WIELKIE PO ARY W LASACH WSCHODNIEJ SYBERII I ICH WP YW NA PROCES TWORZENIA SIÊ LOKALNYCH CHMUR BURZOWYCH
|
|
- Krzysztof Kamiński
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 LEŒNE PRACE BADAWCZE, 2005, 4: Evgenij I. PONOMAREV 1, Valerij A. IVANOV 2, Viaèeslav A. BYÈKOV 1 WIELKIE PO ARY W LASACH WSCHODNIEJ SYBERII I ICH WP YW NA PROCES TWORZENIA SIÊ LOKALNYCH CHMUR BURZOWYCH LARGE-AREA FOREST FIRES IN THE EASTERN SIBERIA AND THEIR INFLUENCE ON PROCESS OF LOCAL STORM CLOUDS FORMATION Abstract. In this paper, analysis of fire regimes in forest of Krasnoyarskiy kray (Eastern Siberia) is presented. Spatio-temporal superposition of large forest wildfires and lightning data were analyzed. Question of fire cloud forming due to large forest fires was considered. And positive feedback in the system of large wildfire lightning forest fire was discussed. Key words: Forest wildfire, lightning, fire cloud, geographical informative system (GIS). 1 Institut lesa im. V.N. Sukaèeva SO RAN, , Krasnojarsk, Akademgorodok, tel.: (3912) , evg@ksc.krasn.ru, ponomarev@wp.pl 2 Sibirskij gosudarstvennyj technologièeskij universitet, , Krasnojarsk, pr. Mira, 82.
2 20 E. I. Ponomarev, V. A. Ivanov, V. A. Byèkov WSTÊP Wielkie po ary lasu wywo³uj¹ negatywne skutki w biogeocenozach leœnych, powoduj¹ znacz¹ce straty ekonomiczne, a tak e oddzia³uj¹ na procesy zachodz¹ce w atmosferze. Do atmosfery emitowane s¹ przede wszystkim produkty spalania (gazy i aerozole). Na podstawie wyników pomiarów eksperymentalnych oceniono, e œrednia koncentracja emisji po arowych mo e 1000-krotnie przewy szaæ œredni¹ koncentracjê aerozoli w czystej atmosferze (Kucenogij i in. 2003). Nad terytorium objêtym po arem powstaje potê na konwekcyjna kolumna dymów (tzw. tren), która mo e wznosiæ siê na wysokoœæ 3 5 km, sprzyjaj¹c tworzeniu siê ob³oku po arowego, w którym zachodz¹ wy³adowania atmosferyczne. Zjawisko tworzenia siê ob³oku po arowego opisali m.in. Latham i in. 1991, 2001, Lyons i in. 1998, Vonnegut i Orvill 1998, Vonnegut i in Analizuj¹c te informacje mo na przypuszczaæ, e czêste w Syberii Wschodniej wielkoobszarowe po ary lasu w pewnych warunkach wywo³uj¹ silny efekt zale noœci zwrotnej, tzn. powstaj¹cy w wyniku po aru lasu ob³ok po arowy, bêd¹cy Ÿród³em wy³adowañ atmosferycznych, staje siê przyczyn¹ kolejnych zapaleñ w lasach. W pracy podjêto analizê wp³ywu wielkoobszarowych po arów leœnych na proces powstawania burz wewn¹trzmasowych (wewn¹trz jednorodnej masy powietrza) i wy³adowañ atmosferycznych. OPIS TERENU BADAÑ Terenem badañ by³ obszar œrodkowego biegu rzeki Angara (pó³nocnowschodni rejon Okrêgu Krasnojarskiego), na pó³nocy ograniczony wododzia³em miêdzy rzekami Podkamenn¹ Tungusk¹ i Angar¹, na po³udniu odnogami gór Wschodniego Sajanu, na zachodzie Jenisejskim pasmem górskim, a na wschodzie górami Przybajkala. Sezon po arowy zaczyna siê tu w drugiej dekadzie maja i trwa do wrzeœnia. W tym okresie dominuje cyrkulacja powietrza charakterystyczna dla cyklonów, które nadchodz¹ z po³udnia i po³udniowego zachodu. Jednak w czerwcu i lipcu przewa aj¹ antycyklony, którym towarzysz¹ susze, bêd¹ce efektem nap³ywu suchego powietrza z Mongolii i pó³nocnowschodnich Chin. W rejonach zachodnich jest nieco wy sza wilgotnoœæ dziêki po³udnikowemu po³o eniu Jenisejskiego pasma górskiego. Z zachodu na wschód wzrastaj¹ wskaÿniki klimatu kontynentalnego (Lapšin i in. 1971). Stacja meteorologiczna znajduje siê w osadzie Boguèany administracyjnym centrum rejonu. Powtarzaj¹ce siê corocznie wielkopowierzchniowe po ary lasu to jedna z osobliwoœci Syberii Wschodniej. Po ary te mog¹ obejmowaæ swym zasiêgiem dziesi¹tki tysiêcy hektarów lasu. W 2003 r., w wyniku zdalnego monitorowania na terytorium Okrêgu Krasnojarskiego (Wschodnia Syberia) odnotowano 23 wielko-
3 Wielkie po ary w lasach wschodniej Syberii i ich wp³yw na tworzenie siê chmur burzowych 21 Ogólna powierzchnia Tota l a re a ( ha ) 12 Liczba po arów lasu Number of forest fires Liczba po arów Number of fire s Powierzchnia po arów Area of fires ,8 7 4,0 3 7, ,29 1, ,6 9 4,1 1 8,3 3 7, Rok Ye a r Ryc. 1. Liczba i powierzchnia po arów lasu na terytorium Okrêgu Krasnojarskiego w latach (dane z monitoringu satelitarnego) Fig. 1. Number and area of forest fires in Krasnoyarskiy kray in (satellite monitoring data) obszarowe po ary lasu (powierzchnia ka dego z nich przewy sza³a 3000 ha), a w 2004 r. 18 (ryc. 1). OCENA RÓDE DANYCH W pracy porównano przestrzenno-czasowy rozk³ad wy³adowañ atmosferycznych i wielkoobszarowych po arów lasu odnotowanych w 2003 r. Bazê danych o wielkoobszarowych po arach lasu uzyskano z Instytutu Lasu Syberyjskiego Oddzia³u Rosyjskiej Akademii Nauk (Krasnojarsk) na podstawie zdjêæ uzyskanych z satelitów serii NOAA/AVHRR (National Oceanic and Atmospheric Administration Polar Operational Environmental Satellites/Advanced Very High Resolution Radiometer). Dane o po arach leœnych i b³yskawicach na terytorium Okrêgu Krasnojarskiego s¹ przedstawiane jako warstwy informacyjne systemu geoinformacji (GIS) monitoringu po arów lasu. Obecnie dostêpna jest statystyka tych po arów dla ca³ego terytorium azjatyckiej czêœci Rosji z lat Wczeœniej zweryfikowano mo liwoœci wykrywaj¹ce radiometru AVHRR porównuj¹c je z rezultatami doœwiadczeñ podsatelitarnych. Okaza³o siê, e prawdopodobieñstwo wykrycia po arów o powierzchni wiêkszej od 50 ha wynosi
