CO W SANTIAGO PISZCZY

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "CO W SANTIAGO PISZCZY"

Transkrypt

1 IULETYN Ambasada RP w Santiago de Chile Nr 13/ 2013 CO W SANTIAGO PISZCZY Lądem, wódą czy nad chmurami Dóróta Stan czyk Evergreen w sali balowej Jó zef Hósiassón

2 Mam szczęście P raca na stanowisku Ambasadora RP oznacza zerwanie z prostym linearnym sposobem postrzegania świata. Nie zdawałam sobie wcześniej z tego sprawy. Oczywiście teraźniejszość jest najważniejsza, ale przecież często muszę patrzeć w przyszłość i nierzadko wracać do przeszłości. Te wyprawy w czasie i przestrzeni oczywiście determinują ludzie, z którymi się spotykam. To chyba największy przywilej z jakiego może korzystać każdy ambasador. Czymś zupełnie niezwykłym staje się ta mozaika ludzkich charakterów, losów, wyborów, którą niemal codziennie mam przed oczami. Mam okazję rozmawiać nie tylko z dyplomatami i politykami. Poznałam polskich archeologów, chilijskich intelektualistów, czy peruwiańskiego kucharza. Spotykam się z Chilijczykami w małych pueblo na południu czy północy, żeby za chwilę pójść na lunch w towarzystwie białych kołnierzyków z Sanhattanu. Patrzę na gwiazdy w towarzystwie polskich astronomów, brnę przez hałdy piachu na Atacamie razem z chilijskimi górnikami, jem prosty posiłek razem ze zbieraczami winogron, gdzieś w okolicach Curico. Spotykam się z ludźmi, którzy pełni są fantastycznych wizji albo pragmatyzmu, dobrej albo złej woli, spadkobierców wielu pokoleń i tych którzy sami piszą swoją własną historię. Wiem coraz więcej o Polsce, Chile i o sobie samej. Bo dotykam świata takim jakim on naprawdę jest. Mam szczęście. Aleksandra Piątkowska Ambasador RP w Chile 2

3 SPIS TREŚCI 4 Chile przy tablicy Anna Kowalczyk 8 Evergreen w Sali balowej Józef Hosiasson 12 Lądem, wodą czy nad chmurami Dorota Stańczyk 16 Kościół w rytmie samby Wojciech Bojanowski 18 Niebo w gębie Radosław Smyk 20 Wrocław, fragmenty albumu dzieciństwa Miriam Krawczyk 24 Wrocław - miasto granic Jacek Piątkowski 25 Miasto jeszcze nieodkryte Dominga Sotomayor 26 Co w Santiago Piszczy 28 W Polkowicach pod ziemią Jose Luiz López Blanco 29 Chile o Polsce i Polakach 30 Witamy na końcu świata 31 Godne pozazdroszczenia życie Querubiny Magdalena Antosz Wydawca Ambasada Rzeczpospolitej Polskiej w Santiago de Chile Redakcja: Jacek Piątkowski (redaktor naczelny) jacek.piatkowski@msz.gov.pl Anna Kowalczyk ania_kowalczyk@hotmail.com Zdjęcie na okładce: Magdalena Owsiak Photography Mar del Plata 2055 Providencia-Santiago tel. ( ) santiagodechile.embajada@msz.gov.pl 3

4 CHILE PRZY TABLICY CZYLI O POLSKICH NAUKOWCACH NA KOŃCU ŚWIATA Jak prowadzić badania w Chile? Co wyróżnia chilijskie uczelnie? Czy chilijski enolog znajdzie zajęcie w Polsce? Na te i wiele innych pytań próbują odpowiedzieć polscy akademicy pracujący dziś na wyższych uczelniach w Chile. Magdalena Walczak 4

5 Odnalezienie biura Magdaleny Walczak na Uniwersytecie Katolickim w Santiago nie jest łatwe. Budynki kampusu San Joaquin mają przeróżne kształty i rozmiary, podzielone są wąskimi, wijącymi się ścieżkami oraz ogrodami, które kryje bluszcz. Jeżeli już uda się znaleźć gmach Wydziału M e t a l u r g i i i I n ż y n i e r i i Mechanicznej, należy przedrzeć się przez salę wypełnioną potężnymi, gruchoczącymi maszynami i następnie wspiąć się po stalowych schodach na pierwsze piętro. Magdalena otwiera drzwi z uśmiechem i od razu zaczyna opowiadać o pracy na chilijskim uniwersytecie. Nie opuszcza ją entuzjazm, chociaż, jak przyznaje, nie zawsze było łatwo. Inżynieria tu i tam P r z e d przyjazdem do Chile mieszkała w Niemczech i zrobiła d o k t o r a t w Instytucie Maxa Plancka. W Polsce studiowała fizykę na Politechnice W r o c ł a w s k i e j, jednak zdecydowała się na wyjazd z kraju ze względu na atrakcyjne warunki oferowane nau k o w c o m z a zachodnią granicą. Miałam do wyboru zrobienie doktoratu w Polsce za bardzo niską pensję lub wyjazd do Niemiec na bardzo dobre stypendium. Długo się nad tym zastanawiałam i to był trudny wybór (śmiech), opowiada tłumacząc decyzję o emigracji. Ostatecznie do Chile trafiła za sprawą męża, Brazylijczyka, który dostał pracę w Santiago. Podczas gdy w Niemczech wielu naukowców-inżynierów prowadzi w Chile, gdzie przemysł jest słabo rozwinięty, ich możliwości pracy są ograniczone. Znajdują ją tu głównie na uczelniach. badania w ośrodkach przemysłowych, w Chile, gdzie przemysł jest słabo rozwinięty, ich możliwości pracy są ograniczone. Znajdują ją tu głównie na uczelniach. Magdalenie najtrudniej jednak było przyzwyczaić się do pracy ze świadomością, że nie może na chilijskim uniwersytecie zrobić wszystkich pomiarów: W Niemczech, kiedy prowadziłam badania, głównym pytaniem było JAK szybko uda się zrobić pomiary, a nie CZY w ogóle będzie można je zrobić. Pomimo, że Uniwersytet Katolicki ma świetnie rozwinięte zaplecze badawcze, daleko mu do instytutu w Niemczech. Czasami inne uczelnie w Chile posiadają niezbędne urządzenia, ale często trzeba płacić za możliwość korzystania z nich i zmierzyć się z całą biurokracją związaną z uzyskaniem do nich dostępu. Z upływem czasu Magdalena nauczyła się radzić sobie z takimi problemami. Zajęła się projektami, do których jest w stanie zrobić wszystkie wymagane analizy oraz ma dostęp do środków finansowych pozyskanych dzięki konkursom. Umiejętnie porusza się w rzeczywistości akademickiej Chile, coraz lepiej rozumiejąc jej specyfikę i niuanse. Nie każda uczelnia taka sama Chilijski świat uniwersytecki jest na ogół atrakcyjny dla polskich naukowców ponieważ wciąż dynamicznie się rozwija. W ostatnim dwudziestoleciu powstało wiele funduszy, które oferują A m b a s a d a R P w S a n t i a g o Michał Kowalczyk pokaźne granty na rozwój nowych pomysłów, a na wysokość zarobków trudno jest się skarżyć. Michał Kowalczyk, matematyk na Uniwersytecie Chilijskim, trafił do Santiago ze Stanów Zjednoczonych, gdzie obronił doktorat i pracował przez wiele lat. Jego współpraca z chilijskimi naukowcami nawiązana jeszcze w USA łączyła się z częstymi wizytami w Chile. Podczas pobytu w Santiago poznał późniejszą żonę i ostatecznie zdecydował się na przeprowadzkę. Bardzo chwali sobie warunki pracy i cieszy go kosmopolityczny charakter miejsca, gdzie pracuje. Podkreśla, że w ciągu ostatnich 20 lat jego wydział stał się wiodącym ośrodkiem badawczym w zastosowaniach matematyki w Ameryce Połud n i o w e j. Bo g a t y p r o g r a m współpracy miedzynarodowej owocuje wizytami naukowców z całego świata. Również polscy matematycy są częstymi gośćmi przy ulicy Beaucheff, na której mieści się Wydział Nauk Fizycznych i Matematycznych. Owocem tych kontaktów była m.in. polskochilijsko-fracuska konferencja poświęcona równaniom różniczkowym, która odbyła się na początku lipca 2013 roku w 5

6 Aneta Dobierzewska Ewa Sapieżyńska ośrodku Centrum Banacha w Bedlewie pod Poznaniem której Michał był jednym z organizatorów. O dobrych warunkach do robienia badań w Chile opowiada także Aneta Dobierzewska, która nadzoruje prace b a d a w c z e w laboratorium na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Los Andes. Ten prywatny uniwersytet został założony zaledwie ćwierć wieku temu, co sprawia że kampus i budynki uniwersyteckie lśnią nowością. Niespełna dwa lata temu został oddany do użytku nowy gmach Centrum Badań Biomedycznych (CIB), który mieści laboratoria wyposażone w nowoczesny sprzęt do badań, który zdaniem Anety odpowiada standardom europejskim. Ponadto laboratoria współpracują aktywnie z siecią zagranicznych uczelni i jednostek badawczych, szczególnie W ostatnim dwudziestoleciu powstało wiele funduszy, które oferują pokaźne granty na rozwój nowych pomysłów w Australii, Stanach Zjednoczonych, czy w Anglii i są bardzo zaangażowane w pracę nad wspólnymi projektami. Aneta doktoryzowała się w Niemczech w zakresie biologii molekularnej i biochemii i następnie pracowała w USA nad rolą bioaktywnych lipidów w procesie zakażenia i starzenia się. Jedyną trudnością z jaką zetknęła się w pracy po przyjeździe do Chile jest fakt, że większość specjalistycznych produktów laboratoryjnych i sprzęt laboratoryjny są sprowadzane z zewnątrz, głównie z USA, czy z Europy. W Chile właściwie brak rodzimych firm biotechnologicznych, które produkowałyby produkty niezbędne w codziennej pracy laboratoryjnej. Oznacza to, że na niektóre produkty (np. specyficzne przeciwciała) trzeba czekać dość długo (2-4 tygodnie) i dlatego eksperymenty i badania są planowane ze sporym wyprzedzeniem. Chociaż wiele uczelni w Chile charakteryzuje często wysoki, wręcz światowy poziom, nie wszystkie są sobie równe. Na Uniwersytecie Chilijskim wymagania są wysokie. Jednak miałam też okazję pracować na kilku uniwersytetach prywatnych, na których jasne było, że opłaty za studia nie były inwestowane w placówkę tylko odprowadzane w formach zarobków, co jest częstą praktyką w Chile, chociaż teoretycznie to nielegalne. Przekładało się to m.in. na bardzo niska jakość bibliotek - mówi Ewa Sapieżyńska, która doktoryzuje się z nauk społecznych na Uniwersytecie Chilijskim, a wcześniej skończyła Iberystykę w Warszawie. W Chile, jak w każdym innym kraju, występują duże różnice pomiędzy uczelniami prywatnymi. Dobrym przykładem, dobrej uczelni jest choćby Uniwersytet Diego Portales, który jest prestiżową i dobrze zorganizowaną placówką, której zasobów, zdaniem Ewy, może pozazdrościć nawet Uniwersytet Chilijski. 6

