fot. Marceli Ślusarczyk jaskinie i skały

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "fot. Marceli Ślusarczyk jaskinie i skały www.przyrodaiczlowiek.pl"

Teresa Sawicka
8 lat temu
Przeglądów:

1 fot. Marceli Ślusarczyk 2016 jaskinie i skały

2 Strefa przyotworowa większo ci jaskiń posiada rozproszone wiatło, większe wahania wilgotno ci i temperatury w stosunku do wnętrza oraz warunki sprzyjające powstawaniu nacieków lodowych w zimie, fot. Marcin Gola Warunki rodowiska jaskiniowego sprzyjają wytrącaniu się węglanu wapnia kalcytu. W niewielkich zagłębieniach spągu jaskini, do których woda intensywnie kapie ze stropu, tworzą się polewy naciekowe i perły jaskiniowe, fot. Andrzej Tyc

3 Wyżyna Krakowsko-Częstochowska to jeden z najważniejszych obszarów występowania jaskiń w Polsce. Znajduje się tu ponad 1500 jaskiń i schronisk. Wiele z nich stanowi ważne siedlisko przyrodnicze i zimowe schronienie dla licznych zwierząt, fot. Marceli lusarczyk Nocek Natterera Myotis nattereri jeden z najczęstszych gatunków nietoperzy w jaskiniach Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Na fotograii osobnik tuż przed odlotem na polowanie, fot. Krzysztof Pierzgalski

4 Jaskinie charakteryzują warunki rodowiska zdecydowanie odmienne od powierzchniowych są pozbawione naturalnego wiatła, mają zwykle wyższą wilgotno ć powietrza oraz mniejszy gradient zmian wilgotno ci i temperatury, fot. Marceli lusarczyk Szklarka limak z rodzaju Oxychilus, przedstawiciel trogloksenów, czyli gatunków wykorzystujących jaskinie jako schronienia w okresie niesprzyjających warunków atmosferycznych na powierzchni, fot. Marceli lusarczyk

5 Skalnica gronkowa Saxifraga paniculata, relikt polodowcowy, ro nie na półkach i w szczelinach skalnych wapiennych ostańców górujących ponad lasem, fot. Marceli lusarczyk Kra nik purpuraczek Zygaena purpuralis na kwiatostanie przelotu pospolitego Anthyllis vulneraria, jeden z gatunków zapylających kwiaty muraw kserotermicznych i naskalnych, fot. Marceli lusarczyk

6 Kwitnący okaz rojownika pospolitego Jovibarba sobolifera, rosnącego na półkach skalnych i w szczelinach skałek jeden z chronionych gatunków muraw naskalnych Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, fot. Marceli lusarczyk Skałami, w których rozwinęły się jaskinie i skałki Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej są wapienie górnojurajskie skały osadowe pochodzenia organicznego. Skamieniałe gąbki lub ich fragmenty są częstym elementem budującym te skały, fot. Andrzej Tyc

7 Ostaniec wapienny z mozaiką ro linno ci, charakterystycznej dla chronionych prawnie siedliskś murawy naskalne (6210-1) oraz wapienne ciany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis (8210) jego wiatłolubnego wariantu, fot. Marceli lusarczyk Kuliboda Sphaerophoria scripta na kwiatostanie pajęcznicy gałęzistej Anthericum ramosum, jeden z gatunków zapylających kwiaty muraw kserotermicznych i naskalnych, fot. Marceli lusarczyk

8 Przytulia krakowska Galium cracoviense, endemit Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, ro nie na półkach i w szczelinach skalnych nasłonecznionych ostańców wapiennych, fot. Marceli lusarczyk Dzwonek okrągłolistny Campanula rotundifolia ro nie na skałkach oraz u ich podnóża, fot. Andrzej Tyc

9 Paproć zanokcica murowa Asplenium ruta-muraria jest dominującym gatunkiem charakterystycznym dla wiatłolubnego wariantu chronionego prawnie siedliskaś wapienne ciany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis (8210). Występuje często na cianach skalnych, gdzie uprawiana jest wspinaczka skalna, fot. Andrzej Tyc Rozchodnik ostry Sedum acre jest częstym gatunkiem muraw naskalnych na wapiennych ostańcach Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, fot. Andrzej Tyc

10 Najbardziej znanymi mieszkańcami jaskiń są przedstawiciele trogloksenów (zwierząt pojawiających się w nich w okresie niesprzyjających warunków atmosferycznych na zewnątrz)ś motyle, pająki, limaki, ale również ssaki, w tym nietoperze, fot. Marcin Gola Para borsuków europejskich Meles meles w pobliżu nory. Zwierzęta te często wykorzystują niedostępne dla człowieka szczeliny w skałach wapiennych, usuwając z nich osady i adaptując je na swoje kwatery, fot. Krzysztof Pierzgalski

11 Nocki duże Myotis myotis należą do nietoperzy wybierających jaskinie Wyżyny Krakowsko- Częstochowskiej do odbycia hibernacji oraz do rozrodu, fot. Marceli lusarczyk Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej stanowią ważną ostoję zimowych kolonii podkowca małego Rhinolophus hipposideros, fot. Marceli lusarczyk

12 Na północnych cianach skalnych oraz w ocienionych szczelinach występuje cieniolubny wariant chronionego prawnie siedliskaś wapienne ciany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis (8210). Dużą rolę odgrywają tu paprocie zanokcica skalna Asplenium trichomanes i paprotnica krucha Cystopteris fragilis oraz mech miechera kędzierzawa Neckera crispa, fot. Marceli lusarczyk Języcznik zwyczajny Phyllitis scolopendrium jest rzadkim na Wyżynie Krakowsko- Częstochowskiej, ci le chronionym gatunkiem paproci rosnącym w zacienionych partiach wapiennych ostańców, fot. Marceli lusarczyk

13 Jaskinie zlokalizowane w lasach li ciastych są często wykorzystywane przez popielicowate (głównie popielice i orzesznice) drobne gryzonie objęte w Polsce ochroną gatunkową. Zwierzęta gromadzą w nich zapasy pożywienia, a czasem odbywają w nich sen zimowy, fot. Andrzej Tyc Orzesznica leszczynowa Muscardinus avellanarius jest w Polsce objęta cisłą ochroną gatunkową, fot. Marceli lusarczyk

Podobne dokumenty

8210 Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis

8210 Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis Metodyka badań Autor: Krzysztof Świerkosz fot. K. Kulpioski Za stanowisko 8210 uznawano pojedynczą ścianę skalną lub szereg ścian,