W numerze: Biuletyn elektroniczny Słupskiej Izby Przemysłowo-Handlowej realizowany w ramach Projektu KIGNET

Transkrypt

1 K A L E J D O S K O P G O S P O D A R C Z Y Biuletyn elektroniczny Słupskiej Izby Przemysłowo-Handlowej realizowany w ramach Projektu KIGNET NR 3 (18) marzec 2007 W numerze: AKTUALNOŚCI... 2 AKADEMIA PRZEDSIĘBIORCY... 5 Z DZIEJÓW SŁUPSKA... 7 NASI PRZEDSIĘBIORCY... 9 INFORMACJE O PRAWIE UNIJNYM ORAZ WYDARZENIACH W UE ISTOTNYCH DLA PRZEDSIĘBIORCÓW WIEŚCI GMINNE Z MIAST I REGIONU WIADOMOŚCI GOSPODARCZE KIGNET IZBOWY SYSTEM WSPARCIA KONKURENCYJNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW ZAPRASZAMY DO REKLAMY... 31

2 AKTUALNOŚCI Słupska Izba Przemysłowo Handlowa w kadencji Czas, jaki upłynął od r., czyli od obrad Sprawozdawczo Wyborczego Walnego Zgromadzenia Członków SIPH, na którym wybrano obecny Zarząd był okresem instensywnej pracy słupskiej Izby. Działaniom tym przyświecał cel: jak lepiej sprostać oczekiwaniom i potrzebom przedsiebiorców. Był to jednocześnie czas ważnych przemian społeczno gospodarczych, funkcjonowania szeregu nowych aktów prawnych regulujących działalność przedsiębiorców, a przede wszystkim początek obecności Polski w strukturze Unii Europejskiej. Jest zatem rzeczą oczywistą, iż w tym przełomowym czasie działalność Zarządu SIPH ukierunkowana była w pierwszej kolejności na przygotowanie przedsiębiorców do funkcjonowania na jednolitym rynku europejskim. Szereg szkoleń, seminariów i spotkań informacyjnych dla firm poświęconych było w szczególności prawnym aspektom funkcjonowania w tej nowej rzeczywistości gospodarczej. W tym miejscu warto podkreślić fakt, iż nasza Izba została powołana przez przedsiębiorców i dla przedsiębiorców, jako skuteczny instrument reprezentowania ich interesów w kontaktach z instytucjami państwowymi i samorządami oraz urzędami. Aktualnie zrzeszamy blisko 100 podmiotów gospodarczych działających na terenie województwa pomorskiego głównie w powiecie słupskim, ale również w bytowskim, lęborskim i człuchowskim. Firmy będące członkami SIPH reprezentują różne branże i specjalności (budownictwo oraz usługi budowlane; produkcja okien; produkcja metalowa; ciepłownictwo i wentylacja; energetyka; produkcja mebli; branża motoryzacyjna; produkcja opakowań; tworzywa sztuczne; branża sanitarna; przetwórstwo ryb; branża turystyczna i hotelarska; usługi kosultingowe, prawne oraz szkoleniowe; branża poligraficzna i wydawnicza; usługi bankowe i finansowe; komputery, Internet). W trakcie trwania obecnej kadencji odbyło się 7 Walnych Zgromadzeń Członków SIPH, na których dokonywano podsumowania działalności Zarządu, zmian Statutu, a także uzupełniono skład Zarządu w związku z rezygnacją trzech członków z przyczyn zawodowych i losowych. W okresie tym Zarząd odbył 53 posiedzenia podejmując 95 uchwał. Uchwały dotyczyły nie tylko spraw członkowskich, ale m.in. rozwoju przedsiębiorczości i zwalczania bezrobocia w regionie słupskim, zmian struktury drogowej w mieście Słupsk i innych ważnych dla rozwoju gospodarczego. Do istotnych osiągnięć słupskiego samorządu gospodarczego należy bez wątpienia wykreowanie wizerunku SIPH jako organizacji coraz bardziej rozpoznawalnej nie tylko w naszym regionie, ale również na terenie kraju i poza jego granicami. Dzięki temu środowisko biznesowe jest postrzegane jako dynamiczne i aktywne. W tym miejscu warto odnotować, że nasza Izba stała się wyróżniającym członkiem Krajowej Izby Gospodarczej. Nasi przedstawiciele obecni są w organach KIG, a osiągnięcia Izby i słupskich przedsiębiorców promowane są w internetowym portalu KIG. Wielkie znaczenie ma fakt zaangażowania się SIPH w prace Sejmiku Gospodarczego Województwa Pomorskiego. Chodzi o to, by interesy słupskich przedsiębiorców były skutecznie reprezentowane wobec władz wojewódzkich, szczególnie na tle Trójmiasta. Dla realizacji tego celu udało się zorganizować w Słupsku posiedzenie Sejmiku, w którym uczestniczył Marszałek Województwa Pomorskiego. Posiedzenie Sejmiku Gospodarczego Województwa Pomorskiego w Słupsku Nasza Izba była również jednym z inicjatorów i organizatorów I Pomorskiej Konferencji Przedsiębiorców, poświęconej problemowi wizerunku przedsiębiorcy i jego społecznego odbioru, która zgromadziła grono przedstawicieli lokalnego, jak i krajowego życia gospodarczego oraz świata 2

3 nauki. I Pomorska Konferencja Przedsiębiorców Konferencja Prasowa Sporo korzyści płynie z naszych kontaktów zagranicznych, stale podtrzymywanych i umacnianych zwłaszcza z polskimi i obcymi placówkami dyplomatycznymi oraz zagranicznymi izbami gospodarczymi. Dzięki nim otrzymujemy szereg ważnych informacji, możemy efektywniej poszukiwać partnerów handlowych i dostarczać naszym członkom wiadomości o potencjalnych kontrahentach. Są to tylko niektóre przykłady inicjatyw służących upowszechnianiu wizerunku SIPH, a tym samym zwiększaniu jej prestiżu i znaczenia. Trzeba również wspomnieć o rosnącej popularności naszej strony internetowej, która od swego powstania w marcu 2004 roku zanotowała już ponad odwiedzin. Towarzyszy jej wydanie katalogu firm członkowskich w czterech wersjach językowych, oraz ukazywanie się raz w miesiącu Kalejdoskopu Gospodarczego - elektronicznego biuletynu informacyjnopromocyjnego Izby. Na łamach tego wydawnictwa przekazujemy wiedzę o gospodarce w naszym regionie, prezentujemy firmy, a także publikowane są informacje dot. inwestycji oraz porady prawne i szkoleniowe dla przedsiębiorców. Nasza inicjatywa spotkała się dużym zainteresowaniem ze strony odbiorców, do których zaliczają się organizacje zarówno krajowe jak i zagraniczne. Mając na uwadze zagranicznych partnerów od 1 stycznia br. biuletyn wydawany jest również w wersji angielskiej. Pragnąc zintensyfikować nasze działania w czasie obecnej kadencji podpisalismy szereg porozumień m.in. z: Izbą Celną w Gdyni, Wyższą Szkołą Biznesu Wiejskiego w Warcinie, Radą Regionalną Federacji Stowarzyszeń Naukowo - Technicznych Naczelnej Organizacji Technicznej w Słupsku czy też z Wyższą Hanzeatycka Szkołą Zarządzania w Słupsku. Funkcjonowanie Izby to jednak także, a może przede wszystkim, szereg codzinnych działań i czynności na rzecz naszych członków. To liczne interwencje w ich imieniu w różnych instytucjach i urzędach, to pomoc informacyjno doradcza w sprawach związanych z ubieganiem się o unijne fundusze strukturalne przeznaczone dla przedsiębiorców, czy też codzienne przekazywanie pocztą elektroniczną przez Biuro Izby dziesiątek informacji takich jak projekty ważnych aktów prawnych, oferty szkoleniowe, oferty kooperacyjne i handlowe itd. Trzeba zaznaczyć, ze wiekszość z nich firmy uzyskac mogą tylko dzięki członkostwu w Izbie. Ważny obszar naszej działalności stanowiła aktywność szkoleniowa dla naszych członków we współpracy z wyspecjalizowanymi instytucjami. Dotyczyły one praktycznej wiedzy z zakresu nowych uregulowań prawnych. W okresie sprawozdawczym uczestniczyło w nich około 840 przedsiębiorców i ich pracowników. Od 8 lipca 2005 r. SIPH uczestniczy w ogólnokrajowym projekcie KIGNET Izbowy system wsparcia konkurencyjności polskich przedsiebiorstw, który jest współfinansowany z środków Unii Europejskiej. Dzięki temu zwiększyły się nasze możliwości szkoleniowe i doradcze dla sektora MSP i co nie jest bez znaczenia zwiększyła i wzmocniła się baza materialna biura Izby. Przedstawione tu pokrótce sprawy podejmowane w mijającej kadencji pozwoliły nam stać się reprezentantem interesów zrzeszonych w naszej Izbie przedsiębiorców i naturalym sojusznikiem ich działalność. Dzieki temu dziś każdy członek SIPH jest w istocie członkiem ekskluzywnego grona, które łączy izbowa solidarność i które tworzymy wzajemnie wspierające się i broniące swoich interesów środowisko. Jak powstała nasza Izba Słupska Izba Przemysłowo-Handlowa powstała 31 maja 1993 roku, stając się kontynuatorką przedwojennej tradycji słupskiego samorządu gospodarczego. Od samego początku swego istnienia SIPH jest członkiem Krajowej Izby Gospodarczej, ogólnopolskiej organizacji zrzeszającej izby regionalne i branżowe. Powstaniu SIPH przyświęcał cel zintegrowania słupskich środowisk gospodarczych, aby samodzielnie mogły walczyć o swoje interesy i wypowiadać się w sprawach istotnych dla przedsiębiorców regionu słupskiego. Pomysłodawcą powołania Słupskiej Izby Przemysłowo-Handlowej był Stanisław Staniuk, nieżyjący 3

