Safety Evaluation Tool

Transkrypt

1 SET Przewodnik po programie Safety Evaluation Tool Bezpieczeństwo funkcjonalne maszyn i systemów Answer for Industry.

2 Safety Safety Evaluation Evaluation Tool Tool - przewodnik - przewodnik 1. Wstęp 1 Dostęp do Safety Evaluation Tool Aby uzyskać dostęp do narzędzia SET, które jest programem działającym on-line naleŝy wejść na stronę internetową lub na i wybrać z lewego menu bocznego odnośnik Safety Evaluation Tool. 2 Rejestracja / logowanie jeśli jesteśmy tu po raz pierwszy, wypełniamy formularz rejestracyjny i otrzymujemy hasło dostępu na podany posiadając login i hasło, logujemy się do programu jeśli nie pamiętasz hasła kliknij na Forgotten your Password i postępuj zgodnie z podanymi instrukcjami

3 3 Środowisko pracy obszary 1. Główne przyciski : File daje moŝliwość ładowania, importu, zapisu projektu Project umoŝliwia wybór projektu, obszaru, funkcji Copy selection uŝywany w celu kopiowania danych Paste selection uŝywany w celu wklejania danych Delete selection uŝywany w celu kasowania danych Create report uzywany w celu generowania raportu Options aktywuje wyświetlanie projektu w formie drzewa Getting Started link do przewodnika po SET Terms link do zasad poprawnego projektowania Forum link do forum on-line poświęconego SET 2. Biblioteka z gotowymi przykładami 3. Przestrzeń robocza, w której podajemy potrzebne dane 4. Sekcja wyświetlająca zalogowanego uŝytkownika 5. Składniki naszego projektu 4 Biblioteka przykładowych projektów Korzystając z biblioteki przykładowych projektów, moŝemy je kopiować bezpośrednio do naszego projektu lub wykorzystać poszczególny podsystem, część podsystemu sterowania kopiując a następnie wklejając w odpowiedni poziom do naszej funkcji bezpieczeństwa

4 2. Praca z programem 5 Tworzenie nowego projektu Aby utworzyć nowy projekt naleŝy wybrać User Project a następnie wcisnąć przycisk. Wybieramy normy zgodnie z którymi chcemy projektować nasz układ Alternatywnie moŝemy rozpocząć klikając na menu górne wybierając Project a następnie standard ISO lub IEC Opis projektu W celu poprawnej dokumentacji zapisujemy najwaŝniejsze dane naszego projektu takie jak: nazwa projektu, dane projektanta, dane osoby sprawdzającej, itp

5 7 Obszar bezpieczeństwa Kolejnym krokiem jest stworzenie nowego obszaru bezpieczeństwa w naszym projekcie w tym celu naleŝy kliknąć na Obszar bezpieczeństwa, który będziemy rozpatrywać jest to część naszej maszyny/systemu, którego tyczyć będzie się dalsza analiza 8 Opis obszaru bezpieczeństwa W celu przejrzystości naszego projektu dzielimy maszynę na mniejsze obszary bezpieczeństwa dla których dokładniej moŝemy określić potencjalne ryzyko Obszary te dokładnie opisujemy w celu prawidłowej dokumentacji, przejrzystości oraz przydatności raportu

6 9 Definiowanie funkcji bezpieczeństwa Klikając na tworzymy nową funkcję bezpieczeństwa, dla której musimy określić tzw. łańcuch bezpieczeństwa czyli zadeklarować w jaki sposób realizowana jest detekcja, ocena i reakcja w danej funkcji bezpieczeństwa detekcja część podsystemu odpowiadająca za poinformowanie o sytuacji niebezpiecznej np. stop awaryjny, krańcówka, itp. ocena urządzenie monitorujące elementy detekcji oraz sygnalizujące do elementów reakcji reakcja element wykonawczy, który wyłącza, rozłącza, zatrzymuje, blokuje maszynę w celu zminimalizowania niebezpieczeństwa Do wyboru mamy 4 kombinacje łańcucha bezpieczeństwa Wybieramy jeden z nich i zatwierdzamy klikając OK. 10 Opis funkcji bezpieczeństwa Dla funkcji bezpieczeństwa powinniśmy stworzyć opis zawierający jej nazwę, tryb pracy którego tyczy się dana funkcja (np. tryb manualny), dane osoby sprawdzającej, status pracy nad daną funkcją, itp.