4 22 E. I. Ponomarev, V. A. Ivanov, V. A. Byèkov wiêcej ni 80% w warunkach bezchmurnych, choæ przy zadymionej atmosferze. Po ary mniejsze od 50 ha wykrywane s¹ z prawdopodobieñstwem mniejszym ni 45% (Sukhinin i in. 1999). Statystyka ma³owymiarowych ognisk spalania zosta³a wykonana przez lotnicz¹ s³u bê ochrony przeciwpo arowej lasów w Krasnojarsku (Avialesoochrana). Dane o przestrzenno-czasowym rozmieszczeniu wy³adowañ atmosferycznych s¹ dostêpne dziêki stworzonemu w 1997 r. Systemowi Rejestracji Wy³adowañ Atmosferycznych (SRWA), którego jedno z centrów znajduje siê w Krasnojarsku. Analiza danych statystycznych z lat wykaza³a, e b³¹d przy okreœlaniu miejsca ponownych wy³adowañ atmosferycznych wynosi 1 20 km, co jest wystarczaj¹ce na potrzeby lotniczej s³u by ochrony przeciwpo arowej lasu. WYNIKI Na terytorium badanego rejonu najczêœciej zdarzaj¹ siê ekstremalne okresy po arowe. Dynamikê zagro enia po arowego w rejonie stacji meteorologicznej Boguèany przedstawiono na rycinie 2. Na tym terytorium, z powodu jego w³aœciwoœci klimatycznych i rozleg³oœci wystêpuj¹cych tu kompleksów leœnych, najwy sza, pi¹ta klasa zagro enia po arowego wystêpuje, gdy wskaÿnik zagro enia po arowego (PV 1) okreœlony na podstawie wilgotnoœci œció³ki leœnej i pod³o a przekracza 3500 jednostek (Vonskij i in. 1975; Ponomarev 2003). Wartoœæ ta by³a przekraczana tak e wczeœniej, w latach 1993, 1996 i 2003 (ryc. 2). W analizowanym roku 2003 wskaÿnik zagro enia po arowego przewy sza³ wartoœæ PV Miesi¹c Month IV VI VIII Ryc. 2. Dynamika zagro enia po arowego w latach (dane stacji meteorologicznej Boguèany, Okrêg Krasnojarski) Fig. 2. Forest fire risk dynamics in (data of Boguèany meteo station, Krasnoyarskiy kray)
5 Wielkie po ary w lasach wschodniej Syberii i ich wp³yw na tworzenie siê chmur burzowych jednostek w okresie od 1 czerwca do 12 lipca, natomiast w okresie od 29 lipca do 10 sierpnia osi¹gn¹³ maksimum okresowe 5232 jednostek (w dniu 3 sierpnia). W dniach 2 6 sierpnia 2003 r., za pomoc¹ systemu monitoringu satelitarnego, odnotowano dwa wielkie po ary lasu, rozprzestrzeniaj¹ce siê z du ¹ intensywnoœci¹ (ryc. 3), którym towarzyszy³o powstanie ob³oków dymu (ryc. 4). Na podstawie obróbki serii zdjêæ z satelitów NOAA odtworzono dynamikê powierzchni spalania p³omieniowego podczas obserwowanych po arów (ryc. 5). W przypadku po aru nr 1 powierzchnia spalania p³omieniowego w szczytowym momencie jego rozwoju wynosi³a 7376 ha, natomiast w tym samym czasie powierzchnia spalania p³omieniowe po aru nr 2 wynosi³a 2254 ha. Oba po ary przebiega³y w podobnych warunkach geofizycznych, leœno-typologicznych i meteorologicznych. Jednak e odnotowano istotne ró nice w powierzchni spalania p³omieniowego, co prze³o y³o siê na iloœæ produktów spalania wydzielonych do atmosfery i moc cieplnego pr¹du konwekcyjnego. Ryc. 3. Ob³ok po arowy, zdjêcie z satelity NOAA 16, r. Fig. 3. Fire cloud, NOAA-16 satellite photo, Aug 3, Po ar lasu nr 1 rz. Angara Boguèany Ob³ok po arowy Po ar lasu nr 2 Ryc. 4. Ob³oku dymu nad po arem z dnia r. (fot. D. A. Selin, Arch. Lotniczej S³u by Ochrony Lasów w Krasnojarsku) Fig. 4. Fire cloud over burning area, Aug 3, 2003 (phot. D. A. Selin, Air-Service of Forests Protection in Krasnoyarsk)
6 24 E. I. Ponomarev, V. A. Ivanov, V. A. Byèkov Iloœæ wydzielaj¹cych siê produktów spalania mo na przedstawiæ w postaci funkcji: M = f(m LMP, η, PV 1,V LMP ), gdzie: M ogólna masa substancji wydzielaj¹cych siê do atmosfery, jako produktów spalania, wspó³czynnik niedopalenia (nieca³kowitego spalenia), PV 1 wspó³czynnik zagro enia po arowego, okreœlony na podstawie warunków meteorologicznych, M LMP iloœæ spalonego leœnego materia³u palnego (LMP). Szybkoœæ rozprzestrzeniania siê, intensywnoœæ oraz inne charakterystyki po- aru w du ym stopniu zale ¹ od w³aœciwoœci materia³ów palnych, ich iloœci, struktury, wilgotnoœci i sk³adu chemicznego (Valendik i in. 2000). Zbiór tych parametrów oznaczono jako V LMP. Ró nica powierzchni p³omieniowego spalania po aru nr 1 i 2wynika z ró nej struktury i ró nego zapasu leœnego materia³u palnego (LMP) na obszarach nimi objêtych. Po ar nr 1 powsta³ na po arzysku z 1996 r., z wywrotami drzew po po arze na czêœci powierzchni, co wp³ynê³o na wysokie obci¹ enie ogniowe, wyra one mas¹ materia³u palnego na 1 ha (do 120 t/ha), a w nastêpstwie na szybkoœæ rozprzestrzeniania siê ognia i intensywnoœæ spalania. Powierzchnia spalania p³omieniowego w dniach 2 3 sierpnia zwiêkszy³a siê ponad 2-krotnie (ryc. 5). Po ar nr 2 rozprzestrzenia³ siê na terenie, przez który ogieñ przeszed³ dwa razy: w roku 1996 i 2002, dlatego mniejszy by³ tu zapas leœnych materia³ów palnych (obci¹ enie ogniowe wynosi³o ok. 10 t/ha), a w konsekwencji mniejsza Powierzchnia spalania p³omieniowego Burning area (1000 ha) po arlasunr1 forest fire No 1 po arlasunr2 forest fire No Ryc. 5. Dynamika zmian powierzchni spalania podczas po aru nr 1i2 Fig. 5. Dynamics of burning area changes during forest fire no 1 and no 2 existences
7 Wielkie po ary w lasach wschodniej Syberii i ich wp³yw na tworzenie siê chmur burzowych 25 intensywnoœæ spalania ni w przypadku po aru nr 1. Zdaniem autorów w³aœnie te czynniki mia³y decyduj¹cy wp³yw na formowanie siê ob³oku po arowego. MECHANIZM TWORZENIA SIÊ OB OKU PO AROWEGO Burze nieod³¹cznie s¹ zwi¹zane z rozwojem potê nych k³êbiasto-deszczowych chmur, w których mog¹ zachodziæ procesy wy³adowañ elektrycznych w postaci b³yskawic w chmurach, miêdzy chmurami, a tak e miêdzy chmurami i Ziemi¹ (Kravèenko 1982). Czasami burzom nie towarzysz¹ opady atmosferyczne wtedy s¹ one najbardziej niebezpieczne, gdy wy³adowania atmosferyczne mog¹ staæ siê przyczyn¹ po arów leœnych. Do powstawania chmur burzowych konieczna jest obecnoœæ wilgotnych i ciep³ych mas zmiennego powietrza. Z nich przy ich wznoszeniu siê do góry mog¹ tworzyæ siê potê ne chmury burzowe (Kravèenko 1982, Roll 1965, Puzdreèenko 1978). Przy nierównomiernym nagrzewaniu siê przyziemnej warstwy powietrza od podœcielaj¹cej powierzchni, prawdopodobne jest formowanie siê chmur konwekcyjnych i mo liwe s¹ burze wewn¹trzmasowe lub cieplne. Zdaniem autorów w³aœnie taki by³ mechanizm formowania siê ob³oku po arowego zaobserwowanego nad po arem nr 1 (ryc. 3, 4). Dla utworzenia siê ka dej chmury konieczne jest spe³nienie dwóch podstawowych warunków: w atmosferze musi byæ nadmiar pary wodnej, swobodnie docieraj¹cej do formuj¹cego siê ob³oku, oraz musz¹ byæ obecne j¹dra kondensacji. Rolê takich j¹der mog¹ pe³niæ: py³, cz¹steczki powsta³e wskutek erozji pokrywy