4 już nestor słupskich rzemieślników, pierwszy Prezes Izby, a później jej Prezes Honorowy. Obok niego wśród założycieli SIPH znaleźli się: Jan Bilko, Maciej Kobyliński, Mirosław Bulera, Eugeniusz Helski, Władysław Klimkowicz, Michał Korganowski, Jerzy Safader, Władysław Staniuk, Antoni Szreder, Jerzy Targowski, i Sylwester Wojewódzki. Wieloletnim następcą Stanisława Staniuka na stanowisku Prezesa Izby był Maciej Kobyliński - obecnie Prezydent Miasta Słupska i Honorowy Prezes SIPH. Wystawa gospodarcza zorganizowana w ramach Słupskich Dni Gospodarki 2006 Spotkanie przedsiębiorców z doradcą wicepremiera Republiki Iraku Konferencja w Kielcach W dniach lutego br. Świętokrzyska Agencja Rozwoju Regionu przy udziale Ministerstwa Gospodarki oraz Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych zorganizowała ogólnopolską konferencję nt. INWESTYCJE ZAGRANICZNE W SAMORZĄDACH WSPARCIE DLA INNOWACYJNYCH INWESTYCJI ORAZ STRATEGIA PROMOCJI GOSPODARCZEJ REGIONÓW. Na wstępie pragnę podkreślić pełen profesjonalizm organizatorów i duże zainteresowanie uczestników. Na program konferencji złożyły się wystąpienia: Pana Krzysztofa Partyka Głównego Specjalisty Departamentu Rozwoju Gospodarki w Ministerstwie Gospodarki, który zaprezentował dokument OECD nt. PodstawyPolityki na rzecz Inwestycji Pana Zdzisława Wojtasika Pełnomocnika Zarządu i Członka Rady Dyrektorów Polish American Chamber of Commerence Chicago, który wygłosił referat nt. Promocja regionalnych ofert inwestycyjnych na terenie Ameryki Pani Grażyny Sićko Wiceprezes Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, która nakreśliła problem dot. Wspierania i rozwoju atrakcyjności inwestycyjnej regionów; drugą część kontynuowała Pani Magdalena Pieńkowska Zastępca Dyrektora Departamentu Rozwoju Gospodarki w Ministerstwie Gospodarki, która przedstawiła także Strategię promocji gospodarki polskiej w latach Pani Mileny Jóźwik Krakowiak- Głównego Specjalisty Departamentu Rozwoju Gospodarki w Ministerstwie Gospodarki, która przedstawiła założenia Programu Operacyjnego- Innowacyjna Gospodarka- wsparcie dla innowacyjnych inwestycji w samorządach. Polska gospodarka na rynku międzynarodowym Podczas konferencji uczestnicy mieli przyjemność wysłuchania wystąpienia Pana Ministra Przemysława Gosiewskiego, który omówił m.in. sprawę zaangażowania Rządu w rozwój gospodarczy, a także perspektywiczne plany działań na rzecz rozwoju kraju. Myślę, że wyrażoną przeze mnie opinię dot. szkolenia popierają również pozostali uczestnicy. Jednocześnie chciałbym złożyć na ręce organizatorów podziękowania za stworzenie wyjątkowej atmosfery, zapewnienie uczestnikom komfortowych warunków, a przede wszystkim za doskonałe merytoryczne przekazanie bezcennej dla nas wiedzy i wszelkich informacji. Zdzisław Andrzej Walo Dyrektor Izby 4

5 AKADEMIA PRZEDSIĘBIORCY BYĆ DOBRYM SZEFEM CZYLI KILKA SŁÓW O PRZYWÓDZTWIE W historii ludzkości mieliśmy do czynienia z wieloma fenomenami przywództwa. Warto więc sięgnąć do sprawdzonych wzorców postępowania by wypracować własny styl najlepiej odpowiadający predyspozycjom menedżera i sytuacji, w jakiej się znajduje. Może to być stosowana przez Temistoklesa zasada motywowania przez zasadę równości. Motywacja przez właściwe nastawienie ( Nigdy się nie poddam ) reprezentowana przez Aleksandra Wielkiego świecenie przykładem, poznanie wartości i ideałów pracowników, zwracanie bacznej uwagi na panującą wśród nich atmosferę, danie im powodu do dumy, zachęcanie, danie szansy aby spełniały się marzenia podwładnych. Innym przykładem są demonstracje (przykłady dawane podwładnym) przez Hannibala czyny przekonują bardziej niż słowa, przewaga moralna (np. ukazanie konkurencji jako działającej w nieetyczny sposób), wykorzystanie żądzy zysku, uznanie i ciągłe przypominanie pracownikom o ich sukcesach, zacieśnianie więzi osobistych z podwładnymi, bycie pewnym swoich decyzji (przekazywane jako niepewne nie będą z zaangażowaniem odbierane przez innych), dotrzymywanie wszystkich obietnic, możliwość dokonania przez pracowników wyboru utwierdzająca ich w przekonaniu, że decyzja pochodzi od nich samych. Papież Juliusz II zwracał uwagę na następujące warunki niezbędne do osiągnięcia najwyższych celów: zadanie, z którym pracownik się w pełni (świadomie) identyfikuje, które uważa za wyzwanie, z którego się cieszy, o którym wie, że mu sprosta, przy którym się uczy, dla którego może wykorzystać wszystkie swoje możliwości. Cesarzowa i Królowa Maria Teresa, zaczynała zawsze od dokładnego poznania plusów i minusów zaistniałej sytuacji. Doskonaliła panowanie nad swymi myślami i uczuciami. Koncentrowała się przede wszystkim nad mocnymi stronami swoich pracowników, akceptowała tych, którzy mieli odmienne poglądy. Starała się omawiać nowe trudne wyzwania tylko w przychylnej atmosferze. Przykładała dużą uwagę do tego, by współpracownicy byli zaangażowani w podejmowanie decyzji, ale decyzje podejmowała sama. Król Prus Fryderyk Wielki stosował przede wszystkim osobisty styl zarządzania bezpośredni kontakt z wszystkimi podwładnymi, także z tymi na szeregowych stanowiskach. Zawsze postępował według przyjętych przez siebie zasad moralnych i pilnował ich przestrzegania (autorytet moralny). Troszczył się o pozytywną atmosferę towarzyszącą podejmowaniu ważnych i trudnych zadań. Nie ukrywał trudności, przypominając jednocześnie o poprzednich sukcesach zarówno zespołowych, jak i indywidualnych. Ufał podwładnym i dawał temu wyraz. Admirał Nelson z kolei uważał za najważniejsze konsekwentne spełnianie swoich najskrytszych marzeń, przy jednoczesnym dawaniu pracownikom szansy na odniesienie sukcesu. Wykazywał się odwagą, dbał przy tym, by po jego stronie byli wszyscy podwładni. Był gotów zapłacić najwyższą cenę za swą kierowniczą rolę. Pozwalał pracownikom wziąć udział w podejmowaniu decyzji i okazywał im osobista troskę. 1 Chang Yü: Ludzie traktowani z łagodnością, sprawiedliwością, prawością będą jednomyślni i z ochotą spełnią polecenia dowódców. Ignorancja w problemach dowodzenia niszczy atmosferę odpowiedzialności. Metoda awansowania ludzi polega na tym, aby odpowiednio umieścić rozsądnych i głupców, mądrych i odważnych. Należy przydzielić im zadania tam, gdzie będą mogli się z nich wywiązać. Nie należy angażować ludzi do działań, do których się nie nadają. Dobieraj ich odpowiednio do ich zdolności i możliwości wykonania powierzonych zadań. 2 Sięgnąć możemy także do opracowanego przez amerykańskie Ministerstwo Pracy wzoru idealnego szefa opracowanego na podstawie badań oczekiwań pracowników, zgodnie z którym winien on cechować się następującymi właściwościami 3 : 1) Być lojalnym, inspirować i kontaktować się z pracownikami. 1 H. Ch. Altmann, Strategie sukcesu, Business Press, Warszawa Sun Tzu, Sztuka wojny, Wydawnictwo Przedświt, Warszawa 1994, str. 14, 41, L. H. Haber, Management. Zarys zarządzania małą firmą, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków 1995, za: W. F. Glueck, Business Policy Management, Nowy Jork 1990 s

