynek dodatków do żywności 2011-10-12 13:54:30 Rosyjski rynek dodatków do żywności 2011-10-12 13:54:30 2 Rosyjski rynek dodatków do żywności przekroczył wartość 1,5 mld USD i cechuje się dalszym stabilnym wzrostem. Obecnie na rynku dominuje głownie

Bardziej szczegółowo

Plan spotkania. Akademia Młodego Ekonomisty. Globalizacja gospodarki. prof. dr hab. Zbigniew Dworzecki

Plan spotkania. Akademia Młodego Ekonomisty. Globalizacja gospodarki. prof. dr hab. Zbigniew Dworzecki Akademia Młodego Ekonomisty Globalizacja gospodarki prof. dr hab. Zbigniew Dworzecki Myśl globalnie, działaj lokalnie. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 10 maja 2011 r. Plan spotkania 1. Czym jest globalizacja?

Bardziej szczegółowo

FUNDUSZE EUROPEJSKIE DLA ROZWOJU REGIONU ŁÓDZKIEGO

FUNDUSZE EUROPEJSKIE DLA ROZWOJU REGIONU ŁÓDZKIEGO Dotyczy projektu: Wzrost konkurencyjności firmy poprzez wdrożenie innowacyjnej technologii nestingu oraz Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013. Numer umowy o dofinansowanie: UDA-RPLD.03.02.00-00-173/12-00

Bardziej szczegółowo

Olej rzepakowy, jako paliwo do silników z zapłonem samoczynnym

Olej rzepakowy, jako paliwo do silników z zapłonem samoczynnym Coraz częściej jako paliwo stosuje się biokomponenty powstałe z roślin oleistych. Nie mniej jednak właściwości fizykochemiczne oleju napędowego i oleju powstałego z roślin znacząco różnią się miedzy sobą.

Bardziej szczegółowo

Ogólnopolska konferencja Świadectwa charakterystyki energetycznej dla budynków komunalnych. Oświetlenie publiczne. Kraków, 27 września 2010 r.

Ogólnopolska konferencja Świadectwa charakterystyki energetycznej dla budynków komunalnych. Oświetlenie publiczne. Kraków, 27 września 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków oraz postanowienia przekształconej dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków Ogólnopolska konferencja Świadectwa charakterystyki energetycznej

Bardziej szczegółowo

Strategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach 2015-2020+

Strategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach 2015-2020+ Strategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach 2015-2020+ Projekt: wersja β do konsultacji społecznych Opracowanie: Zarząd Dróg i Transportu w Łodzi Ul. Piotrkowska 175 90-447 Łódź Spis treści

Bardziej szczegółowo

DZIENNICZEK STAŻU. Nazwisko i imię ucznia... Klasa :... Specjalizacja... Rok szkolny... adres... nr telefonu.., email:.. Miejsce odbywania praktyki..

DZIENNICZEK STAŻU. Nazwisko i imię ucznia... Klasa :... Specjalizacja... Rok szkolny... adres... nr telefonu.., email:.. Miejsce odbywania praktyki.. Załącznik nr 1 do umowy DZIENNICZEK STAŻU I. DANE OSOBOWE STAŻYSTY Nazwisko i imię ucznia... Klasa :....... Specjalizacja... Rok szkolny......... adres..... nr telefonu.., email:.. Miejsce odbywania praktyki..

Bardziej szczegółowo

Opinie Polaków na temat zniesienie granic wewnętrznych w UE w rok po wejściu Polski do strefy Schengen

Opinie Polaków na temat zniesienie granic wewnętrznych w UE w rok po wejściu Polski do strefy Schengen Opinie Polaków na temat zniesienie granic wewnętrznych w UE w rok po wejściu Polski do strefy Schengen TNS OBOP dla Reprezentacji Komisji Europejskiej w Polsce grudzień 2008 Ośrodek Badania Opinii Publicznej

Bardziej szczegółowo

Nie racjonalnych powodów dla dopuszczenia GMO w Polsce

Nie racjonalnych powodów dla dopuszczenia GMO w Polsce JANUSZ WOJCIECHOWSKI POSEŁ DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO WICEPRZEWODNICZĄCY KOMISJI ROLNICTWA I ROZWOJU WSI Tekst wystąpienia na Konferencji: "TRADYCYJNE NASIONA - NASZE DZIEDZICTWO I SKARB NARODOWY. Tradycyjne

