Zadania PSP w przypadku zdarzeń w transporcie drogowym:

Transkrypt

1 Zadania PSP w przypadku zdarzeń w transporcie drogowym: 1. Ratowanie ludzi, ofiar wypadków i katastrof komunikacyjnych poprzez: a) zabezpieczenie miejsca zdarzenia, b) wydobycie uwięzionych osób z wraków pojazdów, c) udzielenie kwalifikowanej pierwszej pomocy, 2. Gaszenie pożarów pojazdów, 3. Usuwanie skutków katastrof i wypadków komunikacyjnych, 4. Likwidacja rozlewisk substancji, które wydostały się ze środka transportu i stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu, oraz tworzą zagrożenie ekologiczne, 5. Udrażnianie szlaków komunikacyjnych, 6. Usuwanie i zabezpieczanie materiałów i przedmiotów tworzących zagrożenie na szlakach komunikacyjnych.

2 Zagrożenia występujące podczas działań ratowniczych w transporcie drogowym: pożar, wybuch; rozlewy: paliwa, oleju, płynów eksploatacyjnych; rozrzucone części uszkodzonego pojazdu(ów); inni użytkownicy drogi; zablokowana droga; przewożony ładunek; osoby postronne; zła organizacja działań; nie przestrzeganie przepisów bhp; niestabilność uszkodzonego pojazdu;

3 Zagrożenia występujące podczas działań ratowniczych w transporcie drogowym: obrażenia u osób poszkodowanych; choroby zakaźne; rozbite szkło, odpryski tworzyw i lakieru; ostre krawędzie; poduszki bezpieczeństwa; kwas akumulatora(ów); naprężone elementy; zerwane linie energetyczne, sieci trakcyjne, złamane słupy; wiszące konary; wysokie napięcie w pojazdach hybrydowych i elektrycznych;

4 OGÓLNA BUDOWA POJAZDU OSOBOWEGO: Pojazd samochodowy zgodnie z kodeksem ruchu drogowego nazywamy pojazd wyposażony w silnik, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h z w wyjątkiem motoroweru, pojazdu szynowego i ciągnika rolniczego.

5 OGÓLNA BUDOWA POJAZDU OSOBOWEGO: Ze względu na konstrukcje wyróżniamy: przedział silnikowy, } nadwozie przedział pasażerski, przedział bagażowy, silnik, mechanizmy napędowe, mechanizmy nośne i jezdne. zapewnie możliwie najwłaściwsze warunki przewozu osób lub towaru. } podwozie stanowi grupę zespołów niezbędnych do przeniesienia energii otrzymanej z silnika na koła, umożliwiając toczenie się, hamowanie i kierowanie.

6 OGÓLNA BUDOWA POJAZDU OSOBOWEGO: W samochodach osobowych możemy wyróżnić układy konstrukcyjnego przeniesienia napędu: układ klasyczny umieszczony z przodu silnik napędza koła tylne, układ zblokowany z napędem przednim - umieszczony z przodu silnik napędza koła przednie, układ zblokowany z napędem tylnym - umieszczony z tyłu silnik napędza koła tylne. układ zblokowany 4x4 umieszczony z przodu silnik napędza koła przednie i tylne

7 OGÓLNA BUDOWA POJAZDU OSOBOWEGO: Konstrukcja nadwozia zależy od rozmieszczenia silnika, mechanizmów napędowych i udziału w przenoszeniu obciążeń działających na zespoły podwozia. nadwozia nie niosące - są osadzone na ramie, która przenosi wszystkie obciążenia pochodzące od zespołów podwozia, takie nadwozie jest mniej sztywne i delikatniejsze. Wadą takiego układu jest konieczność stosowania ciężkiej ramy, dlatego też nadwozia nie niosące nie są prawie wcale stosowane w małych samochodach i coraz rzadziej w dużych samochodach osobowych.

