SYTUACJA OSÓB PRACUJĄCYCH

Transkrypt

1 SYTUACJA OSÓB PRACUJĄCYCH I SAMOZATRUDNIONYCH NA RYNKU PRACY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO Prezentacja z dwóch fal badań ilościowych 2012/2013 Okres realizacji badania: I fala badania: wrzesień 2012 II fala badania: kwiecień 2013 Wykonawca badania: Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (85%) oraz ze środków krajowych w ramach budżetu państwa (15%)

2 Cel badania uzyskanie użytecznej wiedzy o sposobach radzenia sobie z wymaganiami rynku pracy osób pracujących i samozatrudnionych, które są mieszkańcami województwa lubelskiego

3 Metodyka I i II fali badania ilościowego TECHNIKA - wspomagany komputerowo wywiad telefoniczny (CATI) BADANA POPULACJA - osoby pracujące oraz samozatrudnione zamieszkałe w regionie lubelskim STRUKTURA PRÓBY BADAWCZEJ: Liczebność próby: 500 osób pracujących oraz 500 osób samozatrudnionych, Metoda doboru próby: warstwowy nieproporcjonalny dobór próby, Zastosowane warstwy: płeć, miejsca zamieszkania (miasto/wieś), podregion (liczebności warstw odpowiadają liczebnościom populacji).

4 Operat losowania do badania ilościowego OPERAT LOSOWANIA baza numerów komórkowych i stacjonarnych I FALA BADANIA numerów telefonów (w tym: 5,7% numerów tel. komórkowych): w ramach badania przeprowadzonego w 2012 r. wśród wykonanych wywiadów telefonicznych 23,7% stanowiły numery komórkowe, a 76,3% stacjonarne. II FALA BADANIA numerów telefonów (w tym: 10% numerów tel. komórkowych): w ramach badania przeprowadzonego w 2013 r. wśród wykonanych wywiadów telefonicznych 32% stanowiły numery komórkowe, a 68% stacjonarne, w tym 12 % do mikro firm.

5 Struktura próby osób pracujących PROFILE DZIAŁALNOŚCI FIRM/INSTYTUCJI, W KTÓRYCH BYŁY ZATRUDNIONE BADANE OSOBY PRACUJĄCE*: handel, usługi, finanse, edukacja, budownictwo, administracja publiczna, służba zdrowia, kultura i sztuka, FORMA ZATRUDNIENIA RESPONDENTÓW*: umowa o pracę na czas nieokreślony umowa o pracę na czas określony *najczęściej wskazywane odpowiedzi

6 Główne wnioski z badania osób pracujących ANALIZIE PODLEGAŁY ODPOWIEDZI RESPONDENTÓW DOTYCZĄCE GŁÓWNIE: dotychczasowego przebiegu kariery zawodowej, aktualnego miejsca zatrudnienia, planów na przyszłość związanych z życiem zawodowym, oceny własnych możliwości na rynku pracy.

7 Ścieżka kariery zawodowej Jak długo pozostawał/a Pan/i bez pracy tuż przed objęciem aktualnego stanowiska? zawsze miałem/am pracę do 3 miesięcy od 3 do 6 miesięcy od 6 miesięcy do roku od roku do 2 lat od 2 do 5 lat od 5 do 10 lat powyżej 10 lat 8,6% 9,4% 8,0% 8,4% 5,0% 2,0% 0,8% 57,8% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% W ilu procesach rekrutacyjnych brał/a Pan/i udział w tym czasie (z wyłączeniem tego na aktualne stanowisko)? w żadnym w jednym w 2-3 w 4-6 w 7-10 w więcej niż 10 7,8% 3,0% 4,2% 13,4% 16,8% 54,8% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

8 Sposób pozyskania informacji na temat wolnego miejsca pracy, na którym aktualnie zatrudnieni są respondenci poprzez znajomych, rodzinę samodzielne składanie aplikacji w instytucjach ogłoszenie zamieszczone było w środkach masowego przekazu (prasa, Internet) 12,0% 19,6% 23,4% 27,2% 32,6% 35,0% bezpośrednia propozycja pracodawcy poprzez urząd pracy będąc na stażu lub niższym stanowisku pracy inne poprzez uczestnictwo w targach pracy, dniach kariery, itp. 4,2% 10,4% 6,4% 1,6% 4,2% 1,2% 5,2% 0% 0,4% 16,6% II fala I fala 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

