PROGRAM PROFILAKTYKI

Transkrypt

1 Zał. do uchwały nr 4/2012/2013 Rady Pedagogicznej ZS w Szymbarku z dnia r. PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ W SZYMBARKU opracowany na lata Podstawy prawne szkolnego programu profilaktycznego Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej art. 72 Konwencja o prawach Dziecka art. 3, art. 19, art.33 Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. Ust. z 1996 r. nr 67 poz. 329 z późniejszymi zmianami). Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. Ust. nr 24, poz. 198). Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. Ust. nr 51 poz.458) Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. Ust. nr 10 poz. 96). Rozporządzenie MENiS z dnia 19 lipca 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. Ust. nr 121 poz. 1037). I. IDENTYFIKACJA PROBLEMU DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. Na podstawie diagnozy potrzeb i obserwacji środowiska szkolnego zauważa się, iż występują następujące problemy: a) częsty brak motywacji do nauki i niskie potrzeby edukacyjne, b) problem presji grupy rówieśniczej i agresji (walki o dominację w grupie rówieśniczej, drobne bójki, zaczepki, zastraszanie), c) świadome i nieświadome zniszczenia mienia szkolnego i prywatnego d) brak dyscypliny na lekcjach i niska kultura języka, e) ubóstwo materialne części rodzin (brak drugiego śniadania u niektórych uczniów, brak środków finansowych na wycieczki, wyjazdy do kina, do teatru), 1

2 f) problem alkoholowy panujący w rodzinach niektórych uczniów, g) zaniedbanie obowiązków opiekuńczo-wychowawczych rodziców wobec dzieci, ze względu na wyjazdy do pracy, h) negatywny wpływ wzorców medialnych. II. CELE PROGRAMU a) minimalizowanie zjawiska agresji i przemocy wśród uczniów, b) wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności zapobiegające nałogom i zachowaniom ryzykownym c) integracja uczniów i doskonalenie relacji koleżeńskich, d) udzielanie pomocy i wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego ucznia z poszanowaniem cudzej własności e) umiejętności interpersonalne, okazywanie szacunku rówieśnikom i dorosłym, f) kształtowanie właściwych postaw wobec zdrowia fizycznego i psychicznego Cele programu będą realizowane poprzez: - Systematyczne, zgodne z harmonogramem zajęcia profilaktyczne, psychoedukacyjne i integracyjne w klasach, - Warsztaty tematyczne i spotkania dla rodziców, - Spotkania uczniów z przedstawicielami policji i sadu, lekarzem pediatrą, - Przygotowanie tematycznych gazetek ściennych dla uczniów i rodziców, - Udział uczniów w integrujących imprezach pozalekcyjnych. - Program będzie realizowany przez dyrekcję i radę pedagogiczną, pedagoga szkolnego, wychowawców poszczególnych klas, pielęgniarkę szkolną, - W realizacji zadań szkołę będą wspierać pracownicy Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej, przedstawiciele policji., lekarze Ośrodka Zdrowia, Sądu Rejonowego wydziału ds. nieletnich. II. STAŁY MONITORING ŚRODOWISKA SZKOLNEGO 1. Bieżący monitoring problemów i zagrożeń wychowawczych i profilaktycznych prowadzi dyrektor szkoły, nauczyciel ds. bezpieczeństwa oraz zespół wychowawczy, którzy prowadzą te obserwacje poprzez: a) ankiety dla wychowawców klas, b) ankiety dla uczniów z wyodrębnieniem samooceny ucznia, c) ankiety dla uczniów, 2

