INNOWACJA PEDAGOGICZNA "TEATR WIDZIANY OCZAMI DZIECKA"

Transkrypt

1 INNOWACJA PEDAGOGICZNA "TEATR WIDZIANY OCZAMI DZIECKA" Przedszkole Publiczne w Oleśnie Autor innowacji: mgr Edyta Janik

2 SPIS TREŚCI I.Wstęp II.Opis zasad innowacji Motywacje wprowadzenia innowacji w przedszkolu Zakres innowacji Cele innowacji Formy i metody pracy Sposób realizacji zadań i celów programowych Przewidywane efekty działań...8 III.Ewaluacja innowacji...8 IV.Bibliografia

3 WSTĘP "Łatwiej jest zniszczyć czy wypaczyć talent dziecka, niż doprowadzić do jego rozkwitu" Howard Gardner Przedszkole jest jedną z najbardziej popularnych form sprawowania opieki nad dziećmi w wieku 3-6 lat. Oprócz funkcji opiekuńczej odgrywa ważną rolę w procesie dydaktycznowychowawczym dzieci. Codzienny kontakt z wychowankami daje nauczycielowi możliwość oberwowania i diagnozowania ich zachowań, potrzeb i możliwości. Natomiast bogata i zróżnicowana oferta edukacyjna stwarza doskonałą bazę do rozwijania zainteresowań, zdolności i umiejętności dzieci w różnych obszarach jego aktywności. Niewątpliwie najbardziej rozpowszechnioną formą aktywności wśród dzieci jest zabawa. Zabawa, która jednocześnie uczy, kształuje osobowość i co najważniejsze sprawia radość, dostarczając dziecku wielu pozytywnych wrażeń i doznań. Takie korzyści w procesie kształcenia i wychowania stwarza edukacja teatralna, która oprócz dobrej, wesołej zabawy stanowi doskonałą okazję do rozwijania mowy, myślenia, pamięci czy wyobraźni dziecka. Poza tym korzystnie wpływa na kształtowanie umiejętności współpracy w zespole, odkrywania żartu, groteski, wartości moralno-społecznych zawartych w utworach literackich, bajkach, baśniach czy legendach. W teatrze, jak nigdze, świat fikcji i fantazji przeplata się z rzeczywistością tworząc ideale podłoże ekspresyjnych i twórczych działań dzieci, które uwielbiają wcielać się w różne postaci, naśladując sposoby ich zachowania i postępowania. Tym samym uczą się dokonywania właściwych wyborów, określania cech pozytywnych i negatywnych, odróżniania dobra od zła. Wspólnie z bohaterami przeżywają smutki, radości i cierpienia, które uzewnętrzniają podczas zabaw parateatralnych, improwizacji słownych, muzycznych i ruchowych. Często, zainspirowane przedstawieniem czy widowiskiem teatralnym samodzielnie tworzą "małe teatrzyki", pełniąc jednocześnie rolę aktora, reżysera, scenografa czy charakteryzatora. Różnorodność form i możliwości jakie stwarza edukacja teatralna pozwala na rowijanie zainteresowań dzieci zdolnych, jak również dzieci nieśmiałych, w których "drzemie" ogromny potencjał twórczy zdominowany niejednokrotnie obawą, lękiem i poczuciem braku wiary we własne możliwości i umiejętności. Dlatego też moim priorytetem stało się opracowanie programu, który uwzględniając predyspozycje, zamiłowania i możliwości dzieci stwarza okazje do podejmowania i rozwijania twórczej aktywności dzieci, wzbogacania wiedzy na temat teatru, rozwijania zainteresowań, uzdolnień recytatorskich i scenicznych dzieci, a także wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez odpowiedni, korzysty dla dziecka, dobór środków, metod i form pracy. Poza tym uważam, że czynny i aktywny udział w zabawach i działaniach teatralnych kształtuje w dziecku wrażliwość i postawy estetyczne, które mają duże znaczenie w wychowaniu przyszłego, świadomego odbiorcy i uczestnika sztuki. Realizując cele i zamierzenia programowe innowacji pedagogicznej "Teatr widziany oczami dziecka" należy pamiętać, że jest to "teatr, w którym główną rolę odgrywa dziecko", natomiast nauczyciel występuje tutaj w roli aktywnego obserwatora, partnera, współuczestnika zabaw dzieci. Osoby, która pomaga, inspiruje i stymuluje rozwój dzieci. 3

