Jadwiga Daszykowska KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI JANA PAWŁA II

Transkrypt

1 Jadwiga Daszykowska KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI JANA PAWŁA II ZASADY ETYKI I SAVOIR-VIVRE W KOMUNIKACJI STUDENTA Z NAUCZYCIELEM AKADEMICKIM Z WYKORZYSTANIEM POCZTY ELEKTRONICZNEJ MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA ONLINE, R.

2 Plan prezentacji: Wprowadzenie 1. Komunikacja etymologia słowa, definicja 2. Kompetencje komunikacyjne w sytuacjach edukacyjnych 3. Kodeks etycznego komunikowania się w praktyce szkolnej 4. Komunikacja nauczyciela akademickiego i studenta z wykorzystaniem poczty elektronicznej 5. Etykieta mailowa 6. Akademicki savoir-vivre w komunikacji z wykorzystaniem e-poczty 7.. Zaniedbania studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej (na podstawie analizy korespondencji owej w ramach seminarium magisterskiego na WZNoS w Stalowej Woli) 8. Łamanie zasad etyki przez studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej Pytanie otwarte do dyskusji zamiast zakończenia

3 Wprowadzenie W prowadzeniu korespondencji z wykorzystaniem poczty elektronicznej należy stosować takie same zasady etyki i savoir-vivre, jakie obowiązują w komunikowaniu drogą tradycyjną. Oczywiście kanał komunikacyjny nie jest ten sam, jednak zwyczajowe przywitanie, treść właściwa komunikatów czy zwroty grzecznościowe stosowane w ich zakończeniu, stanowią podstawowe minimum, które powinno znaleźć się w elektronicznych listach szczególnie gdy mowa o wymianie komunikatów formalnych pomiędzy nauczycielem akademickim, a studentem szkoły wyższej.

4 1. Komunikacja Z łac. etymologicznie: communico, communicare - uczynić wspólnym, połączyć, udzielić komuś wiadomości, naradzać się communio poczucie łączności Komunikacja to proces porozumiewania się ludzi (tu: w odniesieniu do relacji podmiotów w edukacji: nauczyciela akademickiego i studenta) na różnych poziomach, wymiana informacji przy użyciu różnorodnych środków wywołujących określone rezultaty i sprzężenia zwrotne.

5 2. Kompetencje komunikacyjne w sytuacjach edukacyjnych: skuteczność zachowań werbalnych i niewerbalnych, umiejętność wzajemnego słuchania i koncentracji uwagi na wypowiedziach przez rozmówców, nawiązanie kontaktu intelektualnego i duchowego, zdolność do prowadzenia dialogu.

6 Dobra komunikacja stanowi zasadniczą płaszczyznę efektywnej pracy nauczyciela akademickiego i studenta

7 3. Kodeks etycznego komunikowania się w praktyce szkolnej (T. Goban-Klas)* * T. Goban-Klas wymienia elementy Etycznej Karty Mediów (mogą one sprawdzić się na płąszczyźnie edukacyjnej, stąd zmieniono nieznacznie ich brzmienie), zob. T. Goban-Klas, Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu, PWN, Warszawa 1999, s Zasada prawdy troska o przekazywanie prawdziwych informacji, rzetelnych, bez zniekształceń; prostowanie błędnych informacji; Zasada obiektywizmu przedstawianie faktów niezależnie od osobistych poglądów, przekonań, rzetelne relacjonowanie różnych punktów widzenia;

8 Kodeks etycznego komunikowania się w praktyce szkolnej* Zasada oddzielania informacji od komentarza wypowiedź ma umożliwiać odbiorcy odróżnianie faktów od opinii i poglądów; Zasada uczciwości działanie w zgodzie z własnym sumieniem, odmowa działania niezgodnego z przekonaniami;

9 Kodeks etycznego komunikowania się w praktyce szkolnej* Zasada pierwszeństwa dobra odbiorcy podstawowe prawa uczniów powinny być pierwszorzędne; Zasada wolności i odpowiedzialności wolność nauczyciela i ucznia nakłada odpowiedzialność za treść i formę przekazu oraz wynikające z tego konsekwencje.

10 4. Komunikacja nauczyciela akademickiego i studenta z wykorzystaniem poczty elektronicznej Komputeryzacja relacji osobowej: nauczyciel akademicki student (np. wykorzystanie e-poczty). Poczta elektroniczna, e-poczta z ang. electronic mail, to usługa internetowa służąca do przesyłania wiadomości (listów) elektronicznych.

