Copyright by Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Warszawa 2013 Nakład 8000 egz.

Transkrypt

1 Scalanie gruntów w ramach działania Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa PROW Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Publikacja opracowana w Departamencie Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi

2

3 Scalanie gruntów w ramach działania Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa PROW

4 Copyright by Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Warszawa 2013 Nakład 8000 egz. Druk: PPH ZAPOL Dmochowski, Sobczyk sp.j. ISBN Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej. Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Publikacja opracowana w Departamencie Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi 2

5 SCALANIE GRUNTÓW Scalanie gruntów w ramach działania Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa PROW Scalanie gruntów odgrywa istotną rolę w urządzaniu przestrzeni wiejskich, ponieważ stymuluje spełnianie przez te obszary swoich funkcji m.in. w sferze gospodarczej, społecznej czy środowiskowej. Tereny wiejskie w Polsce charakteryzują się niekorzystną strukturą obszarową, pola są małe, podzielone i rozdrobnione wiele lat temu. Często mają niejasną i skomplikowaną sytuację prawną. W wielu przypadkach działki rolne nie mają bezpośredniego dostępu do drogi. Jeśli nawet dostęp do drogi istnieje to często jest ona nieprzejezdna, niedostosowana do wymagań nowoczesnego sprzętu rolniczego. System melioracji, niekonserwowany od lat, jest niedostosowany do dzisiejszych realiów uprawy gruntów. Wadliwa struktura przestrzenna gospodarstwa jest niekiedy przeszkodą często poważną, w uzyskaniu wsparcia finansowego w postaci płatności bezpośrednich do gruntów rolnych czy premii na zalesienia gruntów. Scalanie gruntów jest klasycznym rozwiązaniem prawnym zmierzającym do kompleksowej poprawy warunków gospodarowania w rolnictwie i leśnictwie. W wyniku przeprowadzenia tej skomplikowanej i pracochłonnej procedury, uzyskuje się kształtne działki o dogodnym dojeździe. Dzięki nowo zaprojektowanemu układowi komunikacyjnemu wsi, który umożliwia dojazd do działek i skraca odległość między siedliskiem i działkami uprawowymi, obniżeniu ulegają koszty produkcji, zmniejszają się nakłady pracy i zużycie paliwa. Scalanie gruntów, co do zasady, nie zmienia ani liczby właścicieli, ani prawa własności lub innych uprawnień związanych z nieruchomością, zmienia jedynie ukształtowanie przedmiotów tych uprawnień, a więc granic gruntów. Każdy uczestnik scalenia (właściciel, samoistny posiadacz, zarządca lub użytkownik gruntu położonego na obszarze scalenia) otrzymuje w zamian za grunty posiadane przed scaleniem inne ekwiwalentne grunty o równej wartości szacunkowej, a decyzja o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów stanowi tytuł prawny do ujawnienia nowego stanu własności w księgach wieczystych. OD CZEGO ZACZĄĆ? 1. Ważne jest przeprowadzenie na terenach wybranych sołectw akcji popularyzujących scalanie gruntów z udziałem zainteresowanych rolników, sołtysów wsi, przedstawicieli: starostwa powiatowego, urzędu gminy, biura geodezji i terenów rolnych. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