7 A m b a s a d a R P w S a n t i a g o O studentach i pasjach Największym zaskoczeniem w Chile było dla Magdaleny Walczak to, że student może domagać się od profesora szczegółowego uzasadnienia oceny, jaka została mu wystawiona. Po egzaminie może poprosić o tzw. pautę, czyli listę poprawnych odpowiedzi oraz kryteriów według których praca została oceniona. Byłam tym bardzo zaskoczona, aczkolwiek okazuje się, że jest to zmiana bardziej pokoleniowa niż kulturowa. opowiada Magdalena Walczak. Bardzo liczą się też opinie studentów wystawione nauczycielom. Magdalena Tandyrak, która skończyła anglistykę w Krakowie, a potem studiowała w Australii i wykładała w Chile na Uniwersytecie Katolickim i na Los Andes, opowiada o dużym nacisku kładzionym na opinie studentów w ocenie pracy nauczyciela. Relacje pomiędzy profesorami i uczniami są w Chile w dużej mierze kształtowane faktem, że za studia się płaci. Skutkiem tego jest przede wszystkim bardzo mała liczba studentów uczących się z czystej pasji, a materiał, który się przerabia jest dobrany z myślą o przyszłym Karol Suchan ODKRYWCA WINA Na Uniwersytecie Katolickim pracuje także profesor Philippo Pszczółkowski, ampelograf i wielki miłośnik wina, który był jednym z tych którzy odkryli dla Chile szczep carmenere. Dla niego wino trzeba po prostu kochać, a wiedza o nim przychodzi z czasem. Rodzice Philippo pochodzą z Polski, jednak on urodził się już w Chile po II wojnie światowej. Pomimo to że całe życie spędził w Chile, wciąż bardzo dobrze mówi po polsku. Głęboko wzruszony opowiada o tym, jak wybierając enologię jako kierunek studiów, pomyślał, że na pewno profesjonalnie nie będzie już nigdy z Polską związany. Okazało się, że jest wprost przeciwnie - został enologiem winnicy Alta Alcurnia w Colchagua, należącej do Małgorzaty i Tomasza Wawruchów, często jeździ do Polski. W najbliższych tygodniach przeprowadzi wykład z enologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i odwiedzi polskie winnice... zawodzie. Wykładowca, nie uczy tego, w czym jest najlepszy i w czym się specjalizuje, ale tego, co jest uważane za przydatne studentowi w określonym zawodzie, mówi Magdalena Walczak. Karol Suchan, kolejny polski matematyk w Chile, pracuje jako profesor asociado na Uniwersytecie Adolfo Ibáñez skupiającym się głównie na kształceniu ludzi bizensu. Zaznacza, że model kształcenia na takiej uczelni jest zupełnie inny od tego, do czego był przyzwyczajony, ponieważ uczy się jedynie tematów i pojęć, które mają praktyczne zastosowanie. Jednocześnie podkreśla, że możliwości pracy nad tematami bardziej teoretycznymi także istnieją. W jego przypadku w postaci prowadzenia doktorantów w dziedzinie inżynierii systemów złożonych. Karol skończył matematykę stosowaną w Krakowie, następnie doktorat we francuskim Orleanie, po czym przyjechał na Uniwersytet Chilijski na tzw. stypendium postdoktoranckie. Jest bardzo zadowolony z pracy w Santiago i m ó w i o b a r d z o d o b r y m finansowaniu uczelni w Chile, co sprawia, że osoby doktoryzujące się za granicą są zachęcone do powrotu, jak również przyciągani są zagraniczni specjaliści w wielu dziedzinach. Prowadzenie badań na uczelniach chilijskich oznacza przede wszystkim dostęp do szerokiej gamy funduszy, które można pozyskać w drodze konkursu. Takich konkursów jest wiele i dzięki nim można zaspakajać przeróżne potrzeby badawcze, od badań podstawowych, przez stosowane, po prace rozwojowe, transfer technologii i wsparcie przedsiębiorczości naukowców. Można nawet powiedzieć, że w dobie kryzysu gospodarczego warunki pracy na uczelniach wyższych w Chile są dziś nawet lepsze niż na uczelniach europejskich. Anna Kowalczyk 7

8 EVERGREEN W SALI BALOWEJ Józef Hosiasson, jeden z najbardziej uznanych krytyków muzyki jazzowej w Chile, wyjechał z Polski w 1940 r. mając zaledwie dziewięć lat. Na pytanie jak to się stało, że wciąż tak dobrze mówi po polsku, odpowiada Bo wie Pan, ja jestem inteligentny Dziś pisze dla nas jak improwizuje się w Chile. Thelonious Lugar de Jazz (zdj. Javier Velazquez, theloniouschile.com) 8

9 Zdj. Macarena Norambuena, thejazzcorner.cl A m b a s a d a R P w S a n t i a g o T ytuł pierwszego artykułu o jazzie w Chile brzmiał Recuento Integral del Jazz en Chile ( Kompleksowa analiza jazzu w Chile ). Został opublikowany w magazynie Para todos w czerwcu 1935 roku. Jego autorem był Pablo Garrido Vargas ( ), kompozytor, dyrygent orkiestry i krytyk muzyczny. Garrido pisze m.in. o wydarzeniach z r o k u i znajdującej się w Valparaíso ważnej dla historii jazzu sali balowej. Mowa tutaj o sławnych Baños del Parque, najznakomitszych na wybrzeżach Pacyfiku i wypełnionych tętniącą życiem atmosferą, typową dla wielkich stolic czy środowisk kosmopolitycznych. Słuchało się tam muzyków, którzy byli kimś oraz n a j n o w s z y c h p r z e b o j ó w światowych - fokstrotów, charlestonów, javy, machichy, tanga itp. Czasami słuchano także muzyków ze statków brytyjskich i amerykańskich, którzy bezinteresownie grali w Valpo, jeszcze bardziej ożywiając to rozmarzone i rozbawione środowisko. Idę do klubu, wrócę późno W drugiej połowie lat 30., miłośnicy jazzu w Chile zaczęli gromadzić się wokół programów jazzowych w radiu. W 1943 roku powstał w Santiago Klub Jazzu, który sponsorował kolekcję płyt Ases Chilenos del Jazz (Chilijskie Asy Jazzu), pierwszych krajowych nagrań jazzowych. Uczestniczyli w nich najwybitniejsi muzycy W ostatnich latach doszło do znacznego poszerzenia panoramy jazzu w Chile chilijscy. Począwszy od lat 50., klub miał siedzibę w centrum miasta. Grało w nim wielu muzyków, którzy odwiedzali Santiago, od Louisa Armstronga po Wyntona Marsalisa. Po trzęsieniu ziemi w 2010 roku klub zawiesił działalność. Obecnie są p o d e j m o w a n e starania aby poz y s k a ć n o w ą lokalizację przy alei Americo Vespucio, blisko Plaza Egaña. W ostatnich latach doszło do znacznego poszerzenia panoramy jazzu w Chile. Powstało wiele miejsc, w których gra się jazz. Na pewno należy wśród nich wymienić niedawno otwarty w Barrio Italia Jazz Corner oraz kluby Le Fournil i Thelonious w dzielnicy Bellavista. Ten ostatni działa już od 10 lat i grali w nim prawie wszyscy najlepsi chilijscy muzycy jazzowi oraz wiele gwiazd z całego świata. Gwiazdy pod chilijskim niebem W Chile organizowane są również międzynarodowe festiwale jazzowe. Pierwszy odbył się w latach 50. w Concepción, gdzie oprócz artystów chilijskich pojawili się także muzycy z Argentyny. Nieco później śro - dow iska studenckie Uniwersytetu Chilijskiego w Santiago zorganizowały festiwal, Obecnie odbywają się w Chile dwa ważne międzynarodowe festiwale jazzowe w którym uczestniczyli jazzmani z Chile, Argentyny i Brazylii. Obecnie odbywają się w Chile dwa ważne międzynarodowe festiwale jazzowe. Od 2005 roku organizowany jest Międzynarodowy Festiwal Jazzu dzielnicy Providencia, a od 2010 r. EU Jazz Festival, wspierany przez Unię Europejską. Na festiwalu w Providencji, oprócz silnie reprezentowanego jazzu chilijskiego, grali wybitni artyści zagraniczni tacy jak Mike Stern, Paquito D Rivera, Jean-Luc Ponty, Ingrid Jensen, Ivan Lins, John Scofield, Al di Meola, Dave Holland czy Paolo Fresu. Wśród gwiazd nie zabrakło muzyków z Polski. W Santiago grał już Leszek Możdżer i zespół Pink Freud. Natomiast EU Jazz Festival, to również znakomite forum dla zespołów z Chile, ale nie tylko. To przede wszystkim kopalnia młodych talentów z Europy, z których większość jeszcze nie wyrobiła sobie nazwiska na międzynarodowych forach jazzowych. Dzięki niemu fani jazzu w Chile mają możliwość posłuchania nowych trendów, które rodzą się w Niemczech, Belgii, Hiszpanii, Francji, Włoszech czy Szwajcarii. Chilijskiej publiczności na długo zapadły w pamięć 9

10 Józef Hossiason przekazał Centrum Kultury im. Gabrieli Mistral (GAM) swoją kolekcję jazzowych książek i magazynów. Składa się ona z około 1,400 egzemplarzy i została uznana za największą tego typu w Ameryce Łacińskiej. Publikacje dostępne są w bibliotece GAM od marca bieżącego roku. Zdj. Roberto Barahona 10