6 2) Być twórczym, optować za innowacjami, zachęcać do tego pracowników. 3) Interesować się blisko kwalifikacjami ludzi i pomagać przy ich podnoszeniu. 4) Systematycznie sprawdzać, czy pracownicy wykonują polecenia. 5) Starać się zrozumieć ich intencje i decyzje. 6) Stawiać potrzeby pracowników ponad swoje własne. 7) Umieć decydować i wybierać szybko najwłaściwszy wariant bez jałowych dyskusji i pytania wszystkich o zdanie. 8) Słuchać, co mówią pracownicy nie lekceważyć ich sądów i sugestii. 9) Skłaniać ludzi do maksymalnego wysiłku, ale bez przesadnych nacisków. 10) Interesować się osobistymi problemami pracowników, na pierwszym jednak miejscu stawiając pracę. 11) Być reformowalnym, elastycznym, iść z duchem czasu. 12) Zabiegać o szacunek podwładnych, bo szef bez autorytetu to żaden szef. Marcin Musiałek Wyższa Hanzeatycka Szkoła Zarządzania w Słupsku Literatura: 1. Altmann H. Ch., Strategie sukcesu, Business Press, Warszawa Gluck W. F., Business Policy Management, Nowy Jork Haber L. H., Management. Zarys zarządzania małą firmą, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków Sun Tzu, Sztuka wojny, Wydawnictwo Przedświt, Warszawa

7 Z DZIEJÓW SŁUPSKA Słupskie Metro W początkach 2003 roku budynek mieszczący najpopularniejszą słupską restaurację Metro obchodził jubileusz stulecia. Warto więc poznać jego dzieje. Najpierw przyjrzyjmy się okolicy Nowej Bramy na początku XX w. Po obu stronach średniowiecznej bramy miejskiej jeszcze rozciągały się wówczas mury miejskie. Kiedy zamknięte nimi miasto nie mogło się dalej rozwijać, zainteresowanie dawnych Słupszczan przeniosło się na przedmieścia. Kiedy stanął nowy ratusz, atrakcyjne stały się sąsiadujące z nim tereny na ul. Ringstrasse (ul. Pierścieniowa, dzisiejsza Anny Łajming). Stał tu wtedy duży ryglowy magazyn należący do kupca Emila Wagnera, niewielkie budynki rzemieślników oraz szopy miejskiej straży pożarnej. W 1901 r. handlujący alkoholami i towarami kolonialnymi Emil Wagner dostał od policji budowlanej polecenie rozbiórki magazynu, bowiem szpecił otoczenie pięknego ratusza. Na jego miejscu kupiec postanowił wznieść obiekt handlowo-mieszkalny. Pierwszy projekt budynku stworzył Wilhelm Ruth, ale piękny dom z wieloma wykuszami nie został zrealizowany. W trakcie budowy Emil Wagner zmienił plany i wydzierżawił ją bardzo bogatemu i niezwykle przedsiębiorczemu kupcowi - Robertowi Landtowi, który wsławił się w Słupsku tym, że chciał kupić w 1900 r. budynek osiemnastowiecznego ratusza (stojący na dzisiejszym Starym Rynku), ale z powodu bojkotu drobnych kupców nie dokonał transakcji. W 1902 r. Robert Landt zlecił najbardziej znanemu słupskiemu architektowi, Eduardowi Kochowi, zmianę projektu domu towarowego przy ówczesnej Ringstrasse. Pan R Landt, urodzony w 1865 roku na Rugii, był człowiekiem przedsiębiorczym. W 1894 roku otworzył roku sklep tekstylny w kamienicy w Rynku pod nr - em 4. Wspomniany budynek ocalał, istnieje do dziś i mieści (o ile się nie mylę, i o ile numeracja budynków nie uległa zmianie) naszą zasłużoną Księgarnię Staromiejską. W chwili otwarcia firma zatrudniała dwanaście osób personelu. Pan Landt hołdował żelaznej zasadzie: oferował dobre towary po umiarkowanych, stałych cenach, bez zwykłego w tamtych czasach targowania się. Przynosiło mu to zrazu straty, bo kupującym ciężko było przyzwyczaić się do stałych cen: aż trzy czwarte klientów opuszczało sklep pana Landta, nie dokonawszy żadnych zakupów! Stopniowo jednak pan Landt zaczął wychodzić na swoje. Latem sklep otwierano o siódmej rano, a zamykano wieczorem w zależności od nastroju pryncypała (zwykle o 21.30). Przerwa obiadowa trwała pół godziny, śniadania zaś i podwieczorki spożywano na miejscu. Na przełomie wieków zajmowane pomieszczenia stały się dla szybko rozwijającej się firmy za ciasne. Pan Landt usiłował zrazu wynająć od miasta stary Ratusz, opuszczony przez władze w 1901 roku, z zamiarem jego przebudowy na dom towarowy. Plan obrotnego kupca, zamierzającego stworzyć coś w rodzaju praszczura dzisiejszych hipermarketów spalił na panewce, bowiem kupiectwo zgłosiło sprzeciw do Magistratu i Rady Miejskiej, twierdząc iż realizacja tego planu doprowadzi ich interesy do ruiny. W marcu 1903 roku pan Landt otworzył nowy sklep, nazwany Domem Towarowym przy Nowej Bramie. Kupcy i klientela przyjęli decyzję pana Landta z rezerwą, bo była to emigracja z bardzo dobrej okolicy Rynku. Ten jednak dobrze wiedział, czego chce, bowiem na uwagi kolegów po fachu i klienteli odpowiadał nieodmiennie: A choćbym nawet wyniósł się do Kublitz (Kobylnicy), to i tak wyjdę na swoje! Początkowo pan Landt wynajmował siedzibę swego sklepu za 10,000 marek rocznie, później zaś nabył budynek na własność. Już na pierwszy rzut oka gmach sprawiał wrażenie najnowocześniejszego w swoim rodzaju na całym Pomorzu. Klientela magazynu powiększyła się: do drobnych i średnio zamożnych klientów, których zakład miał jeszcze w Rynku, doszli bogatsi kupujący ze Stolpu i takich miast, jak Schlawe, Rügenwalde, Bütow, Laueni Rummelsburg (dziś to odpowiednio Sławno, Darłowo, Bytów, Lębork i Miastko). Wkrótce sklep zasłynął wśród całego okolicznego ziemiaństwa. 15 stycznia 1903 r. zakończono budowę Kaufhaus am Neuen Tor (Domu Handlowego przy Nowej Bramie), a w 1905 r. przedsiębiorca odkupił budynek od Wagnera. Dom towarowy Landta był przedsięwzięciem przynoszącym wysokie zyski. Dość zauważyć, że kupiec zatrudniał sto osób personelu! Zachęcony sukcesami, chciał powiększyć 7