6 SCALANIE GRUNTÓW 2. Należy uzyskać akceptację większości osób zainteresowanych scalaniem oraz zebrać ich podpisy na wniosku o przeprowadzenie scalenia gruntów z podaniem powierzchni gruntów, na których prowadzą gospodarstwa rolne. 3. W następnej kolejności należy złożyć do starosty formalny wniosek o wszczęcie postępowania scaleniowego na proponowanym obszarze scalenia. 4. Wykonawca prac projektowych tj. wojewódzkie biuro geodezji i terenów rolnych opracowuje założenia do projektu scalenia gruntów (po zawarciu umowy/ porozumienia ze starostą). 5. Starosta powiatu z udziałem podmiotów wyłonionych w drodze przetargów przeprowadza prace z zakresu zagospodarowania poscaleniowego. W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata realizowane są projekty z zakresu prac scaleniowych i zagospodarowania poscaleniowego. Pomoc udzielana w ramach działania Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa przez scalanie gruntów służy poprawie struktury obszarowej poszczególnych gospodarstw rolnych oraz gruntów leśnych. W wyniku zmniejszenia liczby działek ewidencyjnych uzyskuje się poprawę efektywności gospodarowania poprzez zmniejszenie kosztów transportu oraz ułatwienie mechanizacji upraw polowych, dzięki zapewnieniu każdej z poscaleniowych działek ewidencyjnych dostępu do urządzeń infrastruktury technicznej. W ramach projektu scalenia przeprowadza się prace w zakresie zagospodarowania poscaleniowego terenu. Prace te obejmują w szczególności zapewnienie niezbędnych dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych, stanowiących własność gmin oraz poprawę parametrów technicznych urządzeń melioracji szczegółowych. Celem działania określonym w PROW jest: 1) poprawa struktury gospodarstw rolnych, poprzez wykonanie prac scaleniowych; 2) wytyczenie i urządzenie funkcjonalnej sieci dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych oraz dojazdów do zabudowań gospodarczych; 3) wydzielenie, bez procedury wywłaszczeniowej, niezbędnych gruntów na cele infrastruktury technicznej i społecznej w ramach postępowania scaleniowego. Do zakresu działania należy: 1) opracowanie projektu scalenia (dokumentacji geodezyjno prawnej); 2) zagospodarowanie poscaleniowe związane z organizacją rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Beneficjentem pomocy finansowej jest starosta powiatu. Pomoc jest przyznawana staroście organowi prowadzącemu postępowanie scaleniowe, reprezentującemu właścicieli gospodarstw rolnych. Beneficjentami ostatecznymi są właściciele gospodarstw rolnych, którzy zainicjowali proces scalenia. 4

7 SCALANIE GRUNTÓW KORZYŚCI DLA ROLNIKÓW uczestnicy scalenia nie ponoszą kosztów, postępowanie scaleniowe finansowane jest w 100% ze środków publicznych; zmniejsza się ilości działek ewidencyjnych w poszczególnych gospodarstwach, a tym samym powiększa się średnia powierzchnia tych działek; zmniejsza się odległość działek od siedliska i skraca czas dojazdu, co może skutkować obniżeniem kosztów produkcji rolnej; zmniejsza się ilość działek o nieregularnych kształtach; każda poscaleniowa działka ma zapewniony dostęp do drogi o charakterze drogi publicznej; wytyczona zostaje i urządzona funkcjonalna sieć dróg, w tym dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych oraz dojazdów do zabudowań gospodarczych, o parametrach technicznych dostosowanych do współcześnie stosowanych maszyn rolniczych, co wpływa na zwiększenie efektywności gospodarowania, usprawnienie mechanizacji upraw polowych; koryguje się przebieg oraz poprawia parametry techniczne urządzeń melioracji wodnych niezbędnych do ułatwienia zagospodarowania gruntów; przystosowuje się grunty nowo wydzielonych działek do podjęcia na nich racjonalnych prac agrotechnicznych, w tym także likwiduje się zbędne miedze i drogi oraz przeprowadza roboty rekultywacyjne; dostosowuje się granice działek do systemu urządzeń melioracji wodnych, dróg transportu rolnego oraz rzeźby terenu (przeciwdziałanie erozji wodnej oraz uregulowanie stosunków wodnych) jak również dostosowuje się strukturę użytkowania gruntów i zróżnicowania gleb w gospodarstwie do obranego kierunku produkcji; wydziela się i zabezpiecza niezbędne grunty na obiekty infrastruktury technicznej i społecznej w ramach postępowania scaleniowego (bez procedur wywłaszczeniowych); znosi się zbędne służebności gruntowe; wydziela się grunty zamienne dla tzw. różniczan we wsiach, w których posiadają działki siedliskowe lub w pobliżu granic tych wsi; uzyskuje się zwolnienia i ulgi od podatku rolnego przez okres 3 lat po zakończeniu postępowania scaleniowego. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

