Gospodarka energetyczna w kontekście planu zagospodarowania gminy Gierałtowice. Joachim Bargiel wójt gminy Gierałtowice Sosnowiec 5 czerwiec 2013

Transkrypt

1 Gospodarka energetyczna w kontekście planu zagospodarowania gminy Gierałtowice Joachim Bargiel wójt gminy Gierałtowice Sosnowiec 5 czerwiec 2013

2 Plan wystąpienia: 1. Planowanie w gminie 2. Zapisy w dokumentach planistycznych w MPZP oraz Studium Uwarunkowań 3. Praktyczna realizacja zapisów w dokumentach planistycznych i strategicznych gminy minicentra energetyczne 4. Trudności wynikające z uwarunkowań zewnętrznych 5. Podsumowanie

3 Planowanie w gminach Dokumenty planistyczne -Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego. - Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego - Projekt Założeń Zaopatrzenia Gminy w Media Energetyczne - Strategia Rozwoju Gminy - Wieloletni Plan Inwestycyjny

4 Historia powstawania dokumentów planistycznych w Gminie Gierałtowice Studium Uwarunkowań i Kierunków Rozwoju Gminy Projekt Założeń Zaopatrzenia Gminy w media energetyczne, ciepło, gaz Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Strategia Rozwoju Gminy na lata Wieloletni Plan Inwestycyjny Zaskarżenie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Aktualizacja Studium Uwarunkowań i Kierunków Rozwoju Gminy Aktualizacja Projektu Założeń Zaopatrzenia Gminy w Media Energetyczne, Ciepło, Prąd i Gaz Uchylenie Miejscowego Planu Zagospodarowania przez WSA odwołanie do NSA Aktualizacja Strategii Rozwoju Gminy do 2020r.

5 Otoczenie ustawowe Ustawa o samorządzie terytorialnym Zadaniem gminy jest stałe podwyższanie jakości życia mieszkańców. Jednym z ważnych warunków jest zapewnienie coraz lepszych parametrów jakości i niezawodności energii elektrycznej oraz ciepła. odpowiedni poziom napięcia częstotliwości zawartość wyższych harmonicznych liczba przerw w zasilaniu Dodatkowo generacja nowych miejsc pracy (powstawanie gminnych spółek energetycznych).

6 Ustawa o planowaniu przestrzennym (miejscowe plany zagospodarowania) Etapy : Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Strategia rozwoju gminy Korzystne zapisy w planie zagospodarowania przestrzennego dotyczące m.in. Energetyki odnawialnej (solary, fotowoltanika, biogazownie, źródła wiatrowe oraz minicentra energetyczne). Przykładowo w analizowanej gminie G studium oraz MPZP przyjęto w roku 2005, a także strategie rozwoju gminy na lata (zapisy dot. Budowy mini centrów energetycznych).

7 Ustawa prawo energetyczne Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe należy: -Planowanie i organizacja zaopatrzenia gminy w ciepło energię elektryczną i paliwa gazowe -Planowanie i organizacja eksploatacji a także finansowanie i oświetlenia ulicznego oraz obiektów komunalnych. Szczegółowe zapisy dot. niezawodności zasilania w energię elektryczną mówią o: -czasie maksymalnej przerwy 24h -sumarycznym rocznym czasie przerw 48h -koszcie energii niedostarczonej pięciokrotna wartość energii w danym punkcie

8 Ustawa o zarządzaniu kryzysowym Infrastruktura krytyczna Systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalne obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców. Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy: a) zaopatrzenia w energię i paliwa, b) łączności i sieci teleinformatycznych, c) finansowe, d) zaopatrzenia w żywność i wodę, e) ochrony zdrowia, f) transportowe i komunikacyjne, g) ratownicze, h) zapewniające ciągłość działania administracji publicznej, i) produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych.

