Wiedza ekonomiczna czy chciwość czyli, co ma piernik do wiatraka?

Transkrypt

1

2

3 Wiedza ekonomiczna czy chciwość czyli, co ma piernik do wiatraka? Publikacja pokonferencyjna XXIII Tygodnia Ekonomicznego (8 12 kwietnia 2013 r.) Pod redakcją naukową dr Henryka Ponikowskiego Koło Naukowe Studentów Ekonomii KUL Lublin, 2013

4 Projekt dofinansowany ze środków Narodowego Banku Polskiego XXIII Tydzień Ekonomiczny Wiedza ekonomiczna czy chciwość, czyli co ma piernik do wiatraka? KNSE Ko Naukowe Studentów Ekonomii wydawca: Koło Naukowe Studentów Ekonomii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II opracowanie: Anna Mizak Agnieszka Zygiel Sebastian Witczak Pod redakcją naukową: dr Henryk Ponikowski opracowanie graficzne i skład: ARFA s.c., Lublin, ul. Wojciechowska 9 Copyright by Koło Naukowe Studentów Ekonomii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II Lublin 2013 ISBN:

5 Spis treści O Tygodniu Koło Naukowe Studentów Ekonomii KUL Wstęp (dr Henryk Ponikowski) Część pierwsza Nie taki diabeł straszny jak go malują, czyli jak przedsiębiorczość kształtuje nasze życie...11 Lublin przedsiębiorczy w kontekście Strategii Rozwoju Lublina na lata (Robert Żyśko)...15 Własna działalność gospodarcza w dzisiejszych czasach problem czy wyzwanie? (Bogusław Szczygieł)...18 Streszczenie przeprowadzonej dyskusji Część druga Co Cię nie zniszczy to rozsądku nauczy, czyli rzecz o współczesnej bankowości Unia bankowa kolejny element układanki (prof. dr hab. Małgorzata Zaleska) Gospodarka światowa po kryzysie. Czy światu grozi wojna walutowa? (prof. dr hab. Tomasz Gruszecki)..32 Praktyczne aspekty oceny zdolności kredytowej osób fizycznych (dr Piotr Bolibok) Streszczenie przeprowadzonej dyskusji Część trzecia Po pierwsze wiedza ekonomiczna, głupcze!...41 Poziom wiedzy ekonomicznej wśród społeczeństwa województwa lubelskiego (Anna Mizak) Zarządzanie wiedzą w organizacji aspekty ekonomiczne (prof. dr hab. Elżbieta Skrzypek)...48 Cele i wartości współczesnego przedsiębiorstwa zorientowanego nie tylko na zysk (prof. dr hab. Jan Komorowski)...52 Zmiana modelu bankowości jako strukturalna przyczyna globalnego kryzysu finansowego...57 Ewolucja pieniądza. Od pieniądza towarowego do wirtualnego (Ilona Skibińska-Fabrowska) Streszczenie przeprowadzonej dyskusji Nota o Autorach

6

7 O Tygodniu Tydzień Ekonomiczny jest cyklicznym przedsięwzięciem, które na stałe wpisało się w kalendarz wydarzeń Koła Naukowego Studentów Ekonomii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Tematyka poszczególnych Tygodni Ekonomicznych, jest z goła odmienna, zawsze jednak mają one wspólny mianownik wiedzę ekonomiczną i aktualny problem obecny w gospodarce. Tegoroczny XXIII Tydzień Ekonomiczny upłynął pod hasłem Wiedza ekonomiczna czy chciwość, czyli co ma piernik do wiatraka?. Organizator, przy jego realizacji, za cel główny postawił sobie uwypuklenie ogromnego znaczenia szeroko rozumianej wiedzy ekonomicznej w ówczesnym, jakże skomercjalizowanym świecie. Potrzeba ta wynikła z analizy bieżących problemów. Otóż informacje płynące z mediów wskazują, iż zagadnienie wiedzy ekonomicznej w życiu przeciętnego Kowalskiego pełni rolę drugorzędną i często jest kwestią problematyczną. W sposób bezpośredni przekłada się to na nieumiejętność efektywnego wykorzystania możliwości ekonomicznych zarówno swoich, jak i własnego kraju. W związku z czym, KNSE KUL podjęło próbę uwrażliwienia społeczeństwa lubelskiego we wspomnianym zakresie. W tym celu położony został szczególny akcent na takie zagadnienia jak: kształtowanie postaw przedsiębiorczych, umiejętność efektywnego oszczędzania i zarządzania własnym budżetem, przy jednoczesnym uwypukleniu wszechobecnej roli systemu finansowego. W ciągu pięciu dni zrealizowano zróżnicowane tematycznie, mające szeroki oddźwięk naukowy i edukacyjny różne formy przekazu wspomnianej problematyki. Począwszy od klasycznych konferencji czy wykładów, poprzez szkolenia, warsztaty aż po konkursy, które przyciągnęły wielu znakomitych gości, wybitnych badaczy czy intrygujące osobowości zarówno środowiska naukowego jak i praktyki gospodarczej. W drodze licznych spotkań na gruncie teoretycznym i praktycznym, dowiedliśmy czym obecnie jest (lub powinna być) dla każdego z nas ekonomia, a także w jakich sytuacjach możemy się z nią spotkać. Realizowane bloki tematyczne, w sposób stopniowy ale i dogłębny, ukazały zainteresowanym złożoność problemu, tak, aby ostatecznie w każdym rozbudzić potrzebę poszerzania swoich horyzontów ekonomicznych. 7