8 OGÓLNA BUDOWA POJAZDU OSOBOWEGO: Konstrukcyjny nadwozia zależy od rozmieszczenia silnika, mechanizmów napędowych i udziału w przenoszeniu obciążeń działające na zespoły podwozia. nadwozia samonośne - przenoszą wszystkie obciążenia od zespołów podwozia. Są sztywne wytrzymałe i ukształtowane w taki sposób, aby możliwe było połączenie wszystkich mechanizmów podwozia i silnika. Nadwozia samonośne są wykonane jako szkieletowe lub skorupowe.

9 OGÓLNA BUDOWA POJAZDU OSOBOWEGO: W pojazdach osobowych można wyróżnić układy i instalacje: układ kierowniczy, układ hamulcowy, układ zasilania, układ chłodzenia, instalacja elektryczna, instalacja pneumatyczna, instalacja hydrauliczna, instalacje bezpieczeństwa czynnego i biernego.

10 OGÓLNA BUDOWA POJAZDU OSOBOWEGO: Elementy konstrukcji samochodu osobowego słupek A D 2 słupek C D 1 C słupek B

11 OGÓLNA BUDOWA POJAZDU OSOBOWEGO: Instalacje i paliwa zasilające pojazdy osobowe: paliwa ciekłe (benzyna i olej napędowy), LPG (gaz propan butan faza skroplona), CNG (gaz ziemny sprężony metan), hybrydowe (benzynowo - elektryczne), elektryczne, ogniwa paliwowe (wodór + tlen),

12 Właściwości fizykochemiczne LPG: o bezbarwny, bezwonny, nietoksyczny gaz, około 2 razy cięższy od powietrza, o temperatura wrzenia około C, o z 1 kg skroplonego LPG zajmującego objętość około 2 dm 3 po odparowaniu, w warunkach normalnych otrzymamy około 500 dm 3 gazu, o granice wybuchowości : dolna około 2 % obj. górna około 10 % obj. o temp. samozapłonu w mieszaninie z powietrzem - powyżej C, o dp 1,82

13 Właściwości fizykochemiczne LPG: o skład LPG w okresie letnim: 50/50 propan/butan [%], o skład LPG w okresie zimowym:70/30 propan/butan [%], o napełnianie zbiorników do 80% pojemności.

14 Elementy instalacji LPG: 1. zawór tankowania, 2. zbiornik gazu, 3. wielozawór, 4. elektrozawór gazowy, 5. reduktor parownik, 6. dozator, 7. dystrybutor, 8. przełącznik rodzaju paliwa, 9. emulator wtryskiwaczy, 10. sterownik elektroniczny, 11. katalizator, 12. sonda Lambda A przewód gazowy wysokiego ciśnienia, B przewód gazowy niskiego ciśnienia.

15 Źródła rozpoznania pojazdu LPG: zawór do tankowania zamontowany na tylnym błotniku lub pod tylnym zderzakiem (niektóre auta mogą go mieć pod klapką wlewu paliwa), zbiornik gazu w kształcie walca w bagażniku lub pod podłogą, zbiornikiem gazu o kształcie toroidalnym umiejscowiony w miejscu koła zapasowego,

16 Źródła rozpoznania pojazdu LPG: centralka sterowania umieszczona na desce rozdzielczej, reduktor-parownik umieszczony w komorze silnikowej, zapach nawonionego gazu wydobywającego się z rozszczelnionej instalacji, inne znaki, np. naklejki lub napisy na karoserii pojazdu lub na szybach.

17 Zasady postępowania podczas akcji ratowniczej z udziałem samochodu wyposażonego w instalację LPG: dokonać pomiaru stężeń z wykorzystaniem eksplozymetru i wyznaczyć strefę zagrożenia wybuchem; wyznaczyć strefę niebezpieczną o promieniu ok.100 m, wyeliminować wszystkie możliwe źródła zapłonu (nie odłączać akumulatora); przy określaniu stref zagrożenia wybuchem zwrócić uwagę na miejsca zalegania LPG (zagłębienia terenu, studzienki kanalizacyjne, zagłębienia w karoserii); w razie zagrożenia wybuchem natychmiast ewakuować poszkodowanych znajdujących się w samochodzie;

18 Zasady postępowania podczas akcji ratowniczej z udziałem samochodu wyposażonego w instalację LPG: podczas pożaru pojazdu schładzać zbiornik z gazem; ograniczyć do niezbędnego minimum liczbę ratowników znajdujących się w strefie bezpośredniego zagrożenia wybuchem; stosować wszelkie możliwe osłony oraz pełną ochronę osobistą; w przypadku powstania rozlewiska ciekłego gazu nie wchodzić w powstałą kałużę.