11 zdj. Javier Velazquez, theloniouschile.com zdj. Javier Velazquez, theloniouschile.com zdj. Javier Velazquez, theloniouschile.com A m b a s a d a R P w S a n t i a g o koncerty włoskiego saksofonisty Francesco Cafisco oraz wybitnego polskiego pianisty Mateusza Kołakowskiego. Chilijski jazz, warto posłuchać Trzeba pamiętać też o krajowej scenie jazzowej w Chile. Wśród wybitnych współczesnych jazzmanów chilijskich jest m.in. znakomity trębacz Cristián Cuturrufo, wirtuoz gitary Federico Dannemann, czy fenomenalni saksofoniści Cristián Gallardo, Franz Mesko, Agustín Moya, Andrés Pérez i Claudio Rubio. Jazz awangardowy reprezentują bracia Manuschevich - Diego gra na instrumentach dętych drewnianych, a Hugo na perkusji. Jest też wyśmienity pianista Felipe Riveros, utalentowani bracia Rodríguez, wybitny wibrafonista Diego Urbano i wielu innych, którzy zasługują, aby o nich wspomnieć i z pewnością zdenerwują się na mnie za ich pominięcie w tym artykule Oprócz muzyków młodego pokolenia należy wymienić nazwiska chilijskich pionierów jazzu, którzy nadal są w pełni sił twórczych. Wśród nich znajdują się naprawdę wielcy artyści tacy jak pianista Giovanni Cultrera, perkusista Alejandro Espinosa, basista Christian Gálvez, multiinstrumentalista Roberto Lecaros i jego brat pianista Mario, trębacz Daniel Lencina, saksofonista Patricio Ramírez czy cieszący się dużą estymą ensemble Retaguardia Jazz Band, który pomimo wielu zmian w składzie gra tradycyjny jazz już od 55 lat. Wymieniając pionierów nie należy także zapomnieć o gitarzyście Ángelu Parra, wnuku piosenkarki folkowej Violety Parry, który łączy jazz z muzyką chilijską i z muzyką pop. Wielu chilijskich jazzmanów rozwija kariery poza granicami kraju. Do nich należy zaliczyć saksofonistę Álvaro Vicencio, który pracuje w Dallas, pianistę Matíasa Pizarro i braci Villarroel mieszkających w Paryżu (Patricio gra na instrumentach perkusyjnych, a Manuel na fortepianie), saksofonistę i dyrygenta orkiestry Raúla Gutiérrez, który mieszka, gra i naucza w Jalapa w Meksyku. W Nowym Jorku, stolicy światowego jazzu, tworzy i nagrywa m.in. piosenkarka Claudia Acuña, perkusista Félix Lecaros, piosenkarka i gitarzystka Camila Meza oraz mająca zaledwie 24 lata saksofonistka Melissa Aldana, której ojciec i dziadek również są muzykami. Więcej informacji na temat aktualnych wydarzeń jazzowych w Chile i w Santiago można znaleźć na stronie internetowej prowadzonej przez jednego z największych fanów jazzu w Chile, Roberto Barahona. Camila Meza Felipe Riveros Claudio Rubio 11

12 LĄDEM, WODĄ CZY NAD CHMURAMI? Podróżowanie po Chile może być nie lada wyzwaniem. Odległość pomiędzy dwoma przeciwległymi krańcami kraju to ponad 4300 km. Transport w dużych miejscowościach jest dobrze zorganizowany, ale na obszarach wiejskich taksówki i autobusy to rzadkość, pisze Dorota Stańczyk, w Chile od 2012 r. 12

13 A m b a s a d a R P w S a n t i a g o W każdym mieście w kraju można poruszać się autobusami zwanymi przez Chilijczyków micros. W Chile rozkład przyjazdów i odjazdów tego środka transportu rządzi się swoimi prawami. Próżno szukać tutaj tabliczek na przystankach z konkretnymi informacjami. Pocieszeniem natomiast jest fakt, że micros jeżdżą z dużą częstotliwością i są dobrze oznakowane posiadają tablice z informacją o miejscach, które obsługiwane są przez daną linię. Cena biletu jest zawsze taka sama, niezależnie od tego czy jedzie się tylko dwie przecznice czy przez całe miasto. Poza stolicą bilety kupujemy u kierowcy, natomiast w Santiago należy zaopatrzyć się w specjalną kartę BIP. Jest to karta, którą umieszczamy w specjalnych czytnikach, które potrącają odpowiednią kwotę. Karty można zakupić na każdej stacji metra, w specjalnych punktach BIP oraz w kioskach nie zapominając o przelaniu na nie odpowiedniej sumy pieniędzy. Karty BIP można także używać w jedynym funkcjonującym metrze w kraju, który znajduje się w stolicy. Innym sposobem na miejskie podróże są taksówki. Przeważnie są one koloru czarnego z żółtym/ pomarańczowym dachem, głównie marki Nissan. Wszystkie zarejestrowane auta mają taksometry. Najlepszym chilijskim rozwiązaniem komunikacyjnym są tzw. colectivos. Są to taksówki zbiorowe (max 4 pasażerów), które mają wyznaczoną trasę bądź dzielnice do której jadą działają one na zasadzie autobusu. Są one tańsze niż normalne taksówki i zdecydowanie szybsze niż micros. Jeśli chcemy dostać się do określonego miejsca na obszarze gminy, bądź najbliższego miasta to będziemy poruszać się mikrobusami. W tym przypadku także trudno o konkretne informacje z godzinami odjazdów, natomiast każdy mikrobus posiada dane dotyczące kierunku. Również nie trzeba na nie długo czekać, przeważnie odjeżdżają co minut. Sytuacja wygląda inaczej w przypadku miejsc np. parków bądź wsi położonych daleko od miasta z małą liczbą mieszkańców, wtedy to busy kursują tylko raz, dwa razy dziennie. Warto wtedy pytać się o terminy odjazdów w głównym terminalu autobusowym. Należy pamiętać, że w Chile micros, colectivos oraz mikrobusy nie zatrzymują się na wszystkich przystankach! Należy je zatrzymać poprzez machnięcie ręką. Pociągiem po centralnym Chile Geografia Chile ogranicza podróżowanie pociągiem. Istnieje tylko kilka połączeń kolejowych w całym kraju. Najważniejszym z nich jest Terrasur, które łączy ze sobą Santiago, Rancagua, San Fernando, Curicó, Talca i Chillan. Ten rodzaj transportu jest bardzo wygodny, ale droższy niż podróż autobusem. Wygodniej samochodem Główną drogą w Chile jest Autostrada Panamerykańska, dzięki której jesteśmy w stanie znacznie szybciej dostać się z północy na południe kraju z możliwością postoju w większych miastach. W Chile obowiązuje ruch prawostronny. Kierowcy zobowiązani są do posiadania krajowego i międzynarodowego prawa jazdy oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu. Generalnie ulice i drogi są dobrze oznakowane. Maksymalna prędkość, jeśli nie zaznaczono inaczej, to 120 km / h na drogach poza miastem i 60 km/ h w obszarach miejskich. Wynajem samochodu w Chile jest bardzo łatwy i wygodny. Istnieje wiele firm, które oferują usługi wynajmu na godziny, dni, tygodnie lub miesiące. 13

14 Dorota Stańczyk Autobusem z północy na południe Chile posiada rozbudowaną sieć transportu lądowego. Autobusy z dużych przedsiębiorstw zazwyczaj zatrzymują się w głównych miastach, natomiast autobusy z mniejszych firm są w stanie osiągnąć znacznie odległe cele. Usługi te są bardzo satysfakcjonujące: opierają się one na flocie komfortowych pojazdów, a taryfy są dość rozsądne. Pasażer powinien pamiętać, że na dłuższe wyjazdy należy bilet rezerwować z wyprzedzeniem, szczególnie w weekendy i święta, gdy zwiększa się ilość pasażerów. Często zdarza się, że bilety kupowane w dniu wyjazdu lub na chwilę przed są objęte promocjami. Nie wszystkie firmy informują na bieżąco o możliwości zakupu tańszego biletu, dlatego warto pytać się o niższe ceny. Nad chmurami Nie da się ukryć, że podróżowanie samolotem jest najprostszym sposobem dotarcia do najdalszych zakątków Chile. Co więcej pozwala zaoszczędzić sporo czasu w porównaniu z kilkunastoma godzinami spędzonymi w autobusie. Jednak ten środek transportu nie należy do tanich. Przed kupnem biletów należy upewnić się o ich ceny w obie strony,bowiem często zdarza się, że jeden z nich jest droższy. Obecnie w Chile funkcjonują dwie krajowe linie lotnicze: Lan Chile i Sky Airline oferujące największą sieć połączeń. Oprócz tego można także skorzystać z mniejszych, regionalnych linii lotniczych i tzw. powietrznych taksówek, które pozwalają osiągnąć np. odosobnione wyspy archipelagu Juan Fernández. Promem i łodzią Chile to mnóstwo wysp i wysepek. Na niektóre z nich możemy dostać się promami np. Wyspa Chiloe. Oprócz tego na mniejsze wyspy dostaniemy się łodziami, głównie należących do lokalnych mieszkańców. Takie krótkie podróże są tanie, a do tego bardzo 14

15 A m b a s a d a R P w S a n t i a g o widokowe. Na długich trasach zdecydowanie dominuje nowoczesny Navimag. Statki te odpływają z miasta Puerto Montt i zabierają pasażerów w trasę wzdłuż Patagonii, aż do Puerto Natales. Na stopa! Autostop to bardzo oryginalny i popularny sposób podróżowania po Chile, ponieważ pozwala na zwiedzanie trudno dostępnych miejsc. Chilijczycy przyzwyczajeni są do autostopowiczów i zazwyczaj bardzo przyjaźnie podchodzą do owych sytuacji (warto dodać, że w samym Santiago i jego okolicach, autostop nie jest zbyt popularny; im dalej od stolicy, tym szansa na zabranie się okazją jest coraz bardziej prawdopodobna przyp. red.). Trzeba jednak pamiętać, że Chile to w dużej mierze pustkowia i należy przygotować się na wypadek dłuższego czekania w niektórych miejscach drogi są puste nawet przez kilka dni! Możemy być jednak pewni, że jeśli już się ktoś pojawi to zaproponuje nam darmowy transport, a może nawet i nocleg. Dorota Stańczyk, z wykształcenia politolog, mieszka w Puerto Montt od stycznia 2012 r., projektuje strony internetowe. Autorka bloga PRZYDATNE LINKI TAXI METRO POCIĄG SAMOCHODY PROM SAMOLOTY AUTOBUSY

16 KOŚCIÓŁ W RYTMIE SAMBY Cały świat patrzył w lipcu br. na Rio de Janeiro, gdzie zgromadziły się rzesze młodych ludzi podczas Światowych Dni Młodzieży. Miałem szczęście być tam razem z grupą chilijskiej młodzieży, z którą pracuję na co dzień w szkole San Ignacio w centrum Santiago, pisze Wojciech Bojanowski, jezuita, który mieszka w Chile od 2011 r. 16