4 OPIS ZASAD INNOWACJI Autor innowacji: mgr Edyta Janik nauczyciel wychowania przedszkolnego Rodzaj innowacji: "Teatr widziany oczami dziecka" jest innowacją programową, poszerzającą wybrane treści programowe zawarte w realizowanym programie nauczania "Ku dziecku"- program wychowania przedszkolnego autorstwa B. Bilewicz-Kuźnia, T.Parczewskiej, wyd. Nowa Era, zgodny z Podstawą Programową Wychowania Przedszkolnego. Treści wynikające z Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego: 1. Kształtowanie umiejętnośći społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych. Dziecko : obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują; grzecznie zwraca się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy; przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych; w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań; 2. Wspomaganie rozwoju mowy dzieci. Dziecko: zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym; mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji; uważnie słucha, pyta o niezrozumiałe fakty i formułuje dłuższe wypowiedzi o ważnych sprawach; w zrozumiały sposób mówi o swoich potrzebach i decyzjach. 3.Wychowanie przez sztukę dziecko widzem i aktorem. Dziecko: wie, jak należy się zachować na uroczystościach, np. na koncercie, festynie, przedstawieniu, w teatrze, w kinie; odgrywa role w zabawach parateatralnych, posługując się mową, mimiką, gestem i ruchem; umie posługiwać się rekwizytami (np. maską). 4.Wychowanie przez sztukę rózne formy plastyczne. Dziecko: umie wypowiadać się w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu (takich jak kształt i barwa) w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych; wykazuje zainteresowanie malarstwem, rzeźbą i architekturą (także architekturą zieleni i architekturą wnętrz). Miejsce realizacji innowacji: Przedszkole Publiczne w Oleśnie, Termin realizacji: Innowacja będzie realizowana przez 2 lata szkolne tj. w roku szkolnym 2015/16 i 2016/17. 4

5 Koszt innowacji: Środki własne placówki. Motywacja wprowadzenia innowacji w przedszkolu Inspiracją do stworzenia innowacji o charakterze teatralnym stała się codzienna obserwacja dzieci w sytuacjach zadaniowych i podczas zabaw. Zainteresowania sztuką teatralną, literaturą najbardziej ujawniają się w trakcie swobodnych zabaw dzieci, podczas których wychowankowie wcielają się w różne postaci z bajek i baśni, wymyślają własne teksty i charakteryzacje, odgrywają scenki zaobserwowane w życiu codziennym, podejmują różne role w zabawach tematycznch np. mama, tata, dziecko, zwierzęta domowe itp. Dużą radość sprawiają dzieciom występy "na żywo", podczas których mogą zaprezentować swoje zdolności recytatorskie i aktorskie. I tutaj wyłania się kolejny czynnik uzasadniający wprowadzenie innowacji w przedszkolu, a mianowicie pozytywne opinie i komentarze rodziców uczestniczących w uroczystościach i przedstawieniach obrazujących możliwości dzieci. Równie ważnym motywem podjęcia innowacyjnego wyzwania stało się stworzenie odpowiednich warunków rozwoju dzieciom, które mimo swoich chęci i zainteresowań sztuką teatralną nie potrafią uzewnętrznić emocji, pokazać swoich możliwości wynikających z barku odwagi, nieśmiałości, niskiej samooceny ("nie wiem", "nie umiem", "nie potrafię"). Często dostrzegalnym czynnikiem hamującym potencjał dzieci są trudności w zakrsie rozwoju mowy, poprawności i komunikatywności wypowiedzi. W związku z powyższym, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rodziców i potrzebom dzieci została opracowana innowacja, która jest propozycją rozszerzenia treści z zakresu edukacji teatralnej poprzez wprowadzenie nowatorskich rozwiązań: 1.Wzbogacenie działań teatralnych w ćwiczenia i zabawy usprawniające narządy mowy i wymowę dzieci zajęcia w formie warsztatowej z udziałem specjalisty. 2.Wprowadzenie zabaw z zakresu techniki ruchu scenicznego, operowania i manipulowania lalką teatralną. 3. Wykorzystanie technik twórczych C. Freineta w działalności teatralnej dzieci (korespondencja miedzyprzedszkolna). 4.Wykorzystanie potencjału i zdolności teatralnych dzieci poprzez organizowanie spotkań, przeglądów teatralnych w przedszkolu i placówkach kulturalnych na terenie gminy. 5.Wprowadzenie nowych form scenicznych (teatr lalkowy, teatr hiszpańskich cieni, teatr rąk, bajka muzyczna), zabaw w formie animacji i sztuczek z wykorzystaniem światła. 6.Przygotowanie dzieci do aktywnego udziału w kulturze zorganizowanie spotkania z artystami, zwiedzanie wystaw (malarskich, fotograficznych, rzeźb) zorganizowanych w Domu Kultury, bibliotece, teatrze. 7.Poszerzenie współpracy z rodzicami poprzez tworzenie i realizację różnych form scenicznych w przedszkolu z udziałem rodzica w roli aktora. 8.Wspólne przygotowanie występu w formie etiudy teatralnej z udziałem dzieci i nauczycieli. Zakres innowacji: Innowacja będzie obejmowała dzieci 4, 5 i 6 letnie uczęszczające do Przedszkola Publicznego w Oleśnie, w latach szkolnych Działania i zadania zawarte w programie będą realizowane w ramach prowadzonych zajęć z dziećmi w I, II i III części dnia. Zakres tematyczny innowacji: I.Bliżej teatru 1.Spotkanie z teatrem. 2.Mowa aktora. 3.Nasz mały ośrodek (kącik) teatralny. 4.Warsztat pracy małego artysty. 5