19 Właściwości fizykochemiczne gazu ziemnego CNG: o stan fizyczny gaz, o barwa bezbarwny, o zapach bezwonny, (nawaniany dla bezpieczeństwa) o temp. samozapłonu 813 C, o temp. zapłonu 645 C, o granice wybuchowości 5-15%obj. o gęstość gazu względem powietrza dp 0,55

20 Elementy instalacji CNG: butle na CNG mogą być umieszczone: w obudowie dachowej lub pod podłogą (głównie autobusy i samochody ciężarowe), w przedziale bagażowym, ładunkowym, pod podłogą. w zależności od konstrukcji, wytrzymują ciśnienie rozrywające bar(stalowe lub kompozytowe), połączone są przewodem zbiorczym, a każda butla wyposażona jest w zawór odcinający i bezpieczeństwa,

21 Elementy instalacji CNG: instalacja posiada centralny zawór odcinający, powodujący całkowite przerwanie dopływu gazu do silnika. przewody gazowe (bezszwowe, wykonane ze stali szlachetnej) są prowadzone pod podłogą lub wzdłuż przestrzeni pasażerskiej w sposób uniemożliwiający przedostawanie się gazu do wnętrza pojazdu,

22 Elementy instalacji CNG: Istnieją dwa rodzaje pojazdów zasilanych gazem ziemnym: monowalentne -spalają wyłącznie CNG, ewentualnie wyposażone są w rezerwowe, najwyżej 15-litrowe zbiorniki z benzyną. biwalentne - dysponują standardowym zasilaniem benzynowym, a oprócz tego mają zainstalowany układ napędzania gazem.

23

24 Zagrożenia występujące podczas akcji ratowniczych z udziałem samochodów wyposażonych w instalacje gazowe CNG: postępować podobnie, jak z autami z instalacjami na gaz płynny LPG, zbiorniki na gaz ziemny magazynują metan pod ciśnieniem ok. 200 bar w stanie gazowym, metan jest lżejszy od powietrza i unosi się w terenie otwartym, tym samym zmniejszając niebezpieczeństwo wybuchu, pożar pojazdu oddziałuje intensywnie na instalację CNG, w tym również na zbiornik, powodując jego nagrzewanie.

25 Zagrożenia występujące podczas akcji ratowniczych z udziałem samochodów wyposażonych w instalacje gazowe CNG: każda butla wyposażona jest w wielofunkcyjny zawór z termoelementem (temperatura topnienia 110 C), po stopieniu się termoelementu następuje uwolnienie gazu do środowiska pożaru, rośnie intensywność spalania i promieniowania cieplnego, zbiorniki gazu są też wyposażone w nadciśnieniowe zawory bezpieczeństwa, które otwierają się przy ciśnieniu bar.

26 Pojazdy hybrydowe i elektryczne Charakterystyka napędów hybrydowych (spalinowo elektrycznych) pojazd posiada silnik spalinowy i elektryczny prądu zmiennego o pracy odwracalnej, w samochodzie znajdują się urządzenia zasilane wysokim napięciem (silnik elektryczny, prądnica, falownik, sprężarka klimatyzacji), akumulator zespołu hybrydowego znajduje się w większości za tylnym siedzeniem (wysokie napięcie), przy akumulatorze montuje się zworę bezpieczeństwa,

27 Pojazdy hybrydowe i elektryczne Charakterystyka napędów hybrydowych (spalinowo elektrycznych) dla łatwej identyfikacji, przewody wysokiego napięcia występują w kolorze pomarańczowym!!! przewody zlokalizowane są pod podłogą i maską pojazdu, łącząc akumulator z falownikiem, prądnicą, silnikiem elektrycznym i sprężarką klimatyzacji.