8 SCALANIE GRUNTÓW DOBRE PRAKTYKI 6

9 PRZYKŁADY REALIZACJI OPERACJI WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE TYTUŁ OPERACJI: Scalanie gruntów wsi Nowa Wieś Złotoryjska w gminie Złotoryja POWIAT GMINA: złotoryjski Złotoryja BENEFICJENT: Starostwo Powiatowe w Złotoryi OPIS OPERACJI: Celem operacji było utworzenie korzystniejszych warunków gospodarowania w rolnictwie poprzez poprawę struktury przestrzennej gospodarstw rolnych oraz budowę nowych i przebudowę istniejących dróg dojazdowych do pól w ramach zagospodarowania poscaleniowego. Postępowanie scaleniowe zostało wszczęte na wniosek rolników. Ogólna powierzchnia objęta postępowaniem scaleniowym wyniosła 1204,52 ha. Liczba uczestników procesu scaleniowego 104. Scalanie gruntów realizowano zgodnie z opracowanymi wspólnie z rolnikami Założeniami do projektu scalenia gruntów dla wsi Nowa Wieś Złotoryjska. Przeprowadzona procedura scalania stworzyła korzystniejsze warunki gospodarowania poprzez poprawę ukształtowania rozłogów gruntów gospodarstw rolnych. W ramach zagospodarowania poscaleniowego wybudowano nowe i przebudowano istniejące drogi transportu rolniczego, przystosowując grunty nowo wydzielonych działek do podjęcia na nich racjonalnych prac agrotechnicznych. Wszystkie drogi mają nawierzchnię asfaltową, ze stosownym odwodnieniem oraz nasadzeniami drzew przydrożnych. Ogólna długość wybudowanych i przebudowanych dróg o nawierzchni asfaltowej wynosi 9,900 km. Nowa Wieś Złotoryjska WROCŁAW Całkowity koszt operacji: ,75 zł Wkład z EFRROW: ,36 zł Czas trwania operacji: wrzesień 2009 r. marzec 2012 r. Zrealizowany projekt scaleniowy poprawia warunki życia i gospodarowania mieszkańców Nowej Wsi Złotoryjskiej. Scalanie gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym pozytywnie wpłynie na rozwój lokalny wsi na wiele lat ponad wymagany okres związania z celem. PRZED REALIZACJĄ Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

10 PRZYKŁADY REALIZACJI OPERACJI WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE POWIAT GMINA: świdnicki Jaworzyna Śląska TYTUŁ OPERACJI: Scalanie gruntów wsi Milikowice w gminie Jaworzyna Śląska BENEFICJENT: Starostwo Powiatowe w Świdnicy Milikowice WROCŁAW Całkowity koszt operacji: ,00 zł Wkład z EFRROW: ,50 zł Czas trwania operacji: sierpień 2010 r. kwiecień 2013 r. Scalanie gruntów daje możliwość kształtowania zarówno przestrzeni rolniczej, jak i krajobrazu, jest zabiegiem porządkującym i urządzającym tereny wiejskie. Stanowi główny instrument i bodziec rozwoju obszarów wiejskich, który oznacza zintegrowane działania prowadzące do równoprawnego rozwijania funkcji gospodarczych, mieszkalnych i rekreacyjnych. Wzrasta atrakcyjność terenów zarówno w aspekcie ekologiczno krajobrazowym, przestrzennym, jak i ekonomiczno społecznym. OPIS OPERACJI: Głównym celem scalenia gruntów wsi Milikowice była poprawa struktury przestrzennej gospodarstw rolnych, racjonalne ukształtowanie działek, skomasowanie gruntów rolników poprzez minimalizację ilości pól, jak i odległości od działek siedliskowych, umożliwienie powiększenia areału gruntów oraz zbycia nieuprawianej ziemi. Osiągnięcie poprawy struktury przestrzennej i funkcjonalnej ściśle związane było z uregulowaniem sieci dróg (przebudową, modernizacją i poszerzeniem istniejących dróg transportu rolnego, likwidacją i rekultywacją zbędnych dróg) oraz poprawą stosunków wodnych poprzez wykonanie odwodnienia gruntów przylegających do nowo projektowanych dróg, konserwację istniejących rowów szczegółowych, budowę zbiorników odwadniających (odparowników). Wszystkie te zabiegi w założeniu miały doprowadzić do szeroko rozumianej poprawy struktury przestrzennej i funkcjonalnej gospodarstw rolnych, umożliwiając w rezultacie efektywniejsze gospodarowanie. Proces scalenia i wykonane zagospodarowanie poscaleniowe przyniosły wiele korzyści dla mieszkańców wsi, przestrzeni rolniczej i otoczenia, dlatego należy uznać go za wysoce pozytywny. Uczestnicy scalenia (mieszkańcy wsi i rolnicy) zyskali m.in.: nowy układ działek, dogodny dla mechanicznej uprawy, prawidłowe ukształtowanie rozłogów gruntów gospodarstw; zmniejszenie liczby działek w gospodarstwie i zmniejszenie odległości do działki siedliskowej; wyprostowanie granic działek i funkcjonalny układ komunikacyjny, zapewniający każdej działce poscaleniowej dostęp do drogi publicznej; możliwość nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości rolnych; uporządkowanie stanu prawnego nieruchomości objętych postępowaniem scaleniowym, czyli doprowadzenie do wzajemnej zgodności stanu prawnego i ewidencyjnego ze stanem faktycznym na gruncie, a tym samym synchronizację dokumentacji katastralnej z księgami wieczystymi; poszerzenie pasów drogowych istniejących dróg transportu rolnego, tak aby właściwie spełniały swoje funkcje, urządzono nowe przepusty, przebudowano i wybudowano drogi o długości 6,429 km; poprawę parametrów technicznych urządzeń melioracji wodnych o łącznej długości 1,973 km, wybudowano zbiorniki odwadniające przy przebudowywanych drogach, przystosowano grunty wydzielonych działek do podjęcia na nich racjonalnych prac agrotechnicznych w związku z likwidacją i rekultywacją zbędnych dróg o łącznej długości 2,785 km; nasadzenia drzew wzdłuż dróg transportu rolnego na odcinku ok. 2,3 km. 8