Bardziej szczegółowo

Przygotowały: Magdalena Golińska Ewa Karaś

Przygotowały: Magdalena Golińska Ewa Karaś Przygotowały: Magdalena Golińska Ewa Karaś Druk: Drukarnia VIVA Copyright by Infornext.pl ISBN: 978-83-61722-03-8 Wydane przez Infornext Sp. z o.o. ul. Okopowa 58/72 01 042 Warszawa www.wieszjak.pl Od

Bardziej szczegółowo

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Wyniki badań ankietowych przeprowadzonych przez Departament Pielęgniarek i Położnych wśród absolwentów studiów pomostowych, którzy zakończyli udział w projekcie systemowym pn. Kształcenie zawodowe pielęgniarek

Bardziej szczegółowo

Prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie BHP

Prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie BHP Prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie BHP Cele wykładu Poznanie: - poznanie obowiązków pracodawcy w zakresie BHP i ich źródło. - poznanie praw i obowiązków pracownika w zakresie BHP i

Bardziej szczegółowo

Grupa SuperTaniaApteka.pl Utworzono : 23 czerwiec 2016

Grupa SuperTaniaApteka.pl Utworzono : 23 czerwiec 2016 SERCE I UKŁAD KRĄŻENIA > Model : 8217012 Producent : - POLIXAR 10 NA WYSOKI CHOLESTEROL Preparat przeznaczony dla osób pragnących zmniejszyć ryzyko podwyższenia poziomu cholesterolu we krwi. POLIXAR 5

Bardziej szczegółowo

Na podstawie art.4 ust.1 i art.20 lit. l) Statutu Walne Zebranie Stowarzyszenia uchwala niniejszy Regulamin Zarządu.

Na podstawie art.4 ust.1 i art.20 lit. l) Statutu Walne Zebranie Stowarzyszenia uchwala niniejszy Regulamin Zarządu. Na podstawie art.4 ust.1 i art.20 lit. l) Statutu Walne Zebranie Stowarzyszenia uchwala niniejszy Regulamin Zarządu Regulamin Zarządu Stowarzyszenia Przyjazna Dolina Raby Art.1. 1. Zarząd Stowarzyszenia

Bardziej szczegółowo

Ochrona powierzchni ziemi w województwie śląskim. Anna Wrześniak Śląski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska

Ochrona powierzchni ziemi w województwie śląskim. Anna Wrześniak Śląski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska Województwo śląskie jest jednym z najmniejszych województw w skali kraju, ale równocześnie nie terenem bardzo zaludnionym i silnie zurbanizowanym. Specyfika tego województwa związana zana jest także z

Bardziej szczegółowo

Wymagania dla ruchomych punktów sprzedaży (tj. pojazdy przeznaczone do handlu

Wymagania dla ruchomych punktów sprzedaży (tj. pojazdy przeznaczone do handlu Wymagania dla ruchomych punktów sprzedaży (tj. pojazdy przeznaczone do handlu obwoźnego) i tymczasowych (jak duże namioty, stragany), a także automatów ulicznych. Zgodnie z art. 61 i 63 ustawy z dnia 25

Bardziej szczegółowo

ENETOSH Standard kompetencji dla instruktorów i trenerów ds. bezpieczeństwa i ochrony zdrowia

ENETOSH Standard kompetencji dla instruktorów i trenerów ds. bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ENETOSH Standard kompetencji dla instruktorów i trenerów ds. bezpieczeństwa i ochrony zdrowia Pole kompetencji Bezpieczeństwo i higiena pracy Level: 6 Credit: Umiejętności Wiedza 1 Stawia pytania odnośnie

Bardziej szczegółowo

Odświeżamy nasze miasta.