8 istniejący budynek w 1910 r., przez dodanie jeszcze jednego piętra, ale zamiaru nie zrealizował, bowiem znowu zaprotestowali słupscy kupcy, obawiający się rosnącego w siłę konkurenta. Rozczarowany Landt postanowił zaniechać dalszej działalności i wszystkie swoje inwestycje odstąpił szwagrowi, Gustavowi Zeeckowi. W maju 1911 roku nowy właściciel podjął decyzję o zmianie przeznaczenia istniejącego obiektu, bowiem już otworzył najnowocześniejszy wówczas na Pomorzu dom towarowy (po drugiej stronie Nowej Bramy). Los zrządził, że po raz drugi w dziejach tego budynku o jego wyglądzie i funkcjach nie decydował właściciel. Elegancki lokal Cafe Reinhardt otworzył (w budynku należącym do Gustawa Zeecka) Walter Reinhardt w czerwcu 1912 r. Kolejne przebudowy dotykały budynek w latach 1921, 1927, W 1937 r. po jednym z remontów pojawił się szyld Reinhardt-Bar-Cabaret. Aż do wybuchu wojny lokal był elitarny. Wojna obeszła się z nim łaskawie nie uległ zniszczeniu. Kiedy w 1945 r. do Słupska zawitali pierwsi osadnicy polscy, ich radość z zakończenia wojennego koszmaru była tak ogromna, że szybko chcieli zrekompensować sobie stracone lata. 84 lokale gastronomiczne, jakie działały w Słupsku w 1946 r., cieszyły się wielką popularnością. Większość należała do przedwojennych restauratorów. Bristol (bo taka była pierwsza, powojenna nazwa dzisiejszego Metra ) przy ówczesnej ul. Spółdzielców prowadzili dwaj warszawiacy, panowie: Rogowski i Ossowski. Luksusowy lokal był miejscem towarzyskich spotkań przedwojennej inteligencji ze Lwowa, z Wilna, Warszawy, Łodzi. Przy małej kawie, kieliszeczku gorzałki i szachach cieszyli się nowi Słupszczanie, że los pozwolił im zacząć nowe życie na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Restauracja Bristol zmieniała właścicieli i nazwy. Znana była jako Continental, Piekiełko Lwowskie, Kasyno Oficerskie. W latach pięćdziesiątych los prywatnej gastronomii był przesądzony; kasyno najpierw uspółdzielczono. We wrześniu 1951 r. gastronomią słupską zaczęły władać Państwowe Zakłady Gastronomiczne, które miały doprowadzić do umasowienia żywienia zbiorowego. Później, na przełomie lat 1952 i 1953, ówczesny kierownik lokalu p. Dembiński stał się ojcem chrzestnym jego nowej nazwy: Metro, która miała wszem i wobec głosić, iż w stolicy Polski powstanie kolej podziemna. Nazwa została zaakceptowana i służy lokalowi po dziś dzień. Miało Metro swoją wielką, powojenną legendę. Był nią mistrz Jan Czarnecki, człowiek, który przez kilkadziesiąt lat był w Słupsku wyrocznią w sprawach kulinarnych. Jego wychowankowie zbudowali w latach 70. potęgę słupskiej gastronomii. Talenty ich nigdy by się nie ujawniły, gdyby na ich drodze nie stanął kolejny nieprzeciętny menedżer pan Tadeusz Szołdra. O golonkach w kapuście, pasztecikach filipowskich, giczkach baranich w sosie cebulowym opowiadają wszyscy kucharze, którym dane było terminować u mistrza Czarneckiego. Lata wielkiej prosperity słupskiej gastronomii przeminęły, mieszkańcy przestali bywać w lokalach. W 1979 r. przeprowadzono pierwszy po wojnie remont kapitalny Metra. Trwał do 1983 r. i zniszczył wszystko, co zostało po przedwojennych tradycjach. Kolejne zmiany zaszły na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku, gdy właściciel lokalu słupski PSS wydzierżawił lokal dwóm gastronomikom. Na parterze zagościła restauracja chińska Pod Smokiem, na piętrze pozostała restauracja Metro. To ona nawiązuje dziś do tradycji kuchni słupskiej z lat 70. Jej kierownik Władysław Piotrowicz, który związany jest z tym lokalem od 1962 r. postanowił przywrócić jego wnętrzu klimat z lat dwudziestych. W 1995 r. do Metra znowu wkroczyli budowlańcy. Kiedy zaproszono gości na bal sylwestrowy, znaleźli się w lokalu bliźniaczo podobnym do przedwojennej "Cafe Reinhardt". Tak więc historia lokalu zatoczyła jakby koło. P. Władysław Piotrowicz obecny kierownik lokalu twierdzi, że: Kilkadziesiąt lat w dziejach gastronomii, to cała epoka Inny smak ma ryba przechowana w lodzie, a inny w lodówce. Inny smak ma potrawa gotowana na drewnie, inny na węglu, a jeszcze inny na kuchni elektrycznej. Zmienił się smak przypraw i produktów stosowanych w gastronomii, zmieniły się technologie. Kiedy przed stu laty Robert Landt otwierał podwoje domu towarowego przy Nowej Bramie marzył o tłumach klientów, zostawiających tu swoje pieniądze. Choć czasy się zmieniły te marzenia nadal krążą w murach wiekowego jubilata. Chcecie je Państwo zobaczyć? Zapraszamy i życzymy smacznego! Opracowali: Wł. Piotrowicz i W.M. Wachniewski 8

9 NASI PRZEDSIĘBIORCY oknatrio Kilka słów o nas Budujesz nowy dom, remontujesz zabytkową kamienicę, czy wymieniasz stare okna w swoim mieszkaniu? Myśl o zakupie nowych okien kojarzy Ci się z pasmem niekończących się wizyt w firmie, pomiarów, stratą czasu. W rzeczywistości TWÓJ OKIENNY PROBLEM firma TRIO rozwiąże kompleksowo. Nowoczesna technika okienna firmy TRIO zapewnia idealną ochronę termiczną; sprawdza się w każdych warunkach klimatycznych. Proponujemy Państwu profile w systemie 3-, 4-, 5-, 6-komorowym. Pragniemy przedstawić państwu naszą ofertę na unikalny na naszym rynku program profili lakierowanych. Dysponujemy bogatą paletą barw co stwarza nowe nieograniczone możliowści w projektowaniu elewacji i aranżacji wnętrz w obiektach mieszkalnych, handlowo usługowych i użyteczności publicznej. Dzięki bogatej ofercie możemy realizować nawet najbardziej śmiałe pomysły. Naszym dużym atutem są krótkie terminy realizacji zamówień, przy wyjątkowo atrakcyjnej cenie. Na nasze okna otrzymasz 5 lat gwarancji. IDEAL INTERTEC komorowy. System o szerokości 80 mm, Z uszczelnieniem Wewnętrznym. Pozostałe profile IDEAL IDEAL INTERTEC komorowy. 70 mm, z uszczelnieniem zewnetrznym. IDEAL INTERTEC komorowy. System o szerokości 60 mm, z uszczelnieniem zewnętrznym Słupsk tel ul. Sygietyńskiego 1 faks

10 INFORMACJE O PRAWIE UNIJNYM ORAZ WYDARZENIACH W UE ISTOTNYCH DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Wpływ emigracji zarobkowej na gospodarkę marzec 2007 Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej otworzyło przed Polakami niektóre rynki pracy państw UE-15, a w perspektywie do 2011 roku należy oczekiwać całkowitej liberalizacji dostępu do rynków pracy wszystkich państw UE-15. W efekcie mamy do czynienia ze zjawiskiem relatywnie silnego odpływu siły roboczej, którego czas trwania można szacować na przynajmniej dekadę. W tych warunkach należy liczyć się zarówno z krótkookresowymi (przejściowymi), jak i długookresowymi skutkami ekonomicznymi tego zjawiska, o których mowa w Analizie wpływu emigracji zarobkowej na gospodarkę Polski. Generalnie zakłada się, iż głównym beneficjentem migracji jest jej uczestnik, natomiast korzyści (względnie straty) dla krajów wysyłających i przyjmujących migrantów są przedmiotem kontrowersji w literaturze fachowej. Główną nie podlegającą dyskusji korzyścią migracji jest spadek bezrobocia. Zidentyfikowane dla Polski zagrożenia związane z szokiem migracyjnym wskazują na ryzyko spadku długookresowego tempa wzrostu PKB, drenażu umiejętności, młodzieży i redukcji kapitału ludzkiego, pogorszenia struktury demograficznej społeczeństwa, wzrostu presji inflacyjnej, spadku rentowności eksportu, spadku, w dłuższym horyzoncie, atrakcyjności kraju jako miejsca inwestycji zagranicznych. Podkreślenia wymaga, iż ponieważ z Polski (i innych nowych państw członkowskich) do pracy za granicą wyjeżdżają zasadniczo ludzie młodzi, zjawisko migracji w powiązaniu z negatywnymi trendami demograficznymi, przyczynia się do pogorszenia struktury demograficznej populacji Polski ograniczając perspektywy rozwoju gospodarczego i zaostrzając niektóre problemy związane ze zjawiskiem starzejących się społeczeństw (finanse publiczne, rynek pracy, polityka społeczna). Wątpliwe są w tej sytuacji korzyści migracji związane z ułatwieniem kontaktów biznesowych i doświadczeniami zawodowymi migrantów, które mogliby dyskontować po powrocie do kraju. Perspektywa konwergencji gospodarczej, w tym w wymiarze dochodowym, oraz tendencje demograficzne (proces zmniejszenia liczebności i starzenia się populacji) będą czynnikami ograniczającymi "wypychanie" pracowników polskich za granicę i "przyciągającymi" ich z powrotem do kraju i jednocześnie poprawiającymi atrakcyjność Polski dla imigrantów z uboższych krajów ościennych oraz rozwijających się krajów Azji. Jednocześnie zachodzi potrzeba realizowania aktywnej polityki imigracyjnej ukierunkowanej na zaspokajanie niedoborów podaży w niektórych sektorach i zawodach oraz opanowanie nielegalnej imigracji do Polski, tak by z jednej strony skłaniać imigrantów z Europy Wschodniej i Azji do wychodzenia z szarej strefy, a z drugiej stworzyć system zachęt dla imigracji do Polski talentów, pracowników z zawodów deficytowych oraz pracowników o specyficznych i wysokich kwalifikacjach z krajów o niższym poziomie rozwoju gospodarczego, zwłaszcza Ukrainy i Białorusi. Umożliwiłoby to: unormowanie sytuacji osób zatrudnionych w szarej strefie, zwiększenie ich kontrybucji do zatrudnienia, PKB i budżetu państwa, elastyczne reagowanie na pojawiające lub pogłębiające się niedobory pracowników różnych zawodów, np. w sektorze budowlanym czy medycznym, poprawę pozycję Polski w międzynarodowej konkurencji o pracowników naukowych i wysoko wykwalifikowanych ekspertów, zwłaszcza w kontekście tendencji do emigracji netto tej kategorii osób z Polski. Źródło: Paszport do eksportu Dzięki działaniu Paszport do eksportu ponad 90 mln euro w latach może zostać przeznaczone na wsparcie ok. tysiąca początkujących ale perspektywicznych firm eksportowych. Działanie jest 10