28 Toyota Prius 1 akumulator 12V 2 akumulator hybrydowego zespołu napędowego 201,6V 3 przewody wysokiego napięcia 4 falownik 5 silnik elektryczny

29 Zagrożenia występujące podczas akcji ratowniczych z udziałem samochodów wyposażonych w napęd hybrydowy porażenie prądem o wysokim napięciu ( V, prąd ok. 300A), skażenie skóry elektrolitem z akumulatora hybrydowego zespołu napędowego, skażenie wziewne na skutek pożaru akumulatora hybrydowego zespołu napędowego, zatrucie przez układ pokarmowy elektrolitem.

30 Środki zabezpieczające przed porażeniem prądem o wysokim napięciu przewody wysokiego napięcia, biegnące od akumulatora do falownika umieszczonego w komorze silnika, prowadzone są pod podłogą i są osłonięte, oba przewody (dodatni i ujemny) są izolowane względem masy pojazdu, co sprawia, że dotknięcie nadwozia nie grozi porażeniem, zainstalowany czujnik przebicia izolacji kontroluje, czy nie występuje przebicie wysokiego napięcia do masy,

31 Środki zabezpieczające przed porażeniem prądem o wysokim napięciu przewody wysokiego napięcia połączone są z akumulatorem za pośrednictwem przekaźników, które po wyłączeniu napędu odcinają przepływ prądu z akumulatora do falownika, po zadziałaniu poduszek czołowych w czasie kolizji pojazdu następuje otwarcie styków przekaźników akumulatora, przerywając dopływ wysokiego napięcia, w akumulatorze znajduje się bezpiecznik wysokiego napięcia przerywający obwód wewnątrz akumulatora podczas kolizji.

32 120 cm x 30 cm x 15 cm, waga - około 50 kg.

33 Zasady prowadzenia działań ratowniczych z pojazdami o napędzie hybrydowym Nigdy nie należy zakładać, że napęd jest wyłączony, na podstawie wyłączonego silnika spalinowego, podłożyć kliny pod koła, dokonać stabilizacji pojazdu (gdy zachodzi potrzeba), Zabrania się podkładania podpór stabilizujących pod przewodami wysokiego napięcia, zaciągnąć hamulec postojowy, wyłączyć zapłon przyciskiem POWER na desce rozdzielczej (sygnalizowane zgaśnięciem piktogramu READY ),

34 Zasady prowadzenia działań ratowniczych z pojazdami o napędzie hybrydowym Należy pamiętać, że po wyłączeniu zapłonu przez 5-15 minut utrzymywane jest jeszcze wysokie napięcie w układzie, natomiast przez 90 s zasilany jest układ poduszek powietrznych. wyciągnąć elektroniczny klucz z gniazda i przenieść go na odległość min 5 m od pojazdu (pojazd może być wyposażony w układ zdalnego rozpoznawania kluczyka, co stwarza zagrożenie przypadkowego wciśnięcia przycisku POWER i niezamierzonego uruchomienia napędu),

35 Zasady prowadzenia działań ratowniczych z pojazdami o napędzie hybrydowym rozłączyć zaciski akumulatora 12 V, wyjąć bezpiecznik HEV (kolor żółty, 20A), znajdujący się w komorze silnika, nie wolno przecinać lub odsłaniać przewodów zasilających silnik elektryczny oraz ciąć przewodów masowych, przy usuwaniu szyb należy stosować normalne procedury ratownicze, zachować szczególną ostrożność przy pracy w bliskim sąsiedztwie aktywnych poduszek powietrznych i kurtyn,

36 Zasady prowadzenia działań ratowniczych z pojazdami o napędzie hybrydowym do otwierania i usuwania drzwi można stosować standardowe procedury ratownicze, odcinając dach zwrócić uwagę na umiejscowienie zbiorników kurtyn powietrznych w belkach nośnych i możliwość ich uruchomienia, w czasie podnoszenia pojazdu za pomocą poduszek ratowniczych, nie należy podkładać ich pod przewody wysokiego napięcia, zbiornik paliwa lub układ wydechowy.