8 Koło Naukowe Studentów Ekonomii KUL Koło Naukowe Studentów Ekonomii działające na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II to organizacja zrzeszająca ekonomistów z pasją i chęcią działania w celu tworzenia różnych projektów. W ramach aktywności KNSE KUL organizujemy szereg szkoleń i warsztatów, w tym wspomniany wcześniej Tydzień Ekonomiczny. Współpracujemy z firmami i organizacjami, które chcą wspierać nas oraz nasze inicjatywy. W organizowanych przez nas projektach biorą udział eksperci ekonomiczni znani w całym kraju. Promujemy na zewnątrz siebie jako aktywnych, młodych ludzi oraz Uniwersytet, którego częścią jesteśmy. Opisują nas cztery słowa: kreatywność, nietuzinkowość, spostrzegawczość i ekscentryzm, które jednocześnie tworzą akronim naszej nazwy KNSE. 8

9 Wstęp Wydaje się, że piernik z wiatrakiem może mieć więcej wspólnego niż wiedza z chciwością. Do czego jest więc nam potrzebna wiedza? Do wszystkiego. Wiedzę można i należy zdobywać. A chciwość? Jest to raczej stan osobowości, który posiada się lub nie. Problemem może być jednak połączenie wiedzy z nadmierną chciwością, a prymat chciwości przed wiedzą to już gwarantowana tragedia. A czy sama wiedza gwarantuje sukces i może rozwiązać różne problemy życiowe? Chyba nie, bowiem oprócz umiejętności jej stosowania potrzebna jest zawsze odrobina szeroko rozumianej chciwości. Szczególnym rodzajem wiedzy przydatnej w każdej dziedzinie, jest wiedza ekonomiczna. Dla homo oeconomicus maksymalizuje funkcję użyteczności, gwarantuje wysoki poziom bezpieczeństwa podejmowanych decyzji, pomaga rozpoznać sytuacje konfliktowe i przewidzieć konsekwencje wyborów w warunkach ryzyka. Należy podkreślić, że każda działalność, nie tylko ekonomiczna wiąże się z określonymi warunkami ryzyka, bo na tym łez padole pewne jest tylko jedno. Brak wiedzy oznacza zaś działanie w sytuacji niepewności i trudno mówić, że decyzje podejmowane w takich warunkach są racjonalne. Gracze bez wiedzy ekonomicznej, najczęściej kupują w ciemno każdą nieprawdopodobną sytuację, super korzystne oprocentowanie depozytów, czy unikalne własności produktu za wyjątkową niską cenę. Co ciekawe okazje takie ciągle znajdują nowych naśladowców, a opornych i odpornych na wiedzę dotychczasowe porażki niczego nie uczą. Stosują oni ciągle specyficznie rozumianą strategię ninimaksową, tzn. minimum wiedzy przy oczekiwaniu maksimum wygranej. To oczywiście z chciwości, która przesłania postępowanie ostrożnościowe. Okazuje się, że w rzeczywistości ignorantów jest zdecydowanie więcej, niż wszechwiedzących. Ignoranci stosują też specyficznie rozumianą brzytwę Ockhama, która zawsze tnie skomplikowaną wiedzę i zostawia najprostsze rozwiązania jako najlepsze. Doceniając wagę wiedzy ekonomicznej, studenci z Koła Naukowego Studentów Ekonomii KUL, w ramach XXIII Tygodnia Ekonomicznego zorganizowali wiele bardzo interesujących sesji naukowych i warsztatów na ten temat. Niniejsza publikacja jest efektem naukowej części XXIII Tygodnia Ekonomicznego. Publikacja składa się z trzech części. Pierwsza poświęcona jest wiedzy o przedsiębiorczości, która kształtuje nasze życie. Okazuje się, że nie tylko diabli wiedzą o co w tym wszystkim chodzi a jeśli już nawet, to nie taki diabeł straszny jak go malują ignoranci. Publikacja wskazuje, że to miasto jest sprzyjającym środowiskiem dla rozwoju przed- 9