9 Ustawa o efektywności energetycznej (2011) (racjonalizacja wytwarzania i zużycia ciepła oraz energii elektrycznej) Działania gmin w dziedzinie termomodernizacji obiektów komunalnych, oszczędne źródła oświetlenia ulicznego oraz oświetlenie wewnętrzne budynków. Ustawa określa: 1. krajowy cel w zakresie oszczędnego gospodarowania energią(nie mniej niż 9% do roku 2016); 2. zadania jednostek sektora publicznego w zakresie efektywności energetycznej; 3. zasady uzyskania i umorzenia świadectwa efektywności energetycznej; 4. zasady sporządzania audytu efektywności energetycznej oraz uzyskania uprawnień audytora efektywności energetycznej. Ustawa o ochronie srodowiska

10 POLITYKA ENERGETYCZNA GMINY A BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE. Gmina jako duży prosument. RACJONALIZACJA WYTWARZANIA I ZUŻYCIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA (Przepisy Unijne i Prawo Enenergetyczne) realizowana poprzez: - zadania własne Gminy dostawa energii elektrycznej, ciepła i gazu; - ocena lokalnych zasobów energetycznych i możliwości ich wykorzystania (w szczególności zasobów odnawialnych); - ocena lokalnego zapotrzebowania na ciepło i energię elektryczną (tworzenie bilansów potrzeb dla obiektów komunalnych oraz mieszkańców); - lokalizacja głównych odbiorców ciepła i energii elektrycznej; - optymalna lokalizacja nowoczesnych źródeł wytwarzania ciepła i energii elektrycznej; - realizacja przez Gminę programu 3 X 20 (Dyrektywy UE). - stałe podwyższanie jakości życia mieszkańców

11 POLITYKA ENERGETYCZNA GMINY A BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE GMINY GIERAŁTOWICE WSPÓŁPRACA Z OSD. BEZPIECZEŃSTWO KRÓTKO I DŁUGOTERMINOWE NIEZAWODNOŚĆ ZASILANIA: - minimalizacja czasów przerw w dostawie energii elektrycznej i ciepła; - nowoczesne układy pracy sieci średniego i niskiego napięcia; - nowoczesna automatyka zabezpieczeniowa i łączeniowa; - lokalizacja w sieci nn i SN zdecentralizowanych źródeł energii elektrycznej i ciepło; - tworzenie i praca wydzielona minicentrów energetycznych Gminy; - łagodzenie skutków deficytu mocy.

12 Przykładowe zapisy w Studium Uwarunkowań Tereny oczyszczalni ścieków oznaczone na rysunku studium symbolem IK. Na terenie oczyszczalni ścieków IK utrzymuje się istniejące obiekty, urządzenia i sieci infrastruktury technicznej z możliwością ich budowy, przebudowy i remontów; dopuszcza się realizację nowych obiektów, urządzeń i sieci infrastruktury technicznej oraz biogazowi z urządzeniami pomocniczymi i infrastrukturą techniczną.

13 2.2. W Strefie produkcyjno-usługowej B wyznaczono tereny: Tereny działalności produkcyjnej i usługowej oznaczone na rysunku studium symbolem PU, PU1, PU2, PU3, PU4. Ustala się następujące zasady zagospodarowania przestrzennego terenów PU, PU1, PU2, PU3, PU4: 1) budowa, remonty i rozbudowa istniejących obiektów produkcyjnych, składów i magazynów, obiektów usługowych oraz urządzeń z zachowaniem następują-cych zasad i standardów: a) przy podziale terenu powierzchnia nowych działek budowlanych nie może być mniejsza niż 500 m2, b) wysokość budynków nie może przekraczać 25 m, c) powierzchnia zabudowy nie może przekraczać 80%, d) co najmniej 10% terenu powinno być zagospodarowane jako powierzchnia biologicznie czynna, 2) dopuszcza się przebudowę, rozbudowę i remonty istniejącej zabudowy miesz-kanioweji zagrodowej, 3) utrzymanie i realizacja zieleni w otoczeniu zabudowy, utworzenie pasów zieleni izolacyjnej z udziałem zadrzewieńi zakrzewień, zwłaszcza wzdłuż granic obszarów sąsiadujących z zespołami zabudowy mieszkaniowej lub usługowej, 4) zapewnienie obsługi komunikacyjnej terenów i urządzeń technicznych; uzu-pełnienie układu drogowego, remonty dróg, place manewrowe oraz miejsca parkowania pojazdów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej powinny być zapewnione w obrębie działek poszczególnych użytkowników,