gleby, soli, a tak e produkty spalania (Kirjuchin i Krasnikov 1963). Iloœæ pary wodnej powsta³ej w trakcie po arów zale y od warunków pogodowych (tab. 1). Z danych lieraturowych wynika, e zapasy wody chmur k³êbiasto-deszczowych siêgaj¹ ton (Šmeter 1972). Analizuj¹c dane tabeli 1 mo na zauwa yæ, e wraz ze wzrostem klasy zagro enia po arowego (KZP) roœnie stopieñ wypalenia LMP (do 74%), a iloœæ wydzielaj¹cej siê wody siêga od 5,6 do 15,6 t/ha. A zatem iloœæ wody nieodzownej do utworzenia siê ob³oku po arowego Tabela 1. Iloœæ wody wytworzonej w wyniku spalania naziemnych leœnych materia³ów palnych (LMP) w trakcie po arów eksperymentalnych Table 1. Quantity of water formed as consequence of forest fuel burning during experimental fires Klasa zagro enia po arowego Fire risk class Obci¹ enie ogniowe (zapas LMP) Forest fuel Spalona czêœæ zapasu Share of burned biomass H 2 O t/ha % t/ha 2 41,0 26,1 5,6 3 62,0 21,7 6,2 4 64,0 29,2 6,4 5 41,0 74,1 15,6
8 26 E. I. Ponomarev, V. A. Ivanov, V. A. Byèkov Boguèany Boguèany Krasnoyarskiy kray Krasnoyarsk Po ar lasu forest fire wy³adowania atmosferyczne lightning Ryc. 6. Rozmieszczenie po arów i wy³adowañ atmosferycznych 2-7 sierpnia 2003 r.: 1 i 2- centra po arów, ó³tym kolorem zaznaczono b³yskawice odnotowane 3 sierpnia 2003 r. Fig. 6. Location of fire areas (1 and 2) and lightnings in Aug 2-7, 2003 (lightnings recorded in Aug 3, 2003 are in yellow) wydziela siê w trakcie po aru o powierzchni spalania p³omieniowego powy ej 1000 ha. Powierzchnia spalania p³omieniowego po aru nr 1 w dniu r. wynosi³a 7376 ha, a po aru nr 2 w dniu r ha. W tym samym czasie elementarny sk³ad j¹der kondensacji w ob³oku burzowym zrówna³ siê z elementarnym sk³adem aerozoli wyemitowanych w wyniku oddzia³ywania po aru w postaci ob³oku dymu (Kucenogij i in. 2003, Tlisov 2002). Na skutek po aru nr 1 (ryc. 3, 4) uformowa³ siê ob³ok po arowy o rozmiarach poziomych 82,5 40,4 km i wysokoœci od 3 do 5 km, a w wyniku tej znacznej wysokoœci, temperatura ob³oku by³a bardzo zró nicowana. W tym samym czasie temperatura t³a ob³oku wynosi³a -7 C, minimalna -36 C, a maksymalna C. Odrêbnie przeanalizowano zwi¹zek przestrzenno-czasowy po arów leœnych i naziemnych wy³adowañ atmosferycznych zaobserwowanych r.(ryc. 6). Zwraca uwagê fakt, e wszystkie spoœród 12 wy³adowañ atmosferycznych odnotowanych r. zosta³y zlokalizowane w strefie oddzia³ywania po aru nr 1, pod powierzchni¹ utworzonego ob³oku po arowego. Przy tym aktywnoœæ burzowa tego dnia nie zaistnia³a w tym rejonie z powodu frontu atmosferycznego. Porównanie czasowych i przestrzennych koordynat naziemnych wy³adowañ atmosferycznych i oddzia³uj¹cego po aru lasu pozwala przypuszczaæ, e wy³adowania zosta³y spowodowane przez ob³ok po arowy. Wed³ug danych Lotniczej S³u by Ochrony Lasów w Krasnojarsku, w okresie od 6 do 23 sierpnia na obszarze przylegaj¹cym do po aru nr 1 odnotowano 5 ma³o-
9 Wielkie po ary w lasach wschodniej Syberii i ich wp³yw na tworzenie siê chmur burzowych 27 powierzchniowych (do 59 ha) po arów lasu. Wszystkie one by³y zgrupowane w promieniu 16 km od centrum ob³oku po arowego, przy tym jeden z nich znajdowa³ siê bezpoœrednio w granicach tego ob³oku. To wyraÿnie ilustruje istnienie zale noœci zwrotnej w ³añcuchu: wielki po ar naziemne wy³adowania atmosferyczne nowe po ary lasu. PODSUMOWANIE Na podstawie przestrzenno-czasowego po³¹czenia danych o wielkich po- arach lasu i wy³adowaniach atmosferycznych potwierdzono fakt mo liwoœci tworzenia siê ob³oku po arowego inicjuj¹cego naziemne wy³adowania burzowe. A zatem wielkoopowierzchniowe po ary lasu mog¹ byæ przyczyn¹ powstawania kolejnych po arów w wyniku zale noœci zwrotnej: wielki po ar lasu naziemne wy³adowania atmosferyczne nowe po ary leœne. Praca zosta³a z³o ona r. i przyjêta przez Komitet Redakcyjny r. Praca wykonana zosta³a przy finansowym wsparciu Krasnojarskiego Krajowego Funduszu Nauki (grant Nr 14 G 149) i Naukowo Oœwiatowego Centrum Jenisej (REC-002). t³um. B.U LITERATURA Chromov S.P., Mamontova L.I. 1974: Meteorologièeskij slovar. Gidrometeoizdat, Leningrad, ss Kirjuchin B.V., Krasikov P.N Do d i sneg po vole èeloveka. Leningrad, ss Kravèenko I.V. 1982: Letèiku o meteorologii. Voenizdat, Moskva, ss Kucenogij K.P., Samsonov Ju.N., Èurkina T.V., Ivanov A.V., Ivanov V.A. 2003: Soder anie mikroelementov v aerozol noj emissii pri po arach v boreal nych lesach. Optika atmosfery i okeana, 16, 5-6: Lapšin E.I., Gorbaèev V.N., Chramov A.A. 1971: Rastitel nost i poèvy Enisejskogo krja a (ju naja èast ). Rastitel nost pravobere ja Eniseja. Nauka, Novosibirsk: 21 66; Latham D., Williams E. 2001: Lightning and forest fires [W:] Forest Fires. Behaviour and Ecological Effects (eds. E. A. Johnson, K. Miyanishi). Academic Press, San Diego: Latham D.J. 1991: Lightning flashes from a prescribed fire induced cloud. J. Geophys. Res., 96, Lyons W.A., Nelson T.E., Williams E.R., Cramer J.A., Turner T.R.1998: Enhanced positive cloud-toground lightning in thunderstorms ingesting smoke from fires. Science, 282:
10 28 E. I. Ponomarev, V. A. Ivanov, V. A. Byèkov Ponomarev E.I. 2003: Technologia sporz¹dzania codziennych ocen zagro enia po arowego z wykorzystaniem satelitarnej teledetekcji w Regionie Krasnojarskim (Wschodnia Syberia, Rosja) [Technology of daily weather fire danger estimating by means of satellite remote sensing in Krasnoyarsk Region (Russia)]. Pr. Inst. Bad. Leœ., 4 (960): Puzdreèenko V.D. 1978: Dymovye šlejfy i osobennosti ich razvitija. [W:] Lesnye po ary i bor ba s nimi. Leningrad: Roll H.U. 1965: Physics of the marine atmosphere. Academic Press, N.Y. London. Sukhinin A.I., Kashkin V.B., Ponomarev E.I. 1999: Monitoring Forest Fire in Eastern Siberia from Space. Proceeding of SPIE, 3983: Šmeter S.M. 1972: Fizika konvektivnych oblakov. Gidrometeoizdat, Leningrad, ss Tlisov M.I. 2002: Fizièeskie charakteristiki grada i mechanizm ego obrazovanija, Gidrometeoizdat, Sankt Peterburg, ss Valendik E.N., Vekšin V. H., Verhovec S. V., Zabelin A. I., Ivanova G.A., Kisiljanov E. K Upravljaemyj ogon na vyrubkach v temnochvojnych lesach. Novosibirsk, ss Vonnegut B., Orvill R. 1988: Evidence of lightning associated with the Yellowstone Park forest fire (abstract) EOS Trans, AGU 69: Vonnegut B., Latham D.J., Moore C.B. and Hunyady S.J. 1995: An explanation for anomalous lightning from forest fire clouds. J. Geophys. Res., 100: Vonskij S.M., danko V.A., Korbut V.I., Semenov M.M., Tetjuševa L.V., Zavgorodnjaja L.S. 1975: Sostavlenie i primenenie mestnych škal po arnoj opasnosti v lesu. LenNIILCh, Leningrad, ss. 57.