11 5. Etykieta owa (S. Miller)* - wybrane zasady Za: H. i T. Zgółkowie, Językowy savoir -vivre. Praktyczny poradnik posługiwania się polszczyzną w sytuacjach oficjalnych i towarzyskich, KiW, Warszawa 2004, s jasne i zwięzłe formułowanie i, z uwzględnieniem potrzeb adresatów; dbałość o poprawność językową (pisownia i gramatyka); szacunek dla czasu korespondenta; zachowanie poufności otrzymanych wiadomości; brak założenia, że wysłany pozostanie poufny;

12 Etykieta owa* dopuszczalne ignorowanie wiadomości prześlij dalej ; konieczność znajomości swojego programu, e-poczty, kultury Internetu; wysyłanie przemyślanych i ; posiadać świadomość, że nie wszystkie wiadomości wypada przesyłać mailem; poczta elektroniczna jest światem rzeczywistym.

13 6. Akademicki savoir-vivre w komunikacji z wykorzystaniem e-poczty* *Za: W. Lorenz, Poprawne pisanie wiadomości , _mail.pdf (15 maja 2014 r.) 1. posiada budowę klasycznego listu; 2. Należy wpisać krótki, treściwy temat wiadomości; 3. Wskazane jest stosowanie zwrotów grzecznościowych (otwierających) przynależnych formalnym listom; 4. Nadawca powinien przedstawić się, podać imię i nazwisko; 5. Treść zasadnicza a należy poprzedzić grzecznościowym powitaniem;

14 Akademicki savoir-vivre w komunikacji z wykorzystaniem e-poczty* 6. Część właściwa listu ma być krótka, klarowna, zawierać najważniejsze informacje; 7. Stosuje się formy grzecznościowe w zakończeniu; 8. Konieczne jest podpisanie się imieniem i nazwiskiem; 9. Domena w adresie mailowym nadawcy nie może go kompromitować; 10. Najlepiej, gdy adres owy będzie zawierał imię i nazwisko.

15 Brak znajomości zasad etyki i savoir-vivre w komunikacji owej czy brak dobrego wychowania studenta? Studenci często naruszają etyczne podstawy komunikacji z nauczycielem. Powstaje pytanie o przyczyny tego problemu: czy są one wyłącznie językowe, czy też wynikają z zaniedbań w wychowaniu, braku szacunku dla innych ludzi, zwyczajów, tradycji, a może upadku autorytetu nauczyciela?

16 7. Zaniedbania studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej (na podstawie analizy korespondencji owej w ramach seminarium magisterskiego na WZNoS w Stalowej Woli) najczęściej zauważane błędy: 1.Budowa listu owego - brakuje poszczególnych części listu (np. przywitania); - brakuje części zasadniczej tekstu (tzw. pusty mail z załącznikiem)

17 Zaniedbania studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej 2. Temat wiadomości - brakuje tematu (puste pole) - temat jest nieadekwatny do zawartości a - brakuje precyzyjności w określeniu zawartości a (np. Problem z pracą mgr ) - w temacie są zwroty wskazujące na nadawcę (np. imię i nazwisko: J. Marciniak ), nie na kwestie zawarte w treści wiadomości

18 Zaniedbania studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej 3.Zwroty grzecznościowe otwierające - brakuje przywitania (np. zwyczajowego Dzień dobry, Szanowna(y) Pani(e) ); 4. Nadawca - nie przedstawia się (nie podaje imienia i nazwiska, ewentualnie roku studiów, kierunku i nazwy specjalności)

19 Zaniedbania studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej 5. Zwroty grzecznościowe otwierające i powitanie - brakuje zwyczajowego: Szanowna(y) Pani(e), - brakuje powitania (np. Dzień dobry ) - ustawicznie powtarzające się bezosobowe Witam, Witam! (z wykrzyknikiem)

20 Zaniedbania studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej 6. Część zasadnicza wiadomości owej - brak treści w u -wiadomość pusta z załącznikiem - ogólnikowa treść (np. Piszę do Pani, bo nie wiem co mam zrobić w rozdziale 2 ); - długa wiadomość, autor podejmuje wiele wątków naraz ( chciałbym zapytać o rozdział metodologiczny, ale miała mi Pani wskazać literaturę i pamiętam, że muszę poprawić hipotezy i narzędzie badawcze ;