7 11 Określenie wymaganego poziomu PL lub SIL JeŜeli mamy informacje jaki poziom bezpieczeństwa musi być spełniony dla funkcji bezpieczeństwa moŝemy zaznaczyć odpowiedni poziom PL lub SIL W przypadku gdy nie mamy określonej kategorii bezpieczeństwa lub teŝ chcemy w raporcie końcowym zawrzeć informację dlaczego określiliśmy dany poziom PL lub SIL moŝemy kliknąć w i przeprowadzić ocenę ryzyka Gdy nie mamy informacji o poziomie nienaruszalności bezpieczeństwa naleŝy określić kategorię bezpieczeństwa jaką funkcja musi spełniać pomagają nam w tym grafy ryzyka 12 Graf ryzyka zgodny z IEC Określamy potencjalny rozmiar szkód Se Ustalamy punkty dla częstotliwości Fr, prawdopodobieństwa Pr, zapobiegania Av Sumujemy punkty aby określić klasę Cl Punkt przecięcia Se oraz Cl określa poziom SIL

8 13 Graf ryzyka zgodny z ISO Definiujemy parametry ryzyka takie jak: - cięŝkość urazu (uraz lekki/cięŝki) - częstotliwość naraŝenia (rzadko/często) - zapobieganie (moŝliwe/prawie niemoŝliwe) Przechodząc przez graf ryzyka wyznaczamy Wymagany Poziom Zapewnienia Bezpieczeństwa PL 14 Łańcuch bezpieczeństwa Po zdefiniowaniu poziomu bezpieczeństwa jaki musimy zapewnić naleŝy wypełnić parametry urządzeń zgodnie z wcześniej określonym łańcuchem bezpieczeństwa W tym celu wchodzimy na menu boczne, wybieramy jedno z ogniw łańcucha (detekcja, ocena, reakcja) i uzupełniamy parametry w przestrzenii roboczej programu Gdy brakuje danych lub są one wypełnione nieprawidłowo dla danej grupy pokazywany jest piktogram

9 15 Detekcja główne załoŝenia Rodzaj elementu detekcji określamy czy nasze urządzenie jest certyfikowane i ma określony SIL lub wybieramy opcje brak certyfikatu i podajemy wymagane parametry urządzenia Określenie architektury systemu 1 kanałowa w przypadku architektury kategorii 1,2 lub 2 kanałowa gdy musimy stosować architekturę kategori 3 lub 4 Liczba urządzeń w przypadku wyboru architektury 2 kanałowej naleŝy określić czy stosujemy jedno czy dwa urządzenia odpowiedzialne za detekcję Wybór producenta urządzenia: Siemens lub inny producent 16 Detekcja wybór komponentu Siemens W przypadku wyboru komponentu marki Siemens moŝemy wybrać w kolejnych krokach interesujący nas element np. - rodzina SIRIUS elementy sygnalizacyjne jak stop awaryjny lub elementy detekcji jak wyłącznik pozycyjny - rodzina SINUMERIK np. panel kontrolny maszyny Następnie zawęŝamy wybór aŝ do szczegółowego wskazania produktu Program automatycznie ze swojej bazy danych załaduje współczynniki niezawodnościowe (takie jak B10, λd i inne) dla wybranego elementu

10 17 Detekcja wybór komponentu innego producenta Wybierając innego producenta niŝ Siemens, naleŝy wybrać który współczynnik niezawodnościowy (Faultrate calculate) chcemy brać pod uwagę a następnie odczytać go z karty katalogowej producenta i wpisać w odpowiednie miejsca Warto równieŝ podać w opisie nazwę producenta oraz numer zamówieniowy 18 Pokrycie diagnostyczne Kolejnym waŝnym krokiem jest określenie pokrycia diagnostycznego dla naszego systemu Aby łatwiej nam było oszacować pokrycie diagnostyczne moŝemy skorzystać z pomocy klikając na i zaznaczając to pole które odzwierciedla nasz łańcuch bezpieczeństwa