11 PRZYKŁADY REALIZACJI OPERACJI WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE TYTUŁ OPERACJI: Scalanie gruntów na obrębie Horodyszcze w gminie Wisznice BENEFICJENT: Starostwo Powiatowe w Białej Podlaskiej OPIS OPERACJI: Celem operacji była likwidacja wspólnoty gruntowej, a także: wytyczenie i urządzenie funkcjonalnej sieci dróg dojazdowych do wydzielonych gruntów oraz wydzielenie gruntów na cele infrastruktury technicznej. Efektem zrealizowanych działań jest poprawa struktury przestrzennej gospodarstw. Wytyczenie i urządzenie funkcjonalnej sieci dróg dojazdowych do wydzielonych gruntów. Wydzielenie gruntów na cele infrastruktury technicznej. Poprawa struktury obszarowej gospodarstw. POWIAT GMINA: bialski Wisznice LUBLIN Horodyszcze Całkowity koszt operacji: ,78 zł Wkład z EFRROW: ,23 zł Czas trwania operacji: wrzesień 2009 r. marzec 2013 r. PRZED REALIZACJĄ PRZED REALIZACJĄ Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

12 PRZYKŁADY REALIZACJI OPERACJI WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE POWIAT GMINA: lubartowski Ostrówek TYTUŁ OPERACJI: Projekt scalania gruntów rolnych wsi Jeleń w gminie Ostrówek BENEFICJENT: Starostwo Powiatowe w Lubartowie Jeleń LUBLIN Całkowity koszt operacji: ,00 zł Wkład z EFRROW: ,49 zł OPIS OPERACJI: Obiekt scaleń położony jest w północnej części gminy Ostrówek i zajmuje powierzchnię 219,94 ha. Wieś Jeleń, na terenie której realizowany był projekt scalania gruntów, to w 82% obszar użytków rolnych. Pod wnioskiem scaleniowym podpisało się 119 właścicieli działek rolnych. W ramach zagospodarowania poscaleniowego przebudowanych zostało 6120 m dróg. Parametry dróg dostosowane zostały do gabarytów maszyn rolniczych. Wykonane prace z zakresu melioracji wodnych wpłynęły na poprawę zdolności produkcyjnych gleb i odwodnienie korpusu drogowego. Przeprowadzone prace urządzeniowo-rolne oraz nowe drogi dojazdowe do pól i łąk w znacznym stopniu wpłynęły na usprawnienie gospodarki rolnej wsi. Droga stanowiąca główny szlak komunikacyjny wsi utwardzona została kruszywem o różnej frakcji, co znacznie poprawiło komfort i bezpieczeństwo ruchu. Czas trwania operacji: marzec 2010 r. październik 2012 r. Trudnym i niezwykle ważnym elementem było przeprowadzenie prac scaleniowych w sposób umożliwiający zachowanie strefowych układów zbiorowisk roślinnych z występującymi ponad 43 gatunkami roślinności chronionej oraz naturalnych siedlisk licznych gatunków ptaków. PRZED REALIZACJĄ 10

