SCENARIUSZ PROFILAKTYCZNYCH ZAJĘĆ O CYBERPRZEMOCY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SCENARIUSZ PROFILAKTYCZNYCH ZAJĘĆ O CYBERPRZEMOCY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM"

Stefan Kaczmarczyk
8 lat temu
Przeglądów:

1 SCENARIUSZ PROFILKTYCZNYCH ZAJĘĆ NA TEMAT CYBERPRZEMOCY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM Cel: celem zajęć jest zwrócenie uwagi Uczniów na zjawisko cyberprzemocy oraz zwiększenie ich świadomości na temat tego problemu. Uczestnicy dowiedzą się, jak reagować na przemoc w cyberprzestrzeni oraz poznają możliwości pomocy, z której mogą skorzystać młode osoby doświadczające tego rodzaju przemocy ze strony rówieśników lub będące jej świadkami.. Dodatkowo zajęcia mają przyczynić się do kształtowania oraz promowania postaw empatycznych. Forma zajęć i metody: projekcja filmu, burza mózgów, praca w grupach, dyskusja moderowana przez nauczyciela, pogadanka Czas trwania spotkania: Realizację treści w proponowanym scenariuszu przewidziano na 90 minutowe spotkanie (2 godziny lekcyjne). Przebieg pierwszej lekcji: 1. Wprowadzenie: Prowadzący informuje Uczniów, że zajęcia mają pomóc im w zrozumieniu konsekwencji cyberprzemocy oraz zapoznać z zasadami postępowania podczas cyberprzemocy zarówno względem ofiary, sprawcy jak i świadka zdarzenia. 2. Burza mózgów: Prowadzący pyta Uczniów o to, jak przejawia się ich aktywność w Internecie. W jakim celu korzystają z Internetu? Najczęściej padające odpowiedzi: Przeglądanie FB, Wrzucanie zdjęć, Komentowanie postów, Udostępnianie zdjęć na Instagramie, Poszukiwanie informacji, Oglądanie filmów na You Tube, Korzystanie z komunikatorów (czaty) Prowadzący zwraca uwagę, na to, że Uczniowie wykorzystują Internet, najczęściej, do celów rozrywkowych, ale także dla podtrzymania swoich relacji z kolegami kontakt na portalach społecznościowych. Stwierdza że w dobie współczesnych czasów niemal każdy jest online 24 godziny na dobę gdyż posiada telefon z dostępem do sieci. Przez to też zmagamy się z wieloma formami krzywdzenia, 1

2 które rosną wraz z rozwojem oferty serwisów internetowych i telefonii komórkowej. Prowadzący informuje uczniów, że zajęcia dotyczą bezpieczeństwa związanego z używaniem Internetu i telefonów komórkowych. Zapowiada, że przedmiotem zajęć będzie dyskusja na temat przemocy rówieśniczej w sieci, zwraca tym samym uwagę na fakt, że oprócz zalet korzystania z mediów elektronicznych, wiążą się z nimi również zagrożenia. 3. Projekcja filmu: Nauczyciel dzieli Uczniów na grupy, rozdaje kartki paieru oraz markery i prosi o uważne obejrzenie filmu. Zwraca uwagę, że film powstał na podstawie prawdziwych historii, które zdarzają się w szkołach. Sugeruje, aby Uczniowie skupili się na zaprezentowanych formach krzywdzenia i wypisali je na kartkach bo do nich będzie odnosić się dalsza część zajęć 4. Analiza filmu: Po obejrzeniu filmu nauczyciel zaprasza uczniów do dyskusji, której celem jest wskazanie specyfiki cyberprzemocy i jej konsekwencji dla ofiary. Uczniowie ustalają, jakich form przemocy doświadczył bohater prezentowanego filmu i zastanawiają się, jak mogą się czuć w takich sytuacjach ofiary cyberprzemocy. 5. Dyskusja: Moderując dyskusję nauczyciel akcentuje kolejne etapy historii bohatera, np: Został sfilmowany wbrew swojej woli. film rozesłano przy użyciu telefonu komórkowego. Ktoś zamieścił film w Internecie. dostawał wulgarne SMS-y. Nauczyciel może zapytać uczniów czy doświadczyli podobnej sytuacji, byli jej świadkami lub słyszeli o podobnych historiach. ewentualne wypowiedzi wykorzystuje w rozmowie o sytuacji ofiar cyberprzemocy. Przykładowe wnioski z dyskusji: Świadomość, że ktoś dysponuje ośmieszającym filmem lub zdjęciem bywa bardzo trudna do zniesienia i krzywdząca. Rozsyłanie i publikowanie kompromitujących materiałów w sieci powoduje u ofiar strach i wstyd. Wulgarne SMS-y, wiadomości itp. potrafią bardzo krzywdzić, zwłaszcza, jeżeli są otrzymywane od osób z najbliższego otoczenia (szkoła, klasa). Ofiary przemocy rówieśniczej często nie potrafią sobie same poradzić z taką sytuacją. Wbrew pozorom, przemoc w sieci potrafi być bardziej dotkliwa niż przemoc w realnym 2