11 częścią Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Za jego prawidłową realizację będzie odpowiedzialne Ministerstwo Gospodarki. Wzorowany na brytyjskich doświadczeniach Paszport do eksportu skierowany jest do przedsiębiorstw posiadających niewielkie doświadczenie w zakresie handlu zagranicznego. Kandydujące do programu firmy powinny jednak charakteryzować się potencjałem eksportowym. Celem instrumentu jest stworzenie skutecznych firm eksportowych oraz wsparcie promocji innowacyjnych towarów i usług. Wsparcie będzie udzielane w oparciu o zasadę de minimis tzn. do kwoty 82 tys. zł, maksymalnie do 60 proc. wydatków kwalifikowanych. W ramach Paszportu przedsiębiorca będzie mógł skorzystać z pakietu obejmującego: 30 godz. bezpłatnego konsultingu z zakresu planowania rozwoju eksportu dla firmy oraz co najmniej 3 instrumenty spośród następujących: - szkolenia z dostępnych form wspierania eksportu, zagadnień finansowoubezpieczeniowych (np. ubezpieczenia kredytów eksportowych) i warunków prawnych w kraju docelowym, - badania rynków zagranicznych pod kątem rozwoju działalności eksportowej, - udział w targach i misjach zagranicznych, - wyszukiwanie partnerów handlowych na rynkach docelowych, - przygotowanie ofert handlowych i materiałów promocyjnych, - uzyskanie certyfikatów zgodności oraz świadectw dopuszczalności do obrotu (atesty, badania weterynaryjne, patenty). Ministerstwo Gospodarki zakłada, że procedura aplikacyjna będzie przebiegać w trzech etapach. Po wypełnieniu i przesłaniu formularza zgłoszeniowego, firma zostanie poinformowana o spełnieniu wstępnych kryteriów. Przedsiębiorców, którzy przejdą pierwszy etap, czeka wizyta przedstawicieli instytucji dokonującej selekcji firm do programu. Analizę przeprowadza bezpłatnie doradca i wykorzystuje ją w celu określenia słabych stron działalności przedsiębiorstwa, którymi należy się zająć, aby zakład mógł stać się odnoszącym sukcesy eksporterem. Następnie, f irmy zakwalifikowane do programu wybierają 3 z 6 instrumentów. Ostatnim etapem jest złożenie wniosku o dofinansowanie i jego zatwierdzenie przez zespół ekspertów. Cała procedura ma trwać maksymalnie 90 dni. Paszport różni się tym od dotychczasowych programów wspierania eksportu, że przedsiębiorca dostaje pakiet usług indywidualnie dopasowany do swoich potrzeb. Instytucje odpowiedzialne za selekcję firm do programu zostaną wybrane w drodze konkursu do końca 2007 r. *** Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka na lata został przyjęty przez Radę Ministrów 19 grudnia 2006 r. Łączna wielkość publicznych środków finansowych zaangażowanych w realizację PO IG wyniesie około 9,7 mld euro, z czego ze środków Unii Europejskiej będzie pochodziło ok. 8,3 mld euro. PO IG ma na celu wspieranie szeroko rozumianej innowacyjności. Dofinansowanie w ramach PO IG będzie obejmowała zarówno bezpośrednie wsparcie dla przedsiębiorstw, instytucji otoczenia biznesu oraz jednostek naukowych, świadczących przedsiębiorstwom usługi o wysokiej jakości, a także wsparcie systemowe zapewniające rozwój środowiska instytucjonalnego innowacyjnych przedsiębiorstw. Warunki udzielania wsparcia w ramach Programu Paszport do eksportu są zgodne z rozporządzeniem Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L Nr 379 z ), oznacza to, że wsparcie może uzykać przedsiębiorca, który w bieżącym roku kalendarzowym oraz dwóch poprzedzających go latach kalendarzowych nie otrzymał pomocy de minimis, której łączna wartość brutto łacznie z pomocą, o którą się ubiega przekracza dopuszczalne pułapy pomocy de minimis tj. 200 tys euro, a dla przedsiębiorców prowadzących działalność w sektorze transportu drogowego 100 tys.euro. (Było: Regułę de minimis stosuje się do dotacji o wartości progowej nie przekraczającej euro w skali 3 lat. (art. 2 - R 69/2001). Pomoc publiczna de minimis nie podlega notyfikacji do Komisji Europejskiej.) Źródło: 11

12 Podejmowanie przez obywateli polskich samodzielnej działalności gospodarczej w RFN Pomimo ograniczeń wynikających z Traktatu o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej obywatele polscy mogą podejmować w RFN pracę w określonych przypadkach, między innymi jako pracownicy sezonowi, studenci, pracownicy-goście, osobo wysoko wykwalifikowane (na stanowiska wysokopłatne), pomoce domowe w gospodarstwach osób wymagających opieki, mieszkańcy pasa pogranicza z RFN. Analogicznie, pomimo wyłączenia ze swobody świadczenia usług budownictwa, sprzątania i dekoratorstwa wnętrz, usługi te mogą być realizowane, ale w ramach wyznaczonego kontyngentu osobowego, na podstawie polsko-niemieckiej umowy z (Dz. U. z 1994 r. Nr. 98). Wymienione ograniczenie w świadczeniu usług w ogóle nie dotyczy osób prowadzących w Polsce samodzielną działalność gospodarczą (samozatrudnienie) i wykonujących usługę jednoosobowo. Obywatel polski ma również możliwość zgłoszenia/zarejestrowania działalności gospodarczej w RFN. Czasami taką propozycję składają niemieccy zleceniodawcy licząc, że zlecana wówczas usługa będzie ich mniej kosztować niż w przypadku zamówienia kierowanego do przedsiębiorstwa, nawet jeśli jest to polska firma. Ten swoisty popyt na usługi ze strony obywateli polskich i innych nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej, zauważyli również różnego rodzaju pośrednicy. Pomagając w załatwieniu rejestracji działalności gospodarczej jednocześnie obiecują kontakt z przyszłymi zleceniodawcami. Niestety osoby decydujące się na ten krok często nie są dostatecznie informowane o wszystkich, niezbędnych formalnościach wstępnych oraz o uwarunkowaniach jakim powinna odpowiadać działalność gospodarcza prowadzona w Niemczech. Przede wszystkim należy sprawdzić, czy dla prowadzenia danej działalności w RFN konieczne jest uzyskanie odpowiedniego pozwolenia (np. gastronomia, usługi ochrony mienia i osób) oraz posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych (np. część usług rzemieślniczych) poświadczonych w wyniku przeprowadzenia niezbędnej procedury. Następnie, poza złożeniem samego zgłoszenia działalności w urzędzie do spraw gospodarczych, trzeba dopełnić innych formalności dotyczących np.: numeru identyfikacji podatkowej w urzędzie skarbowym, składania danych statystycznych, odprowadzania (nie we wszystkich przypadkach) składek na ubezpieczenie emerytalne, obowiązkowego (w zależności od zawodu) ubezpieczenia od nieszczęśliwych wypadków itp. W przypadku usług rzemieślniczych trzeba dodatkowo zarejestrować się w izbie rzemieślniczej oraz, jeśli to jest konieczne dla danego zawodu, uzyskać wpis na listę rzemieślników. W tym drugim przypadku trzeba uprzednio przeprowadzić procedurę uznania polskich kwalifikacji zawodowych; na podstawie praktyki w zawodzie względnie posiadanych świadectw mistrzowskich i czeladniczych lub świadectw szkolnych. Informacji na ten temat udziela Departament Przedsiębiorczości w Ministerstwie Gospodarki i Pracy. Po skompletowaniu dokumentów, wniosek o uznanie kwalifikacji składa się w ministerstwach ds. gospodarczych poszczególnych krajów związkowych RFN (ministerstwa mogą scedować gestię przyjmowania wniosków na miejscowe izby rzemieślnicze). Jeśli nawet wszystkie formalności zgłoszeniowe są dokonane prawidłowo to nie mniej istotnym jest przestrzeganie warunków jakim musi odpowiadać prowadzona działalność gospodarcza, między innymi czy jest ona samodzielna. W przeciwnym wypadku praca wykonywana na rzecz zleceniodawcy praca zostanie uznana za działalność pozornie samodzielną. Udowodnienie takiego zarzutu przez organ kontrolujący powoduje uznanie, że w rzeczywistości nie jest świadczona usługa, lecz że zleceniobiorcę i zleceniodawcę łączy faktycznie stosunek pracy, w tym przypadku nielegalnej, gdyż bez posiadania pozwolenia na pracę wymaganego w czasie obowiązywania rozwiązań przejściowych wobec obywateli polskich w dostępie do niemieckiego rynku pracy. Najważniejszymi cechami samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej jest wykonywanie prac we własnym imieniu i na własny rachunek, bez zewnętrznego kierownictwa, dysponowanie własnym biurem, ewentualnie warsztatem w zależności od rodzaju zgłoszonej działalności oraz odpowiednim sprzętem i wyposażeniem (biurowym i/lub warsztatowym); ze sprzętu zleceniodawcy można korzystać tylko na podstawie umowy użyczenia (w tym czasie z tego sprzętu nie może korzystać zleceniodawca). Dla oceny, czy oficjalnie zgłoszona działalność gospodarcza nie jest w istocie tylko pozorną, zwłaszcza 12