9 Czynniki, które przesądziły o tym, że respondent został zatrudniony na aktualnym stanowisku pracy odpowiednie wykształcenie, kwalifikacje i umiejętności 48% 60% cechy osobiste (np. komunikatywność, charyzma) 19,2% 31,6% doświadczenie na podobnym stanowisku w innej firmie 31,4% 43,8% znajomości znajomość języka obcego zapotrzebowanie na pracowników (wolny etat) inne wiedza zawodowa/branżowa 16% 11,8% 4,6% 4,2% 2,8% 3,4% 1% 7,8% 0,6% 1,4% II fala I fala 0% 20% 40% 60% 80%

10 Kwalifikacje i umiejętności podnoszenie kwalifikacji i umiejętności w ciągu ostatnich 10 lat 64,4% 68,6% plany podnoszenia kwalifikacji i umiejętności w najbliższym czasie 42,8% 49,6% II fala I fala 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%

11 Kwalifikacje i umiejętności ogólne wymagane na aktualnie zajmowane przez respondentów stanowisko: łatwe nawiązywanie kontaktów z współpracownikami/klientami, logiczne myślenie/analiza faktów, radzenie sobie w sytuacjach stresowych/konfliktowych, umiejętność współpracy w grupie, znajomość podstaw obsługi komputera, predyspozycje związane z obsługą klienta, obsługa urządzeń biurowych, organizowanie i prowadzenie prac biurowych, wykonywanie prostych rachunków, Umiejętności personalne (szczegółowo) wymagane na aktualnie zajmowane przez respondentów stanowisko: zaangażowanie, rzetelność, punktualność, zdyscyplinowanie, uczciwość, obowiązkowość, kultura osobista komunikatywność ambicja, pracowitość, lojalność, szybkie przyswajanie wiedzy,

12 Z przeprowadzonego badania wynika, że: od mężczyzn, częściej niż od kobiet wymagano posiadania prawo jazdy kat. B, umiejętności obsługi specjalistycznych maszyn i urządzeń oraz sprawności fizycznej; od kobiet, częściej niż od mężczyzn wymagano umiejętności wykonywania prostych rachunków; im młodszy pracownik, tym częściej wymagano od niego znajomości podstaw obsługi komputera oraz znajomości języka angielskiego; Im starszy pracownik, tym częściej wymagano od niego umiejętności wykonywania prostych obliczeń oraz umiejętności zarządzania zespołem; im wyższy poziom wykształcenia, tym częściej od pracowników wymagano umiejętności obsługi komputera oraz urządzeń biurowych, znajomości przepisów prawa, umiejętności wykonywania prostych rachunków, łatwego nawiązywania kontaktów z współpracownikami i klientami, a także logicznego myślenia i analizy faktów; posiadania prawo jazdy kat. C lub C+E najczęściej wymagano od pracowników z wykształceniem podstawowym/gimnazjalnym oraz zasadniczym zawodowym. umiejętności organizacji i prowadzenia prac biurowych nie wymagano jedynie od większości pracowników z wykształceniem zasadniczym zawodowym, sprawności fizycznej w głównej mierze wymagano od pracowników z wykształceniem zasadniczym zawodowym.

13 3,4% 38,4% 4,4% 1,2% Transferowalność kwalifikacji i umiejętności I fala badania 52,6% zdecydowanie tak raczej tak nie wiem raczej nie zdecydowanie nie 6,0% 1,6% 23,4% 3,6% Transferowalność kwalifikacji i umiejętności II fala badania 65,4% zdecydowanie tak raczej tak nie wiem raczej nie zdecydowanie nie

14 Ocena różnych aspektów wykonywanej pracy średnia w I fali badania średnia w II fali badania 4,6 4,4 4,2 4 3,96 3,9 4,14 4,25 4,19 4,37 4,29 4,45 4,43 3,8 3,85 3,6 3,4 3,42 3,58 3,7 3,2 3 3,17 wynagordzenie obciążenie obowiązkami zawodowymi rozwój osobisty możliwość utrzymania pracy rodzaj wykonywanej pracy relacje z przełożonym relacje z innymi pracownikami