3.2 Warunki meteorologiczne
Fundacja ARMAAG Raport 1999 3.2 Warunki meteorologiczne Pomiary podstawowych elementów meteorologicznych prowadzono we wszystkich stacjach lokalnych sieci ARMAAG, równolegle z pomiarami stê eñ substancji
Bardziej szczegółowo4. OCENA JAKOŒCI POWIETRZA W AGLOMERACJI GDAÑSKIEJ
4. OCENA JAKOŒCI POWIETRZA 4.1. Ocena jakoœci powietrza w odniesieniu do norm dyspozycyjnych O jakoœci powietrza na danym obszarze decyduje œredni poziom stê eñ zanieczyszczeñ w okresie doby, sezonu, roku.
Bardziej szczegółowoTEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp
TEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp 1. Informacja o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy oraz o pracownikach wyznaczonych do wykonywania działań w zakresie
Bardziej szczegółowoZagro enia fizyczne. Zagro enia termiczne. wysoka temperatura ogieñ zimno
Zagro enia, przy których jest wymagane stosowanie œrodków ochrony indywidualnej (1) Zagro enia fizyczne Zagro enia fizyczne Zał. Nr 2 do rozporządzenia MPiPS z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin. Dominika Sowa
Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin Dominika Sowa Szczecin, 8 maj 2014 Program prezentacji: 1. Definicja substancji i mieszanin chemicznych wg Ustawy o substancjach chemicznych
Bardziej szczegółowoOd redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.
Od redakcji Niniejszy zbiór zadań powstał z myślą o tych wszystkich, dla których rozwiązanie zadania z fizyki nie polega wyłącznie na mechanicznym przekształceniu wzorów i podstawieniu do nich danych.
Bardziej szczegółowoPowszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym
Z PRAC INSTYTUTÓW Jadwiga Zarębska Warszawa, CODN Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym 2000 2001 Ö I. Powszechność nauczania języków obcych w różnych typach szkół Dane przedstawione w
Bardziej szczegółowoPOSTĘP TECHNOLOGICZNY A STRUKTURA CZASU PRACY, KOSZTY I EFEKTYWNOŚĆ NAKŁADÓW W TRANSPORCIE WARZYW
InŜynieria Rolnicza 11/2006 Stanisław Kokoszka, Sylwester Tabor Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie POSTĘP TECHNOLOGICZNY A STRUKTURA CZASU PRACY, KOSZTY I EFEKTYWNOŚĆ
Bardziej szczegółowoChmura to kropelki wody, lub kryształki lodu zawieszone w powietrzu
Chmury Chmura to kropelki wody, lub kryształki lodu zawieszone w powietrzu Chmury piętra wysokiego Ich nazwy zaczynają się na Cirr- 1) Cirrus 2) Cirrostratus 3) Cirrocumulus Chmury piętra wysokiego Znajdują
Bardziej szczegółowoKrótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy
Agnieszka Miler Departament Rynku Pracy Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spo³ecznej Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy W 2000 roku, zosta³o wprowadzone rozporz¹dzeniem Prezesa
Bardziej szczegółowo3.3.3 Py³ PM10. Tabela 3.3.3.1 Py³ PM10 - stê enia œrednioroczne i œredniookresowe
Wyniki pomiarów z sieci ARMAAG Fundacja ARMAAG Raport 1999 3.3.3 Py³ PM10 Py³ PM10 mierzony by³ w stacjach ARMAAG dwiema metodami: metod¹ radiometryczn¹ analizatorem firmy Eberline i metod¹ wagow¹, py³omierzem
Bardziej szczegółowoDWP. NOWOŒÆ: Dysza wentylacji po arowej
NOWOŒÆ: Dysza wentylacji po arowej DWP Aprobata Techniczna AT-15-550/2007 SMAY Sp. z o.o. / ul. Ciep³ownicza 29 / 1-587 Kraków tel. +48 12 78 18 80 / fax. +48 12 78 18 88 / e-mail: info@smay.eu Przeznaczenie
Bardziej szczegółowoWP YW STRUKTURY U YTKÓW ROLNYCH NA WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC. Tomasz Rokicki
46 ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, T. ROKICKI SERIA G, T. 94, z. 1, 2007 WP YW STRUKTURY U YTKÓW ROLNYCH NA WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC Tomasz Rokicki Katedra Ekonomiki i Organizacji
Bardziej szczegółowoROZDZIA XII WP YW SYSTEMÓW WYNAGRADZANIA NA KOSZTY POZYSKANIA DREWNA
Hubert Szramka Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wy sza Szko³a Zarz¹dzania Œrodowiskiem w Tucholi ROZDZIA XII WP YW SYSTEMÓW WYNAGRADZANIA NA KOSZTY POZYSKANIA DREWNA WSTÊP Koszty pozyskania drewna stanowi¹
Bardziej szczegółowoInstrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina
Załącznik Nr 1 Do zarządzenia Nr 92/2012 Prezydenta Miasta Konina z dnia 18.10.2012 r. Instrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina Jednostką dominującą jest Miasto Konin (Gmina Miejska
Bardziej szczegółowoSteelmate - System wspomagaj¹cy parkowanie z oœmioma czujnikami
Steelmate - System wspomagaj¹cy parkowanie z oœmioma czujnikami Cechy: Kolorowy i intuicyjny wyœwietlacz LCD Czujnik wysokiej jakoœci Inteligentne rozpoznawanie przeszkód Przedni i tylni system wykrywania
Bardziej szczegółowoWentylacja Pożarowa Oddymianie
Nakładem Wydawnictw Naukowo-Technicnzych wydana została nowa pozycja dedykowana dla studentów i osób zajmujących się systemami wentylacji ppoż "Wentylacja Pożarowa Oddymianie" autorstwa Bogdana Mizielińskiego
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA SERWISOWA. Wprowadzenie nowego filtra paliwa PN 874060 w silnikach ROTAX typ 912 is oraz 912 is Sport OPCJONALNY
Wprowadzenie nowego filtra paliwa PN 874060 w silnikach ROTAX typ 912 is oraz 912 is Sport ATA System: Układ paliwowy OPCJONALNY 1) Zastosowanie Aby osiągnąć zadowalające efekty, procedury zawarte w niniejszym
Bardziej szczegółowo1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek?