Odświeżamy nasze miasta. Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT (Tobacco Free Cities) Tworzenie stref wolnych od dymu tytoniowego. Joanna Skowron Kierownik Projektu Dyrektor Departamentu Promocji Zdrowia, Biostatystyki i Analiz Główny

Bardziej szczegółowo

ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY

ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY Szkolenia bhp w firmie szkolenie wstępne ogólne 8 Obowiązki pracodawcy Podstawowy obowiązek

Bardziej szczegółowo

oraz nowego średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego ze sprzętem ratowniczogaśniczym

oraz nowego średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego ze sprzętem ratowniczogaśniczym Samorządowy Program dotyczący pomocy finansowej dla gmin/miast na zakup nowych samochodów ratowniczo - gaśniczych ze sprzętem ratowniczogaśniczym zamontowanym na stałe oraz zakup sprzętu ratowniczo-gaśniczego

Bardziej szczegółowo

Pieczęć LGD KARTA OCENY OPERACJI WG LOKALNYCH KRYTERIÓW LGD

Pieczęć LGD KARTA OCENY OPERACJI WG LOKALNYCH KRYTERIÓW LGD Załącznik 7 do procedury wyboru Wzór karty oceny wg lokalnych kryteriów LGD.. Pieczęć LGD KARTA OCENY OPERACJI WG LOKALNYCH KRYTERIÓW LGD CZĘŚĆ I. Informacje o projekcie Nr ewidencyjny wniosku:..... Nr

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI 1) z dnia... 2009 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI 1) z dnia... 2009 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI 1) z dnia... 2009 r. w sprawie wysokości pomocy dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy Na podstawie art. 86 ustawy z dnia

Bardziej szczegółowo

ROLA E-LEARNINGU W WYRÓWNYWANIU SZANS EDUKACYJNYCH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

ROLA E-LEARNINGU W WYRÓWNYWANIU SZANS EDUKACYJNYCH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH MODELE KSZTAŁCENIA I DOSKONALENIA NA ODLEGŁOŚĆ ROLA E-LEARNINGU W WYRÓWNYWANIU SZANS EDUKACYJNYCH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Warszawa, 12-13.10.2010 r. Józef Bednarek ZAŁOśENIA METODOLOGICZNE ANALIZ 1. ZłoŜoność

Bardziej szczegółowo

Urządzenie do odprowadzania spalin

Urządzenie do odprowadzania spalin Urządzenie do odprowadzania spalin Nr. Art. 158930 INSTRUKCJA OBSŁUGI Informacje wstępne: Po otrzymaniu urządzenia należy sprawdzić czy opakowanie jest w stanie nienaruszonym. Jeśli po dostarczeniu produktu

Bardziej szczegółowo

Satysfakcja pracowników 2006

Satysfakcja pracowników 2006 Satysfakcja pracowników 2006 Raport z badania ilościowego Listopad 2006r. www.iibr.pl 1 Spis treści Cel i sposób realizacji badania...... 3 Podsumowanie wyników... 4 Wyniki badania... 7 1. Ogólny poziom

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 144/2015 Wójta Gminy Tczew z dnia 27.08.2015 r.

Zarządzenie Nr 144/2015 Wójta Gminy Tczew z dnia 27.08.2015 r. Zarządzenie Nr 144/2015 Wójta Gminy Tczew z dnia 27.08.2015 r. Tczew. w sprawie wprowadzenia zasad utrzymania placów zabaw stanowiących własność Gminy Na podstawie art.30 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca

Bardziej szczegółowo

PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO. w Urzędzie Gminy Mściwojów

PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO. w Urzędzie Gminy Mściwojów I. Postanowienia ogólne 1.Cel PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Urzędzie Gminy Mściwojów Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu: Załącznik A Zarządzenia oceny ryzyka zawodowego monitorowanie

Bardziej szczegółowo

300,0 mg. 150,0 mg. Witamina C 85,0 mg 106% Witamina B 3 (mg ekwiwalentu niacyny) 18,0 mg

300,0 mg. 150,0 mg. Witamina C 85,0 mg 106% Witamina B 3 (mg ekwiwalentu niacyny) 18,0 mg Pharmaton Matruelle Suplement diety Kapsułki żelatynowe miękkie 30 szt., 60szt. PHARMATON MATRUELLE jest kompozycją witamin oraz składników mineralnych z dodatkiem kwasów Omega-3 (w tym DHA) oraz kwasem

Bardziej szczegółowo

MIEJSKI PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE DO 2011 ROKU. Uchwała a Nr XVIII/604/2007 Rady m.st. Warszawy z dnia 8 listopada 2007 r