6 II. Ludzie teatru 1.Aktor dziecko w roli aktora. 2.Scenograf dziecko w roli scenografa. 3.Reżyser dziecko w roli reżysera. III.Twórczy przedszkolak- różne formy aktywności teatralnej w przedszkolu. 1.Teatr lalkowy. 2.Teatr cieni. Teatr rąk. Teatr hiszpańskich cieni 3.Teatr "bez słów"- pantomima. 4.Teatr "żywego aktora". 5.Drama. 6.Inscenizacje. IV.Scena dla przedszkolaków. 1.Przegląd sztuki teatralnej w przedszkolu. 2.Konkursy. V.Współpraca ze środowiskiem 1.Rodzice. 2.Instytucje i placówki kulturalne. CELE INNOWACJI Cele ogólne: wzbogacenie zasobu słownictwa i wiedzy o teatrze, rozwijanie twórczej ekspresji słownej, ruchowej, muzycznej, rozwijanie umiejętności posługiwania się językiem literackim, konstruowania poprawnych wypowiedzi pod względem gramatycznym i fleksyjnym, zainteresowanie sztuką teatralną jako źródłem wiedzy, inspiracji i pozytywnych przeżyć, nabywanie doświadczeń i umiejętności wyrażania swoich potrzeb i myśli w sposób werbalny i niewerbalny, poszerzanie horyzontów myślowych i doświadczeń dzieci, wzmacnianie poczucia własnej wartości, wiary w swoje możliwości, przełamywanie barier strachu i nieśmiałości podczas wystąpień na forum grupy i szerszej widowni, integracja całej społeczności przedszkolnej, przestrzeganie zasad zgodnej współpracy w grupie, promowanie i eksponowanie zdolności aktorskich dzieci w środowisku lokalnym. Cele szczegółowe: Dziecko: aktywnie uczestniczy w spektaklach i widowiskach teatralnych. rozumie pojęcia i terminy związane z teatrem np. kurtyna, widownia, sufler, aktor itp.. przestrzega zasad właściwego zachowania się w teatrze podczas przedstawień, wystąpień publicznych. rozpoznaje i dostrzega różnice między różnymi formami scenicznymi np. teatr lalkowy, teatr żywego aktora, pantomima itp., wie na czym polega praca aktora, reżysera, scenografa, kostiumologa itp., 6

7 dokonuje oceny postępowania bohaterów, wyróżnia pozytywne i negatywne cechy zachowania postaci, uzasadnia swój wybór, odgrywa powierzone role w zabawach parateatralnych posługując się mimiką twarzy, gestem i ruchem, inscenizuje utwory literackie (wiersze, baśnie, bajki itp.) z zastosowaniem gry aktorskiej i rekwizytów, potrafi modulować swój głos i właściwie intonować wypowiadane kwestie, samodzielnie wykonuje pacynkę lub kukiełkę, wykonuje proste animacje przy użyciu światła i rąk, tworzy scenografię, rekwizyty, dekoracje do teatrzyków i przedstawień, podejmuje próby kontrolowania swoich emocji i ruchów ciała podczas wystąpień publicznych, jest twórcze, wykorzystuje zdobytą wiedzę i umiejętności w życiu codziennym np.podczas spotkań rodzinnych, uczestniczy w przedstawieniach teatralnych organizowanych w przedszkolu i placówkach kulturalnych, zgodnie współpracuje z rówieśnikami, czerpie radość, odczuwa satysfakcję z efektów swojej pracy i całej grupy. FORMY I METODY PRACY Realizacja działań i zamierzeń programowych wymaga od nauczyciela animatora stosowania w codziennych zabawach i zajęciach zróżnicowanych form i metod pracy wyzwalających aktywność twórczą dzieci. Dlatego też podstawowymi formami organizacyjnymi pracy z dziećmi będzie działalność: -zbiorowa -grupowa -uwzględniająca indywidualne potrzeby i możliwości dzieci. Formy aktywności teatralnej: -zabawy ruchowo-naśladowcze, -zabawy tematyczne z wykorzystaniem rekwizytów, -zabawy pantomimiczne, scenki dramowe, -inscenizowanie treści wierszy, piosenek, bajek, prozy itp., -zabawy w kąciku teatralnym, -gry i zabawy integracyjne, -improwizacje słowne, ruchowe- muzyczne, plastyczne, -różne formy sceniczne (teatr lalkowy, pacynkowy, teatr cieni, teatr rąk), -udział w przedstawieniach, widowiskach teatralnych, -wycieczki teatr, kino, placówki kulturalne, -spotkania z ludźmi teatru np. aktor. Metody słowne: -pogadanka, -dialog, -swobodne rozmowy i wypowiedzi dzieci, -rozmowa kierowana, -opis, -opowiadanie treści bajek, baśni, legend, -słuchanie czytanych utworów literackich. 7