15 Potencjał - autoocena Czy respondenci uważają, że w związku z własnymi możliwościami na rynku pracy trudno byłoby zmienić im pracę na dającą lepsze warunki finansowe? II fala I fala 28,4% 20,0% 14,4% 6,6% 30,6% 16,2% 43,2% 22,8% 4,6% 13,2% 0% 20% 40% 60% 80% 100% zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie nie wiem, trudno powiedzieć Czy respondenci uważają, że w związku z własnymi możliwościami na rynku pracy trudno byłoby zmienić im pracę na dające większą satysfakcję? II fala 28,8% 20,8% 14,6% 5,4% 30,4% zdecydowanie tak raczej tak raczej nie I fala 14,4% 40,2% 24,6% 6,4% 14,4% zdecydowanie nie nie wiem trudno powiedzieć 0% 20% 40% 60% 80% 100%

16 Jak respondenci oceniają możliwości kształtowania własnej kariery zawodowej? II fala I fala 15,6% 45,6% 10,8% 7,2% 20,8% 15,8% 53,2% 15,6% 8,8% 6,6% 0% 20% 40% 60% 80% 100% mam duże możliwości mam średnie możliwości mam małe możliwości nie mam żadnych możliwości nie wiem, trudno powiedzieć Z przeprowadzonego badania wynika, że: osoby młodsze częściej swój potencjał na rynku pracy oceniały jako duży lub bardzo duży, im wyższe wykształcenie tym lepsza ocena własnych zdolności rozwojowych, starsze osoby rzadziej wskazywały na możliwość zmiany pracy na lepiej płatną, im młodszy respondent tym częściej wskazywał on, iż ma duże, bądź bardzo duże szanse na zmianę pracy na bardziej satysfakcjonującą.

17 Białe i zielone miejsca pracy własne zainteresowanie podjęciem pracy ocena zapotrzebowania na rynku pracy opieka nad osobami niepełnosprawnymi opieka nad osobami chorymi opieka nad osobami starszymi profilaktyka zdrowotna pierwsza pomoc przedmedyczna odnawialne źródła energii praca socjalna rolnictwo ekologiczne ekoturystyka rozwój i utrzymanie terenów zielonych gospodarka odpadami komunalnymi i przemysłowymi gospodarka wodno-ściekowa gospodarka energią 15,2% 74,8% 14,4% 73,8% 15,6% 73,8% 15,6% 72,2% 16,0% 72,0% 17,8% 66,0% 16,6% 65,4% 17,0% 65,0% 18,8% 62,4% 16,2% 61,6% 14,4% 55,8% 13,0% 54,2% 16,0% 53,0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%

18 Struktura próby osób samozatrudnionych PROFILE DZIAŁALNOŚCI FIRM OSÓB SAMOZATRUDNIONYCH*: usługi, budownictwo, handel, motoryzacja, finanse, transport i logistyka, CZAS PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ: II fala 6,2% 6,6% 25,0% 28,4% 19,0% 14,8% I fala 9,4% 21,0% 28,8% 29,8% 11,0% 0% 20% 40% 60% 80% 100% *najczęściej wskazywane odpowiedzi do roku od roku do 2 lat od 2 do 5 lat od 5 do 10 lat od 10 do 20 lat powyżej 20 lat

19 Główne wnioski z badania osób samozatrudnionych ANALIZIE PODLEGAŁY ODPOWIEDZI RESPONDENTÓW DOTYCZĄCE GŁÓWNIE: dotychczasowego przebiegu kariery zawodowej, prowadzonej działalności gospodarczej, planów na przyszłość związanych z życiem zawodowym, oceny własnych możliwości na rynku pracy oraz możliwości prowadzonej działalności gospodarczej.