14 5) uzupełnianie istniejących terenów zabudowy w urządzenia infrastruktury tech-nicznejoraz wyposażenie nowych terenów przeznaczanych do zabudowy w zbiorcze systemy wodociągowe, odprowadzania i oczyszczania ścieków a także wyposażenie w inne urządzenia infrastruktury technicznej w tym stacje bazowe telefonii komórkowej. 6) na terenach PU1 dopuszcza się realizację obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży pow m2, 7) na terenie PU2 dopuszcza się realizację biogazowi z urządzeniami pomocni-czymi i infrastrukturą techniczną, 8) na terenie PU3, wzdłuż granicy z gminą Ornontowice należy wprowadzić pasy zieleni izolacyjnej o szerokości min. 10 m, 9) na terenie PU4 dopuszcza się realizację boisk sportowych, 10) na terenach PU, PU1, PU2, PU3 dopuszcza się budowę magazynów i hal do produkcji rolnej i związanych z produkcją rolną.

15 2.3. W Strefie rolniczej C wyznaczono tereny: Tereny rolnicze oznaczone na rysunku studium symbolem R Ustala się następujące zasady zagospodarowania przestrzennego terenów R: 1) ochronie podlegają: rolnicza przestrzeń produkcyjna oraz przyrodnicze, kulturo-we i krajobrazowe wartości terenu, 2) wykorzystanie terenu na cele produkcji rolniczej, 3) utrzymanie istniejącej zabudowy siedliskowej z dopuszczeniem jej uzupełniania zabudową zagrodową (możliwość budowy nowych obiektów), lokalizowanie nowej zabudowy zagrodowej, produkcji rolnej i usług związanych z rolnictwem oraz agroturystyki, 4) utrzymanie istniejących dróg, ciągów i urządzeń infrastruktury technicznej oraz urządzeń melioracji wodnych z możliwością ich uzupełnień i modernizacji, 5) dopuszcza się budowę sieci i urządzeń infrastruktury technicznej, w tym stacji bazowych telefonii komórkowych, urządzeń związanych z gospodarką wodną, melioracji wodnych, przeciwpowodziowych, przeciwpożarowych oraz dróg do-jazdowych do gruntów rolnych i leśnych, ścieżek pieszych i rowerowych, urzą-dzeń do produkcji energii odnawialnej, 6) tereny użytków rolnych, zwłaszcza o niskich klasach bonitacyjnych mogą być za-lesiane.

16 Tereny zieleni nieurządzonej, stanowiące głównie obudowę biologiczną cieków i zbiorników wodnych oznaczone na rysunku studium symbolem ZR. Ustala się następujące zasady zagospodarowania przestrzennego terenów ZR: 1) ochronie podlegają wartości przyrodnicze i krajobrazowe tych obszarów, tworzą-cych system węzłów i korytarzy ekologicznych, 2) tereny zieleni nieurządzonej stanowią użytki rolne (grunty rolne, łąki i pastwiska) oraz zadrzewienia i zakrzewienia; użytki rolne mogą być wykorzystane do celów produkcji rolnej i gospodarki hodowlanej, 3) utrzymuje się istniejącą zabudowę z możliwością jej przebudowy i rozbudowy w ramach siedlisk, wyklucza się sytuowanie nowej zabudowy za wyjątkiem obiektów związanych z rekreacją, sportem i wypoczynkiem; dopuszcza się urządzenia i obiekty związane z gospodarką wodną, 4) tereny mogą być wykorzystane dla turystyki i wypoczynku, 5) utrzymuje się istniejące drogi, urządzenia i ciągi infrastruktury technicznej oraz urządzenia melioracji wodnych z dopuszczeniem ich uzupełnień i przebudowy, 6) dopuszcza się budowę sieci urządzeń infrastruktury technicznej, urządzeń związa-nych z gospodarką wodną, przeciwpowodziowych, melioracji wodnej, przeciwpo-żarowych oraz dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych, ścieżek pieszych i rowerowych, urządzeń do produkcji energii odnawialnej, 7) dopuszcza się realizację obiektów celu publicznego w zakresie ochrony przeciwpowodziowej, 8) dopuszcza się rekultywację terenów.

