WYKONANIE PRZEPISÓW SANITARNYCH W ZAKRESIE PRODUKTÓW UBOCZNYCH POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO NIEPRZEZNACZONYCH DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. ZDROWIA I OCHRONY KONSUMENTÓW Dyrekcja F Biuro ds. Żywności i Weterynarii DG(SANCO)/8503/2006 GR wersja ostateczna WYKONANIE PRZEPISÓW SANITARNYCH W ZAKRESIE PRODUKTÓW UBOCZNYCH POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO NIEPRZEZNACZONYCH DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI KOŃCOWE SPRAWOZDANIE OGÓLNE Z 25 WIZYT KONTROLNYCH PRZEPROWADZONYCH W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH W 2004/2005 R. 13/09/

2 STRESZCZENIE Niniejsze sprawozdanie ogólne przedstawia przegląd wyników serii wizyt kontrolnych przeprowadzonych przez Biuro ds. Żywności i Weterynarii we wszystkich państwach członkowskich (PC) w 2004 i 2005 r. Wizyty służyły ocenie środków wprowadzonych w celu wykonania przepisów wspólnotowych dotyczących produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego (PUPZ) nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, określonych w rozporządzeniu (WE) nr 1774/2002 (rozporządzenie PUPZ) i prawodawstwie wspólnotowym opartym na tym rozporządzeniu oraz sprawdzeniu zgodności z przepisami dotyczącymi niektórych produktów zwierzęcych, które zgodnie z prawodawstwem wspólnotowym są uznane za niekwalifikujące się ( niezdatne ) do spożycia przez ludzi. Przeprowadzono serię wizyt kontrolnych, aby uzyskać rzetelne informacje dotyczące stanu wdrożenia nowych przepisów w PC i związanych z tym trudności. Wnioski ze sprawozdania są następujące: Ogólnie zapewniono podstawowe regulacje i infrastrukturę w celu postępowania z większością PUPZ zgodnie z rozporządzeniem PUPZ. Tym niemniej w związku z pewnymi niedociągnięciami zachodziłaby potrzeba dalszego udoskonalenia istniejących systemów, aby były w pełni zgodne z rozporządzeniem PUPZ. Generalnie kontrole urzędowe większości surowców kategorii 1 i 2 były zadawalające, jednak aby dać wystarczającą gwarancję, że obrót PUPZ wszystkich kategorii odbywa się wyłącznie dozwolonymi kanałami do czasu zezwolenia na ich wykorzystanie lub bezpieczne składowanie, zachodzi konieczność a) lepszego określenia obowiązków i lepszej współpracy między właściwymi organami (WO), b) udoskonalenia przepisów ustawowych i administracyjnych i c) udoskonalenia kontroli urzędowych w zakresie kategoryzacji i odtworzenia historii PUPZ. Ogólne sprawozdanie zawiera szereg wniosków i zaleceń, służących poprawie i dalszemu wzmocnieniu istniejących systemów przez PC. ii

3 SKRÓTY I TERMINOLOGIA SPECJALISTYCZNA STOSOWANE W SPRAWOZDANIU PUPZ Rozporządzenie PUPZ Surowce kategorii 1, 2 i 3 WO WOC HACCP MBM PC SRM Produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego określone w rozporządzeniu PUPZ Rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady Różne kategorie PUPZ zdefiniowane, odpowiednio, w art. 4, 5 i 6 rozporządzenia PUPZ. Właściwe organy Właściwe organy centralne Analiza zagrożeń i krytyczne punkty kontroli Mączka mięsno-kostna Państwa członkowskie Materiały szczególnego ryzyka iii

4 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE SCHEMAT SERII WIZYT KONTROLNYCH CEL I ZAKRES PODSTAWA PRAWNA WNIOSKI Z SERII WIZYT KONTROLNYCH ISTNIEJĄCA STRUKTURA POSTĘPOWANIA Z PUPZ (I INNYMI PRODUKTAMI POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO) NIEPRZEZNACZONYMI DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI WŁAŚCIWE ORGANY PRZEPISY USTAWOWE I ADMINISTRACYJNE STOSOWANIE WYMOGÓW ROZPORZĄDZENIA PUPZ W PRAKTYCE OGÓLNE WNIOSKI ZALECENIA ISTNIEJĄCA STRUKTURA POSTĘPOWANIA Z PUPZ (I INNYMI PRODUKTAMI POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO) NIEPRZEZNACZONYMI DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI WŁAŚCIWE ORGANY PRZEPISY USTAWOWE I ADMINISTRACYJNE STOSOWANIE WYMOGÓW ROZPORZĄDZENIA PUPZ W PRAKTYCE KOLEJNE KROKI... 6 ZAŁĄCZNIK I: GŁÓWNE USTALENIA... 8 I.1. ISTNIEJĄCA STRUKTURA POSTĘPOWANIA Z PUPZ (I INNYMI PRODUKTAMI POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO) NIEPRZEZNACZONYMI DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI... 8 I.2. WŁAŚCIWE ORGANY I.3. PRZEPISY USTAWOWE I ADMINISTRACYJNE I.4. STOSOWANIE WYMOGÓW ROZPORZĄDZENIA PUPZ W PRAKTYCE ZAŁĄCZNIK II: POSZCZEGÓLNE SERIE WIZYT KONTROLNYCH iv