20 Główny powód rozpoczęcia przez respondentów jednoosobowej działalności gospodarczej brak pracy i problemy ze znalezieniem zatrudnienia 25,2% 37,4% nadzieja na wyższe zarobki i poprawę własnej sytuacji ekonomicznej chęć sprawdzenia się w pracy na własny rachunek 11,0% 12,0% 23,2% 23,2% niezależność zawodowa potrzeba samorealizacji inne (firma rodzinna/kontynuacja działalności, wymogi pracodawcy, likwidacja zakładu pracy) 20,4% 16,0% 12,4% 8,4% 6,8% 4,0% II fala I fala 0% 10% 20% 30% 40%

21 Przyczyny wyboru określonego profilu działalności gospodarczej odpowiednie kwalifikacje i umiejętności 49,2% 60,4% zapotrzebowanie na produkty/usługi na rynku 20,0% 26,2% zainteresowania 17,6% 11,2% inne (kontynuacja działalności firmy, możliwość zarobku) 13,2% 2,2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% II fala I fala

22 II fala I fala 10,2% 9,6% 10,8% 9,0% Możliwości rozwojowe Ocena możliwości rozwojowych (potencjału) prowadzonych przez respondentów działalności gospodarczych 33,8% 33,8% 28,6% 34,8% 16,6% 12,8% 0% 20% 40% 60% 80% 100% bardzo małe małe średnie duże bardzo duże Z przeprowadzonego badania wynika, że: osoby prowadzące działalność gospodarczą o charakterze transportowym i logistycznym czy motoryzacyjnym są skłonne lepiej postrzegać możliwości rozwojowe swoich firm niż respondenci prowadzący działalność o profilach: finanse, handel, budownictwo czy usługi

23 Najistotniejsze bariery, z jakimi spotykają się respondenci prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą zbyt duże pośrednie koszty pracy (m.in. opłacanie składek ZUS, podatki, itp.) 48,0% 56,4% obawa przed konkurencją 31,6% 36,2% złe, niekorzystne rozwiązanie fiskalne 16,0% 31,0% obawa przed biurokracją 28,2% 28,0% brak dogodnych warunków dostępu do finansowania działalności 14,0% 18,0% inne (brak barier, sytuacja gospodarcza w kraju/kryzys, brak ciągłości zleceń) 9,4% 2,2% II fala I fala 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

24 Kwalifikacje i umiejętności podnoszenie kwalifikacji i umiejętności w ciągu ostatnich 10 lat 51,6% 57,2% plany podnoszenia kwalifikacji i umiejętności w najbliższym czasie 27,2% 39,8% II fala I fala 0% 20% 40% 60% 80% Z przeprowadzonego badania wynika, że: osoby z wyższym wykształceniem, istotnie częściej planują uzupełniać posiadane kwalifikacje, niż respondenci legitymujący się niższym wykształceniem

25 Ocena różnych aspektów prowadzonej działalności 4,10 3,90 3,70 3,50 3,30 3,10 3,28 3,22 3,63 średnia w I fali 3,68 3,36 3,39 średnia w II fali 3,80 3,81 3,47 3,60 4,00 3,80 2,90 osiągane przychody zdolność utrzymania działalności ilość czasu spędzanego w pracy obciążenie obowiązkami zawodowymi rozwój osobisty rodzaj wykonywanej działalności Z przeprowadzonego badania wynika, że: najbardziej zadowoleni z rodzaju prowadzonej działalności byli przedsiębiorcy o profilu usługowym, zaś najmniej przedsiębiorcy o profilu handlowym, samozatrudnieni w dziedzinie finansowej byli istotnie statystycznie bardziej zadowoleni z możliwości rozwoju osobistego, niż respondenci prowadzący firmy o profilu handlowym, respondenci prowadzący przedsiębiorstwa handlowe byli istotnie statystycznie bardziej zadowoleni z rozwoju osobistego niż samozatrudnieni działający w dziedzinie budowlanej oraz usługowej.

26 Kwalifikacje i umiejętności, jakimi powinny cechować się osoby, które respondenci chcieliby zatrudnić umiejętność współpracy w grupie predyspozycje związane z obsługą klienta radzenie sobie w sytuacjach konfliktowych/stresowych znajomość języka obcego logiczne myślenie, analiza faktów łatwe nawiązywanie kontaktów zarządzanie zespołem wykształcenie zasadnicze zawodowe sprawność fizyczna wykształcenie wyższe humanistyczne

27 Główny czynnik, wpływający na to, iż respondenci są pewni utrzymania działalności gospodarczej na rynku renoma wśród klientów, posiadane referencje 37,0% 48,8% stała, utrzymująca się liczba klientów/zleceń 34,1% 45,6% dobra organizacja pracy 8,2% 9,7% mała liczba firm, które zajmują się podobną działalnością (mała konkurencja) 7,5% 6,3% inne (stan gospodarki, nie wiem, trudno powiedzieć) 1,8% 1,3% II fala I fala 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