17 A m b a s a d a R P w S a n t i a g o D la mnie było to przede wszystkim spotkanie z ludźmi z całego świata, tak innymi niż ja, pochodzącymi z państw i kultur tak odmiennych od siebie. Z ludźmi, którzy rozmawiają ze sobą w prawie wszystkich językach świata. Do Rio przybyli przedstawiciele około 170 państw. I chociaż byliśmy tak różni, to jednak rozumieliśmy się doskonale to, co nas łączyło, to wspólnie wyznawana wiara. Ten klimat bliskości doskonale wyczuwało się na ulicach Rio, w metrze, w autobusach, na plaży Copacabana, gdzie odbywały się spotkania z papieżem. Niczym niecodziennym były pytania, Skąd jesteś?, Jak się czujesz? Tak zaczynały się rozmowy, które w wielu przypadkach rodziły bliższe znajomości. Oczywiście wszędzie spotykało się Brazylijczyków, którzy zarażali nas s w o j ą s p o n t a - nicznością i otwartością. W czasie sobotniego czuwania, kiedy setki tysięcy młodych nocowało na plaży Copacabana, przez całą noc grupa młodych ludzi tańczyła sambę. Każdy mógł dołączyć się do nich, tańczyć razem. Ten taniec stał się dla mnie symbolem radości, której wszyscy wtedy doświadczaliśmy. Australijka zapomniała, Brazylijka płacze Oczywiście dla uczestników Światowych Dni Młodzieży najważniejsza była obecność papieża Franciszka, jego postawa i przesłanie, z którym przybył do Rio. Już od pierwszych chwil zjednał W czasie sobotniego czuwania... przez całą noc grupa młodych ludzi tańczyła sambę sobie młodych. W czasie uroczystości powitalnej wielu z nas wzruszył moment, w którym przedstawiciele wszystkich kontynentów pozdrawiali papieża. Zestresowana dziewczyna z Australii zapomniała swojego tekstu. Jednak gdy podeszła do Franciszka widać było jak serdecznie z nią rozmawia i żartuje, podnosząc ją na duchu. Podczas swojego wystąpienia młoda Brazylijka ze wzruszenia zaczęła płakać. Papież objął ją życzliwie przy spontanicznym aplauzie młodzieży brazylijskiej. Te i wiele innych jego gestów głęboko poruszyły wszystkich obecnych wtedy w Rio. Nie odwracaj się To, co było jednak najważniejsze, to przesłanie, jakie nam pozostawił Ojciec Święty. Przesłanie, które zachęcało młodych do dawania odważnego świadectwa wiary, do jej pogłębiania i wyrażania w konkretnych czynach. Papież mówił o trosce jaką musimy okazywać najuboższym i najbardziej potrzebującym. Imponujące było skupienie młodych ludzi, gdy w czasie Drogi Krzyżowej papież niemal podnosząc głos, wzywał do tego aby nie umywać rąk jak Piłat, gdy widzi się ból i cierpienie bliźnich. Te słowa dotarły do nas szczególnie mocno, bo w czasie Światowych Dni Młodzieży mogliśmy podziwiać nie tylko piękno Rio de Janeiro, ale też zobaczyć inną, ubogą stronę tego miasta. Szczególnie w dniach deszczowych poruszał widok wielu bezdomnych Wojciech Bojanowski szukających schronienia pod dachem. Fakt, że to spotkanie odbywało się w jednym z najbardziej rozwarstwionych państw świata, był niezwykle wymowny i słowa papieża nawołującego do pracy na rzecz sprawiedliwości społecznej nabierały jeszcze większej mocy dla tych, którzy zobaczyli te kontrasty tam, w Brazylii. Wszyscy jadą do Krakowa Światowe Dni Młodzieży w Rio de Janeiro zakończyły się ogłoszeniem miejsca, które zorganizuje za trzy lata kolejne spotkanie dla młodych z całego świata. Był to moment niezwykle radosny dla wszystkich zebranych tam Polaków, gdy wybór padł na jedno z najpiękniejszych miast w Polsce. Mogłem doświadczyć życzliwości wielu osób z różnych krajów, które cieszyły się razem ze mną. Mam nadzieję, że Kraków stanie na wysokości zadania i kolejna edycja tego wydarzenia również stanie się pretekstem do radosnego spotkania młodych ludzi z papieżem. 17

18 NIEBO W GĘBIE Kasztanki, sucha kiełbasa i śledzie z Polski, czyli o tym co jest produktem luksusowym w Chile, z Alejandro Perezem, właścicielem sieci delikatesów Larbos, rozmawia Radosław Smyk, sekretarz ds. ekonomicznych Ambasady RP w Chile. 18

19 A m b a s a d a R P w S a n t i a g o D elikatesy Larbos powstały jako firma rodzinna w latach 70-tych ubiegłego wieku. Pierwszy sklep został otwarty przy ulicy Estado 26 w centrum Santiago, przy Av. Bernardo O Higgins. W 2010 r. otwarto jego filię w ekskluzywnym klubie La Union. Alejandro Perez jest jednym z jej właścicieli. Często się zdarza, że zaprasza przechodniów do środka częstując ich przed sklepem czekoladowymi smakołykami. Czy prosta czekolada może być w Chile produktem ekskluzywnym? Słodycze w Chile to w głównej mierze produkty importowane, pochodzące z takich krajów, jak Niemcy, Szwajcaria, Wielka Brytania, Hiszpania, Belgia i Włochy. Niemal rok temu na półkach pojawiły się słodycze z Polski. Bombonierki, cukierki czekoladowe, krówki oraz śliwki w czekoladzie z firmy Solidarność. Od razu stały się prawdziwym rarytasem wśród klientów naszych delikatesów. Wysoka jakość polskich słodyczy była dla Pana zaskoczeniem? Odkryłem niepowtarzalny smak polskich słodyczy podczas podróży po Europie. Nie mogłem uwierzyć, że polskie cukierki i czekoladki tak fantastycznie smakują i tak pięknie pachną. Wkrótce zamierzam złożyć kolejne zamówienia, m.in. w krakowskiej firmie Wawel, gdzie urzekły mnie takie produkty jak Kasztanki oraz nadziewane czekolady. Chciałbym też zwiększyć ofertę cukierków kupowanych na wagę, np. o Mieszankę Krakowską albo krówki w różnych smakach. W Chile jest duży popyt na smaczne czekoladki w ładnym opakowaniu, które idealnie nadają się na elegancki prezent. Mogę zamówić każdą ilość słodyczy i wszystko się sprzedaje bez problemu. Delikatesy Larbos nie tylko oferują słodkości. Czy inne polskie produkty mają szanse zaistnieć w świadomości chilijskiego konsumenta? W swojej ofercie posiadamy ekskluzywne zagraniczne marki alkoholi, a nawet własną markę wina. Doskonale zdaję sobie sprawę z bardzo wysokiej jakości polskiej wódki, dlatego zamierzam zamówić wódki smakowe z Polski. Mam nadzieję, że wkrótce nawiążę bezpośrednie kontakty z polskimi producentami lub dystrybutorami eksportującymi polskie marki alkoholi na rynek południowoamerykański. Moim marzeniem jest również import z Polski suchej kiełbasy oraz śledzi. Uważam, że rynek polski jest bardzo dobrze rozwinięty, oferując produkty o wysokiej jakości i atrakcyjnych cenach. Dlatego chcę rozwijać współpracę z Polską. Mam nadzieję, że już niedługo uda mi się zwiększyć gamę polskich produktów i nawiązać nowe atrakcyjne kontakty handlowe. 19

20 WROCŁAW Fragmenty Albumu Dzieciństwa W książce Rodzinna Europa, Czesław Miłosz pisze, że emigranci mają tak dobrą pamięć, ponieważ jest ona ich korzeniem i źródłem istnienia. I to musi być prawda. Wrocław, miasto swojego dzieciństwa, wspomina Miriam Krawczyk, która od 1958 r. mieszka i pracuje w Chile. Odra i mosty Wieczór zapada, już noc niedaleko, już gwiazdy migocą na niebie Srebrzy się Odra, najmilsza ma rzeka i płynie z piosenką do ciebie W rocław to Odra. Moją Odrę nazywają Starą Odrą. Jest zawsze otoczona zielonymi łąkami i można dojść do jej brzegów z każdego miejsca, także z mostów. Mój świat lat dzieciństwa, który mogłam przejść pieszo sama lub z przyjaciółmi, rozciągał się pomiędzy Mostem Warszawskim i Mostem Trzebnickim. Odra jest zawsze obecna, bawimy się na jej brzegach i robimy wianki z chabrów, stokrotek i koniczyn, które wypełniają łąki. Ta zielona i kwiecista równina urwana jest nagle przez dom przepołowiony przez bombę. Wiele razy przechodzę obok i później śnią mi się koszmary. Jedna połowa jest wręcz idealna i niedotknięta wojną. Druga to ogromna dziura w ziemi. Jesteśmy przyzwyczajeni do oglądania zgliszczy, są ważną częścią miasta, ale ten dom nas prześladuje, ponieważ jest jedynym na tej łące. 20

Czy na pewno jesteś szczęśliwy?

Czy na pewno jesteś szczęśliwy? Czy na pewno jesteś szczęśliwy? Mam na imię Kacper i mam 40 lat. Kiedy byłem małym chłopcem nigdy nie marzyłem o dalekich podróżach. Nie fascynował mnie daleki świat i nie chciałem podróżować. Dobrze się

Bardziej szczegółowo

ERASMUS COVILHA, PORTUGALIA

ERASMUS COVILHA, PORTUGALIA ERASMUS COVILHA, PORTUGALIA UNIVERSIDADE DA BEIRA INTERIOR SEMESTR ZIMOWY 2014/2015 JOANNA ADAMSKA WSTĘP Cześć! Mam na imię Asia. Miałam przyjemność wziąć udział w programie Erasmus. Spędziłam 6 cudownych

Bardziej szczegółowo

FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1)

FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1) FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1) Turysta: Dzień dobry! Kobieta: Dzień dobry panu. Słucham? Turysta: Jestem pierwszy raz w Krakowie i nie mam noclegu. Czy mogłaby mi Pani polecić jakiś hotel?

Bardziej szczegółowo

Moje pierwsze wrażenia z Wielkiej Brytanii

Moje pierwsze wrażenia z Wielkiej Brytanii Moje pierwsze wrażenia z Wielkiej Brytanii Polska Szkoła Sobotnia im. Jana Pawla II w Worcester Opracował: Maciej Liegmann 30/03hj8988765 03/03/2012r. Wspólna decyzja? Anglia i co dalej? Ja i Anglia. Wielka

Bardziej szczegółowo

Z wizytą u Lary koleżanki z wymiany międzyszkolnej r r. Dzień I r.