13 gdy wykonuje się prace na miejscu u klientazleceniodawcy, bierze się pod uwagę jeszcze inne kryteria. Podejrzenie jest uzasadnione, jeśli: prowadząc działalność w zasadzie wykonuje się stale zlecenia tylko jednego zleceniodawcy; zleceniodawca regularnie zleca wykonanie tych samych czynności pracownikom na stałe u siebie zatrudnionym; nie zauważa się w czynnościach osoby prowadzącej działalność oznak działania przedsiębiorcy, np. brak samodzielnego decydowania o warunkach zakupu i sprzedaży, wykorzystaniu kapitału i maszyn; prace, które wykonuje się u zleceniodawcy są w zasadzie porównywalne z tymi, które przedsiębiorca wykonywał, gdy był (jeśli taki przypadek miał miejsce) jeszcze zatrudniony u tego zleceniodawcy na podstawie umowy o pracę; pracuje się u zleceniodawcy według jego organizacji pracy i jego godzin pracy ; otrzymuje się wynagrodzenie za nadgodziny; ma się zakaz wykonywania usług u innych zleceniodawców. W związku z powyższym zaleca się, z jednej strony prawidłowe dopełnienie formalności i przestrzeganie obowiązujących w RFN zasad prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej a z drugiej, krytyczne podejście do propozycji firm pośredniczących. Zdarza się, jak wynika z informacji przychodzących z RFN, że dla obniżenia kosztów własnych rejestrują one dużą grupę osób, mających być właściwie odrębnymi podmiotami gospodarczymi pod jednym adresem. Co więcej, proponują im wykonywanie usług u jednego i tego samego zleceniodawcy a sam zleceniodawca wyznacza im sztywny czas pracy. Następnie pośrednik udostępnia kwaterę, organizuje transport, pośredniczy w rozmowach ze zleceniodawcą. W takiej sytuacji osoba zwerbowana przez pośrednika może nie być świadoma, że nie jest podmiotem samodzielnie prowadzącym działalność i samodzielnie wykonującym usługę, ale że została bezpośrednio włączona w proceder niosący surowe sankcje karno-skarbowe w RFN. Wydaje się słusznym pogląd, że rozważając działalność zagranicą lepiej najpierw założyć i prowadzić działalność gospodarczą w kraju a sporadyczne zlecenia z zagranicy wykonywać na zasadzie usługi świadczonej transgranicznie. Dopiero po nabraniu odpowiedniego doświadczenia ostatecznie zastanowić się nad podjęciem stałej działalności w danym kraju biorąc pod uwagę wyżej wymienione kryteria. Podstawą realizacji usługi musi być właściwie sformułowany kontrakt, z określonym początkiem i końcem zakresu wykonywanej usługi w ramach wyznaczonego terminu. Z samej swojej istoty, usługa winna mieć charakter przejściowy, okazjonalny. Szczegółowych informacji dotyczących podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej zagranicą oraz wykonywania zagranicą usług udzielają Wydziały Ekonomiczno-Handlowe polskich Ambasad. Źródło: 13

14 WIEŚCI GMINNE Grunt to grunt! Urząd Gminy w Słupsku ul. Sportowa 34, Słupsk tel /69 fax ; info@slupsk.ug.gov.pl, Wójt: Mariusz Chmiel Własny dm na wsi stał się już nie tylko wyborem, ale modą. Słupszczanie, mający do wyboru kupno mieszkania u developera, a jednocześnie dysponujący wystarczającą ilością gotówki, wybierają kupno domku lub działki pod jego budowę w Gminie Słupsk. Gminny atut położenie Najważniejszym atutem Gminy Słupsk jest jej położenie, co symbolizuje logo Gminy. Czerwonego gryfa symbolizuje miasto, a zielona podkowa wokół gryfa to tereny Gminy Słupsk, które są położone wokół miasta w takim układzie, jak symbolizuje to logo. W podziale administracyjnym kraju Gmina Słupsk nie mogła trafić lepiej: podmiejskie wsie, należące do Gminy Słupsk, są oddalone od miasta maksymalnie o 20 minut jazdy jak jest to w przypadku Krzemienicy. Inne leżą tuż pod miastem - jak Siemianice czy Krępa Słupska, do której słupszczanie w pogodne dni chodzą na spacery. Wiele wsi leży wzdłuż dużych przelotowych tras, inne - przy drogach powiatowych. To stanowi o powodzeniu terenów pod budowę w Gminie Słupsk. Mieszkający na wsi mają blisko do miasta nawet autobusem (jedyną przeszkodą może być częstotliwość kursowania pojazdów, jednak i te można dopasować do swoich potrzeb). Nie ma więc problemu, aby dzieci dojechały do szkoły w mieście czy na zajęcia pozaszkolne, a dorośli do pracy. Przeciętna rodzina podejmująca decyzję o budowie domu na wsi i wyprowadzce pod miasto z reguły dysponuje samochodem, który jest środkiem transportu i łączności. Specjaliści handlu i marketingu podkreślają, że to osoby pracujące i często mieszkające poza miastem narzucają metodę zakupów: raz w tygodniu jadą na zakupy w jednym z dużych marketów, a pieczywo czy drobne sprawunki robią w małych wiejskich sklepikach. Często też to właśnie mieszkańcy osiedli powstałych na terenach wiejskich są klientami e-sklepów i korzystają z bankowości internetowej. Łatwiej jest opłacić rachunki, korzystając z konta bankowego z dostępem do internetu. Miasto się dusi Liczba działek budowlanych pod budownictwo jednorodzinne i wielorodzinne w samym Słupsku jest praktycznie na wyczerpaniu. Niewielka liczba działek, które jeszcze zostały, szybko znajdzie nabywców, którym zależy na zamieszkaniu w mieście. Przy czym, z powodu braku ziemi, cena gruntów drastycznie wzrośnie, co jest naturalnym mechanizmem w takie sytuacji. Jedynym wyjściem dla miasta jest w tej chwili adaptacja budynków lub budownictwo wysokościowe. Jednakże, z powodu charakteru zabudowy, Słupsk nie nadaje się na miasto dla wysokościowców. - To nie Nowy Jork mówią urbaniści. Dlatego ludzie szukając alternatywy, wybierają tereny pod Słupskiem. Liczą się z pieniędzmi i nie chcą przepłacać za działki w mieście, więc stają do przetargów w Gminie Słupsk. - Zdarza się, że cena wywoławcza działki jest przebijana nawet kilkakrotnie, z czego oczywiście się cieszymy, ale to dowodzi, jak bardzo niektórzy są zdeterminowani, aby kupić ziemię i postawić dom mówi wójt Gminy Słupsk Mariusz Chmiel. 14