10 siębiorczości, oczywiście jeśli mieszkają w nim chciwi mieszkańcy, którzy podejmują własną działalność gospodarczą. Część druga dotyczy wiedzy o współczesnej bankowości w ujęciu makro i mikroekonomicznym. Prezentowane tu teksty są wołaniem o rozsądek w stosowaniu tajemnej wiedzy przez bankowców jak i potocznej wiedzy przez osoby fizyczne. Brak rozsądku ze strony banków może powodować kryzysy gospodarcze a dla osób fizycznych problemy ze spłatą długów i kredytów. A jeśli popełnione błędy nauczą nas rozsądku, to koszt tej nauki jest zbyt wysoki. Część trzecia parafrazując slogan wyborczy Billa Clintona z 1992 r. podkreśla, że jeżeli chcemy być konkurencyjni i innowacyjni to w swojej kreatywności musimy postawić na wiedzę ekonomiczną. W pracy zaprezentowano badania własne dotyczące poziomu wiedzy ekonomicznej wśród mieszkańców województwa lubelskiego. Podkreślono też, że wiedzę można nie tylko posiadać lub nie, ale także w odpowiedni sposób zarządzać nią. Jeśli mamy odpowiednią wiedzę ekonomiczną, to okazuje się też, że współczesne przedsiębiorstwo w gospodarce opartej na wiedzy nie może być zorientowane tylko na zysk. Z tekstu tej części pracy można dowiedzieć się, że nawet pieniądz jest wytworem wiedzy o gospodarce a jednocześnie jest to produkt przemysłów kreatywnych. Ale XXIII Tydzień Ekonomiczny miał na celu nie tylko prezentować wagę wiedzy ekonomicznej w życiu społecznym czy osobistym. Była to także doskonała okazja do kształtowania umiejętności i kompetencji społecznych wszystkich członków Koła Naukowego Studentów Ekonomii KUL, a w szczególności Pani Prezes KNSE Anny Mizak, Wiceprezesa Pana Sebastiana Witczaka i Sekretarza KNSE Pani Agnieszki Zygiel. Kształcenie umiejętności i postaw społecznych jest wysoce oceniane i oczekiwane przez pracodawców. W tym miejscu należy podkreślić, że Okręgowy Oddział NBP w Lublinie nie tylko oczekuje takich postaw studentów, ale czynnie włącza się w ich kształtowanie. To dzięki wsparciu Banku studenci mieli możliwość realizacji tego projektu. Szczególne podziękowania należą się Pani Dyrektor Okręgowego Oddziału NBP w Lublinie, Ilonie Skibińskiej Fabrowskiej. Oczywiście studenci z KNSE nie odnieśliby sukcesu naukowego i organizacyjnego bez udziału wyśmienitych panelistów, którzy przyjęli nasze zaproszenie. Dziękujemy im za uświetnienie swoją obecnością XXIII Tygodnia Ekonomicznego. 10 Henryk Ponikowski Kurator KNSE KUL

11 Część pierwsza Nie taki diabeł straszny jak go malują, czyli jak przedsiębiorczość kształtuje nasze życie

12

13 Konferencja poświęcona była zagadnieniom mającym wpływ na prowadzenie działalności gospodarczej, rozbudzeniu postaw przedsiębiorczych, szczególnie wśród społeczności studenckiej, oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych, a także wywołaniu w uczestnikach poczucia, że postawy przedsiębiorcze są ważne w każdej dziedzinie naszego życia. Zaproszonymi gośćmi byli przede wszystkim przedsiębiorcy, którzy od lat prowadzą własne firmy lub też stoją na czele dużych przedsiębiorstw zatrudniających setki osób. Opowiadali przed jakimi problemami staje przedsiębiorca oraz jakie szanse i możliwości na przyszłość daje własna działalność gospodarcza. Konferencja miała również na celu poszerzenie wiedzy dotyczącej pozyskiwania środków na prowadzenie własnej działalności gospodarczej, poruszyła kwestie skąd należy pozyskiwać środki na rozpoczęcie swojej pierwszej działalności gospodarczej oraz wtedy, gdy firma już funkcjonuje. 13