13 PRZYKŁADY REALIZACJI OPERACJI WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE TYTUŁ OPERACJI: Scalanie gruntów części wsi Kalinówka w gminie Skierbieszów POWIAT GMINA: zamojski Skierbieszów BENEFICJENT: Starostwo Powiatowe w Zamościu OPIS OPERACJI: W ramach prac poscaleniowych na obiekcie o powierzchni 121,64 ha dokonano likwidacji starych miedz i skarp wyższych od 0,5 m oraz wykonano wyrównanie terenu, w zakresie wnioskowanym przez właścicieli. Dokonano budowy dróg transportu rolniczego o łącznej długości m. Utwardzeniem objęto m.in. drogę główną, na długości 1380,5 m, przebiegającą przez teren objęty scaleniem. Na drodze tej wykonanych zostało 6 mijanek o długości 30 m oraz jeden przelew zlokalizowany na naturalnym obniżeniu terenu, ułatwiający przepływ przez drogę wód opadowych i roztopowych. Na całym obiekcie przebudowano łącznie 10 przepustów na drogach transportu rolniczego. W wyniku przeprowadzenia prac scaleniowych i zagospodarowania poscaleniowego zmniejszyła się liczba działek geodezyjnych z 288 do 220, zwiększyła się łączna długość dróg z 3,3069 km do 4,5720 km oraz wydzielone zostały grunty na cele infrastruktury technicznej o powierzchni 3,3069 ha. Przy realizacji projektu zostały poprawione warunki gospodarowania w rolnictwie poprzez zmniejszenie liczby działek, poprawienie struktury obszarowej gospodarstw, racjonalne ukształtowanie rozłogów gruntów. Zwiększono łączną długość dróg, w części zmieniając ich przebieg oraz zaprojektowano nowe drogi przez co skrócono i usprawniono dojazd do działek rolnych. Utwardzenie drogi uczyniło ją przejezdną, niezależnie od warunków atmosferycznych, przez cały rok dzięki czemu część mieszkańców uzyskała stały dostęp do drogi powiatowej o nawierzchni bitumicznej, prowadzącej do siedziby powiatu Zamość oraz siedziby gminy Skierbieszów. Przebudowa przepustów umożliwia bieżący odpływ wód opadowych pochodzących z roztopów, co likwiduje podtapianie terenów upraw rolniczych. Odnowiono, a w części opracowano na nowo, operat ewidencji gruntów i budynków oraz dokonano analizy jego zgodności ze stanem prawnym nieruchomości. LUBLIN Kalinówka Całkowity koszt operacji: ,70 zł Wkład z EFRROW: ,02 zł Czas trwania operacji: marzec 2010 r. grudzień 2012 r. Realizacja tego projektu została pozytywnie odebrana przez miejscową społeczność i władze gminy. PRZED REALIZACJĄ Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