Z wizytą u Lary koleżanki z wymiany międzyszkolnej r r. Dzień I r. Z wizytą u Lary koleżanki z wymiany międzyszkolnej 29.01.2017r. - 04.02.2017r. Dzień I - 29.01.2017r. O północy przyjechałam do Berlina. Stamtąd FlixBusem pojechałam do Hannoveru. Tam już czekała na mnie

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko studenta: Paulina Gowin Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Semestr: III sem. studia II-go stopnia

Imię i nazwisko studenta: Paulina Gowin Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Semestr: III sem. studia II-go stopnia Imię i nazwisko studenta: Paulina Gowin Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Semestr: III sem. studia II-go stopnia Nazwa uczelni zagranicznej Termin pobytu na studiach: Rok akademicki - sem. zimowy/letni

Bardziej szczegółowo

Akcja Rodacy Bohaterom we Lwowie Marzec 2012

Akcja Rodacy Bohaterom we Lwowie Marzec 2012 Akcja Rodacy Bohaterom we Lwowie Marzec 2012 Na koniec marca 2012 kolejny raz odwiedziliśmy naszych przyjaciół ze Lwowa. Tym razem jednak paczki nie wyruszyły z naszego biura. Miejscem zbiórki była stolica

Bardziej szczegółowo

Partnerski Projekt Szkół Comenius: Pilzno i Praga, 18 24. 03. 2012. Podsumowanie ewaluacji - wszystkie szkoły partnerskie

Partnerski Projekt Szkół Comenius: Pilzno i Praga, 18 24. 03. 2012. Podsumowanie ewaluacji - wszystkie szkoły partnerskie ARKUSZ EWALUACJI UCZNIA Partnerski Projekt Szkół Comenius: Pilzno i Praga, 18 24. 03. 2012 Podsumowanie ewaluacji - wszystkie szkoły partnerskie 1. Zawartość merytoryczną (naukową, poznawczą) programu

Bardziej szczegółowo

Leśnicka Łucja Kołodziej Alicja Kościelniak Stefania Bryniarski Wojciech

Leśnicka Łucja Kołodziej Alicja Kościelniak Stefania Bryniarski Wojciech Rok akademicki 2015/16 Leśnicka Łucja Kołodziej Alicja Kościelniak Stefania Bryniarski Wojciech Nazwisko i imię studenta Rok akademicki 2015/16 Nazwisko i imię studenta luucja@gmail.com a.e.kolodziej@gmail.com

Bardziej szczegółowo

Nasza Kosmiczna Grosikowa Drużyna liczy 77 małych astronautów i aż 8 kapitanów. PYTANIE DLACZEGO? Jesteśmy szkołą wyróżniającą się tym, że w klasach

Nasza Kosmiczna Grosikowa Drużyna liczy 77 małych astronautów i aż 8 kapitanów. PYTANIE DLACZEGO? Jesteśmy szkołą wyróżniającą się tym, że w klasach a Nasza Kosmiczna Grosikowa Drużyna liczy 77 małych astronautów i aż 8 kapitanów. PYTANIE DLACZEGO? Jesteśmy szkołą wyróżniającą się tym, że w klasach mamy dwie Panie, które zawsze gdy, ktoś z nas potrzebuje

Bardziej szczegółowo

Comenius wyjazd do Włoch. Jagoda Kazana 6a Alicja Rotter 6a

Comenius wyjazd do Włoch. Jagoda Kazana 6a Alicja Rotter 6a Comenius wyjazd do Włoch Jagoda Kazana 6a Alicja Rotter 6a Spis treści: Przylot Przylot Dzień w szkole Nasi gospodarze rozpoczynali lekcje o godz. 8.00. My uczestniczyliśmy w dwóch lekcjach: plastyce i

Bardziej szczegółowo

145 cm i mniej 146 cm-154 cm 155 cm-164 cm 165 cm-174 cm 175 cm i więcej

145 cm i mniej 146 cm-154 cm 155 cm-164 cm 165 cm-174 cm 175 cm i więcej ILE MAMY 145 cm i mniej 146 cm-154 cm 155 cm-164 cm 165 cm-174 cm 175 cm i więcej 10 8 6 4 2 0 JAKIEGO KOLORU MAMY OCZY Niebieskie Zielone Piwne 12 10 8 6 4 2 0 Niebieskie Zielone Piwne Kiedy się urodziliśmy???

Bardziej szczegółowo

30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik!

30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik! 30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik! Witaj w trzydziestodniowym wyzwaniu: Naucz się prowadzić dziennik! Wydrukuj sobie cały arkusz, skrupulatnie każdego dnia uzupełniaj go i wykonuj zadania

Bardziej szczegółowo

PODRÓŻE - SŁUCHANIE A2

PODRÓŻE - SŁUCHANIE A2 PODRÓŻE - SŁUCHANIE A2 (Redaktor) Witam państwa w audycji Blisko i daleko. Dziś o podróżach i wycieczkach będziemy rozmawiać z gośćmi. Zaprosiłem panią Iwonę, panią Sylwię i pana Adama, żeby opowiedzieli

Bardziej szczegółowo

Szczęść Boże, wujku! odpowiedział weselszy już Marcin, a wujek serdecznie uściskał chłopca.

Szczęść Boże, wujku! odpowiedział weselszy już Marcin, a wujek serdecznie uściskał chłopca. Sposób na wszystkie kłopoty Marcin wracał ze szkoły w bardzo złym humorze. Wprawdzie wyjątkowo skończył dziś lekcje trochę wcześniej niż zwykle, ale klasówka z matematyki nie poszła mu najlepiej, a rano

Bardziej szczegółowo

Hektor i tajemnice zycia

Hektor i tajemnice zycia François Lelord Hektor i tajemnice zycia Przelozyla Agnieszka Trabka WYDAWNICTWO WAM Był sobie kiedyś chłopiec o imieniu Hektor. Hektor miał tatę, także Hektora, więc dla odróżnienia rodzina często nazywała

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE Z POBYTU NA WYMIANIE STUDENCKIEJ W RAMACH PROGRAMU ERASMUS UNIVERSIDAD DE MURCIA 2013/2014 Maria Malec

SPRAWOZDANIE Z POBYTU NA WYMIANIE STUDENCKIEJ W RAMACH PROGRAMU ERASMUS UNIVERSIDAD DE MURCIA 2013/2014 Maria Malec SPRAWOZDANIE Z POBYTU NA WYMIANIE STUDENCKIEJ W RAMACH PROGRAMU ERASMUS UNIVERSIDAD DE MURCIA 2013/2014 Maria Malec Jestem studentką kierunku Zarządzanie na Wydziale Zarządzania Politechniki Lubelskiej.

Bardziej szczegółowo

LONDYN. Projekt Erasmus Nowoczesny nauczyciel świadomy Europejczyk

LONDYN. Projekt Erasmus Nowoczesny nauczyciel świadomy Europejczyk LONDYN Projekt Erasmus+ 6.08 17.08.2018 Nowoczesny nauczyciel świadomy Europejczyk Anna Czerwik nauczyciel języka angielskiego oraz Katarzyna Flisiak nauczyciel matematyki w ZS Nr 2 wzięły udział w 2-tygodniowym

Bardziej szczegółowo

Relacja z Erasmusa 2016/2017. Aveiro, Martyna Łapińska. Nazwa Uczelni: Universidade de Aveiro. Długość pobytu: dwa semestry.

Relacja z Erasmusa 2016/2017. Aveiro, Martyna Łapińska. Nazwa Uczelni: Universidade de Aveiro. Długość pobytu: dwa semestry. Relacja z Erasmusa 2016/2017 Aveiro, Martyna Łapińska Nazwa Uczelni: Universidade de Aveiro. Długość pobytu: dwa semestry. Miejsce pobytu: miasto Aveiro Opis miasta: Samo centrum i najważniejsze punkty

Bardziej szczegółowo

Hotel Am Brunnenberg odpoczynek wśród zieleni

Hotel Am Brunnenberg odpoczynek wśród zieleni Europejska jakość w szkoleniu zawodowym - 2015-1-PL01-KA102-015020 Prezentacja Małgorzata Hornicka Bad Freienwalde Hotel Am Brunnenberg odpoczynek wśród zieleni Uczestnicząc w programie Erasmus + odbyłam

Bardziej szczegółowo

Witam Mam na imię Dominik i opowiem Wam o moich wakacjach.

Witam Mam na imię Dominik i opowiem Wam o moich wakacjach. Witam Mam na imię Dominik i opowiem Wam o moich wakacjach. Zdjęcie: The Blackpool Tower Blackpool, Wielka Brytania 1. W tym roku miałem okazję odbyć wspaniałą podróż po Europie a zacząłem ją od Krakowa,

Bardziej szczegółowo

Moja Pasja: Anna Pecka

Moja Pasja: Anna Pecka Moja Pasja: Anna Pecka Napisano dnia: 2018-04-23 09:57:21 W ramach naszego krótkiego cyklu pn.: Moja Pasja, w każdy kolejny poniedziałek prezentujemy historie wyjątkowych osób, mieszkańców naszego regionu,

Bardziej szczegółowo

W ramach projektu Kulinarna Francja - początkiem drogi zawodowej

W ramach projektu Kulinarna Francja - początkiem drogi zawodowej W ramach projektu Kulinarna Francja - początkiem drogi zawodowej Chcielibyśmy podzielić się z wami naszymi przeżyciami, zmartwieniami, oraz pokazać jak wyglądała nasza fantastyczna przygoda w obcym ale

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE Z POBYTU W HISZPANII (PROGRAMU ERASMUS+)

SPRAWOZDANIE Z POBYTU W HISZPANII (PROGRAMU ERASMUS+) SPRAWOZDANIE Z POBYTU W HISZPANII (PROGRAMU ERASMUS+) Jeżeli jesteś żądny przygód nie boisz się nowych znajmości program ezamus+ jest właśnie dla Ciebie. Wyjazd na erazmusa sam czy ze znajomym sprawdzi

Bardziej szczegółowo

RAPORT Z WYJAZDU NA STUDIA Z PROGRAMU ERASMUS+

RAPORT Z WYJAZDU NA STUDIA Z PROGRAMU ERASMUS+ RAPORT Z WYJAZDU NA STUDIA Z PROGRAMU ERASMUS+ 1. NAZWA UCZELNI ZAGRANICZNEJ, TERMIN WYMIANY UCZESTNICY MOBILNOŚCI: Marta Grzybowska, Kierunek Kosmetologia UCZELNIA PRZYJMUJĄCA: Uniwersytet w Algarve (Universidade

Bardziej szczegółowo

10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca

10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca Kategoria: Edukacja 10 najlepszych zawodów 10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca 10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca Dodano: 2011-12-30 17:55:39 Poprawiony: piątek, 30 grudnia 2011

Bardziej szczegółowo

Rozmowa ze sklepem przez telefon

Rozmowa ze sklepem przez telefon Rozmowa ze sklepem przez telefon - Proszę Pana, chciałam Panu zaproponować opłacalny interes. - Tak, słucham, o co chodzi? - Dzwonię w imieniu portalu internetowego AmigoBONUS. Pan ma sklep, prawda? Chciałam

Bardziej szczegółowo

W dniach r. w Sankt Petersburgu odbył się I Światowy

W dniach r. w Sankt Petersburgu odbył się I Światowy W dniach 30. 10 05.11. 2011 r. w Sankt Petersburgu odbył się I Światowy Festiwal Języka Rosyjskiego. Polskę reprezentowało czterech dyrektorów szkół ponadgimnazjalnych, w tym pan dyrektor Marian Klecha,

Bardziej szczegółowo

AUDIO / VIDEO (A 2 / B1 ) (wersja dla studenta) ROZMOWY PANI DOMU ROBERT KUDELSKI ( Pani domu, nr )

AUDIO / VIDEO (A 2 / B1 ) (wersja dla studenta) ROZMOWY PANI DOMU ROBERT KUDELSKI ( Pani domu, nr ) AUDIO / VIDEO (A 2 / B1 ) (wersja dla studenta) ROZMOWY PANI DOMU ROBERT KUDELSKI ( Pani domu, nr 4-5 2009) Ten popularny aktor nie lubi udzielać wywiadów. Dla nas jednak zrobił wyjątek. Beata Rayzacher:

Bardziej szczegółowo

INSCENIZACJA NA DZIEŃ MATKI I OJCA!!