3 d) obserwację zachowania uczniów, e) analizę frekwencji w dziennikach lekcyjnych, f) analizę informacji wychowawczej w dziennikach lekcyjnych, g) analizę frekwencji rodziców na zebraniach organizacyjnych przez szkołę, h) analiza dokumentacji wychowawców klasowych i pedagoga szkolnego, i) informacje z policji oraz sądu rodzinnego. III.WYBRANE OBSZARY DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Podejmowane działania profilaktyczne obejmują głównie następujące obszary: 1. Motywowanie uczniów do nauki, zwiększanie potrzeb edukacyjnych. 2. Bezpieczeństwo ucznia w szkole i poza szkołą - przeciwdziałanie różnym formom agresji i przemocy w szkole oraz poza nią. 3. Kształtowanie właściwych postaw wobec innych, dbałość o kulturę języka. 4. Promocja wolnego od uzależnień, zdrowego stylu życia. Profilaktyka zdrowotna. 5. Profilaktyka uzależnień. IV.KIERUNKI DZIAŁAŃ INTERWENCYJNYCH I PROFILAKTYCZNYCH 1. Analizowanie sposobu realizacji zadań szkoły wynikających z przepisów prawnych, statutu szkoły oraz programu wychowawczego szkoły zapewnienie w szkole właściwych warunków pracy wychowawczej i bezpieczeństwa uczniów. 2. Działania szkoły w kierunkach wskazanych w wyniku diagnozy: a) Realizacja współpracy z GOPS Gminy Gorlice, OZEA, Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, instytucjami współdziałającymi na rzecz niesienia pomocy dzieciom (zarówno finansową jak i instytucjonalną). b) Doskonalenie umiejętności wychowawczych nauczycieli rozszerzenie wiedzy nauczycieli, a przede wszystkim wychowawców klas, o takie zagadnienia jak: - wiedza na temat uzależnień, - przejawy agresji i formy jej przeciwdziałania, - sytuacje kryzysowe w szkole i stosowanie form pomocy uczniom, - regulacje prawne dotyczące profilaktyki i wychowania. c) Stopniowe wyposażanie biblioteki szkolnej w fachowe materiały i publikacje 3

4 dotyczące profilaktyki i prezentacja ich na tablicy informacyjnej dla rodziców. d) Włączenie przedstawicieli samorządu uczniowskiego do działań (uczniowie mają prawo zgłaszania własnych pomysłów i inicjatyw). e) Organizowanie systematycznych zajęć profilaktyczno-edukacyjnych w ramach lekcji wychowawczych, szkoleń, warsztatów, pogadanek, spektaklów profilaktycznych, f) Stała współpraca z rodzicami w celu przekazywania im wiedzy na temat zagrożeń, a także zapoznanie ich z działaniami profilaktycznymi szkoły g) Organizowanie w szkole imprez tematycznych (konkursy, przedstawienia, projekty profilaktyczne). h) Realizowanie programów profilaktycznych przez: nauczycieli i wychowawców. i) Systematyczne omawianie w ramach rady pedagogicznej efektów realizacji planu profilaktyki w szkole. j) Starania w celu zapewnienia uczniom alternatywnych możliwości spędzania wolnego czasu (różnorodna atrakcyjna oferta zajęć pozalekcyjnych, aktywne formy spędzania wolnego czasu, zajęcia rekreacyjno sportowe, wycieczki dydaktyczne i krajoznawczo-turystyczne, imprezy integracyjne). k) Promocja zdrowego stylu życia, wolnego od uzależnień. l) Kształtowanie świadomości ekologicznej. m) Kształtowanie systemu pozytywnych wartości, czerpanie z wzorców osobowych, wspieranie pozytywnych form życia rodzinnego, n) Pedagogizacja rodziców na temat zagrożeń i ich zapobiegania wśród nieletnich. V. OCENA SKUTECZNOŚCI - EWALUACJA Ocena skuteczności programu dokonywana będzie, co trzy lata. W uzasadnionych sytuacjach możliwe jest jednak dokonanie wcześniejszych korekt i poprawek. Ocena skuteczności programu opiera się na poniżej zamieszczonych przesłankach: 1. Zespół wychowawczy, wspólnie z dyrekcją szkoły prowadzi bieżący monitoring dotyczący działań w wyodrębnionych obszarach zagrożeń. 2. Przeprowadzana jest analiza corocznie składanych przez nauczycieli sprawozdań z realizacji podejmowanych działań wychowawczych i profilaktycznych. 4