28 Rynek białych i zielonych miejsc pracy własne zainteresowanie prowadzeniem działalności w branży ocena zapotrzebowania rynku na usługi opieka nad osobami chorymi opieka nad osobami niepełnosprawnymi opieka nad osobami starszymi profilaktyka zdrowotna pierwsza pomoc przedmedyczna odnawialne źródła energii ekoturystyka rolnictwo ekologiczne rozwój i utrzymanie terenów zielonych praca socjalna gospodarka energią gospodarka odpadami komunalnymi i przemysłowymi gospodarka wodno-ściekowa 8,8% 64,2% 9,2% 64,0% 8,6% 64,0% 8,8% 63,2% 8,6% 61,2% 19,0% 57,8% 17,2% 57,2% 14,4% 54,0% 15,4% 51,8% 8,6% 51,4% 17,4% 50,6% 16,2% 49,0% 14,4% 46,2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

29 Rekomendacje osoby pracujące 1. Popularyzacja szkoleń z zakresu umiejętności miękkich (transferowalnych), które w dzisiejszych czasach stanowią coraz ważniejszy czynnik ułatwiający uzyskanie i utrzymanie zatrudnienia. 2. Uaktualnienie istniejącej w województwie lubelskim oferty szkoleniowej w celu dostosowania jej nie tylko do zapotrzebowania regionalnych pracodawców, ale także do oczekiwań pracowników. 3. Szkolenia osób bezrobotnych na większą skalę pod tzw. konkretne stanowisko pracy i konkretne oczekiwania pracodawców pod tym względem. 4. Organizowanie corocznego kongresu pracowników i pracodawców z poszczególnych branż, na którym możliwa byłaby konfrontacja potrzeb pracodawców oraz oczekiwań pracowników. 5. Popularyzacja szkoleń uzupełniających lub przekwalifikujących pracowników w starszych kategoriach wiekowych oraz o niższych kwalifikacjach zawodowych.

30 Rekomendacje osoby samozatrudnione 1. Zmniejszenie obciążeń fiskalnych dla osób samozatrudnionych. Promowanie wsparcia pomostowego, które jest bezzwrotną pomocą kapitałową wspomagającą przetrwanie do momentu uzyskania przez niego płynności finansowej. Wsparcie to realizowane jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Kwota ta ma ułatwić początkującemu przedsiębiorcy pokrycie obligatoryjnych opłat, ponoszonych przez przedsiębiorcę, niezależnie od poziomu przychodów (w szczególności w postaci składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz fundusze poza ubezpieczeniowe dla przedsiębiorcy niezatrudniającego pracowników oraz na pokrycie innych obligatoryjnych wydatków związanych z działalnością przedsiębiorstwa). 2. Kierowanie wsparcia, szczególnie finansowego do osób prowadzących własną firmę, będących w niekorzystanej sytuacji ekonomicznej. 3. Wprowadzenie na większą skalę szkoleń uświadamiających na temat otwierania i prowadzenia działalności gospodarczej oraz związanych z nią zagrożeń i ryzyk dla osób samozatrudnionych.

31 Rekomendacje osoby samozatrudnione 4. Zachęcenie osób samozatrudnionych do podwyższania swoich kwalifikacji i umiejętności z zakresu wiedzy branżowej, w której prowadzą swoją działalność. 5. Utrzymywanie przez osoby samozatrudnione stałych, pozytywnych relacji z klientami, a także budowanie przewagi konkurencyjnej bazującej na fundamentalnych wartościach: zaufanie, uczciwość, rzetelność. 6. Przeprowadzenie kampanii informacyjnej (w ramach tego szereg konferencji i konsultacji społecznych) dotyczącej nowoczesnych technologii ekologicznych w biznesie oraz przyszłościowego zapotrzebowania na usługi w tym zakresie. 7. Promowanie rozpoczynania działalności o profilach dobrze rokujących na utrzymanie i rozwój na rynku pracy.

32 Dziękujemy za uwagę! Zespół General Projekt Sp. Z o.o. Ul. Zakole Olsztyn Tel