17 Przykładowe zapisy w Strategii Gminy PRIORYTET 1 Infrastruktura techniczna CELE STRATEGICZNE 1. Poprawa infrastruktury technicznej sprzyjającej rozwojowi społeczno gospodarczemu gminy, 2. Rozwój infrastruktury na terenach wiejskich, 3. Stworzenie systemu informacji dla celów zarządzania gminą, 4. Budowa nowych odcinków dróg uzupełniających istniejącą sieć. ZADANIA 1. Remont i modernizacja dróg, 2. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej na terenie sołectw, 3. Pełna gazyfikacja gminy, 4. Komputeryzacja gminy, 5. Budowa ul. Granicznej połączenie węzła Sośnica z węzłem Knurów, 6. Budowa wodociągów przesyłowych i modernizacja istniejących, 7. Budowa skojarzonych źródeł energii mini centra energetyczne

18 Przykłady inwestycji prowadzonych w gminie Gierałtowice Przykład koncepcji mini centrów w gminie Gierałtowice przedstawiono na rys. 2. W czterech miejscowościach gminy występuje duża koncentracja budynków mieszkalnych (2700), obiektów komunalnych (20) oraz oświetlenie uliczne. Przewiduje się zasilanie, ważnych obiektów komunalnych ze źródeł gazowych kogeneracyjnych oraz wiatrowych. Źródła te usytuowane w sieci niskiego i średniego napięcia w normalnych warunkach współpracować będą z siecią energetyki zawodowej, zaś w sytuacjach awaryjnych mogą utrzymać zasilanie w tzw. wyspach energetycznych. Istnieje również możliwość ograniczenia zapotrzebowania na energię elektryczną głownie w obiektach komunalnych poprzez utrzymanie tylko tzw. minimów technicznych tych obiektów. Dla przytoczonej gminy daje to moc rzędu 2,5 MW. Przykład realizacji przyjętej przez Radę Gminy koncepcji minicentrów energetycznych(rys. 2) kogeneracyjnych gazowych oraz wiatrowych.

19 Koncepcja docelowa mini centrów energetycznych w gminie Gierałtowice GCE gminne Centrum Energetyczne OSD-Operator Sieci Dystrybucyjnej. Współpraca GCE z OSD oraz ośrodkiem uczelnianym Politechniką Śląską w Gliwicach.

20 Minicentrum Paniówki W skład minicentrum energetycznego w Paniówkach wchodzą następujące obiekty: -kryta pływalnia -150kW (P S ) -zespół szkolno-przedszkolny -40kW (P S ) -stara szkoła z ośrodkiem zdrowia -20kW (P S ) Oraz następujące źródła zasilania: - agregat kogeneracyjny 55kW (biogaz) -agregat wiatrowy o mocy docelowej 70 KW W normalnym stanie pracy agregaty i kogeneracyjnyoraz wiatrowy zasilają podstawowo cały kompleks, zaś w sytuacjach awaryjnych w czasie wydzielonej wyspy agregat gazowy i docelowo wiatrowy zasilać będą ważniejsze odbiory w pływalni, szkole i ośrodku zdrowia. Aktualnie zainstalowany jest tylko agregat kogeneracyjny o mocy 55 kw.