14 PRZYKŁADY REALIZACJI OPERACJI WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE POWIAT GMINA: włodawski Hańsk LUBLIN Ujazdów Hańsk-Kolonia Całkowity koszt operacji: ,00 zł Wkład z EFRROW: ,00 zł Czas trwania operacji: wrzesień 2008 r. luty 2013 r. Wykonany projekt scalenia został pozytywnie przyjęty przez uczestników. Wykonana infrastruktura przyczyni się do poprawy warunków życia mieszkańców i wzrostu atrakcyjności przedmiotowych wsi. TYTUŁ OPERACJI: Scalanie gruntów we wsiach Hańsk-Kolonia i Ujazdów w gminie Hańsk BENEFICJENT: Starostwo Powiatowe we Włodawie OPIS OPERACJI: Celem operacji była poprawa struktury przestrzennej gospodarstw rolnych, przybliżenie gruntów do zabudowań gospodarczych oraz wytyczenie i urządzenie funkcjonalnej sieci dróg. Scalanie gruntów wykonano na terenie wsi Hańsk -Kolonia i Ujazdów, na gruntach o powierzchni 1054 ha. W granicach obiektu scaleniowego funkcjonuje 205 gospodarstw. W wyniku scalenia gruntów przybliżono grunty do zabudowań gospodarczych, zwiększono obszarowo powierzchnię działek i zmniejszono liczbę działek z 552 przed scaleniem do 447 po scaleniu. Granice działek dostosowano do przebiegu urządzeń melioracji. Zapewniono dostęp do dróg publicznych wszystkim działkom ewidencyjnym. Sporządzono dokumentację ewidencji gruntów zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa. Dokonano aktualizacji ksiąg wieczystych w związku ze zmianą danych po scaleniu gruntów. W wyniku zagospodarowania poscaleniowego wykonano następujące prace: poprawiono parametry urządzeń melioracji szczegółowych na długości 32,2 km; wykonano 45 nowych przepustów, a 20 wyremontowano; przebudowano drogi gruntowe o długości 6,1 km; wybudowano drogi o nawierzchni asfaltowej 3 km i tłuczniowej 3,1 km; w wyniku wytyczenia i urządzenia bardziej funkcjonalnej sieci dróg zapewniono wszystkim gospodarstwom dojazd do siedlisk drogą z tłucznia lub asfaltu. PRZED REALIZACJĄ 12

15 PRZYKŁADY REALIZACJI OPERACJI WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE TYTUŁ OPERACJI: Scalanie gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym wsi Przecław w gminie Niegosławice POWIAT GMINA: żagański Niegosławice BENEFICJENT: Starostwo Powiatowe w Żaganiu OPIS OPERACJI: Celem operacji było: poprawa rozłogu gospodarstw, tj. zmniejszenie liczby działek w gospodarstwie i zmniejszenie odległości działek od siedliska; stworzenie warunków do poprawy struktury przestrzennej gospodarstw; wytyczenie i urządzenie funkcjonalnej sieci dróg dojazdowych do gruntów rolnych; zapewnienie każdej działce dostępu do drogi publicznej; wydzielenie gruntów niezbędnych na cele infrastruktury technicznej; opracowanie dla obszarów objętych scaleniem dokumentacji zgodnej z aktualnymi wymogami do ewidencji gruntów i ksiąg wieczystych. Postępowaniu scaleniowemu zostało poddanych 36 gospodarstw o łącznej powierzchni 916 ha. W wyniku realizacji procesu scalania gruntów na obszarze wsi Przecław uzyskano zmniejszenie liczby działek ewidencyjnych z 214 do 96 przy jednoczesnym zwiększeniu ich średniej wielkości. Zmodernizowano 31 km dróg dojazdowych do pól uprawnych, a także poprawiono parametry urzadzeń melioracji szczegółowych na długości 1,33 km. W trakcie operacji został zmieniony kształt działek, utrudniający wcześniej prowadzenie racjonalnej gospodarki gruntami. ZIELONA GÓRA Przecław Całkowity koszt operacji: ,73 zł Wkład z EFRROW: ,71 zł Czas trwania operacji: listopad 2010 r. sierpień 2011 r. PRZED REALIZACJĄ W TRAKCIE REALIZACJI Operacja pozwoliła na kompleksowe uporządkowanie gospodarowania gruntami we wsi Przecław. Rolnicy mają ułatwiony dostęp do swoich pól uprawnych, a dzięki odbudowie melioracji nie męczą się z lokalnymi podtopieniami. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