5 1. WPROWADZENIE Prawodawstwo wspólnotowe dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego (PUPZ) (zwanych wówczas odpadami zwierzęcymi) zostało wprowadzone w 1990 r.; jego nadrzędnym celem jest zapewnienie, że przetwarzane produkty zwierzęce wykorzystywane do karmienia zwierząt gospodarskich nie zawierają czynników chorobotwórczych. Standardy przetwarzania były stopniowo podwyższane w odpowiedzi na obawę rozprzestrzenienia się gąbczastej encefalopatii bydła (BSE) przez paszę, co ostatecznie doprowadziło do zakazu lub ograniczenia wykorzystania przetworzonych produktów zwierzęcych w paszach. W konsekwencji w gospodarce PUPZ nastąpiło stopniowe przesunięcie; obecnie PUPZ nie stanowią już dodatkowej wartości, a w większości przypadków generują dodatkowe koszty związane z ich przetwarzaniem lub usuwaniem. Wspomniane okoliczności uwidoczniły potrzebę stworzenia nowych ram finansowych dla sektora PUPZ, które opracowano w formie rozporządzenia (WE) nr 1774/2002 ( 1, 2 ) (zwanego dalej rozporządzeniem PUPZ). PUPZ to produkty pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi, w tym tusze i części tusz, padłe zwierzęta, surowce odpadowe z rzeźni i odrzucone środki spożywcze zawierające surowce pochodzenia zwierzęcego 3. Wprowadzono podział na trzy kategorie PUPZ, zgodnie z którym kategoria 1 obejmuje surowce stanowiące najwyższe ryzyko, a kategoria 3 - najniższe 4. Ponadto zgodnie z wymogami rozporządzenia PUPZ PUPZ muszą być niezwłocznie przetworzone, wykorzystane lub usunięte w określonych zatwierdzonych zakładach, a przesyłkom muszą towarzyszyć dokumenty handlowe. 2. SCHEMAT SERII WIZYT KONTROLNYCH Niniejsze sprawozdanie ogólne stanowi przegląd wyników serii wizyt kontrolnych dotyczących PUPZ przeprowadzonych w 2004 i 2005 r. we wszystkich państwach członkowskich, jak zaplanowano w programie Biura ds. Żywności i Weterynarii. Po każdej wizycie kontrolnej sporządzono sprawozdanie zawierające szczegółowe ustalenia. PC zostały wezwane do podjęcia działań w celu zaradzenia wykrytym niedociągnięciom. 3. CEL I ZAKRES Cele wizyt kontrolnych były następujące: 1. ocena środków wprowadzonych w celu wykonania przepisów UE dotyczących PUPZ ustanowionych w rozporządzeniu PUPZ i opartym na nim prawodawstwie UE, w szczególności w odniesieniu do istniejących systemów postępowania z PUPZ i ich kontroli urzędowych, oraz sprawdzenie zgodności z przepisami dotyczącymi pewnych produktów pochodzenia zwierzęcego, które (1) Akty prawne cytowane w niniejszym dokumencie odnoszą się, w stosownych przypadkach, do ostatnio zmienionej wersji. (2) Rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 października 2002 r. ustanawiające przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi; Dz.U. L 273 z , str. 1. (3) Dokładna definicja w art. 2 rozporządzenia PUPZ. (4) Różne kategorie PUPZ są zdefiniowane, odpowiednio, w art. 4 do 6 rozporządzenia PUPZ. 1

6 zgodnie z przepisami ustanowionymi w prawodawstwie UE uznaje się za niekwalifikujące się ( niezdatne ) do spożycia przez ludzi. Zakres wizyt kontrolnych: a) obejmował ogólne elementy istniejących systemów postępowania z PUPZ i kontroli urzędowych przeprowadzanych w przypadku PUPZ (i innych produktów niezdatnych do spożycia przez ludzi) oraz b) przegląd i sprawdzenie ich działania m.in. zdolności właściwych organów (WO) do sprawdzania prawidłowego obrotu i przeznaczenia danego PUPZ (i innych produktów niezdatnych do spożycia przez ludzi) na terytorium UE. Wizyty kontrolne koncentrowały się również na odtworzeniu historii tych produktów od chwili, odpowiednio, ich produkcji, uznania za niezdatne lub przywozu, do czasu ich usunięcia lub zezwolenia na ich wykorzystanie. 4. PODSTAWA PRAWNA Wizyty kontrolne zostały przeprowadzone na mocy ogólnych przepisów prawodawstwa wspólnotowego, a w szczególności: art. 27 rozporządzenia PUPZ; decyzji Komisji 98/139/WE z dnia 4 lutego 1998 r., ustanawiającej niektóre szczegółowe zasady dotyczące kontroli na miejscu, przeprowadzanych w dziedzinie weterynarii przez ekspertów Komisji w państwach członkowskich( 5 ). 5. WNIOSKI Z SERII WIZYT KONTROLNYCH Główne ustalenia z serii wizyt kontrolnych i szczegółowe informacje dotyczące PC, w którym odbyto wizyty kontrolne, są określone, odpowiednio, w załączniku I i w załączniku II do niniejszego sprawozdania: 5.1. ISTNIEJĄCA STRUKTURA POSTĘPOWANIA Z PUPZ (I INNYMI PRODUKTAMI POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO) NIEPRZEZNACZONYMI DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI Celem rozporządzenia PUPZ jest zapewnienie, że obrót różnymi kategoriami PUPZ do czasu ich bezpiecznego usunięcia lub wykorzystania odbywa się tylko określonymi dozwolonymi kanałami, a w szczególności, że PUPZ nie są wprowadzane do (ludzkiego) łańcucha żywnościowego; jedynie te PUPZ, które nie będą stanowić zagrożenia dla zdrowia zwierząt lub zdrowia publicznego, mogą być wprowadzane do (zwierzęcego) łańcucha żywnościowego. W tym celu PC (art. 3) są zobowiązane, indywidualnie lub wspólnie, zadbać o to, aby istniały odpowiednie regulacje i należyta infrastruktura, umożliwiające spełnienie wymogów dotyczących gromadzenia, transportu, przechowywania, postępowania, przetwarzania, wykorzystania i usuwania różnych kategorii PUPZ i otrzymywanych z nich produktów. Stwierdzono, że zgodnie z wymogami praktycznie wszystkie PC posiadają podstawowe regulacje i infrastrukturę. Tym niemniej w niektórych PC stwierdzono niedociągnięcia dotyczące możliwości utylizacji/spalania, istniejących regulacji dotyczących sektorów mleka i handlu żywnością, detalicznego i hurtowego, oraz gromadzenia i usuwania padłych zwierząt. Dlatego też potrzebne jest dalsze (5) Dz.U. L 38 z , str