3 Podczas dyskusji warto też zwrócić uwagę na negatywne emocje, których zazwyczaj doznają ofiary cyberprzemocy, takie jak: strach, poczucie osaczenia, odrzucenia i niesprawiedliwości. Warto również pokazać możliwe zachowania będące konsekwencjami tych emocji, jak unikanie szkoły, ograniczenie kontaktów ze znajomymi, ucieczka z domu, a w skrajnych przypadkach nawet próby samobójcze. Nauczyciel powinien kierować pracą klasy tak, aby w wypowiedziach uczniów pojawiły się najważniejsze zasady postępowania w przypadkach cyberprzemocy. Warto zadać pytanie: Jak waszym zdaniem powinna się zachować ofiara prezentowanej na filmie sytuacji? Zastanówcie się i zapiszcie, wypunktujcie pomysły na kartce. Ważne, aby pojawiły się wśród nich m.in.: szukać pomocy u zaufanej osoby dorosłej (nauczyciela, rodziców), nie odpowiadać na zaczepki w sieci, blokować w komunikatorach i poczcie elektronicznej kontakt z niepożądanymi osobami, wymagać natychmiastowego usunięcia filmu lub zdjęcia zrobionego wbrew woli ofiary, prosić administratora o usunięcie kompromitujących treści dokumentować dowody przemocy (zachowywanie SMSów, historii Messengera, zrobienie screenshot a, itp.). Przebieg drugiej lekcji (najczęściej po przerwie): 1. Wprowadzenie: Nauczyciel zapowiada, że kolejna część zajęć będzie dotyczyć odpowiedzialności za przemoc w sieci i przypomina fragment filmu gdzie widoczny jest obraz sprawcy. Zwraca uwagę uczniów, że sprawcami cyberprzemocy nie są zazwyczaj niebezpieczni przestępcy, ale zwykli nastolatkowie - odwołuje się do historii z filmu. 2. Pogadanka: W pogadance Nauczyciel zwraca uwagę klasy na fakt, że sprawcą jest nie tylko osoba, która zarejestrowała film, ale również ci, który go sobie przesyłali, którzy publikowali go w Internecie i ci, którzy przesyłali głównemu bohaterowi wulgarnie wiadomości. Podkreśla, że wszystkie te osoby są odpowiedzialne za krzywdę bohatera filmu. Prowadzący akcentuje, że nawet pozornie śmieszna lub błaha sytuacja może doprowadzić ofiarę przemocy rówieśniczej do cierpienia. Tłumaczy, że niewinne intencje 3

4 nie są wytłumaczeniem i nie zwalniają z odpowiedzialności za przemoc. Pyta uczniów, jakie konsekwencje grożą sprawcom cyberprzemocy? Przykładowe wypowiedzi: wezwanie do szkoły rodziców, obniżenie oceny zachowania, możliwość przeniesienie do innej szkoły, odpowiedzialność karna (w sytuacjach łamania prawa, np.: groźby karalne, publikowanie nielegalnych treści, zniesławienie). Nauczyciel pyta uczniów: Czy według was, można odwrócić skutki sytuacji przedstawionej w filmie, który widzieliśmy na naszej pierwszej lekcji? Powinny zostać wyeksponowane te cechy cyberprzemocy, które często wpływają na nieodwracalność jej skutków: szybkie rozprzestrzenianie duża popularność materiałów publikowanych w sieci, brak możliwości całkowitego usunięcia tego typu materiałów z Internetu, długotrwałe doznawanie cierpienia przez ofiarę. Nauczyciel zwraca uwagę uczniów na fakt, że mimo często nieodwracalnych skutków cyberprzemocy osoba, która wyrządziła komuś za pośrednictwem sieci krzywdę, nie powinna pozostawać bierna. Ważne, aby efektem były. następujące wnioski: sprawca powinien przeprosić swoja ofiarę, sprawca powinien zapewnić ofiarę, że w przyszłości nie dopuści się już takich zachowań, sprawca powinien usunąć krzywdzące treści z portalu, sprawca powinien reagować w przyszłości w przypadku bycia świadkiem cyberprzemocy 3. Dyskusja: Nauczyciel zadaje takie pytania do dyskusji, które pozwolą podsumować warsztaty a zarazem wypracować zasady właściwego korzystania z Internetu i smartfonów. Przykładowe pytania: Co robić, żeby nie zostać ofiarą cyberprzemocy? Jak korzystać z Internetu i telefonu, by nie krzywdzić innych? Co robić będąc świadkiem cyberprzemocy? Co robić będąc ofiarą cyberprzemocy? 4

5 Zasady warto zapisywać na dużej kartce lub tablicy: dbać o prywatność swoich danych osobowych, nadawać swoim profilom w sieci bezpieczny status (prywatny), chronić swoje hasła i loginy, nie zamieniać się z kolegami na smartfony, traktować innych z szacunkiem (nie wyzywać, nie obrażać, nie straszyć itp.), nie zamieszczać w Internecie materiałów (filmów, zdjęć, tekstów), które mogą kogoś skrzywdzić, zawsze pytać o zgodę, jeżeli chcemy komuś zrobić zdjęcie lub nakręcić film z jego udziałem, nie rozsyłać za pomocą telefonu komórkowego zdjęć, filmów oraz tekstów, które mogą komuś sprawić przykrość Zakończenie: Na zakończenie Prowadzący dziękuje uczniom za aktywny udział w zajęciach, chwali ich kreatywność, docenia dużą wiedze, którą mogli pogłębić. Można zasugerować, że wypracowane zasady bezpiecznego korzystania z Internetu są bardzo cenne i można stworzyć z nich kodeks internetowego bezpieczeństwa, który można np. zaprezentować na łamach gazetki szkolnej lub w gablocie gazetki.

Podobne dokumenty

Realizując zadania konkursu Bezpieczna Szkoła Bezpieczny Uczeń w dniach od 11 lutego do 15 lutego 2013 roku wszyscy nauczyciele wychowawcy

Realizując zadania konkursu Bezpieczna Szkoła Bezpieczny Uczeń w dniach od 11 lutego do 15 lutego 2013 roku wszyscy nauczyciele wychowawcy przeprowadzili w swoich klasach zajęcia dotyczące bezpieczeństwa