37 Systemy bezpieczeństwa w pojazdach osobowych CZYNNE BIERNE PREWENCYJNE ABS ASR FDR ESP BAS Poduszki bezpieczeństwa Bezpieczna konstrukcja Wzmocnienia Strefy kontrolowanego zgniotu Łamana kolumna kierownicy Aktywny zagłówek Pasy bezpieczeństwa System whips Napinacze pasów Klejone i hartowane szyby Ergonomia i komfort wnętrza Ogrzewanie i wentylacja Widoczność Czujnik deszczu Czujniki cofania, parkowania Sygnalizacja niezapiętego pasa Ostrzeżenie najechania na poprzedzający pojazd System doświetlania zakrętów Urządzenie rozłączające przewód - od akumulatora System zapobiegający pożarom

38 Charakterystyka systemów bezpieczeństwa czynnego ABS układ zapobiegający blokowaniu kół, ASR - system zapobiegający poślizgowi kół podczas przyśpieszania na śliskiej powierzchni, ESP układ stabilizacji toru jazdy, FDR dynamiczny regulator jazdy, zapobiega utracie stabilności przez jadący pojazd, BAS system skracający długość drogi hamowania

39 Charakterystyka systemów bezpieczeństwa biernego Poduszki bezpieczeństwa czołowe boczne drzwi fotel kurtyny

40 Zasady postępowania z poduszkami powietrznymi ustalić ilość i rozmieszczenie poduszek gazowych, unikać przebywania w strefie rozwijających się poduszek, wyłączyć zapłon i odłączyć oba bieguny akumulatora ( najpierw ujemny ), zabezpieczyć poduszki płachtami wychwytującymi,

41 Zasady postępowania z poduszkami powietrznymi nie przecinać, rozbijać ani w inny sposób niszczyć modułów poduszek gazowych, nie kłaść narzędzi w miejscu nie wyzwolonej poduszki, jeżeli w strefie poduszki znajduje się ratownik, nie powinno się w tym czasie wykonywać innych czynności przy samochodzie, należy unikać ogrzewania generatorów gazu, przed przystąpieniem do cięcia, sprawdzić rozmieszczenie elementów instalacji,

42 Usuwanie szyb pojazdu Szyby w pojazdach usuwa się w celu: przewietrzenia wnętrza, stworzenia dostępu do środka pojazdu, likwidacji zagrożenia ze strony odprysków szkła, wykonania poprawnego otwarcia zablokowanych drzwi, usunięcia dachu,..

43 Usuwanie szyb pojazdu Rodzaje szyb: szkło jednowarstwowe (hartowane) ESG, szkło wielowarstwowe (klejone) VSG, szyba z poliwęglanu;

44 ETAPY PROWADZENIA AKCJI RATOWNICZYCH Działania jednostek ratowniczych podczas katastrof drogowych obejmują: 1. Dojazd i ustawienie pojazdów ratowniczych, 2. Rozpoznanie sytuacji, 3. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia, 4. Działania ratownicze, 5. Likwidacja zdarzeń spowodowanych katastrofą drogową, 6. Zakończenie działań.

45 ETAPY PROWADZENIA AKCJI RATOWNICZYCH Ustawienie samochodów ratowniczych w odległości bezpiecznej, pierwszy pojazd od strony najazdowej, uwzględnić lokalizację zdarzenia, zapewnić bezpieczne wysiadanie załogi i pobieranie sprzętu, zapewnić dojazd innych służb, na pełnym oświetleniu, bez sygnałów dźwiękowych;

46 ETAPY PROWADZENIA AKCJI RATOWNICZYCH Ustawienie samochodów ratowniczych

47 ETAPY PROWADZENIA AKCJI RATOWNICZYCH Ustawienie samochodów ratowniczych

48 ETAPY PROWADZENIA AKCJI RATOWNICZYCH Ustawienie samochodów ratowniczych

49 ETAPY PROWADZENIA AKCJI RATOWNICZYCH Ustawienie samochodów ratowniczych

50 ETAPY PROWADZENIA AKCJI RATOWNICZYCH Oznakowanie i zabezpieczenie terenu akcji powinno zapewnić bezpieczeństwo ratownikom, poszkodowanym, innym użytkownikom drogi, osobom postronnym!