1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek? Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego będzie można składać w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Puławach. Wnioski będą przyjmowane od dnia
Bardziej szczegółowoProblemy w realizacji umów o dofinansowanie SPO WKP 2.3, 2.2.1, Dzia anie 4.4 PO IG
2009 Problemy w realizacji umów o dofinansowanie SPO WKP 2.3, 2.2.1, Dzia anie 4.4 PO IG Jakub Moskal Warszawa, 30 czerwca 2009 r. Kontrola realizacji wska ników produktu Wska niki produktu musz zosta
Bardziej szczegółowoAkademia Górniczo-Hutnicza. im.stanisława Staszica w Krakowie. Katedra Mechaniki i Wibroakustyki
Akademia Górniczo-Hutnicza im.stanisława Staszica w Krakowie Wydział InŜynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Mechaniki i Wibroakustyki 30-059 KRAKÓW, Al.Mickiewicza 30, tel. (012) 617 30 64, fax (012)
Bardziej szczegółowoPRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc
PRAWA ZACHOWANIA Podstawowe terminy Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc a) si wewn trznych - si dzia aj cych na dane cia o ze strony innych
Bardziej szczegółowoDOPALACZE. - nowa kategoria substancji psychoaktywnych
DOPALACZE - nowa kategoria substancji psychoaktywnych CZYM SĄ DOPALACZE? Dopalacze stosowana w Polsce, potoczna nazwa różnego rodzaju produktów zawierających substancje psychoaktywne, które nie znajdują
Bardziej szczegółowoRozdział 1 Postanowienia ogólne
Załącznik do zarządzenia Rektora nr 59 z dnia 20 lipca 2015 r. REGULAMIN PRZYZNAWANIA ZWIĘKSZENIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO Z DOTACJI PROJAKOŚCIOWEJ ORAZ ZASADY PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO W
Bardziej szczegółowoWZORU UŻYTKOWEGO EGZEMPLARZ ARCHIWALNY. d2)opis OCHRONNY. (19) PL (n)62894. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa, PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej d2)opis OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 112772 (22) Data zgłoszenia: 29.11.2001 EGZEMPLARZ ARCHIWALNY (19) PL (n)62894 (13)
Bardziej szczegółowoUKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH
UKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH We współczesnych samochodach osobowych są stosowane wyłącznie rozruszniki elektryczne składające się z trzech zasadniczych podzespołów: silnika elektrycznego; mechanizmu
Bardziej szczegółowoHAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.
HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.pl Wrocław, dnia 22.06.2015 r. OPINIA przedmiot data Praktyczne
Bardziej szczegółowoZarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska
Zarządzanie projektami wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 DEFINICJA PROJEKTU Zbiór działań podejmowanych dla zrealizowania określonego celu i uzyskania konkretnego, wymiernego rezultatu produkt projektu
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wup.pl/index.php?
1 z 6 2013-10-03 14:58 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wup.pl/index.php?id=221 Szczecin: Usługa zorganizowania szkolenia specjalistycznego
Bardziej szczegółowotróżka Źródło: www.fotolia.pl
Ogród na tarasie Wiele bylin przeżywa właśnie pełnię swego rozkwitu, ale nie jest jeszcze za późno, aby dosadzić nowe efektowne rośliny i wzbogacić swój taras niezwykłymi aranżacjami. tróżka Źródło: www.fotolia.pl
Bardziej szczegółowoSTAWKI PODATKU OBOWIĄZUJĄCE W ROKU 2014
STAWKI PODATKU OBOWIĄZUJĄCE W ROKU 2014 PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI Przedmioty opodatkowania Stawka podatku OD BUDYNKÓW LUB ICH CZĘŚCI: a) mieszkalnych 0,49 zł od 1 m 2 powierzchni użytkowej b) związanych
Bardziej szczegółowoOpinie Polaków na temat zniesienie granic wewnętrznych w UE w rok po wejściu Polski do strefy Schengen
Opinie Polaków na temat zniesienie granic wewnętrznych w UE w rok po wejściu Polski do strefy Schengen TNS OBOP dla Reprezentacji Komisji Europejskiej w Polsce grudzień 2008 Ośrodek Badania Opinii Publicznej
Bardziej szczegółowoPodstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.
Rozliczenie podatników podatku dochodowego od osób prawnych uzyskujących przychody ze źródeł, z których dochód jest wolny od podatku oraz z innych źródeł Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r.