INSCENIZACJA NA DZIEŃ MATKI I OJCA!! Literka.pl INSCENIZACJA NA DZIEŃ MATKI I OJCA!! Data dodania: 2004-03-16 13:30:00 Dzień Mamy i Taty Montaż słowno-muzyczny dla klasy III Konferansjer: Witam serdecznie wszystkich rodziców przybyłych na

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z wyjazdu na studia semestralne w ramach programu Erasmus+ studenta Macieja Kurek (WIBP)

Sprawozdanie z wyjazdu na studia semestralne w ramach programu Erasmus+ studenta Macieja Kurek (WIBP) Sprawozdanie z wyjazdu na studia semestralne w ramach programu Erasmus+ studenta Macieja Kurek (WIBP) Postanowiłem wyjechać na semestr letni roku akademickiego 2017/2018 do Węgier. Uczelnią przyjmującą

Bardziej szczegółowo

Pod hiszpańskim niebem

Pod hiszpańskim niebem Pod hiszpańskim niebem 7 dni z Erasmusem ciężko jest z całego pobytu na stypendium opisać tylko siedem dni moja erasmusowa przygoda trwała ich dokładnie sto dziewięćdziesiąt sześć i każdy z tych dni był

Bardziej szczegółowo

Przewodnik po Muzeum nad Wisłą Muzeum Sztuki Nowoczesnej

Przewodnik po Muzeum nad Wisłą Muzeum Sztuki Nowoczesnej Przewodnik po Muzeum nad Wisłą Muzeum Sztuki Nowoczesnej 1 Opis instytucji Muzeum Sztuki Nowoczesnej pokazuje wystawy sztuki współczesnej. Sztuka współczesna to prace, które powstają w naszych czasach.

Bardziej szczegółowo

Kamila Kobylarz. A oto wyróżnione prace i kilka ciekawych opracowań: Wesołych Świąt

Kamila Kobylarz. A oto wyróżnione prace i kilka ciekawych opracowań: Wesołych Świąt Uczniowie klas 4-6 wykonali kartki świąteczne techniką komputerową, a do tego opisywali krótko czym dla nich jest MAGIA ŚWIĄT Nagrodzono 2 prace: Kamili Kobylarz i Zuzanny Madejskiej gratulujemy A oto

Bardziej szczegółowo

Copyright 2015 Monika Górska

Copyright 2015 Monika Górska 1 Wiesz jaka jest różnica między produktem a marką? Produkt się kupuje a w markę się wierzy. Kiedy używasz opowieści, budujesz Twoją markę. A kiedy kupujesz cos markowego, nie zastanawiasz się specjalnie

Bardziej szczegółowo

Wyjazd na Erasmusa polecam każdemu. Moim zdaniem wynikają z niego same korzyści zaczynając od udowodnienia samemu sobie na ile nas stać, nauczenia

Wyjazd na Erasmusa polecam każdemu. Moim zdaniem wynikają z niego same korzyści zaczynając od udowodnienia samemu sobie na ile nas stać, nauczenia Nazywam się Anna Janaszkiewicz moja przygoda z Erasmusem zaczęła się przez przypadek. Wyjazdem bardziej zainteresowani byli moi przyjaciele niż ja, po długich namowach zdecydowałam się na udział w programie.

Bardziej szczegółowo

Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej.

Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej. Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej. 34-letnia Emilia Zielińska w dniu 11 kwietnia 2014 otrzymała nowe życie - nerkę

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Rzeszowski

Uniwersytet Rzeszowski Erasmus Extended Erasmus University Charter (2007-2013) 67307-IC-1-2007-1-PL-ERASMUS-EUCX-1 Erasmus code: PL RZESZOW02 Universita Degli Studi Di L'Aquila Agnieszka (studentka WF) 1. Czy było organizowane

Bardziej szczegółowo

Olinek - ośrodek naszych marzeń

Olinek - ośrodek naszych marzeń W ośrodku, który niebawem będzie obchodził swoje czwarte urodziny, prowadzona jest Oczekiwanie na narodziny upragnionego dziecka to jedna z najpiękniejszych chwil w życiu każdej rodziny. Cud narodzin i

Bardziej szczegółowo

we Wrocławiu Wiesław Małucha Wrocław Stolica Muzyki

we Wrocławiu Wiesław Małucha Wrocław Stolica Muzyki we Wrocławiu Wiesław Małucha Wrocław Stolica Muzyki I. PROJEKT TURYSTYCZNO - KULTURALNY Wrocław Stolica Muzyki Projekt zakłada w kolejnych etapach zmierzanie Wrocławia do zdobycia miana Stolicy Muzyki

Bardziej szczegółowo

Nasze wrażenia z Finlandii

Nasze wrażenia z Finlandii Karolina Grabowska Magdalena Gral Biotechnologia, rok II II Nasze wrażenia z Finlandii Dlaczego mniej więcej rok temu podjęłyśmy decyzję o wyjeździe na studia w ramach programu Erasmus? Częściowo pod wpływem

Bardziej szczegółowo

Nominative mianownik KTO? CO? męski. żeński. nijaki. Instrumental narzędnik KIM? CZYM?

Nominative mianownik KTO? CO? męski. żeński. nijaki. Instrumental narzędnik KIM? CZYM? Nominative mianownik KTO? CO? TO jest ładny dom. TO jest młody mężczyzna. TO jest interesująca książka. TO jest sympatyczne dziecko. CO to jest? JAKI to jest dom? KTO to jest? JAKI to jest mężczyzna? CO

Bardziej szczegółowo

Działanie nr 7 - druga wymiana.

Działanie nr 7 - druga wymiana. Realizacja projektu "MAM PRAWO! Transfer nowoczesnych programów i metod terapii i edukacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej do Centrum dla dzieci niepełnosprawnych ORIONI w Zestafoni" Działanie nr 7

Bardziej szczegółowo

Obóz odbywał się od 6 do 28 lipca i z naszej szkoły pojechały na niego dwie uczennice. 5.07.2011 r. (wtorek)

Obóz odbywał się od 6 do 28 lipca i z naszej szkoły pojechały na niego dwie uczennice. 5.07.2011 r. (wtorek) Moscovia letni obóz językowy dla ludzi niemalże z całego świata. Wyjazd daje możliwość nauki j. rosyjskiego w praktyce, a także poznania ludzi z różnych stron świata. Obóz odbywał się od 6 do 28 lipca

Bardziej szczegółowo

Nazwa uczelni partnerskiej Imię i nazwisko studenta Kierunek studiów na WSIiZ e-mail University of Kassel Iryna Korenovska Biznes Międzynarodowy w48915@student.wsiz.rzeszow.pl Często ludzie pytają, czy

Bardziej szczegółowo

Filip idzie do dentysty. 1 Proszę aapisać pytania do tekstu Samir jest przeziębiony.

Filip idzie do dentysty. 1 Proszę aapisać pytania do tekstu Samir jest przeziębiony. 114 Lekcja 12 Tak ubrany wychodzi na ulicę. Rezultat jest taki, że Samir jest przeziębiony. Ma katar, kaszel i temperaturę. Musi teraz szybko iść do lekarza. Lekarz bada Samira, daje receptę i to, co Samir

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ AKADEMII Z OKAZJI ŚWIĘTA NIEPODLEGŁOŚCI 11 LISTOPADA PATRIOTYCZNE ŚPIEWANIE

SCENARIUSZ AKADEMII Z OKAZJI ŚWIĘTA NIEPODLEGŁOŚCI 11 LISTOPADA PATRIOTYCZNE ŚPIEWANIE SCENARIUSZ AKADEMII Z OKAZJI ŚWIĘTA NIEPODLEGŁOŚCI 11 LISTOPADA PATRIOTYCZNE ŚPIEWANIE Scenariusz i prowadzenie: Elżbieta Bełz, Justyna Goch Dekoracje-Lidia Zasada, Jolanta Snowacka Opracowanie muzyczne-magdalena

Bardziej szczegółowo

VIII TO JUŻ WIESZ! ĆWICZENIA GRAMATYCZNE I NIE TYLKO

VIII TO JUŻ WIESZ! ĆWICZENIA GRAMATYCZNE I NIE TYLKO VIII TO JUŻ WIESZ! ĆWICZENIA GRAMATYCZNE I NIE TYLKO I. Proszę wybrać odpowiednie do rysunku zdanie. 0. On wsiada do autobusu. On wysiada z autobusu. On jedzie autobusem. 1. On wsiada do tramwaju. On

Bardziej szczegółowo

Zawsze wydaje się, że coś jest niemożliwe, dopóki nie zostanie to zrobione. Nelson Mandela. Te słowa są idealnym poparciem mojej kandydatury na

Zawsze wydaje się, że coś jest niemożliwe, dopóki nie zostanie to zrobione. Nelson Mandela. Te słowa są idealnym poparciem mojej kandydatury na Zawsze wydaje się, że coś jest niemożliwe, dopóki nie zostanie to zrobione. Nelson Mandela. Te słowa są idealnym poparciem mojej kandydatury na przewodniczącego naszej szkoły. Jestem zdeterminowany do

Bardziej szczegółowo

CHORWACJA HOTEL DUBRAVKA *** nasza propozycja na Lato 2016

CHORWACJA HOTEL DUBRAVKA *** nasza propozycja na Lato 2016 CHORWACJA HOTEL DUBRAVKA *** nasza propozycja na Lato 2016 Hotel Dubravka *** Hotel Dubravka *** Atuty oferty Atrakcyjna oferta cenowa hotelu. Położony tuż przy złocistej plaży z długim wybrzeżem oraz

Bardziej szczegółowo

Indywidualny Zawodowy Plan

Indywidualny Zawodowy Plan Indywidualny Zawodowy Plan Wstęp Witaj w Indywidualnym Zawodowym Planie! Zapraszamy Cię do podróży w przyszłość, do stworzenia swojego własnego planu działania, indywidualnego pomysłu na życie i pracę

Bardziej szczegółowo

Ziemia. Modlitwa Żeglarza

Ziemia. Modlitwa Żeglarza Ziemia Ziemia, którą mi dajesz, nie jest fikcją ani bajką, Wolność którą mam w Sobie Jest Prawdziwa. Wszystkie góry na drodze muszą, muszą ustąpić, Bo wiara góry przenosi, a ja wierzę Tobie. Ref: Będę

Bardziej szczegółowo

Nasza wielka katalońska przygoda, czyli wizyta w szkole Joan Sanpera i Torras w Les Franquesses.