7 udoskonalenie istniejących systemów, aby mogły zostać uznane za w pełni zgodne z rozporządzeniem PUPZ. 5.2 WŁAŚCIWE ORGANY Szeroki zakres rozporządzenia PUPZ, jego liczne wymogi oraz złożoność odnośnych łańcuchów wiązały się z dodatkowymi czynnościami i dodatkowym obciążeniem dla WO, przez co istnieje prawdopodobieństwo, że za wykonanie rozporządzenia PUPZ nie odpowiada tylko jeden organ. Na przykład oprócz głównych WO odpowiedzialnych za PUPZ zaangażowane są również WO odpowiedzialne za higienę żywności i mięsa, lokalne organy, organy ds. ochrony środowiska itd. Wynika to z następujących powodów: i) PUPZ mogą pochodzić z różnych miejsc, na przykład z gospodarstw rolnych, punktów kontroli granicznej, rzeźni i zakładów rozbioru, zakładów produkujących żywność, handlarzy detalicznych itd. (art. 4 do 6); ii) jednostki, w których można zajmować się lub usuwać PUPZ mają zdecydowanie odmienny charakter, na przykład zakłady pośrednie, wytwórnie biogazu, zakłady tłuszczowe, techniczne i przetwórcze, spalarnie, miejsca składowania itd. (art. 4 do 6); zakłady te mogą być zatwierdzane na różnej podstawie prawnej (na przykład dyrektywa 2000/76/WE 6 dla spalarni i współspalarni); oraz iii) są przypadki, w których ogólne ograniczenie wykorzystania niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego jest ustanowione w rozporządzeniu PUPZ, ale nie są w nim uregulowane inne dozwolone zastosowania tego samego produktu, na przykład odpady gastronomiczne, których wykorzystanie do karmienia zwierząt gospodarskich (art. 22 ust. 1 lit. b)) jest zabronione, chociaż niektóre zastosowania odpadów gastronomicznych nie są objęte rozporządzeniem PUPZ (art. 1 ust. 2 lit. e)). W konsekwencji sytuacja ta stanowi wyzwanie dla PC, które muszą zadbać o to, aby obowiązki każdego WO były jasno określone i zrozumiałe w celu uniknięcia luk w systemie kontroli urzędowych oraz zapewnić skuteczny przepływ informacji między WO i odpowiednie szkolenia dla całego odnośnego personelu. Stwierdzono, że we wszystkich PC obowiązki związane z łańcuchem PUPZ powierzono różnym WO, ale nie zawsze były one odpowiednio określone. Skuteczne kontrole urzędowe łańcucha PUPZ były w wielu przypadkach utrudnione ze względu na: i) luki lub pokrywanie się obowiązków; ii) niewystarczającą koordynację i współpracę między odnośnymi WO, w szczególności między organami ds. ochrony środowiska i innymi WO; iii) niewystarczające przeszkolenie i niewystarczającą wiedzę WO; oraz iv) niewystarczające zasoby ludzkie. Dlatego istnieje potrzeba poprawy różnych regulacji między różnymi WO w celu zapewnienia skutecznych kontroli urzędowych PRZEPISY USTAWOWE I ADMINISTRACYJNE Rozporządzenie PUPZ ma bezpośrednie zastosowanie we wszystkich PC. Tym niemniej jego wykonanie często zależy od istnienia przepisów krajowych, takich jak przepisy zezwalające danemu WO na dokonywanie przewidzianych kontroli w określony sposób. Na przykład zgodnie z art. 26 ust. 2 PC są zobowiązane do przeprowadzania regularnych inspekcji zakładów PUPZ, których częstotliwość zależy od wielkości zakładu, rodzaju wytwarzanych produktów, oceny ryzyka i oferowanych gwarancji zgodnie z zasadami systemu analizy zagrożeń i (6) Dyrektywa 2000/76/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 grudnia 2000 r. w sprawie spalania odpadów; Dz.U. L 332 z , str

8 krytycznych punktów kontroli (HACCP). Ponadto z uwagi na złożoność rozporządzenia PUPZ i zważywszy, że powinno ono mieć zastosowanie od dnia 1 maja 2003 r. (tj. sześć miesięcy po jego wejściu w życie z dniem 1 listopada 2002 r.) stworzono kilka odstępstw i środków przejściowych w celu umożliwienia jego sprawnego wprowadzenia. Stwierdzono, że w większości PC istniały przepisy wykonawcze ustawowe i administracyjne. Tym niemniej te przepisy krajowe nie zawsze były opracowane na czas albo nie w pełni odpowiadały wymogom rozporządzenia PUPZ, co w niektórych przypadkach mogło wpłynąć na jego prawidłowe wykonanie. Z drugiej strony niektóre wymogi dotyczące PUPZ wprowadzone w przepisach krajowych PC były bardziej restrykcyjne od wymogów określonych w rozporządzeniu PUPZ. We wszystkich PC opracowano przepisy dotyczące kontroli urzędowych, ale zachodziła potrzeba udoskonalenia ich planowania w celu zapewnienia zgodności z zasadami określonymi w art. 26 ust. 2 rozporządzenia PUPZ (patrz wyżej). PC w znacznym stopniu korzystały z dostępnych odstępstw i środków przejściowych. Tym niemniej nie zawsze były one właściwie stosowane, a w kilku przypadkach wymogi nie zostały spełnione, co mogłoby stanowić przeszkodę w wysiłkach na rzecz zapewnienia prawidłowego obrotu PUPZ, a mianowicie w odniesieniu do karmienia niektórych zwierząt PUPZ, usuwania wycofanych środków spożywczych oraz zakopywania lub spopielania PUPZ na terenach odosobnionych STOSOWANIE WYMOGÓW ROZPORZĄDZENIA PUPZ W PRAKTYCE Stosowanie wymogów rozporządzenia PUPZ przez podmioty wewnątrz łańcucha Głównymi elementami rozporządzenia PUPZ, które podmioty są zobowiązane wykonać, są elementy dotyczące odpowiedniej kategoryzacji PUPZ zgodnie z art. od 4 do 6 i wymogami dotyczącymi oznakowania, dokumentacji i rejestracji, jak określono w załączniku II do rozporządzenia PUPZ; wymogi te mają szczególnie znaczenie dla zapewnienia odtwarzalności historii produktu wewnątrz łańcucha PUPZ Zadania te musiały być zrealizowane w sektorach, które były obeznane z wykonaniem poprzednich przepisów dotyczących postępowania z odpadami zwierzęcymi 7, jak również w innych sektorach, które nie miały doświadczenia w tym zakresie. Stwierdzono, że w ponad połowie PC postępowanie z większością PUPZ było w znacznej mierze zgodne z rozporządzeniem PUPZ. Tym niemniej wymogi nie były konsekwentnie stosowane, często ze względu na brak świadomości podmiotów, zwłaszcza w sektorach mleka i handlu żywnością, detalicznego i hurtowego. W celu poprawy odtwarzania historii produktu należy rozwiązać problem wspomnianych niedociągnięć, w szczególności w odniesieniu do kategoryzacji, oznakowania i dokumentów handlowych. Stosowanie systemu zatwierdzania dla zakładów PUPZ Różne rodzaje zakładów wymagają zatwierdzenia zgodnie z rozporządzeniem PUPZ, jak określono w art. od 10 do 15 i w art. od 17 do 18. W szczególności (7) Dyrektywa Rady 90/667/EWG z dnia 27 listopada 1990 r. ustanawiająca przepisy weterynaryjne w zakresie usuwania i przetwarzania odpadów zwierzęcych, wprowadzania ich na rynek oraz zapobiegania obecności czynników chorobotwórczych w paszach zwierzęcego i rybiego pochodzenia oraz zmieniająca dyrektywę 90/425/EWG; Dz.U. L 363 z , str