Bardziej szczegółowoZagospodarowanie magazynu
Zagospodarowanie magazynu Wymagania wobec projektu magazynu - 1 jak najlepsze wykorzystanie pojemności związane z szybkością rotacji i konieczną szybkością dostępu do towaru; im większa wymagana szybkość
Bardziej szczegółowoVRRK. Regulatory przep³ywu CAV
Regulatory przep³ywu CAV VRRK SMAY Sp. z o.o. / ul. Ciep³ownicza 29 / 1-587 Kraków tel. +48 12 680 20 80 / fax. +48 12 680 20 89 / e-mail: info@smay.eu Przeznaczenie Regulator sta³ego przep³ywu powietrza
Bardziej szczegółowoart. 488 i n. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.),
Istota umów wzajemnych Podstawa prawna: Księga trzecia. Zobowiązania. Dział III Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych. art. 488 i n. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
Bardziej szczegółowona terenie wiertni gazu ³upkowego za pomoc¹ map rozk³adu poziomu
Centralny Instytut Ochrony Pracy na terenie wiertni gazu ³upkowego za pomoc¹ map rozk³adu poziomu W ostatnich latach w Polsce prowadzi siê prace poszukiwawczo-rozpoznawcze zwi¹za- z punktu widzenia ekspozycji
Bardziej szczegółowoOGÓLNOPOLSKI TURNIEJ WIEDZY POŻARNICZEJ
... (imię i nazwisko).............. dnia......... (nazwa szkoły) OGÓLNOPOLSKI TURNIEJ WIEDZY POŻARNICZEJ Pytania eliminacji pisemnych szczebla powiatowego I GRUPA WIEKOWA uczniowie szkół podstawowych test
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1)
Dz.U.05.73.645 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. z dnia 28 kwietnia 2005 r.) Na podstawie
Bardziej szczegółowoROZLICZENIA SPO WKP Problemy dot. wdra ania
ROZLICZENIA SPO WKP Problemy dot. wdra ania Zespó Instrumentów Inwestycyjnych Zespó Instrumentów Doradczych Dzia ania 2.3 i 2.1 Warszawa, dnia 7 wrze nia 2005r. Statystyka na dzie 31.08.2005r. Ilo onych
Bardziej szczegółowoDZIA 4. POWIETRZE I INNE GAZY
DZIA 4. POWIETRZE I INNE GAZY 1./4 Zapisz nazwy wa niejszych sk³adników powietrza, porz¹dkuj¹c je wed³ug ich malej¹cej zawartoœci w powietrzu:...... 2./4 Wymieñ trzy wa ne zastosowania tlenu: 3./4 Oblicz,
Bardziej szczegółowoSzczegółowy opis zamówienia
ZFE-II.042.2. 24.2015 Szczegółowy opis zamówienia I. Zasady przeprowadzenia procedury zamówienia 1. Zamówienie realizowane jest na podstawie art.70 1 i 70 3 70 5 Kodeksu Cywilnego ( Dz. U. z 2014 r. poz.
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja stopni groźnych zjawisk meteorologicznych
Klasyfikacja stopni groźnych zjawisk meteorologicznych Silny wiatr 54km/h< Vśr 7km/h tj. 5m/s
Bardziej szczegółowoOgólne Warunki Ubezpieczenia PTU ASSISTANCE I.
Ogólne Warunki Ubezpieczenia PTU ASSISTANCE I 1. 2. 3. 1. 1 Niniejsze Ogólne Warunki Ubezpieczenia PTU ASSISTANCE I, zwane dalej OWU, stosuje siê w umowach ubezpieczenia PTU ASSISTANCE I zawieranych przez
Bardziej szczegółowoObowiązek wystawienia faktury zaliczkowej wynika z przepisów o VAT i z faktu udokumentowania tego podatku.
Różnice kursowe pomiędzy zapłatą zaliczki przez kontrahenta zagranicznego a fakturą dokumentującą tę Obowiązek wystawienia faktury zaliczkowej wynika z przepisów o VAT i z faktu udokumentowania tego podatku.
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA OBS UGI KARI WY CZNIK P YWAKOWY
INSTRUKCJA OBS UGI KARI WY CZNIK P YWAKOWY Wydanie paÿdziernik 2004 r PRZEDSIÊBIORSTWO AUTOMATYZACJI I POMIARÓW INTROL Sp. z o.o. ul. Koœciuszki 112, 40-519 Katowice tel. 032/ 78 90 000, fax 032/ 78 90
Bardziej szczegółowo4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach
4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach Baza noclegowa stanowi podstawową bazę turystyczną, warunkującą w zasadzie ruch turystyczny. Dlatego projektując nowy szlak należy ją
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.gddkia.gov.pl
1 z 6 2012-03-08 14:33 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.gddkia.gov.pl Rzeszów: Wynajem i obsługa przenośnych toalet przy drogach
Bardziej szczegółowoPOMIAR STRUMIENIA PRZEP YWU METOD ZWÊ KOW - KRYZA.
POMIAR STRUMIENIA PRZEP YWU METOD ZWÊ KOW - KRYZA. Do pomiaru strumienia przep³ywu w rurach metod¹ zwê kow¹ u ywa siê trzech typów zwê ek pomiarowych. S¹ to kryzy, dysze oraz zwê ki Venturiego. (rysunek
Bardziej szczegółowoWYTYCZNE MCPFE DO OCENY LASÓW I INNYCH GRUNTÓW LEŚNYCH CHRONIONYCH I ZE STATUSEM OCHRONNYM W EUROPIE
Living Forest Summit Czwarta Konferencja Ministerialna w sprawie Ochrony Lasów w Europie 28-30 kwietnia 2003 r., Wiedeń Austria WYTYCZNE MCPFE DO OCENY LASÓW I INNYCH GRUNTÓW LEŚNYCH CHRONIONYCH I ZE STATUSEM
Bardziej szczegółowoL A K M A R. Rega³y DE LAKMAR
Rega³y DE LAKMAR Strona 2 I. KONSTRUKCJA REGA ÓW 7 1 2 8 3 4 1 5 6 Rys. 1. Rega³ przyœcienny: 1 noga, 2 ty³, 3 wspornik pó³ki, 4pó³ka, 5 stopka, 6 os³ona dolna, 7 zaœlepka, 8 os³ona górna 1 2 3 4 9 8 1
Bardziej szczegółowoAgencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa I. CEL Z O ENIA* II. NUMER IDENTYFIKACYJNY III. PODMIOT IV. P ATNO CI* V. INFORMACJA O ZA CZNIKACH
Załącznik nr 1 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Symbol formularza : W-1/01 WNIOSEK o przyznanie p atno ci bezpo rednich do gruntów rolnych lub o przyznanie p atno ci z tytu u wsparcia
Bardziej szczegółowoTechniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu
Techniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu Jak ju wspomniano, kinesiotaping mo e byç stosowany jako osobna metoda terapeutyczna, jak równie mo e stanowiç uzupe nienie innych metod fizjoterapeutycznych.
Bardziej szczegółowoWynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów
Wynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów Wynagrodzenia i podwyżki w poszczególnych województwach Średnie podwyżki dla specjalistów zrealizowane w 2010 roku ukształtowały się na poziomie 4,63%.
Bardziej szczegółowoPrzetwornica napiêcia sta³ego DC2A (2A max)
9 Warszawa ul. Wolumen 6 m. tel. ()596 email: biuro@jsel.pl www.jselektronik.pl Przetwornica napiêcia sta³ego DA (A max) DA W AŒIWOŒI Napiêcie wejœciowe do V +IN V, V6, V, V, 5V, 6V, 7V5, 9V, V, V wejœcie
Bardziej szczegółowoPROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO. w Urzędzie Gminy Mściwojów
I. Postanowienia ogólne 1.Cel PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Urzędzie Gminy Mściwojów Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu: Załącznik A Zarządzenia oceny ryzyka zawodowego monitorowanie
Bardziej szczegółowoTechniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI
Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI SKLAROWANEGO SOKU JABŁKOWEGO Skutecznym sposobem leczenia soku
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"
Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoWymagania z zakresu ocen oddziaływania na środowisko przy realizacji i likwidacji farm wiatrowych
Wymagania z zakresu ocen oddziaływania na środowisko przy realizacji i likwidacji farm wiatrowych Andrzej Dziura Zastępca Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska Przedsięwzięcia wymagające oceny oddziaływania
Bardziej szczegółowoPomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA 25. 01. 2010
Pomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA 25. 01. 2010 I. Cel ćwiczenia: Poznanie poprzez samodzielny pomiar, parametrów elektrycznych zasilania
Bardziej szczegółowoDZIA 3. CZENIE SIÊ ATOMÓW
DZIA 3. CZENIE SIÊ ATOMÓW 1./3 Wyjaœnij, w jaki sposób powstaje: a) wi¹zanie jonowe b) wi¹zanie atomowe 2./3 Na podstawie po³o enia w uk³adzie okresowym pierwiastków: chloru i litu ustal, ile elektronów
Bardziej szczegółowoOlej rzepakowy, jako paliwo do silników z zapłonem samoczynnym
Coraz częściej jako paliwo stosuje się biokomponenty powstałe z roślin oleistych. Nie mniej jednak właściwości fizykochemiczne oleju napędowego i oleju powstałego z roślin znacząco różnią się miedzy sobą.