8 Metody aktywizujące: - pantomima, - drama, - pedagogika zabawy, - zabawy twórcze (słowne, ruchowe, muzyczne), -elementy metody ruchu rozwijającego W. Sherborne, -techniki twórcze C. Freineta. SPOSOBY REALIZACJI INNOWACJI Innowacja pedagogiczna "Teatr widziany oczami dziecka" realizowana będzie w oddziałach dzieci 4,5 i 6 letnich w przedziale czasowym zalecanym w podstawie progamowej wychowania przedszkolnego. Osiąganie celów kształcenia i wychowania skupionych na rozwijaniu zdolności i zainteresowań dzieci w obszarze kultury i sztuki teatralnej będzie realizowane poprzez: - organizowanie wycieczek teatr, kino, Dom Kultury, biblioteka, -organizowanie i udział w konkursach przedszkolnych, gminnych, powiatowych, -prowadzenie zajęć, rozmów wprowadzających dzieci w zagadnienia związane ze sztuką teatralną, -organizowanie spotkań czytelniczych z udziałem rodziców, zaproszonych gości, -gromadzenie w "kącikach książki" literatury związanej z teatrem, -spotkania z artystami, animatorami sztuki teatralnej, pracownikami instytucji kulturalnych, -warsztaty plastyczne, teatralne dla dzieci i rodziców z udziałem zaproszonych fachowców, -wprowadzenie zabaw rozwijających twórcze myślenie dzieci m.in. elementy dramy, pantomima, -wyposażenie kącików teatralnych w materiały i pomoce niezbędne do rozwijania wielokierunkowych zdolności dzieci, -twórczą działalność dzieci przygotowanie przedstawień teatralnych, teatrzyków, inscenizacji dla rówieśników z przedszkola, rodziców, zaproszonych gości. PRZEWIDYWANE EFEKTY PRACY Osiagnięcia dzieci: wzrost zainteresowania różnymi dziedzinami sztuki teatr, muzyka, plastyka; poznanie terminów i słownictwa związanego z teatrem; dostrzeganie różnic między różnymi formami teatralnymi; odpowiednia modulacja głosu i regulacja oddechu podczas mówienia; aktywny udział wszystkich dzieci, pokonanie bariery strachu i lęku występującego u dzieci nieśmiałych; przestrzeganie norm i zasad właściwego, kulturalnego zachowania podczas wycieczek i przedstawień; poznanie instytucji i placówek kulturalych znajdujących się w bliskim i dalszym otoczeniu dzieci; uświadomienie wartości i korzyści wynikających z bezpośredniego i pośredniego kontaktu ze sztuką teatralną; kontrolowanie ruchów ciała i opanowanie emocji podczas wystąpień publicznych; promowanie wizerunku, zdolności i umiejętności w środowisku lokalnym poprzez udział w uroczystościach i konkursach; zintegrowanie społeczności przedszkolnej z terenu gminy poprzez wspólne spotkania, udział w przedstawieniach teatralnych; wykorzystanie praktycznych umiejętności i wiedzy w życiu codziennym. EWALUACJA INNOWACJI Analiza jakości i skuteczności realizacji projektu zostanie dokonana poprzez: obserwację dzieci w sytuacjach zadaniowych i podczas zabaw; 8

9 organizację spotkań teatralnych obrazujących możliwości i umiejętności dzieci /konkursy, przedstawienia, teatrzyki/; rozmowy z nauczycielami wnioski z prowadzonych działań; zapisy w dzienniku, kronice przedszkolnej; prezentację działalności dzieci na stronie internetowej placówki; wystawę fotograficzną "Dziecko widzem i aktorem", ankiety dla rodziców. 9

10 BIBLIOGRAFIA 1.G.Gloton, C.Clero, "Twórcza aktywność dziecka", Wyd. WSiP, Warszawa J.Zborowski, "Rozwijanie aktywności twórczej dzieci", Wyd. WSiP, Warszawa Z.Wójcik, "Zabawy w teatr", Wyd. Didasko M.Bogdanowicz, "W co się bawić z dziećmi", Wyd. Harmonia, Gdańsk L.Maksymowicz, M.Gliniecki, "Spotkanie z dramą: Zabawy, ćwiczenia, gry dramowe", Wyd.ODN w Słupsku M.Królica,"Drama i heppening w edukacji przedszkolnej", Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków J.Awgulowa, "Dziecko widzem i aktorem", Wyd.WSiP, Warszawa B.Fastyn, "Teatr w pracy z dziećmi", Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa U. Barff, "Złota księga pomysłów: Każde dziecko to potrafi", Wyd. "Delta W-Z", Warszawa E.Kędzior-Niczporuk "Wprowadzenie do pedagogiki zabawy", Wydawca Klanza, Lublin D.Krupa "Rymowanki-utrwalanki. Materiały do ćwiczeń logopedycznych", Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków B.Bilewicz-Kuźnia, T.Parczewska, "Ku dziecku" Program wychowania przedszkolnego, Wyd. Nowa Era, Warszawa ARTYKUŁY Z CZASOPISM 1.M.Aftanas : Zabawa w teatr.rozwijanie wyobraźni twórczej, inspirowanie do wyrażenia treści poprzez formy sceniczne w: Wychowanie w Przedszkolu , nr 9, 2.T.Oleszko: Zainteresowania muzyczne dzieci sześcioletnich w: Wychowanie w Przedszkolu 1995, nr 5, 3.D.Juśko: Bawimy się w teatr w: Wychowanie w Przedszkolu 1997, nr 6, 4.E.Strójkowa: Przedszkolne teatrzyki w: Wychowanie w Przedszkolu 1998, nr 9, 5.A.Gryń, K.Dębicka: Spotkanie ze sztuką w:wychowanie w Przedszkolu 2000, nr 9. 10