21 Schemat elektryczny minicentrum w Paniówkach

22 Topologia minicentrum energetycznego w Paniówkach

23 Gminna kryta pływalnia Wodnik w Paniówkach.

24 Problemy techniczne oraz formalno-prawne związane z budową minicentrum energetycznego w Paniówkach. Informacja dotycząca zadania Budowa układu skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej, z silnikiem gazowym w budynku szkoły w Paniówkach przy ul. Zwycięstwa Rozpoczęcie procedury budowy krytej pływalni wrzesień Lata problemy górnicze z wiązane z lokalizacją. 3. Dokumentacja projektowa Budowa układu skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej, z silnikiem gazowym w budynku szkoły w Paniówkach przy ul. Zwycięstwa 44 opracowana przez Energotechnikę Projekt Sp. z o.o. Knurów pozwolenie na budowę nr 436/07 z dn r, 4. Aneks do dokumentacji projektowej opracowany przez przedsiębiorstwo Projektowanie i Audyty Energetyczne A. Wucki Wieszowa zmiana modułu kogeneracyjnego pozwolenie na budowę z dnia 30 sierpnia 2010r. 5. Oddanie do użytku krytej pływalni Wodnik luty 2010, 6. Projekt budowlano wykonawczy linii kablowych niskiego napięcia 400/230 V i linii sterowniczych łączących budynek szkoły z krytą pływalnią pozwolenie na budowę nr 142/11 z dn r. oraz drugie pozwolenie na budowę nr 461/12 z dn. 15 maja 2012r. 7. Wniosek o dofinansowanie z dnia 6 czerwca 2011r. projektu Budowa układu skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej, z silnikiem gazowym w budynku szkoły w Paniówkach w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata Priorytet V Środowisko Działanie 5.3 Czyste Powietrze i odnawialne źródła energii wnioskowana kwota dofinansowania ,06 zł. 8. Umowa o dofinansowanie projektu Budowa układu skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej, z silnikiem gazowym w budynku szkoły w Paniówkach w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata z dnia 29 czerwca 2012r. z dnia 29 czerwca 2012r. 9. Testowanie układu pracy wyspowej sierpień Aneks nr 1 z dnia 3 grudnia 2012 do umowy o dofinansowanie projektu Budowa układu skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej, z silnikiem gazowym w budynku szkoły w Paniówkach w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata Budowa układu skojarzonego kwiecień - czerwiec 2013

25 Oczyszczalnia ścieków w gminie Gierałtowice w Przyszowicach o wydajności 2150m 3 /dobę

26 Oczyszczalnia ścieków w gminie Gierałtowice w Przyszowicach o wydajności 2150m 3 /dobę

27 Gmina rolnicza i górnicza 2100 ha grunty orne 400 ha lasy Cały obszar gminy 4000 ha objęty eksploatacją górniczą -różnica wysokości ok 60m -depresja względem rzeki Kłodnica >15m -duża zlewnia (Gliwice, Knurów, Mikołów) -pogarszająca się grawitacja spływu wód do Kłodnicy (eksploracja górnicza) -problemy z regulacją potoków (przepompownie) -stale rosnący współczynnik spływu (zabudowa terenu) -pogarszające się warunki pracy melioracji szczegółowej

28 Przepompownia w Gierałtowicach, ul. Obrońców Granicy

29

30

31

32

33

34 Podsumowanie - Konieczność wykonania i aktualizacji Studium oraz MPZP przez Gminy. - Wprowadzenie zapisów dotyczących energetyki (w tym odnawialnej). - Kompatybilność w/w dokumentów. - Posiadanie Projektu Założeń oraz Planu Zaopatrzenia Gminy w Media Energetyczne. - Konsultacja społeczna i współpraca z energetyką.

35 KONIEC