9 zakłady pośrednie i przetwórcze muszą wprowadzić system wewnętrznych kontroli opracowany zgodnie z zasadami HACCP (art. 25), a zakłady przetwórstwa muszą posiadać zezwolenie, jak określono w rozdziale V załącznika V do rozporządzenia PUPZ. Stwierdzono, że w większości PC wprowadzono systemy zatwierdzające zakłady PUPZ zgodnie z rozporządzeniem PUPZ. W wielu przypadkach proces wydawania zatwierdzenia nie był jeszcze zakończony i niektóre wymogi dotyczące wewnętrznych kontroli, programów kontrolnych i zatwierdzania zakładów przetwórczych nie zawsze były spełnione przed przyznaniem zatwierdzenia. Dlatego potrzebne są dalsze wysiłki w celu zatwierdzenia wszystkich PUPZ zgodnie z wymogami i w celu zagwarantowania, że w pełni spełniają odnośne kryteria rozporządzenia PUPZ. Stosowanie kontroli urzędowych i nadzoru wewnątrz łańcucha PUPZ Zgodnie z rozporządzeniem PUPZ WO w PC powinny przeprowadzać kontrole urzędowe w zakładach PUPZ w celu zapewnienia zgodności z jego wymogami (art. 26). Ponadto inne zakłady zajmujące się odpadami zwierzęcymi, które nie były ujęte w poprzednim prawodawstwie, obecnie podlegają pewnym wymogom rozporządzenia PUPZ, w związku z czym trzeba je kontrolować. PC mają też obowiązek sporządzić wykaz zatwierdzonych zakładów PUPZ, podając charakter prowadzonej działalności, i przesłać Komisji i innym PC kopię zaktualizowanej listy (art. 26 ust. 4) Stwierdzono, że w większości PC istniały systemy kontroli urzędowych łańcucha PUPZ, zapewniające w znacznej mierze zadowalające kontrole surowców kategorii 1 i większości surowców kategorii 2. Tym niemniej kontrole urzędowe nie mogły zagwarantować, że wszystkie PUPZ zostały prawidłowo przydzielone do danej kategorii i umożliwiały odtworzenie historii produktu, zwłaszcza w odniesieniu do sektorów mleka i handlu żywnością, detalicznego i hurtowego, nawozów organicznych i polepszaczy gleby oraz handlu między PC. Ponadto wykazy zakładów PUPZ nie zawsze mogły być wykorzystane jako skuteczne narzędzie zapewniające odpowiednie przekazywanie PUPZ, ponieważ w kilku przypadkach wykazy były niedokładne albo zostały niewłaściwie przekazane OGÓLNE WNIOSKI Ogólnie zapewniono podstawowe regulacje i infrastrukturę w celu postępowania z większością PUPZ zgodnie z rozporządzeniem PUPZ. Tym niemniej w związku z pewnymi niedociągnięciami zachodziłaby potrzeba dalszego udoskonalenia istniejących systemów, aby były w pełni zgodne z rozporządzeniem PUPZ. Generalnie kontrole urzędowe większości surowców kategorii 1 i 2 były zadawalające, ale aby dać wystarczającą gwarancję, że obrót PUPZ wszystkich kategorii odbywa się wyłącznie dozwolonymi kanałami do czasu zezwolenia na ich wykorzystanie lub bezpieczne usuwanie, zachodzi konieczność a) lepszego określenia odpowiedzialności i współpracy między odnośnymi właściwymi organami (WO), b) udoskonalenia przepisów ustawowych i administracyjnych oraz c) udoskonalenia urzędowych kontroli w zakresie kategoryzacji i odtworzenia historii PUPZ. 6. ZALECENIA Właściwe organy PC, w których odbyto wizyty kontrolne, zostały wezwane do dostarczenia szczegółowych informacji dotyczących podjętych i/lub planowanych 5

10 działań, w tym terminów ich zakończenia, w celu wykonania zaleceń sformułowanych w związku z wizytą kontrolną w ich kraju. Generalnie zalecenia koncentrowały się na poniższych aspektach: 6.1 ISTNIEJĄCA STRUKTURA POSTĘPOWANIA Z PUPZ (I INNYMI PRODUKTAMI POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO) NIEPRZEZNACZONYMI DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI Należy podjąć właściwe środki dla zapewnienia pełnej zgodności z ogólnymi obowiązkami ustanowionymi w art. 3 rozporządzenia PUPZ, a w szczególności w celu stworzenia odpowiednich regulacji i należytej infrastruktury PUPZ z sektorów mleka i handlu żywnością, detalicznego i hurtowego, gromadzenia i bezpiecznego usuwania padłych zwierząt oraz możliwości utylizacji/spalania WŁAŚCIWE ORGANY Należy jasno określić obowiązki wszystkich WO zaangażowanych w urzędowe kontrole łańcucha PUPZ i zapewnić skuteczną koordynację i współpracę między nimi. Należy podjąć kroki w celu zapewnienia wystarczających zasobów i przeszkolenia urzędników, aby mieli pełną wiedzę o odnośnych wymogach rozporządzenia PUPZ PRZEPISY USTAWOWE I ADMINISTRACYJNE Należy wprowadzić, w razie konieczności, odpowiednie przepisy wykonawcze zgodne z rozporządzeniem PUPZ. Należy zadbać o to, aby odstępstwa i środki przejściowe dozwolone na mocy rozporządzenia PUPZ były stosowane prawidłowo. Należy zadbać o to, aby przepisy dotyczące kontroli urzędowych uwzględniały zasady określone w art. 26 ust. 2 rozporządzenia PUPZ STOSOWANIE WYMOGÓW ROZPORZĄDZENIA PUPZ W PRAKTYCE Należy zapewnić terminowe zatwierdzanie zakładów i zadbać o to, aby zakłady te spełniały wymogi określone w rozdziale III i IV rozporządzenia PUPZ. Należy zadbać o opracowanie wykazów zakładów PUPZ i ich przekazanie zgodnie z przepisami art. 26 ust. 4 rozporządzenia PUPZ. Należy zagwarantować, że wszystkie sektory zaangażowane w łańcuchu PUPZ podlegają kontrolom urzędowym, w tym sektory mleka i handlu żywnością, detalicznego i hurtowego, nawozów organicznych i polepszaczy gleby oraz handlu między PC. Należy zapewnić zgodność z wymogami dotyczącymi kategoryzacji, oznakowania i dokumentacji handlowej zgodnie z przepisami art. 4 do 7 i załącznikiem II do rozporządzenia PUPZ. 7. KOLEJNE KROKI Po zakończeniu wizyt kontrolnych dla danego okresu Komisja podjęła szereg działań, aby pomóc PC w wykonaniu rozporządzenia PUPZ. W szczególności w sprawozdaniu dotyczącym PUPZ (COM(2005) 521 wersja ostateczna) z dnia 21 6

11 października 2005 r. dla Parlamentu i Rady 8 Komisja zobowiązała się pomóc PC w poprawie ich sytuacji poprzez wprowadzenie zmian w prawie w ramach komitologii i/lub procedury współdecyzji. Większość środków w ramach komitologii została wprowadzona; prace nad resztą środków dobiegają końca. Wniosek objęty procedurą współdecyzji jest przedmiotem dyskusji na poziomie technicznym. Przewiduje się, że w 2007 r. wniosek będzie przyjęty i przedłożony Parlamentowi i Radzie. W konsekwencji wnioski w sekcji 5 powinny być rozważone w kontekście powyższych zmian w prawie, które zostały niedawno wprowadzone w ramach komitologii lub będą wprowadzone w ramach procedury współdecyzji, dzięki czemu sytuacja mogła się poprawić lub prawdopodobnie ulegnie poprawie. Ponadto: Prowadzone są warsztaty szkoleniowe dla urzędników i podmiotów z sektora PUPZ. Pierwsze trzy warsztaty przewidziane na 2006 r. już się odbyły, spotykając się z uznaniem ze strony PC. Kilka następczych wizyt kontrolnych już się odbyło w tych PC, gdzie sytuacja wymaga szczególnej uwagi; kolejne wizyty są zaplanowane na okres Dzięki temu będzie można monitorować sytuację i uzyskać aktualny obraz sytuacji dotyczącej środków przedsięwziętych w celu wykonania rozporządzenia PUPZ. (8) Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady jest dostępne na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów: 7