11 ZAŁĄCZNIK HARMONOGRAM DZIAŁAŃ Z ZAKRESU REALIZACJI INNOWACJI PEDADOGICZNEJ "TEATR WIDZIANY OCZAMI DZIECKA" w Przedszkolu Publicznym w Oleśnie 1.BLIŻEJ TEATRU TEMAT ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI "SPOTKANIE Z TEATREM" -poznanie wyglądu teatru /przestrzeń teatralna: scena, widownia, kurtyna wyposażenie, pomieszczenia / -poznanie ludzi pracujących w teatrze aktor, reżyser, scenograf, kostiumolog itp -poznanie różnych form scenicznych drama, teatr lalkowy, pantomima itp. -wprowadzenie i omówienie pojęć związanych z teatrem: afisz teatralny, dubler, sufler, maska, repertuar, rola, kukła, lalka itp. -przestrzeganie zasad właściwego zachowania się w teatrze, podczas przedstawienia /cisza, skupienie/ -ukazanie wartości i korzyści wynikających z kontaku z szeroko rozumianą sztuką np. teatr, opera, malarstwo, rzeźba itp. -kształtowanie umiejętności dokonywania oceny oglądanej sztuki teatralnej -przygotowanie dziecka do świadomego odbioru sztuki -wycieczka do teatru -rozmowy z pracownikami teatru -spotkania z twórcami sztuki teatralnej dla dzieci -udział w przedstawieniach, widowiskach teatralnych w przedszkolu i innych placówkach kulturalnych -wycieczka do bibioteki-wyszukiwanie literatury związanej z teatrem, sztuką teatralną, dziełami sztuki - przygotowanie w formie plastycznej i słownej "Przedszkolnego katalogu terminów teatralnych" -oglądanie spektakli teatralnych w telewizji/płyty DVD/ -zwiedzanie wystaw fotograficznych, malarskich - ustalenie zasad bezpieczeństwa, właściwego zachowania się podczas spacerów, wycieczek -dzielenie się wrażeniami i spostrzeżeniami na temat oglądanych przedstawień, teatrzyków,wycieczek KĄCIK TEATRALNY -zorganizowanie w sali kącika do zabaw teatralnych (kącik ekspresji ilustracyjno-wizualnej) -rozwijanie zainteresowań, zdolności wizualnoprzestrzennych -wyposażenie kącika w materiały i pomoce dydaktyczne takie jak: parawany, scena, kurtyna, kostiumy, rekwizyty, kukiełki, pacynki itp. -zabawy w kąciku teatralnym (tworzenie mimi teatrzyków, wymyślanie własnych tekstów, treści opowiadania, bohaterów, dekoracji itp). -wzbogacanie kącika pracami dzieci (pacynki, kukiełki, elementy dekoracji) -gromadzenie w "skrzyni skarów" różnorodnych materiałów typu nakrętki,

12 WARSZTAT PRACY MAŁEGO ARTYSTY "MOWA AKTORA" -rozwijanie wyobraźni, kreatywności dzieci -zachęcenie do podejmowania różnorodnej aktywności (plastycznej, technicznej, teatralnej) -usprwanianie narządów mowy -rozwijanie umiejętności płynnego mówienia, poprawnego budowania zdań -wzbogacanie zasobu słownika czynnego puszki, torebki foliowe i papierowe, folia aluminiowa, szpulki, sznurki, skrawki materiałów o różnej fakturze itp.) - środki plastyczno-techniczne np.kredki, farby, plastelina, mazaki, stemple, dziurkacze dekoracyjne, modelina, masa solna, modelina, szablony, kartony różnego formatu i strukturze, papier biały, szary i kolorowy, nożyczki, szpikulec, bibuła itp. -obrazki, albumy, zdjęcia związane z teatrem -wypychanki np. zwierzątka, postaci z bajek, dekoracje do mini teatrzyków itp. - wycinanki sylwety do teatrzyku cieni, rekwizyty itp. - słuchowiska dla dzieci -zabawy logopedyczne z udziałem specjalisty - logopedy -ćwiczenia artykulacyjne -ćwiczenia oddechowe -zabawy ortofoniczne -ćwiczenia fonacyjne i głosowe -słuchanie, recytacja krótkich wierszy, rymowanek -modulowanie głosu stosownie do sytuacji -zagadki słowne i obrazkowe -praca z tekstem, obrazkiem AKTOR - dziecko w roli aktora 2.LUDZIE TEATRU -poznanie charakteru pracy aktora -dostrzeganie różnic między aktorem scenicznym, a aktorem lalkarzem -zapoznanie z charakterystycznymi cechami scenicznymi aktora : ruch ciała, mimika twarzy, gesty, wypowiadane kwestie, kostium, manipulowanie przedmiotami, dobór rekwizytów -lalka w roli aktora-poznanie sposobu kierowania lalką przez aktora - lalkarza /np. kukiełka, marionetka, pacynka/ -kształowanie umiejętności właściwej interpretacji roli powierzonej lub wybranej przez dziecko -spotkanie z aktorem lub artystą szkoły teatralnej -obserwacja zachowania aktora na scenie podczas wystąpień "na żywo" lub pokazu multimedialnego - obserwacja ruchu lalki podczas oglądanych teatrzyków w przedszkolu -zwrócenie uwagi na zależność występującą między ruchami aktora, a ruchem lalki, marionetki itp. -zabawy w kąciku teatralnym z wykorzystaniem pacynek, lalek samodzielne manipulowanie lalką -układanie krótkich dialogów, wymyślanie tekstów -przedstawianie scen z bajek -wcielanie się w różne postaci -zabawy ruchowe z zastosowaniem gry aktorskiej -ćwiczenia doskonalące koordynację ruchową np."ósemki", "Pajacyki" -improwizacje słowne, ruchowe, przy muzyce

13 SCENOGRAF -dziecko w roli scenografa -zapoznanie z pracą scenografa -omówienie pojęć: charakteryzacja, oprawa plastyczna, muzyczna -poznanie różnych technik tworzenia dekoracji -kształtowanie umiejętności właściwego doboru rekwizytów, kostiumów, tworzenia scenografii do treści wysłuchanej bajki, opowiadania, legendy - rozwijanie umiejętności plastycznych -zabawy ruchowo-naśladowcze "Marionetki" -wizyta w przedszkolnej garderobie teatralnej oglądanie kostiumów, rekwizytów teatralnych np.maski, nakrycia głowy -oglądanie albumów, zdjęć, obrazków ukazujących różne stylizacje, charakteryzacje aktorskie -omawianie plansz tematycznych "Na scenie"- zwrócenie uwagi na charakterystyczne cechy wyglądu, stroju aktora -warsztaty plastyczne dla dzieci z udziałem artystki-malarki -prezentacja różnych form plastycznych -wspólne przygotowanie oprawy plastycznej, wykonanie dekoracji, rekwizytów do przedstawienia pt. Czerwony Kapturek -zabawy w kąciku lalek-tworzenie przez dzieci własnych charakteryzacji poprzez odpowiedni makijaż, fryzury, stroje -tworzenie prac plastycznych np. afisz teatralny, form przestrzennych np. kukiełka, sylwety, rekwizyty do teatrzyków z wykorzystaniem różnych materiałów plastyczno-technicznych, przyrodniczych, surowców wtórnych itp. REŻYSER -dziecko w roli reżysera -poznanie znaczenia, roli reżysera w teatrze -omówienie etapów przygotowania sztuki teatralnej -rozwijanie umiejętności zgodnej współpracy i współdziałania w grupie warunkujących osiągnięcie sukcesu -kształtowanie umiejętności dokonywania wyborów, -odkrywanie własnych możliwości, odgrywanie ról - oglądanie spektakli teatralnych, wywiadów z aktorami, reżyserem (odtwarzanych z płyt CD, DVD) -układanie i omawianie historyjek obrazkowych np."baśnie, bajki dla dzieci"- układanie zgodnie z kolejnością zdarzeń -słuchanie treści bajek, legend, opowiadań czytanych przez n-l, - słuchowiska na płycie CD nagrane przez znanych aktorów -teatrzyk wyborów wybór lidera -zabawy tematyczne typu "Kręcimy film", "W teatrze" - zabawy w kąciku teatralnym tworzenie mini spektalki według pomysłu dzieci 3.TWÓRCZY PRZEDSZKOLAK - RÓŻNE FORMY SCENICZNE W PRZEDSZKOLU TEATR LALKOWY -poznanie charakterystycznych cech teatru lalkowego -zapoznanie z budową i sposobem kierowania lalką teatralną kukiełka lalka teatralna -udział w przedstawieniach Teatru Lalkowego organizowanych na terenie przedszkola i poza nim -rozmowy, pogadanki -pokazy multimedialne "Teatr telewizyjny" -warsztaty dla dzieci " Kukła, lalka i pacynka to teatru jest rodzinka"

14 umieszczona na kiju, poruszana przez aktora ukrytego za parawanem pacynka -lalka nakładana na dłoń, poruszana palcami marionetka lalka poruszana za pomocą nitek lub drutów przyczepionych do jej kończyn i głowy jawajka lalka, której głowę i korpus porusza ręka aktora umieszczona wewnątrz lalki, a jej kończyny poruszane są za pomocą drutów, patyczków -wyzwalanie ekspresji twórczej -przełamywanie barier, lęku i nieśmiałości -zajęcia praktyczne wykonanie kukiełek z warzyw, owoców, drewnianych łyżek, surowców wtórnych np. plastikowych butelek itp "Skarpeciaki"- wykonanie pacynki ze skarpety lub rękawiczki -zabawy kukiełkami -improwizacje słowne, ruchowe - zabawy paluszkowe "Idzie rak", "Pajączek", "Tańcowały dwa Michały" - teatr pacynek -inscenizowanie wiersza "Rodzinka", krótkich rymowanek przy użyciu pacynek PANTOMIMA TEATR CIENI -poznanie specyfiki, charakterystycznych cech "teatru bez słów" - uzewnętrznienie uczuć, wyrażanie emocji poprzez gesty, mimikę twarzy, ruch -rozwijanie plastyki ciała, koncentracji uwagi, pobudzanie wyobraźni - wspomaganie rozwoju emocjonalnego -rozbudzanie aktywności poznawczej, -rozwijanie wyobraźni, inwencji twórczej dzieci -poznanie charakterystycznych cech teatru chińskiego ( ekran, światło, cień ) -inscenizowanie ruchem własnego ciała treści wierszy, piosenek - etiudy pantomimiczne "Pokaż co widzisz", "Zawody" -zagadki pantomimiczne z wykorzystaniem rekwizytu "Z jakiej jestem bajki", "Kto mieszka w lesie"- naśladowanie charakterystycznych cech, zachowania postaci, zwierząt -zabawy pantomimiczne - przedstawienie różnych sytuacji z życia codziennego dzieci : "Porządki domowe", "Mój dzień w przedszkolu", -wyrażanie danej emocji ( smutek, radość, strach itp.) poprzez gest i mimikę twarzy, "Rozpoznaj uczucia bohaterów bajki" -"Nastroje" zabawy z kostką mimiczną - scenki pantomimiczne obrazujące daną sytuację lub zdarzenie np. Kopciuszek zjawia się na balu, bal robotów, - zabawy ruchowo- naśladowcze "Baletnice i pajace" -zabawy z partnerem "Ja i mój cień" - pokaz omówienie sposobów tworzenia i wykorzystania teatrzyku cieni -inscenizacja wiersza pt. "Cień " J. Kern rozmowa na temat treści -słuchanie ciekawostek na temat powstania teatru cieni, oglądanie albumów, zdjęć, doświadczenia dzieci - słuchanie wiersza pt."teatrzyk cieni" R.

15 TEATR RĄK - ukazanie różnych form animacji i sztuczek z wykorzystaniem światła i dłoni - wyrabianie precyzji pracy rąk i dłoni -pobudzanie wyobraźni -kontolowanie emocji, Przymus - rozmowa -wykonanie sylwet postaci, elementów scenografii do teatrzyku cieni -improwizacje z wykorzystaniem sylwet postaci z bajek, bohaterów wierszy, zwierząt, pomysły dzieci -zabawy twórcze z wykorzystaniem latarki, prześcieradła, sylwet, kukiełek -zabawy badawcze "Cień jak powstaje, skąd się bierze" obserwacja, wyciąganie wniosków - teatrzyk cieni - na podstawie bajki "Jaś i Małgosia", "Trzy świnki", wiersza pt. "Rzepka" -zabawy paluszkowe --improwizacje słowne, ruchowe -zabawy twórcze z wykorzystaniem światła i rąk animacje przedmiotu, postaci, -ćwiczenia usprawniające pracę rąk i dłoni -zgadywanki-pokazywanki "Jakie to zwierzę?"- rozpoznawanie nazw zwierząt pokazywanych za pomocą dłoni TEATR HISZPAŃSKICH CIENI -poszerzenie wiedzy i umiejętności z zakresu tworzenia i wykorzystania teatru cieni w działalności dzieci -zapoznanie z rolą "żywego" aktora w teatrzyku cieni -rozwijanie ruchu i plastyki ciała -przełamywanie nieśmiałości -integracja grupy -pokaz- zajęcia praktyczne -odgrywanie scenek z zastosowaniem gry aktorskiej -inscenizowanie fragmentów wierszy, bajek, postaci, bohaterów, członków rodziny -improwizacje słowno-ruchowe z wykorzystaniem różnych przedmiotów, rzeczy np. sznurka, kartki papieru, gazety - tworzenie "żywej" scenografii, tła do treści recytowanych utworów literackich -inscenizacja wymyślonych przez dzieci zagadek, sytuacji z życia TEATR "ŻYWEGO AKTORA" DRAMA -kształtowanie umiejętności łączenia słowa z ruchem, prowadzenia dialogów -integrowanie różnych form ekspresji (słownej, ruchowej, plastycznej, muzycznej) -rozwijanie wrażliwości społecznej, umiejętności komunikacyjnych, współdziałania w grupie, - rozwijanie koncentracji i uwagi dzieci -oglądanie przedstawień teatralnych w wykonaniu profesjonalnych aktorów oraz wystąpień przygotowanych przez rówieśników w przedszkolu -rozmowy na temat zachowania bohaterówocena postępowania, dostrzeganie dobrych i złych cech bohatera, -bohater pozytywny-negatywny -przedstawianie roli za pomocą odpowiednio dobranego kostiumu, rekwizytu, wypowiedzi, muzyki -zabawy dramatyczne -różne techniki dramowe: -rozmowa-wywiad -scenki i sytuacje improwizowane