5 3. Sformułowanie i prezentacja wniosków do pracy na kolejny rok szkolny uwzględnia następujące procedury, metody i narzędzia ewaluacji: a) Analiza informacji zawartych w klasowych zeszytach uwagi oraz danych klasyfikacyjnych, b) Obserwacja zachowania i funkcjonowania uczniów przez wychowawców, innych nauczycieli i pracowników szkoły, c) Informacje z rozmów z rodzicami i uczniami, d) Roczne sprawozdania merytoryczne z realizacji zadań w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii, 4. W bibliotece znajdują się materiały dotyczące profilaktyki, tworzony jest tzw. bank publikacji, scenariuszy wykorzystywanych przez nauczycieli szkoły na lekcjach wychowawczych, zastępstwach. 5. W opracowaniu wniosków do ewaluacji końcowej Programu uwzględnia się odpowiedzi rodziców, uczniów i nauczycieli na pytania ankietowe, zawarte w: - Ankiecie dla uczniów klas I-III (załącznik nr 1), - Ankiecie dla uczniów klas IV-VI (załącznik nr 2), - Ankiecie dla rodziców (załącznik nr 3), - Ankiecie dla nauczycieli (załącznik nr 4) VI. METODY I SPOSOBY REALIZACJI Zajęcia w ramach godzin wychowawczych Prelekcje Warsztaty Pogadanki Projekcje filmów Gazetki ścienne Rozmowy indywidualne Zajęcia pozalekcyjne ( wycieczki, ogniska, koła zainteresowań ) Uroczystości szkolne (dzień sportu, dzień samorządności, wigilie klasowe) Apele okolicznościowe i porządkowe Spektakle edukacyjno profilaktyczne Warsztaty prowadzone przez specjalistów Badania ankietowe. 5

6

7 VII. HARMONOGRAM DZIAŁAŃ W WYBRANYCH OBSZARACH ZAGROŻEŃ Obszar: Motywowanie uczniów do nauki, zwiększanie potrzeb edukacyjnych oraz zapobieganie wagarom i spóźnieniom Lp. Działania Kto podejmuje działania Kiedy 1. Konsultacje i porady indywidualne dla uczniów i rodziców dotyczące motywowania do nauki, prelekcje. 2. Stosowanie różnorodnych form pracy wspierających aktywność dziecka. Stosowanie konstruktywnych pochwał jako elementu motywacji wewnętrznej. 3. Organizowanie konkursów tematycznych i przedmiotowych - zachęcanie szerszej grupy uczniów do udziału w konkursach. 4. Wspomaganie uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, pomoc w odrabianiu lekcji w świetlicy kl. I - III. 5. Konsultacje dla uczniów i rodziców o charakterze edukacyjnym, 6. Realizacja lekcji wychowawczych poświęconych technikom uczenia się, roli motywacji w procesie nauki. Wzmacnianie motywacji uczniów do nauki 7. Stała kontrola frekwencji uczniów na zajęciach oraz realizacji obowiązku szkolnego przez uczniów. 8. Mobilizacja zespołów klasowych. Pomoc rówieśnicza organizacja grup wsparcia. nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny nauczyciele przedmiotów nauczyciele i wychowawcy nauczyciele uczący, pedagog szkolny, wychowawcy w świetlicy nauczyciele kl. I VI SP oraz 1-3 Gim (1 raz w tygodniu) wychowawcy klas, nauczyciele przedmiotów, pedagog szkolny, psycholog PPP wychowawcy, pedagog, dyrekcja wychowawca, samorząd klasowy Obszar: Bezpieczeństwo ucznia w szkole i poza szkołą przeciwdziałanie różnym formom agresji i przemocy w szkole oraz poza nią Lp. Działania Kto podejmuje działania Kiedy 9. Przeprowadzenie spotkań na których będą cały obecni pedagog, psycholog, policjant, przedstawiciel sądu: spotkania z uczniami, rodzicami, nauczycielami mające na celu uświadomienie problemu i zaangażowanie we współpracę w redukowaniu aktów agresji i przemocy w szkole. dyrektor i pedagog szkolny, nauczyciel ds. bezpieczeństwa. rok, wg potrzeb 10. Realizacja programów projektów profilaktyczno- wychowawczych kształtujących postawy: - tolerancji, dyrektor i pedagog szkolny wychowawcy,, 7