12 ZAŁĄCZNIK I: GŁÓWNE USTALENIA I.1. ISTNIEJĄCA STRUKTURA POSTĘPOWANIA Z PUPZ (I INNYMI PRODUKTAMI POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO) NIEPRZEZNACZONYMI DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI I.1.1. Organizacja oddzielania, gromadzenia, transportu i przechowywania PUPZ Surowce kategorii 1 i większość surowców kategorii 2, gromadzonych razem lub oddzielnie, było razem przetwarzanych jako surowce kategorii 1 we wszystkich PC z wyjątkiem siedmiu PC. Obornik i treść przewodu pokarmowego (kategoria 2) były zazwyczaj gromadzone i przewożone oddzielnie. W sześciu PC nie zezwolono na odzyskiwanie skór z padłego bydła lub ograniczono je do młodych zwierząt. We wszystkich PC zakazano zakopywania padłego stada, ale w 15 PC 9 uczyniono wyjątek dla terenów odosobnionych, nagłych przypadków występowania chorób epizootycznych lub z innych powodów. Surowce kategorii 3 były w większości gromadzone oddzielnie od innych PUPZ i przekazywane do wykorzystania dla różnych celów lub do usunięcia różnymi sposobami. Punkty sprzedaży detalicznej z reguły zwracały do centrów dystrybucji, hurtowni i producentów większość wycofanych środków spożywczych lub wysyłały je bezpośrednio do usunięcia. W 20 PC niektóre PUPZ przechodziły przez zakłady pośredniczące lub punkty odbioru. W 14 PC istniały regulacje dotyczące handlu PUPZ z innymi PC dla celów przetworzenia. Państwom członkowskim nie były znane żadne środki spożywcze przywiezione do ponownego przetworzenia lub ponownego wywozu, które na terenie Wspólnoty nie byłyby uznane za zdatne do spożycia przez ludzi. W jednym PC nie było zorganizowanego systemu oddzielania, gromadzenia i postępowania z PUPZ. W innych PC: i) z wyjątkiem jednego PC, w rzeźniach i zakładach rozbioru struktury oddzielania, gromadzenia i postępowania z surowcami kategorii 1 i 2, stworzone w oparciu o obowiązujące wymogi dotyczące materiałów szczególnego ryzyka (SRM) i wcześniejsze prawodawstwo UE dotyczące tzw. materiałów o wysokim stopniu ryzyka, były dobrze ugruntowane; oraz ii) struktury dla surowców kategorii 3 w sektorach mleka i handlu żywnością, detalicznego i hurtowego, znacznie różniły się w poszczególnych PC, regionach i zakładach; w 14 PC nie stworzono jeszcze takich struktur lub nie zawsze uwzględniały one rozporządzenie PUPZ. Chociaż zezwala się na odzyskiwanie skór z padłego bydła w zatwierdzonych zakładach przetwórstwa w przypadku kategorii 1 i/lub zakładach pośredniczących w przypadku kategorii 2, w trzech PC w dokumentach handlowych towarzyszącym tym skórom nie zawsze było podane, że skóry te zostały odzyskane z padłych zwierząt i w związku z tym nie mogą być wykorzystane do produkcji składnika paszowego. Zgodnie z załącznikiem II do rozporządzenia PUPZ ta informacja nie (9) Z wyjątkiem jednego PC, które skorzystało ze szczególnego odstępstwa w odniesieniu do zakopywania lub spopielania na miejscu PUPZ. 8

13 jest wymagana, ale ponieważ nie podano jej w dokumentach handlowych, w niektórych wypadkach skóry były przekazywane poza dozwolonymi kanałami. I.1.2. Organizacja przetwarzania, usuwania i wykorzystania PUPZ i otrzymywane z nich produkty Wszystkie PC stworzyły regulacje dla surowców kategorii 1 i większości surowców kategorii 2 w celu ich przetwarzania metodą 1 ustanowioną rozporządzeniem PUPZ. Powstała mączka mięsno-kostna (MBM) była z reguły spalana/współspalana, a wytopione tłuszcze były wykorzystywane jako paliwo lub do biopaliw wysokoprężnych. Siedem PC posiadało regulacje umożliwiające wysyłkę MBM lub wytopionych tłuszczy do innych PC w celu spalenia/współspalenia. We wszystkich PC odpady gastronomiczne ze środków transportu w komunikacji międzynarodowej musiały być usunięte przez bezpośrednie spalenie i/lub na składowiskach. W 12 PC obornik i treść pokarmowa z żołądka i jelit ubitych zwierząt były rozrzucane na pole (w jednym z nich na pastwisko); w dziewięciu PC surowce te były przetwarzane w przeznaczonych do tego zakładach lub wysłane do zakładów kompostowania, wytwórni biogazu albo do innych PC w celu przetworzenia. W dziewięciu PC MBM kategorii 2 i 3 były bezpośrednio lub po dalszym przetworzeniu wykorzystywane jako nawóz na polach nieprzeznaczonych na pastwiska. W 10 PC surowe lub przetworzone surowce kategorii 2 i 3 były również wykorzystywane jako pasza dla zwierząt futerkowych lub zwierząt niegospodarskich. Surowce kategorii 3 były przetwarzane w zależności od ich pochodzenia i planowanego wykorzystania lub sposobu usuwania. W większości przypadków surowce kategorii 3 z zakładów mięsnych były wykorzystywane do produkcji surowej lub przetworzonej karmy dla zwierząt domowych, nawozów organicznych lub produktów technicznych. Wycofane środki spożywcze były spalane wraz z odpadami z gospodarstw domowych lub, jeśli zezwolono, składowane i/lub przetwarzane w wytwórniach biogazu lub zakładach kompostowania. W jednym PC około 70 % PUPZ z zakładów przetwarzania żywności i punktów sprzedaży detalicznej składowano bez wstępnego przetworzenia. W jednym PC większość padłych zwierząt zakopywano na terenie gospodarstwa rolnego lub składowano. W czterech PC zakopywanie padłego stada na terenie gospodarstwa rolnego jest nadal powszechnie praktykowane. W pięciu PC system gromadzenia padłych zwierząt innych niż przeżuwacze nie był jeszcze gotowy. W trzech PC zezwolono na zakopanie padłych zwierząt na miejscu na terenach, które nie były zdefiniowane jako tereny odosobnione ani nie do tego nie kwalifikowały zgodnie z definicją w rozporządzeniu PUPZ. W 10 PC zwierzęta gospodarskie mogły być karmione bezpośrednio PUPZ z zakładów mleczarskich, chociaż sposoby ich usuwania lub dozwolonego wykorzystania w innych PC nie były jasno określone. Sześć PC posiadło znaczne zapasy przetworzonych PUPZ (głównie mączka mięsno-kostna kategorii 1) i zużytego oleju spożywczego w oczekiwaniu na dalsze decyzje dotyczące ich usunięcia. W siedmiu PC zdolności produkcyjne w zakresie wytapiania i/lub spalania były niewstarczające; w niektórych przypadkach nowa infrastruktura była w budowie. 9