15 Sprzedaż działek w poszczególnych latach w Gminie Słupsk 15

16 LEGENDA działki budowlane działki na poprawę warunków działki rzemieślnicze wykup z użytkowania wieczystego działki pod budownistwo wielorodzinne działki rolne działki garażowe działki rekreacyjne Gruntów dużo, chętnych też Gmina Słupsk dysponuje gruntami pod budowę, które w ostatnich latach cieszą się powodzeniem. Zdarza się, że w przetargu o jedną działkę walczy kilka osób, a z kilkunastu wystawionych na sprzedaż zostają 2-3 działki. Nie bez znaczenia jest wielkość oferowanych działek. - Raczej nie stawiamy na działki małe, chcemy, aby budujący się u nas ludzie mieli przestrzeń mówi wójt Mariusz Chmiel. - Ten, kto buduje dom, chce mieć przed nim trawnik, miejsce do rekreacji, a trudno o to przy 2 arach. Duże osiedle domków jednorodzinnych zacznie powstawać w Bydlinie. Teren ten został przeznaczony pod budowę jednorodzinną: część działek została już sprzedana, inne są w trakcie opracowania i wystawiania na sprzedaż. Wieś zmienia się demograficznie: z małych siedlisk wyjeżdżają ludzie, młodzi nie osiedlają się, nie widząc szansy rozwoju. W wielu niewielkich wsiach dominują osoby powyżej 40 roku życia. Młodsi, którzy pozostali i jeszcze się uczą, otwarcie deklarują chęć wyjazdu. Z drugiej strony daje się zauważyć nowy trend: wieś staje się sypialnią dla miasta. Wiele wsi zmieniło charakter i z małych podmiejskich wioseczek stało się osiedlami domków jednorodzinnych z zadbanymi posesjami. Osiedla, jak grzyby po deszczu, wyrastają we Włynkówku, Siemianicach, Krępie Słupskiej i wszędzie tam, gdzie są sprzedawane działki pod budownictwo jednorodzinne. Na obrzeżach Bierkowa sporo osób wybudowało nowe domy. Wieś - sypialnia Wsie podmiejskie przestają być wsiami w dawnym tego słowa znaczeniu z gospodarstwami rolnymi, przydomowymi hodowlami zwierząt i ptactwa. Obecnie stare gospodarstwa przekształcają się młode pokolenie pracuje w mieście lub wyjeżdża na Zachód w poszukiwaniu pracy. Niewielka grupa rolników nastawiła się na uprawy przynoszące zysk lub na działalność gospodarcza, czasem niezwiązaną z rolnictwem. - Daje się zauważyć, że w niewielu gospodarstwach hoduje się krowy, świnie czy ptactwo mówi wójt Mariusz Chmiel. - Dawniej mieszkańcy miasta jeździli na wieś po prawdziwe wiejskie jaja, masło, śmietanę czy mleko od krowy. Teraz nie wystarczy pojechać do pierwszej lepszej wsi tuż za miastem; nieraz trzeba się nachodzić, a i tak można nie znaleźć gospodarstwa, które będzie oferowało wiejskie świeże produkty mówi wójt Gminy Słupsk. Umiejętna adaptacja szachulcowego budynku połączona z zagospodarowanym obejściem daje dobre wyniki. Całość wygląda efektownie Wiejski dom na wsi Zauważalne jest też inne zjawisko: ludzie z miasta chętnie kupują stare domy wiejskie, chcąc je wyremontować i zaadaptować na swoje potrzeby. Takie domy często szachulcowe, pamiętające jeszcze XIX i początek XX wieku, są odnawiane, stanowiąc 16

17 przykład nie tylko zaradności gospodarzy, ale także będąc dowodem, że można zachować zewnętrzny wygląd budynku, dostosowując go do swoich potrzeb. - Czasem nie ma tygodnia, żeby do sołtysa ktoś nie dzwonił czy nie przychodził i nie pytał, czy jest we wsi jakiś dom czy ziemia na sprzedaż mówią ludzie, między innymi w Głobinie. - Chcą wziąć gospodarstwo z budynkami albo sam dom. Obejścia stają się coraz ładniejsze, a przynajmniej wysprzątane i uporządkowane. Niewielu jest właścicieli, którzy mając pod bokiem elegancką posesję, obsadzoną iglakami, przynajmniej nie poprawią krzywego płotu. Świeżo ocieplone i otynkowane domy wyróżniają się wśród zabudowy, więc niejedna rodzina gromadzi fundusze, aby przynajmniej elewację doprowadzić do porządku. Zachodnie mody na przybieranie posesji światełkami w okresie Bożego Narodzenia też robią swoje: niektóre gospodarstwa wręcz rywalizują w liczbie lampek i ozdób. Niezmiernie istotny dla życia wsi jest fakt, że nowi mieszkańcy to często ludzie wykształceni. Niekiedy zostają członkami rad sołeckich, a jeśli zechcą się integrować z dotychczasowymi mieszkańcami często zyskują posłuch i szacunek, natomiast ich postępowanie między innymi estetyzacja otoczenia staje się motorem działania dla innych. Większa działka przy domu pozwala na wygospodarowanie terenu rekreacyjnego i jego oryginalne zagospodarowanie Swoista moda na budownictwo rustykalne daje się zauważyć nie tylko w adaptacji starych budynków, ale też w urządzaniu ogrodów nie zawsze są to eleganckie skalniaki; niekiedy przypominają wiejski ogródek, są jednak starannie zaaranżowane. Przykład od nowych Z budownictwa na wsi płynie jeszcze jedna korzyść dla Gminy, niewymierna, ale ważna: wieś estetyzuje się. Duża działka pozwala na wydzielenie ciągów pieszych nawet w obrębie posesji Zdjęcie lotnicze osiedla w Siemianicach 17

18 Na dwóch kółkach po zdrowie, czyli rowerem przez Gminę Dębnica Kaszubska Turystyka rowerowa - to wbrew pozorom niezwykle tani i szybki środek lokomocji. Bez większego wysiłku na rowerze można pokonać dziennie dystans nawet 100 km. To coś, co przyciąga coraz więcej ludzi. Podróżować na rowerze może każdy bez wzglądu na wiek, płeć czy zasoby finansowe. Będąc w ciągłej pogoni za lepszym jutrem, nie zastanawiamy się nad pięknem, jakie nas otacza. Mieszkając w okolicach Parku Krajobrazowego "Dolina Słupi" nie zdajemy sobie sprawy z tego, co tracimy. Obszar znajdujący się na terenie gminy Dębnicy Kaszubska jest wyjątkowo korzystny dla uprawiania czynnej turystyki, czego dowodzi dalszy opis szlaków. rowerem w las. Po niespełna 4,4 km wyjeżdżamy z lasu na drogę asfaltową. W wyznaczonym miejscu mamy ok. 300 m do Krzyni skręcając oczywiście w prawo. 2. Opis szlaku Szlak ten nie powinien przynieść znaczących trudności w pokonaniu go. Ukształtowanie terenu jest z reguły płaskie, chociaż zdarzają się wzniesienia, które wymagają zmiany przerzutki na lżejszą. Przez większość szlaku jedziemy po utwardzonym terenie leśnym, choć jak będziemy 'krążyć' to niewykluczone, że wjedziemy na polany zarośnięte trawą, czy piach. Jedno jest pewne - niezależnie, jakie dróżki wybierzemy (a jest ich sporo) to i tak dojedziemy do celu. 3. Miejsca warte zobaczenia Szlak ten nie obfituje w miejsca warte zobaczenia. Służy bardziej za "pośrednika" między innymi szlakami. Po drodze napotykamy na linię wysokiego napięcia umieszczoną na dużych słupach oraz lasy i nieliczne polany Szczególnie chcielibyśmy polecić szlaki rowerowe, które obok dobrej zabawy pozwalają zobaczyć wszystko, co najciekawsze i najbardziej interesujące na danym obszarze. Ścieżki te są tak opracowane, by nie sprawiając znacznej trudności, dawały przy tym jak najwięcej satysfakcji. Do prawidłowego poruszania się po terenie posłużą nam mapy turystyczne oraz dobre oznakowanie szlaku znajdujące się zarówno na drzewach, jak i w formie znaków drogowych. Poniżej prezentujemy szlaki rowerowe dostępne w gminie Dębnica Kaszubska: DĘBNICA KASZUBSKA - KRZYNIA (4,4 KM) 1. Początek i koniec szlaku Odcinek trasy biegnący od Dębnicy Kaszubskiej do Krzyni zaczynamy od wjazdu na szlak oznaczony jest drogowskazami. Początkiem naszej trasy jest przejazd przez osiedle domków jednorodzinnych ok. 300 m i wjazd KRZYNIA - ŁYSOMICZKI (3,5 KM) 1. Początek i koniec szlaku Po wjechaniu do Krzynki jedziemy przez nią cały czas prosto, aż do rozwidlenia drogi przy ostatnim domostwie. Na rozwidleniu stoi stare drzewo, na którym widnieje oznakowanie naszego szlaku. Kierujemy się w lewą stronę, lekko w górę, po czym skręcamy po ok. 50 m w prawo. Dalej mamy prostą drogę przez las liczącą ok. 1 km, po której przejechaniu wyjeżdżamy na drogę asfaltową tuż koło Łysomiczek. 2. Opis szlaku Kierując się w stronę Łysomiczek dojeżdżamy do rozwidlenia dróg na końcu Krzynki. Wybierając drogę w lewo kierujemy się według naszego szlaku w stronę wybranego celu, skręcając zaś w prawo można zobaczyć wyciąg narciarski. Aby do niego trafić należy zjechać wąską drogą w dół po niezbyt ciekawym terenie obfitującym w kamienie i starą cegłę. Po ok. 100 m skręcić w lewo i już rozpościera się przed nami imponujący widok małego wyciągu narciarskiego typu orczykowego. Wracając na nasz szlak po ok. 150 m wjeżdżamy do parku podworskiego, gdzie napotykamy na swej drodze dwie potężne lipy drobnolistne i dąb szypułkowy. Drzewa te zostały uznane za pomniki przyrody. W parku tym 18