14

15 Lublin przedsiębiorczy w kontekście Strategii Rozwoju Lublina na lata Robert Żyśko Strategia Rozwoju Lublina na lata wyznaczając cztery Obszary Rozwojowe (Otwartość, Przyjazność, Przedsiębiorczość, Akademickość), które rozgałęziają się na osiemnaście Celów, a te na sześćdziesiąt dwa Działania, którym przypisane są liczne Zadania i Projekty, w sposób przejrzysty wyznacza kierunki rozwoju Lublina do 2020 roku. Obszary Rozwojowe opierają się na fundamencie dziewiętnastu Obszarów Inspiracji, a ich zwieńczeniem jest Wizja i Misja. Katalog Zadań i Projektów nie jest zbiorem zamkniętym i można go uzupełniać o nowe propozycje. Podobnie jest w przypadku Działań. Istotne jest by szereg podejmowanych inicjatyw wpisywał się w założone Cele w poszczególnych Obszarach Rozwojowych. W Strategii ujęto wiele dziedzin mających wpływ na życie mieszkańców Lublina, dlatego też dokument ten cechuje się dużą pojemnością tematyczną i pozwala realizować wiele przedsięwzięć wpływających na szeroko rozumiany rozwój miasta i wzrost jego potencjału społeczno-ekonomicznego. Jasno sprecyzowane kierunki rozwoju pozwolą Lublinowi nie tylko rozwijać się, ale też zmniejszać dystans jaki dzieli stolicę województwa lubelskiego od innych polskich ośrodków miejskich. Przyjęcie Strategii jest również istotne ze względu na zbliżający się 2014 rok i możliwość korzystania z środków pieniężnych w ramach nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej na okres programowania Być może jest to ostatnia szansa na pozyskanie dużej ilości pieniędzy, w związku z czym należy ją maksymalnie dobrze wykorzystać. Strategia Rozwoju Lublina na lata ma pozwolić Miastu skutecznie pozyskiwać środki unijne i efektywnie je wydawać. Rozwój przedsiębiorczości, a więc budowanie przedsiębiorczego Lublina, ma na celu sprzyjać poszerzaniu się kręgu klasy średniej, dzięki systematycznemu i stabilnemu wzrostowi zamożności społeczeństwa. Zamożność jest jedną z podstawowych potrzeb 1 Dokument Strategii dostępny jest w serwisie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Miasta Lublin. Bezpośredni dostęp możliwy jest poprzez adres: 15

16 społeczeństwa, której zaspokojenie pociąga za sobą rozwój innych potrzeb. Indywidualna zamożność mieszkańców ma także przełożenie na Miasto. Mówiąc o rozwoju przedsiębiorczości należy wskazać kluczowe cechy Lublina, które determinują jego potencjał rozwojowy. Po pierwsze, Miasto nie jest obciążone dziedzictwem wielkiego przemysłu, wywodzącego się z okresu gospodarki socjalistycznej. Oznacza to, że Lublin nie zmaga się ze strukturalnymi problemami gospodarczymi. Po drugie, Lublin dysponuje zasobami poszukiwanej wiedzy. W głównej mierze wynika to z akademickiego charakteru Miasta, tworzonego przez liczne uniwersytety i szkoły wyższe, a przede wszystkim przez studentów, których liczba wynosi Po trzecie, w wyniku obecności licznej grupy młodych, ambitnych i twórczych osób, w mieście ma szansę wytworzyć się sprzyjający przedsiębiorczości klimat, a gospodarka może być zasilona strumieniem innowacyjnych pomysłów, owocującymi nowymi produktami i usługami. Z tego powodu Lublin zamierza wspierać inicjatywy klastrowe i sieciowe, łączące także środowisko akademickie ze środowiskiem biznesu. Po czwarte, Lublin ma potencjał do stworzenie zdywersyfikowanej i elastycznej gospodarki, która zapewni stabilność podczas kryzysów i wahań koniunktury branżowej. Multispecjalizacja stanowi obecnie jedną z najbardziej obiecujących strategii lokalnego rozwoju gospodarczego. Jej skuteczność wynika z powiązań międzybranżowych, generujących dodatkowe efekty synergiczne. Przeprowadzenie szeregu analiz pozwoliło wskazać osiem branż priorytetowych, z których wydzielono trzy podstawowe (przemysł spożywczy, BPO/SSC, informatyka i telekomunikacja) i pięć uzupełniających (energia odnawialna, logistyka i transport, motoryzacja, ochrona zdrowia i farmacja, biotechnologia). Po piąte, sukcesywnie budowana tożsamość gospodarcza Miasta poprzez markę Lublin. Inspiruje biznes, która jest także narzędziem promującym przedsiębiorczy Lublin. Na podstawie powyższych cech w Obszarze Rozwojowym C. Przedsiębiorczość Strategii Rozwoju Lublina na lata założono realizację czterech Celów: C.1. Rozwój sektora przemysłu, C.2. Rozwój sektora usług, C.3. Kultura przedsiębiorczości, C.4. Wspieranie przemysłów kreatywnych. Cel pierwszy zakłada rozwój gospodarczy w oparciu o takie branże jak przemysł spo- 2 Danych GUS Bank Danych Lokalnych (sprawozdanie S-10, stan danych na dzień 30.XI). 16