8 - akceptacji innych, - kultury osobistej, - propagowanie zdrowego stylu życia - wzbudzanie szacunku dla drugiego człowieka z poszanowaniem jego godności. 11. Stwarzanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu przez dzieci realizacja imprez sportowo rekreacyjnych dla uczniów i ich rodzin 12. Poznanie przez uczniów metod radzenia sobie z agresją. Ćwiczenia rozładowujące stres. 13. Uczenie asertywności, praca nad szacunkiem wobec siebie i innych. Postawa nauczycielaszacunek wobec ucznia, nauczyciel wzorem. 14. Doskonalenie nauczycieli w zakresie komunikacji interpersonalnej i rozwiązywania konfliktów. 15. Edukowanie rodziców w zakresie umiejętności dobrego komunikowania się z nastoletnim dzieckiem. 16. Zapoznanie rodziców i uczniów z aspektami odpowiedzialności prawnej nieletnich oraz odpowiedzialności rodzicielskiej nauczyciele religii nauczyciele w-f wychowawcy, pedagog szkolny, psycholog wychowawcy, nauczyciele, pedagog, psycholog instytucje lub indywidualni specjaliści, warsztaty i inne formy doskonalenia nauczycieli zaproszeni specjaliści, pedagog, psycholog przedstawiciel policji do spraw nieletnich wrzesień, maj, czerwiec, wg potrzeb w ciągu roku, wg potrzeb w ciągu roku w ciągu roku Obszar: Kształtowanie właściwych postaw wobec innych, dbałość o kulturę języka 17. Stała kontrola zachowań pozytywnych i negatywnych uczniów analiza wpisów do dzienników i zeszytów uwag. 18. Organizowanie działań charytatywnych przez Koło wolontariatu i SU wychowawcy, pedagog opiekun koła wolontariatu i SU 19. Spotkania uczniów, nauczycieli i dyrekcji na apelach i uroczystościach szkolnych. dyrektor, opiekun samorządu uczniowskiego 20. Organizacja Wigilii Szkolnej dyrekcja, wychowawcy klas wg harmonogramu SU grudzień 21. Rozwijanie samorządności uczniowskiej, poprzez m.in. organizacje Dnia Samorządności 22. Organizowanie w ramach czasu wolnego zajęć wychowawczych (wycieczki, dyskoteki, zawody sportowe) kształtowanie zasad kulturalnego zachowania w różnych sytuacjach. opiekun SU, dyrekcja wychowawcy klas, opiekun SU, marzec wg harmonogramu 8

9 23. Warsztaty integracyjne dla uczniów klas IV szkoły podstawowej oraz klas I gimnazjum. wychowawcy, pedagog szkolny wrzesień - październik Obszar: Promocja zdrowego, wolnego od uzależnień stylu życia 24. Działania kształtujące świadomość ekologiczną oraz promujące zdrowy styl życia ze zwróceniem uwagi na poprawę sposobu żywienia i zapobiegania otyłości, a także zagrożeń płynących ze stosowania anabolików 25. Realizacja tematyki promocji zdrowego stylu życia na lekcjach wychowawczych oraz zajęciach wychowania fizycznego. 26. Realizacja apelu dydaktycznowychowawczego z okazji Dnia Ziemi 27. Organizowanie Integracyjnego Dnia Sportu Szkolnego, Biegu o Puchar Kasztelu oraz Biegu Rodzinnego 28. Organizacja form wypoczynku letniego dla uczniów obozy rekreacyjne nad morzem. nauczyciele przyrody, biologii, wychowania do życia w rodzinie, wychowawcy, nauczyciele, wychowawcy wychowawcy wg kalendarza imprez nauczyciele w-f dyrektor UKS Gryf Szymbark marzec-kwiecień wrzesień, maj, czerwiec czerwiec/lipiec (w miarę posiadanych środków) Obszar: Profilaktyka uzależnień 29. Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z nadużywania alkoholu 30. Zapoznanie uczniów ze skutkami zażywania środków odurzających 31. Poszerzenie wiedzy na temat skutków palenia papierosów, uświadomienie uczniów, że nikotyna powoduje uzależnienie. 32. Organizowanie spotkań edukacyjnych dla rodziców dot. problemu uzależnień wśród młodzieży. wychowawcy, nauczyciel biologii, pedagog, gazetki ścienne, pogadanki, apele lekcje wychowawcze, pedagog, warsztaty profilaktyczne z przedstawicielem policji ds. nieletnich Wychowawcy, pedagog, pogadanki, gazetki ścienne prelekcje na ogólnych zebraniach wywiadowczych z rodzicami prowadzone przez specjalistę, wg potrzeb wg harmonogramu wg harmonogramu wg harmonogramu spotkań wywiadowczych 9