51 Oznakowanie i zabezpieczenie terenu akcji Do zabezpieczenia terenu akcji wykorzystujemy: pojazdy ratownicze, znaki ostrzegawczy,! pachołki, lampy pulsacyjne, taśmę wygradzającą, płotki, itp. uprawnienie do kierowania ruchem drogowym;

52 Oznakowanie i zabezpieczenie terenu akcji Realizując zabezpieczenie terenu akcji uwzględniamy: rodzaj i skalę zagrożeń, wielkość i charakter zdarzenia, lokalizację zdarzenia, rodzaj drogi, ukształtowanie szlaku, warunki atmosferyczne, porę doby, obecność osób postronnych.

53 Oznakowanie i zabezpieczenie terenu akcji B33 30 A30! min.100m C9 min.150m C10 A30! B33 30 min.100m min.150m min.50m

54 Oznakowanie i zabezpieczenie terenu akcji B33 30 A30! C10 C9 A30! B33 30

55 Oznakowanie i zabezpieczenie terenu akcji C10 C9 30 min.100m min.150m! A30! B33 30 min.100m min.150m min.50m

56 Oznakowanie i zabezpieczenie terenu akcji 30! C10 C9 A30! B33 30

57 Oznakowanie i zabezpieczenie terenu akcji C10 B 1 C10 B 1 A30! B33 30

58 C10 B33 30 A30! Oznakowanie i zabezpieczenie terenu akcji

59 Oznakowanie i zabezpieczenie terenu akcji B33 30 A30! C10

60 ELEMENTY ORGANIZACJI TERENU AKCJI RATOWNICTWA DROGOWEGO pojazdy uczestniczące w wypadku, pojazdy ratownicze PSP, techniczne środki oznakowania i zabezpieczenia terenu akcji, strefa czysta (3-5m), strefa bezpośredniego zabezpieczenia działań (5-10m),

61 ELEMENTY ORGANIZACJI TERENU AKCJI RATOWNICTWA DROGOWEGO pole składowania sprzętu, pole składowania części, strefa udzielania pomocy medycznej i oczekiwania, miejsce ustawienia służb medycznych, pole składowania rzeczy wartościowych.

62 ELEMENTY ORGANIZACJI TERENU AKCJI RATOWNICTWA DROGOWEGO 3-5m strefa udzielania pomocy medycznej i oczekiwania pole składowania rzeczy wartościowych 10m pole składowania sprzętu pole składowania części

63 Działania ratownicze obejmują: stabilizację pojazdu (ów), udzielanie rannym pomocy przedlekarskiej, w przypadku uwięzienia osób rozmontowanie pojazdu (cięcie, rozpieranie, odginanie itp.), ewakuację poszkodowanych, oraz gaszenie pojazdów, usuwanie rozlewów olejowych, paliwowych, ewakuację innych osób zagrożonych, itd..

64 STABILIZACJA POJAZDU Celem jest minimalizacja ruchów pojazdu, które mogą mieć negatywny wpływ na uwięzionych w nim ludzi. Przed przystąpieniem do stabilizacji należy wziąć pod uwagę: obecność osób poszkodowanych w pojeździe, pozycję pojazdu (stoi na kołach, leży na boku, leży na dachu itp.), miejsce zdarzenia (skarpa, rów, teren podmokły itp.), rodzaj prowadzonych działań technicznych.

65 STABILIZACJA POJAZDU Jednoznaczność pojęć przy zdarzeniu drogowym!!! od strony kierowcy; od strony pasażera; przód pojazdu; tył pojazdu; podwozie (rama) ; przedział silnikowy; przedział pasażerski; przedział bagażowy; oznaczenia słupków;

66 Pojazd stojący na kołach

67 Pojazd leżący na boku

68 Pojazd leżący na dachu