17 żywczy, sektor energii odnawialnej, przemysł maszynowy i samochodowy, sektor TSL oraz przemysł biotechnologiczny. W przypadku dwóch pierwszych kluczowe znaczenie ma rolniczy charakter regionu oraz bardzo dobre parametry jeśli chodzi o nasłonecznienie województwa lubelskiego. Odbudowaniu przemysłu motoryzacyjnego sprzyja odpowiednie zaplecze naukowo-badawcze oraz dostęp do wykwalifikowanej, doświadczonej kadry, a także infrastruktura ułatwiająca reaktywację tego sektora. Natomiast dzięki poprawie dostępności komunikacyjnej Lublina (m.in. nowe drogi, obwodnica, lotnisko) możliwe jest przyciągniecie inwestorów z branży transportowej i logistycznej. W przypadku przemysłu biotechnologicznego zasadnicze znaczenie ma potencjał akademicki, dzięki któremu sektor ten może korzystać z najnowszych osiągnięć nauki, współpracując z uczelniami i instytutami badawczymi. Drugi Cel koncentruje się na wspieraniu rozwoju outsourcingu biznesowego oraz publicznego i e-usługach. Silny sektor usług w Lublinie to również technologie informacyjne (IT) oraz informacyjno-komunikacyjne (ICT), a także usługi medyczne. Cel C.3. Kultura przedsiębiorczości to działalność szeroko rozumianych instytucji otoczenia biznesu, m. in. Targów Lublin SA, Lubelskiego Parku Naukowo-Technicznego SA oraz wielu innych podmiotów wspierających rozwój przedsiębiorczości. Ponadto władze miasta Lublin wdrażają nowe narzędzia oraz mechanizmy ułatwiające zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej, budujące jednocześnie ekosystem przedsiębiorczości w Lublinie. Natomiast czwarty Cel zakłada wykorzystanie kreatywnego potencjału tkwiącego w indywidualnych jednostkach. Przemysły kreatywne, które na styku kultury, akademickości i przedsiębiorczości znajdują dobry grunt do rozwoju, w rozwiniętych gospodarkach w coraz większym stopniu generują produkt krajowy, zatrudnienie i dochody. Obszar Rozwojowy C. Przedsiębiorczość zawiera wiele ambitnych zadań, które należy zrealizować by można było stwierdzić wykonanie postawionych Celów. Nie jest to łatwe zadanie, a na uwadze należy mieć fakt, iż jest to tylko jeden z czterech Obszarów Rozwojowych, które wzajemnie się przenikają. Niemniej systematyczne wdrażanie założeń Strategii Rozwoju Lublina na lata ma sprawić, iż w 2020 roku Lublin będzie miastem pięknym, otwartym na świat, stwarzającym przyjazne warunki do życia, przy tym rozsądnie gospodarującym swoimi zasobami i rozwijającym przedsiębiorczość. 17

18 Własna działalność gospodarcza w dzisiejszych czasach problem czy wyzwanie? Bogusław Szczygieł Moja historia (studia i co dalej?) Trudne czasy potrzebują mądrych i otwartych ludzi. Zasada ta dotyczy tych, którzy już od dawna pracują jak i tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją pierwszą pracę lub działalność gospodarczą, Ukończyłem studia (eksploatacja maszyn przemysłu rolno spożywczego) w latach dziewięćdziesiątych i z dużym optymizmem zacząłem poszukiwanie pracy. Niestety był to czas trudny by zdobyć pracę w zawodzie, a ilość osób trwale pozostających bez pracy cały czas rosła. Trzeba więc było szybko dokształcać się i dostosowywać swoje kwalifikacje do potrzeb rynku. Własna firma Zdobyte doświadczenie, uzupełnione wiedzą teoretyczna, pozwoliło mi założyć własną działalność gospodarczą. Moim mottem było i jest Żyj tym co robisz. Po to mam firmę, by była ona moją samorealizacją. Ja żyję tą firmą, jej problemami i jej rozwojem. Firma to ja i moi pracownicy. U mnie najważniejszy jest człowiek pracownik, ponieważ w wielu przypadkach to on mnie reprezentuje w kontaktach z Klientami firmy. Jego postawa to postawa firmy. Dlatego też, bardzo dużą wagę przywiązuje do doboru pracowników. Moim zdaniem, jeżeli tylko mogę to inwestuję w pracownika, który ukończył studia. Choć nie ma dużego doświadczenia to powinien mieć otwartą głowę, chęci do nauki i pracy według mojej filozofii. Zawsze słucham co mówią moi pracownicy i czego oczekują. Pozwala mi to skutecznie zarządzać kadrami firmy, dbać o jej dobre samopoczucie i samorealizację pracowników. Ponieważ ja żyję firmą, to i moi pracownicy muszą żyć nią oczywiście jeżeli chcą ze mną pracować. Moim i moich pracowników szefem jest Klient i to on decyduje o losach firmy, dlatego cała firma jest zorientowana na klienta. Ponieważ rynek jest coraz trudniejszy, to tylko takie działanie pozwala nam trwać i rozwijać się. W firmie zawsze jest coś do zrobienia, nie ma zmarnowanych dni. Jeżeli chcesz się rozwijać i mieć Klientów to buduj firmę codziennie. Im masz więcej pracy tym bardziej dbaj o pozyskiwanie Klienta i jego zadowolenie. Gdy już nie ma Klienta to i na pozyskiwanie jest za późno, bo za nim klient do nas przyjdzie, to koszty nie pozwolą nam przetrwać czasu oczekiwania. 18