MIEJSKI PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE DO 2011 ROKU. Uchwała a Nr XVIII/604/2007 Rady m.st. Warszawy z dnia 8 listopada 2007 r MIEJSKI PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE DO 2011 ROKU Uchwała a Nr XVIII/604/2007 Rady m.st. Warszawy z dnia 8 listopada 2007 r 2 PROGRAM WIELOLETNI DO 2011 ROKU; O CHARAKTERZE INTERDYSCYPLINARNYM;

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁÓW BÓLOWYCH KRĘGOSŁUPA U PERSONELU PIELĘGNIARSKIEGO

PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁÓW BÓLOWYCH KRĘGOSŁUPA U PERSONELU PIELĘGNIARSKIEGO POLSKIE TOWARZYSTWO MEDYCYNY PRACY ODDZIAŁ W BIAŁYMSTOKU 15-535 Białystok, ul. Wiewiórcza 10, tel: (085) 66-47-818; 66-47-810, email:pwomp@pwomp.wrotapodlasia.pl PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁÓW BÓLOWYCH

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W SŁUPSKU. z dnia... 2011 r.

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W SŁUPSKU. z dnia... 2011 r. Druk Nr 9/4 UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W SŁUPSKU z dnia... 2011 r. w sprawie przyjęcia regulaminu korzystania z wybiegów dla psów zlokalizowanych na terenie miasta Słupska. Na podstawie art. 18 ust.

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O LEKU DLA PACJENTA

INFORMACJA O LEKU DLA PACJENTA INFORMACJA O LEKU DLA PACJENTA Witagin tabletka Działanie: Korzeń żeń-szenia wykazuje działanie stymulujące na OUN. Witaminy i mikroelementy zawarte w preparacie uzupełniają niedobory tych związków powstałe

Bardziej szczegółowo

Delegacje otrzymują w załączeniu dokument DEC 13/2016.

Delegacje otrzymują w załączeniu dokument DEC 13/2016. Rada Unii Europejskiej Bruksela, 30 czerwca 2016 r. (OR. en) 10775/16 FIN 415 PISMO PRZEWODNIE Od: Data otrzymania: 30 czerwca 2016 r. Do: Dotyczy: Kristalina GEORGIEVA, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Działalność gospodarcza i działalność statutowa odpłatna organizacji pozarządowych. Tadeusz Durczok, 8 grudnia 2008

Działalność gospodarcza i działalność statutowa odpłatna organizacji pozarządowych. Tadeusz Durczok, 8 grudnia 2008 Działalność gospodarcza i działalność statutowa odpłatna organizacji pozarządowych Tadeusz Durczok, 8 grudnia 2008 Około 18% organizacji pozarządowych prowadziło w roku 2008 działalność gospodarczą lub

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA WebPTB 1.0

INSTRUKCJA WebPTB 1.0 INSTRUKCJA WebPTB 1.0 Program WebPTB wspomaga zarządzaniem budynkami w kontekście ich bezpieczeństwa fizycznego. Zawiera zestawienie budynków wraz z ich cechami fizycznymi, które mają wpływ na bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 4 PREK 251/III/2010. Umowa Nr (wzór)

Załącznik nr 4 PREK 251/III/2010. Umowa Nr (wzór) Załącznik nr 4 PREK 251/III/2010 Umowa Nr (wzór) Zawarta w dniu roku w Krakowie pomiędzy : Przewozy Regionalne sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Wileńska 14a, zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia: Populacja. Populacja skończona zawiera skończoną liczbę jednostek statystycznych

Podstawowe pojęcia: Populacja. Populacja skończona zawiera skończoną liczbę jednostek statystycznych Podstawowe pojęcia: Badanie statystyczne - zespół czynności zmierzających do uzyskania za pomocą metod statystycznych informacji charakteryzujących interesującą nas zbiorowość (populację generalną) Populacja

Bardziej szczegółowo

WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

WYSTĄPIENIE POKONTROLNE WICEPREZES NAJWYŻSZEJ IZBY KONTROLI Wojciech Misiąg KBF-4101-08-01/2012 P/12/191 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę P/12/191

Bardziej szczegółowo

- o zmianie o Krajowym Rejestrze Sądowym

- o zmianie o Krajowym Rejestrze Sądowym Warszawa, dnia 28 sierpnia, 2012 rok Grupa Posłów na Sejm RP Klubu Poselskiego Ruch Palikota Szanowna Pani Ewa Kopacz Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji

Bardziej szczegółowo

DOPALACZE. - nowa kategoria substancji psychoaktywnych

DOPALACZE. - nowa kategoria substancji psychoaktywnych DOPALACZE - nowa kategoria substancji psychoaktywnych CZYM SĄ DOPALACZE? Dopalacze stosowana w Polsce, potoczna nazwa różnego rodzaju produktów zawierających substancje psychoaktywne, które nie znajdują

Bardziej szczegółowo

SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. 1 z 8 2015-04-14 12:59

SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. 1 z 8 2015-04-14 12:59 1 z 8 2015-04-14 12:59 Kraków: przeprowadzenie szkolenia w szpitalach na temat wymogów standardów akredytacyjnych w okresie od 05.05.2015r. do 30.06.2015r. w ramach projektu Bezpieczny Szpital - Bezpieczny

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ.

INSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ. INSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ. I. UWAGI OGÓLNE. 1. Dostarczanie posiłków, ich przechowywanie i dystrybucja musza odbywać się w warunkach zapewniających

Bardziej szczegółowo

Formularz Zgłoszeniowy propozycji zadania do Szczecińskiego Budżetu Obywatelskiego na 2016 rok

Formularz Zgłoszeniowy propozycji zadania do Szczecińskiego Budżetu Obywatelskiego na 2016 rok Formularz Zgłoszeniowy propozycji zadania do Szczecińskiego Budżetu Obywatelskiego na 2016 rok 1. KONTAKT DO AUTORA/AUTORÓW PROPOZYCJI ZADANIA (OBOWIĄZKOWE) UWAGA: W PRZYPADKU NIEWYRAŻENIA ZGODY PRZEZ

Bardziej szczegółowo

KLAUZULE ARBITRAŻOWE

KLAUZULE ARBITRAŻOWE KLAUZULE ARBITRAŻOWE KLAUZULE arbitrażowe ICC Zalecane jest, aby strony chcące w swych kontraktach zawrzeć odniesienie do arbitrażu ICC, skorzystały ze standardowych klauzul, wskazanych poniżej. Standardowa

Bardziej szczegółowo

SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. http://bzp0.portal.uzp.gov.pl/index.php?ogloszenie=show&pozycja=70594&rok=2015-03-30

SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. http://bzp0.portal.uzp.gov.pl/index.php?ogloszenie=show&pozycja=70594&rok=2015-03-30 1 z 6 2015-03-30 14:03 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.oss.wroc.pl Wrocław: Druk karty pracy dotyczącej barkowych malowideł w

Bardziej szczegółowo

SZKOLENIE RBDO: OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH 2016 PRZEPISY I OBOWIĄZKI ORAZ PERSPEKTYWY ZMIAN UE

SZKOLENIE RBDO: OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH 2016 PRZEPISY I OBOWIĄZKI ORAZ PERSPEKTYWY ZMIAN UE SZKOLENIE RBDO: OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH 2016 PRZEPISY I OBOWIĄZKI ORAZ PERSPEKTYWY ZMIAN UE Szkolenie dla pracowników lub przedstawicieli jednostek terenowych obejmujące: 1. Przegląd i omówienie obowiązujących

Bardziej szczegółowo

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu zajęcia techniczne dla klasy 6 szkoły podstawowej

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu zajęcia techniczne dla klasy 6 szkoły podstawowej Temat (rozumiany jako lekcja) Dział 1. Bezpieczeństwo w szkole 1.1. Regulamin pracowni na lekcjach techniki. 1.2. Ochrona przeciwpożarowa na lekcjach techniki. 1.3. Alarm w szkole. Plan wynikowy z wymaganiami

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia... 2008 r. w sprawie wykazów obszarów morza, po których pływają

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia... 2008 r. w sprawie wykazów obszarów morza, po których pływają ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia... 2008 r. w sprawie wykazów obszarów morza, po których pływają promy pasażerskie typu ro-ro 2) Na podstawie art. 29 ust. 5 ustawy z dnia 9 listopada 2000

Bardziej szczegółowo

www.naszanatura2000.pl

www.naszanatura2000.pl 1 Biuro Projektu Stowarzyszenie Tilia ul. Przysiecka 13, 87-100 Toruń Tel./fax: 6 67 60 8 e-mail: tilia@tilia.org.pl www.tilia.org.pl Szkoła Leśna na Barbarce www.szkola-lesna.torun.pl www.naszanatura2000.pl

Bardziej szczegółowo

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm. Rozliczenie podatników podatku dochodowego od osób prawnych uzyskujących przychody ze źródeł, z których dochód jest wolny od podatku oraz z innych źródeł Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r.