Bardziej szczegółowotel/fax 018 443 82 13 lub 018 443 74 19 NIP 7343246017 Regon 120493751
Zespół Placówek Kształcenia Zawodowego 33-300 Nowy Sącz ul. Zamenhoffa 1 tel/fax 018 443 82 13 lub 018 443 74 19 http://zpkz.nowysacz.pl e-mail biuro@ckp-ns.edu.pl NIP 7343246017 Regon 120493751 Wskazówki
Bardziej szczegółowoPROWADZ CEGO ZAK AD O ZWI KSZONYM RYZYKU WYST PIENIA POWA NEJ AWARII PRZEMYS OWEJ
INFORMACJE PODANE DO Strona 1 z 6 INFORMACJE PODANE DO PROWADZ CEGO ZAK AD O WYST PIENIA POWA NEJ AWARII zgodnie z Art. 261a. 1. Ustawy Prawo ochrony rodowiska (t.j. Dz. U. 2016, Nr 0, poz. 672) JANKOWO
Bardziej szczegółowo1 Jeżeli od momentu złożenia w ARR, odpisu z KRS lub zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności
Załącznik nr 2 Zasady przyznawania autoryzacji dla zakładów produkcyjnych (przetwórczych) i zakładów konfekcjonujących oraz autoryzacji receptury produktów pośrednich 1. Autoryzację w ramach niniejszego
Bardziej szczegółowoWyniki przeszczepiania komórek hematopoetycznych od dawcy niespokrewnionego
Wyniki przeszczepiania komórek hematopoetycznych od dawcy niespokrewnionego W ramach realizacji projektu badawczego w³asnego finansowanego przez Ministerstwo Nauki igrano Szkolnictwa Wy szego (grant nr
Bardziej szczegółowoREGULAMIN PRZEJAZDU. Poniższe postanowienia obowiązują od 1 marca 2012 roku.
REGULAMIN PRZEJAZDU Poniższe postanowienia obowiązują od 1 marca 2012 roku. Postanowienia ogólne: 1. Dokonanie zakupu przewozu w firmie Koldecure oznacza zawarcie umowy przewozu i potwierdzenia przyjęcia
Bardziej szczegółowoNAPRAWDÊ DOBRA DECYZJA
KARTA SERWISOWA NAPRAWDÊ DOBRA DECYZJA Gratulujemy! Dokonali Pañstwo œwietnego wyboru: nowoczesne drewniane okna s¹ ekologiczne, a tak e optymalne pod wzglêdem ekonomicznym. Nale ¹ do najwa niejszych elementów
Bardziej szczegółowo2.Prawo zachowania masy
2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco
Bardziej szczegółowoOCHRONA DRZEW NA TERENACH INWESTYCYJNYCH
OCHRONA DRZEW NA TERENACH INWESTYCYJNYCH Teren budowy jest miejscem, gdzie występują liczne zagrożenia dla żywotności i stanu sanitarnego drzew i krzewów w postaci bezpośrednich uszkodzeń mechanicznych
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTÓW ZAWODOWYCH ODBYWAJĄCYCH SIĘ W SZKOLNYM LABORATORIUM CHEMICZNYM
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTÓW ZAWODOWYCH ODBYWAJĄCYCH SIĘ W SZKOLNYM LABORATORIUM CHEMICZNYM PSO jest uzupełnieniem Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania obowiązującego w GCE. Precyzuje zagadnienia
Bardziej szczegółowoPostrzeganie reklamy zewnętrznej - badania
Według opublikowanych na początku tej dekady badań Demoskopu, zdecydowana większość respondentów (74%) przyznaje, że w miejscowości, w której mieszkają znajdują się nośniki reklamy zewnętrznej (specjalne,
Bardziej szczegółowoDEKLARACJA WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH
DEKLARACJA WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH 1. Niepowtarzalny kod identyfikacyjny wyrobu: No. 91364 013 DOP 2013-12-03 Declaration of Performance (DOP) Wielowarstwowy system odprowadzania spalin ze stali Typ NIKO
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2. 20 pkt - szafa metalowa certyfikowana, posiadająca klasę odporności odpowiednią
Załącznik nr 2 ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA FIZYCZNEGO, ICH DOBÓR DO POZIOMU ZAGROŻEŃ I ZAKRES ICH STOSOWANIA W STRAŻY GRANICZNEJ 1. DOBÓR ŚRODKÓW BEZPIECZEŃSTWA FIZYCZNEGO KATEGORIA K1 - urządzenia do przechowywania/przetwarzania
Bardziej szczegółowoU Z A S A D N I E N I E
U Z A S A D N I E N I E Projektowana nowelizacja Kodeksu pracy ma dwa cele. Po pierwsze, zmianę w przepisach Kodeksu pracy, zmierzającą do zapewnienia pracownikom ojcom adopcyjnym dziecka możliwości skorzystania
Bardziej szczegółowo1.5. Program szkolenia wstępnego. Lp. Temat szkolenia Liczba godzin
Załącznik Nr 7 do Zarządzenia Nr 101/2014 Burmistrza Ornety z dnia 26.08.2014 r. PROGRAM SZKOLENIA WSTĘPNEGO I INSTRUKTAśU STANOWISKOWEGO dla pracowników Urzędu Miejskiego w Ornecie opracowany na podstawie
Bardziej szczegółowoB A D A N I A S U C H A L N O Œ C I RADIO TRACK W R Z E S I E Ñ 2 0 1 1. prowadzone w systemie ci¹g³ym przez KATOLICKIE RADIO PODLASIE
B A D A N I A S U C H A L N O Œ C I RADIO TRACK W R Z E S I E Ñ 2 0 1 1 prowadzone w systemie ci¹g³ym przez KATOLICKIE RADIO PODLASIE R A D I O, K T Ó R E S I Ê Z N A W SKRÓCIE: PRZYZWYCZAILIŒMY WAS JU
Bardziej szczegółowoPolska-Warszawa: Usługi w zakresie napraw i konserwacji taboru kolejowego 2015/S 061-107085
1/6 Niniejsze ogłoszenie w witrynie TED: http://ted.europa.eu/udl?uri=ted:notice:107085-2015:text:pl:html Polska-Warszawa: Usługi w zakresie napraw i konserwacji taboru kolejowego 2015/S 061-107085 Przewozy
Bardziej szczegółowoKomentarz technik ochrony fizycznej osób i mienia 515[01]-01 Czerwiec 2009
Strona 1 z 19 Strona 2 z 19 Strona 3 z 19 Strona 4 z 19 Strona 5 z 19 Strona 6 z 19 Strona 7 z 19 W pracy egzaminacyjnej oceniane były elementy: I. Tytuł pracy egzaminacyjnej II. Założenia do projektu
Bardziej szczegółowoEthernet VPN tp. Twój œwiat. Ca³y œwiat.