16 PRZYKŁADY REALIZACJI OPERACJI WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE POWIAT GMINA: przeworski Kańczuga TYTUŁ OPERACJI: Scalanie gruntów wsi Łopuszka Mała w gminie Kańczuga BENEFICJENT: Starostwo Powiatowe w Przeworsku RZESZÓW Łopuszka Mała Całkowity koszt operacji: ,52 zł Wkład z EFRROW: ,27 zł OPIS OPERACJI: Realizacja operacji, na obszarze 340,41 ha, zapewniła poprawę struktury przestrzennej gospodarstw rolnych, umożliwiła racjonalne ukształtowanie rozłogów gruntów, dostosowanie granic nieruchomości do systemu urządzeń melioracji wodnych, dróg oraz rzeźby terenu. Postępowanie scaleniowe obejmowało 111 gospodarstw rolnych. Przy okazji postępowania wydzielono grunty niezbędne na cele związane z realizacją infrastruktury technicznej i społecznej, dzięki czemu nie zaistniała potrzeba stosowania procedur wywłaszczeniowych. Dzięki realizacji operacji zmniejszono liczbę działek, co wpłynęło pozytywnie na poprawę efektywności gospodarowania, m.in. poprzez zmniejszenie kosztów transportu oraz ułatwienie mechanizacji upraw polowych. Każda z działek poscaleniowych uzyskała dostęp do urządzeń infrastruktury technicznej. Czas trwania operacji: wrzesień 2009 r. kwiecień 2013 r. Realizacja operacji pozwoliła poprawić strukturę przestrzenną ponad 100 gospodarstw rolnych na terenie gminy Kańczuga. Wytyczono i urządzono funkcjonalną sieć dróg dojazdowych do gruntów rolnych i zabudowań gospodarczych, co pozytywnie wpłynęło na ekonomikę prowadzenia gospodarstw i ułatwiło gospodarowanie. Dodatkowo, w ramach operacji, dokonano wydzielenia, bez procedury wywłaszczeniowej, niezbędnych gruntów na cele infrastruktury technicznej i społecznej w ramach postępowania scaleniowego. Zakończona operacja stanowi inspirację dla innych potencjalnych wnioskodawców do podejmowania tego typu aktywności. W TRAKCIE REALIZACJI FOT. ARCHIWUM UMWP. 14

17 PRZYKŁADY REALIZACJI OPERACJI WOJEWÓDZTWO PODLASKIE TYTUŁ OPERACJI: Realizacja projektu scalania gruntów obiektu Ostrożany I w zakresie zagospodarowania poscaleniowego w gminie Grodzisk i Drohiczyn POWIAT GMINY: siemiatycki Grodzisk i Drohiczyn BENEFICJENT: Starostwo Powiatowe w Siemiatyczach OPIS OPERACJI: Celem operacji było urządzenie funkcjonalnej, dostosowanej do współcześnie stosowanych maszyn rolniczych, sieci dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych, m.in. poprzez zmianę ich nawierzchni i wybudowanie przepustów. W ramach zagospodarowania poscaleniowego wybudowano lub przebudowano drogi dojazdowe do pól, w tym 9,33 km dróg o nawierzchni bitumicznej oraz 12,28 km dróg o nawierzchni żwirowej. Powierzchnia gospodarstw objętych postępowaniami scaleniowymi wyniosła 2075 ha, natomiast łączna powierzchnia gruntów objętych postępowaniami scaleniowymi 2122 ha. Na cele infrastruktury technicznej wydzielono powierzchnię o wielkości 57 ha. Ostrożany BIAŁYSTOK Całkowity koszt operacji: ,98 zł Wkład z EFRROW: ,02 zł Czas trwania operacji:... październik 2010 r. październik 2011 r. PRZED REALIZACJĄ Realizacja operacji pozwoliła na poprawę struktury przestrzennej gospodarstw rolnych, zmniejszenie liczby działek ewidencyjnych w poszczególnych gospodarstwach, wytyczenie funkcjonalnej sieci dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych oraz wydzielenie, w ramach postępowania scaleniowego, gruntów niezbędnych na cele infrastruktury technicznej i społecznej. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

18 16

19 NOTATKI Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

20 NOTATKI 18

21 WAŻNE INSTYTUCJE DLA PROW INSTYTUCJA ZARZĄDZAJĄCA: MINISTER ROLNICTWA I ROZWOJU WSI Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi AGENCJA PŁATNICZA: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa PODMIOTY WDRAŻAJĄCE: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Samorządy Województw: Dolnośląskie: Kujawsko-Pomorskie: Lubelskie: Lubuskie: Łódzkie: Małopolskie: Mazowieckie: Opolskie: Podkarpackie: Podlaskie: Pomorskie: Śląskie: Świętokrzyskie: Warmińsko-Mazurskie: Wielkopolskie: Zachodniopomorskie: Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

22 20

23

24 Dobre praktyki w ramach działań samorządowych PROW Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Publikacja współfinansowana za środków Unii Europejskiej w ramach pomocy technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Publikacja opracowana w Departamencie Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Instytucja Zarządzająca ISBN Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi