Metodologia rejestracji danych rynkowych z rynku wołowiny i cielęciny

Transkrypt

1 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rynków Rolnych Metodologia rejestracji danych rynkowych z rynku wołowiny i cielęciny Opracował: Krzysztof Seredyn Tel. (022) Fax: (022) Krzysztof.Seredyn@minrol.gov.pl Warszawa 2010

2 Spis treści 1. Wstęp...3 I. Obszar zakupu i uboju bydła rzeźnego.3 1. Obowiązek rejestracji danych rynkowych Zakres rejestracji danych rynkowych Obliczanie ceny zakupu bydła Obliczanie ceny podstawowej Określenie wartości zakupionego bydła rzeźnego W Określenie masy tusz schłodzonych I Przykład wyliczenia ceny podstawowej jako średniej z 3 podklas Obliczanie ceny bydła zakupionego na wagę żywą.9 4. Korygowanie ceny zakupu bydła z tytułu dodatkowych płatności Rejestrowanie wielkości obrotu Wymagania stawiane oprogramowaniu wyliczającemu cenę zakupu II. Obszar sprzedaży wołowiny Obowiązek rejestracji danych rynkowych Zakres rejestracji danych rynkowych Określenie ceny sprzedaży Określenie wielkości obrotu III. Komentarz do sytuacji na rynku. 15 IV. Kontrole i archiwizowanie dokumentów...15 V. Wykaz załączników

3 1. Wstęp. Problematyka rolniczych badań rynkowych na rynku wołowiny i cielęciny prowadzonych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej (ZSRIR) prawnie regulowana jest zarówno w prawodawstwie krajowym jak i wspólnotowym. Wykaz aktów prawnych regulujących kwestie badań rynkowych wołowiny i cielęciny zawarto w załączniku Nr 1 - w części A - akty prawne krajowe, natomiast w części B - akty prawne wspólnotowe. Prowadzonymi badaniami rynkowymi objęte są dwa obszary: obszar zakupu bydła rzeźnego oraz obszar sprzedaży wołowiny. I. Obszar zakupu i uboju bydła rzeźnego. 1. Obowiązek rejestracji danych rynkowych Zgodnie z art. 12 p.1 i 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 sierpnia 2004r. w sprawie zbieranych danych rynkowych (Dz.U. Nr 192, poz z 2004r. z późn. zm.) obowiązek rejestracji danych rynkowych w obszarze zakupu i uboju bydła rzeźnego spoczywa na niżej wymienionych podmiotach: a) ubojniach bydła dokonujących zakupu na terenie Polski i uboju bydła rzeźnego o wadze powyżej 300kg wagi żywej w ilości powyżej 20 tys. szt. w roku jak i tych ubijających poniżej 20 tys. szt. bydła w roku jeśli zostali wytypowani do badań w ramach ZSRIR, pod warunkiem że są one zobligowane na podstawie Ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych do prowadzenia klasyfikacji bydła wg sytemu wspólnotowego EUROP, b) podmiotach handlowych dokonujących zakupu bydła na terenie Polski oraz wysyłających to bydło do uboju usługowego w rzeźniach, jeżeli wykonali taki ubój w ilości powyżej 10tys. szt. w roku jak i tych którzy ubili poniżej 10tys.szt. w roku jeśli zostali wytypowani do badań w ramach ZSRIR Obowiązek ten pojawia się z chwilą, kiedy w/w podmiot otrzyma zawiadomienie o nałożeniu obowiązku rejestracji danych rynkowych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. 2. Zakres rejestracji danych rynkowych. W obszarze zakupu bydła rzeźnego zakresem rejestracji danych rynkowych objęte są dwie kategorie informacji rynkowej: 3

4 a) cena zakupu (wyrażona w zł/tonę masy poubojowej schłodzonej) b) wielkość obrotu (wyrażona w sztukach oraz w tonach masy poubojowej ciepłej skorygowanej do wzorca tuszy). Zgodnie z w/w rozporządzeniem MRiRW, zakresem badań w obszarze zakupu bydła objęte są następujące kategorie bydła oraz jego klasy jakościowe: Bydło rzeźne, dla którego jest ustalana cena zakupu: tusze pochodzące ze zwierząt 1) kategorii A - w klasach: U2, U3, R2, R3, O2, O3, 2) kategorii B - w klasie R3, 3) kategorii C - w klasach: U2, U3, U4, R3, R4, O3, O4, 4) kategorii D - w klasach: R2, R3, R4, O2, O3, O4, P2, P3, 5) kategorii E - w klasach: U2, U3, R2, R3, R4,O2, O3, O4. W/w klasy jakościowe nie dotyczą następujących tusz wołowych: 1. tusz z bydła importowanego, 2. tusz z bydła zakupionego w partiach i rozliczonego po stałej stawce, 3. tusz z bydła poniżej 300kg wagi żywej (tj. poniżej 150kg masy poubojowej ciepłej), 4. tusz wołowych z uboju sanitarnego, 5. tusz z konfiskatą lekarza weterynarii jeśli kosztem konfiskaty obciążono dostawcę bydła 6. tusz z innego bydła niepełnowartościowego. Zatem zaleca się, aby program komputerowy dokonujący wyliczeń cen zakupu bydła automatycznie pomijał w obliczeniach w/w tusze. Zgodnie z przepisami krajowymi 3 sposób rozliczania się ubojni z dostawcą żywca wołowego nie ma związku z obowiązkiem raportowania cen. Uwaga: Obowiązek raportowania cen dotyczy zarówno bydła rozliczonego poubojowo jak i wg wagi żywej. 4

5 3. Obliczanie ceny zakupu bydła. Zgodnie z wymienianym już rozporządzeniem MRiRW z dnia 13 sierpnia 2004r. w sprawie zbieranych danych rynkowych, cena zakupu, stanowi średnią cenę netto płaconą dostawcy na bazie franco zakład w okresie sprawozdawczym, wyrażoną w zł za tonę: 1) bydła rzeźnego o masie powyżej 300 kg: a) w przypadku bydła rzeźnego zakupionego, dostarczonego do rzeźni i ubitego, którego tusze zostały sklasyfikowane według klas jakości handlowej określonych w przepisach Unii Europejskiej 1 oraz w przepisach dotyczących szczegółowego sposobu oznaczania klasy jakości handlowej tusz wołowych 2 - liczona jako średnia z trzech podklas dla każdej klasy uformowania tusz wołowych schłodzonych, podanych powyżej. b) w przypadku bydła rzeźnego pochodzącego z własnego chowu - liczona jako średnia cena za tuszę bydła tej samej kategorii i klasy, zakupionego i ubitego w rzeźni w tym samym tygodniu; A. W przypadku bydła rzeźnego zakupionego - wyżej opisaną cenę należy wyliczać wg następującego schematu: cena raportowana = cena podstawowa + korekty ceny gdzie: - cena raportowana to cena przesyłana cotygodniowo do MRiRW w ramach ZSRIR, - cena podstawowa to cena wynikająca z faktur zakupu żywca wołowego, - korekty ceny- to wskaźniki korygujące cenę: 1. z tytułu kosztów transportu w przypadku kiedy rzeźnia odbiera żywiec wołowy bezpośrednio od producenta bądź z punktu skupu własnym bądź wynajętym transportem (korygowanie ceny powinno być wykonywane tylko w sytuacji jeśli koszty transportu nie zostaną już uwzględnione wcześniej podczas liczenia ceny podstawowej - co będzie opisane w dalszej części). 2. z tytułu dodatkowych płatności dokonanych już po wyliczeniach tygodniowej ceny raportowanej. 1 ROZPORZĄDZENIE RADY (EWG) NR 1208/81 z dnia 28 kwietnia 1981 r. ustalające wspólnotową skalę klasyfikacji tusz dorosłego bydła first published on OJ L p.3-6 (first delivered on: 22/07/2003 and last uploaded on: 01/09/2003), 2 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004r. w sprawie szczegółowego sposobu oznaczania klasy jakości handlowej tusz wołowych (Dz.U. Nr 142 z 2004r. poz. 1507), 5

6 3.1. Obliczanie ceny podstawowej Cenę podstawową dla każdej z badanych klas jakości handlowej EUROP należy wyliczyć wg następującego wzoru, gdzie: C = - C - średnia cena netto (bez podatku VAT) zakupu bydła rzeźnego za daną klasę jakości handlowej EUROP wyrażona w zł (dwa miejsca po przecinku) za 1 tonę tusz wołowych schłodzonych, pochodzących z uboju w okresie sprawozdawczym, - W - wartość netto wynikająca z faktur zakupionego w okresie sprawozdawczym bydła rzeźnego w danej klasie jakości handlowej EUROP - wyrażona w zł, - I - masa tusz schłodzonych skorygowanych do tuszy wzorcowej danej klasy jakości handlowej EUROP, pochodzących z uboju w okresie sprawozdawczym - wyrażona w tonach. W I Określenie wartości zakupionego bydła rzeźnego W Definicja ceny, jako płaconej dostawcy na bazie franco zakład czyli na wejściu do ubojni pokrywającej jego koszty transportu i ubezpieczenia powoduje, że w przypadku odbioru bydła przez ubojnię u producenta dla wyliczenia sumy wartości tusz wołowych należy uwzględnić koszty transportu i ubezpieczenia poniesione przez ubojnię. Przy wyliczaniu wartości W mogą wystąpić dwa przypadki: a) ubojnia płaci za żywiec wołowy dla dostawcy, który dostarczył bydło do rzeźni na własny koszt, przy czym; - jeżeli na fakturze wydzielono zapłatę za transport to do wyliczeń wartości W kwota ta powinna być również uwzględniona, - jeżeli za transport żywca zapłacono dostawcy oddzielną fakturą (rachunkiem) to również jej wartość powinna być dodana do wartości z faktury za sam żywiec. b) odbiór żywca wołowego przez ubojnię bezpośrednio w zagrodzie producenta lub w punkcie skupu, własnym bądź wynajętym transportem wówczas: - jeżeli na fakturze podano kwotę obciążającą producenta bydła za transport to do wyliczenia wartości W należy ją również uwzględnić, 6

7 - jeżeli na fakturze widnieje tylko 1 kwota (za bydło) to wówczas do wyliczenia wartości W należy określić dodatkowo koszty transportu własnego bądź wynajętego poniesione przez ubojnię na zakup danego bydła. W zależności od sposobu rozliczania się ubojni z dostawcą bydła, spraw organizacyjnych oraz możliwości technicznych dopuszcza się dwa podstawowe sposoby włączenia kosztów transportu do wyliczanej ceny: 1. uwzględniania kosztów transportu podczas określania wartości W a więc bezpośrednio przy cotygodniowym wyliczaniu ceny podstawowej, 2. korygowania ceny podstawowej na plus wskaźnikami, wyliczonymi na podstawie poniesionych kosztów transportu bydła odniesionych do masy 1 tony (1kg) zakupionego żywca w okresie ostatniego miesiąca lub kwartału wyrażonego w PLN/kg lub tonę żywca Określenie masy tusz schłodzonych I. Zgodnie z rozporządzeniem MRiRW 3 oraz przepisów wspólnotowych 4 masę tusz schłodzonych dla każdej klasy jakości handlowej EUROP wyliczamy przez pomniejszenie masy tusz ciepłych o 2% natomiast tusze ciepłe ważone są niezwłocznie po dokonaniu klasyfikacji (w czasie nie dłuższym niż w ciągu 1 godz. od rozpoczęcia uboju 5 ). Dla potrzeb rejestracji cen zakupu bydła, masa tusz wołowych powinna być podawana dla tusz schłodzonych o określonym wyglądzie czyli dla tuszy wzorcowej, który zgodnie z prawem wspólnotowym 1 określono w sposób następujący: W celu ustalenia cen rynkowych, tusza jest przedstawiana bez usunięcia tłuszczu zewnętrznego, oraz: - bez nerek, tłuszczu okołonerkowego lub tłuszczu miednicznego, - bez przepony, - bez ogona, - bez rdzenia kręgowego, 3 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 sierpnia 2004r. w sprawie zbieranych danych rynkowych. (Dz.U. Nr 192, poz z 2004r.), 4 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (EWG) NR 563/82z dnia 10 marca 1982 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia (EWG) nr 1208/81 ustanawiającego rynkowe ceny dorosłego bydła na podstawie wspólnotowej skali klasyfikacji tusz wołowych first published on OJ L p (first delivered on: 27/10/2003 and last uploaded on: 27/10/2003) 5 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (EWG) NR 2191/93z dnia 27 lipca 1993 r. zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 344/91 ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (EWG) nr 1186/90 7

8 - bez tłuszczu mosznowego, - bez tłuszczu na zrazowej wewnętrznej, - bez żył szyjnych i przyległego tłuszczu szyja odcięta zgodnie z wymaganiami weterynaryjnymi. Celem wyjaśnienia należy podać, że zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami rzeźnie w Polsce nie są zobligowane do prezentacji tuszy wzorcowej. Jednakże jeżeli rzeźnia nie waży tusz o wyglądzie wzorcowym, to wówczas do wyliczenia ceny zakupu bydła jest zobligowana do wykonywania korekty wagi tusz stosując wkaźniki korygujące określone w prawie wspólnotowym 4 i 7 oraz zestawione w załączniku Nr 2 Przepisy prawne w zakresie korekty wagi tusz do tuszy wzorcowej mogą być praktycznie realizowane w polskich rzeźniach bydła poprzez 3 warianty obróbki tusz: Wariant I. standardowa obróbka tusz wołowych o wyglądzie wzorcowym (stały wygląd tuszy niezależnie od klienta) sposób zalecany przez Komisję Europejską, Wariant II dowolna obróbka tusz wołowych (bez standardu) z terminalem komputerowym umożliwiającym wprowadzanie do programu zmiennego wskaźnika korygującego wykorzystywanego do przeliczenia masy tuszy zważonej na masę tuszy skorygowanej do wzorca (patrz p.3.1.2), Wariant III jedna obróbka tusz przez pełny tydzień (od poniedziałku do niedzieli) czyli w okresie sprawozdawczości cenowej (standard tygodniowy). W tej sytuacji korygowanie wagi tusz do tuszy wzorcowej będzie wykonywane w komórce organizacyjnej dokonującej wyliczania cen zakupu bydła. Komórka ta powinna posiadać pisemną informację o wysokości wskaźnika korygującego za ostatni tydzień (bądź do odwołania) podpisaną przez rzeczoznawcę tusz wołowych oraz szefa produkcji. rozszerzającego zakres wspólnotowej skali klasyfikacji tusz wołowych, first published on OJ L p (first delivered on: 17/10/2003 and last uploaded on: 17/10/2003), 8

9 3.2 Przykład wyliczenia ceny podstawowej jako średniej z 3 podklas. W związku z końcową częścią definicji ceny zakupu 3, która brzmi, że.cena powinna być liczona jako średnia z trzech podklas dla każdej klasy uformowania tusz wołowych schłodzonych, wyliczanie ceny dla każdej klasy uformowania należy wykonać wg poniżej podanego przykładu dla ceny bydła dowolnej kategorii klasy R3: W 1 (kl.r+3) + W 2 (kl.r 3) + W 3 (kl.r-3) C (kl.r3) = I 1 (kl.r+3) + I 2 (kl.r 3) + I 3 (kl.r-3) gdzie: C średnia cena bydła dowolnej kategorii bydła w klasie R3 wyrażona w zł/tonę, W 1 zapłata wg faktury za zakupione i ubite bydło w okresie sprawozdawczym w podklasie R+3 wyrażona w zł, W 2 - zapłata wg faktury za zakupione i ubite bydło w okresie sprawozdawczym w podklasie R 3 wyrażona w zł, W 3 - zapłata wg faktury za zakupione i ubite bydło w okresie sprawozdawczym w podklasie R-3 wyrażona w zł, I 1 masa tusz schłodzonych podklasy R+3, pochodzących z uboju w okresie sprawozdawczym za którą zapłacono kwotę W 1 - wyrażona w tonach, I 2 - masa tusz schłodzonych podklasy R 3, pochodzących z uboju w okresie sprawozdawczym za którą zapłacono kwotę W 2 - wyrażona w tonach, I 3 - masa tusz schłodzonych podklasy R-3, pochodzących z uboju w okresie sprawozdawczym za którą zapłacono kwotę W 3 - wyrażona w tonach, 3.3 Obliczanie ceny bydła zakupionego na wagę żywą Z definicji ceny 3 wynika również, że rejestracją cen zakupu objęte jest bydło rzeźne bez względu na to czy zostało rozliczone wg wagi poubojowej czy też żywej. Dlatego obowiązek rejestracji cen bydła dotyczy również bydła rozliczonego wg wagi żywej. W tym przypadku do obliczenia ceny zakupu należy przyjąć rzeczywistą wartość zakupu W dla każdej 9

10 zakupionej sztuki bydła (choć zapłaconej za wagę żywą) natomiast po uboju i sklasyfikowaniu należy określić jej wagę poubojową. Obowiązek ten nie dotyczy wyłącznie bydła zakupionego w partiach i rozliczonego po stałej stawce. 4. Korygowanie ceny zakupu bydła z tytułu dodatkowych płatności. Zgodnie z rozporządzeniem MRiRW 3 oraz przepisów wspólnotowych 6 w przypadku występowania w ciągu roku dodatkowych płatności dokonywanych na rzecz dostawcy bydła - typu; premie, nagrody z tytułu jakości dostarczonego bydła, wywiązania się z umowy itp.. które to nie mogły być z uwagi na termin ich wypłaty, uwzględnione w wyliczanej cotygodniowo cenie zakupu. W sytuacji takiej wszystkie dodatkowe płatności dokonane w minionym roku powinny być zsumowane i odniesione w stosunku do 1 tony lub 1kg zakupionego bydła (np. 10 gr./kg) a cotygodniowo wyliczana cena zakupu przez cały następny miesiąc, kwartał lub rok powinna być powiększana o tę kwotę. 5. Rejestrowanie wielkości obrotu. W zakresie wielkości obrotów zgodnie z rozporządzeniem MRiRW 3 w ubojniach bydła rejestrowane są i przekazywane do bazy ZSRIR następujące kategorie informacji: a) liczba ubitego bydła w ubojni, które zostało dostarczone w okresie sprawozdawczym przez dostawców żywca wołowego w poszczególnych klasach jakości handlowej EUROP (wyrażona w szt.) oraz b) masa poubojowa ciepła skorygowana do wzorca a następnie przeliczona na masę schłodzoną suma masy poubojowej tusz w poszczególnych klasach jakości handlowej EUROP w okresie sprawozdawczym - wyrażona w tonach tusz schłodzonych skorygowanych do wzorca Rejestrowanie cen oraz wielkości obrotów powinno dotyczyć okresu sprawozdawczego, który dla rynku wołowiny i cielęciny określono od poniedziałku do niedzieli każdego tygodnia. 6 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 1249/2008 z dnia 10 grudnia 2008 r. ustanawiające szczegółowe zasady wdrożenia wspólnotowych skal klasyfikacji tusz wołowych, wieprzowych i baranich oraz raportowania ich cen. 10

11 6. Wymagania stawiane oprogramowaniu wyliczającemu cenę zakupu. Wyliczanie ceny zakupu bydła powinno być wykonywane za pomocą programów komputerowych. Oczywiście, jest to możliwe w ubojniach, w których tworzona jest komputerowa baza produkcji. W bazie tej powinny znajdować się m. innymi wszystkie informacje znajdujące się w protokóle z ustalania klas jakości handlowej tusz wołowych. Zgodnie z krajowymi przepisami 7 protokół z ustalania klas jakości tusz wołowych zawiera informacje dotyczące: 1. kodu dostawcy lub producenta żywca, 2. numeru ubojowego, 3. numeru identyfikacyjnego, 4. kategorii tuszy, 5. klasy uformowania, 6. klasy otłuszczenia, 7. masy tuszy zważonej, 8. masy skorygowanej do tuszy wzorcowej, oznaczającej masę tuszy po dokonaniu korekty wskaźnikami korygującymi podanymi w załączniku 2. W/w dane są potwierdzane na wydruku komputerowym podpisem i pieczęcią imienną przez rzeczoznawcę ds. klasyfikacji bydła. Również wszystkie wyżej wymienione dane powinny być dostępne w komputerowej bazie produkcji, z której to wcześniej przywoływany program komputerowy wyliczający cenę zakupu, pobiera do swych wyliczeń dane. Zaleca się, aby wartość wskaźnika korygującego była określana i wpisywana do programu komputerowego na terminalu połączonym z wagą. Tylko tutaj bowiem rzeczoznawca może określić wartość tego wskaźnika w zależności od wyglądu (obróbki) ważonej tuszy. Zatem program komputerowy terminala powinien umożliwiać 8 wprowadzanie zmiennego wskaźnika korygującego a tworzona tu baza danych z produkcji powinna zawierać masę tuszy zważonej oraz przeliczoną wskaźnikiem korygującym masę skorygowaną do tuszy wzorcowej. Dla rzeźni daje to możliwość dowolnej obróbki tuszy (prezentacji, wyglądu tuszy) w zależności od zamówienia klienta bez ujemnego wpływu na wartość wyliczanych cen raportowanych do ZSRIR. 7 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 maja 2004r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nabywania uprawnień do wykonywania niektórych czynności związanych z oceną jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz dokumentowania tych czynności (Dz.U. z 2004r. Nr 128, poz. 1345) 8 tylko przy wyborze przez rzeźnię II wariantu obróbki tusz (str.7) 11

12 Celem uzyskania przejrzystości metodologicznej jak i możliwości sprawnej kontroli raportowania cen, w wydruku komputerowym programu wyliczającego cenę zakupu wymaga się następujących informacji: kategoria bydła klasa jakości wg EUROP (ukształtowanie, otłuszczenie) liczba sztuk masa tuszy ciepłej (rzeczywista tj. przed korektą do wzorca) masa tuszy skorygowanej do wzorca masa tuszy schłodzonej (-2%) wartość zapłacona za tusze (wynikająca z faktur) średnia cena podstawowa za tusze schłodzone współczynnik korekty ceny z tytułu kosztów transportu (wyliczony jako wskaźnik lub wartość) współczynnik korekty z tytułu dodatkowych płatności średnia cena za tusze schłodzone (po dwóch korektach) - to cena raportowana Informacje podkreślone powyżej to te, które powinny być cotygodniowo przesyłane do MRiRW w ramach ZSRIR. Oprogramowanie służące wyliczaniu cen powinno ponadto umożliwiać szybki dostęp do pełnego wykazu faktur zapłaty za żywiec, na podstawie których wyliczono kolumnę z wydruku nazwaną jako: wartość zapłacona za tusze. B. W przypadku bydła rzeźnego pochodzącego z własnego chowu należy zgodnie z definicją ceny zakupu - przyjąć średnią cenę za tuszę bydła tej samej kategorii i klasy co zakupionego i ubitego w rzeźni w tym samym tygodniu. 12

13 II. Obszar sprzedaży wołowiny 1. Obowiązek rejestracji danych rynkowych Zgodnie z art. 12 p.2c przytaczanego rozporządzenia MRiRW w sprawie zbieranych danych rynkowych, obowiązek rejestracji danych rynkowych z rynku wołowiny i cielęciny w obszarze sprzedaży wołowiny posiadają przedsiębiorcy, którzy produkują tusze, półtusze, ćwierci wołowe lub elementy wołowe oraz zostali o obowiązku powiadomieni przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. 2. Zakres rejestracji danych rynkowych Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 sierpnia 2004r. w sprawie zbieranych danych rynkowych (Dz. U. Nr 192, poz z 2004r. z późn. zm.) w obszarze sprzedaży wołowiny rejestrowane są następujące kategorie informacji rynkowej. a) cena sprzedaży (w zł/tonę) b) wielkość obrotu (w tonach). Zakresem badań rynkowych objęte są następujące kategorie mięsa: A.. Wołowina w tuszach, półtuszach i ćwierciach: - ćwierci wołowe przednie* z buhajków (kat. A); - ćwierci wołowe przednie* z krów (kat. D); - ćwierci wołowe tylne* z buhajków (kat. A); - ćwierci wołowe tylne* z krów (kat. D); - ćwierci wołowe kompensowane z buhajków (kat. A); - ćwierci wołowe kompensowane z krów (kat. D); B. Wołowina w elementach: - mięso wołowe rostbef z kością**; - mięso wołowe z udźca bez kości***. Uwaga: * - w przypadku ćwierci wołowych przednich oraz tylnych zarówno z buhajków jak i krów, rejestracją danych rynkowych nie należy obejmować ćwierci w tzw. cięciu pistol. Zatem program komputerowy wyliczający średnie tygodniowe ceny sprzedaży ćwierci wołowych przednich i zadnich powinien je automatycznie pomijać. 13

14 ** - w przypadku mięsa wołowego rostbef z kością rejestracją danych rynkowych należy obejmować wyłącznie rostbef z kością bez innych elementów wołowiny z kością np. szponder, ***- natomiast w przypadku mięsa wołowego udziec bez kości rejestracją danych rynkowych należy obejmować wyłącznie mięso z udźca bez kości bez innych elementów wołowiny bez kości np. łopatki bez kości. 3. Określenie ceny sprzedaży. Zgodnie z omawianym rozporządzeniem MRiRW 3 cena sprzedaży stanowi średnią cenę netto uzyskaną przez producenta w okresie zbierania danych rynkowych, wyrażoną w zł za 1tonę półtusz, ćwierci wołowych oraz mięsa wołowego w elementach, z uwzględnieniem kierunku sprzedaży. Do badań rynkowych wyodrębniono dwa kierunki sprzedaży: 1. rynek wewnętrzny tj. sprzedaż na rynku krajowym oraz do pozostałych państw członkowskich UE, 2. eksport tj. sprzedaż do państw poza UE. Poziom ceny dla każdej z badanych kategorii mięsa oraz dla danego kierunku sprzedaży, należy wyliczyć ze wzoru: W C = I gdzie: C cena netto uzyskana ze sprzedaży danej kategorii mięsa w danym kierunku w okresie sprawozdawczym wyrażona w zł/tonę, W wartość netto sprzedaży danej kategorii mięsa w danym kierunku w okresie sprawozdawczym wyrażona w zł, I masa sprzedaży danej kategorii mięsa w danym kierunku w okresie sprawozdawczym wyrażona w tonach. Uwaga: W przypadku eksportu wołowiny z dopłatą na podstawie przepisów UE wyliczona cena nie powinna uwzględniać wartości dopłaty. 14