19 Nie każdy musi być przedsiębiorcą, choć powinien rozumieć realia przedsiębiorcy. W swoim życiu spotkałem bardzo wielu przedsiębiorców. U niektórych z nich miałem przyjemność pracować. Z perspektywy czasu i własnego doświadczenia mogę stwierdzić, iż nie każdy musi być właścicielem firmy. Bycie przedsiębiorcą to duże wyzwanie, obciążenie odpowiedzialnością w podejmowanych decyzjach. Dlatego warto już na początku kariery zawodowej zastanowić się nad swoimi predyspozycjami. Nie należy na siłę brnąć w coś, co nie sprawia nam satysfakcji, w czym czujemy się źle. Lepiej być bardzo dobrym pracownikiem niż złym przedsiębiorcą, zwłaszcza, że we własnej firmie najwięcej szkody robimy sami sobie. Każdy musi zadać sobie pytanie i znaleźć dla siebie odpowiedź. Z perspektywy czasu i własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że ja do otwarcia własnej firmy musiałem zebrać bagaż doświadczeń pracując dla kogoś. Dobrze jest też widzieć problemy pracy od strony pracownika jak i pracodawcy. Pozwala to łatwiej zarządzać kadrami firmy. Czego właściciel firmy oczekuje od przyszłych pracowników? Staram się zatrudniać młodych ludzi, gdyż nie są jeszcze przesiąknięci złymi nawykami. Jeżeli mają otwartą głowę, chęć pracy w zespole, odrobinę samorealizacji i życia pracą zawodową to jest szansa by ze mną pracowali. Nie pracowali u mnie, tylko ze mną. Moja zasada to dobry pracownik, którego wybieram i dobry wybór również dla pracownika, bo spędza u nas co najmniej 8 godzin dziennie. Dlatego pracownik musi ze mną dobrze się czuć i chętnie w pracy przebywać. Praca to nasz drugi dom w dosłownym tego słowa znaczeniu. Chcesz być pracodawcą, musisz rozumieć pracowników. Największym skarbem firmy są ludzie. Jeżeli chcesz by dla ciebie pracowali to słuchaj ich i staraj się ich zrozumieć. Ja zawsze słucham pracowników, choć często się z nimi nie zgadzam. To, że ich wysłucham daje mi wiedzę o ich problemach, oczekiwaniach i planach. Na tej podstawie mogę szukać rozwiązań problemów i ustalać drogi działania. Chcesz być pracownikiem, musisz rozumieć pracodawcę Pracownik też powinien starać się zrozumieć pracodawcę. Daje mu to szansę na lepszą współpracę i pomaga w funkcjonowaniu w firmie. 19

20 Trudne czasy to szansa dla przedsiębiorczych Mamy dziś trudne czasy dla przedsiębiorczości, dlatego jeżeli coś robicie to róbcie to z sercem. Dzisiejszy Klient oczekuje czegoś więcej oprócz oferty, zwłaszcza, że podobnych ofert jest tysiące. Oczekuje partnera, doradcy i kogoś, kto zrozumie jego problemy i oczekiwania. Chcesz mieć firmę zacznij myśleć, a potem pracuj. Jeśli się niczym nie wyróżniasz to zginiesz w tłumie. Pracuj ciągle, nie spoczywaj na laurach, to może przetrwasz trudne czasy. Własna firma to wyzwanie, sam musisz sobie odpowiedzieć czy jest to wyzwanie dla Ciebie. Życzę sukcesów w przedsiębiorczości Bogusław Szczygieł 20