14 I.2. WŁAŚCIWE ORGANY We wszystkich PC obowiązki z zakresu sektora PUPZ powierzono kilku różnym ministerstwom i/lub służbom. Tylko siedem PC określiło obowiązki różnych WO wewnątrz łańcucha PUPZ. W innych PC nie dokonano jasnego podziału obowiązków i zakresu odpowiedzialności we wszystkich obszarach łańcucha PUPZ, zwłaszcza w odniesieniu do kontroli sektora mleka i handlu żywnością, detalicznego i hurtowego, oraz kontroli odpadów kuchennych i gastronomicznych z środków transportu w komunikacji międzynarodowej. W 17 PC istniały braki w zakresie koordynacji i wymiany informacji między różnymi odnośnymi WO i/lub dochodziło do pokrywania się funkcji, co sprawiło, że nadzór nad PUPZ poza granicami administracyjnymi, między okręgami/regionami i między służbami był trudny. Konkretnie, w 13 PC regulacje dotyczące wymiany informacji między organami ds. ochrony środowiska a innymi WO były ograniczone albo nie istniały. We wszystkich PC, z wyjątkiem czterech, zapewniono niewielkie dodatkowe zasoby w celu przeprowadzenia kontroli urzędowych łańcucha PUPZ. Większość przedstawicieli WO, z którymi spotkaliśmy się w czasie wizyt na miejscu oświadczyła, że ma zbyt mało czasu na należyte przeprowadzenie kontroli urzędowych łańcucha PUPZ albo musi wykonywać te czynności kosztem innych zadań. Poziom wyszkolenia i wiedzy był różny w poszczególnych WO. Z wyjątkiem dwóch PC zorganizowano kilka szkoleń dotyczących wymogów rozporządzenia PUPZ i innych zagadnień. Tym niemniej w niektórych przypadkach zasięg szkoleń były ograniczony i/lub nie obejmował lokalnych WO (pięć PC), zaangażowanych w daną sprawę. Brak wiedzy był szczególnie zauważalny w przypadku kontroli urzędowych PUPZ w sektorach mleka (sześć PC) i handlu żywnością, detalicznego i hurtowego (cztery PC). Część personelu, z którym odbyły się spotkania, nie była wystarczająco zaznajomiona z przepisami dotyczącymi PUPZ i pełnioną funkcją (11 PC). I.3. PRZEPISY USTAWOWE I ADMINISTRACYJNE I.3.1. Przepisy ogólne Chociaż rozporządzenie PUPZ ma bezpośrednie zastosowanie we wszystkich PC, w dwóch PC nadal stosowano niektóre akty prawa krajowego lub regionalnego oparte na wcześniejszym prawodawstwie wspólnotowym, głównie na dyrektywie 90/667/EWG (7).We wszystkich PC WO udzieliły odnośnym podmiotom i/lub ich stowarzyszeniom handlowym informacji na temat wymogów rozporządzenia PUPZ, dozwolonych odstępstw oraz środków przejściowych. W większości przypadków opracowano dodatkowe przepisy krajowe i/lub regionalne w celu wykonania rozporządzenia PUPZ; tym niemniej w 12 PC doszło do opóźnień, w większości przypadków ze względu na długotrwałe procedury rządowe bądź też ze względu czas oczekiwania na dodatkowe wyjaśnienia z Komisji lub od właściwych organów centralnych (WOC). W dziewięciu PC przepisy krajowe nie były w pełni zgodne ze wszystkimi wymogami rozporządzenia PUPZ, a w dwóch PC nie zawierały odpowiednich środków wykonawczych. 10

15 W kilku PC niektóre przepisy wykraczały poza wymogi rozporządzenia PUPZ, np. w odniesieniu do zezwolenia na transport/gromadzenie PUPZ (sześć PC), wyłączenie przetworzonego białka zwierzęcego i tłuszczy z karmy dla zwierząt domowych i nawozów (jedno PC), zakaz lub ograniczenie wykorzystania skór z padłego bydła do celów technicznych (pięć PC) lub pod innymi względami (jedno PC). I.3.2. Odstępstwa i środki przejściowe Większość PC stosowała dostępne odstępstwa i środki przejściowe; tym niemniej WOC w dwóch PC nie były w stanie przedstawić pełnego obrazu sytuacji dotyczącego stosowanych odstępstw. Dziewięć PC przyznało pewne odstępstwa i środki przejściowe na zasadzie ogólnej zamiast przyznać je indywidualnie, zgodnie z przepisami dotyczącymi PUPZ, w szczególności w odniesieniu do usuwania wycofanych środków spożywczych. Osiem PC stosujących odstępstwa na mocy art. 23 i/lub art. 24 rozporządzenia PUPZ nie przedłożyło jeszcze Komisji wymaganych informacji o regulacjach dotyczących weryfikacji w celu zapewnienia, że odnośne PUPZ wykorzystano wyłącznie do dozwolonych celów, wykazów użytkowników i zatwierdzonych punktów odbioru, ani nie podało powodów kategoryzacji danych obszarów jako tereny odosobnione. I.3.3. Przepisy dotyczące zatwierdzania zakładów PUPZ Wszystkie PC z wyjątkiem dwóch posiadały procedury zatwierdzania zakładów zgodnie z rozporządzeniem PUPZ. W czterech PC WO z własnej inicjatywy informowały przemysł o swoich wymogach dotyczących niektórych jednostek. W sześciu PC WO wydały obszerne instrukcje administracyjne dla urzędników zaangażowanych w proces zatwierdzania, wraz z wykazami kontrolnymi i wytycznymi dotyczącymi interpretacji rozporządzenia PUPZ, chociaż we wszystkich przypadkach instrukcje te okazały się niewystarczające. Sześć PC nie wydało wytycznych dla wszystkich odnośnych obszarów, np. dla zakładów technicznych, wytwórni biogazu i zakładów kompostowania lub dotyczących pomyj kuchennych albo paszy dla zwierząt futerkowych. W dwóch PC numery indentyfikacyjne niektórych jednostek PUPZ były identyczne z numerami identyfikacyjnymi przydzielonymi im w związku z czynnościami prowadzonymi na mocy prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego zdrowia publicznego (weterynaryjne numery identyfikacyjne). W trzech PC istniało wiele wytwórni biogazu i/lub zakładów kompostowania. Tym niemniej nie można było uzyskać pełnego obraz wszystkich zakładów wykorzystujących PUPZ. I.3.4. Przepisy dotyczące kontroli urzędowych We wszystkich PC stworzono procedury dotyczące urzędowych kontroli niektórych zakładów i czynności przeprowadzanych w ramach rozporządzenia PUPZ. We wszystkich PC procedury kontroli urzędowych SRM i zajmujących się nimi zakładów przetwórstwa były dobrze ugruntowane. W sześciu PC WO dysponowały obszernymi instrukcjami, wykazami kontrolnymi i wytycznymi dotyczącymi 11