19 znajdują się także ruiny pałacu z 1878 roku. Jego historię bliżej przedstawiam w "miejscach wartych zobaczenia". Na tym krótkim odcinku naszego szlaku napotykamy nietypowe ukształtowanie terenu wraz z licznymi miejscami zachęcającymi nas do dłuższego postoju. Począwszy od ruin pałacu i trzech pomników przyrody zlokalizowanych w krótkich odległościach od siebie, po szybko zmieniającym się pejzażu i trudnym terenie przecinanym przez małe strumyki, aż do kolejnego pomnika przyrody oraz z nietypowym miejscem postoju zlokalizowanym tuż przy małym strumieniu. Strumień ten wyróżnia się spośród innych tym, że jego forma przypomina małe wodospady na górskim szlaku. Ciekawie także wyglądają łąki zwane terasą zalewową znajdujące się po prawej stronie. Teren może nam przysporzyć trochę trudności, gdyż po minięciu trzeciego pomnika przyrody zaczyna się droga kamienista po czym sprawny przejazd hamuje teren piaszczysty. Szlak jest krótki i dobrze oznakowany, więc nie ma mowy o zboczeniu z wyznaczonego kursu. Po wyjechaniu na drogę asfaltowa w Łysomiczkach zamiast wjeżdżać od razu w następny szlak do Żelkówka można zajechać na parking i odpocząć. A dla tych turystów, którzy nie byli jeszcze na głównym parkingu przy rzecze zachęcam do odwiedzenia. 3. Miejsca warte zobaczenia Szlak ten obfituje w liczne ciekawostki zachęcające turystów do częstego odwiedzania go. Wjeżdżając do parku podworskiego, napotykamy tam z lewej strony budynek starej kuźni z czerwonej cegły, a z prawej strony sporych rozmiarów budynek gospodarczy przypominający stodołę. Jadąc dalej widzimy z prawej strony w oddali dwie potężne lipy, zarejestrowane jako pomniki przyrody oraz tablicę informacyjną obrazującą historię XIX wiecznego pałacu. Jego historia związana jest nierozłącznie z Krzynią, która w przeszłości była leżącym na uboczu majątkiem leśnym, do którego wiodła tylko jedna droga z Dębnicy Kaszubskiej. Wieś powstała z połączenia dwóch szlacheckich dóbr - Krzyni Małej należącej do Puttkamerów i Wielkiej, będącej lennem Zitzewitzów. Dworek położony był na wzgórzu na północny - zachód od rzeki, zbudowany w leśnej głuszy, zachwycał swoją urodą. Założony został na planie nieregularnego prostokąta. W części zachodniej górowała wieżyczka, od wschodu znajdowało się wejście na dwubiegową klatkę schodową. W elewacji frontowej znajdowały się drzwi wejściowe, a po bokach okna. Dach był kryty blachą ocynkowaną, a ściany zdobione fryzem ceglanym. Od frontu znajdowały się wieżyczki. Jeszcze na początku lat '80 - tych XX wieku wisiał w wykuszu herb rodowy - dwa skrzyżowane miecze, kotwica i liny okrętowe oraz głowa dzika. Największe wrażenie robiły belki stropowe z rzeźbionymi głowami. Do pałacu myśliwego Zitzewitzów przyjeżdżały na polowania koronowe głowy i największe osobistości III Rzeszy. Często gościł tu Hermann Goring. Podobno dla takich gości jak on zbudowano tajemniczy bunkier, do którego jednak jak na razie nikt nie znalazł wejścia. W 1984 roku w czasie generalnego remontu wybuchł pożar, który strawił całkowicie budynek. Historia ruin pałacu z 1878 roku jest bardzo ciekawa i zachęcam wszystkich do bliższego jej poznania i zobaczenia tego miejsca. Pomniki jakie napotykamy w parku podworskim to: dwie dorodne lipy drobnolistne rosnące tuż koło siebie, zlokalizowane przed ruinami pałacu. Wymiary tych lip są następujące: jedna posiada obwód cm, wysokość - 21 m oraz wiek ok. 300 lat, zaś druga: obwód jej liczy przeszło 455 cm, wysokości ma aż 26 m, a jej wiek szacuje się na ok. 300 lat. Trzecim pomnikiem znajdującym się w parku jest dąb szypułkowy o obwodzie cm, wysokości - 26 m, oraz wieku ok. 400 lat. Będąc jeszcze w parku podworskim zachęcam do zejścia z roweru i przespacerowaniu się po tym terenie urozmaiconym w liczne wąwozy i źródliska, gdzie zachowała się interesująca roślinność. Wiosną możemy spotkać kwitnące zawilce gajowe, czy gwiazdnice wielokwiatowe, zaś od czerwca do września natknąć się można na kwitnący storczyk - tajeżę jednostronną. Kierując się dalej w stronę Łysomiczek napotykamy 19

20 na swej drodze jeszcze jeden pomnik przyrody. Jest nim dąb szypułkowy o wymiarach: obwód cm, wysokość - 27 m, oraz wiek ok. 300 lat. KRZYNIA - ELEKTROWNIA WODNA STRZEGOMINO (4 KM) 1. Początek i koniec szlaku Po wyjechaniu na drogę asfaltową biegnącą do Krzyni mamy do wyboru dwie możliwości. Pierwszą z nich jest kontynuowanie trasy bez przystanku (kierując się oznakowaniem wjeżdżamy w leśną ścieżkę leżącą praktycznie naprzeciwko drogi z której wyjechaliśmy). Zaś drugą możliwością jest skierowanie się do Krzyni, a następnie bez trudu powrót na wyznaczony szlak. Po przejechaniu ok.3,5 km widzimy elektrownie wodną w Strzegominie, a 0,5 km dalej wjeżdżamy do małej miejscowości Konradowo, z której będziemy kierować się dalej. ok.400 m dojechać do następnego drogowskazu rozdzielającego drogi. Kierując się na prawo po 100 m zatrzymamy się przed bramą elektrowni w Strzegominie, a następnie powrót do drogowskazu i kierowanie się w drugą stronę. Konradowo- miejscowość do której wjeżdżamy znajduje się przy zaporze ziemnej. I tu mamy pierwsze poważne utrudnienie na trasie. By przejechać na szlak do Krzynki należy w Konradowie ok. 400 m od wjazdu skierować się w prawo tym samym wjeżdżając na szlak pieszy. Szlak ten nie jest przystosowany do jazdy na rowerze, ale nie ma co się martwić, gdyż wynosi on niecałe 500 m. Po drodze napotykamy na szereg niedogodnień związanych z ukształtowaniem terenu (teren podmokły, nierówny i wyboisty) oraz przeprawą przez rzeczkę, po której przejeżdżamy po wąskiej kładce. Następnie jedziemy wąską, leśną ścieżką ok. 300 m. Po przejechaniu tego trudnego terenu wyjeżdżamy na utwardzoną drogę do Krzynki. Teren jest trudny ale przejezdny. 3. Miejsca warte zobaczenia Główną atrakcją tego szlaku jest elektrownia wodna wraz z kanałem i małą zaporą znajdującą się w jego infrastrukturze. Ale zanim do tego dojedziemy polecam zatrzymać się w Krzyni w celu zwiedzenia w niej pięknego jezioro/zbiornik Krzynia, elektrowni wodnej oraz zapory. Poza tym znajdziemy tutaj miejsce na odpoczynek oraz zjedzenie ciepłego posiłku. Dojazd do Krzyni daje możliwość jak to widać na mapie, skrócenia sobie drogi wycieczki, jadąc od razu do Krzynki - czego nie polecam. 2. Opis szlaku Nasz drugi szlak należy do jednych z najłatwiejszych w pokonaniu. Dobrze utwardzona droga leśna, wyjeżdżona przez auta dojeżdżające do Strzegomina i Konradowa. Jadąc tym szlakiem przez 3 km nie napotykamy na żaden większy zakręt, choć ukształtowanie terenu obfituje w górki i podołki. Po drodze mijamy dwa parkingi leśne. Po przejechaniu ok.3 km napotykamy na drogowskaz, obrazujący nam kierunek dalszej jazdy i kilometrarz. A więc skręcamy w prawo, wjeżdżając w drogę biegnącą wzdłuż słupów wysokiego napięcia. Po przejechaniu ok.300 m odbijamy w lewo i już po 200 m wjeżdżamy na mostek, z którego mamy piękny widok kanał rzeczny i małą zaporę doprowadzającą wodę do elektrowni wodnej. Przejeżdżając mostek wjeżdżamy znowu w las, by po SKARSZÓW DOLNY - DĘBNICA KASZUBSKA (3,5 KM) 1. Początek i koniec szlaku Nasze obecne położenie to elektrownia wodna w Skarszewie Dolnym. Aby wjechać na kolejny odcinek naszego szlaku, a zarazem ostatniego należy wrócić ok. 1 km, aż do skrzyżowania w lesie, zaraz za ostatnimi zabudowaniami. Następnie kierując się wyznaczonym szlakiem jedziemy ok. 3,5 km. Po przebyciu tego odcinka wyjeżdżamy w Dębnicy Kaszubskiej, a dokładniej w tym samym miejscu co zaczynaliśmy naszą podróż. Będąc już na drodze asfaltowej mamy już niespełna 1 km do parkingu, gdzie zaparkowany mamy samochód. 2. Opis szlaku Pierwszym krokiem jaki więc musimy zrobić, to wrócić tą samą drogą do skrzyżowania mieszczącego się za ostatnimi zabudowaniami. Dojeżdżając do niego 20