Nasza wielka katalońska przygoda, czyli wizyta w szkole Joan Sanpera i Torras w Les Franquesses. Nasza wielka katalońska przygoda, czyli wizyta w szkole Joan Sanpera i Torras w Les Franquesses. Dzień 1 W Barcelonie wylądowaliśmy około 21.00, a następnie pojechaliśmy pociągiem na dworzec w Les Franquesses,

Bardziej szczegółowo

Przewodnik dla wyjeżdzających na studia do Lizbony w ramach programu Erasmus+

Przewodnik dla wyjeżdzających na studia do Lizbony w ramach programu Erasmus+ Przewodnik dla wyjeżdzających na studia do Lizbony w ramach programu Erasmus+ Adam Adrianowski Wymiana w roku akademickim 2013/2014 (semestr letni) Civil Engineering Uczelnia Instituto Politécnico de Lisboa

Bardziej szczegółowo

Singapur. Singapur był końcowym portem naszego rejsu z Hongkongu, statkiem Sapphire Princess

Singapur. Singapur był końcowym portem naszego rejsu z Hongkongu, statkiem Sapphire Princess 2017.11 Singapur Singapur był końcowym portem naszego rejsu z Hongkongu, statkiem Sapphire Princess 2 Panorama miasta widziana z pokładu statku zbliżającego się do brzegu była naprawdę fascynująca. 3 Statek

Bardziej szczegółowo

Liczą się proste rozwiązania wizyta w warsztacie

Liczą się proste rozwiązania wizyta w warsztacie Liczą się proste rozwiązania wizyta w warsztacie Szybciej poznaję ceny. To wszystko upraszcza. Mistrz konstrukcji metalowych, Martin Elsässer, w rozmowie o czasie. Liczą się proste rozwiązania wizyta w

Bardziej szczegółowo

Przewodnik po Muzeum nad Wisłą Muzeum Sztuki Nowoczesnej

Przewodnik po Muzeum nad Wisłą Muzeum Sztuki Nowoczesnej Przewodnik po Muzeum nad Wisłą Muzeum Sztuki Nowoczesnej 1 Opis instytucji Muzeum Sztuki Nowoczesnej pokazuje wystawy sztuki współczesnej. Sztuka współczesna to prace, które powstają w naszych czasach.

Bardziej szczegółowo

Dominika Mucha. Mail: dominika_mucha@wp.pl. Aleksandra Smycz. Mail: oola0@vp.pl. Aneta Winiarska. Mail: netka007@buziaczek.pl.

Dominika Mucha. Mail: dominika_mucha@wp.pl. Aleksandra Smycz. Mail: oola0@vp.pl. Aneta Winiarska. Mail: netka007@buziaczek.pl. Dominika Mucha Mail: dominika_mucha@wp.pl Aleksandra Smycz Mail: oola0@vp.pl Aneta Winiarska Mail: netka007@buziaczek.pl Patryk Mrugała Mail: patryk-wierzba@o2.pl Łukasz Szumal Mail: lukis29@op.pl Kierunek:

Bardziej szczegółowo

W poprzedniej części artykułu napisałam co nieco na temat Gaudiego, teraz zgodnie z zapowiedzią - chciałabym się skupić na postaci Salvadora Dali

W poprzedniej części artykułu napisałam co nieco na temat Gaudiego, teraz zgodnie z zapowiedzią - chciałabym się skupić na postaci Salvadora Dali W poprzedniej części artykułu napisałam co nieco na temat Gaudiego, teraz zgodnie z zapowiedzią - chciałabym się skupić na postaci Salvadora Dali Otóż, kim był ów człowiek? Z pewnością jednym z najbardziej

Bardziej szczegółowo

5. W jaki sposób dostałaś/eś się na studia? (Sposób rekrutacji) 6. Czy studia odpowiadają twoim wyobrażeniom o nich? (zadowolenie czy rozczarowanie?

5. W jaki sposób dostałaś/eś się na studia? (Sposób rekrutacji) 6. Czy studia odpowiadają twoim wyobrażeniom o nich? (zadowolenie czy rozczarowanie? 1. Imię i nazwisko: Jakub JANUS 2. Rok ukończenia TG w ZSKU: 2011 3. Uczelnia, kierunek, rok, tryb: Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Geodezja i Kartografia, 2011-2016 Studia stacjonarne I-go stopnia (inżynierskie)

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE Z WYJAZDU W RAMACH PROGRAMU ERASMUS +

SPRAWOZDANIE Z WYJAZDU W RAMACH PROGRAMU ERASMUS + SPRAWOZDANIE Z WYJAZDU W RAMACH PROGRAMU ERASMUS + Izabela Wyszkowska Uczelnia wysyłająca: Politechnika Białostocka Kierunek: Gospodarka Przestrzenna Studia stacjonarne pierwszego stopnia. Rok: II Semestr:

Bardziej szczegółowo

Ekspresowo na Mazury? Tak, ale tylko z GigaBusem!

Ekspresowo na Mazury? Tak, ale tylko z GigaBusem! Ekspresowo na Mazury? Tak, ale tylko z GigaBusem! Jako, że ostatnio mam przyjemność służbowo jeździć na Mazury, to bardzo ucieszyłem się z powstania połączenia ekspresowego na trasie z Warszawy do Giżycka.

Bardziej szczegółowo

Oferta MPK Wrocław dla dyrektorów szkół podstawowych we Wrocławiu

Oferta MPK Wrocław dla dyrektorów szkół podstawowych we Wrocławiu Oferta MPK Wrocław dla dyrektorów szkół podstawowych we Wrocławiu Dyrektorzy Szkół Podstawowych we Wrocławiu Szanowni Państwo, w związku z zapowiadaną od dnia 8 kwietnia br. akcją strajkową w sektorze

Bardziej szczegółowo

MAŁGORZATA PAMUŁA-BEHRENS, MARTA SZYMAŃSKA

MAŁGORZATA PAMUŁA-BEHRENS, MARTA SZYMAŃSKA Wyprawa do Australii Moja mama ma brata w Australii. Jest inżynierem w kopalni złota. Australia jest tak wielka, że do pracy musi latać samolotem! W tym roku, w wakacje, jedziemy go odwiedzić. Kiedy w

Bardziej szczegółowo

Wycieczka do Wrocławia 07.10.2013 11.10.2013

Wycieczka do Wrocławia 07.10.2013 11.10.2013 Wycieczka do Wrocławia 07.10.2013 11.10.2013 W drugim tygodniu października 2013 roku razem z klasą IV TE wziąłem udział w wycieczce klasowej do Wrocławia - Stolicy Kultury 2016 roku. Pierwszego dnia naszego

Bardziej szczegółowo

Joanna Charms. Domek Niespodzianka

Joanna Charms. Domek Niespodzianka Joanna Charms Domek Niespodzianka Pomysł na lato Była sobie panna Lilianna. Tak, w każdym razie, zwracała się do niej ciotka Małgorzata. - Dzień dobry, Panno Lilianno. Czy ma Panna ochotę na rogalika z

Bardziej szczegółowo

Dzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze.

Dzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze. Przedmowa Kiedy byłem mały, nawet nie wiedziałem, że jestem dzieckiem specjalnej troski. Jak się o tym dowiedziałem? Ludzie powiedzieli mi, że jestem inny niż wszyscy i że to jest problem. To była prawda.

Bardziej szczegółowo

Małgorzata Moruś Scenariusz teatralno-muzycznej aktywności dzieci 6 -letnich "Częstochowa moje miasto"

Małgorzata Moruś Scenariusz teatralno-muzycznej aktywności dzieci 6 -letnich Częstochowa moje miasto Małgorzata Moruś Scenariusz teatralno-muzycznej aktywności dzieci 6 -letnich "Częstochowa moje miasto" Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce : kwartalnik dla nauczycieli nr 1-2, 98-101 2010 mgr Małgorzata

Bardziej szczegółowo

FILM - SALON SPRZEDAŻY TELEFONÓW KOMÓRKOWYCH (A2 / B1 )

FILM - SALON SPRZEDAŻY TELEFONÓW KOMÓRKOWYCH (A2 / B1 ) FILM - SALON SPRZEDAŻY TELEFONÓW KOMÓRKOWYCH (A2 / B1 ) Klient: Dzień dobry panu! Pracownik: Dzień dobry! W czym mogę pomóc? Klient: Pierwsza sprawa: jestem Włochem i nie zawsze jestem pewny, czy wszystko

Bardziej szczegółowo

Kwestionariusz stylu komunikacji

Kwestionariusz stylu komunikacji Kwestionariusz stylu komunikacji Z każdego stwierdzenia wybierz jedno, które uważasz, że lepiej pasuje do twojej osobowości i zaznacz jego numer. Stwierdzenia w parach nie są przeciwstawne, przy wyborze

Bardziej szczegółowo

Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego

Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego Teksty podziękowań do każdego tekstu można dołączyć nazwę uroczystości, imię i datę Chrzest 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego 2. Serdecznie dziękujemy za przybycie na uroczystość

Bardziej szczegółowo

PONIEDZIAŁEK, 11 marca 2013

PONIEDZIAŁEK, 11 marca 2013 PONIEDZIAŁEK, 11 marca 2013 Poniedziałek był naszym pierwszym dniem w szkole partnerskiej (przylecieliśmy w niedzielę wieczorem). Uczniowie z pozostałych krajów jeszcze nie dojechali, więc był to bardzo

Bardziej szczegółowo

Wielkie Powroty. Wytrwać. Odnieść sukces. Być inspiracją dla innych.

Wielkie Powroty. Wytrwać. Odnieść sukces. Być inspiracją dla innych. Wielkie Powroty Wytrwać. Odnieść sukces. Być inspiracją dla innych. Wielkie Powroty Rolf Benirschke twórca programu Po operacji wyłonienia stomii, która odbyła się w 1979 r., Rolf wrócił do profesjonalnej

Bardziej szczegółowo

LearnIT project PL/08/LLP-LdV/TOI/140001

LearnIT project PL/08/LLP-LdV/TOI/140001 LEARNIT KOBIETY W IT SARAH (UK) Ten projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Projekt lub publikacja odzwierciedlają jedynie stanowisko ich autora i Komisja Europejska

Bardziej szczegółowo

Dnia 7.02.2011 udaliśmy się na wycieczkę do średniowiecznego, a zarazem nowoczesnego miasta Jawor. Wiąże się z nim bardzo wiele średniowiecznych

Dnia 7.02.2011 udaliśmy się na wycieczkę do średniowiecznego, a zarazem nowoczesnego miasta Jawor. Wiąże się z nim bardzo wiele średniowiecznych Dnia 7.02.2011 udaliśmy się na wycieczkę do średniowiecznego, a zarazem nowoczesnego miasta Jawor. Wiąże się z nim bardzo wiele średniowiecznych historii i podań, lecz nas interesowała teraźniejszość,

Bardziej szczegółowo

Gościmy gimnazjalistów ze Społecznego Gimnazjum STO nr 8 w Krakowie. Augustów, 17-19 września 2014

Gościmy gimnazjalistów ze Społecznego Gimnazjum STO nr 8 w Krakowie. Augustów, 17-19 września 2014 Gościmy gimnazjalistów ze Społecznego Gimnazjum STO nr 8 w Krakowie Augustów, 17-19 września 2014 . Jarosław Pytlak - dyrektor Zespołu Szkół STO na Bemowie w Warszawie - zaproponował realizację projektu

Bardziej szczegółowo

Pielgrzymki na Jasną Górę - wiara czyni cuda

Pielgrzymki na Jasną Górę - wiara czyni cuda .pl https://www..pl Pielgrzymki na Jasną Górę - wiara czyni cuda Autor: Ewa Ploplis Data: 8 października 2017 Rolnicy uwielbiają pielgrzymki na Jasną Górę. To dla nich nie tylko sprawa duchowa, wiary,

Bardziej szczegółowo

CZYTANIE B1/B2 W małym europejskim domku (wersja dla studenta) Wywiad z Moniką Richardson ( Świat kobiety nr????, rozmawia Monika Gołąb)

CZYTANIE B1/B2 W małym europejskim domku (wersja dla studenta) Wywiad z Moniką Richardson ( Świat kobiety nr????, rozmawia Monika Gołąb) CZYTANIE B1/B2 W małym europejskim domku (wersja dla studenta) Wywiad z Moniką Richardson ( Świat kobiety nr????, rozmawia Monika Gołąb) Proszę przeczytać tekst, a następnie zrobić zadania: Dziennikarka.

Bardziej szczegółowo

Ankieta. Instrukcja i Pytania Ankiety dla młodzieży.

Ankieta. Instrukcja i Pytania Ankiety dla młodzieży. Ankieta Instrukcja i Pytania Ankiety dla młodzieży www.fundamentywiary.pl Pytania ankiety i instrukcje Informacje wstępne Wybierz datę przeprowadzenia ankiety w czasie typowego spotkania grupy młodzieżowej.

Bardziej szczegółowo

Polska na urlop oraz Polska Pełna Przygód to nasze wakacyjne propozycje dla Was

Polska na urlop oraz Polska Pełna Przygód to nasze wakacyjne propozycje dla Was Polska na urlop oraz Polska Pełna Przygód to nasze wakacyjne propozycje dla Was Nie tylko człowiek internetem żyje, miło mieć pod ręka ciekawą książkę. Od wydawnictwa Burda Książki otrzymaliśmy dwie ciekawe

Bardziej szczegółowo

- Dorota Szylak, II DST

- Dorota Szylak, II DST Jestem studentką Dwujęzykowych Studiów dla Tłumaczy i razem z moimi przyjaciółkami miałyśmy możliwość wyjazdu w ramach programu Erasmus do najstarszego miasta w Hiszpanii - Kadyksu. Wybór okazał się niezwykle

Bardziej szczegółowo

WYJAZD DO TURCJI W RAMACH PROJEKTU COMENIUS EURO VILLAGES

WYJAZD DO TURCJI W RAMACH PROJEKTU COMENIUS EURO VILLAGES WYJAZD DO TURCJI W RAMACH PROJEKTU COMENIUS EURO VILLAGES PONIEDZIAŁEK, 13.05 Wczesnym porankiem nasz grupa składająca się z czterech uczniów klasy trzeciej i dwóch opiekunów udała się na lotnisko w Balicach,

Bardziej szczegółowo

Wizyta w Gazecie Krakowskiej

Wizyta w Gazecie Krakowskiej Wizyta w Gazecie Krakowskiej fotoreportaż 15.04.2013 byliśmy w Gazecie Krakowskiej w Nowym Sączu. Dowiedzieliśmy, się jak ciężka i wymagająca jest praca dziennikarza. Opowiedzieli nam o tym pan Paweł Szeliga

Bardziej szczegółowo

i na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa III, pakiet 3, s. 1 KARTA:... Z KLASY:...

i na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa III, pakiet 3, s. 1 KARTA:... Z KLASY:... polonistyczna Ad@ i J@ś na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa III, pakiet, s. Nasze szkolne sprawy Przeczytajcie tekst opowiadania z podziałem na role. Zwróć uwagę na zachowanie bohaterów.

Bardziej szczegółowo

Każdy patron. to wzór do naśladowania. Takim wzorem była dla mnie. Pani Ania. Mądra, dobra. i zawsze wyrozumiała. W ciszy serca

Każdy patron. to wzór do naśladowania. Takim wzorem była dla mnie. Pani Ania. Mądra, dobra. i zawsze wyrozumiała. W ciszy serca Autor wiersza: Anna Sobotka PATRON Każdy patron to wzór do naśladowania. Takim wzorem była dla mnie Pani Ania. Mądra, dobra i zawsze wyrozumiała. W ciszy serca uszczęśliwić mnie umiała. Myśli moje do Niej

Bardziej szczegółowo

Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici

Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Drogi przyjaciół Pana Jezusa Księża Jezuici - Wydawnictwo WAM 1 Pan Jezus gromadzi

Bardziej szczegółowo

Jestem pewny, że Szymon i Jola. premię. (dostać) (ja) parasol, chyba będzie padać. (wziąć) Czy (ty).. mi pomalować mieszkanie?

Jestem pewny, że Szymon i Jola. premię. (dostać) (ja) parasol, chyba będzie padać. (wziąć) Czy (ty).. mi pomalować mieszkanie? CZAS PRZYSZŁY GRY 1. Gra ma na celu utrwalenie form i zastosowania czasu przyszłego niedokonanego i dokonanego. Może być przeprowadzona jako gra planszowa z kostką i pionkami, albo w formie losowania porozcinanych

Bardziej szczegółowo

BEZPIECZNY MALUCH NA DRODZE Grażyna Małkowska

BEZPIECZNY MALUCH NA DRODZE Grażyna Małkowska BEZPIECZNY MALUCH NA DRODZE Grażyna Małkowska spektakl edukacyjno-profilaktyczny dla najmłodszych. (Scenografia i liczba aktorów - zależne od wyobraźni i możliwości technicznych reżysera.) Uczeń A - Popatrz

Bardziej szczegółowo

Restauracja "Vabank" Restauracja "Vabank" Vabank. Restauracja, dom weselny i pokoje gościnne. [Oferuje] Usługi firm.

Restauracja Vabank Restauracja Vabank Vabank. Restauracja, dom weselny i pokoje gościnne. [Oferuje] Usługi firm. Restauracja "Vabank" [Oferuje] Usługi firm Restauracja "Vabank" Restauracja, dom weselny i pokoje gościnne. Vabank www.restauracja-vabank.pl tel. 32 777 20 03 ul. Wolności 448 41-806 Zabrze woj. śląskie

Bardziej szczegółowo

Piotr Elsner odebrał nagrody w Pałacu Prezydenckim

Piotr Elsner odebrał nagrody w Pałacu Prezydenckim Piotr Elsner odebrał nagrody w Pałacu Prezydenckim Piotr Elsner, uczeń Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Nowej Wsi Ełckiej, zajął trzecie miejsce w konkursie Mój Szkolny Kolega z Misji. Wczoraj, wspólnie

Bardziej szczegółowo

Erasmus Kiel. Ewelina Bartoszek IFE / Biomedical Engineering Politechnika Łódzka

Erasmus Kiel. Ewelina Bartoszek IFE / Biomedical Engineering Politechnika Łódzka Erasmus Kiel Ewelina Bartoszek IFE / Biomedical Engineering Politechnika Łódzka 1 Dlaczego warto wyjechad Doświadczenie: Wyjeżdżając na wymianę studencką uczymy się jak radzid sobie w innym świecie, zdobywamy

Bardziej szczegółowo

Jesper Juul. Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem

Jesper Juul. Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem Jesper Juul Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem Dzieci od najmłodszych lat należy wciągać w proces zastanawiania się nad różnymi decyzjami i zadawania sobie pytań w rodzaju: Czego chcę? Na co

Bardziej szczegółowo

Wycieczka do Gersheim

Wycieczka do Gersheim Wycieczka do Gersheim Na specjalne zaproszenie Pana Hansa Bollingera -dyrektora Gesamtschule Gersheim, prezesa Stowarzyszenia "Spotkania na Granicy" oraz Stowarzyszenia VEUBE - Spohns Haus, grupa siedmiu

Bardziej szczegółowo

Rozumiem, że prezentem dla pani miał być wspólny wyjazd, tak? Na to wychodzi. A zdarzały się takie wyjazdy?

Rozumiem, że prezentem dla pani miał być wspólny wyjazd, tak? Na to wychodzi. A zdarzały się takie wyjazdy? Praga Cieszyłam się jak dziecko. Po tylu latach Doczekałam się. Mój mąż spytał mnie: Jaki chcesz prezent na rocznicę?. Czy chce pani powiedzieć, że nigdy wcześniej? Jakby pan wiedział, przez pięćdziesiąt

Bardziej szczegółowo

Francja, Paryż - Wieża Montaparnasse, najbrzydszy budynek we Francji

Francja, Paryż - Wieża Montaparnasse, najbrzydszy budynek we Francji Wieża Montparnasse wieża i należące do niej centrum handlowe powstałe w latach 1969-1972, w centrum dzielnicy Montparnasse, na avenue du Maine 33 w Paryżu (dzisiejszy odpowiednik SkyTower we Wrocławiu.

Bardziej szczegółowo

Możesz miksować jak SAM chcesz!

Możesz miksować jak SAM chcesz! Podręcznik opracowano z uwzględnieniem standardów wymagań egzaminacyjnych Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego Możesz miksować jak SAM chcesz! Seria do nauki języka

Bardziej szczegółowo

Jak pomóc w rozwoju swojemu dziecku? I NIE POPEŁNIAĆ BŁĘDÓW WIĘKSZOŚCI RODZICÓW

Jak pomóc w rozwoju swojemu dziecku? I NIE POPEŁNIAĆ BŁĘDÓW WIĘKSZOŚCI RODZICÓW Jak pomóc w rozwoju swojemu dziecku? I NIE POPEŁNIAĆ BŁĘDÓW WIĘKSZOŚCI RODZICÓW im bardziej wyręczamy dzieci w rozwoju, tym bardziej zabieramy im możliwości uczenia się i doświadczania Nie odrabiaj za

Bardziej szczegółowo

Praktyki Erasmus+ w ENSAM Cluny we Francji STANISŁAW STEFANOWSKI

Praktyki Erasmus+ w ENSAM Cluny we Francji STANISŁAW STEFANOWSKI Praktyki Erasmus+ w ENSAM Cluny we Francji STANISŁAW STEFANOWSKI DOKTORANT NA WTD UP W POZNANIU École Nationale Supérieure d'arts et Métiers w Cluny École Nationale Supérieure d'arts et Métiers (ENSAM)

Bardziej szczegółowo

Tak prezentują się laurki i duży obrazek z życzeniami. Juz jesteśmy bardzo blisko.

Tak prezentują się laurki i duży obrazek z życzeniami. Juz jesteśmy bardzo blisko. Przygotowujemy laurki dla dzielnych strażaków. Starałyśmy się, by prace były ładne. Tak prezentują się laurki i duży obrazek z życzeniami. Juz jesteśmy bardzo blisko. 182 Jeszcze kilka kroków i będziemy

Bardziej szczegółowo

Wysoka jakość usług gwarancją zadowolenia użytkownika biblioteki

Wysoka jakość usług gwarancją zadowolenia użytkownika biblioteki Wysoka jakość usług gwarancją zadowolenia użytkownika biblioteki dr Sylwia Bielawska XI Forum Bibliotekarzy Dolnośląskich pn. Zrób sobie bibliotekę Wrocław, listopada r. O NIE, ZNÓW TO SAMO! plan wystąpienia

Bardziej szczegółowo