16 kontroli urzędowych łańcucha PUPZ. W 17 PC nie było wytycznych dotyczących kontroli urzędowych lub dotyczyły one jedynie niektórych odnośnych obszarów. W czterech PC odnotowano znaczne różnice między regionami w zakresie wytycznych udzielonych przez lokalne WO. Chociaż wszystkie PC uważały, że ich kontrole są oparte na ryzyku, nie były w stanie podać podstawy lub kryteriów wykorzystanych do ocen ryzyka przeprowadzonych przy planowaniu i ustalaniu częstotliwości kontroli zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 rozporządzenia PUPZ. I.4. STOSOWANIE WYMOGÓW ROZPORZĄDZENIA PUPZ W PRAKTYCE I.4.1. Stosowanie wymogów dotyczących PUPZ przez podmioty wewnątrz łańcucha We wszystkich PC, z wyjątkiem jednego, wymogi dotyczące PUPZ były w znacznej mierze stosowane zgodnie z opisem WOC; w przemyśle mięsnym systemy były dobrze ugruntowane w odniesieniu do postępowania z surowcami kategorii 1 i większością surowców kategorii 2. Chociaż WO i/lub stowarzyszenia handlowe przekazały informacje przedstawicielom przemysłu, we wszystkich PC, z wyjątkiem dwóch, znajomość przepisów dotyczących PUPZ przez podmioty była często ograniczona, w szczególności w przypadku zakładów innych niż zakłady PUPZ (np. szczegółowe informacje dotyczące kategoryzacji, dokumentów handlowych, wymogi dotyczące zatwierdzania, przesyłanie PUPZ tylko do zatwierdzonych lub zarejestrowanych klientów i wewnątrz dozwolonych łańcuchów). Według niektórych WO potrzeba więcej czasu na pogłębienie wiedzy z uwagi na złożoność prawodawstwa dotyczącego PUPZ. We wszystkich PC, z wyjątkiem dwóch, nie zapewniono wystarczającej zgodności z przepisami ustanowionymi w załączniku II do rozporządzenia PUPZ w sprawie kategoryzacji, oznakowania, rejestracji i dokumentów handlowych towarzyszących PUPZ i produktów z nich otrzymanych, w szczególności w odniesieniu do surowców kategorii 3. W dziewięciu PC surowce zwierzęce powstałe podczas oczyszczania ścieków nie zawsze były gromadzone zgodnie z wymogami załącznika II do rozporządzenia PUPZ. W 11 PC niektóre zakłady sektora spożywczego nie zawsze dostosowywały swoje procedury w celu uwzględnienia wymogów rozporządzenia PUPZ; w szczególności nie zawsze można było rozróżnić kontenery przeznaczone na mięso i na PUPZ (sześć PC). W przypadku surowców kategorii 3 procedury stosowano w sposób mniej restrykcyjny niż w przypadku surowców kategorii 1 i 2, dlatego surowce kategorii 3 nie zawsze były przeznaczone do dozwolonych zastosowań. W czterech PC nie można było wykluczyć, że niektóre PUPZ (głównie kości lub płuca kategorii 3) wróciły do łańcucha żywnościowego. W ośmiu PC nie zawsze można było wykazać, że segregacja skór, przeznaczonych do produkcji żelatyny do spożycia przez ludzi i innych skór stanowiących PUPZ i/lub skór przeznaczonych do produkcji składnika paszowego i skór do wykorzystania w celach technicznych, na etapie gromadzenia, składowania i wysyłki, była właściwa. W dziesięciu PC zakłady z sektora mleka nie zawsze posiadały procedury postępowania z PUPZ, mimo że niektóre produkty należało sklasyfikować jako 12

17 surowce kategorii 2 lub 3. W sześciu PC mleko zawierające antybiotyki zostało odesłane do gospodarstw rolnych i było przeznaczone do karmienia zwierząt albo jego dalszy los był nieznany. W dziesięciu PC odnotowano niedociągnięcia w kategoryzacji i segregacji PUZP. Konkretnie, w pięciu PC nie można było w każdym przypadku wykluczyć zakażenia krzyżowego między surowcami kategorii 1 a surowcami innych kategorii i/lub surowce kategorii 2 były niekiedy sklasyfikowane jako surowce kategorii 3 i dalej postępowano z nimi jak z surowcami kategorii 3 (sześć PC). W odniesieniu do stosowania decyzji 2003/328/WE 10 dotyczącej karmienia świń odpadami gastronomicznymi kategorii 3 w dwóch odnośnych PC: Parametry czasu/temperatury wykorzystanych metod przetwarzania odbiegały od tych określonych w powyższej decyzji. Nie zadbano o to, aby świnie z gospodarstw rolnych, w których zezwolono na karmienie pomyjami, mogły być wysyłane jedynie bezpośrednio do rzeźni. Pochodzenie odpadów gastronomicznych nie zawsze było znane, nie zawsze wydawano dokumenty handlowe, nie zawsze dokonywano rejestracji, kontrole wewnętrzne nie zawsze były udokumentowane, a parametry przetwarzania nie zawsze spełnione. Nie można wykluczyć, że odpady gastronomiczne były zbierane z obszarów objętych ograniczeniami ze względu na klasyczny pomór świń. W innym PC, w którym decyzja 2003/328/WE nie miała zastosowania, w jednym przypadku świnie były karmione nieprzetworzonymi odpadami gastronomicznymi zawierającymi produkty zwierzęce. I.4.2. Stosowanie systemu zatwierdzania zakładów PUPZ We wszystkich PC, z wyjątkiem jednego, system zatwierdzania był w znacznej mierze stosowany zgodnie z opisem WOC. Wszystkie PC sporządziły wykazy zatwierdzonych zakładów zgodnie z rozporządzeniem PUPZ w podziale na różne rodzaje zakładów zgodnie z wymogami art. 26 rozporządzenia PUPZ. Tym niemniej w dziewięciu PC wykazy te nie były skończone i nie zawsze były zaktualizowane i/lub nie przekazano ich jeszcze Komisji i innym PC. W 12 PC proces zatwierdzania istniejących zakładów PUPZ nie został jeszcze zakończony; w niektórych przypadkach zakłady zostały zatwierdzone tymczasowo. W dziesięciu PC niektóre zakłady nadal działały, mimo iż nie spełniały jeszcze wszystkich wymogów rozporządzenia PUPZ. W dwóch PC zatwierdzano na podstawie wcześniejszego prawodawstwa i na podstawie dokumentacji, która nie zawierała wystarczających dowodów zgodności z wymogami rozporządzenia PUPZ. Konkretnie, w 12 PC wewnętrzne kontrole zakładów nie zawsze były przeprowadzane lub nie obejmowały wszystkich wymogów. Państwa członkowskie różnie interpretowały wymogi dotyczące zatwierdzania, np. nie zawsze uznawano konieczność ich zatwierdzania w przypadku zakładów technicznych (głównie garbarnie) (pięć PC), wytwórni biogazu (jedno PC), (10) Decyzja Komisji 2003/328/WE z dnia 12 maja 2003 r. w sprawie przejściowych środków na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1774/2002 dotycząca wykorzystania odpadów gastronomicznych kategorii 3 do karmienia świń i zakazu recyklingu w ramach tego samego gatunku zwierząt w karmieniu świń pomyjami; Dz.U. L 117 z , str