16 -pobudzanie wyobraźni, rozwijanie fantazji -kształowanie postawy otwartej i kreatywnej -wzbogacanie słownictwa -tworzenie atmosfery akceptacji, eliminowanie nieśmiałości i kompleksów -żywy obraz np. u lekarza, w kuchni itp. -wchodzenie w rolę np. sprzeczka rodziców z dzieckiem w sklepie z zabawkami -ćwiczenia pantomimiczne np. zmaganie z silnym wiatrem, rozwój rośliny, zabawy z wyobrażonymi przedmiotami -tworzenie pomników -stop-klatka -rysunek -ćwiczenia głosowe -zabawy integrujace grupę -improwizacje w parach, z wykorzystaniem np. lalki, pacynk -inscenizacja przysłów, zawodów -etiudy grupowe inscenizacje wierszy INSCENIZACJE PRZEGLĄD SZTUKI TEATRALNEJ W PRZEDSZKOL U -poznanie etapów przygotowania inscenizacji teatralnej -aktywne słuchanie utworów literackich, muzycznych -rozwijanie umiejętności wokalnych, muzycznych, słuchowych -wdrażanie do zgodnej zabawy 4.SCENA DLA PRZEDSZKOLAKÓW -prezentacja zdolności i umiejętności aktorskich dzieci -integrowanie społeczności przedszkonej z terenu gminy -stwarzanie okazji do wspólnych zabaw, wymiany doświadczeń -zabawy inspirowane tekstem literackim (wiersze, bajki itp) -wspólne opracowanie scenariusza inscenizacji wybór tematu, treści utworu ("burza mózgów") podział ról "Kim będę" uzasadnienie wyboru przygotowanie scenografii pomysły, projekty wspólne przygotowanie dekoracji, kostiumów -dobór odpowiedniej oprawy muzycznej do inscenizacji -występ "na żywo" dla rówieśników i rodziców -opracowanie inscenizacji bajki w formie muzycznej -przygotowanie przedstawienia teatralnego dla rówieśników z przedszkola - montaż słowno-ruchowo-muzyczny pt."my dzieci całego świata" - z okazji Dnia Dziecka -teatrzyk kukiełkowy pt. "Śnieżka i siedem krasnoludków" z udziałem dzieci z Przedszkola Publicznego w Zalipiu i Ćwikowie -organizowanie i udział w różnych formach teatralnych w ramach tzw. "Małego teatrzyku" (inscenizacja bajek, baśni, teatrzyk kukiełkowy, teatrzyk cieni, zabawy pantomimiczne ) KONKURSY -utrwalanie wiedzy na temat teatru -prezentowanie zdolności i -konkurs umysłowy "W świecie sztuki teatr" (zagadki, rebusy, krzyżówki) -konkurs techniczny "Kukła, lalka i pacynka to

17 umiejętności plastycznotechnicznych dzieci teatru jest rodzinka" ( wykorzystanie surowców wtórnych) -konkurs recytatorski "Wiersze znane i lubiane" z udziałem rodziców -konkurs plastyczny "Zapraszamy na przedstawienie.."- afisz teatralny -udział w przedsięwzięciach i działaniach organizowanych w przedszkolu i poza nim ( "Gminny Konkurs Recytatorski") RODZICE 5.WSPÓŁPRACA ZE ŚRODOWISKIEM -zapoznaie z celami i i zasadami wdrażania Innowacji Pedagogicznej "Teatr widziany oczami dziecka" -zachęcenie do aktywnego udziału w działaniach teatralnych -pedagogizacja rodziców -ujednolicenie oddziaływań wychowawczym między środowiskiem rodzinnym i przedszkolnym dzieci -zebrania z rodzicami -udział rodziców w uroczystościach (Dzień Matki, Dzień Przedszkolaka), zajęciach pokazowych obrazujących zdolności sceniczne dzieci -doposażanie kącika teatralnego w nowe stroje, kostiumy itp. -pomoc w sprawowaniu opieki podczas wyjazdów, wycieczek np. do kina, teatru -współudział w przygotowaniu rekwizytów, strojów - aktywny udział w akcjach czytelniczych ("Cała Polska czyta dzieciom") -udział w przedstawieniu "Rodzic w roli aktora" INSTYTUCJE I PLACÓWKI KULTURALNE -wzbogacanie wiedzy i doświadczeń dzieci na temat różnych dziedzin sztuki -kształtowanie postaw estetycznych -uświadomienie korzyści wynikających z bezpośredniego i pośredniego kontaktu ze sztuką - wycieczka do kina, teatru -współpraca z Biblioteką Publiczną w Oleśnie, Domem Kultury w Zalipiu, Miejską Biblioteką Publiczną w Dąbrowie Tarnowskiej -nawiązanie współpracy z Domem Kultury w Dąbrowie Tarnowskiej -udział w przedstawieniach, wystawach, spotkaniach teatralnych