21 Streszczenie przeprowadzonej dyskusji Czym dla Pana, jako kierującego organizacją biznesową, społeczną funkcjonującą w określonych uwarunkowaniach właścicielskich i prawnych, jest przedsiębiorczość? Tomasz Fulara: W tych czasach biznes jest rzeczą trudną do prowadzenia. Czym jest biznes? Biznes, niezależnie od tego czy jest spółką miejską, jednoosobową działalnością gospodarcza czy bankiem jest zawsze sztuka pewnego rodzaju kompromisu. W obecnych czasach jest ogromne parcie na to, aby połączyć biznes z nauką, z czego szanowne grono naukowe i biznes ogromnie się cieszy, bo czym może być biznes bez nauki, a czym nauka bez biznesu, po co kształci się kadry i jak te kadry później mają znaleźć swoje miejsce w życiu gospodarczym. Najważniejsze przesłanie, wiedza i pewność, którą powinno się utrwalić to świadomość tego, że ekonomia jest jedną z najważniejszych, a na pewno jedną z najbardziej praktycznych nauk, którą można zastosować wszędzie ( ). Działalność gospodarcza w obecnych czasach jest ogromnie trudna. Najważniejsze dwa elementy, które należałoby wskazać jako uwarunkowania gospodarcze tj. kwestia umiejętności czytania rachunków, wyników w zakresie fundamentalnym co do kontrolowania działalności jaką się prowadzi i wspomniana wcześniej sztuka kompromisu. Bogusław Szczygieł: Na przedsiębiorczość można patrzeć z różnych stron. W zasadzie każde ujęcie, każda odpowiedź będzie dobra. Jest taki dowcip: Ubezpieczyciel przychodzi do firmy i pyta właściciela: Ile ma Pan lat? 45. Dobrze, na 30 lat możemy ubezpieczyć. Jakie ma Pan zdrowie? W miarę. Dobrze, na 10 lat możemy ubezpieczyć. Co Pan robi? Prowadzę firmę. Nie ubezpieczamy. Świadczy to o tym, że firmę nie jest łatwo prowadzić. Chciałem powiedzieć Państwu o takiej rzeczy: jeżeli się uczysz, jeżeli cokolwiek zakładasz to musisz w tym być. Co to znaczy? Tzn. że ja realizuje się w tej firmie, ja to jest firma, jeżeli tylko chciałbym mieć firmę to bym jej nie założył, bo ten kto tylko ma małą firmę, w obecnych trudnych czasach nie jest w stanie funkcjonować na tak trudnym rynku. Firma to ja, czyli firma to moje pomysły, moje myślenie. To czego uczę się cały czas staram się wykorzystać w firmie, jeśli żyje tym to mogę rozwijać firmę. Nie każdy musi być przedsiębiorcą. Związane jest to pewnymi predyspozycjami, umiejętnościami, czasem można być lepszym pracownikiem niż prowadzić firmę. 21

22 Jak należałoby postrzegać przedsiębiorczość w kontekście uczenia się, nauki? Monika Kaliszuk: Aby przygotować się do dyskusji, wskazać jak studenci powinni kształcić się aby użyteczność dla przedsiębiorców była większa, rozpytałam co zniechęca przedsiębiorców do zatrudniania świeżych magistrów, czego oczekują od nich. Jedno słowo klucz przewijało się przez wszystkie uwagi: przedsiębiorcy zwracają uwagę, że absolwenci mają za mało wiedzy praktycznej, są przygotowani teoretycznie, ale jest to wiedza, której nie potrafimy przekuć w praktyczne działania. Wydaje mi się, że wzorzec, który stosowany jest na Zachodzie byłby bardziej efektywny, chodzi tu o praktyki, które trwają praktycznie przez cały okres studiów, wybór firmy, z którą student współpracuje całe studia, bywa tam ciągle raz, dwa razy w tygodniu. W ten sposób zdobywa potrzebną wiedzę, którą przekuwa od razu w praktykę, jest zmuszony do rozwiązywania postawionych problemów. Jaka jest korzyść z pracy w firmach lokalnych, zamiast w międzynarodowych korporacjach? Monika Kaliszuk: Mniejsze firmy wnoszą więcej korzyści w życie absolwenta. W dużych korporacjach, molochach jest niesamowicie wąska specjalizacja, również w działach księgowo ekonomicznych. Osoba pracująca w takim dziale, w takiej firmie wykonuje tak naprawdę wąski wycinek pracy, który nie pozwala na poznanie całego obszaru. Praca w mniejszej firmie ma znacznie szerszy zakres obowiązków, co poszerza horyzonty pracownika. Na początku kariery mniejsze firmy są w stanie więcej Państwu zaoferować. Na jakie ułatwienia ze strony Urzędu Miasta może liczyć osoba, która chce założyć własną firmę, tak aby urealnić swój pomysł na biznes? Michał Furmanek: Miasto w swojej istocie jest korporacją, która posługuje się określonymi narzędziami jeżeli chodzi o wsparcie młodych przedsiębiorców. Staramy się promować rozwiązania, które są najbardziej unikalne. Funkcjonuje projekt, który ja nazywam Kreatywni 2013, ma on charakter ciągły, będzie trwał, będziemy identyfiko- 22