Bardziej szczegółowo

ROZWÓJ W WARUNKACH KRYZYSU

ROZWÓJ W WARUNKACH KRYZYSU Seminarium zarządzania finansami jednostek samorządu terytorialnego ROZWÓJ W WARUNKACH KRYZYSU F u n d a c j a R o z w o j u D e m o k r a c j i L o k a l n e j Szanowni Państwo, wiele jednostek samorządu

Bardziej szczegółowo

Wsparcie dla osób niepełnosprawnych z zaburzeniami psychicznymi szansą na rozwój lokalnej gospodarki społecznej. Lublin, 25.03.

Wsparcie dla osób niepełnosprawnych z zaburzeniami psychicznymi szansą na rozwój lokalnej gospodarki społecznej. Lublin, 25.03. Wsparcie dla osób niepełnosprawnych z zaburzeniami psychicznymi szansą na rozwój lokalnej gospodarki społecznej mgr Marzena Kruk Katedra Polityki Społecznej i Etyki Politycznej Katolicki Uniwersytet Lubelski

Bardziej szczegółowo

PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Załącznik Nr do Regulaminu Pracy Urzędu Gminy Stromiec PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY. Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy prowadzone jest jako: / szkolenie

Bardziej szczegółowo

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: 2016-06-30/02:29:36. Wpływ promieni słonecznych na zdrowie człowieka

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: 2016-06-30/02:29:36. Wpływ promieni słonecznych na zdrowie człowieka Wpływ promieni słonecznych na zdrowie człowieka Światło słoneczne jest niezbędne do trwania życia na Ziemi. Dostarcza energii do fotosyntezy roślinom co pomaga w wytwarzaniu tlenu niezbędnego do życia.

Bardziej szczegółowo

Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka Bielska Kraina Postanowienia Ogólne

Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka Bielska Kraina Postanowienia Ogólne Tekst jednolity z dnia 10.10.2013 r. Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka Bielska Kraina Postanowienia Ogólne 1 Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Lokalnej

Bardziej szczegółowo

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ZAPYTANIE OFERTOWE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ZAPYTANIE OFERTOWE Legnica, dnia 22.05.2015r. ZAPYTANIE OFERTOWE na przeprowadzenie audytu zewnętrznego projektu wraz z opracowaniem raportu końcowego audytu w ramach projektu, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Temat lekcji: Bakterie a wirusy.

Temat lekcji: Bakterie a wirusy. Anna Tomicka Scenariusz lekcji biologii Dział: Różnorodność organizmów. Klasa: I b Temat lekcji: Bakterie a wirusy. 1.Cele lekcji: Cel ogólny: Uczeń: omawia budowę komórki bakterii oraz wirusów, wyjaśnia

Bardziej szczegółowo

Gaz łupkowy w województwie pomorskim

Gaz łupkowy w województwie pomorskim Gaz łupkowy w województwie pomorskim 1 Prezentacja wyników badania Samorządów, partnerów Samorządu Województwa Pomorskiego oraz koncesjonariuszy Charakterystyka grup 2 18% 82% Samorządy Partnerzy SWP n=63

Bardziej szczegółowo

Implant ślimakowy wszczepiany jest w ślimak ucha wewnętrznego (przeczytaj artykuł Budowa ucha

Implant ślimakowy wszczepiany jest w ślimak ucha wewnętrznego (przeczytaj artykuł Budowa ucha Co to jest implant ślimakowy Implant ślimakowy to bardzo nowoczesne, uznane, bezpieczne i szeroko stosowane urządzenie, które pozwala dzieciom z bardzo głębokimi ubytkami słuchu odbierać (słyszeć) dźwięki.

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W SZCZECINIE

WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W SZCZECINIE WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W SZCZECINIE Powierzenie pracy cudzoziemcom na podstawie oświadczenia pracodawcy bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę w województwie zachodniopomorskim w 2013 roku Opracowanie:

Bardziej szczegółowo