15 4. Określenie wielkości obrotu. Wielkość obrotu 3 stanowi ilość ton sprzedanych półtusz, ćwierci wołowych oraz mięsa wołowego w danym kierunku w okresie sprawozdawczym odpowiadająca przekazywanej do bazy ZSRIR cenie danej kategorii mięsa. III. Komentarz do sytuacji na rynku Na każdej pobranej z witryny internetowej formatce służącej do przesyłania danych rynkowych do ZSRIR, znajduje się pole Komentarz o pojemności 100 znaków alfanumerycznych. W polu tym należy podać w skróconej formie krótki komentarz do aktualnej sytuacji na rynku, który zostanie przez Państwa uznany za istotny i opisujący zachodzące zmiany na rynku. Mogą one dotyczyć tendencji cenowych zarówno w skupie jak i w sprzedaży, podaży żywca wołowego i jego jakości, zachowań dostawców żywca czy też sytuacji w zakresie popytu na wołowinę zarówno w tuszach jak i w elementach. Informacje te mogą dotyczyć zarówno rynku krajowego jak i zagranicznego. Komentarz Państwa nie będzie nigdzie publikowany natomiast posłuży lepszej interpretacji aktualnej sytuacji panującej na rynku wołowiny. V. Kontrole i archiwizowanie dokumentów Zgodnie z prawem wspólnotowym 6 władze każdego państwa członkowskiego UE są zobligowane do zapewnienia prawidłowej, zgodnej z przepisami wspólnotowymi, jednolitej rejestracji cen z rynku wołowiny i cielęciny. Służyć ma temu stałe monitorowanie podmiotów raportujących ceny rynkowe wołowiny oraz karanie wszelkich przypadków naruszeń obowiązującego prawa. Przepisy regulujące wykonywanie kontroli prawidłowości rejestracji danych rynkowych w Polsce zawarte są w art. 8 Ustawy o rolniczych badaniach rynkowych. Celem sprawnego i właściwego wykonania kontroli, wymagane jest archiwizowanie następujących dokumentów: 1. i zwrotnych z MRiRW potwierdzających przesłanie danych rynkowych drogą internetową do ZSRIR z każdego tygodnia - przez okres minimum 2 lat, 2. Wydruku komputerowego wyliczania cen oraz pozostałych danych rynkowych zarówno dotyczących obszaru zakupu jak i sprzedaży przez okres minimum 2 lat, 15

16 3. Wszystkich pozostałych dokumentów wymaganych zarówno na mocy Ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych jak i dokumentów księgowofinansowych przez okres zgodny z wymogami właściwego prawa. Wykaz załączników. Załącznik Nr 1 A. Akty prawne krajowe: 1. Ustawa z dnia o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.U oraz Dz.U oraz Dz.U z poźn. zm oraz Dz.U. z 2007r. Nr 176 poz. 1238) 2. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 sierpnia 2004r. w sprawie zbieranych danych rynkowych (Dz.U. Nr. 192 poz.1971 z 2004r. z późn. zm.), 3. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004r. w sprawie szczegółowego sposobu oznaczania klasy jakości handlowej tusz wołowych (Dz.U. Nr 142. poz z 2004r. z późn. zm.), 4. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 maja 2004r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nabywania uprawnień do wykonywania niektórych czynności związanych z oceną jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz dokumentowania tych czynności (Dz. U. Nr 128 z 2004r., poz oraz Dz.U. Nr 181 z 2005r. poz. 1511). B. Akty prawne wspólnotowe: 1. ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 1249/2008 z dnia 10 grudnia 2008 r. ustanawiające szczegółowe zasady wdrożenia wspólnotowych skal klasyfikacji tusz wołowych, wieprzowych i baranich oraz raportowania ich cen. link: 16

17 Załącznik nr 2 Wskaźniki korygujące masę tusz ciepłych wyrażone jako zawartość procentowa masy poubojowej Udział procentowy Zmniejszenie Zwiększenie Klasy tłuszczu Nerki Tłuszcz okołonerkowy -1,75-2,5-3,5 Tłuszcz miedniczny - 0,5 Wątroba -2,5 Cienki mięsień przepony - 0,4 Gruby mięsień przepony - 0,4 Ogon - 0,4 Rdzeń kręgowy -0,05 Tłuszcz gruczołu mlecznego -1,0 Jądra - 0,3 Tłuszcz mosznowy - 0,5 Tłuszcz na wewnętrznej stronie - 0,3 zrazowej górnej Żyła szyjna z przylegającym - 0,3 tłuszczem Usunięcie tłuszczu zewnętrznego Usuniecie tłuszczu z mostka bez odkrycia mięśni (tkanka mięśniowa nie może być odsłonięta) Usunięcie tłuszczu pachwinowego znajdującego się w okolicach tłuszczu mosznowego 0 +0,2 +0,2 +0,3 +0,4 0 +0,3 +0,4 +0,5 +0,6 17