18 spalarni, gdy dyrektywa 2000/76/WE nie miała zastosowania, zakładów kompostowania (jedno PC) i zakładów pośrednich (trzy PC). Nie uznawano za konieczne zatwierdzać wytwórni karmy dla zwierząt domowych wykorzystujących tylko przetworzone PUPZ (dwa PC) lub nie było jasności w tej sprawie (dwa PC). Stwierdzono, że w pięciu PC niektóre zatwierdzone zakłady prowadziły dodatkową działalność, co zgodnie z rozporządzeniem PUPZ wymagało dodatkowego zatwierdzenia. W przypadku tych zakładów urzędnicy odpowiedzialni za kontrole urzędowe odnotowali jedynie działalność, która została zatwierdzona. W 13 PC nie wszystkie zakłady przetwórstwa posiadały zezwolenie bądź zezwolenie nie było udzielone prawidłowo. W czterech PC gospodarstwa, w których hoduje się zwierzęta futerkowe, wykorzystujące PUPZ do karmienia zwierząt nie zawsze posiadały zezwolenie. I.4.3. Stosowanie kontroli urzędowych i nadzór wewnątrz łańcucha PUPZ We wszystkich PC dokonywano kontroli urzędowych dotyczących PUPZ, chociaż w dwóch PC stwierdzono znaczne uchybienia w tym zakresie. Inne PC były nadal w trakcie dostosowywania swoich kontroli na niektórych etapach do wymogów rozporządzenia PUPZ, z wyjątkiem jednego PC, gdzie proces ten został już zakończony. We wszystkich PC, z wyjątkiem dwóch, kontrole urzędowe nie wykryły większości istniejących braków, nie zajęły się nimi lub nie wezwały do działań naprawczych i monitorujących, w szczególności w odniesieniu do niedociągnięć w kategoryzacji i segregacji PUPZ, oznakowaniu kontenerów w czasie transportu i dokumentach handlowych przesyłek. We wszystkich PC, z wyjątkiem dwóch, dokonywano częstych kontroli większości surowców kategorii 1 i 2. Tym niemniej w 18 PC kontrole surowców kategorii 3, w szczególności w sektorach mleka i handlu żywnością, detalicznego i hurtowego, były mniej surowe i nie obejmowały wszystkich etapów; w niektórych przypadkach wynikało to z faktu, że WO zajmujące się tymi zakładami uważały, że PUPZ nie wchodzą w zakres ich obowiązków. We wszystkich PC, z wyjątkiem dwóch, kontrole urzędowe obrotu surowcami kategorii 3 i produktami z nich otrzymanymi nie były powszechną praktyką. Fakt ten często tłumaczono różnymi sposobami pomiaru ilości surowców kategorii 3 w miejscu pochodzenia i przeznaczenia. W miejscu pochodzenia surowce były z reguły szacowane lub liczone według liczby pojemników/kontenerów, a w miejscu przeznaczenia ważono cały ładunek ciężarówki, co sprawiało, że trudno było przeprowadzać kontrole krzyżowe wyprodukowanych, wysłanych i otrzymanych PUPZ. Przy wysyłce WO nie zawsze wiedziały, czy miejsca przeznaczenia dla danej kategorii wysyłanego surowca były zatwierdzone. W trzech PC nie dokonywano kontroli urzędowych nawozów organicznych i polepszaczy gleby i/lub były one niewystarczające. W handlu PUPZ między PC nie zawsze istniały wymagane porozumienia między tymi PC (dwa PC). W ośmiu PC przesyłki nie zawsze były zgłoszone WO w miejscu przeznaczenia i/lub potwierdzone przez WO w miejscu przeznaczenia. W 11 PC było niewiele dowodów potwierdzających nadzór nad kontrolami urzędowymi dotyczącymi PUPZ i/lub w niektórych przypadkach nie zapewniono nadzoru. 14

19 ZAŁĄCZNIK II: POSZCZEGÓLNE SERIE WIZYT KONTROLNYCH PC Numer referencyjny TERMIN WIZYTY KONTROLNEJ: Austria DG (SANCO)/7275/ do 17 września 2004 Belgia DG (SANCO)/7280/ do 24 września 2004 Cypr DG (SANCO)/7567/ do 25 lutego 2004 Republika Czeska DG (SANCO)/7535/ lutego do 4 marca 2005 Dania DG (SANCO)/7269/ do 18 czerwca 2004 Estonia DG (SANCO)/7540/ do 22 kwietnia 2005 Finlandia DG (SANCO)/7270/ do 18 czerwca 2004 Francja DG (SANCO)/7279/ do 24 września 2004 Niemcy DG (SANCO)/7117/ do 22 października 2004 Grecja DG (SANCO)/7516/ do 23 września 2005 Węgry DG (SANCO)/7517/ do 25 lutego 2005 Irlandia DG (SANCO)/7119/ do 22 października 2004 Włochy DG (SANCO)/7120/ do 29 października 2004 Łotwa DG (SANCO)/7538/ do 14 kwietnia 2005 Litwa DG (SANCO)/7572/ maja do 9 lipca 2005 Luksemburg DG (SANCO)/7272/ do 9 lipca 2004 Malta DG (SANCO)/7214/ do 20 stycznia 2004 Niderlandy DG (SANCO)/7276/ do 17 września 2004 Polska DG (SANCO)/7518/ lutego do 4 marca 2005 Portugalia DG (SANCO)/7515/ do 28 stycznia 2005 Republika Słowacji DG (SANCO)/7537/ do 28 kwietnia 2005 Słowenia DG (SANCO)/7539/ do 26 kwietnia 2005 Hiszpania DG (SANCO)/7248/ listopada do 3 grudnia 2004 Szwecja DG (SANCO)/7271/ do 18 czerwca 2004 Zjednoczone Królestwo DG (SANCO)/7126/ do 29 października