21 Zaniedbania studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej - treść wiadomości jest mało klarowna (j.w.); - częste wysyłanie różnych wiadomości, bez konkretnego powodu - przesyłanie tzw. Łańcuszków szczęścia, zaproszeń na Facebooka, itp. - kilkukrotne przesyłanie tej samej treści a (tzw. przypominacze np. 4 razy w ciągu 2 dni - pisanie treści DUŻYMI LITERAMI; - stosowanie emotikonów (ozdobników, usmieszków) - pisanie z błędami stylistycznymi, ortograficznymi (np. pszesyłam Pani, jóż oddałam pracę do dziekanatu

22 Zaniedbania studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej 7. Zwroty grzecznościowe na zakończenie a - brakuje zwrotów grzecznościowych (np. z poważaniem, pozdrawiam ); - stosowanie słownictwa żargonowego, skrótów (np. nara przykład studenta 4 roku pedagogiki) - nadawca nie podpisuje się - nadawca podpisuje się jedynie imieniem (np. Alicja ) - nadawca stosuje jedynie zdrobnienie imienia (np. Alusia ) - nadawca podaje imię i inicjał nazwiska (np. Alicja Z. )

23 Zaniedbania studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej 8. Domena w adresie owym - brak imienia i nazwiska w adresie - domena, której nie należy stosować w komunikacji - nazwa w adresie, której nie należy stosować w komunikacji formalnej (np. kochany@..., żabusia@..., lolitka@...)

24 Łamanie zasad etyki przez studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej 1. Zasada prawdy - brak wierności w prezentowaniu i interpretowaniu poglądów autorów, zniekształcanie treści tekstu z różnych źródeł (najczęściej podczas parafrazowania), tym samym nadawanie im innego znaczenia i sensu 2. Zasada obiektywizmu - nierzetelność i obrona swoich racji pomimo tego, że fakty obiektywnie świadczą o czymś innym (np. tłumaczenie: nie mogłam skorzystać z najnowszej publikacji M. Łobockiego, gdyż ostatnia książka autora została wydana w 1974 roku )

25 Łamanie zasad etyki przez studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej 3. Zasada oddzielania informacji od komentarza - mylenie faktów obiektywnych z ich interpretacją (np. często w wyniku powoływania się nie na autora danej koncepcji, tezy, lecz na autora z tzw. drugiej ręki ) 4. Zasada uczciwości - kłamanie w sprawie nieterminowego przygotowania poszczególnych części pracy (np. Byłam w szpitalu podczas gdy promotor spotyka studentkę na zakupach w dobrym nastroju (i należy przypuszczać) zdrowiu) - przesyłanie nauczycielowi treści zapożyczonych z Internetu lub innych źródeł ( kopiuj-wklej ), bez podania autora i źródła (plagiat)

26 Łamanie zasad etyki przez studentów w komunikacji z nauczycielem za pośrednictwem poczty elektronicznej 5. Zasada wolności i odpowiedzialności - brak odpowiedzialności za słowo zawarte w treści a (np. studentka, która przez 2 semestry nie kontaktuje się z promotorem, nagle żąda od niego zaakceptowania gotowej pracy magisterskiej: przez Panią nie skończę studiów - żądania, wydawanie poleceń (np. ma mi Pani sprawdzić rozdział do 3 dni, bo potem wyjeżdżam ) - wysuwanie bezpodstawnych podejrzeń (np. studentka 1: Pani celowo pisze mi tak dużo komentarzy w pracy, żebym nie zdążyła się obronić lub studentka 2: mój poprzedni promotor nie pisał mi nigdy żadnych uwag, a Pani uwzięła się na mnie, chcę zmienić promotora (co uczyniła).

27 Pytanie otwarte do dyskusji zamiast zakończenia Praktyka nauczyciela akademickiego pokazuje, że studenci często naruszają etyczne podstawy komunikacji. Powstaje pytanie o przyczyny tego problemu: czy są one wyłącznie językowe, czy też wynikają z zaniedbań w wychowaniu, braku szacunku dla innych ludzi, zwyczajów, tradycji, a może upadku autorytetu nauczyciela?

28 Dziękuję za uwagę!