Ethernet VPN tp 19330 Twój œwiat. Ca³y œwiat. Efektywna komunikacja biznesowa pozwala na bardzo szybkie i bezpieczne po³¹czenie poszczególnych oddzia³ów firmy przez wirtualn¹ sieæ prywatn¹ (VPN) oraz zapewnia
Bardziej szczegółowoKLAUZULE ARBITRAŻOWE
KLAUZULE ARBITRAŻOWE KLAUZULE arbitrażowe ICC Zalecane jest, aby strony chcące w swych kontraktach zawrzeć odniesienie do arbitrażu ICC, skorzystały ze standardowych klauzul, wskazanych poniżej. Standardowa
Bardziej szczegółowoSytuacja na rynkach zbytu wêgla oraz polityka cenowo-kosztowa szans¹ na poprawê efektywnoœci w polskim górnictwie
Materia³y XXVIII Konferencji z cyklu Zagadnienia surowców energetycznych i energii w gospodarce krajowej Zakopane, 12 15.10.2014 r. ISBN 978-83-62922-37-6 Waldemar BEUCH*, Robert MARZEC* Sytuacja na rynkach
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXII BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa 17 18 kwiecień 2012r.
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXII BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa 17 18 kwiecień 2012r. 1. CEL I ZAKRES BADAŃ Organizatorem badań biegłości i badań porównawczych przeprowadzonych
Bardziej szczegółowoII edycja akcji Przedszkolak pełen zdrowia
II edycja akcji Przedszkolak pełen zdrowia Odporność wzmacniamy, bo o zdrowe żywienie i higienę dbamy I tydzień: Uświadomienie dzieciom, co oznaczają pojęcia : zdrowie i choroba. Jakie są objawy choroby
Bardziej szczegółowoPodatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) 2015-12-17 16:02:07
Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) 2015-12-17 16:02:07 2 Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowo-wytwórczej) Podatek przemysłowy (lokalny podatek
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.imp.sosnowiec.pl
Strona 1 z 6 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.imp.sosnowiec.pl Sosnowiec: Odbiór i utylizacja odpadów medycznych i niebezpiecznych
Bardziej szczegółowoObciążenie dachów wiatrem w świetle nowej normy, cz. 1
Obciążenie dachów wiatrem w świetle nowej normy, cz. 1 Poza ciężarem własnym dach musi przenieść obciążenia od śniegu i wiatru. Konstrukcja dachu i jego pokrycie muszą obciążenia te nie tylko przenieść,
Bardziej szczegółowoSST - 03 - SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE.
SST - 03 - SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE. H 03.00.00 Roboty Umocnieniowe kod CPV 45 200000-9 H 03.01.00 Układanie geowłókniny SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 148 2.MATERIAŁY 148-149 3. SPRZĘT... 149 4. TRANSPORT...149
Bardziej szczegółowo- PROJEKT - U M O W A
Załącznik Nr 8 do SIWZ - PROJEKT - U M O W A zawarta w dniu.. w Dąbrowie pomiędzy Domem Pomocy Społecznej w Dąbrowie 95-047 Jeżów, Dąbrowa 1 zwanym dalej Zamawiającym reprezentowanym przez: Dyrektor Krzysztof
Bardziej szczegółowoSUBSTANCJE ZUBOŻAJĄCE WARSTWĘ OZONOWĄ
SUBSTANCJE ZUBOŻAJĄCE WARSTWĘ OZONOWĄ I) INFORMACJE OGÓLNE W ostatnich latach stosowanie licznych, szeroko rozpowszechnionych substancji syntetycznych napotkało na nowe ograniczenie, którym jest ochrona
Bardziej szczegółowoZapytanie ofertowe dotyczące wyboru wykonawcy (biegłego rewidenta) usługi polegającej na przeprowadzeniu kompleksowego badania sprawozdań finansowych
Zapytanie ofertowe dotyczące wyboru wykonawcy (biegłego rewidenta) usługi polegającej na przeprowadzeniu kompleksowego badania sprawozdań finansowych Data publikacji 2016-04-29 Rodzaj zamówienia Tryb zamówienia
Bardziej szczegółowoU M OWA DOTACJ I <nr umowy>
U M OWA DOTACJ I na dofinansowanie zadania pn.: zwanego dalej * zadaniem * zawarta w Olsztynie w dniu pomiędzy Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Bardziej szczegółowoCENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoze stabilizatorem liniowym, powoduje e straty cieplne s¹ ma³e i dlatego nie jest wymagany aden radiator. DC1C
D D 9 Warszawa ul. Wolumen m. tel. ()9 email: biuro@jsel.pl www.jselektronik.pl PRZETWORNIA NAPIÊIA STA EGO D (max. A) W AŒIWOŒI Napiêcie wejœciowe do V. Typowe napiêcia wyjœciowe V, V, 7V, 9V, V,.8V,
Bardziej szczegółowoEksperyment,,efekt przełomu roku
Eksperyment,,efekt przełomu roku Zapowiedź Kluczowe pytanie: czy średnia procentowa zmiana kursów akcji wybranych 11 spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (i umieszczonych już
Bardziej szczegółowo40. Międzynarodowa Olimpiada Fizyczna Meksyk, 12-19 lipca 2009 r. ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA
ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA Celem tego zadania jest podanie prostej teorii, która tłumaczy tak zwane chłodzenie laserowe i zjawisko melasy optycznej. Chodzi tu o chłodzenia
Bardziej szczegółowoProfilaktyka w zakresie udzielania pierwszej pomocy i ratownictwa
Profilaktyka w zakresie udzielania pierwszej pomocy i ratownictwa dla Miasta Duszniki Zdrój na lata 2009 2014 Opracowała: Anna Podhalicz 1 Duszniki Zdrój 2008 SPIS TREŚCI 1. Wstęp... 3 2. Podstawa prawna......
Bardziej szczegółowoWyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów
Ćwiczenie 63 Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów 63.1. Zasada ćwiczenia W ćwiczeniu określa się współczynnik sprężystości pojedynczych sprężyn i ich układów, mierząc wydłużenie
Bardziej szczegółowoNS8. Anemostaty wirowe. z ruchomymi kierownicami
Anemostaty wirowe z ruchomymi kierownicami NS8 NS8 s¹ przeznaczone do zastosowañ w instalacjach wentylacyjnych nisko- i œredniociœnieniowych. Ruchome kierownice pozwalaj¹ na dowolne kszta³towanie strumienia
Bardziej szczegółowoNS4. Anemostaty wirowe. SMAY Sp. z o.o. / ul. Ciep³ownicza 29 / Kraków tel / fax /
Anemostaty wirowe NS4 Atesty Higieniczne: HK/B/1121/02/2007 HK/B/1121/04/2007 NS4 s¹ przeznaczone do zastosowañ w instalacjach wentylacyjnych nisko- i œredniociœnieniowych. Pozwalaj¹ na uzyskanie nawiewu
Bardziej szczegółowo