23 wać takich ludzi, za każdym razem będziemy taki biznes opisywali i włączali do systemu promocji Miasta. Dzięki temu mogą się oni znaleźć w mediach, w których nigdy by się nie znaleźli. Jest to klasyczny format, gdzie prawdziwa osoba firmuje swoją twarzą i wizerunkiem jakiś produkt. Ona pomaga nam, my pomagamy jej. To nie wszystko, projekty, które realizowane są w mieście mają na celu zidentyfikowanie tego jako systemu przedsiębiorczości, znalezienie takich narzędzi informacyjnych aby pomóc młodym przedsiębiorcom przede wszystkim w dostępie do informacji. Trzecią rzeczą jest program Partnerstwo dla przyszłości realizowany przez Fundację Inicjatyw Menadżerskich i Radę Rozwoju Lublina, grupę lubelskich dużych przedsiębiorców, którzy zbudowali coś w rodzaju funduszu venture capital, który ma wspomagać młodych przedsiębiorców, premiować najciekawsze inicjatywy poprzez wsparcie biznesplanowe i mentoring. 23

24

25 Część druga Co Cię nie zniszczy to rozsądku nauczy, czyli rzecz o współczesnej bankowości

26

27 Druga konferencja, która odbyła się 9 kwietnia 2013 roku poświęcona była wpływom bankowości na przedsiębiorczość oraz roli jaką pełni Bank Centralny w gospodarce realnej. Konferencja poruszyła tematykę polityki pieniężnej, systemu bankowego, jego bezpieczeństwa i stabilności. Ukazano również relację bank centralny banki komercyjne, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji banku banków. Zaproszonymi gośćmi byli przedstawiciele różnych środowisk, ale zasadniczo związanych z systemem bankowym. Z racji, iż są to różni uczestnicy rynku, przedstawili oni odmienne punkty widzenia. Co miało na celu ukazać złożoność problemu. Spotkanie miało charakter krótkich wystąpień prelegentów, którzy kolejno ustosunkowali się do tematu konferencji, otwierając tym samym dyskusję panelową z możliwością zadawania pytań przez uczestników. 27

28

29 Unia bankowa kolejny element układanki Prof. dr hab. Małgorzata Zaleska W odpowiedzi na kryzys podejmowane są zarówno działania doraźne ( gaszące pożary ), jak i mające charakter zmian docelowych (strukturalnych). Wśród wdrożonych lub dyskutowanych zmian docelowych, odniesionych do europejskiego sektora bankowego, wymienić można m.in.: I. wprowadzenie podatku od transakcji finansowych, II. rozwiązanie problemu banków ważnych systemowo, III. wdrożenie koncepcji nadzoru makro- i mikroostrożnościowego, IV. zaprezentowanie koncepcji docelowej Unii Gospodarczej i Walutowej, w tym unii bankowej. Nowym, a zarazem kompromisowym rozwiązaniem jest uzgodnienie przez 11 krajów unijnych wprowadzenia, w ramach tzw. wzmocnionej współpracy, podatku od transakcji finansowych w minimalnej wysokości 0,1% dla akcji i obligacji oraz 0,01% dla instrumentów pochodnych. Podatek ten ma dotyczyć każdej transakcji powyższymi instrumentami pomiędzy instytucjami kredytowymi i finansowym, jeśli co najmniej jedna ze stron miałaby siedzibę w tym kraju. Nie będzie on obejmował zaś emisji pierwotnych papierów banków centralnych i rządowych. Oznacza to tym samym wzrost kosztów obrotu tymi instrumentami na rynku wtórnym. Szacowane roczne obciążenia europejskiego sektora bankowego z tytułu omawianego podatku wynoszą aktualnie około 35 mld euro. Współczesny kryzys ujawnił problem banków systemowo ważnych. Okazało się, że w bankowości duże nie musi być piękne, bowiem duże banki, o aktywach przekraczających biliony euro i 100% PKB kraju, w którym funkcjonują, stanowią zagrożenie nie tylko dla stabilności systemów bankowych, ale także dla finansów publicznych. Rozważane są trzy sposoby rozwiązania wspomnianego problemu, tzn.: zróżnicowanie regulacji (im większy bank tym bardziej rygorystyczne regulacje mają go obowiązywać), określenie maksymalnego udziału pojedynczego podmiotu w rynku (na wzór rozwiązań w USA), podział podmiotów zbyt dużych (według koncepcji z Raportu Liikanena). 29