11 19 Uszkodzenia spowodowane wspólną przyczyną Wybierając architekturę 2-kanałową musimy określić tzw. CCF aby to zrobić wybieramy wartość z rozwijanego drzewka lub określamy klikając w Gdy w skład naszego elementu oceny wchodzi np. stop awaryjny lub wyłącznik pozycyjny musimy to zaznaczyć wybierając go z rozwijanej listy 20 Aktualna ocena nienaruszalności bezpieczeństwa W trakcie wypełniania danych dla naszego łańcucha moŝemy analizować aktualną ocenę nienaruszalności bezpieczeństwa W przypadku gdy nie spełniamy załoŝonego poziomu nienaruszalności pojawia się piktogram oraz podświetlanie współczynnika PFHD zmienia barwę na kolor czerwony, pojawia się równieŝ stosowny komunikat z opisem problemu

12 21 Wybór elementów oceny Kolejną czynnością jest wybór elementów oceny, w tym celu musimy w drzewku przy Evaluation wybrać zakładkę Logic group a następnie wybieramy odpowiednie produkty Wybierając części systemu sterowania odpowiedzialne za ocene zadziałania w przypadku wykrycia zagroŝenia w naszym systemie bezpieczeństwa, tak jak wcześniej jest moŝliwość wyboru urządzeń firmy Siemens jak równieŝ urządzeń innej firmy pamiętając w takim przypadku aby uzupełnić współczynniki niezawodnościowe 22 Wybór elementów reakcji Ostatnim elementem, który musimy określić w łańcuchu bezpieczeństwa jest element wykonawczy taki jak np.: napęd, stycznik, rygiel itp., aby określić parametry tego elementu musimy kliknąć na drzewko i wejść kolejno do REACTION a następnie do Actuator group Podobnie jak dla elementów detekcji musimy podać czy nasze urządzenie jest certyfikowane czy nie, jaka jest architektura układu, jaka jest ilość urządzeń oraz naleŝy określić pokrycie diagnostyczne W przypadku wyboru architektury 2-kanałowej naleŝy pamiętać o uzupełnieniu danych dla kaŝdego kanału osobno

13 23 Częstotliwość pracy urządzeń WaŜnym parametrem zarówno dla elementu detekcji jak i reakcji jest częstotliwość jego pracy, z racji iŝ wpływa to znacząco na określenie Ŝywotności tego urządzenia a co za tym idzie prawdopodobieństwa wystąpienia jego awarii 24 Osiągnięty wynik Po określeniu wszystkich elementów związanych z łańcuchem bezpieczeństwa naszej funkcji, przechodzimy do głównego widoku funkcji klikając na jej nazwę w tym przypadku Emergency stop no1 W głównym oknie programu moŝemy zobaczyć osiągnięty poziom nienaruszalności, który spełnia łańcuch bezpieczeństwa dla którego określiliśmy wszystkie dane JeŜeli poziom nienaruszalności jest co najmniej na takim poziomie jak załoŝyliśmy go na początku to wynik podświetla się na kolor zielony, w przeciwnym wypadku jest to kolor czerwony, program poinformuje nas równieŝ Ŝe funkcja nie spełnia załoŝonego poziomu nienaruszalności

14 3. Podsumowanie 25 Generowanie raportu Aby wygenerować raport z opisem naleŝy kliknąć w przycisk a następnie zapisać raport w pliku *.pdf, który naleŝy przechowywać przez 10 lat 26 Zachowanie projektu W celu edycji projektu w przyszłości lub późniejszego wykorzystania, naleŝy go zapisać korzystając z opcji File -> Save Project. Aby skorzystać z niego w przyszłości Wystarczy uŝyć opcji Import i moŝna ponownie na nim pracować

15 Siemens Sp. z o.o Sektor Industry IA CE Warszawa ul. Żupnicza 11 tel.: fax.: sirius.pl@siemens.com