Niemiec. Zgłoszenie ogłoszono: Opis patentowy opublikowano:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA OPIS PATENTOWY POLSKA Patent dodatkowy do patentu nr Int. Cl.5 E21D 11/20 Zgłoszono: (P ) E21D 20/00 Pierwszeństwo: Republika Federalna Niemiec URZĄD PATENTOWY RP Zgłoszenie ogłoszono: Opis patentowy opublikowano: Twórca wynalazku: Günter Benning Uprawniony z patentu: ARMO Gesellschaft für Bauelemente Bau-und Wohnbedarf mbh, Recklinghausen (Republika Federalna Niemiec) Kształtownik do obudowy kopalń i tuneli Przedmiotem wynalazku jest kształtownik do obudowy kopalń i tuneli, składający się z dwóch dwuteowników, których stykające się wewnętrzne półki są ze sobą połączone, tworząc kształtownik skrzynkowy. Znane są również kształtowniki do obudów kopalń, zwłaszcza do obudów ścian i chodników, które mogą spełniać funkcje stropnic i podciągów. Należą do nich zwłaszcza kształtowniki środni kowe jak na przykład dwuteowniki, ceowniki oraz kształtowniki skrzynkowe, przy czym ceowniki są używane z reguły na łuki chodników. W trakcie zakładania kształtowniki obudowy trzeba albo podpierać stojakami albo podwieszać niejako do stropu przy użyciu osadzonych w skale kotew za pomocą podchwytujących kształtowniki łubków. Kształtowniki łączone są na ogół za pomocą zachodzących na ich stykające się ze sobą końce i leżących po stronie zewnętrznej łubków. Zarówno ustawiane stojaki jak i montowane łubki przeszkadzają z różnych powodów. Abstrahując od nakładów materiałowych, stojaki przeszkadzają przykładowo urządzeniu prowadzenia pochylni i upadowej. To samo dotyczy wystarczającego podparcia stojakami w obszarze przejścia od ściany do chodnika, zwłaszcza w obszarze niszy maszyny urabiającej, ponieważ tutaj stojaki ograniczają przestrzeń dla urządzeń napędowych przenośnika i urabiarki. Wreszcie również w obszarze taśmy chodnikowej ciągłe zapinanie i rabowanie stojaków w celu podpierania stanowiących podciągi kształtowników jest kosztowne i niewygodne. Podchwytywanie kształtowników i łączenie ich za pomocą nakładanych na zewnętrznej stronie łubków przeszkadza, ponieważ wówczas kształtowniki obudowy nie nadają się do wykorzystania na szyny jezdne dla transportu urządzeń i materiałów. Wynalazek chce temu zaradzić. Celem wynalazku jest stworzenie kształtownika na obudowy kopalń i tuneli opisanego na wstępie rodzaju, który może być zakładany bez podpierania, umożliwia dołączenie do swych końców dalszych kształtowników bez zewnętrznych łubków i w następstwie może być wykorzystany jako szyna jezdna. Cel ten według wynalazku w zgodnym z gatunkiem kształtowniku osiągnięto dzięki temu, że kształtownik skrzynkowy w górnej półce i w dolnej półce na otwory montażowe, że otwory montażowe rozmieszczone są w zadanych odstępach na środkowych osiach wzdłużnych półek

2 kształtownika, oraz że górne i dolne otwory montażowe w rzucie pionowym przynajmniej się przekrywają. Według wynalazku zrealizowano kształtownik skrzynkowy jako kształtownik obudowy, który daje się bez zarzutu przymocować do górotworu, a zwłaszcza do stropu, za pomocą kotew, np. kotew tulejkowych rozprężnych, kotew z zaprawy cementowej lub kotew klejonych. Założone kotwy można przy tym przeprowadzić przez otwory montażowe. W następstwie tego możliwe jest zakładanie zgodnego z wynalazkiem kształtownika bez stojaków względnie bez podpierania i to zarówno wzdłuż jak i w poprzek chodnika i ściany. Na dodatek umożliwia się łączenie z sąsiednim kształtownikiem w obszarze stykających się końców bez zewnętrznych łubków, ponieważ elementy łączące można z jednej strony wprowadzić w puste przestrzenie łączonych kształtowników skrzynkowych, a z drugiej strony po włożeniu w puste przestrzenie można je unieruchomić poprzez otwory montażowe. Skoro zakładanie zgodnych z wynalazkiem kształtowników obudowy odbywa się bez stojaków względnie podpierania, do dyspozycji pozostaje teraz wystarczająca przestrzeń dla wmontowania urządzeń przenośnika i urabiarki przy wykonywaniu pochylni i upadowych jak również przy urządzaniu nisz maszyny urabiającej, a przy wykonywaniu tam chodnikowych odpada zapinanie i rabowanie stojaków. Ponadto kształtowniki według wynalazku można układać jeden na drugim oraz unieruchamiać w obszarze otworów montażowych, obojętnie czy chodzi o kształtowniki krzyżujące się, czy ułożone w jednym kierunku. Możliwe jest również wkładanie urządzeń podwieszających w dolne otwory montażowe centrycznie zakotwionych kształtowników obudowy. Na koniec dołączanie kształtowników obudowy chodnika a zwłaszcza łuków chodnika - przede wszystkim w obszarze przejścia od ściany do chodnika - nie sprawia żadnych trudności. Zawsze zapewnione jest pewne zabezpieczenie obudowywanych pomieszczeń przez zakładanie bez stojaków względnie bez podpierania kształtownika według wynalazku jako stropnicy lub podciągu za pomocą kotew. Dalsze istotne cechy wynalazku wymienione są poniżej. Tak więc wynalazek przewiduje, że wewnętrzne półki górnej i dolnej półki dwuteownika są wykonane jako węższe od półek zewnętrznych, np. o połowę. Dzięki temu można uzyskać kształtownik stosunkowo wąski, chociaż chodzi tu o kształtownik skrzynkowy. Poza tym kształtownik według wynalazku można zakładać również jako stropnicę lub podciąg w dotychczasowy sposób, a więc z podpieraniem stojakami, w przypadku, gdy jest to bezwzględnie potrzebne. Przewidziane jest jednak przede wszystkim podwieszanie za pomocą kotew. Z tego względu wynalazek poucza, że górne i dolne otwory montażowe są jednakowymi i leżącymi na jednej linii otworami, dzięki czemu ułatwia się przeprowadzenie prętów kotwowych przez otwory montażowe. Kształtownik obudowy zabezpieczony jest płytą kotwową i nakrętką kotwową. Otwory montażowe wykonane są korzystnie jako otwory podłużne, i w rzucie pionowym umieszczone symetrycznie pomiędzy środnikami dwuteowników w celu centrycznego zakotwienia. Podłużne otwory zapewniają luz ruchowy dla przeprowadzenia pręta osadzonej już kotwy w trakcie zakładania kształtownika obudowy. Odstęp pomiędzy otworami montażowymi może być przy tym dwukrotnie większy od ich długości. Według korzystnej postaci wykonania wynalazku, o samodzielnym znaczeniu, przewidziane jest, że zewnętrzne półki dwuteowników wykonane są jako powierzchnie jezdne dla nośnych mechanizmów jezdnych, a więc kształtownik według wynalazku spełnia rolę szyny jezdnej. Jest to możliwe dlatego, że kształtownik według wynalazku daje się łączyć z innymi kształtownikami bez użycia zewnętrznych łubków w obszarze ich stykających się końców, a więc daje się zestawić w ciągłą szynę jezdną bez przeszkadzających elementów łączących. Z tego wynika jednocześnie możliwość przesuwania po zgodnym z wynalazkiem kształtowniku względnie szynie jezdnej przyrządu wiertarskiego z przyrządem do osadzania kotew, które dzięki temu są zawsze do dyspozycji na miejscu dla osadzania kotew. Tak samo można przykładowo przesuwać po przekładanej sukcesywnie szynie jezdnej, za pomocą nośnych mechanizmów jednych, elementy ograniczające konstrukcję tamy, np. do budowy ściany do posadzki dmuchanej, lub temu podobnych elementów, tak że kształtownik według wynalazku może być wykorzystywany jednocześnie przy przebijaniu chodnika. Dla umożliwienia również podpierania dotychczasowymi stojakami, zewnętrzne wzdłużne krawędzie zewnętrznych półek wyposażone są w znany sposób w tworzące styczne krzywki wybrania, rozmieszczone w zadanych odstępach, o które mogą się zazębiać głowice stojaków o

3 postaci koron. Wynalazek naucza wreszcie, że na końcach w profil skrzynkowy kształtownika według wynalazku mogą być wkładane odchylne wokół poziomych i lub pionowych osi elementy łączące, które są unieruchamiane w obszarze otworów montażowych oraz odchylnych przegubów. Dzięki temu kształtownik według wynalazku można stosować również jako sztywno sprzęganą i wysięgającą stropnicę. Korzyści osiągnięte dzięki wynalazkowi należy widzieć głównie w tym, że stworzono kształtownik na obudowy kopalń i tuneli, który może być zakładany bez podpierania, a więc bez stojaków, zewnętrznych łubków lub temu podobnych środków podchwytujących. To zakładanie bez podpierania udaje się wykonać za pomocą kotew, tak że kształtownik obudowy według wynalazku praktycznie zawieszony jest przy stropie. Zakładanie na spągu jest oczywiście również możliwe. Bezpodporowe, a jednak pewne zakładanie kształtownika według wynalazku jako stropnicy lub podciągu daje w efekcie swobodną przestrzeń względnie swobodę ruchu przy wykonywaniu i urządzaniu prowadzenia pochylni i upadowej, tak samo jak w obszarze przejścia od ściany do chodnika względnie niszy maszyny urabiającej. Ponadto możliwe jest wykonywanie bez podpierania tam chodnikowych. Dalej kształtownik według wynalazku zapewnia łączenie stykających się końcami kształtowników bez zewnętrznych łubków, tak że jest do dyspozycji ciągła szyna jezdna dla nośnego mechanizmu jezdnego a w następstwie transport sprzętu i ładunków. Udaje się to wykonać stosunkowo prostymi i przystosowanymi do swych funkcji środkami. Wynalazek zostanie dokładnej wyjaśniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia kształtownik według wynalazku w rzucie perspektywicznym, fig. 2 - kształtownik z fig. 1 w widoku z góry, fig. 3 - kształtownik z fig. i w cząstkowym przekroju wzdłużnym w obszarze otworów montażowych z założonym podwieszeniem, fig. 4 - dwa kształtowniki połączone przez włączenie między nie elementu łączącego z unieruchamianym przegubem, oraz fig. 5 - kształtownik z fig. 4 w widoku z góry. Na figurach przedstawiono kształtownik 1 do obudów kopalń i tuneli, składający się zasadniczo z dwóch dwuteowników, których wewnętrzne półpółki 2 połączone są ze sobą przez zespawa nie, tworząc kształtownik skrzynkowy. Kształtownik skrzynkowy ma w górnej półce 3 i w dolnej półce 4 otwory montażowe 5. Otwory montażowe 5 rozmieszczone są w zadanych odstępach na środkowej osi wzdłużnej M półek 3, 4. Górne i dolne otwory montażowe 5 przekrywają się w rzucie pionowym. Otwory montażowe 5 korzystnie leżą na jednej osi i są jednakowe. Wewnętrzne półpółki 2 górnej i dolnej półki 3, 4 są węższe niż zewnętrzne półpółki 6, korzystnie o połowę, tak że dwuteowniki są asymetrycznymi kształtownikami stalowymi, z których zestawia się symetryczny osiowo kształtownik 1. Otwory montażowe 5 wykonane są jako otwory podłużne i w rzucie pionowym umieszczone symetrycznie między środnikami 7 dwuteowników. Odstęp A między otworami montażowymi 5 jest według przykładu wykonania dwa razy większy od ich długości L. Zewnętrzne półki 6 półek 3, 4 wykonane są jako powierzchnie jezdne dla nośnych mechanizmów jezdnych, tak że kształtowniki 1 według wynalazku można montować bez zewnętrznych łubków tworząc szynę jezdną, przy czym otwory montażowe 5 umożliwiają bezpodporowe dołączanie do kotew. Dla podpierania stojakami zewnętrzne krawędzie wzdłużne zewnętrznej półpółki 6 mogą posiadać w zadanych odstępach wybrania 9, tworząc w znany sposób krzywki styczne 8. Na końcach w kształtownik skrzynkowy względnie w łączone ze sobą kształtowniki skrzynkowe mogą być wkładane odchylne wokół poziomych i lub pionowych osi 10 elementy łączące 11, które w obszarze otworów montażowych 5 oraz swych odchylnych przegubów 12 mogą być unieruchamiane przykładowo za pomocą klinów 1 3, 14. Zastrzeżenia patentowe 1. Kształtownik do obudów kopalń i tuneli, składający się z dwóch dwuteowników, których wewnętrzne półki są ze sobą połączone tworząc kształtownik skrzynkowy, znamienny tym, że kształtownik skrzynkowy, ma w górnej półce (3) i w dolnej półce (4) otwory montażowe (5), że otwory montażowe (5) rozmieszczone są w zadanych odstępach na środkowej osi wzdłużnej (M) półki (3, 4) oraz że górne i dolne otwory montażowe (5) w rzucie pionowym w przybliżeniu się przekrywają.

4 Kształtownik według zastrz. 1, znamienny tym, że wewnętrzne półpółki (2) górnej i dolnej półki (3, 4) są węższe niż półpółki zewnętrzne (6), korzystnie o połowę. 3. Kształtownik według zastrz. 1, znamienny tym, że górne i dolne otwory montażowe (5) są jednakowe i leżą na jednej osi tych otworów. 4. Kształtownik według zastrz. 1 albo 3, znamienny tym, że otwory montażowe (5) wykonane są jako otwory podłużne i w rzucie pionowym rozmieszczone są symetrycznie między środnikami (7) dwuteowników. 5. Kształtownik według zastrz. 1, znamienny tym, że odstęp (A) pomiędzy otworami montażowymi (5) jest dwukrotnie większy od ich długości (L). 6. Kształtownik według zastrz. 1, znamienny tym, że zewnętrzne półpółki (6) półek (3, 4) wykonane są jako powierzchnie jezdne dla nośnych mechanizmów jezdnych. 7. Kształtownik według zastrz. 1 albo 6, znamienny tym, że zewnętrzne wzdłużne krawędzie zewnętrznych półek (6) mają w zadanych odstępach wybrania (9), tworzące krzywki styczne (8). 8. Kształtownik według zastrz. 1, znamienny tym, że na końcach kształtownika skrzynkowego są osadzone w nim elementy łączące (11), odchylnie wokół poziomych i/lub pionowych osi (10), przy czym elementy łączące (11) są unieruchomione w obszarze otworów montażowych (5) i odchylnych przegubów (12). Fig. 1 F ig. 2

5 F ig. 3 Fig. 4 Fi g. 5

6 Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 100 egz. Cena 3000 z ł